Varen tussen Elbe en Oder

Transcriptie

1 Varen tussen Elbe en Oder Henk en Annelies Flapper November 2010

2 VAREN TUSSEN EN ODER november 2010 Ter kennismaking Wij, Henk en Annelies Flapper, zijn voor de eerste keer met onze boot de Elbe overgestoken in 1998, (toen het Elbe-aquaduct nog niet gereed was) en voor de negende keer in Dat was een rondreis over de Oostzee naar de Hanzesteden en het eiland Rügen en het eiland Usedom. Onze boot: Aquanaut Beauty lang 10 m, bouwjaar 1997 en nu bijna 4000 draaiuren; open kuip met noodroer voor buitensturen; custom build met multiknik romp, categorie C, kust en windkracht 6, Motor Janmar 62 pk met km/uur, verbruik 3.3 ltr/uur, diesel tank 250 ltr. Boegschroef. Uitrusting: marifoon, electronisch kompas, dieptemeter, hand-held GPS, zonnepanelen 2 x 85 WP, tourfietsen. Informatiebronnen In de watersportbladen worden regelmatig vaartochten beschreven tussen Elbe en Oder, zoals: Waterkampioen in 2005, met de tijgerhaai door Duitsland, 8 artikelen Motorboot in 2006, naar Rügen en boddengewasser, 4 artikelen Motorboot in 2007, Rondje Duitsland, 7 artikelen Het vaargebied tussen Elbe en Oder is van Lauenburg in het westen tot Stettin in het oosten 320 km breed en van het Elbe-aquaduct in het zuiden tot kaap Arkona in het noorden ook 320 km lang. Er zijn veel meer tochten mogelijk dan in die artikelen beschreven zijn. Om toekomstige Duitslandvaarders te helpen bij het plannen van een vaartocht is dit artikel geschreven. In jachthavens tussen Elbe en Oder zijn gratis twee brochures te krijgen waar veel informatie over het vaargebied en de waterwegen in staat. Die brochures worden elk jaar opnieuw uitgegeven en zijn ook per post te bestellen bij [ voor 2,85 euro per stuk incl. porto. 1. Urlaub auf dem wasser - BINNENGEWÄSSER - Mecklenburgische Seenplatte - Märkische und Berliner gewasser - Elbe und Oder pagina's jachthaven - met overzichtskaart A1 form. 2. Urlaub auf dem wasser - DEUTSCHE OSTSEEKÜSTE - Förde - Bodden- und Haffgewässer Peene 80 pagina s 215 jachthavens met overzichtskaart A1 formaat Het vaargebied Om het gehele watergebied tussen Elbe en Oder op een overzichtelijke wijze in kaart te brengen heb ik een netwerkschema gemaakt met knooppunten, waardoor vaartrajecten en rondreizen aan te geven zijn. Het vaargebied wordt aan de westzijde begrensd door de Elbe die loopt van knooppunt # -AQUADUCT via # DOMITZ naar # LAUENBURG. Aan de oostzijde door de Oder die loopt van knooppunt # EISENHÜTTENSTADT via # HOHENSAATEN naar # STETTIN in Polen. Aan de noordzijde wordt het vaargebied begrensd door de Oostzee. Aan de zuidkant wordt het vaargebied begrensd door het merengebied van zuid-west Berlijn (Potsdam) en het merengebied van zuid-oost Berlijn Voor het uitwerken van rondreizen heb ik het vaargebied tussen Elde en Oder verdeeld in drie horizontale zones. Elke zone begint bij het # -AQUADUCT. 1. de zuidelijke zone is de rondreis door Berlijn/Potsdam 2. de middelste zone is de rondreis via de Elbe over de Mecklenburgse meren 3. de noordelijke zone is de rondreis via de Elbe over de Oostzee naar de Oder

3 Rügen Hiddense Usedom eiland Lauenburg OOSTZEE Barhöft Stralsund BODDENZEE Stettin Polen Hanse- Steden Zingst Darss Schwerin ODER Domitz Elbe Waren Muritz Reinsbergen Neu- Strelitz SEITEN KANAAL Neu- Rupping Finow Oranienburg Hohensaaten kanaal Havel- berg SPANDAU Havel/Spree ODER Groningen Nederland BERLIJN Mittellandk Elbe Ketzin Kopenick Eisenhut- MLK-0 aquaduct Havel ten stadt Arnhem Nederland Potsdam Havel Meren ZO Berl Varen tussen Elbe en Oder november 2010 Pagina 2

4 Het Knooppunt # SPANDAU is het kilometer NUL-punt voor drie wasserstrassen 1. Havel-Oder-Wasserstrasse (HOW) die in noord-oostelijke richting via # ORANIENBURG na 94 km bij # HOHENSAATEN in de Oder uitmondt.. 2. Spree-Oder-wasserstrasse (SOW) die in zuid-oostelijke richting via # KÖPENICK na 130 km bij # EISENHUTTENSTADT in de Oder uitmondt. 3. Untere-Havel-Wasserstrasse (UHW) die in zuid-westelijke richting via # KETZIN na 148 km bij # HAVRG in de Elbe uitmondt Van elke rondreis is eerst een zo kort mogelijke route beschreven en daarna een uitgebreide route. Het grote probleem van het varen tussen Elbe en Oder is de lange aanvoerroute vanaf Nederland naar het # - AQUADUCT. Ik heb zeven verschillende routes beschreven in één richting 1. Aanlooproute: Van # GRONINGEN/ARNHEN via # MLK-0 naar # -AQUADUCT 2. Naar Berlijn: Van # -AQUADUCT via # KETZIN rondreis over meren zuid-west/potsdam via # SPANDAU over de Spree door Berlijn en via # KÖPENICK en # KETZIN terug naar de Elbe. 3. Uitgebreide rondreis Berlijn: Dezelfde rondreis door Berlijn, maar vanaf # KOPENICK over de meren van zuid-oost Berlijn, dan naar # EISENHUTTENSTADT naar de Oder en over de Oder stroomafwaarts naar # HOHENSATEN en via het oude Finow kanaal naar # ORANIENBURG en over het havelkanaal via # KETZIN terug naar de Elbe. 4. Naar Mecklenburg-Muritzsee: Van # -AQUADUCT rondreis over de Elbe stroomafwaards naar # DÖMITZ en over meren en kanalen naar # WAREN aan de MÜRITZ-ZEE en over meren en kanalen naar # ORANIENBURG en via # KETZIN naar de Elbe. 5. Uitgebreide rondreis Mecklenburg: dezelfde rondreis over de Mecklenburgse meren, maar onderweg ook afslaan naar Schwerin, afslaan naar Reinsbergen, afslaan naar Neu-Strelitz, afslaan naar Neu- Rupping en afslaan naar nog enkele andere plaatsen. 6. Naar Oostzee: Van # -AQUADUCT rondreis over de Elbe stroomafwaarts naar # LAUENBURG dan de Hanse-stad Lübeck en over de Oostzee de Hansesteden Wismar en Rostock bezoeken en bij # BARHOFT (boven Stralsund) via de Bodden achter de eilanden Rugen en Usedom langs naar # STETTIN en over het Oder-zijkanaal naar # HOHENSAATEN en over de Havel-Oder-Wasserstrasse naar # ORANIENBURG en via het Havelkanaal naar # KETZIN en terug naar de Elbe. 7. Uitgebreide rondreis Oostzee: Vanaf # BARHÖFT een rondreis naar het zuid-westen over de Bodden van het schiereiland Zingst, Darss en Fischland en vanuit # BARHÖFT een rondreis naar het noordoosten over de Bodden van Hiddensee en van Rugen-noord. Verder een rondreis over de Greifswalder Bodden van Rugen-zuid en een rondreis over de Bodden van het eiland Usedom en naar de stad Uckermunde. Aanlooproute van Nederland 450 km over Mittellandkanaal naar de Elbe Het Mittelland kanaal is de grote oost-west verbinding van de Ems, via de Weser naar de Elbe en verder naar Berlijn. Het Mittellandkanaal begint 45 km ten oosten van Enschede, maar er is geen directe verbinding vanuit Nederland. Vanuit Groningen zijn er verschillende routes om via het Dortmund-Ems-Kanaal het knooppunt # MLK-0 te bereiken. Vanuit Arnhem is er maar één route over de Rijn. Alternatieve routes vanaf Delfzijl via het Kustenkanaal en de Weser naar Minden en vanaf Delfzijl via routes buitenom naar de Oostzee zijn niet beschreven. Traject van # GRONINGEN [200 km] via Delfzijl en Herbrun naar # MLK-0 Van stad Groningen 26 km naar Delfzijl. Circa 1 uur na hoog water vertrek uit Delfzijl 70 km over de Dollard en de Ems met de stroom mee naar sluis Herbrun DEK 212. Daar kunnen lange wachttijden ontstaan omdat de vrachtschepen op dezelfde tijd voor de sluis aankomen en voorrang hebben. Over het Dortmund-Ems-Kanaal 104 km met 13 sluizen in bergvaart naar DEK 108, het begin van het Mittellandkanaal # MLK 0. Voorbij sluis Varen tussen Elbe en Oder november 2010 Pagina 3

5 Herbrun kleine haven maar voorbij volgende sluis bij DEK 198 goede haven. Zie verder voor DEK het traject over Ter Apel. Voor de terugreis vertrek uit Herbrun kort na hoogwater, dat 2.30 uur later is dan in Delfzijl. Traject van # GRONINGEN [130 km] via Ter Apel en Haaren naar # MLK-0 Van stad Groningen 20 km over het Winschoterdiep naar Veendam. Daar in begeleide vaart 25 km over Bareveld en Stadskanaal naar Ter Apel. Tot aan de Duitse grens moet men door zeven kleine met de hand bediende sluizen en tientallen bruggen. In het hoogseizoen kunnen er te veel boten zijn die tegelijk door elke sluis moeten. In Ter Apel is een grote haven met dieselpomp. Er zijn nog drie alternatieve routes van Groningen naar Ter Apel. Begeleide vaart vanaf het Zuidlaardermeer naar Bareveld en Ter Apel. Of begeleide vaart via Oude en Nieuwe Pekela. Een ander alternatief is de route over Nieuwe Schans en met zelfbedienings-sleutel door de sluizen en bruggen van het Ruiten A kanaal naar ter Apel. Vanaf de Duitse grens 15 km over het Haren-Rütenbrock-kanaal met 4 sluizen en enkele bruggen op afstand bediend, naar het Dortmund-Ems-Kanaal in Haren bij DEK 178, Dan is het nog 70 km met 9 sluizen in bergvaart naar # MLK 0 het begin van het Mittelland kanaal. Havens; bij Haren DEK 177, bij DEK 169 afslag naar Meppen, bij DEK 138 Lingen. Vrije aanleg: DEK 145 oude stadshaven Lingen, DEK 158 boven sluis Varloh, DEK 109 onder sluis Bevergen. Traject van # ARNHEM [220 km] via de Rijn en Wesel naar # MLK-0 Van Arnhem 18 km over het Pannerdens kanaal naar de Waal, dan 55 km stroomopwaarts over de Waal en de Rijn naar Wesel, vandaar 60 km over het Wesel-Datteln kanaal naar het Dortmund-Ems kanaal en dan in dalvaart 88 km naar het begin van het Mittelland kanaal # MLK 0. Traject van # MLK-0 [325 km] over Mittelland kanaal naar # -AQUADUCT Een lang en recht kanaal met maar twee sluizen Anderten MLK 174 en Sülfelt MLK 237. Maar wel met 480 genummerde kunstwerken, meest bruggen. Het kanaal is tussen 1918 en 1938 aangelegd, oorspronkelijk met een breedte van 23 m die later verbreed is tot 42 m. Bij MLK 256 was de grens tussen West en Oost en vanaf daar is pas na de Wende met de verbreding begonnen en nog niet gereed, er zijn nog een aantal versmallingen. Havens bij MLK Minden Hannover Haldesleben. Vrije aanleg: Bij de meeste aanlegplaatsen voor vrachtschepen is ook plek voor sportboten met het bord Nur fur Kleinfahrzeuge de kade is meestal van damwand en dan is een plank voor de fenders gewenst. Veel gebruikte aanlegplaatsen MLK 61 Bad Essen, MLK 100 Minden voor Aquaduct, MLK 233 splitsing Elbe-Seiten kanaal, MLK 294 Bülstringen en ook voor en achter de grote sluizen. Diesel tanken: MLK 150 bunkerstation, MLK 163 haven Hannover, MLK 300 haven Haldesleben. Varen tussen Elbe en Oder november 2010 Pagina 4

6 Rondreis [335 km ] vanaf de Elbe via Potsdam door Berlijn Rügen Hiddense Usedom eiland Lauenburg OOSTZEE Barhöft Stralsund BODDENZEE Stettin Polen Hanse- Steden Zingst Darss Schwerin ODER Domitz Elbe Waren Muritz Reinsbergen Neu- Strelitz SEITEN KANAAL Neu- Rupping Finow Oranienburg Hohensaaten kanaal Havel- berg SPANDAU Havel/Spree ODER Groningen Nederland BERLIJN Mittellandk Elbe Ketzin Kopenick Eisenhut- MLK-0 aquaduct Havel ten stadt Arnhem Nederland Potsdam Havel Meren ZO Berl Varen tussen Elbe en Oder november 2010 Pagina 5

7 Traject van # -AQUADUCT [90 km] via Brandenburg naar # KETZIN Vanaf het MLK over het Aquaduct de Elbe oversteken naar sluis Hohenwarthe en 16 m zakken naar het Elbe- Havel-kanaal. De km-nummering van het MLK loopt door tot 380, dat is 57 km tot aan de monding in de Untere Havel met nog twee sluizen. Vandaar 35 km naar Ketzin. Over de Plauer See en de NiederHavel naar de stad Brandenburg. Bij km 58 is een dieseltank. Bij km 60 is voor en voorbij de Jahrtausend Brucke aanlegplaats aan de rand van het centrum. Boten lager dan 2.75 m kunnen ook door de Vorstadt-schleuse. Tussen Brandenburg en Ketzin is de Untere Havel een merengebied en natuurgebied. Er is nauwelijks bebouwing en alleen bij UH 44 een haven. Bij zomerweer liggen veel boten voor anker of met een hekanker tegen de oever. In Ketzin een gemeentehaven en een verenigingshaven. Ketzin is een knooppunt met vaarwegen naar alle vier windrichtingen. Traject van # KETZIN [65 km] over Potsdam meren ZW Berlijn naar # SPANDAU De 30 km lange Potsdamer Havel was vroeger een lus in de Untere-Havel-Wasserstrasse, maar door een verbindingskanaal is het nu een nevenroute geworden. Het is een aaneenschakeling van meren met veel jachthavens. Werder aan de Havel PH 12 is een oud stadje op een eiland. Voor de verbindingsdam is een haven. Vlakbij twee goede watersportwinkels. Bij PH 14 is de ingang naar de Glindowsee, dit is een meer met drinkwater-kwaliteit en daardoor een ankermeer om te zwemmen. Aan de noord- en zuidpunt van het meer zijn kleine havens. Bij PH 23 is de grote haven van Potsdam, herkenbaar aan een 25 tons kraan en met diverse watersportbedrijven. Vanaf de haven over de Kastanienallee naar park Sanssouci. In Potsdam het Holländisches Viertel. Bij de Glienicker (spionnenruil) Brücke komt men weer op de Untere Havel naar de sluis bij Spandau. Dit is een druk watersportgebied. Tussen Potsdam en Spandau zijn vier dieseltankstations. Traject van # SPANDAU [32 km] via de Spree door Berlijn naar # KOPENICK In het centrum van Berlijn zijn geen jachthavens. Wel zijn er enkele aanlegsteigers aan de Spree-Oder- Wasserstrasse waar men 24 uur gratis mag liggen, als er plaats is. Spree 0 - tegenover Spandau op de kruising van de Havel met de Spree Spree 8 naast schloss Charlottenburg, loopafstand naar Kurfurstendamm Spree 10 noordoever Tiergarten, Spree 11,8 Tiergarten, Bundesrat-ufer Spree 15,3 Schiffbauerdamm, tussen Reichstag-gebouw en Bahnhof Friedrichstrasse De mooiste plek is Schiffbauerdamm, dit is in het centrum van Mitte en op loopafstand van de Brandenburgertor en het Museum-insel. De meeste Duitsers houden zich aan de regels en vertrekken de volgende ochtend tussen 9.00 en uur. Overnacht aan de kade bij Spree 0 en vertrek vroeg door de sluis Charlottenburg naar Spree 15.3 Schiffbauerdamm, dan is er meestal nog plaats. De waterpolitie komt wel bekeuren als men buiten het P- bord aanlegt, maar na drie dagen nog niet voor overschrijding van de ligduur. Verder over de Spree naar Köpenick zijn nog enkele vrije aanlegplaatsen, maar ook in de stad voorbij de brug ten oosten van het Schloss. Aan de westoever zijn ook jachthavens. Traject van # KOPENICK [58 km] over Teltow- en Sacrow-kanaal naar # KETZIN Het Teltow-kanaal loopt door het zuiden van Berlijn, maar varend op het kanaal is niets van de stad te zien. Bij TK 23 is de haven van Tempelhof, een goede haven met een groot winkelcentrum en restaurants, Het U- bahnhof van lijn 6 is vlakbij. Dit is ook een goede standplaats om Berlijn te verkennen. Verder een vrije ligplaats voor 24 uur bij TK 15,4 Steglitz. Er is alleen een sluis bij TK 8 Kleinmachnow, en dan onder de Glienicker Brücke door naar het verbindingskanaal sacrow-paretzer naar Ketzin. Traject van # KETZIN [90 km] via Brandenburg naar # -AQUADUCT Zie beschrijving van het eerste traject van deze rondreis Uitbreiding rondreis Berlijn met rondreis over de Oder [965 km] Vanaf het Elbe-aquaduct niet rechtstreeks naar Ketzin, maar over de Elbe naar Havelberg. Varen tussen Elbe en Oder november 2010 Pagina 6

8 Vanaf Köpenick naar het merengebied aan de zuid-oost kant van Berlijn tot aan Bad Saarow. Vanaf Köpenick over de Spree-Oder-Wasserstrasse naar Eisenhuttenstad en vandaar over de Oder stroomafwaarts tot aan Hohensaaten. Via het oude Finow-kanaal naar Oranienburg en over het Havel-kanaal terug naar Ketzin. Er is vaak verwarring over de benaming van een kanaal of een Wasserstrasse. Als een kanaal van A naar B wordt genoemd, dan wordt om misverstanden te voorkomen de Wasserstrasse van B naar A genoemd. Het Oder-Havel-Kanaal is onderdeel van de Havel-Oder-Wasserstrasse. Traject van # -AQUADUCT [ 200 km] over Elbe en Havelberg naar # KETZIN Over het Elbe-aquaduct door de sluis Hohenwarte 16 m zakken en dan direct linksaf door sluis Niegripp (bij laag water staat de sluis open) naar de Elbe km 343. Voor de bebakening op de Elbe, zie traject # Elbe-aquaduct naar # Dömitz. De eerste haven is Rogäts km 351 maar erg klein. Bij km 389 is de monding van de Tanger en de 1000 jaar oude stad Tangermünde met een goede verenigingshaven aan de rand van de stad. Bij km 423 is de monding van de Untere-Havel-Wasserstrasse UH 148 en door de sluis naar de oude stad Havelberg met een goede haven aan de rand van de stad. De Untere Havel is een mooie rivier. Bij UH 104 naar de oude stad Rathenow en door de vernieuwde Stadtschleuse met aanlegkade. Bij UH 67 komt het Elbe-havel-Kanaal in de Untere-Havel. Zie verder het traject # Elbe-Aquaduct naar # ketzin UH 35. Traject van # KOPENICK [215 km] over merengebied ZO Berlijn naar # KOPENICK Het merengebied ten zuid-oosten van Berlijn is een heel mooi vaargebied. Jammer is dat door enkele botlenecks een rondreis niet mogelijk is. Het ontstaansgebied van de rivier de Spree is voor motorboten niet toegankelijk, maar wel met een bijboot. Van Köpenick over de Dahme-Wasserstrasse >11 km> naar Schmöckwitz, verder over de Dahme >26 km> naar het kruispunt Prieros. Naar de Teupitzer-See >18 KM> tot Teupitz en >18 km> terug naar Prieros. Over de Storkower-See en de Scharmutsel-See >33 km> naar Bad Saarow. Daar is op loopafstand van de haven Freilichtbühne een heel mooi termaalbad. Een ideale plek om een slecht weer periode te overbruggen. Terug >33 km> naar kruispunt Prieros, terug over de Dahme > 26 km> naar Schmockwitz. Over de Seddinsee > 7 km> naar Erkner en over de Stienitzsee reour > 2 x 14 km> Van Erkner over de Muggelsee > 14 km> terug naar Köpenick, Traject van # KOPENICK [100 km] over Spree-Oder naar # EISENHUTTENSTADT Vanaf Köpenick over de Dahme naar Schmokwitz waar het Oder-Spree=kanaal begint. Bij SOW 74 de plaats Fürstenwalde met sluis en haven. Bij SOW 96 de afslag naar de oorspronkelijke rivier de Spree. Over de Schwielochsee >56 km> bevaarbaar tot Leibsch met een maximale diepgang van 1,- m en een kruiphoogte van 2,70 m. Er zijn op dit traject zes sluizen. Verder naar het zuiden is het Spreewald alleen bevaarbaar met kleine boten. Voorbij Eisenhüttenstadt mondt de Spree-Oder-wasserstrasse bij SOW 130 in de Oder. Traject van # EISENHUTTENSTAD [135 km] over de Oder naar # HOHENSAATEN De Oder is grensrivier tussen Duitsland en Polen. De Oder is een regenrivier zonder sluizen om de waterstand te reguleren. De waterstand kan te hoog zijn om te varen maar ook te laag. Voordat met tot het traject over de Oder beslist, is het noodzakelijk de waterstanden te volgen. De waterstaat geeft de pegelstanden en de minimale vaardiepte. Zie ook ARD teletekst pagina 192. Monding van de SOW in de Oder bij km 533. Bij km 583 de stad Frankfurt/Oder en bij km 604 de Poolse stad Gorzyca. Kienitz bij km 632 is weer Duits. De afslag naar de Havel-Oder-Wasserstrasse is bij km 667. Traject van # HOHENSAATEN [ 75 km[ over Finow-Kanaal naar # ORANIENBURG De haval-oder-wasserstrasse is de route naar Oranienburg en Spandau. Bij HOW 79 is een splitsing. Rechtdoor het grote saaie kanaal met het Schiffshebewerk Niederfinow 36 m omhoog en links af over het 250 jaar oude Finow-kanaal waar 12 oude houten handbediende sluizen de boot 36 m omhoog brengt. Dit histotische kanaal is 30 km lang, loopt door bossen en langs oude stadjes en is helemaal gerenoveerd en een belevenis. Er zijn acht jachthaven. Voor de bediening van de sluizen is aanmelden vooraf nodig: of De Havel-Oder-Wasserstrasse loopt langs # Oranienburg naar # Spandau. Bij HOW 55 is een haven en daar is ook de afslag naar de Werbelliner-Gewasser, een mooi en rustgevend gebied, >2 x 20 km> Bij HOW 50 is de aansluiting met het Finow-kanaal en een aanlegplaats. De afslag naar de Müritz-See is bij HOW 40. Vlak voor Varen tussen Elbe en Oder november 2010 Pagina 7

9 Oranienburg bij HOW 28 is de grote sluis Lehnitz, waar de beroepsvaart altijd voorrang heeft en wachttijden normaal zijn. Traject van # ORANIENBURG [ 55 km] over HOW en Havel Kanaal naar # KETZIN Bij Oranienburg is de aftakking naar Neu-Rupping, maar die wordt bij de uitgebreide rondreis naar de Muritz-See beschreven. Bij HOW 10 begint het Havelkanaal, Dit kanaal is in 1952 aangelegd door de DDR om niet over West-berlijns gebied te hoeven. Het is een saai kanaal van 35 km lang en mondt uit vlak voor het # Ketzin Jachthavens rondom Berlijn voor onderbreken van de rondreis HOW 12,5 - verenigingshaven Henningsdorf S-bahn lijn 25 eindhalte Henningsdorf DaW 3.2 bootshaven Roll S-bahn lijn 8 eindhalte Zeugen Tegel See verenigingshaven Borsighaven U-bahn lijn 6 eindhalte Alt Tegel HOW 0,5 verenigingshaven Spandau 4 Zitadel U-bahn lijn 7 halte Zitadel de Internationale trein gaan vanaf het Hauptbahnhof via Bahnhof Spandau naar Deventer en door naar Schiphol. Varen tussen Elbe en Oder november 2010 Pagina 8

10 Rondreis via de Elbe [600 km] over de Mecklenburgse meren, Müritz Rügen Hiddense Usedom eiland Lauenburg OOSTZEE Barhöft Stralsund BODDENZEE Stettin Polen Hanse- Steden Zingst Darss Schwerin Meckelenb ODER Domitz Elbe Waren Muritz Reinsbergen Neu- Strelitz SEITEN KANAAL Neu- Rupping Finow Oranienburg Hohensaaten kanaal Havel- berg SPANDAU Havel/Spree ODER Groningen Nederland BERLIJN Mittellandk Elbe Ketzin Kopenick Eisenhut- MLK-0 aquaduct Havel ten stadt Arnhem Nederland Potsdam Havel Meren ZO Berl Varen tussen Elbe en Oder november 2010 Pagina 9

11 Traject van # -AQUADUCT [ 164 km] over de Elbe naar # DÖMITZ Over het Elbe-aquaduct zakt men 16 m in de sluis Hohenwarthe met drijvende bolders. Dan direct linksaf door sluis Neugripp, die bij laag water meestal open staat. Bij km 343 komt men in de Elbe. Het is een regenrivier zonder sluizen tot Hamburg en de waterstand kan snel wisselen. Het belangrijkste knelpunt op dit traject is de monding van de Elde bij Dömitz, waar een drempel is voor de sluis daar. Voor de waterstanden op de Elbe zie ARD teletekst pagina 192 voor de Pegelstanden en de minimale vaardieptes tussen de plaatsen aan de Elbe. De pegelstand bij Dömitz moet minimaal 90 cm zijn, met een Duitse GSM wordt op nr de pekelstand genoemd. Bij lage waterstand moet men op de Elbe de vaargeul nauwkeurig aanhouden. Daarvoor is een signaleringssysteem die bestaat uit gele kruizen aan de oever. Als men langs een geel kruis vaart en verderop aan de andere oever ook een geel kruis ziet, dan moet men oversteken. Een volgend vierkant signaal geeft aan dat men aan die kant moet blijven tot het volgende gele kruis. De vaargeulen verschuiven door de stroming en daarom is aanvullend een tonnensysteem in de rivier gelegd. Bij een geel kruis liggen in de rivier twee tonnen op een afstand van 25 m, Aan de andere oever liggen voor het gele kruis ook twee tonnen op 25 m afstand. Span fictief een elastiek om de vier tonnen en dan is daartussen de vaargeul naar de overkant. Bij km 351 is voor het dorp Rogatz een kleine aanlegsteiger. Bij km 388 is de monding van de Tanger met een verenigingshaven naast de 1000 jaar oude stad Tangermünde. De monding van Undere-Havel-Wasserstrasse naar Havenberg is bij km 422. De stad Wittenberge km 455 heeft een goede haven en een dieseltank. Bij km 493 is de ingang naar de haven van Gorleben, bekend van het kernafval. De monding van de Elde is bij km 504 met de oude vestingstad Dömitz. Direct voorbij de sluis is een grote haven met een dieseltank. Traject van # DÖMITZ [ 150 km] over Müritz-Elde-Wasserstrasse naar # WAREN Van Dömitz naar Plau am See bergvaart van MEW 0 naar MEW 120 is een mooi landschappelijk traject met 19 sluizen, waarvan de helft zelfbediening zijn. De bediening is even wennen, maar tekstborden geven aanwijzingen. Vanaf het stadje Grabow MEW 30 is het maar 8 km naar het Schloss Ludwiglust dat de moeite van bezoek waard is. Bij MEW 56 is de afslag naar de Schweriner-See met de hoofdstad Schwerin. Parchim MEW 72 is een oud stadje. Voorbij de sluis van Plau is een hefbrug men een doorvaarthoogte van 2.45 m en geheven 4,30 m. Dan de Plauwer-See oversteken naar Lenz waar ook een dieseltank is. Bij MEW 133 Malchow is een historische draaibrug met beperkte openingstijden. Verder over de Fleesensee en de Kölpinsee naar de Binnen-Müritz waar aan de oostoever de stad Waren MEW 150 ligt met een mooie stadshaven en een dieseltank. Traject van # WAREN [ 145 km] over Müritz-See naar # ORANIENBURG De Müritz-See is van noord naar zuid 20 km lang en wind en golven zijn vergelijkbaar met het IJsselmeer. De oost-oever was in de DDR tijd het jachtgebied van Honneker en nu een ongeschonden natuurgebied en mooi om fietstochten te maken. Aan de oost-oever In Rechlin MEW 168 is een grote haven met de werf van het verhuurbedrijf en een grote watersportzaak van AW.Niemeyer. Bij problemen met de boot een goede plek voor reparaties. Aan de west-oever van het meer bij MEW 159 het dorp Sietow en bij MEW 166 het stadje Röbel. Vanaf de zuidpunt van het meer gaat de rondreis verder over Müriz-Havel-Wasserstrasse van MHW 31 naar MHW 0 bij Priepert en komt daar uit in de Obere-Havel-Wasserstrasse bij OHW 72 naar OHW 0. Dit traject van meer dan 100 km gaat in dalvaart met 13 sluizen, gedeeltelijk met zelfbediening. In Mirow MHW 20 is een mooie aanlegplaats in een kanaaltje naast het oude Schloss. Verder gaat het van meer naar meer en bij MHW 7 is de afslag naar Reinsbergen. Bij het # Priepert gaat de OHW naar het noorden naar Neu-Strelitz. De rondreis gaat naar het oosten richting Fürstenberg. Daar is een goede haven en vlakbij is het concentratiekamp Ravensbruck. Op het einde van de Stolpsee is het dorpje Himmelpfort en de afslag naar Lychen. Bij OHW 54 begint de bedding van de oude en kronkelende rivier Havel in een mooi rivierdal. De Havel eindigt bij Zehdenick OHW 16 met een goede haven en een dieseltank. Verder gaat het over het Voss-kanaal (evenwijdig aan de oude Havel) die uitmondt in het Oder-Havel-Kanaal, de Havel-Oder-Wasserstrasse bij HOW 40. De benaming van de wasserstrasse is vaak omgekeerd aan de benaming van het kanaal. Bij HOW 28 is de grote sluis Lehnitz waar de beroepsvaart altijd voorrang heeft. De afslag naar Neu-Rupping is bij HOW 21. Traject van # ORANIENBURG [ 55 km] over OHW en Havel Kanaal naar # KETZIN Dit traject is al beschreven bij de uitgebreide rondreis rondom Berlijn Varen tussen Elbe en Oder november 2010 Pagina 10

12 Traject van # KETZIN [ 90 km] over Untere-Havel naar # -AQUADUCT Dit traject is al in omgekeerde volgorde beschreven bij de rondreis rondom Berlijn. Uitbreiding rondreis Mecklenburg [plus 300 km] met zes afslagen. De rondreis over de Mecklenburgse Seeënplatte kan uitgebreid worden met afslagen naar verschillende meren en plaatsen: Afslag naar Schwerin [2 x 40 km] bij MEW 120 over het Stör-kanaal Het Stör-kanaal vanaf MEW naar de Schweriner-See is 20 km lang en saai. In Plate km 15 is een beweegbare brug die alleen op oneven uren open gaat. De Schweriner-See van 20 km lang wordt door een dam met brug in tweeën gedeeld. In de voorste See is aan de westkant de sstad Schwerin, de hoofdstad van de deelstaat. Voor de stad het Schloss-insel met een prachtig Schloss dat zowel museum als parlementsgebouw is. Rechts daarvan de aanlegplaats voor de Weisse Flotte en rechts daarvan een karakteristiek gebouw van de zeilvereniging met goede aanlegsteigers. In het nationaal museum veel Hollandse meesters. Met de trein binnen half uur in Wismar, de Unesco Hansestad. In de zomer is er vaak een openlucht opera voorstelling. Afslag naar Reinsbergen [2 x 13 km} bij MHW 7 over Rheinsberger Gewässer De Rheinsberger-gewässer zijn fraai in een heuvelig boslandschap. Op het eind ligt het historische stadje Rheinsbergen met een prachtig gerestaureerd Schloss, dat museum is maar in de zomer ook het decor van openlucht voorstellingen. Voorbij de sluis bij km 3 is een haven en bij km 12 voor de stad is een nieuwe luxe haven als vacantie-resort. Afslag naar Neu-Strelitz [2 x 22 km} bij OHW 72 over de Havel Vanaf # Priepert noordwaarts over de Obere-Haven-Wasserstrasse, gedeeltelijk de oude Havel-rivier stroomopwaarts 22 km naar de stad Neu-Strelitz. De passantenhaven is de oude stadshaven. Neu-Strelitz is een mooie oude stad met een geschiedenis. Afslag naar Lychen [2 x 8 km] bij OHW 54 over de Grosser Lychensee Vanaf de Stolpsee is de afslag het dorp Himmelpfort met Kerstman-museum. Voorbij de sluis begint een prachtige vaarroute door de bossen naar de Grosser Lychensee waar op het eind het dorp Lychen ligt. De mooie meren voorbij het dorp zijn voor motorboten verboden. Afslag naar Templin [2 x 14 km] bij OHW 32 over Templiner Gewässer Vanaf de Havel over een langgerekt meer door de bossen naar de stad Templin uit de 13e eeuw. De vaarroute is mooi en de stad heeft nog zijn stadsmuren rondom. Voorbij de stads-sluis zijn twee jachthavens. Afslag naar Neu-Ruppin [2 x 66 km} bij HOW 21 over Ruppiner gewässer Ten zuiden van oranienburg is de afslag naar Neu-Ruppin. Dan om de stad naar het westen door een kanaal met vier sluizen. Voorbij Wustrau is de route een mooi en langwerpig meer. Halverwege de route bij km 40 ligt de oude stad Neu-Ruppin. De stad van de schrijver Fontane. Verder varend is bij km 44 het stadje Alt-Ruppin en om het einde voorbij de Gudelacksee bij km 66 het stadje Lindow. PM. Jachthaven met het logo van een gele golf Gelbe Welle zijn gastvrij voor passanten. Rondreis via de Elbe [1080 km] naar Hansesteden Oostzee en Rügen De rondreis wordt met de klok mee beschreven. Eerst de Elbe, want in het begin van de zomer is de waterstand betrouwbaarder. Verder de Oostzee varen van west naar oost, want de wind komt meestal uit het westen en dan is die in de rug. Traject van # -AQUADUCT [ 227 km] over de Elbe naar # Lauenburg Het traject van # Elbe-aquaduct van 164 km naar # Dömitz is beschreven bij de rondreis Mecklenburg. Vanaf Dömitz Elbe km 504 naar naar Hitzacker km 522 met een goede haven. Het is de geboorteplaats van Prins Claus en in het museum is de werkkamer van Claus te zien. De plaats Bleckende met een goede haven ligt bij km 550. Bij Elbe-km 570 links de monding van het Elbe-Lübeck-kanaal invaren en in de bocht ligt de oude havenstad Lauenburg en voorbij de brug de jachthaven met dieseltank. Varen tussen Elbe en Oder november 2010 Pagina 11

13 Rügen Hiddense Usedom eiland Lauenburg OOSTZEE Barhöft Stralsund BODDENZEE Stettin Polen Hanse- Steden Zingst Darss Schwerin ODER Domitz Elbe Waren Muritz Reinsbergen Neu- Strelitz SEITEN KANAAL Neu- Rupping Finow Oranienburg Hohensaaten kanaal Havel- berg SPANDAU Havel/Spree ODER Groningen Nederland BERLIJN Mittellandk Elbe Ketzin Kopenick Eisenhut- MLK-0 aquaduct Havel ten stadt Arnhem Nederland Potsdam Havel Meren ZO Berl Varen tussen Elbe en Oder november 2010 Pagina 12

14 Alternatief van MLK 233 [120 km] over Elbe-Seiten-Kanaal naar # Lauenburg Als door te hoge of te lage waterstand de Elbe niet te bevaren is, dan is er een alternatief traject vanaf het Mittelland-kanaal over het Elbe-Seiten-kanaal naar Lauenburg. Bij MLK 233 vlak voor de sluis Sülfeld linksaf het Elbe-Seiten-kanaal invaren. Dit kanaal met een lengte van 115 km is in 1970 aangelegd als een verbinding tussen het MLK en de Elbe op west-duits grondgebied om niet door Oost-Duitsland te hoeven varen. Het kanaal heeft maar twee sluizen bij ESK 60 een schachtsluis met een daling van 23 m en bij ESK 106 een Hebewerk met een daling van 38 m. Om met zo weinig mogelijk sluizen het kanaal te maken ligt het gedeeltelijk op een viaduct en kijkt men over de boomtoppen. Het is een saai kanaal. Bij ESK 38 is links een jachthaven en rechts een bunkerstation. Bij Uelzen ESK 66 is ook een goede haven. Het kanaal mondt bij km 573 in de Elbe en dan is het nog maar enkele km naar Lauenburg Traject van # LAUENBURG [ 325 km] OOSTZEE Hansesteden naar # BARHÖFT In het havenkantoor van Lauenburg is gratis te krijgen de havengids van de Duitse Oostzeekust van de Deense uitgever Een gids van 260 pagina s met van alle Duitse havens een plattegrond met omschrijving. Voor het varen met een motorboot op de oostzee is de windverwachting belangrijk. Op de website wordt voor zes dagen vooruit de windverwachting gegeven per 3 uur. Wetterdienst Hamburg geeft elke dag om 8 uur en 15 uur een windverwachting, met een Duitse GSM keuze 4, zijn de windberichten altijd te beluisteren. Op een marifoon-kanaal geeft Ehrhard Rost roepnaam [DP-07] vijf maal per dag een uitgebreid weerbericht. Tijden Lübeck kanaal 24 Rostock kanaal 60 en Arkona kanaal 66. Op de Oostzee is om de 40 km een reddingsboot gestationeerd. Voor hulp is de SAR- boot op te roepen per GSM op nummer en op marifoonkanaal 16 en 70 (DSC). In noodgevallen slepen ze ook de boot terug naar een haven, als er voor betaald moet worden is het nooit meer dan 250,- Traject van # Lauenburg [68 km] over Elbe-Lübeck-kanaal naar Hansestad Lübeck Het ELK gaat met twee sluizen omhoog en dan volgt een traject van 30 km, waarna het ELK met vijf sluizen weer daalt naar de Trave bij Lübeck. De beste aanlegplaatsen zijn bij de wachtsteigers voor de sluizen. Bij Lübeck de westelijke route nemen tot het # ten noorden van de stad. Daar het middelste kanaal invaren terug de stad in, dit is de Hansahaven vlak bij het centrum. Traject van LÜbeck [20 km] over de rivier de Trave naar de havenstad Travemünde De rivier de Trave heeft een open verbinding met de Oostzee en heeft zee-bebakening, jachthaven Böbs-Werft. Travemünde is een badplaats. Traject van Travemünde [53 km] over de Lúbecker Bucht naar de Hansestad Wismar Wismar is een oude Hansestad en samen met de Hansestad Stralsund behoort het tot het UNESCO werelderfgoed. Jachthaven Westhaven op korte afstand van het centrum. Traject van Wismar [52 km] over de Mecklenburger Bucht naar badplaats Kühlungsborn Kühlungsborn is een mooie badplaats en kuuroord. De jachthaven is groot en ligt aan de strandboulevard. In het havenkantoor is een Meteo-dienst die elke morgen om 9.00 uur een briefing geeft en ook persoonlijk advies. Op zaterdag en zondag geven ze een meteo-cursus voor beginners en voor gevorderden voor Traject van Külungsborn [32 km] over zee via Warnemünde naar Hansestad Rostock Het traject over de Oostzee naar Warnemunde is 22 km en dan 10 km de Warnow rivier op naar Rostock. Ook dit is een mooie historische Hansestad. Aan de zuidoever aan de rand van de stad zijn verschillende jachthavens. Traject van Rostock [10 km] over de Warnow terug naar Warnemunde. Het volgende traject over zee naar Barhöft is 90 km lang en daarom vanuit Warnemunde vertrekken. In de riviermonding is aan de westkant een kleine haven, vlak bij de boulevard en het strand. Aan de oostzijde is Varen tussen Elbe en Oder november 2010 Pagina 13

15 buiten de monding een grote commerciële haven Hohe Dune maar dan met een pont oversteken naar de stad. Vanuit Warnemunde is ook een goede treinverbinding met Rostock. Traject van Warnemunde [90 km] over zee om het schiereiland heen naar Barhöft Dit traject is eigenlijk veel te lang. Bij westenwind nemen de golven in hoogte toe ook nadat de wind gezakt is kunnen de golven vanuit het westen nog hoog zijn. Als men de tijd heeft wacht dan op wind uit het zuid-oosten. Het strand loopt heel langzaam af, blijf zover van de oever dat de waterdiepte 7 tot 10 m is. Barhöft is een knooppunt waar vijf trajecten bij elkaar komen. Het heeft een kleine haven die gebouwd is voor de kustwacht en grensbewaking in de DDR tijd. De haven heeft in 2010 nieuwe kades gekregen, er is ook een dieseltank. Er is een kleine winkel maar een supermarkt is op 8 km. Darsser Ort: Halverwege het traject is op de noordelijkste punt van het schiereiland een noodhaven. Daar ligt een SAR-reddingsboot. Darsser Ort is een hoogwaardig natuurgebied en daarom mag het geen jachthaven worden. Als het traject van 90 km te lang is en de wind niet prettig, dan kan men in Darsser Ort het traject onderbreken, maar dan moet men vooraf een goede reden hebben bedacht om niet weggestuurd te worden. Op 3 km is een strandcamping met supermarkt. Traject van # BARHÖFT [ 230 km] langs RÜGEN en USEDOM naar # STETTIN Dit traject gaat over de Bodden, het binnenwater tussen de vaste wal en de eilanden Rügen en Usedom. De bodden is te vergelijken met de Wadden, alleen is het verschil tussen eb en vloed maar gering en is de invloed van de wind soms meer dan de invloed van het getij. Traject van Barhöft [20 km] over de Strelasund naar Hansestad Stralsund De Bodden kent net als de Wadden veel ondiepe platen en betonde geulen. Achter de eerste pier is de Citymarina, een grote en goede haven vlak bij het centrum. Stralsund is een mooie historische Hansestad die op de werelderfgoed lijst staat van UNESCO. Vanaf Stralsund gaat een trein over het eiland Rügen. Traject van Stralsund [50 km] over Greifswalder Bodden naar zuid-oost-punt Rügen Over de Strelasund de zuidpunt van het eiland Rügen ronden en over de Greifswalder Bodden naar de zuid-oost punt van Rügen. De kleine privé-haven Seedorf ligt op 4 km afstand van de Oostzee. Van hier af zijn de badplaatsen-kuuroorden van Göhren, Baabe, Sellin en Binz te bereiken. Het zijn echte oude badplaatsen met in elke badplaats een pier die honderden meters de zee ingaat als aanlegplaats voor rondvaartboten. Traject van ZO-Rügen [40 km] over Greifswalder Bodden naar Hansestad Wolgast De Greifswalder Bodden oversteken bij zwakke wind naar Peenemünde en langs de grote jachthaven Kroslin over de Peenestroom naar de Hansestad Wolgast. Aan de lange kade van de stadshaven mag men meestal wel aanleggen als er niet gereserveerd is voor Cruiseboten. Anders naar de jachthaven annex jachtwerf ten noorden van de brug. Wolgast is een mooi oude stadje. Vlak bij de kade is het station van de trein die over het eiland Usedom gaat langs de badplaatsen tevens kuuroord Zinnowitz, Zempin en Koserow gaat tot aan de Poolse grens. Traject van Wolgast [55 km] over Penestroom en Kleines Haff naar Ueckermünde Verder over de Peenestroom de zuidwest punt van het eiland Usedom ronden en over het Stettiner Haff naar Ueckermünde. De rivier opvaren tot aan de stadsbrug waar aanlegkaden zijn. Ook Ueckermünde is een bezoek waard. In de grote haven bij de monding is een dieseltank. Traject van Ueckermünde [40 km] over Stettiner Haff naar Oder-monding Ziegenort Over het Stettiner Haff, een meer van meer dan 20 km lang, naar de monding van de Oder. Ziegenort of Trzebiez was het grensstation voor de Oder naar Polen, Er is een grote jachthaven, maar daar voorbij is een lange kade die vroeger voor de beroepsvaart was. Traject van Ziegenort [25 km] over de Oder stroomopwaarts naar Stettin De grote Poolse stad en havenplaats met werven Stettin ziet er heel anders uit dan de Duitse steden. Er is wel een modern winkelcentrum in het centrum van de stad. De jachthaven ligt 6 km ten noorden van de stad bij rode boei nr 70. Daar is ook de eindhalte van een tram die naar het stadscentrum loopt. Voorbei de laatste brug van Stettin over de Oder is een vrije aanlegkade. Traject van # STETTIN [80 km] over de West-Oder naar # HOHENSAATEN Varen tussen Elbe en Oder november 2010 Pagina 14

16 De rivier de Oder is door te hoog of te laag water niet altijd bevaarbaar. Aan de westkant van de Oder is een nevenkanaal, die eerst West-Oder wordt genoemd en na 36 km overgaat in de Hohensaaten-Friedrichthaler- Wasserstrasse. Dit is het verlengde van de Havel-Oder-Wasserstrasse die vanaf Spandau in km doortelt tot HOW 135. In de West-Oder bij km 8 ligt het stadje Gartz. Dit was vroeger de douane-grens tussen Duitsland en Polen en het heeft daarom een mooie lange vrije kade, maar ook een kleine jachthaven. Bij HOW 221 ligt de stad Schwedt met een kleine haven. Bij HOW 93 komt men bij het knooppunt van de sluis Hohensaten. Traject van # HOHENSAATEN [ 72 km] over de HOW naar # ORANIENBURG Zie beschrijving van dit traject bij uitgebreide rondreis om Berlijn. Traject van # ORANIENBURG [ 55 km] over Havel-kanaal naar # KETZIN Zie beschrijving van dit traject bij uitgebreide rondreis om berlijn Van # KETZIN [90 km] over Untere-Havel-wasserstr. naar # -AQUADUCT Zie beschrijving van dit traject in omgekeerde volgorde bij rondreis Berlijn Uitbreiding rondreis Oostzee [+ 500 km] met vaartocht over de Bodden Bij de voorgaande beschrijving van de rondreis over de oostzee, is vanaf Barhöft de kortste route genomen over de Bodden langs de eilanden Rügen en Usedom, maar er zijn meerdere aanvullende interessante vaartochten mogelijk. Vaartocht vanaf # BARHÖFT [130 km] over de Bodden van ZINGST - DARSS Vanaf het Westen voorbij Rostock begint het schiereiland Fischland Darss Zingst en is 50 km lang. De Bodden, het binnenwater, is alleen vanaf Barhöft toegankelijk. Het is 30 km naar de stad Barth op het vasteland. De betonde vaargeulen zijn erg smal. Barth is een oud stadje met een grote jachthaven en scheepswerven en watersport bedrijven. Van Barth is het 10 km naar de badplaats en kuuroord Zingst. Dit is een hele mooie badplaats. Vanaf de jachthaven aan de Boddenkant is het minder dan 1 km naar de kilomers lange stranden. Voorbij Zingst moet men door de Meiningenbrücke die alleen om 9.30 en uur geopend wordt. Dan komt men eerst in het nationaalpark Bodsteder Bodden en door een betonde geul verder op de Saalerbodden. Zowel aan de oever van het schiereiland als aan de oever van de vast wal zijn leuke plaatsen met 15 jachthavens. Ahrenshoop is een kunstenaarsdorp met jachthaven aan de Bodden en aan de zee-zijde een lang strand. De laatste plaats is Ribnitz-Damgarten, 30 km voorbij de brug. Vandaar tot aan Barth rijdt een bus met fietsaanhanger over het schiereiland. Vaartocht vanaf # BARHÖFT [140 km] langs HIDDENSEE en NOORD-RUGEN Ten noorden van Barhöft ligt het 16 km lange eiland Hiddensee, er is geen autoverkeer en de sfeer is als op Vlieland. De eerste haven is bij Neuendorf, klein, maar de oversteek naar het strand is niet meer dan 500 m. De hoofdplaats van het eiland is Vitte en voorbij deze plaats is ook een haven. Tegenover het eiland Hiddensee ligt op het eiland Rügen de haven Schaprode. Over de Bodden verder naar het noorden de haven van Wieck en naar het oosten de haven van Breege en op het einde van de Grosser Jasmunder Bodden ligt de haven van Ralswieck. In deze plaats wordt in de zomer het openlucht-spektakel van Stortebeker bijna elke dag voor duizenden mensen opgevoerd. Vanaf de haven van Breege vaart ook elke avond een boot naar het Stortebeker festspiel.. Vaartocht vanaf Greifswalder Bodden [40 km] naar de Hansestad Greifswald Vanaf de route in de korte rondreis over de Greifswalder Bodden, 15 km over de Bodden naar het zuid-westen naar de monding van de rivier Ryck, met ophaalbrug die elk uur open gaat. 5 km over de rivier naar de Hansestad Greifswald. Ook deze stad is een bezoek waard. Vaartocht vanaf Wolgast [40 km] naar badplaatsen van eiland Usedom Vanaf Wolgast is het 12 km naar de Bodden van het eiland Usedom, die achterwasser wordt genoemd. In het noorden ligt de mooiste badplaats annex kuuroord Zinnowitz. De jachthaven is in 2010 vernieuwd en het is maar 1,5 km naar het strand. In Stagniess is een kleine jachthaven vlak bij de badplaatsen en stranden van Stagniess en Koserow. Varen tussen Elbe en Oder november 2010 Pagina 15

17 Vaartocht vanaf Anklam [2 x 70 km] over de rivier de Peene naar DEMMIN Tegenover de zuid-westelijk punt van het eiland Usedom is de monding van de rivier de Peene met de stad Anklam. Het is een echte ontdekkingstocht door een groot natuurgebied. Tot aan Demmin [70 km] zijn er 8 jachthavens. Men kan nog 30 km verder varen tot de stad Malchin. Aanvullende informatie: versnelde terugweg vanaf de Oostzee Vooral voor de tour over de Oostzee is een hele lange vakantie nodig. We zijn twee keer wegens familieomstandigheden versneld terug gevaren naar Nederland. Om u toch een indruk te geven hoe het korter kan volgt hieronder de versnelde terugtocht vanaf Stettin en vanaf Barhöft naar Groningen.. Versnelde terugtocht vanaf Stettin naar Groningen in 11 vaardagen en 85 uren Vanaf Stettin (Oder in Polen > 5 uur > Schwedt 7,5 uur > Marienwerder HOW > 5,5 uur > Havelkanaal km5> 5 uur > Brandenburg > 10,5 uur> Haldesleben MLK > 8,5 uur > Braunschweig > 11 uur > Minden > 9,4 uur > Bevergen DEK > 5,4 uur > Lingen > 9 uur > Herbrun > 8 uur > Groningen. Versnelde terugtocht vanaf Barhoff naar Groningen in 11 vaardagen en 85 uren Vanaf Barhöft (Stralsund) > 7 uur > Warnemunde > 2,5 uur > Kulungsborn > 7,6 uur > Lubeck > 8,7 uur > Lauenburg > 8,3 uur > Witten ESK 40 > 9,8 uur > Sluis Anderten > 6 uur > Minden > 10 uur > DEK Bevergen > 6,1 uur > Lingen > 9 uur > Herbrun > 8 uur > Groningen Aanvullende informatie: Waterkaarten voor het gebied tussen Elbe en Oder Verzendhuis telefoon NV Binnenkarten, in ringbang, formaat 40 x 21 cm inclusief digitale kaart, prijs 35,95 per stuk Binnen Band 1: Berlin und Märkische Gewässer: bestelnr: Binnen band 2: Berlin und Mecklenburger Gewässer: bestelnr: Binnen Band 3: Die Nördlische Ode rund die Peene: bestelnr: Binnen Band 4: Elbe - Hamburg und Berlin, Mittelland- und Elbe Seitenkanaal: Bestelnr: Voor de Oostzee vanaf Travemunde tot Stettin het volgende zeekaartenpakket Delius Klasing seekarte Satz 2: Mecklenburg-Vorpommern: bestelnr: Auteur: henkflapper@kpnmail.nl Varen tussen Elbe en Oder november 2010 Pagina 16