Tips voor Adobe Photoshop Lightroom

Transcriptie

1 10 Tips voor Adobe Photoshop Lightroom photofactsacademy.nl

2 photofactsacademy.nl 1 Gebruik de sneltoetsen Sneltoetsen zijn een handige manier om snelheid te krijgen in het gebruik van Lightroom. Ik geef je er een paar waarmee je een stukje sneller door de Bibliotheekmodule kunt bewegen. G brengt je direct naar de Rasterweergave, E naar de Loepweergave, C naar Vergelijken, N naar Beoordeling en D naar de Ontwikkelmodule om de betreffende foto te bewerken. 1 0Tips voor Adobe Photoshop Lightroom dobe Photoshop Lightroom is een ideaal A programma voor fotografen die daarmee eenvoudig en snel hun fotocollectie kunnen beheren, bewerken en gereed maken voor het eindproduct. In dit miniboekje 10 tips om nog sneller en gemakkelijker met Lightroom te kunnen werken. De vermelde sneltoetsen zijn voor een Windows computer. Gebruik je een Mac? Vervang dan Ctrl door Cmd en Alt door Opt. In de ontwikkelmodule kun je de R gebruiken om foto s bij te snijden. Wil je tijdens het bijsnijden wisselen van oriëntatie (van portret naar landschap of vice versa) druk dan op de X. Het gereedschap om vlekken te verwijderen open je met de Q toets, het gegradueerd filter met de M en het aanpassingspenseel open je met de K. Heb je een foto bewerkt en wil je weten of je bewerkingen de foto echt beter gemaakt hebben? Druk dan op de sneltoets \ om snel te wisselen tussen het voor en na beeld. Vergelijk je de foto s liever naast elkaar? Gebruik dan Y. Met de sneltoets Ctrl + / krijg je per venster in Lightroom een overzicht van de meeste gebruikte sneltoetsen. Zo kun je jezelf eenvoudig nieuwe sneltoetsen aanleren. 2 3

3 2 Virtuele kopieën 3 Solo modus In Lightroom kun je virtuele kopieën maken van een foto. Dat doe je met de sneltoets Ctrl +. Je krijgt dan een kopie van de foto waarop je andere bewerkingen kunt uitvoeren. Deze kopie is echter virtueel. Er wordt niet echt een kopie gemaakt, maar een verwijzing naar het originele bestand plus een setje extra instructies, bijgehouden in je Lightroom Catalogus, over hoe deze kopie bewerkt is. Hierdoor neemt een virtuele kopie vrijwel geen extra schijfruimte in terwijl je toch eenvoudig meerdere versies van eenzelfde foto kunt maken. Een virtuele kopie stelt je zo in staat om bijvoorbeeld van je foto s ook een zwart-wit versie te maken. Wanneer je alle menu s in de Ontwikkelmodule hebt uitgeklapt zal je merken dat je veel heen en weer moet scrollen. Dat kost onnodig veel tijd en is omslachtig. Lightroom heeft hier een handigheidje voor ingebouwd: de Solo modus. Rechtsklik ergens in het (rechter) paneel op een paneelhoofding en een menu zal tevoorschijn komen. Wanneer je kiest voor de Solo modus zal er altijd slechts één subpaneel open staan. Klik je in een ander subpaneel, dan zal de voorgaande vanzelf sluiten. Op deze manier houd je de zij-panelen rustig en overzichtelijk. Solo modus is ook instelbaar voor het linkerpaneel en ook in de andere modules. Onafhankelijk van elkaar, bovendien. 4 Maak gebruik van presets Wil je echt razendsnel werken met Lightroom, dan moet je gebruik gaan maken van presets. Een preset (in het Nederlands voorinstelling genoemd) maakt het mogelijk om met één druk op de knop meerdere vooraf bepaalde instellingen toe te passen. 4 5

4 Bijna elke handeling in Lightroom is vast te leggen als preset, maar de meest gebruikte zijn waarschijnlijk de ontwikkelvoorinstellingen. Hierbij geef je een foto met één klik een bepaalde look. Je kunt presets zelf maken, maar je kunt ze ook (zowel gratis als betaald) vinden op internet. Een preset moet vaak wel passen bij de foto die je aan het bewerken bent. Ook kan een preset een mooi startpunt zijn voor je handmatige bewerking van de foto. De preset gebruik je dan als grove instelling waarna je handmatig nog de fijnafstelling regelt. Mooi is dat wanneer je met de muis over presets beweegt, de Navigator in de Ontwikkelmodule een voorvertoning geeft van hoe de foto er uit kan gaan zien. 5 Schakel de catalogus back-up functie in Lightroom werkt met een eigen database; de catalogus. Hierin worden al je trefwoorden en fotobewerkingen opgeslagen. Een belangrijk bestand dus! Lightroom kan je er automatisch aan herinneren om hier back-ups van te maken. Je vindt deze instelling via het menu Bewerken ( Lightroom op een Mac). Kies hier voor Catalogusinstellingen. Er verschijnt een venster waar je onder het tabblad Algemeen kunt kiezen voor verschillende opties bij Back-up maken Zelf heb ik hier gekozen voor Eén keer per week bij het afsluiten van Lightroom. Werk je dagelijks met Lightroom, is een nog hogere frequentie wellicht verstandig. Lightroom zet de back-ups in een specifieke folder (die je ook zelf kunt bepalen). Het is slim om deze folder ook standaard in je eigen algemene back-ups mee te nemen. Zo voorkom je dat je alles kwijt raakt bij een crash van je hard disk. Bij elke back-up wordt er een nieuw bestand weggeschreven in de back-up folder. Met enige regelmaat kun je de echt oude back-up bestanden verwijderen uit deze folder. Onthoud ook dat de catalogus enkel trefwoorden, bewerkingen en andere metagegevens bevat, alsook de verwijzingen naar waar de foto s staan op je interne of externe harde schijf. Hij bevat echter niet de foto s zelf. Die moet je dus ook (apart) backuppen. Een catalogus zonder foto s is een beetje zoals een receptenboek zonder ingrediënten! 6 7

5 6 Bewerkingen ongedaan maken 7 Stap voor stap door je foto Wanneer je een bewerking uitvoert in Lightroom is deze nooit definitief. Ben je achteraf niet tevreden over een bepaalde bewerking, dan kun je deze snel ongedaan maken. Om de laatste bewerking ongedaan te maken kun je de sneltoets Ctrl + Z gebruiken. Wil je een slider uit een paneel weer op zijn originele waarde zetten, dan kun je dubbelklikken op de slider. Hij springt dan direct terug naar de beginwaarde. Uiteraard kun je de gehele foto in één keer terugbrengen naar het origineel door rechts onderin op Opnieuw instellen te klikken. Het is pas tijdens het Exporteren (Bestand > Exporteren) dat je van een in Lightroom bewerkte foto een kopie gaat maken, bijvoorbeeld in het populaire JPGformaat, waar de bewerkingen ingebakken zijn. Wanneer je details aan het bewerken bent is het prettig om in te zoomen (Z) op 100% niveau. Je kunt dan natuurlijk je muis gebruiken om over de foto te scrollen, maar je verliest dan snel uit het oog welk gedeelte je al gehad hebt en welk niet. Door gebruik te maken van de Page Down-knop kun je de foto scherm voor scherm doorlopen. Je krijgt altijd op de pixel nauwkeurig het volgende gedeelte van je foto op 100% in beeld. Je beweegt van boven naar onderen en gaat dan automatisch weer bovenaan (maar een stuk naar rechts) verder. Met Page Up ga je overigens weer de andere kant op. Handig wanneer je stofjes aan het verwijderen bent! Exporteren doe je vooral om je bewerkte foto s te bezorgen aan anderen (vrienden, klanten, de drukker, et cetera). 8 9

6 8 Snel een selectie van je shoot maken Vaak kom je als fotograaf thuis met honderden foto s van een dag fotograferen. Het is dan zaak om zo snel mogelijk de beste foto s eruit te pikken. In Lightroom is dit erg eenvoudig via de bibliotheek module (G). Druk op de spatiebalk om je foto in het groot te bekijken. Door de F toets in te drukken komt je foto beeldvullend in beeld. Zo kun je jouw foto s zo optimaal mogelijk doorlopen. Met de pijltjestoetsen ga je direct naar de volgende foto. Druk op de P-toets (pick) om een foto te selecteren als een van je betere foto s. Kom je een misser tegen (bijvoorbeeld met bewegingsonscherpte) dan gebruik je de X-toets (reject). Om een foto weer in de neutraalstand te krijgen (niet gemarkeerd) druk je op de U-toets. Wanneer je de Caps-lock aanzet spring je na de P, X of U toets direct naar de volgende foto. Nadat je alle foto s doorlopen hebt, kun je de mislukte foto s in één keer verwijderen door op CRTL - BACKSPACE te klikken. Lightroom vraagt of je zeker weet dat je de foto s wilt verwijderen, waarbij je ervoor kunt kiezen om ze alleen uit je catalogus te halen (ze blijven dan wel op je harde schijf staan) of ze in één moeite door ook van je harddisk te gooien. Indien je Lightroom niet alleen als bewerkingsprogramma, maar ook als beheersprogramma voor al je foto s gebruikt, is die laatste optie de meest logische. Heb je de beste foto s eruit gekozen? Door rechts bovenin met het bibliotheekfilter te filteren op met vlag krijg je alleen deze foto s in beeld. Wanneer je nog niet streng genoeg bent geweest en nog teveel foto s overgehouden hebt kun je hier op de U-toets drukken om ze uit deze selectie te gooien of ze met een X als geweigerd markeren. Eventueel kan je met sterrennoteringen (druk 1 voor één ster, 2 voor twee sterren, 5 voor vijf sterren) nog diepgaander gaan raten. De nul heft een toegekende sterrennotering op

7 9 Gebruik aanpassingspenselen meerdere malen Met een aanpassingspenseel kun je op bepaalde delen van je foto specifieke aanpassingen maken. Zoals bij alles in Lightroom kun je achteraf een aanpassingspenseel nog aanpassen of verwijderen zonder kwaliteitsverlies. Wanneer je bij een aanpassing een bepaalde instelling maximaal gebruikt hebt (de slider helemaal naar links of naar rechts getrokken hebt), maar nog steeds niet het effect hebt gehaald wat je zoekt kun je ook simpelweg nogmaals een extra aanpassingspenseel toepassen op hetzelfde deel van de foto. Het effect wordt dan nog verder versterkt. Een concreet voorbeeld is het zwart maken van een deel van je foto door de belichting helemaal naar links te schuiven: als niet alles in één keer zwart wordt kun je gewoon nogmaals een aanpassingspenseel gebruiken. Hetzelfde geldt overigens ook voor het verloopfilter en het radiaal filter. 10 Gebruik (slimme) verzamelingen Binnen Lightroom kun je door je foto s bladeren via folders zoals je gewend bent van de verkenner in Windows. Wat je in het mappenpaneel in Lightroom ziet, is een afspiegeling van de situatie op je harde schijf. Onthoud de gouden regel dat, eens je een foto in Lightroom geïmporteerd hebt, je deze foto niet meer mag verplaatsen of hernoemen via je Verkenner (Windows) of Finder (Mac) maar wel via Lightroom. Wat je in Lightroom doet, wordt immers doorgetrokken op systeemniveau, maar niet omgekeerd. Namen wijzigen of foto s verplaatsen via de verkenner, eens ze in Lightroom al geïmporteerd zijn, leidt enkel tot vraagtekens - en frustratie - in Lightroom

8 Verder is het slim om in Lightroom te werken met verzamelingen. In een verzameling kun je een selectie van je foto s opslaan zodat je deze eenvoudig terug kunt vinden. In de folders staan in principe al je foto s (dus ook de mislukte foto s die je nooit aan iemand wilt laten zien), maar in een verzameling kun je bijvoorbeeld de beste foto s van een bepaalde fotosessie zetten. Dezelfde foto kan ook in meerdere verzamelingen tegelijk zitten, zonder dat je hem fysiek moet dupliceren. Verzamelingen lijken een beetje op de muziekafspeellijsten die je misschien kent van je smartphone of ipod. Je kunt nog een stapje verder gaan met slimme verzamelingen. Bij een slimme verzameling stel je voorwaarden in waaraan een foto moet voldoen om in de verzameling terecht te komen. Bijvoorbeeld dat een foto het trefwoord portret moet bevatten en minimaal een waardering van drie sterren moet hebben. Lightroom stopt alle foto s die hieraan voldoen dan automatisch in deze verzameling én blijft de verzameling ook bijwerken zodra nieuwere foto s aan de voorwaarden voldoen. Foto s die niet meer aan de criteria voldoen worden ook automatisch verwijderd uit de verzameling (maar niet uit je Catalogus). Meer tips op Photofacts Academy Volg deze tien tips op en je zult een stuk prettiger en sneller met Adobe Photoshop Lightroom kunnen werken. Uiteraard is er nog heel veel meer mogelijk met Lightroom. Bekijk daarom zeker ook de leerzame video s op photofactsacademy.nl

9 10 handige tips om sneller en gemakkelijker met Lightroom te werken! photofactsacademy.nl Copyright 2014 door Photofacts Academy