Richtlijnen Onderhoud en gebruik zand/rubber ingestrooide kunstgras sportaccommodaties

Transcriptie

1 Richtlijnen Onderhoud en gebruik zand/rubber ingestrooide kunstgras sportaccommodaties documentnr revisie 07 april 2010 datum vrijgave Beschrijving revisie 07 goedkeuring vrijgave april 2010 update L. Kolkman A. Hooijer

2 Inhoud Blz. 1 Inleiding 2 2 Onderhoud Nazorg direct na aanleg Regulier onderhoud Groot Onderhoud Onderhoud en gebruik in de winterperiode 8 3 Gebruiksadviezen Algemeen gebruik Gebruik in winterperiode 12 blad 1 van 12

3 1 Inleiding Kunstgras, onderhoudsvriendelijk, maar niet onderhoudsvrij Om optimaal te profiteren van de speeleigenschappen van uw nieuwe kunstgrasveld moet het veld regelmatig onderhouden en ook op de juiste manier gebruikt worden. Uw kunstgrasveld is vlak en biedt nagenoeg constante en ideale veldomstandigheden. Dit maakt het spel aantrekkelijker. Bijkomend voordeel is dat kunstgras bijzonder onderhoudsvriendelijk is. Onderhoudsvriendelijk, maar zeker niet onderhoudsvrij! En over dat aspect van uw kunstgrasveld willen wij het graag met u hebben. Gewoon, omdat degelijk en geregeld onderhoud de levensduur en het rendement van uw kunstgrasveld aanzienlijk kan verlengen. Om die reden maakt een onderhoudsplan deel uit van het contract dat u bij aanleg van een kunstgrasveld met ons afsluit. In deze brochure stelt Oranjewoud de verschillende onderhoudsaspecten aan u voor. Met gebruikers evalueren wij regelmatig het gebruik en onderhoud. ISA Sport en de KNVB zijn momenteel normen aan het ontwikkelen waaraan het veld sporttechnisch moet blijven voldoen, gedurende de totale levensduur. Deze normen kunnen kan aanleiding zijn om deze onderhoudsrichtlijnen aan te passen. Verontreiniging, dé vijand van elk kunstgrasveld De grootste bedreiging van een kunstgrasveld is hoe gek het misschien ook klinkt vervuiling. Zichtbare verontreiniging, zoals resten van rottende bladeren, zwerfvuil, viltslijpsel als gevolg van slijtage van (gefibrilleerde) kunstgrasvezels, maar ook fijnere vervuilende deeltjes zoals plantensporen, mossen, algen, zeer fijn zand en zelfs de microdeeltjes die worden uitgestoten door dieselmotoren, schoorstenen en andere minerale äerosolen. Ze hebben allemaal hun ongunstige invloed op de kwaliteit van een kunstgrasveld. Het vuil klinkt in en kan hardheid, gladheid en problemen met de waterdoorlatendheid veroorzaken. Ook neemt de kans op blessures toe. Ze zijn zelfs verantwoordelijk voor afgelastingen en verkorten bovendien de levensduur van uw kostbare kunstgrasveld. Mensen en middelen Goed en gedegen onderhoud vraagt om de juiste middelen en de juiste mensen. Oranjewoud heeft in beide intensief geïnvesteerd. Onze deskundige medewerkers beschikken over de gewenste expertise en bij het onderhoud maken we uitsluitend gebruik van de laatste generaties geavanceerde onderhoudsapparatuur. Uiteraard overtuigen wij u daar graag persoonlijk van. blad 2 van 12

4 2 Onderhoud In het navolgende beschrijven wij een overzicht van de belangrijkste richtlijnen om uw veld in een goede conditie te houden. We maken onderscheid in: nazorg direct na aanleg; regulier onderhoud; groot onderhoud. Het groot onderhoud en de rapportage wordt door Oranjewoud verzorgd. 2.1 Nazorg direct na aanleg Wij besteden grote aandacht aan optimale afwerking van uw kunstgrasveld. Enkele aandachtspunten zijn direct na ingebruikname van groot belang. Stabilisatie van de zand/rubber invulling Door weersinvloeden en het gebruik stabiliseert de zand/rubberinvulling zich na aanleg op een natuurlijke wijze. Tot die tijd moet aandacht geschonken worden aan de rubbervulling in de zogenaamde stresszones (penalty- en cornerstips). Wanneer door veelvuldig gebruik de vullingsgraad van rubber is afgenomen, moet deze worden aangevuld met nieuwe rubber. Het rubber moet worden ingeborsteld in de mat. Egale verdeling van zand/rubber Tijdens het aanbrengen van de zand/rubber invulling besteden wij grote aandacht aan een egale verdeling van het materiaal in de mat. Ervaringen hebben geleerd dat veel slepen in de eerste weken bevorderlijk is voor het verkrijgen van een optimaal resultaat. Deze werkzaamheden moeten worden uitgevoerd met een rubberen ringmat. Regelmatig verwijderen van blad, glas, kauwgom en andere verontreinigingen Het verwijderen van blad en zwerfvuil moet met grote regelmaat (tweemaal per week) worden uitgevoerd. Totdat de zand/rubberinvulling zich heeft gezet kan dit het best met de hand gebeuren. 2.2 Regulier onderhoud Na een goede nazorgperiode is ook regulier onderhoud noodzakelijk. De intensiteit van het onderhoud zal onder andere afhangen van de gebruiksintensiteit, maar ook van de ligging van het veld (o.a. bomen rondom het veld). Regelmatig verwijderen van blad, glas, kauwgom en andere verontreinigingen blad 3 van 12

5 U dient in voorkomende gevallen en met zekere regelmaat de bladeren en dennennaalden van het veld te verwijderen. Dit kan het best gebeuren met een blaasmachine. Over de aanschaf van een dergelijke machine kan advies ingewonnen worden bij 'Oranjewoud'. U bereikt met deze machine het beste resultaat door met de wind mee bladeren en naalden naar één zijde van het veld te blazen. Verzamelen en afvoeren kan het best geschieden met een kunststof of rubberen grashark. Gebruik geen veeg-zuig machine, deze verwijdert de naalden niet, maar wel een deel van de rubberlaag. Wel kan een kleine veegmachine worden toegepast die voorzien is van geschikte banden (dubbel wielstel). Bij gebruik van motor aangedreven machines moet vooral gelet worden op mogelijke lekkages van olie ed. Olieverontreiniging op kunstgras is zeer moeilijk te verwijderen en kan de latexlaag beschadigen, waardoor de poolverankering aangetast kan worden. Kantineafval zoals glas, blikjes, bekers, sigaretten etc. moet direct worden verwijderd. Ingetrapte kauwgum kan men het best verwijderen met wat ijs. Gebruik voor het verwijderen van andere verontreinigingen nooit oplosmiddelen zoals tri, aceton of alcoholbevattende middelen. Door de geringe hechtkracht van vuil aan de kunstgrasvezel is schoon water meestal afdoende. Het voorkomen van bevuiling van de mat met grond uit de omgeving is beter dan genezen. Besteed steeds veel aandacht aan de walk-off matten. Verbied het gebruik van vuur (sigaretten e.d.) op het veld. Kunstgrasvezels smelten zeer snel. Regelmatig borstelen De grasmat dient regelmatig geborsteld te worden met een driehoeksbezem. Het is belangrijk dat de polen zoveel mogelijk verticaal blijven staan. Het borstelen is een belangrijke maatregel die niet verwaarloosd mag worden. De frequentie van het borstelen hangt af van het aantal gebruiksuren. Richtlijn is één maal per week. Na het borstelen kan de mat gesleept worden met een rubberen ringmat. Met de ringmat wordt het losgeborstelde rubber weer geheel tussen de vezels gesleept. De conditie van het oppervlak bepaalt welke borstel u moet gebruiken. Belangrijk is dat in verschillende richtingen gesleept wordt. Voor de kleinere oppervlakken en rondom obstakels (doelen) volstaat een smalle kunststof handborstel. Inmiddels zijn ook erg goede ervaringen opgedaan met een roterende borstel. Deze door een kleine tractor aangedreven borstel moet zo worden ingesteld dat de borstel blad 4 van 12

6 de rubber nét raakt. Zodoende wordt de rubber netjes verdeeld en wordt de pool opgeborsteld. Rubber sleepmat (dubbel) Driehoeksborstel Woelen Afhankelijk van de gebruiksintensiteit en de weersomstandigheden kan het nodig zijn (3x per jaar) de rubberinfill licht te woelen met een speciaal hiervoor bestemde wiedeg. Combimachine Door het bedrijf PST in Noorweg is een combimachine ontwikkelt, de zogenaamde Artificial Turf Cleaner (ATC). Deze machine borstelt en dekompakteert de infill en verwijderd vuil van de kunstgras mat in één werkgang. Voor meer informatie over deze machine kunt u contact opnemen met Oranjewoud. ATC machine Alg, mos en onkruid Ondanks veel borstelen ontstaat alg- en mosgroei, vooral aan de zijkanten op natte, schaduwrijke plekken. Dit dient bestreden te worden (minimaal tweemaal per jaar). Het gebruik van sommige chemische bestrijdingsmiddelen tegen alg en mos is meestal toegestaan. Lokale regelgeving bepaalt de keuze van het middel. Raadpleeg eerst die regelgeving en lees het voorschrift op de verpakking. Onderhoud van de omgeving van de grasmat De omgeving van uw veld moet altijd zoveel mogelijk schoongehouden worden. Algen, mossen en onkruiden in de directe omgeving moeten direct worden verwijderd. Aandachtspunten hierbij zijn onderkanten van hekwerken, dug-outs en tussen tegelverhardingen. blad 5 van 12

7 Controleer de mat op beschadiging Controleer 1x per maand op beschadigingen van de mat in het algemeen maar zeker de naden en belijning. Neem direct contact op met Oranjewoud of uw leverancier bij opgetreden beschadigingen. Controleer de mat op de juiste vulling De mat dient tot minimaal 20 mm onder de pool gevuld te zijn met zand/rubber. Er dient met name aandacht geschonken te worden aan de rubbervulling in de zogenaamde stresszones (penalty- en cornerstippen). Wanneer door veelvuldig gebruik de vullingsgraad van rubber is afgenomen, moet deze worden aangevuld met nieuw rubber. De rubber moet worden ingeborsteld in de mat. Controleer tweewekelijks het infillpakket en vul eventueel rubber bij. blad 6 van 12

8 Controleer de drainage Verzeker u ervan dat de draineerbuizen tijdens of direct na een flinke regenbui functioneren. Materieel Er mogen geen voertuigen met smalle banden over het veld rijden. Voor het machinale onderhoud mogen tractors worden gebruikt met een eigen gewicht van maximaal 1250 kg. en voorzien van ballonbanden of van gazonbanden zonder scherpe randen. Belangrijk is dat er geen sporen in het veld worden gereden. De rijsnelheid moet worden beperkt tot ca. 10 km/uur. Bij het gebruik moet bij het draaien snelheid worden verminderd en een grote draaicirkel worden aangehouden (minimaal 6 m). Hierdoor wordt voorkomen dat de wielen/banden in het veld dringen en schade veroorzaken. Let ook op het voorkomen van eventuele lekkages van olie, brandstoffen e.d. van het materieel. De voorkeur gaat uit naar tractors met een hydraustatische aandrijving. Bij dit soort tractors wordt schokkend rijden door het schakelen voorkomen. Tractor met gazonbanden Balrol en balstuit meetapparatuur Als indicatie voor de kwaliteit van het dagelijks onderhoud kan een balrol- en balstuittest uitgevoerd worden. De gemeten gegevens van balrolafstand en balstuithoogte geven aan of de constructie van vezels en infill voldoende open geborsteld is. blad 7 van 12

9 Balrol en balstuit meetapparatuur 2.3 Groot Onderhoud Dit is het onderhoud dat in principe tweemaal per jaar wordt verricht door 'Oranjewoud'. Het betreft 'groot' onderhoud, waarvoor wij speciale machines, materiaal en vakmensen in dienst hebben. Er wordt als volgt te werk gegaan: Inspectie en advies Samen met de beheerder wordt aan de hand van het logboek het dagelijks onderhoud geëvalueerd. Het veld wordt systematische geïnspecteerd, waarbij o.a. gekeken wordt naar de conditie van naden en ingebrachte belijning. Daarnaast wordt de dikte en gelijkmatigheid van de infill gecontroleerd. Alle bevindingen worden op een checklist genoteerd. Op basis hiervan wordt een passend advies gegeven. Diepwoelen van de rubberinvulling Met een specialistische onderhoudsmachine wordt het veld behandeld. Doel is om eventuele verdichtingen in de zand/rubbervulling te voorkomen. Dit heeft een positieve invloed op de waterdoorlatendheid. Door het diepwoelen blijven de speleigenschappen van het veld, zoals de balstuit en de balrol beter behouden. Uitgevoerd onderhoud en advies worden schriftelijk gerapporteerd waarvan een afschrift verstuurd wordt. 2.4 Onderhoud en gebruik in de winterperiode Kunstgras en vorst Het product kunstgras is in beginsel vorstbestendig. Zeker de tegenwoordig veel gebruikte polyethyleenvezel (PE) kan goed tegen vorst. Oudere vezeltypen als polypropyleen (PP) zijn bij vorst kwetsbaarder. Bij de keuring in het laboratorium wordt het kunstgras getest bij temperaturen van - 20 tot + 40 Celsius. Dit is blad 8 van 12

10 nodig omdat het product zowel in landen met een zeer winters klimaat - denk aan Scandinavië - als in zeer warme landen - bijvoorbeeld Afrika - wordt toegepast. De rubber die wordt gebruikt kan ook goed tegen vorst. Er zal mogelijk wel enige verharding optreden omdat het materiaal door de vorst wat stugger wordt. Kale of droge vorst Problemen met de bespeelbaarheid van kunstgrasvelden ontstaan eigenlijk op het moment dat er sprake is van een hoge luchtvochtigheid of als er neerslag valt. Kale of droge vorst is voor kunstgras geen enkel probleem en bespelen onder die omstandigheden dus ook niet. Het is zelfs zo dat kale vorst een uitdrogende werking heeft. Misschien is een bevroren kunstgrasveld iets harder maar in ieder geval vlakker dan een natuurlijk speel- of trainingsveld. Rijp Rijp is de witte aanslag die wordt veroorzaakt door het neerslaan en bevriezen van de waterdamp in de lucht. Rijp is van tijdelijke aard en verdwijnt als de temperatuur door de zon omhoog gaat. Onder bewolkte omstandigheden kan rijp echter wel hardnekkig zijn. Voor een kunstgrasveld is rijp technisch geen probleem. De vezel zal niet afbreken door de aanwezigheid van een dun ijslaagje. Er zal wel goed beoordeeld moeten worden in hoeverre de aanwezige rijp, zeker bij hardnekkige of ruwe rijp, gladheid van het speeloppervlak veroorzaakt. Plaatselijke lichte rijp kan eventueel worden verwijderd door met een licht sleepnet te slepen. IJzel of onderkoelde regen IJzel is eigenlijk niets anders dan regen die bevriest zodra het in aanraking komt met een bevroren oppervlak. Er vormt zich dan een ijslaagje waardoor het oppervlak glad wordt. IJzel verdwijnt vaak binnen een paar uur, maar kan soms hardnekkig zijn. Bespeling van een beijzeld kunstgrasveld zal in de meeste gevallen tot een (tijdelijke) afgelasting leiden omdat het te gevaarlijk is voor de spelers. Sneeuw Sneeuw is voor het product kunstgras in principe geen probleem. Bespelen van een licht besneeuwd veld vormt voor een kunstgrasveld dus geen risico, maar mogelijk wel voor de sporter omdat het glad kan worden. Toch is het raadzaam om een redelijk besneeuwd kunstgrasveld niet te bespelen. Bespelen heeft namelijk tot gevolg dat de sneeuw in de mat en in de infill wordt getrapt. De temperatuur hoeft maar licht te stijgen en vervolgens weer te dalen of er vormt zich een ijslaagje. Onder dat soort omstandigheden kan er zeker niet worden gespeeld. Verder duurt het vaker langer dat een bespeeld besneeuwd veld na intree van de dooi weer bespeelbaar is, als een niet bespeeld besneeuwd veld. Sneeuwruimen Als op basis van de weersverwachting sneeuw slechts enkele dagen zal blijven liggen is het raadzaam de niet te verwijderen maar de natuur haar gang te laten blad 9 van 12

11 gaan. Bij verwachte langdurige sneeuwomstandigheden kan de sneeuw met speciale voor kunstgras aangepast sneeuwschuivers verwijderd worden. Dit dient te allen tijde door of onder toezicht en begeleiding van Oranjewoud uitgevoerd te worden om schade aan naden en infill te voorkomen. Eventueel kan de sneeuw ook in handkracht met handschuivers of blaasmachines verwijderd worden. Sneeuw ruimen met sneeuwblazers of in handkracht verwijderen geeft minder risico's maar is bij grote hoeveelheden zeer bewerkelijk. Een bijkomend nadeel is dat met de sneeuw ook een hoeveelheid rubber wordt meegenomen. Nadat de sneeuw is verdwenen dient de rubber in het veld te worden aangevuld en de infill die achter is gebleven op de stortplaats van de sneeuw te worden opgeruimd. Een aandachtspunt bij het ruimen van sneeuw is dat vrijwel altijd sneeuw- of ijsresten achterblijven. Deze kunnen gladheid veroorzaken. Als geringe resten sneeuw achter blijven kan het wenselijk zijn deze te spreiden door het veld te slepen met een licht sleepnet. Als de temperatuur hierbij nog iets boven het vriespunt komt, heeft slepen nog een beter effect. Als het kort voor of tijdens de wedstrijd sneeuwt, kan het nodig zijn de lijnen sneeuwvrij te maken. In hoeverre de sneeuwval invloed op de wedstrijd heeft zal door de scheidsrechter moeten worden beoordeeld. Voor het veld heeft dit soort beginnende sneeuwval geen directe consequenties. Naast sneeuw en ijzel zijn er nog een aantal andere vormen waarin winterse neerslag kan vallen. Hierbij moet worden gedacht aan hagel, korrelsneeuw en ijsregen. In alle situaties zal moeten worden beoordeeld of bespeling tot gevaar voor de sporters leidt. Opdooi Opdooi is een term uit de wegenbouw. Opdooi noemt men het verschijnsel wanneer na intreden van de dooi het dooiwater niet weg kan door bevroren en ondoorlatende ondergrond. Kunstgrasconstructies worden opgebouwd met materialen die weinig tot geen vocht opnemen en in ieder geval zeer goed waterdoorlatend zijn. Bovendien wordt door een drainage en een goed drainerend zandpakket ervoor gezorgd dat overtollig hemelwater en grondwater snel worden afgevoerd. Globaal kan worden aangehouden dat in de bovenste 50 cm van de constructie geen tot weinig water zal achterblijven. De kans dat in een kunstgrasconstructie afsluitende ijslagen ontstaan is dus gering. De meeste kans op ijsvorming bestaat in het laagje zand in de kunstgrasmat. Dit laagje bestaat uit redelijk grof zand, maar door organische vervuiling is de kans groter dat water blijft hangen en bevriest. Als bij het dooiproces water op het veld blijft staan, dan duidt dat op een afgesloten ijslaag in de constructie. Met bespeling zal dan gewacht moeten worden tot het water is verdwenen. Normaliter zal dit één tot hooguit twee dagen duren. Blijft er geen water staan en is het speeloppervlak verder droog en schoon van sneeuw, dan kan er in beginsel weer worden gespeeld. Het verdient wel aanbeveling om betreding van het veld met onderhoudsapparatuur nog enige tijd uit te stellen tot de vorst volledig is verdwenen. Zout en pekel blad 10 van 12

12 Sneeuw en vorst bestrijden met zout of pekel is niet verstandig. Uiteindelijk zal het zout in de bodem en mogelijk in het grondwater terechtkomen, wat niet goed is voor het milieu. Technisch heeft gebruik van zout echter geen directe consequenties voor de kunstgrasmat. blad 11 van 12

13 3 Gebruiksadviezen 3.1 Algemeen gebruik Uw kunstgrasveld is aangelegd voor sportactiviteiten en mag alleen daarvoor gebruikt worden. Het is belangrijk dat het juiste schoeisel wordt gebruikt. Als het veld voor andere doeleinden wordt gebruikt dient dit met ons overlegd te worden. Zo mogelijk kunnen toereikende beschermende maatregelen getroffen te worden. Wij adviseren u de volgende gedragsregels op het kunstgrasveld te hanteren: Rook niet op het veld en laat geen sigaretten of lucifers vallen; Draag geen spikes of schoenen met lange (stalen) noppen en/of spikes; Laat geen honden of andere dieren toe op het veld; Laat geen kauwgom toe op het veld; Laat geen glas of drinken toe op het veld; Plaats geen zware of puntige objecten op de kunstgrasmat; Maak uw schoenen schoon voordat u het veld betreedt; Houdt het terrein/verhardingen rond het veld vrij van afval; Borstel het oppervlak regelmatig als het droog is; Zorg voor goede vuilnisbakken rond het veld; Sluit het hek van het veld na gebruik. 3.2 Gebruik in winterperiode Voor specifieke gebruiksadviezen in de winterperiode verwijzen wij u naar hoofdstuk 2, artikelnummer 2.4 waarin het gebruik uitgebreid wordt omschreven. blad 12 van 12