Rotterdam. 1e meting door de Sociale Index sociaal gemeten

Transcriptie

1 2008 Rotterda 1e eting door de Sociale Index sociaal geeten

2

3 Rotterda sociaal geeten 1e eting door de Sociale Index Rotterda 1e eting door de Sociale Index sociaal geeten Inhoud 0. Woord oraf 1. Inleiding 2. Sociale Index nader verklaard 3. Stedelijke resultaten 4. Situatie per deelgeeente 5. Agenda van de toekost Bijlage 1: Overzichtstabel Sociale Index 2008 Bijlage 2: Behrijng van de begrippen Bijlage 3: Deelgeeente en wijkindeling

4 2 Jantine Kriens Leonard Geluk Orhan Kaya Doinic Schrijer

5 Woord Vooraf Rotterda sociaal geeten 1e eting door de Sociale Index 0 3 Rotterda is een stad et een internationaal karakter. Henstad, poort naar Europa. Stad et 174 nationaliteiten. Stad et historie en bezig zich te potioneren als ern (kunst)centru. Stad et een internationaal erkend edih kennientru. De stad is o in te onderneen, te wonen, te leren, te verkeren. Rotterda telt rui Rotterdaers, waarvan 46% internationale wortels heeft. Kenerk van grote steden is de diverteit in wijken en buurten: groene buurten et ruiere woningen, buurten et een binnenstadskarakter waar veel etagewoningen staan, nieuwere buurten die in trek zijn bij gezinnen et jonge kinderen, buurten waar ensen nooit eer weg willen als ze er eenaal wonen en buurten waar ensen weaan zra het inkoen toeneet. Het gaat niet alle Rotterdaers or de wind. Er zijn buurten waar ensen kapen et aroede, grek aan werk. Jongeren die de hool verlaten ordat ze een diploa hben. Jongeren et zware verantwoordelijkheden. Of juist jongeren zonder binding. Ouderen die zich niet eer thuis elen in de buurt en verpieteren. Moeders die er alleen or staan en van dag tot dag leven. Jongeren en ouderen die zich ontheed elen in de stad. Odat ze de taal niet spreken of odat ze het geel hben er niet bij te horen. Het bestuur van de stad Rotterda, wil ensen de kans bieden de taal te leren, een opleiding af te aken, werk te nden, ee te doen in de buurt. Dat kan alleen succesl zijn als Rotterdaers die kansen pakken. Daar waar het (even) niet kan, is er hulp. Klinkt goed, aar het gaat nog niet goed. Waar en waaro het in bepaalde buurten en wijken niet goed (genoeg) gaat willen we precies weten. Wat is er precies aan de hand? Hoe staan bewoners er or en wat nden ze van hun eigen buurt? Met die inforatie oeten we sneller en beter hulp kunnen bieden waar het nig is en ingrijpen waar het oet. De Sociale Index helpt ons daarbij. Dit or Nederland unieke eetinstruent aakt duidelijk hoe Rotterdaers er or staan wat betreft inkoen, opleiding en werk. Maar ook gaan ze vriendelijk et elkaar o of aken ze elkaar het leven zuur? Geven ze o hun buurt, zijn ze betrokken en doen ze er ook iets or? En zijn er ldoende ogelijkheden o ee te doen? Op dit soort vragen geeft de Sociale Index van de geeente Rotterda antwoord. Het geeft een beeld van de kwaliteit van alle 64 woonwijken. De Sociale Index is een stoer instruent. Deelgeeenten en stad weten waar het niet goed gaat, aar willen precies weten wat er niet goed gaat en welk beoordeling bewoners geven. De sterke en zwakke punten van de buurt zijn in één oogopslag te zien. Tegelijkertijd bieden de verhillende aspecten van de Sociale Index degelijke inforatie or deelgeeente en stad o gerichter aan de slag te gaan. De bedoeling is o deze Index jaarlijks te houden. Op die anier blijkt of Rotterdaers de kansen kunnen verzilveren. Belangrijk doel is, dat alle Rotterdaers zich thuis elen in hun stad. Dat ze erbij horen en zich betrokken elen. We willen dat Rotterda een stad is waar ensen erop oruit gaan: op het gied van taal, onderwijs, werk, gezondere leefostandigheden. De stad biedt ensen kansen. Wie de kansen orbij laat gaan, vatten we in de kraag en neen we bij de hand. Met de Rotterdaers en or de Rotterdaers. In een sterke saenwerking et alle organisaties die actief zijn in wijk, buurt en stad. En dat gaat beter werken. Jantine Kriens Voorzitter Stuurgroep Sociaal

6 4 1 inleiding In de afgelopen jaren is er in Rotterda hard ingezet o Rotterda te versterken. Geweldig resultaat is goekt op veiligheid. De veiligheid in buurten, wijken en in de Binnenstad is erg oruit gegaan. De stad werd aantrekkelijker door eveneenten, wereldwijd bekende cultuur- en sportgeurtenissen. De niet aflatende vernieuwing door hergruik van bestaande gouwen en nieuwe architectuur: van Stadshens tot een nieuw Centraal Station. Rotterda is een sociaal gevarieerde stad. Met veel Rotterdaers gaat het goed. Velen nden hier een springplank o door opleiding, inburgering of werk verder te koen in de aathappij. Tegelijk zijn er veel Rotterdaers, die achterstanden hben op het gied van taal en onderwijs, is er veel werkloosheid, is de gezondheid relatief slecht en is er veel aroede. Die tuatie is relatief ongunstig ten opzichte van de rest van Nederland en vaak ook ten opzichte van de andere grote steden. Met het Prograa Sociaal werken we aan een hogere kwaliteit van de stad. Het prograa Sociaal is kort gezegd het hoofdstuk in het collegeprograa: De koende er jaar werken wij aan een betere stad. Wij willen een actieve, werkzae, zorgzae en bruisende stad waarin alle Rotterdaers zich thuis elen en waar ensen zich et elkaar verbonden elen. --Een stad waarin iedereen eetelt en iedereen eedoet --Een stad waar het veilig is en waar ensen zich veilig elen. --Een aantrekkelijke stad waar ensen plezierig wonen. --Een stad et een krachtige econoie. Wij willen dat Rotterdaers trots zijn; trots op zich zelf, trots op hun stad. Een Rotterda et een sterk iago, internationaal, de stad van aanpakken. Een stad waar veel ruite is or persoonlijke ontplooiing, cultuur en sport. Een stad waar de ensen centraal staan. De centrale thea s daarbij zijn erbij horen, en er beter or staan.

7 Rotterda sociaal geeten 1e eting door de Sociale Index 5 Het Prograa Sociaal is er op gericht dat: --eer Rotterdaers de Nederlandse taal --beheersen; --eer Rotterdaers betaald werk doen; --eer Rotterdaers aathappelijk ; --Rotterdaers een geiddeld hoger opleidingsniveau hben; --Rotterdaers geiddeld een hoger inkoen hben. Van groot belang is daaro ook, dat we Rotterdaers die het goed gaat, blijven binden in de stad. Rotterdaers die het nig hben steunen, Rotterdaers die succesl zijn, blijven boeien. In de uitering van het Prograa Sociaal zijn betrokken: GGD, Jeugd, Onderwijs en Saenleng (JOS), dienst Kunst en Cultuur (dkc), Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SoZaWe), Sport en Recreatie (SenR), 11 deelgeeenten, Centruraad en wijkraad Pernis. Giedsgericht werken Werken vanuit de vragen in het gied is uiteindelijk waar het o gaat. Op die haal lien belangrijke aanknopingspunten o gerichte verbetering te krijgen. Daarin hben deelgeeenten saen et aathappelijke organisaties en bewoners van de wijk een sleutelrol. Dat vraagt van alle saenwerkingspartners een verandering. Kantelen, bundelen en focus. Kantelen: werken vanuit de vraag. Bundelen: werkzaaheden op elkaar afsteen or een beter resultaat. Focus: beginnen waar het hard nig is en bondgenoten klaar staan. In het collegeprograa zijn 18 eetbare doelstellingen opgenoen or het Prograa Sociaal. Zie or een lledig overzicht:

8 6 2 SOCIAlE INDEx NADER VERKlAARD Sociale kwaliteit is een ingewikkeld begrip dat niet zo akkelijk te eten is. De behoefte bij stadsbestuur en deelgeeentesturen is o wel de verhillende aspecten van kwaliteit te eten en te blijven lgen. Daaro stelde de geeente saen et het onderzoeksbureau RIGO een aantal criteria op, die een beeld oeten geven van hoe het op sociaal gied gesteld is et een wijk. Er zijn er aspecten die worden onderzocht:,, en binding et de buurt. Bij gaat het o vragen als hoe hoog de opleiding is en of hij/zij het Nederlands goed beheerst. Verder koen in het onderzoek vragen aan de orde over gezondheid van de ondervraagden, of het hoon is op straat, of er ldoende orzieningen zijn en of zij diriinatie ervaren. Maar we willen ook weten hoe het staat et de contacten onderling, of en zich inzet or de buurt et vrijwilligerswerk en er et plezier woont. Voor de Sociale Index wilden we de ening van Rotterda weten. Rui Rotterdaers deden ee aan de enquête. Uit alle gegevens kwa per wijk een ore, de Sociale Index. Met deze ore in de hand, kan het geeentestuur zien wat de sterke en wat de zwakke punten zijn van iedere wijk. Waar nig kunnen er aatregelen worden genoen o het leef- en woongenot van de bewoners te verbeteren. De Sociale Index deelt wijken en deelgeeenten in jf categorieën in: sociaal zeer zwak, problee, kwetsbaar, sociaal ldoende en sociaal sterk. Hieronder staat de indeling inzichtelijk weergegeven. Een overzicht van de gruikte begrippen is te nden in bijlage 2. legenda Categorie-indeling Sociale Index Categorie Sociaal zeer zwak < 3,9 Bandbreedte Problee 3,9 tot 4,9 Kwetsbaar 5,0 tot 5,9 Sociaal ldoende 6,0 tot 7,0 Sociaal sterk 7,1 en hoger

9 Rotterda sociaal geeten 1e eting door de Sociale Index 7 De Sociale Index is echter eer dan alleen een eetinstruent. Het zal het giedsgericht werken stiuleren door als vliegwiel te fungeren. Werken aan de kwaliteit van een gied betekent goede analyses aken van de probleen en adequate aatregelen neen. Hierbij werken geeentelijke diensten, deelgeeenten, bewoners en welzijnnstellingen nauw saen. Of de saenwerking tot de gewenste resultaten leidt weten de bewoners het beste. Daaro bepaalt de ening van de Rotterdaers or 70% de uitkosten. Daarnaast gruikt de Sociale Index inforatie uit statistihe bestanden over 2007, zoals inforatie over vroegtijdig hoolverlaten, werkloosheid, uitkeringen en verhuizingen. - Sturen van het giedsgericht werken: het leveren van inforatie waarbij indien nozakelijk het beleid bijgestuurd of geïntenveerd kan worden; - Versterken: aansluiting zoeken bij de sterke punten van een gied. Met de Sociale Index kunnen we prioriteiten in een gied herper aken. De veronderstelling is, dat het resultaat hiervan terug te nden zal zijn in de verlgetingen van de Sociale Index. De Sociale Index gruiken we dus or verhillende doelen: - Meten: het in kaart brengen van de tuatie op een bepaald oent; - Analyseren: het vergelijken en onderzoeken van verhillen tussen de diverse factoren en vanaf de verlgeting van 2009: het vergelijken van de cijfers et orgaande jaren;

10 8 3 Stedelijke resultaten In deze paragraaf staan de resultaten van de Sociale Index van de hele stad en het Pact op Zuid. Bovendien wordt nagegaan in hoeverre de resultaten van de Sociale Index verhillen van die van de Veiligheids. De ore van de Sociale Index is berekend door alle er de aspecten (,, participatie en binding) saen te neen en verlgens te delen. Er ndt geen weging plaats. Waar ogelijk zijn de ores bepaald door vergelijking et Nederland of et het geiddelde van de er grote steden. Waar dit niet ogelijk was, is het ades gelgd van de betrokken geeentelijke dienst en/of externe deskundigen. De ores leiden tot indeling in een van de categorieën: sterk, ldoende, kwetsbaar, problee of zeer zwak. De Sociale Index or Rotterda totaal De ore op de Sociale Index van de hele stad Rotterda (5,8) valt in de categorie kwetsbaar. Dit wordt veroorzaakt door twee van de er aspecten (persoonlijke en participatie). Figuur 1 geeft de verhillende ores grafih weer. De ore or persoonlijke is het laagst (5,2). Bij dit aspect gaat het o de ogelijkheden, die ensen zouden oeten hben o ee te kunnen doen in de saenleng. Dit zijn: ldoende opleiding, goede gezondheid, ldoende inkoen en ldoende taalbeheerng. Op bijna alle thea s van dit aspect oort de stad als kwetsbaar, bij ldoende inkoen zelfs als problee (onder een 5). Het is dus niet verbazingwekkend, dat de stad ook kwetsbaar oort bij het aspect participatie. Met nae waar het gaat o deelnae aan werk en hool en contacten. We spreken van ldoende contacten als ensen wekelijks contact hben (ondeling, telefonih of per e-ail), et een of eer failieleden en vrienden en indien ensen zelf aangeven ldoende contacten te hben. Er zijn 13 wijken waarin de bewoners aangeven dat zij veel te weinig goede contacten hben. Waardoor Rotterda als totaal bij dit thea in de kwetsbare categorie oort. Wat en culturele actiteiten betreft (uitgaan en sporten) oort Rotterda sociaal ldoende. Hetzelfde geldt or aathappelijke inzet (vrijwilligerswerk, antelzorg, inzet or de buurt). Wat betreft oort de stad sociaal ldoende. Met alleen een inpuntje or het orzieningenniveau. Het zijn et nae de orzieningen or jongeren en de groenorzieningen die relatief laag oren. De binding is eveneens ldoende. Er zijn geiddeld weinig verhuizingen (utaties) en de bewoners ervaren de wijk geiddeld als sociaal ldoende. Figuur 1. De Sociale Index or Rotterda adequate orzieningen vervuiling en overlast werk en hool ontbreken van diriinatie passende huisvesting contacten en culturele actiteiten inzet ldoende taalbeheerng ldoende inkoen binding utaties goede gezondheid ldoende opleiding ervaren binding In de bijlagen staan alle aspecten en thea s behreven. De anier waarop de ores zijn berekend en de vergelijking et de landelijke referenties staan behreven in de gruikershandleiding, die op de wte van het Centru or Onderzoek en Statistiek te nden is. Op deze wte zijn ook de ores per thea te nden (RotterdaData). Opvallende uitkosten op wijkniveau Bij de eerste eting van de Sociale Index zijn geen sociaal zeer zwakke wijken genden. De reden hieror is, dat er geen enkele wijk is die slecht oort op alle thea s. Sos is er in een slecht orende wijk wel sprake van enige binding, hben de bewoners veel contacten of er is sprake van ldoende inzet. In andere gevallen zijn er inder slechte ores or onderdelen van de. Korto, er is altijd wel een potief aangrijpingspunt waar et het beleid op kan worden ortgouwd.

11 Rotterda sociaal geeten 1e eting door de Sociale Index 9 De eerste eting van de Sociale Index leidt tot het lgende aantal wijken per categorie: 7,1 en hoger : 12 sociaal sterke wijken 6,0 7,0 : 20 sociaal ldoende sterke wijken 5,0 5,9 : 25 sociaal kwetsbare wijken 3,9 4,9 : 7 probleewijken 3,8 en lager : 0 sociaal zeer zwakke wijken Tarwewijk is van alle wijken de laagst orende wijk, aar bij ranghikking naar aspecten oort de wijk slechts op één aspect als laagste (). Het Molenlaankwartier (van alle wijken de hoogst orende wijk) oort op geen enkel aspect als hoogste. Daarnaast zijn er wijken waar de ores op de verhillende aspecten juist niet ver uit elkaar lien, zoals bij de Beverwaard. (Zie bijlage 1.) Capaciteiten Wijken waarbij de hoger oren dan andere aspecten zijn te typeren als rijke (gezins) wijken. Enerzijds zijn dit wijken aan de rand van de stad (Molenlaankwartier, Nesselande, s Grenland, Hillegersberg-Zuid, Oud-IJsselonde). Anderzijds zijn het wijken in of nabij het centru (Kralingen-Oost, Blijdorp, Stadsdriehoek, Struisenburg). Het zijn wijken et een hoger opleidingsniveau en overwegend duurdere huizen. Sos wordt het hoge opleidingsniveau deels veroorzaakt door een bovengeiddelde studentenpopulatie. Al deze wijken oren redelijk hoog op de Sociale Index. Leefogeng Wijken waarbij de hoger oort dan andere aspecten zijn oral rustige en groene wijken (bijorbeeld Zuidwijk, Lobardijen, Kop van Zuid-Entrepot en het Lage Land). Hier ervaart en in de regel weinig vervuiling of overlast, is de huisvesting passend en zijn de orzieningen ldoende en is er weinig sprake van diriinatie. Behalve het Lage Land oren deze wijken op het aspect laag. Participatie Wijken waarbij de participatie hoger oort dan de andere aspecten zijn de Agniesuurt, het Oude Noorden, Middelland en het Nieuwe Westen. Alleaal wijken die vrij dicht bij het centru lien. Bij participatie gaat het zowel o deelnae aan werk en hool als o de contacten, uitgaan en sporten (sociaal-culturele actiteiten) en de inzet (vrijwilligerswerk en antelzorg). Deze wijken oren niet hoog op de Sociale Index, aar er wonen veel studenten/jongere ensen en in (of vlakbij) deze wijken is nog wel eens wat te doen (culturele actiteiten etc). Sociale binding Wijken waarbij de binding hoger oort dan de andere aspecten zijn kleine, hechte geeenhappen (Kralingseveer, Pernis, Wielewaal), lksbuurten (Feijenoord, Vreewijk) of oude dorpen (Overhie en Kleinpolder). De binding is opgouwd uit ervaren binding (hoe beleven de bewoners de wijk en hoe gaan ze et elkaar o) en de utaties (verhuizingen). Vogelaarwijken Bijna alle Vogelaarwijken vallen in de categorie probleewijk of kwetsbare wijk. De uitzonderingen zijn de Provenierswijk en Vreewijk. Deze wijken oren als ldoende sterk op de Sociale Index, aar zijn wel Vogelaarwijk. De wijk Feijenoord oort in de Sociale Index wel als probleewijk, aar is geen Vogelaarwijk. De reden hieror is dat bij de keuze or Vogelaarwijken bij de wijk Feijenoord ook een deel van het Entrepotgied is eegeteld. (Zie tabel 1) Vergelijking et Veiligheids De variatie bij sociaal is, zoals verwacht, een stuk inder groot dan bij de Veiligheids. Er is eestal wel een grote overeenkost tussen de rangorde op de ore van de Sociale Index en die van de Veiligheids. Maar er is wel een aantal wijken, dat beter oort op de Sociale Index dan op de Veiligheids. Dit zijn het Oude Westen, Middelland, Zuiderpark/Zuidplein, Stadsdriehoek/CS-kwartier en Cool/Nieuwe Werk/Dijkzigt. Waarhijnlijk hangt dit saen et de nabijheid van een groot winkelcentru en de daaree gepaard gaande veiligheidsprobleatiek (zakkenrollerij, winkeldiefstal, ongeregeldheden tijdens uitgaan, etc). Tabel 1 geeft de rangorde aan van alle wijken op de en de veiligheids. Rangnuer 1 betekent dat de wijk het slechtst oort van alle buurten op de betreffende en rangnuer 64 betekent dat de wijk het beste oort op de betreffende. De eerder genoede wijken, die beter oren op de

12 10 Sociale Index dan op de Veiligheids, zijn ogeven et lijnen. O in deze categorie te vallen oeten de wijken ongeveer twee keer zo hoog oren op de Sociale Index dan op de Veiligheids. De gearceerde wijken oren (bijna) twee keer zo hoog op de Veiligheids dan op de Sociale Index. Enerzijds gaat het hier o kleine, taelijk geïsoleerde wijken (Wielewaal en Heijplaat) et weinig veiligheidsprobleen en een heel hoge ore op de Veiligheids en een in verhouding lagere ore op de Sociale Index. De lage ore op de Sociale Index wordt oral veroorzaakt door lage inkoens en een lage deelnae aan sociaalculturele actiteiten, aar de relatief sterke binding zorgt dat er inder overlast en onveiligheid is (of wordt ervaren). Anderzijds zijn dit wijken die aan het stijgen zijn op de Veiligheids, aar waar de probleen nog niet zijn opgelost (Pendrecht, Afrikaanderwijk, Feijenoord, Tussendijken, Oud Crooswijk, Katendrecht en Oud/Nieuw Mathenesse/Witte Dorp). Naar verwachting zal de potieve ontwikkeling op de Veiligheids op terijn ook leiden tot een betere tuatie. Een goede saenwerking tussen de sector en de veiligheidssector kan dus leiden tot een snellere verbetering van de tuatie in een wijk. In een aantal deelgeeenten streeft en deze saenwerking actief na door het opstellen van gecobineerde actieplannen, de zogenoede i-waps. Pact op Zuid Opvallend is dat alle 7 probleewijken (de wijken et een ore tussen 3,9 en 4,9 in Charlois en Feijenoord lien (zie tabel1). Deze deelgeeenten vallen et IJsselonde onder het Pact op Zuid. Voor het Pact op Zuid heeft de geeente saen et de woningcorporaties en de deelgeeenten een extra investeringsprograa opgezet. Doel hiervan is o de aantrekkelijkheid van het gied or sociaal-econoihe stijgers te vergroten. Deze willen rustig wonen in buurten et veel eengezinswoningen en goede orzieningen. Dit is in het Pact op Zuid gied ogelijk. De eerste eting van de Sociale Index laat zien, dat de geeente terecht aandacht heeft or de kwaliteit van de wijken in het Pact op Zuid gied. In figuur 2 is een onderheid geaakt tussen de wijken die deel uitaken van het Pact op Zuid gied en de rest van Rotterda. Hieruit blijkt dat de wijken in het Pact op Zuid gied geiddeld een punt lager oren op de dan de wijken in de rest van Rotterda. De geiddelde ore van de wijken in het Pact op Zuid gied is een 5,3, van de overige wijken in Rotterda een 6,3. Geen enkele wijk in het Pact op Zuid gied heeft de ore sociaal sterk. Ook op alle er de aspecten is de geiddelde ore van de wijken in het Pact op Zuid gied lager. Het grootste verhil in ore tussen het Pact op Zuid gied en de rest van Rotterda is er bij het aspect. Leefogeng is het aspect et het inste verhil tussen de twee gieden. Per aspect bekeken zijn er eveneens duidelijke verhillen tussen de wijken in het Pact op Zuid gied en de wijken in de rest van Rotterda. In het Pact op Zuid gied vertoont het aspect de grootste variatie. Er is één wijk die bij sociaal sterk oort en jf wijken in de laagste categorie (zeer zwak). Bij de aspecten, participatie en binding zijn er alleen in het Pact op Zuid gied wijken die oren in de categorie problee. In de overige gieden ligt de laagste ore in de categorie kwetsbaar. Figuur 2. Sociale Index ore per aspect or het Pact op Zuid gied* en de rest van Rotterda Sociale Index binding rest van Rotterda Pact op Zuid * gewogen geiddelde (gewogen et de totale belking)

13 Rotterda sociaal geeten 1e eting door de Sociale Index 11 Tabel 1. Verhillen tussen Sociale Index, Veiligheids en Vogelaarwijken RANGNUMMERS WIJK SOCIALE INDEX Sociale Index Veiligheids VOGELAARWIJK Tarwewijk 4,5 1 2 x Pendrecht 4,6 2 8 x Bloehof 4,6 3 5 x Afrikaanderwijk 4, x Hillesluis 4,7 5 4 x Carnisse 4, x Feijenoord 4, Nieuw Crooswijk 5, x Tussendijken 5, x Oude Noorden 5, x Bospolder 5, x Oud Crooswijk 5, x Katendrecht 5, x Oude Westen 5, x Oud/Nieuw Mathenesse/Witte Dorp 5, Delfshen 5, x Spangen 5, x Oud-Charlois 5, x Nieuwe Westen 5, x Lobardijen 5, Schieond 5, x Agniesuurt 5, Zuidwijk 5, x Kralingen-West 5, Middelland 5, x Rubroek 5, x Wielewaal 5, Kleinpolder 5, x Kop van Zuid-Entrepot 5, Groot IJsselonde-Zuid 5, * Bergpolder 5, x Beverwaard 5, Heijplaat 6, Groot IJsselonde-Noord 6, * Provenierswijk 6, x Zuiderpark/Zuidplein 6,1 36 3** Noordereiland 6, Vreewijk 6, x Oosterflank 6, De Eh 6, Liskwartier 6, Hoogvliet-Noord 6, Stadsdriehoek/C.S. Kwartier 6, Cool/Nieuwe Werk/Dijkzigt 6, Zevenkap 6, *** Overhie e.o. 6, Struisenburg 6, Het Lage Land 6, Schiroek 6, Hoogvliet-Zuid 6, Oud IJsselonde 6, Prinsenland 7, Ooord 7, Pernis 7, Hillegersberg-Noord 7, Hillegersberg-Zuid 7, Kralingen-Oost/Kralingse Bos 7, Blijdorp 7, Kralingseveer 7, s-grenland 7, Terbree 7, Nesselande 7, *** Hoek van Holland 7, Molenlaankwartier 8, * In de Veiligheids is or Groot IJsselonde niet uitgesplitst in Groot IJsselonde-Noord en -Zuid. ** De Veiligheids heeft alleen betrekking op Zuidplein. *** In de Veiligheids zijn Zevenkap en Nesselande als één wijk gerekend.

14 12

15 Rotterda sociaal geeten 1e eting door de Sociale Index SITUATIE PER 4 DEElGEMEENTE 13

16 14 Stadentru De e van Marjolijn Masselink Tussen het Oude Westen en het Oostplein ko je de wereld tegen Het Centrugied kent een aantal verhillende wijken et een eigen karakter, et verhillende bewoners en onderneers en bouwing en veel stedelijke orzieningen. Het is een copact gied, waarbinnen de functie van het stadshart een belangrijke plaats inneet. In het Nieuwe Werk en een deel van Dijkzigt wonen veel tweeverdieners et een bovenaal inkoen, zonder kinderen. In deze wijken kan je zowel oud- als nieuwbouw nden in de duurdere segenten. Er is overigens weinig saenhang in deze wijken. Het is in het Nieuwe Werk oral groen en lichter dan in de overige wijken. De woningen zijn aanerkelijk duurder, ook al door de liing aan de Maas. De bouw van luxe torenflats heeft de cijfers over het geiddelde inkoen en de prijs or woningen ohoog gehroefd. In Cool Noord wonen oral ouderen, ensen die er dertig of veertig jaar geleden zijn koen wonen. De woningen zijn gehikt or oudere bewoners, oral door de aanwezigheid van liften. Cool Zuid is etnih heel divers en kenerkt zich door ornaelijk goedkope woningen. Er is een groot verhil in bouwing tussen Cool Noord en Cool Zuid. Het CS kwartier kent weinig bewoners aar veel bedrijgheid. In Stadsdriehoek wonen oral alleenstaanden en ale gezinnen. Er zijn veel betaalbare flatwoningen. De binnenstad als geheel blijft een aantrekkelijk gied o te wonen. Het Oude Westen is één van de 40 wijken die inister Vogelaar in 2007 heeft aangewezen als krachtwijk. Kenerken van de wijk zijn oral de grote etnihe diverteit, zonder dat één belkingsgroep doinant is, de lage geiddelde leeftijd (rui 50% is jonger dan 25 jaar); aroede en eenzijdige woningbouw et goedkope portiekwoningen. De geeente Rotterda, de Centruraad en woningcorporatie de Nieuwe Unie werken saen aan plannen or het verbeteren van het woon- en leefkliaat in het Oude Westen. Onlangs hben deze partners een gezaenlijke wijke en uiteringsprograa gepresenteerd et de titel Binden en Verleiden. Ik ben er trots op dat die e in saenwerking et verhillende partners en bewoners en onderneers tot stand is gekoen. Het is onze abitie o het Oude Westen aantrekkelijk te aken or zowel de huidige bewoners en onderneers (binden) als de nieuwe bewoners en onderneers (verleiden). Een onderzoek naar de identiteit van de wijk heeft een ertal kernbegrippen opgeleverd die als inspiratiron dienen or alle acties in het Oude Westen. De kernbegrippen zijn ook de dragers van het ruitelijk-fyeke, culturele, econoihe en prograa van de koende jaren. Daaro richten wij ons op ensen die houden van een kleinstedelijke woonogeng, die dynaiek biedt, energie en internationaal is wat eten, geuren en talen betreft. Het Oude Westen is ook eigen, authentiek. Nee het zoals het is. Het Oude Westen is een wijk et dichte bouwing en salle straatjes en pleintjes. Er zijn buurtwinkels, echte iddenstand, alles is dichtbij. Naast alleenstaanden en stellen wonen er veel gezinnen; failie en buren zijn belangrijk. Je bent er welko. Het aantal woningen in bezit van een woningcorporatie is hoog in vergelijking et de stad en je ndt er goedkopere woningen. Het inkoen in de wijk is over het algeeen laag. De betrokkenheid in de wijk is van oudsher groot. Bewoners neen actief deel aan bijeenkosten, aar ook aan projecten als buurtouders en drugs in kleur. Het Oude Westen kent ook een wijkw van bewoners, onderneers en organisaties in het Oude Westen. Zij ren een netwerk van personen die elkaar snel (kunnen) inforeren over nieuws en gnalen uit de wijk. Kinderen zijn de kanshbers in het Oude Westen, de belangrijkste investeringen oeten we doen in de opeding en het onderwijs. Ik zie veel kansen in het Oude Westen. Zo ren de holen de spil in de wijk, waar veel kinderen

17 Rotterda sociaal geeten 1e eting door de Sociale Index 15 ontbreken van diriinatie passende huisvesting ldoende taalbeheerng ldoende inkoen wonen. De er basholen in het Oude Westen zijn alle wijkarrangeenthool. Ze staan nog aan het begin van de weg naar een bloeiende invulling van hun actiteiten or de kinderen en de wijk. Wij willen de brede hool versterken. Dat is eer dan het bieden van een extra aanb et beperkte capaciteit. Dat vraagt o een extra en aantrekkelijk aanb dat zich richt op het zelfvertrouwen, creëren van ontwikkelkansen en doorgroeiogelijkheden or kinderen. Daaror is eer saenhang nig tussen de holen, et een wijkgerichte in plaats van een hoolgerichte benadering. Op deze anier kan de hool een plek in de wijk worden die bijdraagt aan het verhogen van de cohee en de leefbaarheid in de wijk. Resultaten van de Sociale Index Stadentru oort sociaal ldoende op de Sociale Index (6,1). Dit is oral te danken aan de relatief hoge ores in twee van de drie wijken or, en participatie. Sociale binding heeft een lagere ore dan geiddeld (5,7). Opvallend is dat de ore or taalbeheerng in het Stadentru laag is, evenals die or betaald werk, aar dat de ore or opleiding hoog is. De wijken Cool, Nieuwe Werk en Dijkzigt (6,5) zijn geiddeld sociaal ldoende. De ores or, en participatie zijn rui ldoende. Bij binding oren de wijken bijna ldoende. De ore wordt verlaagd door relatief veel verhuizingen. adequate orzieningen vervuiling en overlast werk en hool contacten en culturele actiteiten inzet binding utaties goede gezondheid ldoende opleiding ervaren binding Ook de wijken Stadsdriehoek en CS Kwartier (6,5) oren gezaenlijk sociaal ldoende. Ze oren hoog bij en rui ldoende bij en participatie. Bij binding is de ore lager. Het Oude Westen (5,3) is een kwetsbare wijk. De ores or participatie en binding zijn bijna ldoende, aar de ores bij en zijn onldoende. De grootste probleen doen zich or bij taalbeheerng en inkoen. Marjolijn Masselink herkent de resultaten van de Sociale Index en de ore van het Oude Westen als kwetsbare wijk. In de wijken binnen het Stadentru wonen oral grotestadbewoners, die een zekere ate van anoniiteit accepteren. Dat de binding hier lager ligt dan geiddeld in de stad verbaast ij daaro niet. Maar er zijn eer probleen in het Stadentru dan de Sociale Index laat zien. De ore or Cool, Nieuwe Werk en Dijkzigt geeft door de saeneging een heel vertekend beeld. De ore van Cool-Zuid ligt naar verwachting aanzienlijk lager dan die van het Nieuwe Werk en Dijkzigt, waardoor probleen in Cool-Zuid niet zichtbaar worden. Ook de wijken Stadsdriehoek en CS Kwartier zijn verhillend. Voor een goed zicht op de probleen in het Stadentru zullen dus nog nadere analyses geaakt oeten worden. Cool, Nieuwe Werk, Dijkzigt Stadsdriehoek en C.S. Kwartier Het Oude Westen binding binding binding

18 16 Charlois De e van Lionel Martijn De ensen die graag in Charlois willen wonen zijn werelds georienteerd. Ze koen uit de wereld of ze hben een open ind. Charlois is aantrekkelijk or starters en kunstenaars. Je kunt hier redelijk geakkelijk een niet te dure woning krijgen. We hben wijken die als goed te boek staan zoals Zuidwijk, Carnisse en Wielewaal. Dat zijn stabiele wijken, waar ensen vaak lang wonen. Daarnaast h je wijken et veel verloop en inder binding, zoals Tarwewijk en Pendrecht. Sos verbaast het e dat het verloop zo groot is, ook onder de ouderen. Charlois is een wijk et veel contacten, ensen groeten elkaar, aken een praatje in de winkel en zetten de vuilnisbakken or elkaar aan de straat. Er zijn veel bewoners et een drive. Er zijn veel initiatieven, zoals de Pendrecht Univerty, die goed lopen. De Pendrecht Univerty is een initiatief o de alledaagse kennis van de bewoners in een wijk die verandert te verbreden, in saenwerking et stedenbouwers. Het is wel zorgelijk dat dergelijke initiatieven afhangen van een paar ensen. Als die weaan, lukt het vaak niet o nieuwe ensen te nden die het initiatief kunnen trekken Ik ben trots op alles wat er het afgelopen jaar is geurd. We hben bijorbeeld een nieuwe Brede School ontwikkeld. Met woningcorporatie Vestia, in een nieuw gouw in Zuidwijk, et als naa de Wereld op Zuid. Verder doen we heel veel actiteiten or de jeugd, zoals Thuis op Straat, die heel goed worden bezocht. De resultaten van de Sociale Index herken ik. We weten dat Carnisse, Pendrecht en Tarwewijk wijken zijn, die te kapen hben et grote veranderingen en probleen. Er is een herstructurering gaande en er zijn huisjeselkers actief. Ik denk dat in deze wijken het grootste aantal verhillende nationaliteiten van heel Nederland bij elkaar woont. Daaro zijn daar ook veel verhuizingen en is de binding laag. Prograa s als Mensen aken de stad slaan hier inder aan. In Pendrecht gaan we aan de slag et een Welko in Pendrecht initiatief. Bij alle nieuwe inwoners langs. Dan kunnen we zien en bespreken wat deze bewoners nig kunnen hben van de deelgeeente. Tegelijkertijd kunnen we nieuwe bewoners bekend aken et onze faciliteiten en orzieningen. We noeen dat in de wandelgang Het koffertje. De goede contacten in de eeste wijken in Charlois koen in de Sociale Index niet goed tot uiting. Ik denk dat dit kot odat in de Sociale Index sociaal contact wordt gezien als elkaar bezoeken, bellen of e-ailen. Elkaar groeten op straat valt daar niet onder en dat is wat oral nieuwe Rotterdaers belangrijk nden. Aan de andere kant zijn er ook aanwijzingen, dat er veel Zuiderpark/ Zuidplein binding

19 Rotterda sociaal geeten 1e eting door de Sociale Index 17 verborgen eenzaaheid is in Charlois. Niet alleen bij ouderen, aar ook bij jongeren. Ik zou daar eer van willen weten. Is er een taalproblee, waardoor ensen elkaar niet goed begrijpen of is er echt iets anders aan de hand? De grote inzet van de bewoners zie ik wel terug, aar het zou e niet verbazen, dat dit nog hoger ligt odat nieuwe Rotterdaers antelzorg in de failie en vrijwilligerswerk in de kerk of oskee eestal niet behouwen als vrijwilligerswerk. Daardoor krijg je een heef beeld. adequate orzieningen vervuiling en overlast werk en hool contacten ontbreken van diriinatie passende huisvesting en culturele actiteiten Heijplaat binding inzet ldoende taalbeheerng ldoende inkoen binding utaties Wielewaal goede gezondheid binding ldoende opleiding ervaren binding Resultaten van de Sociale Index Charlois is een van de deelgeeenten die laag oren op de Sociale Index (5,0). De ore is oral zo laag vanwege een lage ore or persoonlijke. In alle wijken is sprake van aroede en op de wijk Zuidplein/Zuiderpark na kennen de wijken gezondheidsprobleen. Daarnaast spelen in een aantal wijken probleen et Nederlandse taal en onldoende opleiding. Mede als gelg daarvan is ook de ore erg laag bij de deelnae aan hool en werk. Charlois oort lager dan feijenoord door een lagere ore op binding. Er wordt in een aantal wijken van de deelgeeente veel verhuisd en de bewoners elen zich niet zo betrokken bij hun ogeng. Maar er zijn wel ogelijkheden o dat te veranderen. De bewoners van Charlois steken nu al redelijk vaak de handen uit de ouwen o elkaar te helpen en vrijwilligerswerk te doen. Hiervan kan gruik geaakt worden o de wijk te verbeteren. Er zijn twee wijken die sociaal ldoende oren (Zuidplein en Heijplaat). De overige zes zijn sociaal kwetsbaar (Wielewaal, Zuidwijk en Oud-Charlois) of oren als probleewijk (Carnisse, Pendrecht, Tarwewijk). Zuiderpark/Zuidplein (6,1) oort rui ldoende or persoonlijke en, aar inder op participatie en binding. De geiddelde bewoner is heel tevreden over huisvesting en inkoen. Ook Heijplaat (6.0) oort sociaal ldoende. De waardering or de is groot en er wordt weinig verhuisd. Ontevreden zijn de bewoners et de orzieningen en zij doen weinig, sportieve dan wel culturele actiteiten. Wielewaal (5,8) oort bijna ldoende (Rotterdas geiddelde), aar dit totaalcijfer is opgouwd uit heel verhillende ores. Probleatih zijn de slechte gezondheid van veel bewoners en het lage inkoen. Het aantal ensen dat eedoet is ede daardoor ook heel laag. Dit geldt or betaald werk, aar ook or sociaal-culturele actiteiten en contacten. Maar niet or inzet! Opvallend is de grote bereidheid o iets or de edeens te doen (ver boven het Rotterdase geiddelde). De geiddelde bewoner van de Wielewaal waardeert zijn potief en verhuist weinig. Zorgelijk is wel dat veel ensen zich gediriineerd elen.

20 18 Carniss Zuidwijk Tarwewijk binding binding binding Oud-Charlois Pendrecht binding binding Zuidwijk (5,5) is een sociaal kwetsbare wijk. Ook hier hben veel bewoners niet zo n goede gezondheid en een laag inkoen. En is het aantal ensen dat eedoet laag. Ook hier willen de bewoners best iets or hun edeens doen en waardeert en de potief. Dat Zuidwijk lager oort dan Wielewaal heeft oral te aken et een hoger aantal verhuizingen. Toch is het aantal verhuizingen ook hier niet hoog. Oud-Charlois (5,4) is een sociaal kwetsbare wijk. De wijk oort nog wel iets beter dan Charlois geiddeld. Van alle wijken van de deelgeeente gaan de bewoners van Oud-Charlois het eest op pad o uit te gaan of te sporten. En de inzet is ook redelijk hoog. Carnisse (4,9) is een probleewijk. De binding is zeer zwak. De grootste probleen zijn taalbeheerng, gezondheid, lage inkoens en een lage deelnae aan werk en hool. De bewoners doen wel redelijk veel, sportieve en culturele actiteiten. De inzet is redelijk hoog. Pendrecht (4,6) is eveneens een probleewijk. De lage ore is het gelg van lage ores op bijna alle punten. Gezondheid, inkoen en betaald werk zijn in het bijzonder probleatih. Een lichtpunt is de inzet. Die is redelijk hoog. Ook Tarwewijk (4,5) oort op vrijwel alle punten laag. Voor oort de wijk uitzonderlijk laag. Ondanks dit alles, hben de bewoners van de wijk et een ore van 5,9 wel een redelijk aantal contacten. Wat dat betreft doen zij het zelfs bovengeiddeld!

21 Rotterda sociaal geeten 1e eting door de Sociale Index 19

22 20 Feijenoord De e van Dagar Oudshoorn Er wonen in feijenoord oral veel jongeren (ongeveer 1/3 van onze inwoners is jonger dan 23 jaar!), grote gezinnen en creatievelingen. Met uitzondering van de bewoners van de Kop van Zuid hben bewoners veelal lagere inkoens. Dit kot gedeeltelijk door de woningarkt (veel woningbouw). Daarnaast is het wel zo, dat een grote groep ensen bewust kiest o in feijenoord te willen wonen. Dit zijn vaak ook de bewoners die zich willen inzetten o hun buurt te verbeteren. feijenoord kent heel verhillende wijken. Enerzijds hben we Vreewijk: een authentiek tuindorp et veel binding en lage inkoens. Anderzijds hben we het hippe Kop van Zuid: relatief weinig binding en hogere inkoens et daarnaast het ulticulturele, levendige Hillesluis. Het sterke van feijenoord is, dat er ontzettend veel potentie in de verhillende wijken aanwezig is. Minder sterk is, dat er veel geïnvesteerd oet worden, odat er veel kwetsbare groepen in de deelgeeente wonen. Het is wat dat betreft echt een ultiproble gied, waar bewoners dagelijks te aken hben et aroede, taalachterstanden e.d. Ik ben trots op het grote Centru or Jeugd en Gezin, dat we afgelopen jaar in de deelgeeente kregen. Saen et lokale en stedelijke partners. Ouders en jongeren kunnen hier terecht et vragen over gezondheid, opeding, seksualiteit, woonruite, holing & werk en hulden. Resultaten van de Sociale Index adequate orzieningen vervuiling en overlast werk en hool ontbreken van diriinatie passende huisvesting contacten en culturele actiteiten inzet ldoende taalbeheerng ldoende inkoen binding utaties goede gezondheid ldoende opleiding ervaren binding Feijenoord heeft een lage Sociale Index-ore: een 5,1. Voor, en participatie oort de deelgeeente veel lager dan Rotterda geiddeld. Bij binding is het verhil veel inder groot. Dit kot oral door het relatief lage aantal verhuizingen. Zeer zwak zijn de ores or ldoende inkoen en ldoende taalbeheerng (3,8 of lager). Vreewijk (6,3) kot uit de Sociale Index naar ren als een sociaal ldoende sterke wijk et een hoge binding. Opvallend is de lage ore in Vreewijk or deelnae aan hool en werk. De reden hieror is waarhijnlijk dat er veel ouderen in de wijk wonen. Ook het Noordereiland oort als sociaal ldoende sterke wijk (6,2). Opvallend is, dat het Noordereiland hoog oort op Vreewijk Noordereiland Kop van Zuid Entrepot Katendrecht binding binding binding binding

23 Rotterda sociaal geeten 1e eting door de Sociale Index 21 Daarnaast stelden we onlangs een nieuw prograa Jeugd vast. Met dit prograa kunnen we de deelnae van de jeugd verhogen, overlastgevend gedrag orkoen, hooluitval bestrijdenen en ouders en jongeren ondersteunen. Veel effect verwacht ik ook van onze aanpak o de vrouwennetwerken in de buurt te versterken. Er wonen ongeveer vrouwen in de deelgeeente. Dat is net iets eer dan de helft van alle inwoners. In de vrouwennetwerken koen zaken als gezondheid en opeding aan de orde. Via deze netwerken bereiken we veel vrouwen en hun gezinnen. Als we in staat zijn goed aan te sluiten bij wat zij nig hben o zichzelf en hun kinderen sterk in de wereld te zetten, kunnen we verhil aken in een buurt. Dit betekent dat we de vrouwennetwerken, eer nog dan nu al geurt, oeten benutten o vrouwen te helpen en te ondersteunen bij het verbeteren van hun aathappelijk potie. Door bijorbeeld in te zetten op opleiding en terugdringing van taalachterstanden. een goede gezondheid en deelnae aan sociaal culturele actiteiten (uitgaan en sporten). Kop van Zuid-Entrepot heeft een Sociale Index-ore van 5,8, het Rotterdase geiddelde. De wijk is saengesteld uit buurten et een verhillend karakter. De wijk oort bij en leef-ogeng iets beter dan de stad. Het thea inzet en ervaren binding oren, zoals verwacht, relatief laag. Katendrecht is een kwetsbare wijk (5,2). Veel bewoners van Katendrecht hben een lage opleiding en hben oeite et de Nederlandse taal. Het is een stabiele wijk et niet veel verhuizingen. De bewoners zijn redelijk tevreden over hun en doen actief ee, aar oral onbetaald. De deelnae aan hool en werk is laag. De inzet groot, aar en ervaart weinig binding. De wijk Feijenoord oort heel zwak op en heeft daardoor ook een lage Sociale Indexore (4,9). Bovendien is er ontevredenheid et de huisvestingstuatie en is de deelnae aan sociaalculturele actiteiten (incluef sport) laag. De bewoners hben ook weinig contacten. Het is wel een stabiele wijk: er wordt weinig verhuisd en de inzet is redelijk groot. Hillesluis en de Afrikaanderwijk oren beide een 4,7 op de Sociale Index. De belangrijkste redenen zijn het grek aan ogelijkheden van de bewoners o ee te doen vanwege een laag inkoen en onldoende beheerng van de Nederlandse taal. Als gelg hiervan is ook de deelnae aan betaald werk erg laag. Afrikaanderwijk is wel een redelijk stabiele wijk et niet veel verhuizingen en et passende orzieningen. Bloehof (4,6) is eenzelfde soort wijk, aar et een lagere binding en een lager opleidingsniveau. feijenoord Hillesluis Afrikaanderwijk Bloehof binding binding binding binding

24 22 Delfshen De e van Fred Burraaf De stadse kenerkt de wijken van Delfshen als rustig stedelijke woonogeng. Daarbinnen zijn enkele verhillen tussen de wijken te herkennen. Middelland en het Nieuwe Westen zijn steniger, Spangen oogt zeer fris, Oud-Mathenesse en Witte Dorp zijn wat groener en ruitelijker, Schieond is hoger en prachtig gelegen aan het water, Delfshen en lloydkwartier hben een historih en creatief karakter, Bospolder is de wijk in bloei en Tussendijken gaat een slag aken de koende jaren. Er wonen veel verhillende ensen in deze wijken van Delfshen. Dit koesteren we als dagelijks bestuur. We willen zorgen or eer actief deocratih burgerhap en eer econoihe zelfstandigheid. Dit doen we door eer verbindingen te aken tussen bewoners et verhillende leefstijlen, achtergronden en levensfasen. En door bewoners eer kansen te geven tot persoonlijke (econoihe) groei. De grootste opge is o alle bewoners op een aantrekkelijke, creatieve en gedurfde anier hun kennis te laten verbeteren en o hen te leren. De ideeën zijn er, de aanwezige infrastructuur is er en de potieve ervaring et de huidige aanpak werpt vruchten af. O echt het verhil te kunnen gaan aken, oeten we geld hben o onze dienstverlening op peil te houden en uit te breiden (een verdubbeling van de enskracht). Zo kunnen we op sociaal gied eer resultaat boeken. Ik ben er het eeste trots op, dat er tussen bewoners, zelforganisaties, instellingen en holen eer en eer wordt saengewerkt. Sos uit eigenbelang, aar vaker o van elkaar te leren en o elkaar verder te helpen. Altijd gestiuleerd door deze deelgeeente. Deze lijn zetten we graag ort et eer iddelen. Op een aantal plekken willen we orbeelden neerzetten or heel Delfshen. In Schieond willen we de gezinnen ondersteuning geven o oruit te koen et opeding, opleiding en werk. Vrouwennetwerken in Schieond krijgen onze steun, odat we ze heel belangrijk nden in de wijk. Via de vrouwen bereiken we veel kinderen en jongeren. En natuurlijk ook de echtgenoten. De resultaten van de Sociale Index vallen e niet tegen. Er zijn geen wijken die oren als probleewijk, aar alle wijken oren wel als kwetsbaar. Dat gaat saen et wijken die veel huurwoningen tellen. Daaro nd ik de Sociale Index aar van beperkte waarde. Delfshen kan ensen oral hogerop helpen en ook daar ben ik trots op. adequate orzieningen vervuiling en overlast werk en hool ontbreken van diriinatie passende huisvesting contacten ldoende taalbeheerng ldoende inkoen binding goede gezondheid ldoende opleiding ervaren binding en culturele actiteiten inzet utaties

25 Rotterda sociaal geeten 1e eting door de Sociale Index 23 Resultaten van de Sociale Index Delfshen oort et een 5,3 als kwetsbaar op de Sociale Index. De deelgeeente oort oral heel laag op gezondheid, ldoende inkoen en ldoende taalbeheerng. De deelnae aan werk en hool is derhalve ook laag en er heerst ontevredenheid over de huisvestingstuatie. Potief is, dat veel Delfs-henaren (iniaal een keer per aand) aan en culturele actiteiten of gaan sporten. Ze hben ook eer contacten dan de geiddelde Rotterdaer (ore 5,9). Je zou verwachten, dat de binding dan ook potief zou zijn, aar dat is alleen het geval in Schieond en in Spangen. Middelland (5,7) kot bijna uit op het Rotterdase geiddelde. De wijk oort hoog bij participatie. Vooral odat de bewoners veel contacten hben en veel inzet tonen. Ook doen de bewoners veel en culturele actiteiten. Zorgelijk is de lage ore or overlast en vervuiling. Schieond (5,5) oort laag op. De ores or en binding lien aanzienlijk hoger dan het geiddelde in de deelgeeente. Bij oort Schieond ongeveer gelijk aan Rotterda en op binding beter! Nieuwe Westen (5,4). Opvallend is een relatief hoge ore or gezondheid. De wijk oort hieree beter dan Rotterda geiddeld! Spangen en de wijk Delfshen oren een 5,3 op de Sociale Index. Bij Spangen is de ore or laag. Vooral bij ldoende inkoen en ldoende taalbeheerng. Aan de andere kant oort Spangen goed op binding (aanzienlijk hoger dan Rotterda geiddeld). Ook de wijk Delfshen oort laag op, aar hoger dan het geiddelde or Delfshen. Er zijn redelijk veel verhuizingen. In deze wijk wordt veel uitgegaan en gesport. Oud- en Nieuw-Mathenesse en Witte Dorp hben gezaenlijk eveneens een ore van 5,3. De wijken oren beter dan de deelgeeente or en en slechter or binding. Bospolder oort een 5,2 op de Sociale Index. De wijk heeft een iets betere ore or binding dan de deelgeeente, aar oort laag or en zeer laag or. Er is sprake van aroede en onldoende taalbeheerng. Potief is, dat Bospolder redelijk hoog oort bij contacten en dat er weinig wordt verhuisd. Tussendijken heeft de laagste Sociale Index-ore van de deelgeeente (5,0). De wijk oort ondergeiddeld or participatie en. Er is sprake van veel aroede, aar en is tevreden over de orzieningen en er is weinig overlast en vervuiling. De bewoners tonen redelijk veel inzet. Middelland Schieond Nieuwe Westen Spangen binding binding binding binding Delfshen Oud- en nw. Mathenesse / Witte Dorp Bospolder Tussendijken binding binding binding binding

26 24 IJsselonde De e van Bra van Heen Uit bewonersonderzoek blijkt, dat IJsselondenaren oeite hben o hun deelgeeente te ohrijven. En dat zij nden, dat hun directe woonogeng sterk verhilt van de rest van de deelgeeente. Hoewel bewoners dit nden, vertonen de antwoorden van wijkbewoners toch veel overeenkosten. Alleen het beeld van de nieuwe wijk Veranda wijkt af. In de andere groepsgesprekken koen iedere keer de lgende aspecten van IJsselonde naar ren: rustig, iedereen kent elkaar, kindvriendelijk, dorps en veel groen. De bewoners gruiken ohrijngen van de verhillende buurten als: Een ooie, nieuwe wijk, hitterend gelegen tussen De Kuip en De Maas et ooie nieuwe woningen. Of ze benadrukken het groene en ruitelijke van hun wijk. Bijorbeeld: er zijn weinig flats. Alles is op fietsafstand, het openbaar verer is goed verzorgd. Het is een rustige buurt et veel tuinen en het is een echte kinderbuurt. Vanwege de behoorlijke huizen en knusse kreekjes is de deelgeeente aantrekkelijk or gezinnen et kinderen. Het is een plek waar je dichtbij kunt etballen en leuk kunt wandelen in het park. De buurt is netjes, ideaal gelegen ten opzichte van openbaar verer en allerlei orzieningen zoals het zwebad. Aantrekkelijk zijn nabijheid van stad, lage huren en veiligheid op straat. Het is bijna vanzelfsprekend, dat de deelgeeente daaro enerzijds veel nieuwkoers telt (de afgelopen 10 jaar) die als geeenhappelijk kenerk hben: jonge gezinnen et kinderen. En anderzijds een grote groep, veelal oudere bewoners, die al lang in de deelgeeente woont en hier ook wil blijven. Opleiding, geiddeld lagere inkoen en hogere percentage werkloosheid dat IJsselondse nieuwkoers kenerkt in relatie tot het Rotterdase geiddelde, rt de zwakke kant van de deelgeeente. De kracht van IJsselonde zit he in het feit, dat de deelgeeente bruist van de actiteiten. Er zijn bijna 150 verenigingen en sportclubs! Maar ook vrienden, buren en kennissen zoeken elkaar op. O et elkaar te praten, o saen te coputeren of o saen op stap te gaan. Waar ik het eest trots op ben is de IJsselondse inrichting van het zorg- en welzijnsloket van de WMO, de Vraagwijzer. Dit is zo n groot succes, dat we het koend jaar verder willen uitbouwen in lobardijen. Dit wordt een regionale Vraagwijzer et een consultatiureau or senioren. Dat is geen loket, aar eer een huiskaer: een inforele en gezellige ogeng waar veel eer geurt dan je zou denken. De edewerkers hben alle inforatie over zorg en welzijn paraat en kunnen ensen letterlijk en figuurlijk de weg wijzen naar de juiste instanties. Desnos gaan de edewerkers van deze huiskaer-vraagwijzer gewoon ee op pad o bij de betreffende instanties zaken te regelen. Maar er geurt nog iets anders. Daarbij kot ook de vraag aan b: heeft u ensen in uw ogeng die u kunnen helpen? Dat lijkt vreed, aar dat is het zeker niet. Mensen zijn sos heleaal op zichzelf aangewezen. Dat is jaer, want onderzoek wijst uit dat contacten in heel wat gevallen uitkost kunnen bieden. Daarin zit het gehei van de WMO-aanpak in IJsselonde: Mensen die hulpiddelen of profesonele hulp nig hben, krijgen die gewoon. Maar vaak blijkt een goed contact et anderen wel zo waardel. Anders gezegd: een rollator is fijn, aar ensen die regelatig et je op stap gaan, is nog fijner. Hieree gaan we het koend jaar ook verder in IJsselonde. Daar gaan we saenwerken et Hulp in Praktijk (HIP). Dat is een slie hulporganisatie die er or zorgt, dat ensen anderen willen helpen et een klusje. HIP heeft een netwerk van ontzettend veel ensen. Als ieand niet eer uit z n adinistratie kot, weet HIP ieand verderop in de straat die handig is in het op orde brengen van de stapel post. Of ieand is bijorbeeld slecht-