Veiligheid voertuigen op CNG, LNG, H 2

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Veiligheid voertuigen op CNG, LNG, H 2"

Thijmen Gerritsen
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Veiligheid voertuigen op CNG, LNG, H 2 Dr.ir. Nils Rosmuller (Lector Transportveiligheid) Bijeenkomst veiligheid elektrische voertuigen 23 september 2014, Tiel

2 Context Voertuigen op CNG Voertuigen op LNG Voertuigen op H 2 Samengevat Onderwerpen 2

3 Opdracht ministerie I&M: Context Veiligheidsaspecten bij incidenten van voertuigen met CNG, LNG of H 2 als brandstof Gestuurd door vragen van hulpdiensten: IFV vakgroep incidentbestrijding gevaarlijke stoffen regiegroep LNG incidentbestrijding 3

Gestuurd door vragen van hulpdiensten: IFV vakgroep

4 Kentallen Context LNG CNG H 2 Liquified natural gas Compressed natural gas Waterstof (gas) temperatuur -162 o C. Omgeving T OmgevingT druk 9-18 bar 200 bar bar Soortelijk gewicht Methaan* 0,72 0,83kg/m 3 0,09kg/m 3 kg/m 3 tankinhoud Tot ca l. Tot ca l. Tot ca. 50kg. gevaren Bevriezing Ontsteking: vlam explosie Ontsteking: fakkel en explosie Ontsteking: vlam, fakkel (onzichtbaar) * na uitstroming en opwarming 4

0,09kg/m 3 kg/m 3 tankinhoud Tot ca. 1500 l. Tot ca. 1700 l. Tot ca. 50kg.

5 Context Vloot LNG CNG H 2 Aantal voertuigen Ca. 200 Ca Ca. 20 Vrachtwagens (>3500kg) Enkele Bussen Enkele Personen auto s Enkele Bedrijfswagens (<3500kg) Enkele 5

20 Vrachtwagens (>3500kg) 170 400 Enkele Bussen

6 Context Vragen vanuit hulpdiensten: 40 Beveiliging: 11 Fysisch: 11 Voertuig: 9 Informatie: 5 Wet- en regelgeving: 3 6

7 Wet- en regelgeving: Voertuigen op LNG VN/ECE-reglement nr. 110: technische voorschriften LNG installaties PGS 33-1 voor afleverinstallaties Fysisch: bestand zijn tegen mechanische impacts, hitte (590 o C.) 7

8 Voertuigen op LNG Beveiliging: Overvulbeveiliging Overdruk primair afblazen: te hoge druk, dan drukafvoeren via open pijp Overdruk secundair indien primair onvoldoende, afblazen: te hoge druk, dan direct druk afvoeren Afsluiter (brandstofaanvoer) stoppen LNG toevoer (als motor uit staat) Afsluiter na verdamper stoppen LNG toevoer op signaal botssensor Handmatig: afsluiter op cilinder t.b.v. stoppen gastoevoer Beide inwerking als éénv beidewordt aangesloten 8

(brandstofaanvoer) stoppen LNG toevoer (als motor uit staat) Afsluiter na verdamper stoppen LNG toevoer op signaal

9 Voertuig: Max liter Inhoudsindicatie op tank Voertuigen op LNG Bussen: groene ruitvormige stickermarkering bij vulaansluiting Positie tanks: tussen voor- en achteras v.d. trekker Informatie: Delen van kennis en ervaringen 9

10 LNG voertuigen 10

11 Wet- en regelgeving: Voertuigen op CNG VN/ECE-reglement nr. 110: technische voorschriften CNG installaties Fysisch: bestand zijn tegen mechanische impacts, hitte (590 o C.) 11

12 Voertuigen op CNG Beveiliging: Overvulbeveiliging door drukveiligheid op tankstation Smeltveiligheid: > 110 o C. (verplicht) Drukafhankelijke veiligheid (optioneel) Afsluiter (cilinder) stoppen CNG toevoer (als motor uit staat of alleen op conventionele brandstof) Afsluiter (drukregelaar) stoppen CNG toevoer op signaal botssensor Handmatig: afsluiter op cilinder t.b.v. stoppen gastoevoer Beide inwerking als éénv beidewordt aangesloten 12

staat of alleen op conventionele brandstof) Afsluiter (drukregelaar) stoppen CNG toevoer op signaal botssensor

13 Voertuigen op CNG Voertuig: Max liter Inhoudsindicatie op tank Bussen: groene ruitvormige stickermarkering bij vulaansluiting Positie tanks: - pers. auto s: onder laadvloer, midden v. voertuig; - vrachtwagens tussen voor- en achteras v.d. trekker; - bussen: op dak Informatie: Delen van kennis en ervaringen 13

stickermarkering bij vulaansluiting Positie tanks: - pers.

14 CNG voertuigen Foto: michael taylor, html 14

15 Voertuigen op H 2 Wet en regelgeving: Verordening EG nr. 406/2010 Tankstations: NPR 8099: 2010 Fysisch: bestand zijn tegen mechanische impacts, hitte (590 o C.) 15

16 Voertuigen op H 2 Beveiliging: Overdrukbeveiliging door drukveiligheid op tanks Handmatig: afsluiter op cilinder t.b.v. stoppen gastoevoer Afsluiters stoppen H 2 toevoer (bij lek in leiding) 16

17 Voertuigen op H 2 Voertuig: Bussen tot ca. 50 kg., personenauto s tot 6 kg. Inhoudsindicatie op tank Bussen: geel gevarendriehoekje waterstof Positie tanks: - pers. auto s (1): onder/achter de achterbank - Bussen (3 tot 5): op dak Informatie: Delen van kennis en ervaringen 17

18 H 2 voertuigen 18

19 Samengevat LNG- en CNG-voertuigen: aantallen zijn/worden talrijk binnen afzienbare tijd Meerdere beveiligingssytemen: overvulbeveiliging, smelten overdrukbeveiliging, afsluitsystemen Gevaren voor hulpverleners bestaan: Vlammen, fakkels, explosies, bevriezing 19

overvulbeveiliging, smelten overdrukbeveiliging, afsluitsystemen

20 Samengevat Diverse gevaren al geweken voordat hulpverleners ter plekke zijn gekomen T.b.v. repressie: veel informatie beschikbaar, al naar gelang fabrikant en type (zie bijv. ADAC):

aspx http://www.adac.de/infotestrat/ratgeber-verkehr/sicherunterwegs/rettungskarte/default.aspx?componentid=32955&sourcepageid=41340 20

Vergelijkbare documenten

Van Koos Ham, Nils Rosmuller, Jerry Kamperveen, Mark Bolech, Sam van Goethem

Memorandum Van Koos Ham, Nils Rosmuller, Jerry Kamperveen, Mark Bolech, Sam van Goethem Onderwerp Vragen en antwoorden over LNG, CNG en waterstof als voertuigbrandstof vanuit perspectief van incidentbestrijding