TU Delft Energie-verkiezingsdebat Standpunten politieke partijen: (bijstook) biomassa en kolencentrales (30/7/12)

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "TU Delft Energie-verkiezingsdebat Standpunten politieke partijen: (bijstook) biomassa en kolencentrales (30/7/12)"

Transcriptie

1 Standpunten politieke partijen: (bijstook) biomassa en kolencentrales (30/7/12) SP De komende vier jaar komt er een moratorium op kolencentrales en kerncentrales. Hoogwaardig gebruik van reststromen wordt bevorderd door storten en verbranden te belasten. De overcapaciteit bij de verbrandingsovens wordt zo snel mogelijk afgebouwd. Aan bio-energie en biomassa worden strenge duurzaamheidseisen gesteld. Deze vormen van energie zijn alleen duurzaam als ze de voedselvoorziening niet in gevaar brengen en daadwerkelijk CO 2 wordt bespaard. CDA Kolencentrales zijn op de lange termijn niet meer nodig. GroenLinks Overheid en bedrijfsleven werken samen aan een duurzame biobased economy. Er komt een strenge CO 2 -norm voor nieuwe energiecentrales, die de bouw van kolencentrales verhindert. Er worden geen nieuwe kolencentrales gebouwd en Kolencentrales betalen een kolenbelasting. PvdA Voor kolencentrales geldt in ieder geval verplicht bijstoken van (duurzame) biomassa. Nieuwe kolencentrales krijgen alleen een vergunning als ze hun CO 2 -uitstoot opslaan. Christen Unie Bevorderen bio-energie. Bij voorkeur in Europees verband, mits dit geen verlies van habitat voor zeldzame dieren en planten veroorzaakt, geen voedsel wordt gebruikt als brandstof en dit niet ten koste gaat van vruchtbare agrarische gronden. Duurzame biomassa. Grootschalige (bij)stook van biomassa is alleen realistisch met grootschalige aanvoer vanuit het buitenland. Hierbij moet worden afgewogen of de CO 2 balans van de aangevoerde biomassa positief uitpakt. Ook worden geen nieuwe vergunningen meer verstrekt voor de bouw van kolencentrales D66 1 Biobrandstoffen kunnen, mits duurzaam, een belangrijke bijdrage leveren aan vergroening van onze mobiliteit. Wat D66 betreft wordt in 2020 minimaal 50% van alle biobrandstoffen gewonnen uit afval, algen en restproductie. Daarnaast moet 10% van de brandstoffen in de transportsector op een duurzame manier verkregen zijn. De ontwikkeling van duurzame biobrandstoffen, waarbij de groei van het gebruik niet ten koste gaat van voedselgewassen of het tropisch regenwoud, zijn cruciaal. Alle biomassa wordt duurzaam gecertificeerd. D66 zet ook in op het certificeren van de milieuimpact van de verschillende fossiele brandstoffen. Daarom steunen we het ontwikkelen van de biobased economy. 1 Uit het partijcongres in augustus kunnen nog wijzigingen komen

2 Standpunten politieke partijen: (bijstook) biomassa en kolencentrales (30/7/12) VVD 2 PVV D66 wil een verplicht aandeel van 25% duurzame materialen in elk bouwproject. D66 verkiest een CO 2 -heffing boven de kolenbelasting om zo de keuze voor de beste technologie aan mensen zelf te laten. PvdD Er komen geen nieuwe kolencentrales. Bestaande kolen- en kerncentrales worden zo snel mogelijk gesloten. Elektriciteit en gas die zijn opgewekt door de verbranding of vergassing van restafval, mest en dierlijke resten zijn niet duurzaam en worden daarom niet ondersteund of als groen in de markt gezet. Biobrandstoffen uit bijvoorbeeld maïs en palmolie bedreigen de voedselvoorziening, zorgen voor ontbossing en dragen zelfs bij aan de opwarming van de aarde. Er worden strenge duurzaamheidscriteria gesteld aan biobrandstoffen. Zolang aan deze criteria niet wordt voldaan, worden er geen biobrandstoffen geïmporteerd naar Nederland. SGP Een bouwstop voor kolencentrales gaat de SGP een stap te ver. Energiebedrijven hebben immers al te maken met het dalende CO 2 - plafond van het Europese CO 2 -emissiehandelssysteem, moeten ook anticiperen op het oplopende verplichte percentage duurzame energie voor energieleveranciers en kunnen in de kolencentrales biomassa meestoken. 2 Uit het partijcongres in augustus kunnen nog wijzigingen komen

3 Standpunten politieke partijen: kleinschalige, decentrale opwekking en zonne-energie (30/7/12) SP Tot 2020 willen we jaarlijks een toename van ten minste 1,5 procent duurzame energie in de totale primaire energie, daarna jaarlijks in ieder geval 2 procent. We stimuleren het gebruik van zonne-energie. Ook vergroten we de betrokkenheid bij de verduurzaming van de energievoorziening door meer ruimte te bieden aan particulieren en energiecoöperaties (geen energiebelasting bij productie van duurzame stroom en gas voor eigen gebruik). CDA Wij zijn groot voorstander van het stimuleren van decentrale energieopwekking. Er worden experimenten uitgevoerd rond het ruimer salderen (ook voor de meter) van decentraal opgewekte duurzame energie met het oog op het ontwikkelen van een goede algemene regeling op termijn. Energiecoöperaties kunnen hierbij een rol spelen Ook voor VVE s worden belemmeringen weggenomen. GroenLinks Er komen zonnepanelen op alle overheidsgebouwen met geschikte daken voor zonne-energie. PvdA Kleinschalige opwekking voor eigen gebruik: energieopwekking voor eigen gebruik moet in alle gevallen geheel worden vrijgesteld van energiebelasting. Bij nieuwbouw van woningen worden zonnepanelen vanaf 2015 standaard verplicht opgenomen in het bouwbesluit door in het aan te passen bouwbesluit op te nemen dat bij nieuwbouw en/of renovatie van woningen en andere gebouwen zo energie-efficiënt mogelijk moeten worden gebouwd. Het streven moet zijn dat tenminste alle nieuwbouwwoningen in 2020 energie neutraal zijn. Christen Unie ruim baan voor decentrale energieopwekking D66 1 Het eenvoudiger maken van zelf energie opwekken op het eigen dak of dat van de bovenbuurman. VVD 2 De VVD wil lokale initiatieven stimuleren door de mogelijkheden voor energieopwekking op decentraal niveau te verruimen. Zo ontstaat er een stimulans voor slimme decentrale energienetwerken, waarbij het voor particulieren aantrekkelijker wordt zelf te investeren. PVV PvdD Zelf opgewekte energie kan teruggeleverd worden aan het net, tegen saldering van de afgenomen stroom. Energiebedrijven 1 Uit het partijcongres in augustus kunnen nog wijzigingen komen 2 Uit het partijcongres in augustus kunnen nog wijzigingen komen

4 Standpunten politieke partijen: kleinschalige, decentrale opwekking en zonne-energie (30/7/12) betalen een kostendekkende vergoeding voor de energie die particulieren netto terugleveren aan het elektriciteitsnet. Zonnepanelen op gebouwen, langs snelwegen en rondom vliegvelden worden de norm. Bewonerscollectieven mogen opgewekte energie onderling uitwisselen, zonder hiervoor belasting te betalen. Hierdoor kunnen hele wijken samen energie opwekken en delen. De bestaande overheidsgebouwen worden binnen vijf jaar energieneutraal gemaakt en voorzien van zonnepanelen. SGP De SGP wil uitbreiding van de regeling voor zelflevering van groene stroom. Burgers en bedrijven die zelf groene stroom opwekken, bijvoorbeeld door zonnepanelen op eigen dak, hoeven over dat deel geen energiebelasting te betalen. Deze regeling moet uitgebreid worden naar kleinschalige projecten waarbij burgers en bedrijven samen investeren in decentrale opwekking van groene stroom.

5 Standpunten politieke partijen: duurzame energie (30/7/12) SP Het aandeel duurzame energie laten we stevig stijgen, bijvoorbeeld door meer voorwaarden te stellen aan energieleveranciers. De overheid neemt de komende jaren haar verantwoordelijkheid voor energiezuinig produceren en meer duurzame stroom- en gasproductie. CDA Nederland moet de komende decennia investeren in de transitie naar een koolstofarme, duurzame economie. Op weg naar de koolstofarme en duurzame economie in 2050 zijn heldere doelstellingen nodig. Om de klimaatverandering te beperken tot minder dan 2% steunt het CDA de Europese doelstelling om de uitstoot van broeikasgassen met 80 tot 95% te verminderen ten opzichte van Investeren in hernieuwbare energie en energiebesparing is het antwoord op de uitdagingen van energiezekerheid en klimaat verandering. Wij gaan alles op alles zetten voor 8% duurzame energie in 2016 en 14% duurzame energie en 20% CO2 reductie in Dit is ook van belang voor energiezekerheid. Er moet volop ruimte komen voor het opwekken van duurzame energie, op (inter)nationaal niveau en op kleine schaal. GroenLinks Door een Deltawet nieuwe energie komt in 2020 twintig procent van onze energie uit schone bronnen; uiterlijk in 2050 is alle energie schoon. De Deltawet verplicht energiebedrijven om een jaarlijks oplopend aandeel schone energie te produceren. Hiermee bieden we langetermijnzekerheid aan burgers en investeerders. We werken in Europa aan een ambitieuzer klimaatbeleid en een Green New Deal om nieuwe banen te scheppen in groene sectoren. Het zelf opwekken van energie door burgers, bedrijven, lokale en regionale overheden wordt bevorderd. Mogelijkheden voor salderen worden verruimd. Daardoor krijgen burgers, boeren, verenigingen van eigenaren en energiecoöperaties een eerlijke prijs voor hun schone stroom en hoeven ze geen energiebelasting te betalen. Met het oog op een fundamentele vergroening van de energievoorziening werkt de regering tevens aan structurele maatregelen zoals het Duitse feed-in tarief. PvdA Energievoorraden worden schaarser en daarom zullen prijzen van stroom en brandstof alleen maar stijgen. Maar verduurzaming biedt in de eerste plaats kansen. Kansen op nieuwe groei, op nieuwe banen. Op innovatie, waarin Nederland kan uitblinken. Ons land heeft de beste ingenieursbureaus, offshore bedrijven, waterbouwers en havens ter wereld. Wij kunnen wereldspeler zijn op het gebied van duurzame energie. Nederland blijft momenteel steken op een armzalige 4% duurzaam op ons totale energieverbruik. De PvdA streeft ernaar dat Nederland in 2050 een 100% duurzame energieproductie heeft en komt met een duidelijk stappenplan voor korte, middellange en lange termijn om dit te bewerkstelligen.

6 Standpunten politieke partijen: duurzame energie (30/7/12) Innovatie op het gebied van duurzame technologieën wordt gestimuleerd. We voeren een verplicht aandeel duurzaam in voor energiebedrijven, zodat 100% van onze energievoorziening in 2050 duurzaam is. Christen Unie Ruimtelijke ordening bevordert energietransitie. Het ruimtelijk beleid moet de transitie naar schone energie mogelijk maken. De rijksoverheid en decentrale overheden houden in hun ruimtelijk beleid rekening met windenergie, zonne-energie, biomassacentrales en andere vormen van duurzame energieopwekking. Waar mogelijk worden energievragers en aanbieders in elkaars omgeving gesitueerd. De ChristenUnie onderschrijft de Europese doelstellingen voor energie: jaarlijks 2 procent energiebesparing, tenminste 14 procent duurzame energie in 2020, 30 procent CO2 reductie in 2020 (t.o.v. 1990) en procent CO2 reductie in De ambitie van de ChristenUnie blijft 20 procent duurzame energie in Afspraken over aandeel hernieuwbare energie. Energieleveranciers worden verplicht een vast aandeel duurzame energie te leveren en hierover worden bij voorkeur in Europees verband afspraken gemaakt. De overheid moet een duidelijke, langjarige keuze maken voor duurzame energie. Een lange termijn doelstelling (2050), waar nu beleid voor wordt ontwikkeld en waar de politiek zich aan committeert. D66 1 Vergroening van onze economie door gerichte steun voor duurzame energie, belasten van vervuiling en verlagen van de kosten op arbeid; Schone energie en fossiele energie kosten bijna evenveel. Olie is steeds schaarser en de prijs loopt op. Onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen is risicovol en kostbaar. De voorraad hernieuwbare energie is in potentie eindeloos. Daarom kiest D66 voor het ontwikkelen van de technologie om efficiënt van hernieuwbare energie gebruik te kunnen maken. Vanzelfsprekend wil D66 daarnaast energie blijven besparen. Want de goedkoopste en schoonste energie is de energie die je niet gebruikt. In 2020 wekt Nederland 20% duurzame energie op en jaarlijks zorgen we voor 2% energiebesparing. Dit bereikt D66 met een verdubbeling van de duurzame energiesubsidie (SDE+ regeling), meer bijstook van duurzame biomassa in kolencentrales en het eenvoudiger maken van zelf energie opwekken op het eigen dak of dat van de bovenbuurman. VVD 2 De VVD wil een verantwoord energiebeleid voeren. De komende decennia zullen fossiele brandstoffen nog schaarser worden dan nu het geval is. Dat leidt tot stijgende prijzen die onze 1 Uit het partijcongres in augustus kunnen nog wijzigingen komen 2 Uit het partijcongres in augustus kunnen nog wijzigingen komen

7 Standpunten politieke partijen: duurzame energie (30/7/12) concurrentiepositie op den duur kunnen aantasten. Ook zullen we in de toekomst voor olie en gas steeds meer afhankelijk worden van het buitenland. Door in te zetten op verschillende energiebronnen, worden wij minder afhankelijk van de regio s waar fossiele energie vandaan komt. De overgang naar hernieuwbare energiebronnen is dé kans om nieuwe economische activiteiten te ontwikkelen en als land een koppositie te verwerven op het gebied van kennis en innovatie. Schone en hernieuwbare energie zijn belangrijke onderdelen van het innovatiebeleid. PVV Duurzaam is een ander woord voor duur. Kunduz laat de milieugekkies weer baden in de subsidie. Is er nog ergens een plek in Nederland te vinden waar geen windmolen staat? Kijk maar uit, want dankzij de VVD komt daar binnenkort ook zo n susbsidiemolen te staan. Dat schijnt te zorgen voor groene banen. Maar de enige banen die het oplevert zijn de duurbetaalde schnabbels voor GroenLinksers en D66 ers die elders niet aan het werk komen. PvdD De Partij voor de Dieren wil toe naar een decentrale en duurzame energievoorziening waarbij burgers en bedrijven zelf energie opwekken. Zo kunnen we Nederland zelfvoorzienend maken en uiterlijk in 2050 stoppen met het verbranden van fossiele brandstoffen in Nederland. Energiebedrijven worden verplicht om een jaarlijks oplopend percentage aan duurzaam opgewekte stroom te leveren. SGP Nederland moet zich inzetten voor internationale samenwerking bij het ontwikkelingen van duurzame technologie. Hier liggen kansen voor Nederlandse onderzoekers en bedrijven. De effectiviteit van het energiebeleid moet omhoog. Regels, belastingen en subsidies hebben de voorkeur boven vrijblijvende convenanten. Ook moet de overheid langjarige zekerheid bieden aan het bedrijfsleven. Wisseling van beleid zorgt voor onzekerheid en remt bedrijven af. De zogenaamde Green Deals vormen een goed instrument, mits de vrijblijvendheid er af gaat. De SGP vindt dat het maken van keuzes voor bepaalde vormen van duurzame energieopwekking en energiebesparing zoveel mogelijk aan de markt overgelaten moet worden. Doelstellingen moeten dan wel wettelijk vastgelegd worden. Een verplichting voor alle Nederlandse energieleveranciers om een oplopend percentage duurzaam geproduceerde elektriciteit, gas en warmte te leveren is een goede optie.

8 Standpunten politieke partijen: elektrisch vervoer (30/7/12) SP De overheid geeft zelf het goede voorbeeld op het gebied van klimaatbeleid en energiebesparing, zuinige auto s, meer gebruik van openbaar vervoer en fietsen en het gebruik van duurzame energie en bouwmaterialen. CDA GroenLinks Er komen meer schone en zuinige bussen, zoals elektrische, waterstof- en aardgasbussen. Vervoer op fossiele brandstof wordt zo snel mogelijk vervangen door rijden op groene stroom of andere duurzame energiebronnen. Taxivervoer wordt elektrisch. Er komen voldoende elektrische laaden snellaadpunten. Nederland ijvert in Brussel voor de strengst mogelijke milieunormen voor voertuigen, waaronder een maximum van 80 gram CO 2 per kilometer in 2020 voor nieuwe personenauto s De doelstelling voor hernieuwbare transportbrandstoffen wordt voor Nederland zo veel mogelijk ingevuld met duurzame biobrandstoffen uit afval en reststromen en groene elektriciteit. PvdA Christen Unie Nederland Elektroland. Hoewel de overheid wat betreft de ChristenUnie terughoudend moet zijn met het ondersteunen van specifieke technologieën en beter kan sturen op scherpe uitstootnormen, maakt de ChristenUnie een uitzondering voor elektrisch rijden. Dat wordt gestimuleerd door realisatie van voldoende oplaadpunten, het handhaven van de vrijstelling van motorrijtuigenbelasting, en 0 procent bijtelling zolang de elektrische auto in de introductiefase zit; dus ook nog na D66 1 D66 wil differentiatie in belastingen voor auto s zodat schone auto s worden gestimuleerd. Het netwerk van laadpalen en ook accuwisselpunten voor elektrische auto s wordt sterk uitgebreid om elektrisch vervoer een reële optie te maken. VVD 2 De VVD wil inzetten op energie-efficiency. In internationaal verband willen we streven naar steeds efficiëntere en schonere apparaten en voertuigen. PVV PvdD SGP De overheid schept randvoorwaarden waarmee schone vormen van vervoer worden gestimuleerd: elektrisch rijden, rijden op aardgas, groen gas, biobrandstoffen, waterstof en hybride rijden. 1 Uit het partijcongres in augustus kunnen nog wijzigingen komen 2 Uit het partijcongres in augustus kunnen nog wijzigingen komen

9 Standpunten politieke partijen: emissierechten (30/7/12) SP We steunen het streven van de milieubeweging om 30 procent minder koolstofdioxide (CO 2 ) in 2020 uit te stoten. In Europees verband gaan we de gebreken van het systeem van emissierechten voor broeikasgassen (ETS) zo snel mogelijk oplossen. Doel is dat de CO 2 -prijs zo snel mogelijk een niveau bereikt waarop investeringen in energiebesparende maatregelen rendabel worden. We stoppen met het gratis weggeven van emissierechten. CDA Voor het CDA is het emissiehandelssysteem (ETS) een belangrijk instrument in de verduurzaming van de economie. Het CDA zet in op aanscherping van het emissiehandelssysteem, waarbij uitgegaan wordt van een gelijk speelveld. GroenLinks PvdA Christen Unie Nederland knokt voor verbetering van het Europese stelsel van handel in emissierechten: al in 2012 moeten emissierechten uit het stelsel worden gehaald om de CO 2 -prijs op te drijven en in het vervolg moeten alle emissierechten worden geveild in plaats van gratis weggeven. Er komt een milieubelasting op de uitstoot van broeikasgassen in sectoren die niet onder de Europese emissiehandel vallen. Deze belasting stimuleert ondernemers om in groene innovatie te investeren. De ChristenUnie vindt dat het principe de vervuiler betaalt veel beter uit de verf moet komen bij het Europese emissiehandelssysteem ETS. Het systeem is niet effectief, doordat het missieplafond te hoog is en de CO 2 -prijs te laag. Minimumprijs CO 2. De marktwerking voor energie faalt. Toekomstige kosten maken geen onderdeel uit van de energieprijs. Een goede manier om dit te herstellen is, om in navolging van de op CO 2 gebaseerde aanschafbelasting bij auto s (BPM), ook andere belastingen, zoals de regulerende energiebelasting, te baseren op CO 2. Om te beginnen wordt een minimumprijs voor CO 2 ingevoerd. Het Europese emissiehandelssysteem ETS moet worden aangepast (hogere CO 2 prijs en lager emissieplafond), zodat het effciënt kan worden ingezet om de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen. D66 1 D66 houdt vast aan de door de Europese regeringsleiders afgesproken ambitieuze CO 2 -reductie: 40% minder in 2030, 60% minder in 2040 en 80% minder in Te bereiken door minder uitstoot en opslag. Daarvoor is het van belang dat het emissiehandelssysteem beter gaat werken, bijvoorbeeld door het aantal rechten sneller te verkleinen. VVD 2 De VVD wil doorgaan met het systeem van emissiebeprijzing (ETS) 1 Uit het partijcongres in augustus kunnen nog wijzigingen komen 2 Uit het partijcongres in augustus kunnen nog wijzigingen komen

10 Standpunten politieke partijen: emissierechten (30/7/12) en voldoen aan harde, realistische internationale afspraken. Uitgangspunten zijn een reële emissiebeprijzing en een gelijk speelveld binnen de Europese Unie. PVV PvdD SGP Nederland moet op Europees niveau pleiten voor een effectiever CO 2 -emissiehandelssysteem, zodat een hogere CO 2 -prijs gerealiseerd wordt en papieren CO 2 -reductie vermeden wordt. Inkomsten moeten deels naar de energie-intensieveindustrie teruggesluisd worden om te voorkomen dat de internationale concurrentiepositie van deze industrie verzwakt.

11 Standpunten politieke partijen: financiering (30/7/12) SP Intensivering van onderzoek en productontwikkeling is de sleutel voor het bereiken van de energie- en klimaatdoelstellingen. Wij zijn voorstander van het vergroten van de middelen voor onderzoek en ontwikkeling op het gebied van biobased economie en energie. Deels via publieke onderzoeksprogramma s, deels via fiscale faciliteiten voor bedrijven. Er komt een verregaande vergroening van het belastingstelsel. Door het invoeren van een aantal milieuheffingen, zoals de verbrandingsbelasting en een ecotaks voor grootgebruikers, hanteren we het principe de vervuiler betaalt. De grote elektriciteitscentrales gaan een deel van de netkosten betalen, op grond van het principe de vervuiler betaalt. CDA Stap voor stap naar een groene economie : groene investeringsmaatschappij, extra investeren in Green Deals, duurzame energie, energiezuinige woningen en gebouwen Private investeringen in verduurzaming willen wij aantrekkelijker maken. Wij pleiten voor lokale en regionale fondsen energiebesparing. Gemeenten en provincies zorgen voor de cofinanciering en stimuleren kleinschalige energieopwekking. De stimuleringsregeling voor duurzame energie (SDE+) wordt versterkt. De overheid helpt bij het realiseren van duurzame energieprojecten door betere procedures en regelgeving. vergunningverlening dient niet onnodig belemmerend te werken. GroenLinks Alle subsidies die een duurzame economie in de weg staan worden afgebouwd. Resterende subsidies worden, waar mogelijk, vervangen door overheidsgaranties en -kredieten. Het belastingstelsel wordt vergroend, ook op provinciaal en gemeentelijk niveau. PvdA Door politieke wispelturigheid en uitputting van gelden, leidt de regeling Subsidie Duurzame Energie (SDE) momenteel niet tot investeringszekerheid. Eén van de beste manieren om deze nadelen op te heffen, is om de SDE af te bouwen en te vervangen door een verplicht aandeel hernieuwbare energie om een (jaarlijks stijgend) percentage hernieuwbare elektriciteit te leveren. De PvdA wil dat kleinschalige coöperatieve of gemeentelijke energiebedrijven die duurzame energie willen produceren en leveren gebruik kunnen maken van bestaande en nieuwe stimuleringsmaatregelen. De PvdA zet zich in om eventueel belemmerende regelgeving weg te nemen. Christen Unie Energiebesparingsaftrek en een verduurzamingsfonds. Ter stimulering van energiebesparing door particulieren komt er een energiebesparingsaftrek. Daarnaast worden met het verduurzamingsfonds, dat is afgesproken in het lenteakkoord, zowel woningcorporaties als particuliere huiseigenaren door

12 Standpunten politieke partijen: financiering (30/7/12) goedkope leningen gestimuleerd om te investeren in betere isolatie en zuiniger installaties. Het uiteindelijke doel is een duurzame energievoorziening die op eigen benen staat, maar in de aanloop daar naartoe is het belangrijk dat de overheid dit gericht stimuleert. Mogelijkheden daarvoor zijn, indien nodig, investeringssubsidies (in plaats van exploitatiesubsidies) of een revolverend fonds voor innovaties. Ook kan de overheid procedures en regels vereenvoudigen, bijvoorbeeld door doelvoorschriften te stellen aan installaties (en de invulling vrij te laten). In het Lenteakkoord zijn belangrijke stappen gezet in de richting van vergroening van onze economie. Een belangrijke afspraak is de afbouw van fiscale subsidies op fossiele energie. Bedrijven kunnen gebruik maken van de EnergieInvesteringsAftrek en de SDE+. D66 1 D66 pleit daarbij voor samenwerking met de private sector en de ontwikkeling van vernieuwende vormen van financiering, bijvoorbeeld via een groene investeringsbank. D66 wil dat investeringen in schone technologie lonen. Daarom handhaaft D66 fiscale prikkels als de groene heffingskorting in 2013 en vergroten we de mogelijkheden voor belastingaftrek voor investeringen in energiebesparingen en milieu-investeringen via zogenaamde EIA/VAMIL regelingen. VVD 2 De VVD wil af van langdurige subsidiering van allerlei vormen van nieuwe energieopwekking. Uiteindelijk bepaalt niet de overheid maar de markt welke energiebron de toekomst heeft. Als dit op een geleidelijke manier gebeurt, kan de overstap worden gemaakt zonder bedrijven en ondernemers in de wielen te rijden. Duurzaam ondernemen wordt uiteindelijk bevorderd door het principe te hanteren dat de vervuiler betaalt. Om dit effectief te maken moeten in internationaal verband afspraken worden gemaakt. PVV De PVV kiest voor lagere BTW en vermindering van de belasting op energie. Stoppen met duurzaam inkopen Stoppen met SDE+-regeling Stoppen met duurzaamheidsubsidies Afschaffen subsidies CO2-reductie Stopzetten fiscale vergroening PvdD De belastingkortingen voor producenten en (groot-) verbruikers van fossiele energie worden afgeschaft. De energiebelasting wordt gedifferentieerd: kolenstroom wordt duurder dan gas, groene stroom wordt minder belast. De accijnsvrijstelling voor rode diesel, LPG en kerosine wordt in zijn 1 Uit het partijcongres in augustus kunnen nog wijzigingen komen 2 Uit het partijcongres in augustus kunnen nog wijzigingen komen

13 Standpunten politieke partijen: financiering (30/7/12) geheel afgeschaft. SGP Energiebesparing is goedkoper dan de productie van duurzame energie. Hier moet voluit op ingezet worden. Het is meer de hoge investeringsdrempel dan de terugverdientijd die burgers en bedrijven weerhoudt van investeren in energiebesparing. Er moet daarom een revolverend fonds komen die burgers en bedrijven over deze investeringsdrempel heen helpt. Voor grootschalige verduurzaming van onze energievoorziening en energie-efficiency is innovatie nodig. Europees gezien kan Nederland een belangrijkere rol spelen in de ontwikkeling en productie van hoogwaardige technologie dan in de energieproductie zelf. Nederland kan daar ook een slaatje uit slaan. Deze kansen moeten benut en gestimuleerd worden. De SGP wil daar extra geld voor uittrekken.

14 Standpunten politieke partijen: infrastructuur en netbeheer (30/7/12) SP Via de publieke netbeheerders wordt voldoende geïnvesteerd in verbetering van de elektriciteitsnetten om de inpassing van meer duurzame energie mogelijk te maken, zowel op regionaal niveau (smart grids) als op Noordwest-Europees niveau. De netbeheerders blijven volledig publieke bedrijven, de winstuitkeringen aan de aandeelhouders (gemeenten en provincies) worden aan banden gelegd. De grote elektriciteitscentrales gaan een deel van de netkosten betalen, op grond van het principe de vervuiler betaalt. CDA Het gebruik van restwarmte van bedrijven en energiecentrales door de aanleg van warmtenetten is één van de vormen van alternatieve energievoorziening waaraan de overheid prioriteit geeft. GroenLinks Nederland bepleit in de EU een supernet voor groene stroom. Een Europees netwerk van efficiënte hoogspanningskabels moet onze elektriciteitsvoorziening robuust maken. Dit supernet vangt de schommelingen in het aanbod van groene energie op. Als het op de Noordzee even niet waait, krijgen we zonnestroom uit Spanje, of zelfs uit de Sahara. Het opzetten van elektriciteitsnetwerken tussen huishoudens (smartgrids) wordt gestimuleerd. De lokale overheid ondersteunt het plaatselijk opslaan van elektriciteit (bijvoorbeeld in woningen, woonwijken of elektrische auto s). PvdA In Europees verband pleit de PvdA voor een superhoogspanningsnet. Dat zorgt ervoor dat stroom uit windmolens van de Noordzee naar Zuid Europa kan en stroom uit Spaanse zonnepanelen naar Noord Europa. Dat leidt tot investeringen in werk en duurzaamheid in Europa. Netbeheerder Tennet draagt er zorg voor dat uiterlijk in 2020 ons energienetwerk is ingericht voor decentrale elektriciteitsopwekking. Christen Unie D66 1 D66 wil daarom de energiemarkten samenbrengen. Samenwerken in de aanleg van netten, steun voor duurzame energie en in marktregulering. D66 wil beginnen met een gezamenlijke netbeheerder die een Noordzee-net voor duurzame energie aanlegt. VVD 2 PVV Cruciale infrastructuur zoals havens en energiesector in Nederlandse handen 1 Uit het partijcongres in augustus kunnen nog wijzigingen komen 2 Uit het partijcongres in augustus kunnen nog wijzigingen komen

15 Standpunten politieke partijen: infrastructuur en netbeheer (30/7/12) PvdD Er komt een gecoördineerde aanpak van het ontwikkelen van een elektriciteitsinfrastructuur op zee. SGP Europese energiemarkten en netten moeten zoveel mogelijk geïntegreerd worden.

16 Standpunten politieke partijen: kernenergie (30/7/12) SP De komende vier jaar komt er een moratorium op kolencentrales en kerncentrales. Voor kernafval kiezen we niet voor ondergrondse opslag, maar zetten we in op hergebruik dan wel het bewerken tot isotopen die minder (lang) gevaarlijk zijn. We zorgen voor een zo veilig mogelijke bovengrondse opslag van kernafval. Kernafval wordt niet bewerkt of hergebruikt. We stoppen met het onnodig heen en weer slepen van kernafval naar opwekkingsfabrieken. CDA Kolencentrales en kernenergie zijn op de lange termijn niet meer nodig. GroenLinks De kerncentrale in Borssele wordt gesloten. Er komen geen nieuwe kerncentrales voor energieopwekking. Kernafval mag niet onomkeerbaar ondergronds worden opgeslagen. Nederland ijvert voor een Europa zonder kernenergie. Ook stopt Nederland met de verrijking van uranium voor kerncentrales elders in de wereld, met uitzondering van productie voor het creëren van medische isotopen. PvdA Kernenergie maakt geen onderdeel uit van de volledige duurzame energievoorziening die wij nastreven voor Nederland. Wij zijn dan ook tegen de nieuwbouw van een kerncentrale in Nederland. Nederland zet zich in Europa in voor het gebruik van duurzame energiebronnen om zo ook elders kernenergie onnodig te maken. Christen Unie Geen nieuwe kerncentrales, niet alleen vanwege het veiligheids-en afvalissue, maar ook omdat het bij kerncentrales gaat om door de mens gecreëerde risico s die groter zijn dan de mens kan beteugelen. D66 1 VVD 2 Kernenergie is, zolang er nog geen betere vorm van energieopwekking voorhanden is, een belangrijke bron voor opwekking van schone en veilige energie. In het Zeeuwse Borssele mag van de VVD een tweede kerncentrale worden gebouwd. Dit moet een centrale worden van het modernste type. Zo n kerncentrale moet zonder betalingen van de overheid gebouwd kunnen worden. PVV Kernenergie blijft, mits veilig en verantwoord PvdD Kernenergie is geen alternatief, want ook kernenergie is afhankelijk van eindige grondstoffen. Bovendien produceren kerncentrales levensgevaarlijk afval. Het vasthouden aan deze vormen van 1 Uit het partijcongres in augustus kunnen nog wijzigingen komen 2 Uit het partijcongres in augustus kunnen nog wijzigingen komen

17 Standpunten politieke partijen: kernenergie (30/7/12) energie vertraagt of belemmert de overgang naar duurzame energiebronnen. Er komen geen nieuwe kerncentrales. Bestaande kerncentrales worden zo snel mogelijk gesloten. SGP Zolang schone energiebronnen niet toereikend zijn, is de benutting van kernenergie en aardgas een aanvaardbare tussenoplossing. Een evenwichtig samengestelde brandstofmix verbetert de betaalbaarheid en stabiliteit van de energievoorziening. Met de benutting van kernenergie en aardgas kan ook een schoner tegenwicht geboden worden aan de bouw van conventionele kolencentrales.

18 Standpunten politieke partijen: olie en schaliegas (30/7/12) SP We beginnen alleen aan schaliegas als dat veilig en milieuvriendelijk kan. CDA GroenLinks Fossiele en chemische grondstoffen worden daar waar mogelijk vervangen door plantaardige alternatieven. Er worden geen vergunningen verstrekt voor boringen naar schaliegas en steenkoolgas, omdat we onvoldoende weten over de risico s voor mens en milieu. Ook bij andere risicovolle technieken staat het voorzorgsbeginsel centraal. Initiatiefnemers moeten kunnen aantonen dat hun techniek veilig is. De overheid sluit investeringen in schaliegas via Energiebeheer Nederland uit. Nederland zet zich in voor EU-maatregelen tegen de import van olie die op extreem vervuilende wijze is gewonnen, zoals teerzandolie. Nederland kiest voor aardgas, de minst vervuilende fossiele brandstof, zolang de overgang naar een duurzame energievoorziening nog niet is voltooid. De regering pleit in EUverband voor een gemeenschappelijke energiepolitiek om de Europese gasvoorziening zeker te stellen. PvdA Gasleveranciers krijgen de verplichting om biogas met aardgas te mengen in het gasnet, daarom stellen wij een bijmengverplichting voor Groen Gas voor. Subsidies en belastingvoordelen op vervuilende brandstoffen worden geleidelijk afgeschaft. De energiebelasting voor elektriciteit en gas voor grootverbruikers worden verhoogd. Dit is opgenomen in de financiële paragraaf. Christen Unie Subsidies grijze stroom afbouwen. Directe en indirecte overheidssteun voor fossiele energie wordt geleidelijk en verantwoord afgebouwd. Kritisch over schaliegas. Geen winning van schaliegas, want dit is een techniek waarbij chemicaliën in de bodem achterblijven die in het drinkwater terecht kunnen komen. D66 1 Afscheid van aardgas via een fonds voor de energietoekomst: Gas is een relatief schone fossiele brandstof, maar ook daarvan moeten we het gebruik gaan verminderen. De Nederlandse gasbel raakt namelijk snel op, terwijl onze huishoudens vooral koken en verwarmen met aardgas. In 2050 is gas niet langer een inkomstenbron voor de staat, maar een kostenpost voor huishoudens. Dus is het belangrijk dat we alternatieven ontwikkelen. D66 wil met een deel van de opbrengsten van aardgaswinning een fonds oprichten, waarmee we de investeringen in de energie van de toekomst financieren. Zo profiteren ook 1 Uit het partijcongres in augustus kunnen nog wijzigingen komen

19 Standpunten politieke partijen: olie en schaliegas (30/7/12) toekomstige generaties nog van onze gasbel en voorkomen we dat we afhankelijk worden van de invoer van fossiele energie uit instabiele landen. VVD 2 De VVD staat onderzoek van energiebedrijven naar een verantwoorde winning van schaliegas in Nederland niet in de weg. PVV PvdD Het gebruik van fossiele energiebronnen is achterhaald. Lege gasvelden worden niet gebruikt voor de opslag van (geïmporteerd) aardgas. Er komen geen vergunningen voor de winning van schaliegas in Nederland. Er komt een import verbod voor teerzandolie SGP Energieveiligheid zal door toenemende schaarste aan olie/gas aan belang winnen. Zowel het veiligheidsbeleid als de inrichting van de krijgsmacht zullen hiermee rekening moeten houden. 2 Uit het partijcongres in augustus kunnen nog wijzigingen komen

20 Standpunten politieke partijen: windenergie(30/7/12) SP We verbeteren de samenwerking met onze buurlanden rond de Noordzee voor een gemeenschappelijk netbeheer en voor de aanleg van een stopcontact op zee, om aansluiting van windmolenparken op het net mogelijk te maken. Windmolens op zee zijn de belangrijkste duurzame energiebron voor de komende decennia, daar moet in samenwerking met de andere Noordzeelanden - zwaarder op worden ingezet. Opwekking van windenergie op land moet duidelijker worden ingekaderd via een structuurvisie (waar wel, waar niet), strengere eisen aan geluid en externe veiligheid. Omwonenden van windparken kunnen meeprofiteren van de opbrengsten, als tegenprestatie voor de horizonvervuiling. CDA GroenLinks De overheid selecteert en regelt in samenspraak met belanghebbenden voldoende locaties voor windmolens op het land en geeft concessies uit aan uitbaters. Bij het selecteren van locaties is er voldoende aandacht voor landschapsbeleving. Er komt een spoedwet voor wind op zee, gericht op megawatt Noordzeestroom in Geplande investeringen voor de komende tien jaar worden naar voren gehaald. De overheid rondt vergunningsprocedures zo snel als mogelijk af. PvdA De PvdA wil het investeringsklimaat voor windenergie verbeteren door de komst van een windenergienet op de Noordzee. Netbeheerder Tennet moet dit gaan plannen, aanleggen en beheren, met dezelfde vereisten voor bijvoorbeeld betrouwbaarheid als op het land geldt. Burgers krijgen meer rechten en kansen om zelf te participeren en investeren in een windpark bij hen in de buurt. Christen Unie Sluiten van visgebieden niet gewenst. Bij de planning van windmolenparken op zee moet rekening gehouden worden met de belangen van de vissers. D66 1 VVD 2 PVV Het is vaker gezegd: windmolens draaien niet op wind, maar op subsidie. Toch gaat de overheid maar door met het plaatsen van die gedrochten in ons mooie Nederlandse landschap. Bijvoorbeeld in Groningen bij de N33, in de Drentse Veenkolonie, op mooie plekken in Friesland, bij Urk. Overal staan ze te zoeven. Ze verpesten het landschap, slachten de vogels en kosten ook nog eens handenvol geld. De Partij voor de Vrijheid zegt: stop met die 1 Uit het partijcongres in augustus kunnen nog wijzigingen komen 2 Uit het partijcongres in augustus kunnen nog wijzigingen komen

CPB doorrekening verkiezingsprogrammaʼs: Duurzaamheid"

CPB doorrekening verkiezingsprogrammaʼs: Duurzaamheid CPB doorrekening verkiezingsprogrammaʼs: Duurzaamheid" Inleiding! Wat zijn de plannen van de politieke partijen op gebied van duurzaamheid en wat betekent het voor de bouw?" Dit document zet de verschillende

Nadere informatie

Ja. Ja. D66 wil dat Groningen in 2040 al CO 2- neutraal is en wil dat de provincie een ambitieuze regionale energiestrategie opstelt.

Ja. Ja. D66 wil dat Groningen in 2040 al CO 2- neutraal is en wil dat de provincie een ambitieuze regionale energiestrategie opstelt. CDA - Wij zijn voor kleinschalige windenergie rond boerderijen. Onduidelijk. ChristenUnie 2035: 60% 2045: 100% 2050: 100% klimaatneutraal Ja. Net als zonnedaken en windmolens op zee, zijn windmolens op

Nadere informatie

Limburg. De partij zal sociale windmolens actief stimuleren, ook solitair staande sociale molens.

Limburg. De partij zal sociale windmolens actief stimuleren, ook solitair staande sociale molens. CDA 2030: 49% CO2- reductie Om landelijke en internationale klimaatdoelstellingen te behalen, zijn ook grootschaliger projecten nodig. De Provincie kan een belangrijke rol vervullen door ontwikkelgebieden

Nadere informatie

Zeeland. De partij zal sociale windmolens actief stimuleren, ook solitair staande sociale molens.

Zeeland. De partij zal sociale windmolens actief stimuleren, ook solitair staande sociale molens. CDA 2050: 95% CO2- Ja. Windenergie doet het goed in. Dat is onder andere te zien op en rond de stormvloedkering met zijn vele grote windmolens in het landschap. Nieuw voor is de kleinschalige windenergie

Nadere informatie

Drenthe. De partij zal sociale windmolens actief stimuleren, ook solitair staande sociale molens.

Drenthe. De partij zal sociale windmolens actief stimuleren, ook solitair staande sociale molens. CDA - windmolens op land in dragen bij aan de opgave waarvoor afspraken zijn gemaakt. Als er nog extra windmolens bijkomen bovenop de huidige afspraken is een gedegen gebiedsproces voorwaarde. Het zal

Nadere informatie

Fryslân. Windmolens op land zijn belangrijk en zullen wij stimuleren. Doelstelling voor de provincie:

Fryslân. Windmolens op land zijn belangrijk en zullen wij stimuleren. Doelstelling voor de provincie: CDA - We willen geen nieuwe initiatieven voor grootschalige windparken op land. Deze moeten er komen, maar dan op zee. Ook willen we onderzoek stimuleren naar het kunnen hergebruiken van bijvoorbeeld in

Nadere informatie

Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL

Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL Doelstellingen - Mondiaal Parijs-akkoord: Well below 2 degrees. Mondiaal circa 50% emissiereductie nodig in

Nadere informatie

Flevoland. Windmolens op land zijn belangrijk en zullen wij stimuleren. Doelstelling voor de provincie

Flevoland. Windmolens op land zijn belangrijk en zullen wij stimuleren. Doelstelling voor de provincie CDA - Ja. Het CDA zet de komende jaren in op zon, wind, aardwarmte en andere vormen van alternatieve. Het CDA steunt de provinciale beleidslijn. Dat geldt ook voor beleid dat al is ingezet, bijvoorbeeld

Nadere informatie

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie Biomassa Pilaar in de energietransitie en Uitgangspunt voor de biobased economie Klimaatverandering: onze uitdaging Onze opdracht om er snel en écht iets aan te gaan doen Overeenstemming: er moet wat gebeuren!

Nadere informatie

Kernenergie. kernenergie01 (1 min, 22 sec)

Kernenergie. kernenergie01 (1 min, 22 sec) Kernenergie En dan is er nog de kernenergie! Kernenergie is energie opgewekt door kernreacties, de reacties waarbij atoomkernen zijn betrokken. In een kerncentrale splitst men uraniumkernen in kleinere

Nadere informatie

Green Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei

Green Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei Green Deals gesloten voor stimuleren groene economische groei Burgers, bedrijven, milieu-organisaties en overheden hebben vandaag op initiatief van minister Verhagen van Economische Zaken, Landbouw en

Nadere informatie

1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% Er is helemaal geen klimaatprobleem. Weet niet / geen mening

1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% Er is helemaal geen klimaatprobleem. Weet niet / geen mening 1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% kunnen wel even wachten met grote maatregelen 17% 1 Een beetje dringend, we kunnen nog wel even wachten met grote maatregelen,

Nadere informatie

Het Energiebeleid van komende jaren. dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten

Het Energiebeleid van komende jaren. dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten Het Energiebeleid van komende jaren dr.j.a. Vijlbrief DG Energie, Telecom en Markten Opbouw Ambities en hoofdlijnen Ontwikkelingen in het energieveld Keuzes van het kabinet Ambitie Regeerakkoord: 1. Minder

Nadere informatie

Zuid-Holland. Windmolens op land zijn belangrijk en zullen wij stimuleren. Doelstelling voor de provincie

Zuid-Holland. Windmolens op land zijn belangrijk en zullen wij stimuleren. Doelstelling voor de provincie CDA 2050: 100% Ja. Er was al afgesproken dat er veel windenergie moet worden gerealiseerd voor het jaar 2020. Binnenkort volgen er nieuwe afspraken over hernieuwbare energie, maar dat kan ook met andere

Nadere informatie

Wat vraagt de energietransitie in Nederland?

Wat vraagt de energietransitie in Nederland? Wat vraagt de energietransitie in Nederland? Jan Ros Doel/ambitie klimaatbeleid: Vermindering broeikasgasemissies in 2050 met 80 tot 95% ten opzichte van 1990 Tussendoelen voor broeikasgasemissies Geen

Nadere informatie

Noord-Holland. De partij zal sociale windmolens actief stimuleren, ook solitair staande sociale molens.

Noord-Holland. De partij zal sociale windmolens actief stimuleren, ook solitair staande sociale molens. CDA - Het CDA is altijd terughoudend geweest met het plaatsen van wind op land. In het kader van het nationaal klimaatakkoord zien we wel ruimte voor me er wind op land. Hier worden bij voorkeur locaties

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401

Nadere informatie

Startnotitie Energietransitie. November 2018

Startnotitie Energietransitie. November 2018 Startnotitie Energietransitie November 2018 Startnotitie Energietransitie Een klimaatneutrale stad. Dat is wat Rotterdam wil zijn. Een groene en gezonde stad met schone lucht voor iedereen. Met een economie

Nadere informatie

Klimaat- en energiebeleid Gemeente Nijmegen

Klimaat- en energiebeleid Gemeente Nijmegen Klimaat- en energiebeleid Gemeente Nijmegen Fons Claessen sr.adviseur klimaat, energie & duurzaamheid Gemeente Nijmegen Waarom moeten we iets doen?? 1: Klimaatverandering 2: Energie en grondstoffen 3.

Nadere informatie

Utrecht. De partij zal sociale windmolens actief stimuleren, ook solitair staande sociale molens.

Utrecht. De partij zal sociale windmolens actief stimuleren, ook solitair staande sociale molens. CDA 2040: 100% Ja. Het CDA wil windmolens bij voorkeur plaatsen op en bij grote industrieterreinen. Ook ondersteunen wij van harte (agrarische) initiatieven voor kleine windmolens met draagvlak in de omgeving.

Nadere informatie

http://enquete.groenepeiler.nl/admin/statistics.aspx?inquiry=47 1 van 13 5-7-2011 17:03

http://enquete.groenepeiler.nl/admin/statistics.aspx?inquiry=47 1 van 13 5-7-2011 17:03 1 van 13 5-7-2011 17:03 Enquête Enquête beheer Ingelogd als: aqpfadmin Uitloggen Enquête sta s eken Enquête beheer > De Klimaat Enquête van het Noorden > Statistieken Algemene statistieken: Aantal respondenten

Nadere informatie

De rol van biomassa in de energietransitie.

De rol van biomassa in de energietransitie. De rol van biomassa in de energietransitie. Bert de Vries Plaatsvervangend directeur-generaal Energie, Telecom en Mededinging, Ministerie van Economische Zaken Inhoud 1. Energieakkoord 2. Energietransitie

Nadere informatie

Nadeel: Of kolencentrales gaan minder bijstoken en worden nog minder duurzaam.

Nadeel: Of kolencentrales gaan minder bijstoken en worden nog minder duurzaam. ENERGIE 1 Kolencentrales sluiten (Rijks) Een grote reductie in broeikasgassenemissies in Nederland. 2 Niet langer meer worden gezien als ondernemer wanneer je energie deelt met je buurt en hier dus geen

Nadere informatie

Gas op Maat. Postbus 250, 3190 AG Hoogvliet Rotterdam Telefoon +31(0)

Gas op Maat. Postbus 250, 3190 AG Hoogvliet Rotterdam Telefoon +31(0) Gas op Maat De maatschappij is op weg naar een CO 2 -neutraal energiesysteem. De gassector wil graag bijdragen aan het behalen van deze doelstelling. In de transitieperiode is de rol van aardgas maatwerk:

Nadere informatie

Duurzame biomassa. Een goede stap op weg naar een groene toekomst.

Duurzame biomassa. Een goede stap op weg naar een groene toekomst. Duurzame biomassa Een goede stap op weg naar een groene toekomst. Nuon Postbus 4190 9 DC Amsterdam, NL Spaklerweg 0 1096 BA Amsterdam, NL Tel: 0900-0808 www.nuon.nl Oktober 01 Het groene alternatief Biomassa

Nadere informatie

STEMMEN VOOR CHEMIE WAT WILLEN DE POLITIEKE PARTIJEN DOEN VOOR DE CHEMISCHE INDUSTRIE?

STEMMEN VOOR CHEMIE WAT WILLEN DE POLITIEKE PARTIJEN DOEN VOOR DE CHEMISCHE INDUSTRIE? WAT WILLEN DE POLITIEKE PARTIJEN DOEN VOOR DE CHEMISCHE INDUSTRIE? STEMMEN VOOR CHEMIE Voor de Technische Stemwijzer zijn aan de politieke partijen veertig stellingen voorgelegd over klimaat, energie,

Nadere informatie

F A C T S H E E T E U R O P A D E C E N T R A A L & V N G

F A C T S H E E T E U R O P A D E C E N T R A A L & V N G E U R O P A D E C E N T R A A L & V N G F A C T S H E E T E u r o p e s e v e r k i e z i n g s p r o g r a m m a ' s Op 23 mei 2019 vinden de verkiezingen plaats voor het Europees Parlement. In de aanloop

Nadere informatie

MANAGEMENT SAMENVATTING ENERGIERAPPORT 2008

MANAGEMENT SAMENVATTING ENERGIERAPPORT 2008 MANAGEMENT SAMENVATTING ENERGIERAPPORT 2008 Er is de komende jaren een fundamentele verandering van onze energievoorziening nodig om het hoofd te bieden aan de mondiale uitdagingen op energiegebied: de

Nadere informatie

Helmonds Energieconvenant

Helmonds Energieconvenant Helmonds Energieconvenant Helmondse bedrijven slaan de handen ineen voor een duurzame en betrouwbare energievoorziening. Waarom een energieconvenant? Energie is de drijvende kracht Energie is de drijvende

Nadere informatie

Biobased economy in het Groene Hart

Biobased economy in het Groene Hart Biobased economy in het Groene Hart Energie & Bio/Groen Gas 27 juni 2013, Langeraar, Michiel van Galen Inhoud Landelijke doelen energie en beleid Stimuleringsbeleid Groen Gas Het proces Stand van zaken

Nadere informatie

Insights Energiebranche

Insights Energiebranche Insights Energiebranche Naar aanleiding van de nucleaire ramp in Fukushima heeft de Duitse politiek besloten vaart te zetten achter het afbouwen van kernenergie. Een transitie naar duurzame energie is

Nadere informatie

Energie voor morgen, vandaag bij GTI

Energie voor morgen, vandaag bij GTI Energie voor morgen, vandaag bij GTI Jet-Net docentendag 5 juni 2008 GTI. SMART & INVOLVED GTI is in 2009 van naam veranderd: GTI heet nu Cofely SLIMME ENERGIENETWERKEN, NU EN MORGEN 2008 2010 Centrale

Nadere informatie

Gelderland. De partij zal sociale windmolens actief stimuleren, ook solitair staande sociale molens.

Gelderland. De partij zal sociale windmolens actief stimuleren, ook solitair staande sociale molens. CDA - Het CDA is nadrukkelijk voorstander van wind naast alle andere vormen van opwekking. Het CDA zet in op de Regionale Energie Strategieën waarbij de regio's de opdracht krijgen om een doelstelling

Nadere informatie

Geachte mevrouw Schippers,

Geachte mevrouw Schippers, Betreft: NVDE voorstellen voor de formatie Utrecht, 6 april Geachte mevrouw Schippers, Alle seinen staan op groen om een historische doorbraak in duurzame energie te realiseren. De energietransitie kan

Nadere informatie

Men gebruikt steeds meer windenergie in Nederland. Er wordt steeds meer windenergie gebruikt in Nederland.

Men gebruikt steeds meer windenergie in Nederland. Er wordt steeds meer windenergie gebruikt in Nederland. Herhalingsoefeningen De sprong, thema 8 Vocabulaire Oefening 1 Vul het goede woord in. Verander de vorm als dat nodig is. Kies uit: bewegen, bijdragen aan, biologisch, duurzaam, energiebronnen, energierekening,

Nadere informatie

Raadsakkoord energietransitie. Februari 2019

Raadsakkoord energietransitie. Februari 2019 Raadsakkoord energietransitie Februari 2019 De energietransitie in Rotterdam Een klimaatneutraal en duurzaam Rotterdam. Dat is waar we naar toe willen. Een groene en gezonde stad met schone lucht, waarin

Nadere informatie

Krachtig. Klimaatbeleid. Klimaatbegroting 2016 2020

Krachtig. Klimaatbeleid. Klimaatbegroting 2016 2020 Krachtig Klimaatbeleid Klimaatbegroting 2016 2020 De krachten bundelen voor een krachtig klimaatbeleid Deze begroting gaat niet, zoals gebruikelijk, over miljarden euro s, maar over megatonnen CO2. Ze

Nadere informatie

De warmtemarkt van morgen: rol van gas, elektriciteit en warmtedistributie bij verwarming van woningen.

De warmtemarkt van morgen: rol van gas, elektriciteit en warmtedistributie bij verwarming van woningen. De warmtemarkt van morgen: rol van gas, elektriciteit en warmtedistributie bij verwarming van woningen. Inhoud De warmtemarkt Warmtevraag woningen Warmtemarkt voor woningen Gasdistributie en CV ketel Elektriciteitsdistributie

Nadere informatie

Sterker, Slimmer, Schoner

Sterker, Slimmer, Schoner Sterker, Slimmer, Schoner D66 visie op duurzaamheid en groei C100 01-11-2014 Stientje van Veldhoven Groene genen Van Mierlo Terlouw Club van Rome Richtingwijzer: streef naar een duurzame en harmonieuze

Nadere informatie

1 Nederland is nog altijd voor 92 procent afhankelijk van fossiele brandstoffen

1 Nederland is nog altijd voor 92 procent afhankelijk van fossiele brandstoffen achtergrond Afscheid van fossiel kan Klimaatverandering is een wereldwijd probleem. Energie(on)zekerheid ook. Dat betekent dat een transitie naar een veel duurzamere economie noodzakelijk is. Het recept

Nadere informatie

ENERGIE VAN DE SAMENLEVING Een stroomversnelling

ENERGIE VAN DE SAMENLEVING Een stroomversnelling ENERGIE VAN DE SAMENLEVING Een stroomversnelling Bron: stockfoto NOTITIE TWEEDE KAMERFRACTIE CHRISTENUNIE CARLA DIK-FABER, 11 NOVEMBER 2013 NOTITIE CHRISTENUNIE CARLA DIK-FABER 11 NOVEMBER 2013 2 INLEIDING

Nadere informatie

Goedkoopste alternatief op dit moment De grond onder de molens is gewoon te gebruiken Eigen coöperatie mogelijk (zelfvoorziening)

Goedkoopste alternatief op dit moment De grond onder de molens is gewoon te gebruiken Eigen coöperatie mogelijk (zelfvoorziening) WIND OP LAND 11% (10% BESCHIKBAAR LANDOPPERVLAK) VOORDELEN Goedkoopste alternatief op dit moment De grond onder de molens is gewoon te gebruiken Eigen coöperatie mogelijk (zelfvoorziening) NADELEN Bij

Nadere informatie

Energie-Nederland: Deze Green Deal is een belangrijke stap voor de verduurzaming van de Nederlandse energievoorziening de komende decennia

Energie-Nederland: Deze Green Deal is een belangrijke stap voor de verduurzaming van de Nederlandse energievoorziening de komende decennia Persbericht Vereniging Energie-Nederland Den Haag, 3 oktober 2011 Energie-Nederland: Deze Green Deal is een belangrijke stap voor de verduurzaming van de Nederlandse energievoorziening de komende decennia

Nadere informatie

100% groene energie. uit eigen land

100% groene energie. uit eigen land 100% groene energie uit eigen land Sepa green wil Nederland op een verantwoorde en transparante wijze van energie voorzien. Dit doen wij door gebruik te maken van duurzame energieopwekking van Nederlandse

Nadere informatie

2016-04-15 H2ECOb/Blm HOE KAN DE ENERGIETRANSITIE WORDEN GEREALISEERD? Probleemstelling

2016-04-15 H2ECOb/Blm HOE KAN DE ENERGIETRANSITIE WORDEN GEREALISEERD? Probleemstelling HOE KAN DE ENERGIETRANSITIE WORDEN GEREALISEERD? Probleemstelling Op de internationale milieuconferentie in december 2015 in Parijs is door de deelnemende landen afgesproken, dat de uitstoot van broeikasgassen

Nadere informatie

Raadsakkoord energietransitie. April 2019

Raadsakkoord energietransitie. April 2019 Raadsakkoord energietransitie April 2019 Inhoudsopgave De energietransitie in Rotterdam 1 De energietransitie als kans 1 Tegengaan energiearmoede 1 Klimaatakkoord van Parijs 2 Rotterdamse klimaatambitie

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage. Datum 14 maart 2012

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage. Datum 14 maart 2012 > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Directoraat-generaal voor Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 30 2594 AV Den

Nadere informatie

Energietransitie vergt strategie. Voorjaarscongres VJK 23 mei 2019

Energietransitie vergt strategie. Voorjaarscongres VJK 23 mei 2019 Voorjaarscongres VJK 23 mei 2019 Ons kantoor Ons kantoor Gespecialiseerd nichekantoor: Focus op: bouw en vastgoed, energie, industrie en overheid Expertise in zowel publieke, als private sector Korte lijnen

Nadere informatie

Lancering NVDE Question & Answers

Lancering NVDE Question & Answers Lancering NVDE Question & Answers Q: Waarom is NVDE opgericht? A: Met de oprichting van de NVDE is er nu een brede brancheorganisatie die de slagkracht van de sector zal vergroten. Negen verschillende

Nadere informatie

Verkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking

Verkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking Verkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking Erik van der Steen HYS legal 1 HYS Legal Inleiding Triodos Bank: Waarom we graag duurzaam vastgoed financieren Jones

Nadere informatie

Les Biomassa. Werkblad

Les Biomassa. Werkblad LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les Biomassa Werkblad Les Biomassa Werkblad Niet windenergie, niet zonne-energie maar biomassa is de belangrijkste bron van hernieuwbare energie in Nederland. Meer dan 50%

Nadere informatie

Gemeente Ede energieneutraal 2050

Gemeente Ede energieneutraal 2050 De gemeente Ede wil uiterlijk in 2050 energieneutraal zijn. Dit betekent dat we alle energie die in onze gemeente wordt gebruikt op een schone (hernieuwbare) manier willen opwekken. Dat doen we het liefst

Nadere informatie

Toets_Hfdst10_BronnenVanEnergie

Toets_Hfdst10_BronnenVanEnergie Toets_Hfdst10_BronnenVanEnergie Vragen Samengesteld door: visign@hetnet.nl Datum: 31-1-2017 Tijd: 11:10 Samenstelling: Geowijzer Vraag: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19,

Nadere informatie

Bijlage M Overzicht maatregelen energie en klimaat

Bijlage M Overzicht maatregelen energie en klimaat BIJLAGE M: OVERZICHT MAATREGELEN ENERGIE EN KLIMAAT Bijlage M Overzicht maatregelen energie en klimaat CDA In de gebouwde omgeving voert het CDA een pakket aan maatregelen in. De Energie Prestatie Coëfficiënt

Nadere informatie

28 november 2015. Onderzoek: Klimaattop Parijs

28 november 2015. Onderzoek: Klimaattop Parijs 28 november 2015 Onderzoek: Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 45.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de

Nadere informatie

De opkomst van all-electric woningen

De opkomst van all-electric woningen De opkomst van all-electric woningen Institute for Business Research Jan Peters Directeur Asset Management Enexis Inhoud Beeld van de toekomst Veranderend energieverbruik bij huishoudens Impact op toekomstige

Nadere informatie

Groen gas. Duurzame energieopwekking. Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Welke keuzes en wat levert het op?

Groen gas. Duurzame energieopwekking. Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Welke keuzes en wat levert het op? Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Groen gas Welke keuzes en wat levert het op? Huidig beleid 100 miljoen m 3 groen gas. Opbrengst: 3 PJ. Extra inspanning 200 miljoen m 3 groen gas. Opbrengst: 6 PJ.

Nadere informatie

Dat kan beter vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Dat kan beter vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 25 August 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/82623 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein

Nadere informatie

PROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST

PROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST NOORD-NEDERLAND: PROEFTUIN VOOR HET EUROPESE ENERGIESYSTEEM VAN DE TOEKOMST PROEFTUIN ENERGIE- TRANSITIE REGIONALE PARTNER IN DE EUROPESE ENERGIE UNIE Noord-Nederland is een grensoverschrijdende proeftuin

Nadere informatie

Wat zijn voor Nederland de argumenten voor en tegen CO2-afvang en -opslag (CCS*)?

Wat zijn voor Nederland de argumenten voor en tegen CO2-afvang en -opslag (CCS*)? Nederland de argumenten en CO2-afvang Nederland de argumenten en CO2-afvang Nederland de argumenten en CO2-afvang Nederland de argumenten en CO2-afvang Nederland de argumenten en CO2-afvang Nederland de

Nadere informatie

Thema-afdeling Duurzaam

Thema-afdeling Duurzaam Thema-afdeling Duurzaam Amendement 01: Cultuur in het onderwijs Juliette Vegter 81.0% voor, 19.0% tegen 68 voor, 16 Amendement 02: Gelijke kansen door het beste onderwijs A Amendement 03: Gelijke kansen

Nadere informatie

Noord-Brabant. De partij zal zich inzetten om in 2030 twee keer zo veel windenergie op land op te wekken als de overheidsdoelstelling voor 2020.

Noord-Brabant. De partij zal zich inzetten om in 2030 twee keer zo veel windenergie op land op te wekken als de overheidsdoelstelling voor 2020. CDA - Windmolens hebben niet onze eerste voorkeur bij het verduurzamen van onze en het halen van de klimaatambities. Liever ziet het CDA dat we eerst investeren in maatregelen die kunnen rekenen op meer

Nadere informatie

Onderzoek: 7 november 2018 Auteur: Lisette van Vliet. Kernenergie in Nederland

Onderzoek: 7 november 2018 Auteur: Lisette van Vliet. Kernenergie in Nederland Onderzoek: 7 november 2018 Auteur: Lisette van Vliet Kernenergie in Nederland Samenvatting Meer voor- dan tegenstanders van kernenergie in Nederland Kernenergie is voor veel mensen geen taboe meer: ruim

Nadere informatie

Rol energiedragers binnen de Nederlandse energievoorziening

Rol energiedragers binnen de Nederlandse energievoorziening Indicator 12 februari 2013 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Energie speelt een cruciale

Nadere informatie

Ontwikkelingen Zonne-energie

Ontwikkelingen Zonne-energie Ontwikkelingen Zonne-energie : Energieke Samenleving onderweg naar morgen Bert Bakker NIEUW: Bezuidenhoutseweg 50 2594 AW Den Haag 070 3040114 De oorsprong van (duurzame) energie De zon als energieleverancier

Nadere informatie

Antwoord Toelichting Antwoord Toelichting Antwoord Toelichting. instrumentarium geeft om goed op de windmolens om zo in 2020 20%

Antwoord Toelichting Antwoord Toelichting Antwoord Toelichting. instrumentarium geeft om goed op de windmolens om zo in 2020 20% Vragen Provincie Partij Hoe belangrijk vindt u dat er draagvlak van Zoals hierboven geschetst staat D66 Ik sta hier gedeeltelijk achter Omdat dit omwonenden een prima voor het plaatsen van deze instrumentarium

Nadere informatie

WATER- SCHAPPEN & ENERGIE

WATER- SCHAPPEN & ENERGIE WATER- SCHAPPEN & ENERGIE Resultaten Klimaatmonitor Waterschappen 2014 Waterschappen willen een bijdrage leveren aan een duurzame economie en samenleving. Hiervoor hebben zij zichzelf hoge ambities gesteld

Nadere informatie

Inbreng VEMW Open consultatie RLi Energieadvies 2050

Inbreng VEMW Open consultatie RLi Energieadvies 2050 Woerden, 29 mei 2015 Inbreng VEMW Open consultatie RLi Energieadvies 2050 Visie VEMW VEMW behartigt de belangen van de zakelijke energie- en watergebruikers in Nederland. Nederland kent al decennia een

Nadere informatie

Beleggen in de toekomst. de kansen van beleggen in klimaat en milieu

Beleggen in de toekomst. de kansen van beleggen in klimaat en milieu Beleggen in de toekomst de kansen van beleggen in klimaat en milieu Angst voor de gevolgen? Stijging van de zeespiegel Hollandse Delta, 6 miljoen Randstedelingen op de vlucht. Bedreiging van het Eco-systeem

Nadere informatie

WKO in duurzame gebiedsontwikkeling case Westland Ir. Marion Bakker SenterNovem 030 2393677 m.m.c.bakker@senternovem.nl

WKO in duurzame gebiedsontwikkeling case Westland Ir. Marion Bakker SenterNovem 030 2393677 m.m.c.bakker@senternovem.nl WKO in duurzame gebiedsontwikkeling case Westland Ir. Marion Bakker SenterNovem 030 2393677 m.m.c.bakker@senternovem.nl 12-11-2007Sheet nummer 1 Ontwikkelingen wereldwijd Heeft de Al Gore film impact?

Nadere informatie

Biomassa en politiek. Arie Twigt

Biomassa en politiek. Arie Twigt Biomassa en politiek Arie Twigt 1 Samenvatting De overheid streeft naar een duurzame energiehuishouding. Als doelstelling heeft de overheid dat in 2020 20% van de opgewekte energie duurzaam moet zijn.

Nadere informatie

Smart Grid. Verdiepende opdracht

Smart Grid. Verdiepende opdracht 2015 Smart Grid Verdiepende opdracht Inleiding; In dit onderdeel leer je meer over het onderwerp Smart Grid. Pagina 1 Inhoud 1. Smart Grid... 3 1.1 Doel... 3 1.2 Inhoud... 3 1.3 Verwerking... 8 Pagina

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 21 501-33 Raad voor Vervoer, Telecommunicatie en Energie Nr. 538 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer

Nadere informatie

Net voor de Toekomst. Frans Rooijers

Net voor de Toekomst. Frans Rooijers Net voor de Toekomst Frans Rooijers Net voor de Toekomst 1. Bepalende factoren voor energie-infrastructuur 2. Scenario s voor 2010 2050 3. Decentrale elektriciteitproductie 4. Noodzakelijke aanpassingen

Nadere informatie

Resultaten burgerbevraging Energiepact

Resultaten burgerbevraging Energiepact ENERGIEPACT HET ENERGIEOVERLEG TUSSEN DE FEDERALE STAAT EN DE GEWESTEN Resultaten burgerbevraging Energiepact PUBLIEKE CONSULTATIE Met het oog op het opstellen van het interfederaal Energiepact werd een

Nadere informatie

Energieakkoord voor duurzame groei

Energieakkoord voor duurzame groei Energieakkoord voor duurzame groei Netwerkbijeenkomst Duurzame regionale energie Gelderland 15 januari 2014 Lodewijk de Waal Energieakkoord Wie zaten aan tafel? Inhoud presentatie Hoofdlijnen Energieakkoord

Nadere informatie

Het KlimaatAkkoord (ieder z n opinie; hier is de mijne)

Het KlimaatAkkoord (ieder z n opinie; hier is de mijne) Het KlimaatAkkoord (ieder z n opinie; hier is de mijne) Gert Jan Kramer Tilburg Science Café, 15 Januari 2019 Haalbaarheid en Draagvlak 300 Dutch GHG emissions emissions (Mton CO 2eq ) 200 100-12% -49%

Nadere informatie

Balans van de Leefomgeving

Balans van de Leefomgeving Balans van de Leefomgeving 14 september 2010 Maarten Hajer Agenda 2 In vogelvlucht Successen Resterende problemen Inzoomen op grote dossiers, inclusief beleidsopties Gevolgen van economische crisis Successen:

Nadere informatie

Energie-Nederland heeft zich gebogen over de vraag wat er nodig is om tot een succesvol transitiebeleid voor de energievoorziening te komen.

Energie-Nederland heeft zich gebogen over de vraag wat er nodig is om tot een succesvol transitiebeleid voor de energievoorziening te komen. Vereniging Energie-Nederland Lange Houtstraat 2 2511 CW Den Haag T. 070 311 43 50 ENL-2012-00754 Hans Alders Telefoon 070-3114350 E-mail info@energie-nederland.nl Datum 24 september 2012 Ons kenmerk Behandeld

Nadere informatie

Almere klaar voor een Groene Toekomst

Almere klaar voor een Groene Toekomst D66 Almere - actieplan Goed Stadsklimaat Almere klaar voor een Groene Toekomst D66 krijgt het voor elkaar 20180123101152_743.adpro.indd 1 1/23/2018 10:12:10 AM 20180123101152_743.adpro.indd 2 1/23/2018

Nadere informatie

2-7-2014. Energieakkoord voor duurzame groei. Juli 2014 WERK IN UITVOERING. Ed Nijpels. Wie zaten aan tafel tijdens de onderhandelingen?

2-7-2014. Energieakkoord voor duurzame groei. Juli 2014 WERK IN UITVOERING. Ed Nijpels. Wie zaten aan tafel tijdens de onderhandelingen? Energieakkoord voor duurzame groei Juli 2014 WERK IN UITVOERING Ed Nijpels Wie zaten aan tafel tijdens de onderhandelingen? 1 Waarom een Energieakkoord? Perspectief Consistentie Ambitie Realiteit Groei

Nadere informatie

ENERGIE IN EIGEN HAND

ENERGIE IN EIGEN HAND Zonne-energie voor bedrijven? ENERGIE IN EIGEN HAND De Stichting Beheer Bedrijvenpark Merm, heeft een onderzoek gedaan naar de mogelijkheden voor bedrijven om d.m.v. aanbrengen van zonnepanelen op het

Nadere informatie

Duurzame energie. Een wenked perspectief? 2003-2011 G.P.J. Dijkema, TU Delft, TBM, B.Sc Opleiding Technische Bestuurskunde

Duurzame energie. Een wenked perspectief? 2003-2011 G.P.J. Dijkema, TU Delft, TBM, B.Sc Opleiding Technische Bestuurskunde Duurzame energie Een wenked perspectief? Naar een nieuwe Delta Wet Energie Manifest van 6 politieke partijen 16 maart 2010 Ons land kan en moet voor 2050 helemaal overstappen op hernieuwbare energie, zoals

Nadere informatie

Fiscale zakelijke regelingen & subsidies

Fiscale zakelijke regelingen & subsidies Fiscale zakelijke regelingen & subsidies 6 fiscale regelingen en subsidies voor bedrijven om te besparen op zonnepanelen. Het zelf opwekken van stroom door bedrijven via zonnepanelen is hot. Dat heeft

Nadere informatie

Maak werk van zon & wind Schone energie voor heel Tynaarlo. Tynaarlo

Maak werk van zon & wind Schone energie voor heel Tynaarlo. Tynaarlo Maak werk van zon & wind Tynaarlo Aanleiding Najaarsnota 2008 aankondiging plannen voor duurzame energie Voorjaar 2009 ontwikkelen scenario s Mei 2009 raadpleging inwoners Tynaarlo Juni 2009 voorstellen

Nadere informatie

Lijst Lammers. Papendrecht 21 januari 2013

Lijst Lammers. Papendrecht 21 januari 2013 Lijst Lammers Papendrecht 21 januari 2013 Aan de voorzitter van de gemeenteraad van de gemeente Papendrecht, de heer C.J.M. de Bruin Markt 22 3351 PB Papendrecht Betreft: gemeente Papendrecht aansluiten

Nadere informatie

Overzicht lessenserie Energietransitie. Lessen Energietransitie - Thema s en onderwerpen per les.

Overzicht lessenserie Energietransitie. Lessen Energietransitie - Thema s en onderwerpen per les. 1 Lessen Energietransitie - Thema s en onderwerpen per les. 2 Colofon Dit is een uitgave van Quintel Intelligence in samenwerking met GasTerra en Uitleg & Tekst Meer informatie Kijk voor meer informatie

Nadere informatie

20 juni Onderzoek: Klimaat en formatie

20 juni Onderzoek: Klimaat en formatie 20 juni 2017 Onderzoek: Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 55.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de peilingen

Nadere informatie

Lijst Lammers. KORTE SAMENVATTING Papendrecht, 22januari 2013. Persbericht. Wordt Papendrecht de derde stadin Nederland met een zonatlas?

Lijst Lammers. KORTE SAMENVATTING Papendrecht, 22januari 2013. Persbericht. Wordt Papendrecht de derde stadin Nederland met een zonatlas? Lijst Lammers KORTE SAMENVATTING Papendrecht, 22januari 2013 Persbericht Wordt Papendrecht de derde stadin Nederland met een zonatlas? Fractie Lijst Lammers pleit voor de Zonatlas in Papendrecht en vraagt

Nadere informatie

Biomassa: brood of brandstof?

Biomassa: brood of brandstof? RUG3 Biomassa: brood of brandstof? Centrum voor Energie en Milieukunde dr ir Sanderine Nonhebel Dia 1 RUG3 To set the date: * >Insert >Date and Time * At Fixed: fill the date in format mm-dd-yy * >Apply

Nadere informatie

Provincie Vlaams Brabant

Provincie Vlaams Brabant 170 Provincie Vlaams Brabant ENERGIE Energie is een relatief nieuw thema. De opgave om klimaatneutraal te worden, vraagt dat we vandaag nadenken over hoe we in de toekomst onze energiebehoefte gaan invullen.

Nadere informatie

De praktijk van vergroenen van belastingen. Milieunetwerk GroenLinks, 16 september

De praktijk van vergroenen van belastingen. Milieunetwerk GroenLinks, 16 september De praktijk van vergroenen van belastingen Milieunetwerk GroenLinks, 16 september CE Delft Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 Energie, transport en grondstoffen Economische, technische en beleidsmatige

Nadere informatie

Energietransitie bij Mobiliteit

Energietransitie bij Mobiliteit Energietransitie bij Mobiliteit Aanpak openbaar vervoer in Zuid-Holland Jan Ploeger Presentatie voor Inspiratiedag KPVV 15 oktober 2015 In Zuid-Holland is pas 2,2 % van het energieverbruik duurzaam. Nationale

Nadere informatie

BOVAG & RAI Vereniging. Woensdag 29 augustus 2012 Louwman Museum, Den Haag

BOVAG & RAI Vereniging. Woensdag 29 augustus 2012 Louwman Museum, Den Haag BOVAG & RAI Vereniging Woensdag 29 augustus 2012 Louwman Museum, Den Haag Een betrouwbare overheid met een langetermijnvisie, die bestendig beleid maakt en die maatregelen tijdig aankondigt De onbelaste

Nadere informatie

whitepaper zakelijke zonnepanelen

whitepaper zakelijke zonnepanelen whitepaper zakelijke zonnepanelen zonnepanelen zakelijk de zon onze meest krachtige natuurlijke energiebron De zon straalt in 45 minuten voldoende energie op de aarde om te voorzien in de totale energiebehoefte

Nadere informatie

Hoe komen we van het aardgas af? Bezinningsgroep Energie Frans Rooijers 9 januari 2017

Hoe komen we van het aardgas af? Bezinningsgroep Energie Frans Rooijers 9 januari 2017 Hoe komen we van het aardgas af? Bezinningsgroep Energie Frans Rooijers 9 januari 2017 CE Delft - Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 - Energie, transport en grondstoffen - Economische, technische

Nadere informatie

Mark Frequin. Voormalig Directeur-Generaal Energie en Telecom Ministerie van Economische Zaken

Mark Frequin. Voormalig Directeur-Generaal Energie en Telecom Ministerie van Economische Zaken Mark Frequin Voormalig Directeur-Generaal Energie en Telecom Ministerie van Economische Zaken Energiebeleid: van context tot acties. Mark Frequin Rijks Universiteit Groningen Inhoud 1. Context 2. Richting

Nadere informatie

Energie Transitie: traagheid en versnelling

Energie Transitie: traagheid en versnelling twitter.com/janrotmans Energie Transitie: traagheid en versnelling Den Haag, 26 Juni 2014 In welke fase zit energietransitie? Transitie naar Duurzame Energie Pre-development stage Through development stage

Nadere informatie

Transitie naar een. CO -neutrale toekomst

Transitie naar een. CO -neutrale toekomst Transitie naar een CO -neutrale toekomst 2 CO 2 reductie van bron tot gebruiker Steeds méér duurzame energie, maar niet minder CO 2 -uitstoot KLIMAATVERDRAG VAN PARIJS In het verdrag van Parijs werd afgesproken

Nadere informatie