Leidraad Berichtontwikkeling Land- en tuinbouw

Transcriptie

1 Leidraad Berichtontwikkeling Land- en tuinbouw Auteur(s) : Werkgroep LBL Documentaanduiding : Leidraad Berichtontwikkeling Land- en tuinbouw, v1.0 versie : v1.0, 17 februari 2012 bron : Werkgroep LBL status : definitief documentdatum : 17 februari 2012 Leidraad Berichtontwikkeling Land- en tuinbouw v1.0, 17 februari

2 Inhoudsopgave 1. ACHTERGROND DOELGROEP DOCUMENT AANLEIDING DOEL EN SCOPE LEIDRAAD DEFINITIE VAN EEN BERICHT POSITIONERING UNCEFACT STANDAARDISATIEORGANISATIES UNCEFACT STANDAARDBERICHTEN HET STANDAARDISATIEPROCES GELAAGDHEID BERICHTENSTANDAARDEN ONTWIKKELEN UNCEFACT STANDAARDBERICHTEN OPSTELLEN BUSINESS REQUIREMENT SPECIFICATIONS REQUIREMENT SPECIFICATION MAPPING OPSTELLEN IMPLEMENTATION GUIDELINE KANTTEKENINGEN BIJ UNCEFACT ONDERSTEUNENDE TOOLS ORGANISATIE STANDAARDISATIEPROCES E-LAB, LESSONS LEARNED FRANS VAN DIEPEN GERHARD VAN HEEMSKERK BIJLAGE: LIJST MET BEGRIPPEN EN AFKORTINGEN BIJLAGE: RAAKVLAKKEN UNCEFACT MET ANDERE STANDAARDEN BIJLAGE: ANALYSE BERICHTENSTANDAARDISATIE LAND- EN TUINBOUW BIJLAGE: TOELICHTING ISA-95 STANDAARD BIJLAGE: STROOMSCHEMA BERICHTONTWIKKELING BIJLAGE: ALIGNMENT OF TDED, CCL AND EDIFACT BIJLAGE: ISO STANDAARDEN BIJLAGE: REFERENTIE EN IDENTIFICATIE TECHNIEKEN BIJLAGE: TOOLSELECTIE CRITERIA BIJLAGE: TOOLSELECTIE: RESULTAAT GEFEG.FX BIJLAGE: TOOLSELECTIE, RESULTAAT ALTOVA MISSION KIT BIJLAGE: TOOLSELECTIE, RESULTAAT ENTERPRISE ARCHITECT ULTIMATE BIJLAGE: KWALITEIT VAN STANDAARDEN...51 BIJLAGE: KWALITEIT, CHECKLISTS (QMSS) BIJLAGE: FLORECOM DOCUMENTATIE METHODIEK Leidraad Berichtontwikkeling Land- en tuinbouw v1.0, 17 februari

3 Documenthistorie versie datum Omschrijving v0.1 concept 7mrt11 Eerste versie van dit document aangemaakt op basis van de startbijeenkomst van de Werkgroep Leidraad Berichtontwikkeling Land- en tuinbouw (LBL) van 3 maar v0.1 15mrt11 Correcties en aanvullingen Gerhard Heemskerk en Aart Monster doorgevoerd. v0.1 20mrt11 Correcties en aanvullingen Gerard Lamers en Henk Zwinkels doorgevoerd. v0.1 28mrt11 Resultaat werkgroepoverleg 24 maart 2011 verwerkt in rapport. v0.1 20apr11 Correcties en aanvullingen van Frans van Diepen en Gerhard Heemskerk verwerkt. ISA-95 paragraaf toegevoegd. BOMOS-input verwerkt. v0.1 27jun11 Afwerken details, aanscherpen document. v0.1 1jul11 Verwerken commentaar Gerhard Heemskerk (Florecom). v0.1 2aug11 Aanscherpen document, verwerken resultaat overleg VWA, Martin Boerma. v0.1 12aug11 Document aangescherpt n.a.v. de bijeenkomst van de werkgroep van 11 augustus v0.1 18okt11 Document aangescherpt n.a.v. de bijeenkomst van de werkgroep van 13 oktober v0.2 5jan12 Document aangepast. update UNCEFACT voorbeelden, organisatieschema, bijlage stroomschema. v1.0 13jan12 Tekstuele verbeteringen van Frans van Diepen, Gerhard Heemskerk, Henk Zwinkels en Conny Graumans doorgevoerd. v1.0 17feb12 Laatste commentaar van Frans en Henk doorgevoerd. Definitieve versie opgeleverd Samenstelling werkgroep Leidraad Berichtontwikkeling landbouw Contactpersoon Organisatie Frans van Diepen (voorzitter) EL&I f.van.diepen@minlnv.nl Hans van Rossen Edibulb h.vanrossen@florecom.nl Gerhard Heemskerk Florecom gerhard.heemskerk@florecom.nl Henk Zwinkels Edibulb henk.zwinkels@edibulb.nl Gerard Lamers Frugicom lamers@frugicom.nl Martin Boerma (agendalid) nwvwa martin.boerma@vwa.nl Conny Graumans (projectleider, secretaris) AgroConnect info@agroconnect.nl Leidraad Berichtontwikkeling Land- en tuinbouw v1.0, 17 februari

4 1. Achtergrond 1.1. Doelgroep document Dit document is bedoeld voor een ieder die richting geeft aan het ontwikkelen en implementeren van standaardberichten voor elektronische gegevensuitwisseling in de land- en tuinbouw. Afhankelijk van de rol in het project kunnen dit opdrachtgevers, projectleiders of standaardisatiedeskundigen zijn. Voorliggend document is het einddocument van de werkgroep Aanleiding Standaarden voor berichtuitwisseling zijn en worden binnen de diverse sectoren en domeinen verschillend gespecificeerd en gedocumenteerd. Zo sluit FrugiCom met haar berichten nauw aan bij GS1 ( subsets van UNCEFACT 1 ). Florecom heeft de UNCEFACT Core Components Library (UNCCL) als uitgangspunt gekozen. De Edibulb-berichten zijn gebaseerd op ebxml en de Datatuin-datadictionary. AgroConnect heeft voor de dierlijke sectoren aansluiting gezocht bij EDIFACT, ADIS en ADED. De overheid sluit met Digipoort voor einvoice aan bij de UBL-standaarden van Oasis 2. Daarnaast zien we dat de overheid binnen haar regelingen en subsidies gegevenselementen gebruikt die onvoldoende afgestemd zijn met het bedrijfsleven of op het internationale vlak. Voor de analyse van de verschillen in standaardisatie van berichtontwikkeling in de land- en tuinbouw wordt verwezen naar de bijlage Analyse berichtenstandaardisatie land- en tuinbouw. De wildgroei aan standaarden is ongewenst, het staat een voortvarende groei van EDI-toepassingen in de sector in de weg en leidt tot extra inspanningen voor analyse, definitie, implementatie, conversie en onderhoud. Er is behoefte aan harmonisatie; één methodiek voor het modelleren van de informatiestromen, voor het uitwerken van datamodellen (de ontologie c.q. semantiek) en voor het definiëren van standaardberichten. Een methodiek die aansluit bij internationale standaardisatie van berichten. Daarom heeft het ministerie van EL&I 3 begin 2011opdracht gegeven aan de werkgroep Leidraad Berichtontwikkeling Land- en Tuinbouw tot het opstellen van een richtlijn voor het ontwikkelen van nieuwe standaarden voor gegevensuitwisseling in agrofeed, agrofood en de flowersector. Dit initiatief past binnen het bredere EL&I initiatief Standaarden Landbouw. Behalve dat invulling is gegeven aan de Leidraad is in dit rapport ook aandacht besteed aan de selectie van tools ter ondersteuning van het ontwikkelen en beheren van de berichtenstandaarden en aan de organisatiestructuur voor beheer en onderhoud van de standaarden in een nationaal en internationaal kader Doel en scope Leidraad De Leidraad is bedoeld voor het specificeren van standaardberichten voor elektronische gegevensuitwisseling in de land- en tuinbouw. Dit moet leiden tot: - een meer uniforme aanpak, werkwijze en documentatie van de berichtstandaarden; - harmonisatie van berichtontwikkeling en het verbeteren van de interoperabiliteit binnen de land- en tuinbouw; - het beschikbaar komen van een familie van standaardberichten voor het uitwisselen van gegevens in de land- en tuinbouw. - een betere uitwisselbaarheid van standaardberichten tussen de diverse sectoren en domeinen en aan het hergebruik van reeds gedefinieerde berichten en standaard componenten. 1 GS1 XML messages are not subsets of UN XML messages; they are constructed according to the XML Design Rules for GS1, which is partly based on the UNCEFACT XML Naming and Design Rules and make use of the applicable data definitions in the GS1 GDD (Global Data Dictionary), which is partly aligned with the UNCEFACT CCL, This also is the case for TDED versus the data elements used in EANCOM. 2 NESUBL2, Nothern European Subset of UBL, bij wet verplicht in Nederland, Denemarken, Zweden, Noorwegen, IJsland en Turkije. 3 Contactpersonen namens opdrachtgever EL&I: mw. Puck Bonnier, dhr. Tony Nolde en dhr. Aart Monster. Leidraad Berichtontwikkeling Land- en tuinbouw v1.0, 17 februari

5 Kortom, een efficiëntere ontwikkeling en implementatie van nieuwe gegevensuitwisselingstoepassingen waarbij minder tijd besteed hoeft te worden aan de keuze van de juiste standaard en waarbij de energie vooral geïnvesteerd kan worden in het analyseren en optimaliseren van het koppelen van de bedrijfsprocessen (de business informatievraag); De totstandkoming van standaarden voor het protocol voor de gegevensuitwisseling (webservices, ftp, e- mail, etc.) valt buiten de scope van deze Leidraad Definitie van een bericht Een bericht in deze context is een geformaliseerde, gestructureerde digitale weergave van gegevens die tussen en binnen bedrijven geautomatiseerd worden uitgewisseld. Een bericht kan qua inhoud overeenkomen met een bestaand document (bijvoorbeeld een factuur) maar kan ook een beperkte gegevensset zijn welke in een request / response van een webservice wordt gebruikt. Een standaardbericht is een bericht dat breed gebruikt wordt voor gegevensuitwisseling tussen en binnen bedrijven en waarvan de specificaties via een standaardisatie-organisatie vrij beschikbaar zijn voor geïnteresseerden en belanghebbenden (d.w.z. geen of beperkte voorwaarden voor gebruik). Standaardberichten zijn belangrijk vanwege: - de positieve netwerkeffecten (zijn waardevoller naarmate er meer gebruikers zijn); - het voorkomen van vendor lock-ins (standaarden vormen een ontkoppelpunt); - het stimuleren van innovatie, toename van de variëteit in producten en diensten (zodra het interface bekend is kunnen derde partijen daar aansluiting op zoeken); - het verlagen van transactiekosten (doordat niet tal van bilaterale koppelingen moeten worden onderhouden); - het stimuleren van de elektronische gegevensuitwisseling en het ondersteunen van de virtuele (wereld)handel; - het verhogen van de efficiency in handelsketens in de land- en tuinbouw. Leidraad Berichtontwikkeling Land- en tuinbouw v1.0, 17 februari

6 2. Positionering UNCEFACT Het is belangrijk om met de leidraad voor berichtontwikkeling zo veel mogelijk aansluiting te zoeken bij internationale ontwikkelingen Standaardisatieorganisaties Er zijn wereldwijd, Europees en nationaal diverse organisaties actief met het ontwikkelen en beheren van standaarden voor gegevensuitwisseling. Elke organisatie heeft zijn eigen toepassingsdomein en geografisch werkgebied. De organisaties hebben onderling samenwerkingsovereenkomsten gesloten en hergebruiken (delen van) elkaars standaarden. XML agxml cxml Boeing OBI Togaf CIDX VICS IATA HL7 xbrl Rosettanet SWIFT Odette Walmart OTA UBL HR- XML xcbl EHD Acord GCI SMDG Open trans E- construct Ford xcat More than 400 initiatives AIAG Bolero Figuur 2.1.1: Er is een groot aantal standaardisatieorganisaties, ieder met een eigen domein UNCEFACT standaardberichten UNCEFACT is de berichtenstandaardisatieorganisatie van de Verenigde Naties. UNCEFACT doet het beheer en onderhoud van de oude Edifact-berichten en van de nieuwe UNCEFACT XML-berichten. Basis voor de berichtenstandaarden is de Core Components Library (UNCCL) van UNCEFACT. Ook GS1 sluit met haar berichtontwikkeling zo goed mogelijk aan bij de UNCCL van UNCEFACT. Een UNCEFACT standaardbericht is een elektronisch bericht dat voldoet aan de eisen die UNCEFACT hier aan stelt, dat is opgebouwd uit UNCEFACT core components en is samengesteld op basis van een door UNCEFACT gepubliceerde xsd. De werkgroep Leidraad Berichtontwikkeling Land- en tuinbouw stelt voor om bij het ontwikkelen van nieuwe berichtenstandaarden zo veel mogelijk aan te sluiten bij de standaarden van UNCEFACT. Om te voorkomen dat op basis van de Core Components technische specificaties (CCTS) allerlei XMLdialecten ontstaan, is het belangrijk om nieuw gedefinieerde berichten en Core Components bij UNCEFACT Leidraad Berichtontwikkeling Land- en tuinbouw v1.0, 17 februari

7 (UNCCL) te registreren; dit terugploegen is een voorwaarde voor het realiseren van harmonisatie en het verbeteren van de interoperabiliteit. UNCEFACT standaardberichten worden tot nu toe vooral gebruikt voor het uitwisselen van commerciële, logistieke en financiële gegevens. Het betreft gegevensuitwisseling in het B2B, B2G en G2G domein. Verwijzingen: - Homepage UN Centre for Trade Facilitation and E-business (UNCEFACT): - Overzicht en aanbod van de verschillende versies van de Core Component Library (UN/CCL): - Overzicht en aanbod van de beschikbare UNCEFACT XML-schema s (xsd s): ISO UNECE OASIS SC23/TG19 CEN UNCEFACT Edifact ebxml Program Development Area Agriculture Statistics Transport Agro Soap XBRL XML ebxml Web services W3C UML Open GIS WCO IPPC FAO WHO NEN ECP-EPN Nebes ICC GS1 IMO ICAO Florecom Frugicom Edibulb AgroConnect Figuur : Positionering nationale en internationale standaardisatieorganisaties. Voor een extra toelichting op het raakvlak met andere standaardisatieorganisaties en -initiatieven wordt verwezen naar de bijlage Raakvlakken UNCEFACT met andere standaarden. UNCEFACT en ISO proberen zoveel als mogelijk op elkaar af te stemmen, zie bijlage Alignment of TDED, CCL and EDIFACT en de bijlage ISO standaarden. Leidraad Berichtontwikkeling Land- en tuinbouw v1.0, 17 februari

8 3. Het standaardisatieproces Alvorens verder in te gaan op het ontwikkelen van een UNCEFACT standaardbericht wordt in dit hoofdstuk aandacht besteed aan het proces en het niveau van standaardisatie en de keuzes die daarbij gemaakt kunnen Gelaagdheid berichtenstandaarden Bij het invoeren van standaard berichtenuitwisseling komen tal van standaarden om de hoek kijken: op semantisch, syntactisch en technisch niveau. Onderstaande Interoperabiliteitsraamwerk toont de gelaagdheid van standaarden. De Leidraad Berichtontwikkeling Land- en tuinbouw richt zich op de laag Semantic Interoperability. Common Semantics Vertical Industry Language: Human Resource (HR-XML) Vertical Industry Language: (more than 100) Vertical Industry Language: Healthcare (HL7) Semantic Interoperability Common Messsage Mechanism (Web Services) Common Communication Mechanism (Internet) Horizontal Language (OASIS, UBL) Common Syntax (XML) Service Composition (WS-BPEL) Service Discovery (UDDI) Service Description (WSDL) XML Messaging (SOAP) Transport (HTTP, SMTP, FTP, BEEP) Common Networking (TCP/IP) Syntactical Interoperability (often part of technical interoperability) Technical Interoperability Figuur : Interoperabiliteitsraamwerk 4. Voor wat betreft de semantische standaarden wordt onderscheid gemaakt tussen horizontale standaarden en verticale standaarden. Horizontaal over meerdere sectoren en branches heen en verticaal voor een specifieke productiekolom. Internationale verticale standaarden hebben vaak nog een specifieke invulling nodig om bijvoorbeeld in de context van een land (Nederland) perfect te kunnen aansluiten bij de bedrijfsprocessen in die context. Op nationaal niveau ontstaan dan standaarden, ook wel afspraken of toepassingsprofielen genoemd, die een verdere invulling zijn van een internationale standaard. Dit leidt tot de volgende kwalificatie van standaarden: - Internationale horizontale standaard. - Internationale verticale standaard. - Nationale standaard / toepassingsprofiel / afspraak / taxonomie. - Nationale vocabulaires / coderingslijsten / etc. Binnen deze gelaagdheid is het streven om zo veel mogelijk gebruik te maken van bestaande standaarden en om niet telkens opnieuw het wiel uit te vinden. Standaardisatieorganisaties volgen verschillende strategieën bij het ontwikkelen van standaarden. Deze strategieën zijn in onderstaand schema weergegeven. Voor het realiseren van optimale interoperabiliteit is het verstandig om zoveel mogelijk in lijn te blijven met de internationale standaarden en een strategie te kiezen aan de rechterkant van de figuur. 4 Bron: BOMOS, Beheer- en OntwikkelModel voor Open Standaarden, door ir. Erwin Folmer, Nederland Open in Verbinding (NOiV), TNO-Informatie- & communicatietechnologie. Leidraad Berichtontwikkeling Land- en tuinbouw v1.0, 17 februari

9 Base Standard Adapt Adapt Extend Omit Temp. Adapt Adopt Extend Omit Adopt Extend Adopt Activities Local ReUse Local Profiling Compliant & Teporary Local Profiling Compliant Profiling Mixed Strategies Comply Strategies New Standard Base Standard + Profile Profile includes: - Adaptations - Extensions - Ommisions Base Standard + Profile Profile includes: - Temp. Adaptations - Extensions - Ommisions Base Standard + Profile Profile includes: - Extensions Base Standard + Profile Results Low Interoperability High Figuur : Ontwikkelstrategieën standaarden 5. Toelichting strategieën: Strategie Local Re-Use Local Profiling Compliant & Temporay Local Profiling Compliant Profiling Comply Kenmerken Hergebruik van internationale standaard, aanpassen naar behoeftes en creëren nieuwe standaard. Een profiel (dat niet voldoet aan de internationale standaard) bovenop de internationale standaard, waarin alle aanpassingen verwerkt zijn. Een profiel waarin in principe alleen toegestane uitbreidingen in worden opgenomen, maar daarnaast tijdelijke oplossingen bevat van zaken die internationaal zijn ingebracht, maar die een tijdelijke oplossing rechtvaardigen. Deze tijdelijke oplossing voldoet niet aan de internationale standaard. Alleen uitbreidingen in een profiel dat voldoet aan internationale standaarden. 100% overname van internationale standaard zonder aanpassingen of uitbreidingen. 5 Bron: BOMOS, Beheer- en OntwikkelModel voor Open Standaarden, door ir. Erwin Folmer, Nederland Open in Verbinding (NOiV), TNO-Informatie- & communicatietechnologie. Leidraad Berichtontwikkeling Land- en tuinbouw v1.0, 17 februari

10 4. Ontwikkelen UNCEFACT standaardberichten Bij het definieren van een nieuw standaardbericht voor elektronische gegevensuitwisseling dient zo goed mogelijk aansluiting gezocht te worden bij de UNCEFACT standaarden en methodieken. Het proces voor het definieren van een nieuwe UNCEFACT standaard voor gegevensuitwisseling bestaat uit drie stappen: Stap 1: Opstellen Business Requirement Specifications (BRS). Stap 2: Opstellen Requirement Specification Mapping (RSM). Stap 3: Opstellen Implementaton Guideline (IG). De verschillende processtappen en de benodigde documenten om te komen tot een elektronisch bericht zijn in detail weergegeven in de bijlage Stroomschema berichtontwikkeling. Om te komen tot een UNCEFACT standaard dient in ieder geval een BRS en RSM aangeleverd te worden (de IG is niet verplicht voor een UNCEFACT-standaard) Opstellen Business Requirement Specifications De BRS betreft de beschrijving van één of meerdere use cases in een bedrijfseigen terminologie. Een use case is een toepassing van het bericht. In de BRS wordt beschreven welke gegevens tussen welke actoren worden uitgewisseld en hoe de dialoog (de volgtijdigheid van de berichtuitwisseling) verloopt. De BRS wordt door de initiatiefnemers zelf opgesteld, is concreet en herkenbaar voor de deskundigen op het toepassingsdomein en is in begrijpelijke (domein specifieke) taal geschreven. Voor het modelleren wordt gebruik gemaakt van UML (Unified Modelling Language) 6. UML biedt de volgende diagramtechnieken voor het beschrijven van de toepassing. 1. Use case diagram 2. Class diagram 3. Object diagram 4. Sequence diagram 5. Collaboration diagram 6. Statechart diagram 7. Activity diagram 8. Component diagram 9. Deployment diagram Het is niet verplicht om bij het uitwerken van de use cases alle diagrammen te gebruiken, wel wordt aanbevolen om in ieder geval de volgende diagrammen te gebruiken: 1. Use case diagram: geeft inzicht in de informatieuitwisseling tussen de actoren. 2. Class diagram: geeft inzicht in de samenhang van de uit te wisselen gegevens (de datastructuur) 4. Sequence diagram: geeft inzicht in de dialoog (de volgtijdigheid van berichten) tussen de actoren. 7. Activity diagram: geeft inzicht in de logica van de gegevensverwerking. Daar waar het de voorkeur geniet om in plaats van met Class Diagrams met ERD s te werken is dat toegestaan. In de BRS worden aldus de relevante actoren, processen, informatiestromen en data-elementen op een voor de business begrijpelijke wijze beschreven. In de BRS worden door de gebruiker BIEs (business information entities), ABIEs (aggregate business information entities) en ASBIEs (associated business information entities) gedefinieerd. Voor de typering van de business entities worden de reeds gedefinieerde core datatypen van de Core Component Library (de UNCCL) gebruikt (zie figuur en tabel 4.1.3). Voor een uitgebreide toelichting op BIEs, ABIEs en ASBIEs wordt verwezen naar het document Core Components Technical Specification (zie verderop onder verwijzingen ). 6 UMM maakt gebruik van UML. Middels UML worden UMM-componenten beschreven. Componenten waarmee het complete bedrijfsproces wordt beschreven. Leidraad Berichtontwikkeling Land- en tuinbouw v1.0, 17 februari

11 De BIEs, ABIEs en ASBIEs worden beschreven in de terminologie en de context van het betreffende domein (bijvoorbeeld de tuinbouw of de melkveehouderij ). BIEs, ABIEs en ASBIEs hebben betrekking op het datamodel, dit vormt een onderdeel van de BRS. Het datamodel beschrijft de semantiek (definities van entiteittypen, attributen en datatypen). In de figuur is ter illustratie het classdiagram van de business information entities voor het animal passport weergegeven. In de tabellen en worden de bijbehorende ABIEs, BBIEs en ASBIEs getoond. Een eventueel standaard UNCEFACT XML-bericht is gebaseerd op de Core Components en niet op de Business Entities. De relatie tussen de Business Entities en de Core Components wordt beschreven in de Requirement Specification Mapping (zie hoofdstuk 4.2) In de Core Components Library (UNCCL) zijn zowel de CCs als de Business Entities opgenomen. Het is raadzaam om bij de beschrijving van de BIEs, ABIEs en ASBIEs gebruik te maken van beschikbare BIEs die reeds in bestaande berichtdefinities zijn gebruikt. De BIEs, ABIEs en ASBIEs worden in de UNCCL sectie BIE opgenomen. De BIEs worden opgesteld door de expertgroep die ook het bericht opstelt. De voorstellen worden gevalideerd door de experts uit andere domeinen die daarbij vooral kijken naar de overlap en interactie met andere domeinen. De specificatie van de business entities worden opgesteld volgens de NDR (XML naming and design rules) van de UNCEFACT. De UNCCL is beschreven in de UNCEFACT Core Components Technical Specification. In dit document wordt uitgelegd wat een core component is, welke typen core components er zijn en hoe deze zich tot elkaar verhouden. Verwijzingen: - Korte introductie UML: Practical UML : A Hands-On Introduction for Developers : - UNCEFACT Business Requirement Specification Document Template (CEFACT/ICG/005): - Core Components Technical Specification, Version 3.0, 29 September 2009: - Core components directory van UNCEFACT: - UNCEFACT XML-schema s (xsd s): - Voorbeeld van een BRS: BRS Cattle registration and movement data exchange and animal passport : - UNCEFACT Modeling Methodology User Guide (CEFACT/TMG/N093) UNCEFACT XML Naming and Design Rules Leidraad Berichtontwikkeling Land- en tuinbouw v1.0, 17 februari

12 pkg Animal Passport «ABIE» BIE CRIE::Specified_ Party. Details «BBIE» - Country :Identifier - Identification : Identifier - Name :Text +Awarding 1 +Reciever 1 Animal_ Grant. Awarding. Specified_ Party «ASBIE» Animal_ Grant. Reciever. Specified_Party «ASBIE» Animal Passport_ Document. National +National Authority_ Authority_ Issuer. Issuer Specified_ Party 1 «ASBIE» + Office_ Issuer «ASBIE» 1 Animal Passport_ Document. Office_ Issuer. Specified_ Party «ABIE» BIE CRIE::Animal Passport_ Document. Details «BBIE» - Issue :Date Time - Identification :Identifier - Version_ Identification :Identifier 0..* + Associated «ABIE» BIE CRIE::Animal_ Grant. Details - Animal_ Grant. Allocation. Date Time :BBIE - Animal_ Grant. Application_ Type. Text :BBIE +Awarded 0..* Livestock_ Animal. Awarded. Animal_ Grant «ASBIE» «ASBIE» Livestock_ Animal. Associated. Animal Passport_ Document «ABIE» BIE CRIE:: Animal_ Label. Details «BBIE» - Attachment : Date Time - Type :Text +Specified. 0..* Animal_ Identity. Specified. Animal_ Label «ASBIE» «ABIE» BIE CRIE::Animal Holding_ Ev ent. Details «BBIE» - Location :Identifier Animal Holding_ Event. Arrival_ Specified. Animal Movement_ Event «ASBIE» «ASBIE» +Departure_ Specified +Arrival_ Specified «ABIE» BIE CRIE::Animal Movement_ Event. Details «BBIE» - Occurrence :Date Time + Specified 1..* «ASBIE» Livestock_ Animal. Specified. Animal Holding_ Event Animal Holding_ Event. Departure_ Specified. Animal Movement_ Event Animal Movement_ Event. Unified_ Applicable. Specified_ Classification «ASBIE» «ABIE» BIE CRIE::Livestock_Animal «BBIE» - Birth :Date Time - Death :Date Time - Gender :Code - Identification :Identifier - Mother :Identifier - Registered Birth_ Location :Identifier - Species_ Type :Code Livestock_ Animal. National Appearance_ Applicable. Specified_ Classification «ASBIE» +Unified_ Applicable 0..1 «ASBIE» + National_ Applicable 0..1 Animal Movement_ Event. National_ Applicable. Specified_ Classification Livestock_ Animal. National Colour_ Applicable. Specified_ 0..* Classification 0..* 0..1 Classification 0..1 «ABIE» BIE CRIE::Specified_ Classification. Details «BBIE» - Class :Code - Class Name :T ext - Country :Identifier Livestock_ Animal. Unified Appearance_ Applicable. «ASBIE» «ASBIE» Specified_ Classification «ASBIE» Cross Border Animal Movement_ Issue. Specified. Cross Border Animal Movement_ Event Livestock_ Animal. Unified Colour_ Applicable. Specified_ «ASBIE» Livestock_ Animal. Specified. Animal_ Identity «ASBIE» +Specified 1..* «ABIE» BIE CRIE::Cross Border Animal Movement_ Event. Details «BBIE» - Arrival_ Location :Identifier - Import_ Occurrence :Date Time - Departure_ Location :Identifier - Export_ Occurrence :Date Time +Specified 0..1 Cross Border Animal Movement_ Event. +Destination_ Related 0..1 «ABIE» BIE CRIE::Animal_ Identity. Details «BBIE» - Identifier Length :Numeric - Identification :Identifier - Legal Basis :Text - Version :Identifier Livestock_ Animal. Specified. Veterinarian_ Event «ABIE» «ASBIE» BIE CRIE::Veterinarian_ Event. Details +Specified 0..* «BBIE» - Occurrence : Date Time - Type. : Code «ASBIE» Livestock_ Animal. Specified. Cross Border Animal Movement_ Event + Specified 0..* Destination_ «ASBIE» Related. Referenced_ Country Cross Border Animal Movement_ Event. «ASBIE» Origin_ Related. Referenced_ Country Origin_ Related «ABIE» BIE CRIE::Cross Border Animal Movement_ Issue. Details «BBIE» - Description :Text «ABIE» BIE CRIE::Referenced_ Country. Details «BBIE» - Identification :Identifier - Name :Text Figuur : Voorbeeld classdiagram Animal passport met business information entities 7. 7 Bron: UNCEFACT, RSM cattle registration information exchange, Frans van Diepen (EL&I-DR). Leidraad Berichtontwikkeling Land- en tuinbouw v1.0, 17 februari

13 Unique UN Assigned ID ABIE/ BBIE/ ASBIE/AC C/BCC/AS CC/DT/CC/ SC Dictionary Entry Name (auto generated) Definition Mandatory UN ABIE Livestock_ Animal. Details A domesticated creature kept or raised on a farm or ranch. UN BBIE Livestock_ Animal. Identification. Identifier UN BBIE Livestock_ Animal. Birth. Date Time UN BBIE Livestock_ Animal. Death. Date Time UN BBIE Livestock_ Animal. Gender. Code UN BBIE Livestock_ Animal. Mother. Identifier UN BBIE Livestock_ Animal. Registered Birth_ Location. Identifier UN BBIE Livestock_ Animal. Species_ Type. Code The identifier for this livestock animal, such as the number appearing on its ear tag. The date of birth for this livestock animal. The date of death for this livestock animal. The code specifying the gender of this livestock animal, such as male, female or castrated. The identifier of the mother of this livestock animal. The identifier of the registered location of the birth of this livestock animal. The code specifying the type of species for this livestock animal, such as bovine, sheep or goat. Object Class Term Qualifier (s) Livestoc k Livestoc k Livestoc k Livestoc k Livestoc k Livestoc k Livestoc k Livestoc k Object Class Term Animal Property Term Represent ation Term Occur rence Min Occur rence Max Animal Identification Identifier 1 1 Animal Birth Date Time 1 1 Animal Death Date Time 0 1 Animal Gender Code 1 1 Animal Mother Identifier 0 1 Animal Location Identifier 0 1 Animal Type Code 1 1 Tabel 4.1.1: Core Components: aggregate business information entity (ABIE) en basic business information entities (BBIE) 8. Unique UN Assigned ID ABIE/ BBIE/ ASBIE/ ACC BCC /ASCC/ DT/CC/ SC Dictionary Entry Name (auto generated) UN ASBIE Livestock_ Animal. National Appearance_ Applicable. Specified_ Classification UN ASBIE Livestock_ Animal. Unified Appearance_ Applicable. Specified_ Classification UN ASBIE Livestock_ Animal. National Colour_ Applicable. Specified_ Classification UN ASBIE Livestock_ Animal. Unified Colour_ Applicable. Specified_ Classification UN ASBIE Livestock_ Animal. Specified. Animal_ Identity UN ASBIE Livestock_ Animal. Specified. Veterinarian_ Event UN ASBIE Livestock_ Animal. Specified. Animal Holding_ Event UN ASBIE Livestock_ Animal. Specified. Cross Border Animal Movement_ Event UN ASBIE Livestock_ Animal. Awarded. Animal_ Grant UN ASBIE Livestock_ Animal. Associated. Animal Passport_ Document Definition Mandatory A national appearance classification applicable to this livestock animal. The unified appearance classification applicable to this livestock animal. A national colour or pattern classification applicable to this livestock animal. The unified colour or pattern classification applicable to this livestock animal. Identifying information specified for this livestock animal. A veterinarian event specified for this livestock animal. An animal holding event specified for this livestock animal. A cross border movement event specified for this livestock animal. A grant awarded for this livestock animal. Object Class Term Qualifier(s ) Object Class Term Property Term Qualifier(s ) Livestock Animal National Appearanc e Livestock Animal Unified Appearanc e Livestock Animal National Colour Livestock Animal Unified Colour Property Term Associate d Object Class Term Qualifier(s ) Associa ted Object Class Applicable Specified Classific ation Applicable Specified Classific ation Applicable Specified Classific ation Applicable Specified Classific ation Occ urre nce Min Occ urre nce Max 0 unb oun ded unb oun ded 0 1 Livestock Animal Specified Animal Identity 1 unb oun ded Livestock Animal Specified Veterinaria n Livestock Animal Specified Animal Holding Livestock Animal Specified Cross Border Animal Movement An animal passport associated with this livestock animal. Tabel : Core Components: associated aggregate business information entity (ASBIE) 9. Event 0 unb oun ded Event 1 unb oun ded Event 0 unb oun ded Livestock Animal Awarded Animal Grant 0 unb oun ded Livestock Animal Associated Animal Passport Docume nt 0 unb oun ded 8 Bron: UNCEFACT CCL11a. 9 Bron: UNCEFACT CCL11a. Leidraad Berichtontwikkeling Land- en tuinbouw v1.0, 17 februari

14 4.2. Requirement Specification Mapping Met ondersteuning van UNCEFACT wordt in de Requirement Specification Mapping (de RSM), de mapping gemaakt van het bedrijfsspecifieke datamodel uit de BRS (Business Requirements Specifications) naar de core components van UNCEFACT. Hierbij wordt geput uit de core components library (UNCCL) van UNCEFACT 10. Nieuwe data-elementen die nog niet in de UNCCL zijn opgenomen worden toegevoegd aan een nieuwe versie van de UNCCL. De core components worden getypeerd volgens de core datatypes en volgens de Naming and Design Rules (NDR). In de RSM (Requirement Specification Mapping) worden de business objecten die zijn gedefinieerd als BIEs, ABIEs en ASBIEs in de business-eigen taal, gemapt op generiek objecten uit de UNCCL. Elke BIE wordt verbonden aan een bestaand of nieuw te creëren core component element (CC): - ABIEs -> ACCs (aggregate core component, entiteittypen) - BBIEs -> BCCs (basic core component, attributen) - ASBIEs -> ASCCs (association core component, relaties) De BCCs, ACCs en ASCCs worden in de UNCCL sectie CC opgenomen. Daarnaast worden core components, indien ook een message schema (XSD) wordt gedefinieerd, opgenomen in de UNCCL sectie message CC. In figuur en is de structurele samenhang tussen de business entities ( de BIEs) en de core components (CCs) weergegeven. In de figuur is voor het animal passport een classdiagram weergegeven van de core components. Deze figuur geeft de mapping weer van de BIEs op de CCs. Figuur : Positie UN core components Er bestaat tevens de mogelijkheid documenten die in ontwikkeling zijn te raadplegen ( programme development areas te vinden onder UNCEFACT website menu-optie about us : en/of onderhanden werk van de UNCEFACT harmonisatie werkgroep van Program Development Area Methodology and Technology ( ). 11 Bron: Core Components Technical Specification, Version 3.0, 29 September Leidraad Berichtontwikkeling Land- en tuinbouw v1.0, 17 februari

15 Figuur : Relatie tussen Business Information Entities en Core Components 12. De vertaling van BIEs naar CCs wordt gedaan door de business experts die het bericht opstellen. Vervolgens wordt het voorstel voor nieuwe of gewijzigde core components voorgelegd aan de UNCEFACT harmonisatie groep (TBG17), bestaande uit experts van andere domeinen. Hierbij wordt getoetst of de voorstellen inderdaad nieuw zijn, of er geen overlap is met de bestaande CCs en of de elementen voldoen aan de juiste technische specificaties (naamgeving, definiëring, cardinaliteit, etc.). In het geval er een standaardbericht wordt opgesteld wordt een schema model (een xsd) opgesteld voor elk afzonderlijk bericht. Voor het weergeven van de berichtstructuur wordt gebruik gemaakt van een class diagram. De definities van de BIEs en de mapping naar CCs is vastgelegd in tabellen (o.a. Excel-sheets, zie tabel 4.2.1, en 4.2.3). De door de expertgroep goedgekeurde BIEs en CCs worden in de eerstvolgende UNCCL gepubliceerd. De publicatie van de UNCCL vindt plaats na goedkeuring door de UNCEFACT Plenary op de volgende website: - Op basis van de door de expert groep gevalideerde RSM en UNCCL kan tenslotte een standaard berichtschema worden opgesteld en gepubliceerd op de UNCEFACT website: - verwijzingen: - Voorbeeld van een RSM: bijlage RMS Cattle registration and movement data exchange and animal passport : 12 Bron: Core Components Technical Specification, Version 3.0, 29 September Leidraad Berichtontwikkeling Land- en tuinbouw v1.0, 17 februari

16 class Animal Passport CC «ACC» «BusinessInformationView» CC CRIE::Ev ent «BCC» + Description :Binary Object [0..*] + Description :Text [0..*] + Identification :Identifier [0..*] + Location :Identifier + Occurrence :Date Time [0..*] + Type :Code [0..*] + Unit :Quantity [0..*] «ACC» «BusinessInformationView» CC CRIE:: Party «BCC» + Access Rights :Code [0..*] + Classification :Code [0..*] + Country :Identifier [0..*] + Description :Text [0..*] + Identification :Identifier [0..*] + Identification :Text [0..*] + Language :Code [0..*] + Name :Text [0..*] + Residence Country :Identifier [0..1] + Role :Code [0..*] + Type :Code [0..*] «ACC» «BusinessInformationView» CC CRIE::Grant «BCC» + Allocation :Date Time + Type :Text «ACC» «BusinessInformationView» CC CRIE::Animal «BCC» + Birth :Date Time + Death :Date Time + Gender :Code + Identification :identifier + Location :Identifier + Mother :Identifier + Type :Code «ACC» «BusinessInformationView» CC CRIE:: Document «BCC» + Acceptance :Date Time [0..1] + Attachment :Binary Object [0..*] + Authorization :Text [0..1] + Checksum :Numeric [0..1] + Control Requirement :Indicator [0..1] + Copy :Indicator [0..1] + Copy Issued :Quantity [0..1] + Copy Required :Quantity [0..1] + Creation :Date Time [0..*] + Currency :Code [0..*] + Description :Text [0..*] + Identification :Identifier [0..*] + Information :Text [0..*] + Issue :Date Time [0..1] + Item :Quantity [0..*] + Item Identification :Identifier [0..1] + Language :Identifier [0..*] + Line :Identifier [0..*] + Line Count :Numeric [0..*] + Line :Code [0..1] + Multiple References :Indicator [0..1] + Multiple Type :Indicator [0..*] + Name :Text [0..*] + Original Issued :Quantity [0..1] + Original Required :Quantity [0..1] + Processing Type :Code [0..1] + Proprietary Information Type :Code [0..*] + Purpose :Text [0..1] + Purpose :Code [0..*] + Receipt :Date Time [0..1] + Relationship Type :Code [0..*] + Remarks :Text [0..*] + Response :Date Time [0..*] + Revision :Text [0..*] + :Text + Submission :Date Time [0..1] + Type :Code [0..*] «ACC» «BusinessInformationView» CC CRIE::Transport Movement «ACC» «BusinessInformationView» CC CRIE::Label «BCC» + Attachment :Date Time + Identification :Identifier [0..*] + Series End :Identifier [0..1] + Series Start :Identifier [0..1] + Type :Text «ACC» «BusinessInformationView» CC CRIE::Identity «BCC» + Description :Text [0..*] + Identification :Identifier [0..*] + Identifier Length :Numeric + Issuer Party Name :Text + Legal Basis :Text + Version :Identifier «ACC» «BusinessInformationView» CC CRIE::Classification «BCC» + Closing :Date Time [0..*] + Identification :Identifier [0..*] + Mode :Code [0..*] + Mode :Text [0..*] + Stage :Code [0..1] + Stay :Identifier [0..*] + Transit Direction :Code [0..*] «BCC» + Class :Code [0..*] + Class Name :Text [0..*] + Country :Identifier + System :Identifier [0..1] + System Name :Text [0..*] «ACC» «BusinessInformationView» CC CRIE::Country «BCC» + Identification :Identifier [0..*] + Name :Text [0..*] «ACC» «BusinessInformationView» CC CRIE::Issue «BCC» + Description :text Figuur 4.2.3: Voorbeeld classdiagram Animal passport met core components entities Bron: UNCEFACT, cattle registration information exchange, Frans van Diepen. Leidraad Berichtontwikkeling Land- en tuinbouw v1.0, 17 februari

17 Unique UN Assigned ID ABIE/ BBIE/ ASBIE/AC C/BCC/AS CC/DT/CC/ SC Dictionary Entry Name (auto generated) Definition Mandatory Object Class Term Property Term Representati on Term Occurre nce Min Occurrence Max UN ACC Animal. Details A living creature which is not a human being. Animal UN BCC Animal. Birth. Date Time A date, time, date time or other date time value for the birth of this animal. Animal Birth Date Time 0 unbounded UN BCC Animal. Death. Date Time A date, time, date time or other date time value for the death of this animal. Animal Death Date Time 0 unbounded UN BCC Animal. Gender. Code The code specifying the gender of the animal. Animal Gender Code 0 1 UN BCC Animal. Identification. An identifier for this animal. Animal Identification Identifier 0 unbounded Identifier UN BCC Animal. Location. Identifier An identifier of a location for this animal. Animal Location Identifier 0 unbounded UN BCC Animal. Mother. Identifier An identifier of the mother of this animal. Animal Mother Identifier 0 unbounded UN BCC Animal. Type. Code The code specifying the Animal Type Code 0 1 type of animal, such as horse, dog, bull. Tabel 4.2.1: Core Components: aggregate core component (ACC) en basic core components (BCC) 14. Unique UN Assigned ID ABIE/ BBIE/ ASBIE/ ACC/ BCC /ASCC/ DT/CC/ SC Dictionary Entry Name (auto generated) UN ASCC Animal. Applicable. Classification Definition Mandatory A classification applicable to this animal. UN ASCC Animal. Specified. Identity Identifying information specified for this animal. UN ASCC Animal. Specified. Event An event specified for this animal. Object Class Term Property Term Associated Object Class Occur rence Min Occur rence Max Animal Applicable Classification 0 unbounded Animal Specified Identity 0 unbounded Animal Specified Event 0 unbounded UN ASCC Animal. Specified. Transport Movement UN ASCC Animal. Associated. Document A transport movement specified for this animal. A document associated with this animal. Animal Specified Transport Movement 0 unbounded Animal Associated Document 0 unbounded UN ASCC Animal. Awarded. Grant A grant awarded for this Animal Awarded Grant 0 unbounded animal. Tabel 4.2.2: Core Components: associated aggregate core component (AACC). UDT DT Code. Type CC Code. Content A character string (letters, figures or symbols) that for brevity and/or language independence may be used to represent or replace a definitive value or text of an attribute. SC Code List. Identifier The identification of a list of codes. SC Code List. Agency. Identifier An agency that maintains one or more code lists. SC Code List. Agency Name. Text The name of the agency that maintains the code list. SC Code List. Name. Tekst The name of a list of codes. SC Code List. Version. Identifier The version of the code list. SC Code. Name. Tekst The textual equivalent of the code content. SC Language. Identifier The identifier of the language used in the corresponding text string. SC Code List. Uniform Resource. Identifier The Uniform Resource Identifier that identifies where the code list is located. SC Code List Scheme. Uniform Resource. Identifier The Uniform Resource identifier that identifies where the code list scheme is located. Tabel : Data type component: basis data type (DT). 14 Bron: UNCEFACT CCL11a. Leidraad Berichtontwikkeling Land- en tuinbouw v1.0, 17 februari

18 4.3. Opstellen Implementation Guideline De UNCEFACT documentatie is vrij technisch van aard. Daarbij komt dat een UNCEFACT bericht vaak een vrij generiek karakter heeft (bijvoorbeeld een elab-bericht voor het uitwisselen van analyseresultaten). De toepassing op een specifiek domein (bijvoorbeeld het uitwisselen van analyseresultaten van grondmonsters) vraag aanvullende afspraken en toelichting. Deze worden vastgelegd in een Implementation Guideline. Daar waar de RSM Engelstalig is mag de implementation guideline Nederlandstalig zijn (afhankelijk van de doelgroep). Afhankelijk van de situatie (de betrokken actoren, de processen die worden ondersteund, de gegevens die moeten worden uitgewisseld), het gekozen protocol voor gegevensuitwisseling (webservices, ftp, , etc.), kan de implementation guideline meer of minder uitgebreid zijn. Het standaardbericht staat los van de techniek (het protocol) waarmee het uitgewisseld kan worden. In het geval dat de standaardberichten bijvoorbeeld via een webservice worden uitgewisseld dient in een aparte bijlage ook de webservice te worden beschreven (endpoints, requests, responses, WSDL, etc.). De implementation guideline bestaat uit: 1. Engelstalige of Nederlandstalige instructie voor het toepassen van het standaardbericht. 2. XSD s (XML-schema s) die het standaardbericht beschrijven. 3. In het geval van een webservice de WSDL. 4. Gebruikte coderingslijsten. 5. Voorbeeld XML-berichten. 6. Instructies voor gebruik testomgeving Kanttekeningen bij UNCEFACT Het UNCEFACT benadering is niet in alle gevallen zalig makend. De harmonisatieslag (het afstemmen met de core components library) is een arbeidsintensief en tijdrovend traject. In het verleden is gebleken dat partijen hier niet altijd goed uitkomen en dat dan een eigen variant op bestaande core components aan de library wordt toegevoegd. Dat is natuurlijk niet de bedoeling. Argumenten die pleiten voor de UNCEFACT benadering zijn: - berichten moeten internationaal toegepast kunnen worden (cross border); - onderdelen van het bericht raken aan andere domeinen (er zitten bijvoorbeeld veel logistieke en financiële componenten in); - het bericht wordt toegepast voor n-op-n berichtenverkeer (veel spelers in een complexe omgeving vraagt om vergaande standaardisatie); - belangrijke onderdelen zijn reeds gedefinieerd in de core components library van UNCEFACT en zijn beschikbaar voor hergebruik. Ook wanneer het volledige UNCEFACT-harmonisatie-proces niet wordt doorlopen, blijft het raadzaam om bij het definiëren van nieuwe berichten maximaal gebruik te maken van de core components library 15. In het geval internationale standaardisatie en interoperabiliteit wordt nagestreefd is het verstandig om bij het ontwikkelen van de berichtenstandaarden al in een vroegtijdig stadium aansluiting te zoeken bij UNCEFACT Program Development Areas (PDA) Agriculture en ook de andere PDA s te informeren over het nieuwe initiatief. De PDA Methodology and Technology (MenT) is faciliterend naar de andere PDA s en ondersteunt in het mappen van het eigen business informatiemodel naar de core components library. Dit kan door de bijeenkomsten van de PDA-MenT-werkgroep harmonisatie fysiek te bezoeken of door speciale teleconference-sessies. De PDA-groepen van UNCEFACT hebben een eigen site om het onder handen werk, de voortgang en de resultaten te publiceren, zie: Frans van Diepen is Coördinator van het domein Agriculture binnen de UNCEFACT. Indien besloten is om voor een internationale UNCEFACT standaard te gaan, wordt voorgesteld om dit proces van begin af aan via PDA Sectoral - Agriculture te laten verlopen. 15 In de volgende versie van dit Leidraad-rapport zou per processtap in de ontwikkeling van een nieuwe standaard, aangegeven kunnen worden wat minimaal gedaan moet worden om tot een goede domein specifieke standaard te komen en wat maximaal gedaan kan worden om tot een internationale UNCEFACT-standaard te komen. Leidraad Berichtontwikkeling Land- en tuinbouw v1.0, 17 februari

19 Indien besloten is voor een internationale UNCEFACT standaard te gaan wordt voorgesteld om dit proces van begin af aan via TBG18 te laten verlopen. Indien besloten is tot een domein specifieke nationale standaard zonder harmonisatie met UNCEFACT dan dient dit binnen het betreffende domein (bijvoorbeeld tuinbouwbreed) georganiseerd te worden. Vanuit de Leidraad is het belangrijk om de vertegenwoordiging naar TBG18 en ander TBG-groepen goed te organiseren (wie vertegenwoordigd Nederland, hoe wordt een en ander binnen Nederland voorbereid, etc.). Dit komt verder aan de orde in het aparte hoofdstuk over de organisatiestructuur. Voor wat betreft afstemming met UBL kan gesteld worden dat UBL gaandeweg steeds verder migreert richting UNCEFACT. UBL is op dezelfde core components techniek als de UN CCL gebaseerd. Bij het vaststellen van een benodigd component kan UBL als referentiekader worden gebruikt. Dit geldt overigens ook voor de GS1 XML library. Een belangrijk onderdeel bij elektronische gegevensuitwisseling is de unieke identificatie van objecten. In de bijlage Referentie en identificatie technieken is dit verder uitgediept. Het is mogelijk om de kwaliteit van het standaardisatieproces en de standaarden te meten. Voor de tuinbouw is dit onder begeleiding van TNO verder uitgewerkt. Verwezen wordt naar de bijlage Kwaliteit van standaarden en de bijlage Kwaliteit, Checklists (QMSS). Ter illustratie is in bijlage Florecom Documentatie Methodiek weergegeven hoe Florecom bij het ontwikkelen van standaardberichten aansluiting heeft gezocht bij UNCEFACT. Leidraad Berichtontwikkeling Land- en tuinbouw v1.0, 17 februari

20 5. Ondersteunende Tools In het kader van de Leidraad is onderzoek gedaan naar tools die de UNCEFACT systematiek ondersteunen. Er zijn verschillende tools op de markt die het ontwikkelen van standaardberichten ondersteunen, bij de selectie onderstaande criteria van belang: 1. Gericht op standaardiseren bedrijfsinformatie-uitwisselingen. 2. Duidelijke samenhang tussen model, core components en schema. 3. Beheren van business requirements, business terms, business information entities. 4. Documenteren, publiceren van community documentatie (IG s). 5. Beheren van implementatie-versies. 6. Ondersteuning voor modelleren volgens UML/UMM. 7. Ondersteuning XML standaarden (m.n. UNCEFACT). 8. Ondersteuning EDI standaarden (m.n. EDIFACT). 9. Testen van de syntax en business logica. 10. Ondersteuning voor de gebruiker (help, opleiding, FAQ). 11. Nieuwe versies van de tool (onderhoud). 12. Leverancier (betrouwbaarheid, install base e.d.). 13. Licentie-opbouw en -kosten. Een ondersteunende tool die aan alle criteria voldoet is niet gevonden 16. De ene tool is sterk in het beheren van een bibliotheek met bedrijfsinformatie entiteiten (BIEs) en op basis hiervan bouwen van schema s. De andere tool is sterk in het modelleren van informatiemodellen. Als laatste zijn er tools die de focus leggen op de technische kant, het implementeren van XML (het maken en onderhouden van xsd s). Aangezien er geen tool beschikbaar is die alles in zich heeft, is gekeken naar de uitwisselbaarheid van gegevens tussen geselecteerde tools. Hierdoor kunnen modellen, schema s enzovoorts worden hergebruikt. Op basis hiervan is een keuze gemaakt voor 3 ondersteunende tools die elk belangrijke criteria invullen. 1. Enterprise Architect Ondersteunend voor proces: modelleren. Enterprise Architect wordt ook gebruikt voor het ontwikkelen van het Informatiemodel Landbouw. De tool maakt het mogelijk om verschillende views (profielen, filters) op het basismodel te definiëren. Derde partijen die zich voor een nieuwe toepassing op het Informatiemodel Landbouw willen baseren kunnen een view op het totaal model overnemen als startmodel en dit zelf verder uitwerken. 2. Gefeg.fx Ondersteunend voor processen: beheren, testen, documenteren, publiceren. 3. Altova Mission Kit (waaronder XMLspy) Ondersteunend voor processen ontwikkelen, testen, implementeren. Voor de detailrapportage van de toolselectie wordt verwezen naar de bijlagen: - Toolselectie criteria - Toolselectie: resultaat GEFEG.FX Toolselectie, resultaat ALTOVA MISSION KIT Toolselectie, resultaat Enterprise Architect Ultimate De scores van iedere tool is vastgelegd in het document Toolselectie resultaten GEFEG.fx 61 XMLSpyMissionKit 2012 EnterpriseArchitect 9 Leidraad Berichtontwikkeling Land- en tuinbouw v1.0, 17 februari