We hebben zeer waarschijnlijk al een (kleine) klimaatverandering meegemaakt!
|
|
- Fedde Jurgen Bauwens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 We hebben zeer waarschijnlijk al een (kleine) klimaatverandering meegemaakt!
2
3 15-16 oktober 1987, windstoten tot 220 km/h, grote schade 2004, bijna 1400 tornado s december (!!) 2001, Faxai, 879 mbar 27 december 2001 Cycloon over Singapore 26 en 28 december 1999, 300 miljoen bomen plat januari 1993, 916 (912?) mbar 2004: 4 hits door hurricanes 2005: 28 named storms! Een paar treffende weerincidenten
4 Overzicht lezing over klimaat Inleidend Spektakel (hebben we al deels gehad! ) 4 Invalshoeken + Astronomisch (Zonnevlekken, baan Aarde) + Geologisch (Positie continenten, vulkanisme) + Compositie van de atmosfeer (greenhouse gassen) + Weerpatronen + Positie ijskappen + Zeestromingen (Atlantische golfstroom, El Niño) + Blokkades, Noord Atlantische Oscillatie + Opmerkingen over variabiliteit Wat opmerkingen en gedachten tot slot
5 De astronomische invalshoek Zonnevlekken, de activiteit van de zon is een factor: W/m² sinds 1750 Ook hier een relatief koude periode Maunder minimum, weinig zonnevlekken tijdens deel van de Kleine Ijstijd (een dieptepunt in temperatuur in W. Europa viel rond 1695)
6 De piek rond 1940 kan op conto van de zonne activiteit worden geschreven
7 De baan van de Aarde
8 De fit is heel behoorlijk! De ijstijden cyclus is ongeveer jaar
9 De geologische invalshoek De continent configuratie is zeer belangrijk voor de temperatuur op Aarde Een deel van de Aarde zit nu in een icehouse configuratie (Antarctica), terwijl er in het Krijt tijdperk een greenhouse configuratie was. Kijk maar!
10 De Aarde nu Antarctica ligt in geïsoleerde diepvries t.g.v. westen wind drift in de oceanen rondom
11 In het Krijt tijdperk zorgden zeestromingen voor een zeer gelijkmatige temperatuur op Aarde. Antarctica lag niet in geïsoleerde diepvries
12 Deccan traps, één van de nagels aan de doodkist van de Dino s? Vulkanisme Siberian traps, valt samen met de Perm Trias catastrofe (ca. 250 Myr geleden) Laki spleet eruptie (1783) El Chichón (1983) Toba ( BP), koelde de Aarde fors af gedurende 5 jaren Bijna het einde van de Mens? Tambora (1815), het jaar zonder zomer (1816) Pinatubo (1991), gaf een afkoeling van ca. 0.5 C
13 De broeikasgas invalshoek De samenstelling van de atmosfeer verandert snel.
14 Om dit venster draait het! En dit bepaalt de temperatuur
15 CO2 in een zeer ver verleden Tijdens ijstijden was CO2 gehalte in lucht laag Maar dit is een anomalie (t.g.v. continent posities!)
16 De link tussen greenhouse gassen en de temperatuur is zeer duidelijk De link tussen CO2 en temperatuur is zeer duidelijk
17 Opm: Zon = 235 W/m² Een samenvatting uit het IPCC rapport
18 De zon, El Niño en vulkanisme in één plaatje Gunung Agung Krakatau Zon (oranje) El Niño (groen) El Chichón Pinatubo
19 Globaal samenvattend: De effecten van CO2, luchtvervuiling en zonne activiteit
20 Weerpatronen
21 Boltzmann: P m. g. h R. T e Po
22 Een doorsnede plaat van de polaire straalstroom
23 Kaart van 500 mbar vlak
24 De positie van ijskappen De 500 mbar weerkaart ten tijde van 8500 BP
25 Dankzij ijs op Labrador had Europa warme zomers!
26 Blokkade s Kaart 200 mbar vlak: de straalstromen op aarde
27 The Siberian Express (kerst 1983)
28 De zomer van 1976
29 Een barre tocht in de winter van /1 26/12 4/12 15/11 6/11
30 en de weerkaart van de winter van 1432
31
32 Zeestromen Het correcte golfstroom verhaal! 10 C +2 C 4 C 0 C 11 C 5 C
33 Het verschil tussen 1695 en nu de golfstroom een tandje lager?
34 Een deel van het verhaal achter de Golfstroom en de Kleine IJstijd : De conveyor belt
35 El Niño De warme en de koude fase van El Niño
36 De Walker cellen tijdens normale situatie en El Niño
37 Onder normale condities waait de equatorale wind oostelijk Onder El Niño condities waait de equatorale wind westerlijk
38 Hoe start El Niño? Varianten van de ITCZ: Dit is de standaard situatie. Dit komt vooral in de West Pacific voor. Dit is de situatie ten zuiden van Azië in de winter.
39 Overzicht van El Niño records sinds Spaanse verovering & kolonisatie
40 De Noord Atlantische oscillatie De weerkaart van een zachte winter (1975) De noord atlantische Oscillatie index is hoog
41 De weerkaart van een koude winter (1979) De noord atlantische Oscillatie index is laag
42 Een vraag voor W. Europa: (en voor het K.N.M.I.) Welk signaal is belangrijker: Greenhouse of weerpatronen op de Atlantische Oceaan? Of zijn ze ongeveer even sterk? En: Is er misschien ook een link?
43 Stof tot nadenken roller coaster stabiel
44 Vragen Anomalie gemiddelde wereld temperatuur
45 Blanco slide; hier achter reserve spul
46 Het wordt sinds 1998 kouder in perspectief (data: Hadley Centre)
47 Top: Gemiddelde T verandering tussen de 1950 s en 2000 s Beneden: Globale gemiddelde T verandering sinds1850
48
49 Het verzadigingsargument :
50 Gemiddelde temperatuur per jaar ( C) Labrijn reeks
51
52
53
54
55 Windaanbod
56
57
58
59 Hurricane overview per decade in the Atlantic and Caribbean
60 Multi-decadal oscillation
61
62
63
64 Structuur van een mid latitude storm De rol van convergentie en divergentie in de bovenlucht
65
66 Temperatuur anomalieën t.o.v. langjarig datumgemiddelde
67 Zonnevlekken versus zomer en winter temperaturen (De Bilt / Labrijnreeks) (periode 1750 heden)
68 Level of cosmic radiation vs. global temperature anomaly [ C]
69 Level of cosmic radiation vs. timeline of global temperature anomaly [ C]
70 Global temperature anomaly [ C] for
71 Level of cosmic radiation for
72 CO2 concentration vs. global temperature anomaly [ C]
73 De poolzee wordt steeds meer ijsvrij in de zomer!
74 Zee-ijs minima
75 Zee-ijs minima
76 Zee-ijs minima
77
78 Het 4 e IPCC rapport was al snel achterhaald door de feiten
79 IPCC materiaal
80
81
82
83
84
85
86
87
88 Biomassa op land Average C storage ton C / ha Total global storage Gt C Terrain vegetation soil total vegetation soil total Tropical Forest Mid Latitude Forest Boreal Forest Total Forest Tropical Savanne Mid Latitude Grass Land Agricultural Land Tundra Boreal Peat Bog
89 Nog wat voorbeelden van vernachelderij door skeptici
90
91
92
93
94
95
96
97
98
Klimaatverandering in internationaal perspectief
Klimaatverandering in internationaal perspectief Gaan onze buurlanden uit van dezelfde verandering? Janette Bessembinder Stelling 1 Als de warme golfstroom tot stilstand komt, wordt het in Nederland minstens
Nadere informatieToets_Hfdst2_WeerEnKlimaat
Toets_Hfdst2_WeerEnKlimaat Antwoorden Samengesteld door: visign@hetnet.nl Datum: dinsdag 31 januari 2017 Tijd: 11:02 Samenstelling: Geowijzer Vraag: 3, 4, 5, 7, 8, 10, 11, 11, 12, 12, 13, 13, 14, 14, 15,
Nadere informatieklimaatverandering en zeespiegelstijging Klimaatverandering en klimaatscenario s Achtergronden Prof Dr Bart van den Hurk
Achtergronden Klimaatverandering en klimaatscenario s Prof Dr Bart van den Hurk Watis 06 hetmondiale klimaatprobleem? Klimaatverandering is van alle tijden Natuurlijke invloeden: Interne schommelingen
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde H.2 tot paragraaf 8
Samenvatting Aardrijkskunde H.2 tot paragraaf 8 Samenvatting door Anouk 747 woorden 19 januari 2018 6,3 7 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand H.2 Klimaat 1 De stralingsbalans van de aarde
Nadere informatieKlimaatverandering. Klimaatverandering. Klimaatverandering. Klimaatverandering. Klimaatverandering 8-10-2012. Klimaatverandering
Zonne-energie 2012: prijs 21 ct per kwh; 2020 prijs 12 ct kwh Groen rijden; energiehuizen, biologisch voedsel Stimular, de werkplaats voor Duurzaam Ondernemen Stichting Stimular www.stimular.nl 010 238
Nadere informatieRecente variaties in de temperatuur van het oceaanwater. Henk Dijkstra Instituut voor Marien en Atmosferisch Onderzoek Universiteit Utrecht
Recente variaties in de temperatuur van het oceaanwater Henk Dijkstra Instituut voor Marien en Atmosferisch Onderzoek Universiteit Utrecht De Global Warming Hiatus Mondiaal gemiddelde oppervlakte temperatuur
Nadere informatieToets_Hfdst2_WeerEnKlimaat
Toets_Hfdst2_WeerEnKlimaat Vragen Samengesteld door: visign@hetnet.nl Datum: 31-1-2017 Tijd: 11:02 Samenstelling: Geowijzer Vraag: 3, 4, 5, 7, 8, 10, 11, 11, 12, 12, 13, 13, 14, 14, 15, 16, 17, 18, 19,
Nadere informatieEen klein overzicht over het versterkte broeikas effect (door Evert Wesker)
Een klein overzicht over het versterkte broeikas effect (door Evert Wesker) Recentelijk zijn er publikaties verschenen waarin wordt gerept over een (tijdelijke) verstraging van het opwarmen van de Aarde.
Nadere informatieKNMI 06 klimaatscenario s
KNMI 06 klimaatscenario s Stof tot nadenken? Opzet presentatie Klimaatverandering en het (versterkte) broeikaseffect Waargenomen klimaatverandering De nieuwe KNMI-klimaatscenario s Mogelijke effecten 1
Nadere informatieKLIMAATVERANDERING. 20e eeuw
KLIMAATVERANDERING 20e eeuw Vraag De temperatuur op aarde is in de afgelopen honderd jaar gestegen met 0.2-0.5 C 0.6-0.9 C Antwoord De temperatuur op aarde is in de afgelopen honderd jaar gestegen met
Nadere informatieEindexamen aardrijkskunde vwo 2008-II
Actieve aarde Opgave 7 Opheffing van gesteenten en ertsen in het Scandinavisch Hoogland Gebruik de bronnen 10 en 11 van het bronnenboekje. In de derde afbeelding (afbeelding C) van bron 10 zijn de cijfers
Nadere informatieKlimaat in de 21 e eeuw
Klimaat in de 21 e eeuw Hoe verandert ons klimaat? J. Bessembinder e.v.a. Opzet presentatie Wat is klimaat(verandering)? Waargenomen klimaatverandering Wat verwachten we wereldwijd en voor Nederland Mogelijke
Nadere informatie4vwo les1. 4vwo les1. Hoofdstuk 1 Extern systeem en klimaatzones Paragraaf 1 t/m 4
4vwo les1 4vwo les1 - Leerlingenlijst controleren - De onderwerpen dit jaar - De opzet van het boek en werkboek (o.a. BOX en CHECK IT OUT opdrachten) - Knipbladen - Werkoverzichten - intro hoofdstuk 1
Nadere informatieKlimaat is een beschrijving van het weer zoals het zich meestal ergens voordoet, maar ben je bijvoorbeeld in Spanje kan het ook best regenen.
Samenvatting door Annique 1350 woorden 16 mei 2015 7,3 333 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Klimaten Paragraaf 2.2 Weer en klimaat Klimaat is een beschrijving van het weer zoals het
Nadere informatieDaniël Duwaer Frans Slaats Iris Verboven Sanne Verhagen
Daniël Duwaer Frans Slaats Iris Verboven Sanne Verhagen Wat zijn zonnevlekken? Iris Verboven Website Zonnevlekken Zonnevlekken en het klimaat Het Maunder Minimum Zonnvlekken vs. temperatuurverandering
Nadere informatieDe KNMI 14 klimaatscenario s Ontwikkelingen De scenario s Voorbeelden
De KNMI 14 klimaatscenario s Ontwikkelingen De scenario s Voorbeelden Bart van den Hurk KNMI 2006 2009 2011 2014 KNMI 06 8 jaar verder IPCC 2007 en 2013 IPCC, 2007 IPCC, 2013 IPCC 2007 en 2013 IPCC, 2007
Nadere informatieKlimaatverandering Wat kunnen we verwachten?
Klimaatverandering Wat kunnen we verwachten? Yorick de Wijs (KNMI) Veenendaal - 09 05 2019 Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut 1 Klimaatverandering Oorzaken en risico s wereldwijd Trends en
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Weer en Klimaat hoofdstuk 3
Samenvatting Aardrijkskunde Weer en Klimaat hoofdstuk 3 Samenvatting door Jordan 595 woorden 14 december 2017 5,5 2 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Hoofdstuk 3 Aardrijkskunde Weer en klimaat in de VS
Nadere informatie1 Kun je aan planten zien wat je aan moet?
1 Kun je aan planten zien wat je aan moet? Hoofdstuk 1 Les 1 Zoek het op Bij de evenaar staat de zon hoog. Het is er warm en daardoor verdampt het water. Die warme damp stijgt op en koelt af: dan gaat
Nadere informatieHet klimaat, broeikasgassen en wij...!
Inhoud:! Het klimaat, broeikasgassen en wij...! DvhN Klimaatlezing, Groningen, 6 januari 2011! Prof.dr. Harro A.J. Meijer! Energy and Sustainability Research Institute Groningen (ESRIG)! Rijksuniversiteit
Nadere informatie23/11/2018. Hoelang is Hol-(Zee)land nog houdbaar?
Hoelang is Hol-(Zee)land nog houdbaar? Sybren Drijfhout (KNMI, Universiteit Utrecht & Southampton) De zeespiegel blijft nog eeuwen stijgen. Zelfs als Parijs wordt uitgevoerd is over 200 jaar stijging 3-4
Nadere informatieIPCC voorspelt klimaatverandering en verdere zeespiegelstijging. Hoe erg is dat? November 15, 2009 2. Het hangt er vanaf hoe het verder gaat
Agri Business club Westland, 19 november 2009 IPCC voorspelt klimaatverandering en verdere zeespiegelstijging. Hoe erg is dat? November 15, 2009 2 Het hangt er vanaf hoe het verder gaat November 15, 2009
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde H1 paragraaf 6t/m 14
Samenvatting Aardrijkskunde H1 paragraaf 6t/m 14 Samenvatting door een scholier 1712 woorden 1 november 2008 7,2 27 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Begrippenlijst Ak Interglaciaal
Nadere informatieklimaatverandering Planet
klimaatverandering Planet 66 67 klimaatver andering De verandering van het klimaat wordt tegenwoordig gezien als de grootste milieudreiging in de wereld. Klimaatmodellen voorspellen op de lange termijn
Nadere informatieKlimaatverandering. Opzet presentatie
Klimaatverandering Welke extremen kunnen we in de toekomst verwachten? J. Bessembinder e.v.a. Opzet presentatie Wat is klimaat(verandering)? Het broeikaseffect Waargenomen klimaatverandering Klimaatscenario
Nadere informatieAKKademie Inagro 24 mei 2019
Site: geertnaessens.be Facebook: Geert Naessens Twitter: @GeertNaessens Youtube: https://www.youtube.com/c/geertnaessensweerma { AKKademie Inagro 24 mei 2019 Welkom Korte lezing vrijdag 24 mei 2019 Hoe
Nadere informatieEen academisch perspectief op de droogte van de zomer 2018
Een academisch perspectief op de droogte van de zomer 2018 Imme Benedict Bron: Jannes Wiersema Meteorologie en Luchtkwaliteit Vakgroep Wie ben ik? 2010 2013 BSc Bodem, water en atmosfeer 2013 2015 MSc
Nadere informatieWerkblad Naut Thema 5: Weer en klimaat
Werkblad Naut Thema 5: Weer en klimaat 5.1 Wordt het warm vandaag Lees het verhaal Wat is het weer? Kijk naar de boom Kijk naar de muts en de wanten Wat denk jij? Is het koud? In de zomer is het warm In
Nadere informatieWat is Meteorologie?
Meteorologie Niek van Andel www.alweeronline.nl Wat is Meteorologie? Latijn: Meteorologia Grieks: Meteorologos metewros (hoog in de lucht) logos (leer van) Leer van iets, hoog in de lucht (abstract) 1
Nadere informatieDe Aarde Zweet, Leuven 28 november IPCC voorspelt klimaatverandering en verdere zeespiegelstijging. Hoe erg is dat? December 1,
De Aarde Zweet, Leuven 28 november 2009 IPCC voorspelt klimaatverandering en verdere zeespiegelstijging. Hoe erg is dat? 2 Het hangt er vanaf hoe het verder gaat 1 1972 1976 4 2 Publieke opinie: De ijstijd
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde 4.1 t/m 4.6
Samenvatting Aardrijkskunde 4.1 t/m 4.6 Samenvatting door een scholier 1392 woorden 15 januari 2014 5,9 5 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Wereldwijs AARDRIJKSKUNDE PW 4.1 T/M 4.6 H 4 1 *Reliëfkaart:
Nadere informatieAlbert Klein Tank, Geert Lenderink, Bernadet Overbeek, Janette Bessembinder, KNMI
Klimaatverandering in Nederland Aanvullingen op de KNMI 06 scenario s Albert Klein Tank, Geert Lenderink, Bernadet Overbeek, Janette Bessembinder, KNMI De KNMI klimaatscenario s voor Nederland uit 2006
Nadere informatieHet integreren van ijsbergvariabiliteit in het klimaatsysteem met behulp van het iloveclim klimaatmodel
xix Samenvatting Het integreren van ijsbergvariabiliteit in het klimaatsysteem met behulp van het iloveclim klimaatmodel Dit proefschrift onderzoekt het effect van de Groenlandse IJskap, in het bijzonder
Nadere informatieInspectie Verkeer en Waterstaat
Inspectie Verkeer en Waterstaat PPL voorbeeldexamen Meteorologie 1 Waarvan zijn zichtbare weersverschijnselen in de troposfeer voornamelijk het gevolg? A) Van subsidentie. B) Van luchtvervuiling. C) Van
Nadere informatie2 De Noord-Atlantische Oscillatie
2 De Noord-Atlantische Oscillatie Patronen van klimaatvariaties Vergelijken we de jaar op jaar variaties in de wereldgemiddelde temperatuur, met die in bijvoorbeeld de temperatuurreeks van De Bilt, dan
Nadere informatie1. LESBEGIN. 2. Lesuitwerking De verschillende klimaten de Europese kaart situeren. LESDOELEN LEERINHOUD WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE TIJD
1. LESBEGIN 2. Lesuitwerking De verschillende klimaten de Europese kaart situeren. Onderwijsleergesprek 2 III. Factoren van weer en klimaat. 1. De temperatuur verschilt volgens het seizoen. - 21 juni staat
Nadere informatieKlimaatverandering. Opzet presentatie
Klimaatverandering Mondiaal en in Nederland J. Bessembinder e.v.a. Opzet presentatie Wat is klimaat(verandering)? Het broeikaseffect Waargenomen klimaatverandering Wat verwachten we wereldwijd/in Europa
Nadere informatieNOORDZEE SYMPOSIUM 2007
NOORDZEE SYMPOSIUM 2007 Wat leren de oceanen ons over klimaatsverandering? Dr Wouter Rommens UNESCO/IOC Project Office for IODE VLIZ Inhoud Inleiding: IOC, IODE, databeheer en klimaatverandering Veranderende
Nadere informatie7. Klimaatkwis. Wie heeft de meeste vragen goed? De prijs: Plan van Aanpak van Kies Groen Licht
7. Klimaatkwis Wie heeft de meeste vragen goed? De prijs: Plan van Aanpak van Kies Groen Licht Werkwijze: allen staan, groene en rode kaartjes, fout = zitten 1. Wie maakte de film An inconvenient truth,
Nadere informatie7,5. Samenvatting door Anne 867 woorden 12 april keer beoordeeld. Aardrijkskunde. paragraaf 2. klimaten wereldwijd.
Samenvatting door Anne 867 woorden 12 april 2017 7,5 15 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand paragraaf 2 klimaten wereldwijd breedteligging: de afstand van een plaats tot de evenaar in
Nadere informatieScenario s voor zeespiegelstijging. Caroline Katsman TU Delft / Vloeistofmechanica
Scenario s voor zeespiegelstijging Caroline Katsman TU Delft / Vloeistofmechanica Waarnemingen- wereldgemiddeld grondboringen Waarnemingen- wereldgemiddeld grondboringen reconstructie uit getijdestations
Nadere informatieAardrijkskunde samenvatting H2: Klimaat: is een beschrijving van het gemiddelde weer over een periode van 30 jaar.
Samenvatting door S. 1016 woorden 28 februari 2016 6,2 47 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Aardrijkskunde samenvatting H2: Nadeel tropische klimaten: het vocht, en de insecten/ziektes.
Nadere informatieKlimaatverandering. Opzet presentatie
Klimaatverandering Wat kunnen we in de toekomst verwachten? J. Bessembinder e.v.a. Opzet presentatie Wat is klimaat(verandering)? Het broeikaseffect Waargenomen klimaatverandering Wat verwachten we wereldwijd/in
Nadere informatieGROOT-BRITTANNIË en zeeklimaat
Naam GROOT-BRITTANNIË en zeeklimaat Groot Brittannië Groot-Brittannië is Schotland, Engeland en Wales samen. Engeland is het grootst van Groot-Brittannië en Wales het kleinst. Engeland heeft meer dan 46
Nadere informatieProf. Gerbrand Komen. (ex-) Directeur Klimaatonderzoek KNMI. 12 Maart 2009 NNV Sectie Energie en Klimaat
Prof. Gerbrand Komen (ex-) Directeur Klimaatonderzoek KNMI 12 Maart 2009 NNV Sectie Energie en Klimaat Jaargemiddelde temperatuur (afwijking van 1951-1980) in Nederland (rode lijn) en wereldgemiddeld (blauwe
Nadere informatie9:45 Overzicht van de KNMI 06 klimaatscenario s. neerslag en potentiele verdamping. Aad van Ulden en Geert Lenderink
9:30 Inleiding ochtendvoorzitter Gerbrand Komen 9:45 Overzicht van de KNMI 06 klimaatscenario s Bart van den Hurk 10:15 Constructie van scenario s voor temperatuur, neerslag en potentiele verdamping Aad
Nadere informatieWelke soort winden en zeestromen speelden een rol bij de historische vaarroutes van de schepen van de Verenigde Oost-Indische Compagnie?
Praktische opdracht Aardrijkskunde In hoeverre wordt bij de zeilvaart over de oceaan rekening gehouden met het vaste luchtcirculatiesysteem van de aarde en de zeestromen? Praktische-opdracht door een scholier
Nadere informatie2. Algemene circulatie
2. Algemene circulatie 2.1 Inleiding De atmosfeer is voortdurend in beweging. Op het eerste gezicht lijkt dat bewegingspatroon een totale chaos, maar toch blijkt het te voldoen aan bepaalde regels. Beweging
Nadere informatieHFDST 6. HET WEER IN ONZE STREKEN
HFDST 6. HET WEER IN ONZE STREKEN 54 II. Hoe kunnen we verklaren dat we in België vaak een wisselvallig weer hebben? Wat wordt bedoeld met wisselvallig weer? De verklaring: op ca. 50 NB hebben we een botsing
Nadere informatieKlimaatveranderingstand. wetenschap. Prof Wilco Hazeleger
Klimaatveranderingstand van de wetenschap Prof Wilco Hazeleger Achtergrond Wetenschap kan nooit absolute zekerheden bieden Het klimaatsysteem is complex Beperkingen in kennis en waarnemingen Beleid wil
Nadere informatieCentrale vraagstelling Hoe organiseer je een expeditie naar de Zuidpool om het hitterecord van 55 miljoen jaar geleden te kunnen onderzoeken?
Pagina 1: Opdracht: Op expeditie naar de Zuidpool Leerlingenblad Introductie Je kruipt in de huid van een paleoklimaatonderzoeker die geïnteresseerd is in de warme tijdsperiode van ongeveer 55 miljoen
Nadere informatie6,4. Werkstuk door een scholier 2086 woorden 22 juni keer beoordeeld. Aardrijkskunde
Werkstuk door een scholier 2086 woorden 22 juni 2011 6,4 37 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Inhoudsopgave Voorpagina Blz.1 Inhoud Blz.2 Inleiding Blz.3 Klimaatverandering Blz.4 Zeespiegelstijging Blz.5
Nadere informatieLes Koolstofkringloop en broeikaseffect
LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Basisles Koolstofkringloop en broeikaseffect Werkblad Les Koolstofkringloop en broeikaseffect Werkblad Zonlicht dat de aarde bereikt, zorgt ervoor dat het aardoppervlak warm
Nadere informatieEL NIÑO EN HET JAARGETIJDE
Afbeelding A1 Gebieden El Niño. EL NIÑO EN HET JAARGETIJDE Groepsleden Myron Caasenbrood August Coenders Jitse Ickenroth Aaron Saam Docent Dhr. Afman Module 3 Biosfeer Weblog anwmaja.wordpress.com Inleverdatum
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 1 Samenvatting door een scholier 2311 woorden 14 juni 2011 6,4 67 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Samenvatting Aardrijkskunde H1 2: energiebalans
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 2
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 2 Samenvatting door een scholier 122 woorden 17 juni 2016 6, 75 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Humboldt Samenvatting aardrijkskunde H2 2.1 Het weer: beschrijft
Nadere informatieSignalen van klimaatveranderingen
Signalen van klimaatveranderingen John van Boxel Klimaatwetenschappers waarschuwen dat de toenemende concentraties aan broeikasgassen een invloed zullen hebben op het klimaat op aarde. Gedurende de twintigste
Nadere informatieDe menselijke maat in het klimaat
De menselijke maat in het klimaat Salomon Kroonenberg Abraham Hondius, schaatsen op de Theems, 1676 De temperatuur stijgt, De zeespiegel stijgt, want CO2 stijgt, zegt IPCC 2013 Hoe erg is dat? Het hangt
Nadere informatieDe algemene luchtcirculatie
De algemene luchtcirculatie De Aarde wordt niet gelijkmatig opgewarmd door de Zon. Bij de polen is het het hele jaar beduidend kouder dan aan de evenaar. Er is dus een effect van de breedteligging op de
Nadere informatieKlimaatinzichten Geschreven door Erwin - 04/12/2009 19:06
Klimaatinzichten Geschreven door Erwin - 04/12/2009 19:06 De laatste klimaatinzichten van 2009 De opwarming van de aarde zet door. Het hitterecord dateert van 1998, maar in dat jaar stuwde het weersverschijnsel
Nadere informatieKNMI 06 klimaatscenario s
KNMI 06 klimaatscenario s Hoe verandert ons klimaat? J. Bessembinder e.v.a. Opzet presentatie Wat is klimaat(verandering)? Het broeikaseffect Waargenomen klimaatverandering Klimaatscenario s Mogelijke
Nadere informatieKlimaat en zeestromen hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 20 December 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/63747 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieHallo kleine IJstijd. Persbericht Sneeuwverwachting.nl. Houden we dit soort winters tot 2040?
Persbericht Sneeuwverwachting.nl Hallo kleine IJstijd Houden we dit soort winters tot 2040? Na twee eerdere opmerkelijk koude winters is West-Europa op dit moment in de greep van een bijna krankzinnig
Nadere informatieIJSLAND: EEN LAND VAN WATER EN VUUR
Naam: Klas : Nr: Datum: IJSLAND: EEN LAND VAN WATER EN VUUR A. Roegis & L. Van Eycken 2014-2015 BACHELORPROEF HOGENT Aardrijkskunde IJsland: een land van water en vuur Pagina 2 Deze werkbundel mag gebruikt
Nadere informatieBestuur Technisch Bureau Bouwnijverheid
NOTITIE Betreft: Overzicht winter 2016/2017 Bestemd voor: Bestuur Technisch Bureau Bouwnijverheid Vergadering: 28 juni 2017 Inleiding In deze notitie een overzicht van de winterperiode 2016/2017 en van
Nadere informatieHoe ongeschikt is het om deze planet Aarde te noemen, terwijl het duidelijk Oceaan is. schrijver Arthur C. Clarke
Hoe ongeschikt is het om deze planet Aarde te noemen, terwijl het duidelijk Oceaan is. schrijver Arthur C. Clarke Hoe ongeschikt is het om deze planet Aarde te noemen, terwijl het duidelijk Oceaan is.
Nadere informatieHoe komen de verschillende klimaten op Aarde tot stand?
Klimaat Wat is klimaat? Klimaat is de gemiddelde toestand van het weer over een langere periode op een bepaalde plaats. Veel meteorologische instituten hanteren een periode van 30 jaar voor de berekening
Nadere informatieKlimaatverandering en klimaatscenario s in Nederland
Page 1 of 6 Klimaatverandering en klimaatscenario s in Nederland Hoe voorspeld? Klimaatscenario's voor Nederland (samengevat) DOWNLOAD HIER DE WORD VERSIE In dit informatieblad wordt in het kort klimaatverandering
Nadere informatieAntarctica. De avonturiers Opdrachtenboekje. Uitgaven van het Pass
Antarctica De avonturiers Opdrachtenboekje Uitgaven van het Pass Dit opdrachtenboekje behoort tot Voornaam Voornaam Voornaam Voornaam Voornaam Voornaam Naam Naam Naam Naam Naam Naam Team Naam van de school
Nadere informatieKoninklijke Luchtmacht Tropische Meteorologie
1 Paul Pieters 19 juli 1957 Gehuwd 1998 Dochter 2001 Maastricht Joint Meteorologische Groep Meteorologische Trainingen & Opleidingen Senior Docent Meteorologie www.meteo-ahoy.nl www.nedlloyd-ahoy.nl 2
Nadere informatiee-book: gebonden versie: e-book: gebonden versie: Chris Oxlade
Chris Oxlade Chris Oxlade Anita Ganeri Anita Ganeri Boeken in deze serie e-book: 978-94-6175-825-5 gebonden versie: 978-90-5566-931-8 e-book: 978-94-6175-822-4 gebonden versie: 978-94-6175-285-7 e-book:
Nadere informatieKNVWS Delft. Overzicht
Het klimaat in de afgelopen en komende 100 jaar KNVWS Delft 17 oktober 2017 Peter Siegmund KNMI Overzicht Het klimaat van de afgelopen 100 jaar: temperatuur, neerslag, diversen Het broeikaseffect Klimaatmodellen
Nadere informatieinhoudsopgave voorwoord Blz. 2 inleiding Blz. 3 hoofdstukken Blz. 4 nawoord Blz. 11 bibliografie Blz. 12
Het weer Ruben 6B inhoudsopgave voorwoord Blz. 2 inleiding Blz. 3 hoofdstukken Blz. 4 Temperatuur blz. 4 De seizoenen blz. 5 Wind + windkracht blz. 6 Wolken blz. 7 Neerslag blz. 9 nawoord Blz. 11 bibliografie
Nadere informatieZeespiegelmonitor 2018
Zeespiegelmonitor 2018 Wat is de aanleiding van dit rapport? Jaarlijks rapporteren Deltares en HKV met de Zeespiegelmonitor over de zeespiegelstijging langs de Nederlandse kust. De zeespiegel en het getij
Nadere informatieApril opnieuw warm en zonnig: de seizoenen schuiven op
April opnieuw warm en zonnig: de seizoenen schuiven op Aarnout van Delden IMAU, Universiteit Utrecht (versie 16 Mei 2019, Meteorologica, Juni 2019) In een warm voorjaar, zoals die van 2019, staan alle
Nadere informatieBepaling van de primaire impacten van globale klimaatsveranderingen
Bepaling van de primaire impacten van globale klimaatsveranderingen Dries Van den Eynde, Stéphanie Ponsar, José Ozer & Fritz Francken Beheerseenheid Mathematisch Model Noordzee Gulledelle 100, B-1200 Brussel
Nadere informatieBeknopt stormverslag 25/11/2006
Beknopt stormverslag 25/11/26 Een depressie met een kerndruk van 97 hpa boven de Atlantische Oceaan bij Ierland zorgde voor wisselvalig weer in België op zaterdag 25/11/26. Een warmtefront trok vrijdagavond
Nadere informatieKlimaatverandering. Urgentie in Slow Motion. Bart Verheggen ECN
Klimaatverandering Urgentie in Slow Motion Bart Verheggen ECN http://klimaatverandering.wordpress.com/ @Bverheggen http://ourchangingclimate.wordpress.com/ De wetenschappelijke positie is nauwelijks veranderd
Nadere informatieVan de regen in de drup
Doelen Kerndoel 43: De leerlingen leren hoe je weer en klimaat kunt beschrijven met behulp van temperatuur, neerslag en wind. De leerlingen leren de waterkringloop. Kerndoel 47: De leerlingen leren de
Nadere informatieKoolstof wordt teruggevonden in alle levende materie en in sedimenten, gesteenten, de oceanen en de lucht die we inademen.
Koolstofcyclus Samenvatting Koolstof wordt teruggevonden in alle levende materie en in sedimenten, gesteenten, de oceanen en de lucht die we inademen. Er is een uitwisseling van koolstof tussen oceanen,
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Aarde Hoofdstuk 2 paragraaf 1 t/m 5
Samenvatting Aardrijkskunde Aarde Hoofdstuk 2 paragraaf 1 t/m 5 Samenvatting door J. 2150 woorden 8 april 2015 7,9 3 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Wereldwijs Hoofdstuk 2: Een verandering in
Nadere informatieSamenvatting. Holocene klimaatvariabiliteit in de Noord-Atlantische regio: numerieke simulaties in vergelijking tot reconstructies.
xiii Samenvatting Holocene klimaatvariabiliteit in de Noord-Atlantische regio: numerieke simulaties in vergelijking tot reconstructies Dit proefschrift gaat over klimaatschommelingen tijdens het Holoceen
Nadere informatieBeknopt stormverslag 23-24/12/2013
Beknopt stormverslag 23-24/12/213 Een uitgestrekt complex lagedrukgebied boven Ijsland bepaalde ons weer tijdens de laatste week van het jaar. De depressie had een kerndruk van 965 hpa en zorgde voor een
Nadere informatieHoe komt het dat er moesson is in Bangladesh?
Moesson Hoe komt het dat er moesson is in Bangladesh? Sanne Sas - 19 april 2017 MOESSON - H2A 1 Voorwoord Wat is moesson? Wat doet het? Wanneer is het aanwezig? Waardoor wordt het veroorzaakt? Wat zijn
Nadere informatieHet klimaat verandert, wat nu?
Het klimaat verandert, wat nu? Lesley De Cruz, Rozemien De Troch Koninklijk Meteorologisch Instituut De Limburgse Klimaattop, 18 september 2017 De Cruz et al. (KMI) Klimaatverandering 20170918 1 / 23 1
Nadere informatieBeknopt stormverslag 12-13/02/1997
Beknopt stormverslag 12-13/2/1997 Een sterke straalstroom bevond zich half februari 1997 boven de Benelux waardoor het weer uiterst wisselvallig was. Een secundaire depressie van 975 hpa trok op dinsdag
Nadere informatieklimaatscenarios klimaatscenarios De KNMI 06
De KNMI 06 klimaatscenarios klimaatscenarios wat zijn ze? hoe worden ze gemaakt? waarin verschillen ze van de vorige? Bart van den Hurk, Geert Lenderink, Aad van Ulden, Janette Bessembinder, Franziska
Nadere informatieWorkshop Klimaatverandering. Inhoud: pag. 2 t/m 31 : Erno Bouma Is er wat aan de hand? pag. 32 t/m 46: Jan Schreuder Vereinigte Hagel
Workshop Klimaatverandering Inhoud: pag. 2 t/m 31 : Erno Bouma Is er wat aan de hand? pag. 32 t/m 46: Jan Schreuder Vereinigte Hagel Landbouw & Klimaatsverandering, is er wat aan de hand? Indeling Klimaatsverandering:
Nadere informatie1. Het Heelal. De aarde lijkt groot, maar onze planeet is niet meer dan een stip in een onmetelijke ruimte.
De aarde 1. Het Heelal De aarde lijkt groot, maar onze planeet is niet meer dan een stip in een onmetelijke ruimte. De oerknal Wetenschappers denken dat er meer dan 15 miljoen jaar geleden een enorme ontploffing
Nadere informatieDE AARDE IN HET HEELAL
DE AARDE IN HET HEELAL 1. ONDERZOEK VAN HET HEELAL...3 1.1. ONDERZOEK VANOP DE AARDE...3 1.1.1. De analyse van zichtbaar licht...3 1.1.2. De telescoop...4 1.1.3. Radiotelescopen...4 1.2. ONDERZOEK BUITEN
Nadere informatieKlimaatveranderingen in het ve een boodschap voor de toe
Klimaatveranderingen in het ve een boodschap voor de toe De mogelijkheid dat door de mens veranderingen optreden in het klimaat houdt wetenschappers al decennia lang bezig. Velen verwachten dat in de komende
Nadere informatieTentamen Marine Sciences I
Tentamen Marine Sciences I 7 november 2013 NB1: Schrijf uw naam en studentnummer op ieder in te leveren blad NB2: Maak uw antwoorden compleet maar vooral ook zo kort/to the point mogelijk; gezwets levert
Nadere informatieKlimaten Verschillende klimaten - Tropisch klimaat - Droog klimaat - Gematigd klimaat - Landklimaat - Poolklimaat - Mediterraan klimaat - Subtropisch klimaat https://schooltv.nl/video/klimaatzones-van-de-wereld-waarom-zijn-er-verschillende-klimaatzones/
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 2
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 2 Samenvatting door M. 965 woorden 21 juni 2014 4,9 5 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand 2 Mediterraan klimaat en landschap. Middellandse Zeeklimaat:
Nadere informatieKlimaat verandert toerisme
5 10 15 20 25 30 35 40 Tekst 4 Klimaat verandert toerisme (1) Het klimaat verandert, zoveel is inmiddels wel zeker. De temperatuur loopt op, neerslagpatronen veranderen, de kans op hittegolven neemt toe,
Nadere informatieOpdrachten bovenbouw hv
Opdrachten bovenbouw hv Dit is de laatste actuele lesopener van dit jaar. Deze keer kiezen we voor een quiz over weer, klimaat en klimaatverandering, waarin je jouw kennis kunt meten met andere leerlingen
Nadere informatieBANANEN LANGS DE NOORDZEE antwoordblad
Opdracht 1 In het filmpje ging het over klimaatverandering. Bedenk samen drie voordelen en drie nadelen van klimaatverandering. Schrijf op: Voordelen 1. bijvoorbeeld warmere zomers in Nederland 2. bijvoorbeeld
Nadere informatieWoordenschat - memory Taal Actief groep 4 Thema 3 Les 1
Woordenschat - memory Taal Actief groep 4 Thema 3 Les 1 de berg Is een hoog stuk land. Soms ligt er sneeuw bovenop. de top Het hoogste stukje van de berg. Hoger kun je niet klimmen. de beek Dit is een
Nadere informatieWINTER LENTE ZOMER HERFST Dec.-Jan.-Feb. Maa.-Apr.-Mei Jun.-Jul.-Aug. Sep.-Okt.-Nov.
Jaarverslag 2014 1 DE VIER JAARGETIJDEN VAN 2014 WINTER LENTE ZOMER HERFST Dec.-Jan.-Feb. Maa.-Apr.-Mei Jun.-Jul.-Aug. Sep.-Okt.-Nov. Winter: zeer zonnig, normale hoeveelheid neerslag, geen sneeuw en zeer
Nadere informatieMAATSCHAPPIJ ONDERSCHAT ERNST EN TAAIHEID KLIMAATPROBLEEM
MAATSCHAPPIJ ONDERSCHAT ERNST EN TAAIHEID KLIMAATPROBLEEM De maatschappelijke discussie over klimaatverandering wordt onvoldoende scherp gevoerd. Er wordt nauwelijks nagedacht over de ernst van de problematiek
Nadere informatie