Female Genital Mutilation: het is niet altijd wat het lijkt! M. Caroline Vos Scholingsmiddag SFG 19 december 2013

Transcriptie

1 Female Genital Mutilation: het is niet altijd wat het lijkt! M. Caroline Vos Scholingsmiddag SFG 19 december 2013

2 Opbouw voordracht Introductie Facts and Figures Medische gevolgen Psychosociale gevolgen

3 Interculturele communicatie Taalbeheersing Taboe van het onderwerp Rol anderen (partner, peers, professionals) Het ziet er zonnig uit

4 Facts and figures Definitie Meisjesbesnijdenis is een ingreep aan de uitwendige vrouwelijke geslachtsorganen zonder medische noodzaak. Terminologie: vgv of meisjesbesnijdenis? Vrouwelijke Genitale Verminking (vgv) = Female Genitale Mutilation (FGM).

5 Definitie Meisjesbesnijdenis treft 100 tot 140 miljoen meisjes en vrouwen in de wereld. De WHO en Unicef spreken over 3 miljoen meisjes per jaar die het risico lopen besneden te worden. Het komt voor in 28 Afrikaanse landen en bij bevolkingsgroepen in een beperkt aantal landen in het Nabije Oosten en in Azië (bijvoorbeeld in Indonesië, Jemen en Koerdisch Irak). In Somalië, Djibouti en Noord-Soedan wordt veelal de meest ingrijpende vorm: infibulatie toegepast.

6

7 Anatomie van de vulva

8 Veranderingen na besnijdenis Type 1: Gedeeltelijke of totale verwijdering van de clitoris, en/of de voorhuid

9 Veranderingen na besnijdenis Type 1: Gedeeltelijke of totale verwijdering van de clitoris, en/of de voorhuid

10 Veranderingen na besnijdenis Type 2: Gedeeltelijk of totale verwijdering van de clitoris en de kleine schaamlippen, met of zonder verwijdering van de grote schaamlippen

11 Veranderingen na besnijdenis Type 3: Vernauwen van de vaginale opening door wegsnijden en aan elkaar hechten van de kleine schaamlippen en/of de grote

12 Veranderingen na besnijdenis Type 4: Alle andere schadelijke handelingen aan de vrouwelijke geslachtsorganen om niet-medische redenen, zoals prikken, piercing, kerven, schrapen en wegbranden

13 Modelprotocol Medische zorg na VGV Doel: 24/7 beschikbaarheid relevante informatie via NVOG-net

14 Vraag uit vorm van VGV leeftijd waarop een meisje besneden is omstandigheden waaronder een VGV is uitgevoerd: met of zonder verdoving, waar? overtuiging: hoe denkt het meisje zelf over besnijdenis? cultuur op zich: hoe makkelijk praten mensen erover? migratie naar landen waar besnijdenis verboden is. houding van echtgenoot/partner bij seks middelengebruik (o.a. qat) Modelprotocol

15 Onderzoek Het gebied rond de clitoris: is de voorhuid intact? De aanwezigheid van labia majora en minora? De introïtus vaginae; hoe groot is de opening? Is de opening van de urethra zichtbaar? Is er veel littekenweefsel aanwezig? Zijn er aanwijzingen voor complicaties van de besnijdenis zoals cysten, abces of fistels?

16

17

18 Obstetrische gevolgen OR 4,69 FGM bij infertiliteit Toename sectio (adj. RR 1,03/1,29/1,31) Toename fluxus (adj. RR 1,03/1,21/1,69) Babysterfte (adj. RR 1,15/1,32/1,55) Geschat 1-2 sterftes toename per 100 Almroth 2005 Eke 2006 Is mijn complicatie een gevolg van VGV?

19 Complicaties op lange termijn-1 menstruatieklachten, m.n. dysmenorroe (dit zie je vaker naarmate de opening kleiner is*. moeilijke en/of pijnlijke urinelozing (dit zie je vaker naarmate de opening kleiner is)*. urineweginfectie (door obstructie bij de mictie)*. chronische pijn in onderbuik chronische infecties, zowel urineweginfecties als vaginaal *Vrouwen ervaren dit niet vaak als een klacht, omdat alle vrouwen in hun omgeving dit hebben

20 Complicaties op lange termijn-2 subfertiliteit littekenvorming met keloïd en huidcysten vaginastenen a.g.v. onvoldoende afvloed/reiniging ontstaan van meatusstenose/urethrastenose verhoogde kans op hiv-infectie, a.g.v. verwondingen, en dus meer sperma/bloedcontact moeilijk inwendig onderzoek (uitstrijkje) moeizame bevalling medisch ingrijpen om coïtus en bevalling mogelijk te maken

21 Complicaties op lange termijn

22 Psychosociale gevolgen angst en depressie hangt samen met gebrek aan perspectief posttraumatische stressstoornis (PTSS) ook op scharniermomenten erna Voorspeller: goede herinnering, vorm, coping dmv drugs Sociale problematiek

23 Psychosociale gevolgen Goede relatie met partner helpt Ook positieve beleving van seksualiteit Gevoel van uitsluiting tav van anderen

24 Seksuele problematiek >50% pijn bij eerste coitus (2,5 x Nl.) Niet altijd een probleem Seksuele respons cyclus kan doorlopen worden (clitoris wordt nooit geheel verwijderd) 86% kan orgasme hebben In Nederland soms schaamte tav besnijdenis Soms ook gewone problematiek Catania et al. 2007

25 Wanneer defibulatie Op verzoek Voorafgaand aan het huwelijk Rondom bevalling

26 Is recontructie een oplossing? Denk aan benadering (medical gaze) Complexe chirurgie die goede voorbereiding vereist Aandacht voor psychische aspecten en kans op herbeleving trauma Goede zorg in thuissituatie regelen

27 Resultaten reconstructieve chirurgie Motivatie 99% herstelde identiteit, 81% verbeterd seksueel functioneren, 29% op reductie van de pijn 30% 1-jaarscontrole, meest anatomisch goed resultaat verbetering of gelijk blijven van de pijnklachten (821/840) clitoraal plezier (815/834) 51% orgasme 5% complicatie (haematoom, wondgenezingsstoornis, koorts) 4% heropnames Foldès et al. 2012

28 Dit onderwerp vraagt geduld, een open mind, nog eens nadenken en navragen en goede samenwerking