actueel FORUM #10/

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "actueel FORUM #10/23.05.13"

Transcriptie

1 Nooit meer 18

2 De Rana Plaza-ramp in Bangladesh heeft de schijnwerpers gericht op de kledingindustrie. Ook Nederlandse bedrijven moeten verantwoording afleggen over de productie die zij laten uitvoeren in ontwikkelingslanden. Maar hoever reikt hun invloed op wat er aan de andere kant van de wereld gebeurt? Tekst: Paul Scheer Foto: Andrew Biraj/Reuters Het is wrang, maar de tragedie van Rana Plaza in Bangladesh heeft de textielwereld wakker geschud. Meer dan elfhonderd doden, vooral vrouwen, waren er nodig om grote stappen te zetten in het verbeteren van de arbeidsomstandigheden in de Bengalese kledingindustrie. Drie weken na het instorten van het gebouw melden westerse bedrijven zich aan voor de ondertekening van een Accord on Fire and Building Safety in Bangladesh. Het twee jaar oude akkoord was tot dusver door twee bedrijven getekend. Het zou pas rechtsgeldig worden met vier handtekeningen. c&a is een van de nieuwe ondertekenaars. We hebben niet eerder getekend omdat je niet over één nacht ijs moet gaan. Er zijn meerdere initiatieven waaraan we hebben deelgenomen. Het akkoord is inmiddels ook aangepast door er meerdere partijen bij te betrekken, zegt woordvoerder Paulien Straeter. Als individueel merk kun je niet de grote verandering brengen. Het is essentieel dat we dit samen doen, en niet elk bedrijf voor zichzelf. Als je de situatie voor werknemers in Bangladesh wilt veranderen, heb je kritische massa nodig en de medewerking van de Bengalese overheid. Pas als bedrijfsleven, overheid en ngo s meedoen, maak je een wezenlijk verschil. Bangladesh? 19

3 c&a is actief in Bangladesh, maar had geen opdrachten uitstaan bij de bedrijven die in het Rana Plaza huisden. Dat was eerder wel het geval: eind 2011 werd een contract om zakelijke redenen beëindigd. Het had volgens Straeter niets met de arbeidsomstandigheden te maken. Wel werd kleding voor c&a gemaakt in de Tazreen-fabriek waar in 2012 brand uitbrak en waarbij meer dan honderd doden vielen. In eerste instantie werd de slechte elektrische bedrading als oorzaak genoemd, later werd gesproken van sabotage. c&a laat de brandveiligheid van het bedrijf van een leverancier voorafgaand aan de opdracht controleren. Daarna volgen onaangekondigde controles. Na de Tazreen-brand worden die nu verscherpt en uitgevoerd door een onafhankelijk bureau. Maar controles zijn niet heilig: in de Tazreen-fabriek vielen ook veel slachtoffers omdat werknemers die het pand uit voorzorg wilden verlaten, werden tegengehouden door managers. De nabestaanden worden financieel gecompenseerd door c&a en andere opdrachtgevers. In totaal steekt c&a 5 miljoen euro in de maatregelen. Er zijn veel organisaties die zich met gedragscodes, controles of campagnes bezighouden voor het verbeteren van de arbeidsomstandigheden in lagelonenlanden. In Nederland is onder meer de Schone Kleren Campagne actief. De van oorsprong Nederlandse organisatie heeft momenteel in vijftien Europese landen een Clean Clothes Campaign lopen. Woordvoerder Christa de Bruin kan zich voorstellen dat bedrijven met al die organisaties soms door de bomen het bos niet meer zien. Daarom hebben we ons best gedaan om met betrekking tot de veiligheid in Bangladesh tot één akkoord te komen. Het is een ambitieus programma. Het akkoord is dwingend en bedrijven móeten er geld in steken. Ze moeten vakbonden en werknemers een rol geven, onafhankelijke inspecties toelaten en transparant zijn over hun relaties met leveranciers en toeleveranciers. niet vertrekken Het instorten van Rana Plaza staat niet op zichzelf, stelt De Bruin. Het is begonnen in 2005, met het instorten van de Spectrumfabriek, nota bene om de hoek van Rana Plaza. Daarbij vielen 64 doden. Sinds Tazreen zijn er alweer 42 brandincidenten geweest. De laatste vond na Rana Plaza plaats en kostte slechts acht mensen het leven. In haar optiek zijn meerdere partijen hiervoor verantwoor- Geen Rana Plaza s meer Het Accord on Fire and Building Safety in Bangladesh voorziet in onafhankelijke fabrieksinspecties, waarover publiek wordt gerapporteerd. De aanbevelingen zijn bindend. De Bengalese wet- en regelgeving wordt ook door een onafhankelijke partij onder de loep genomen. Vakbonden en werknemers in de bedrijven krijgen een centrale rol in het identificeren van veiligheidsrisico s. Er komt ook een klachtensysteem voor werknemers. Het programma staat onder toezicht van een commissie waarin alle belanghebbenden een plaats krijgen. abir abdullah/epa 20

4 delijk, naast de fabrikanten en de inkopende kledingmerken. De Bengalese overheid moet de wet- en regelgeving voor bedrijfsgebouwen herzien, en de naleving strenger controleren. Het Rana Plaza was bijvoorbeeld ontworpen voor vier verdiepingen van winkels en kantoren, en niet voor de uiteindelijke acht verdiepingen met ook fabrieksactiviteiten. Als de werkomstandigheden zo slecht zijn, doen aan deze fundamentele koerswijziging. Een langdurige relatie aangaan met leveranciers is ook de insteek van Expresso, een Nederlands damesmodemerk dat zich als duurzaam afficheert. De productie vindt plaats in Polen, Griekenland, Bulgarije, Macedonië, Turkije, Tunesië, India en China. Die laatste twee landen zijn high risk in de terminologie van de Fair Wear Foundation, een van oorsprong als individueel merk kun je niet de grote verandering brengen roept dat de vraag op of westerse bedrijven wel actief moeten zijn in landen als Bangladesh. Vertrekken is echter geen optie, vindt De Bruin. Nu weglopen is je verantwoordelijkheid ontlopen. Opdrachtgevers moeten juist een langdurige relatie aangaan met hun leveranciers om verbeteringen door te kunnen voeren. Nu het akkoord binnenkort in werking kan gaan, moeten ook Nederlandse bedrijven mee- Nederlandse organisatie die een gedragscode heeft ontwikkeld op basis van de normen van de International Labour Organization. In India en China doen we het minst, zegt Marieke Weemaes, sustainability coördinator bij Expresso. Maar ook daar geldt dat we in tien jaar tijd een vertrouwensband hebben opgebouwd met de leveranciers. Je kent elkaar en kunt dan meer bereiken op het gebied van de arbeidsomstandigheden. Produceren in Bangladesh past volgens haar niet bij het midhoogsegment van de markt waarin Expresso actief is. Voor een paar dubbeltjes minder moet je geen moeilijkheden opzoeken, gezien de misstanden daar. druk op prijs De productiemanagers van Expresso gaan elk modeseizoen op bezoek in de fabrieken. Fair Wear voert op kosten van Expresso controles uit van een halve tot een hele dag. Die leiden tot actieplannen om verbeteringen aan te brengen. De kosten daarvan worden door Expresso en de leverancier gedeeld, of komen volledig voor rekening van de leverancier. Dat laatste is bijvoorbeeld het geval als de brandveiligheid tekortschiet. Weemaes: Dat hadden ze zelf al moeten regelen. Bovendien hebben andere klanten van de leveranciers daar ook baat bij. Persoonlijk denkt zij dat op termijn een deel van de kledingproductie naar Europa terugkeert. Consumenten willen in toenemende mate weten waar de kleding vandaan komt, en je hebt er als bedrijf meer grip op als het dichtbij gebeurt. Bovendien zijn er minder culturele verschillen, waardoor je sneller op één lijn zit met leveranciers. 21

5 ed oudenaarden/anp Nederland neemt voortouw Nederland wordt samen met Bangladesh voorzitter van een groep donorlanden die zich in willen spannen voor veilige arbeidsomstandigheden in Bangladesh. Dat heeft minister Ploumen van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking bekendgemaakt. Zij wil om de tafel met de Bengalese regering, de Wereldbank, de Europese Unie, de International Labour Organization en Europese kleding bedrijven. Elk land moet een actieplan opstellen. De Nederlandse overheid stelt zelf 9 miljoen euro beschikbaar voor verbetering en verwacht ook financiële bijdragen uit de industrie. Toch zullen winkels die zich richten op goedkope kleding voor de klant actief blijven in landen als Bangladesh. Paulien Straeter van c&a benadrukt daarbij dat goedkope kleding niet per definitie betekent dat de arbeidsomstandigheden ter plaatse slecht zijn. Maar de kledingbranche wordt wel gekenmerkt door een sterke prijsconcurrentie. En dus ook door het zoeken naar kostenbesparingen. Volgens de brancheorganisaties Modint (mode, interieur, tapijt en textiel), Inretail (detailhandel) en vgt (grootwinkelbedrijven) zijn Nederlandse bedrijven zeker welwillend, maar is hun rol en invloed binnen de markt ontoereikend om alle misstanden op te lossen die zich voordoen in de kledingketen, die zeer complex en gefragmenteerd is. Voor elk onderdeel van het productieproces worden bedrijven ingeschakeld. In een brief aan de Tweede Kamer schrijven zij dat de gebeurtenissen in Bangladesh de wrange waarheid weer aan het licht brengt dat in de wereldwijde vrije markteconomie een enorme druk bestaat om te produceren tegen de laagste prijs. Daar komt bij dat kledingproductie nog steeds arbeidsintensief is, en Bangladesh een van de armste landen ter wereld is, waar kleding goed is voor 80 procent van de export. Voor het land zelf zijn de opdrachten van westerse bedrijven dus van groot belang. En uiteindelijk leidt hun bemoeienis toch tot verbetering van de arbeidsomstandigheden. De brancheorganisaties komen in juni met een nationaal actieplan om de Nederlandse kleding en textiel verder te verduurzamen. Daar worden de overheid, vakbonden en ngo s bij betrokken. Het actieplan is ook een reactie op een aangenomen motie van GroenLinks, de SP en de ChristenUnie, waarin opgeroepen wordt tot het uitbannen van kinderarbeid in de kledingindustrie, en het volledig transparant maken van de productieketen. De brancheorganisaties wijzen die motie af, en gaan liever voor een eigen actieplan. Kinderarbeid is in de eerste plaats de verantwoordelijkheid van de overheid in het land waar die arbeid plaatsvindt, zegt Jef Wintermans, directeur economische zaken bij Modint. Als Nederland los je het probleem van kinderarbeid niet even op. Volledige ketentransparantie ligt ook moeilijk. Als Nederlandse bedrijven al volledig inzicht hebben in de complexe keten van de kledingindustrie, dan zullen ze die lijst met bedrijfsnamen niet graag publiek maken. De concurrentie kan er namelijk met jouw leveranciers vandoor gaan. Alleen het Zweedse h&m heeft tot dusver zijn lijst met leveranciers openbaar gemaakt. Dat was volgens Wintermans mogelijk omdat het bedrijf genoeg vertrouwen heeft in de opgebouwde relatie met zijn leveranciers. Maar de tragedie van Rana Plaza is hard aangekomen in de kledingsector en laat niemand onberoerd, zegt hij. De impact ervan is groter dan honderd branden met elk tien doden. Ook Nederlandse bedrijven moeten daar iets mee doen. Anders kun je wachten op het eerste bedrijf dat voor de rechter moet verschijnen. 22

A B Het staat in ieders geheugen gegrift. De beelden van de instorting van Textielfabriek Rana Plaza in Bangladesh lieten niemand onberoerd. Meer dan 1100 mensen overleefden de ramp niet en de wereld stond

Nadere informatie

maatschappijwetenschappen pilot vwo 2015-II

maatschappijwetenschappen pilot vwo 2015-II Opgave 2 De kledingindustrie van Bangladesh: misstanden en oplossingen Bij deze opgave horen figuur 1, de teksten 5 tot en met 9 en tabel 2. Inleiding Veel van de kleding die in Nederland gedragen wordt,

Nadere informatie

de kortste weg naar eerlijke bedrijfskleding 1

de kortste weg naar eerlijke bedrijfskleding 1 De kortste weg naar eerlijke bedrijfskleding de kortste weg naar eerlijke bedrijfskleding 1 waarom deze campagne? zit er een luchtje aan uw bedrijfskleding? Met deze campagne willen wij u de werknemers

Nadere informatie

Meer transparantie in de wereldwijde kledingindustrie!

Meer transparantie in de wereldwijde kledingindustrie! POSITION PAPER 1 Meer transparantie in de wereldwijde kledingindustrie! Zou Rana Plaza vandaag zijn ingestort, zouden we weer tussen het puin op zoek moeten naar labels No. 1 Juni 2017 2 Inleiding. De

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Uw Referentie 2014Z18494 Datum 18 november

Nadere informatie

WAT DOET EEN BPF MET EEN IMVO CONVENANT?

WAT DOET EEN BPF MET EEN IMVO CONVENANT? WAT DOET EEN BPF MET EEN IMVO CONVENANT? PRESENTATIE PENSIOENCONFERENTIE Historie (risicoanalyse sectoren) Actieplan verduurzaming textielsector Onderhandelingen convenant Convenant en uitvoering Steun

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Directie Duurzame Economische Ontwikkeling Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

SCHONE KLEREN CAMPAGNE 1. mode is niet schoon

SCHONE KLEREN CAMPAGNE 1. mode is niet schoon SCHONE KLEREN CAMPAGNE 1 99van de % mode is niet schoon 2 SCHONE KLEREN CAMPAGNE SCHONE KLEREN CAMPAGNE 3 Voor jouw kleren worden wereldwijd mensen uitgebuit en mensenrechten geschonden. Jij kunt helpen

Nadere informatie

Datum 3 maart 2014 Betreft Beantwoording vragen van het lid Voordewind over het rapport Working on the Right Shoes

Datum 3 maart 2014 Betreft Beantwoording vragen van het lid Voordewind over het rapport Working on the Right Shoes Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Directie Internationale Marktordening en Handelspolitiek Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

Convenant: stand van zaken Convenant in vogelvlucht Stap voor stap vooruit

Convenant: stand van zaken Convenant in vogelvlucht Stap voor stap vooruit Convenant: stand van zaken Doordat de beschikbare informatie en de ervaring toenemen, kunnen de doelen steeds worden aangescherpt. Het proces van due diligence wordt dus continu doorlopen en verbeterd.

Nadere informatie

twee jaar na Rana Plaza: nog steeds dodelijk?

twee jaar na Rana Plaza: nog steeds dodelijk? ------------------------- De Bengaalse kledingindustrie twee jaar na Rana Plaza: nog steeds dodelijk? Op 24 april 2013 stortte het Rana Plaza complex in. Daarbij kwamen 1.138 kledingarbeid(st)ers om het

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Onze Referentie Minbuza 2015.710578 Datum

Nadere informatie

Leeswijzer convenant.

Leeswijzer convenant. Leeswijzer convenant. Waarom een convenant? In 2013 nam minister Ploumen ons plan van aanpak Verduurzaming van de Nederlandse textiel- en kledingsector in ontvangst. Hier uitte de minister de wens dat

Nadere informatie

Voor jongeren in het praktijkonderwijs. Minister boos op kledingwinkels

Voor jongeren in het praktijkonderwijs. Minister boos op kledingwinkels PrO -weekkrant Week 48 november/december 2013 Voor jongeren in het praktijkonderwijs 25 november - 1 december 2013 Eenvoudig Communiceren Minister boos op kledingwinkels In april gingen 1100 arbeiders

Nadere informatie

Sectorwerkstuk. Kleding industrie. Gemaakt door: Kim Welles & Lisanne Wind

Sectorwerkstuk. Kleding industrie. Gemaakt door: Kim Welles & Lisanne Wind Sectorwerkstuk Kleding industrie Gemaakt door: Kim Welles & Lisanne Wind Sector: Economie Vakken: Economie en Aardrijkskunde Begeleider: Mr. Hoekstra Inleverdatum: 17-12-2015 Inhoudsopgave Inleiding Blz.

Nadere informatie

Actuele opdracht leesvaardigheid Foute kleding mei - 2014 2 vmbo kgt

Actuele opdracht leesvaardigheid Foute kleding mei - 2014 2 vmbo kgt Actuele opdracht leesvaardigheid Foute kleding mei - 2014 2 vmbo kgt Opdracht 1 Een shirt voor vijf euro, of een jurkje voor een tientje. Als je shopt, let je natuurlijk op de prijs. Maar denk je ook wel

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Uw Referentie 2015Z07205 Datum 4 mei 2015

Nadere informatie

De Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking,

De Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Datum 25 oktober 2016 Betreft Beantwoording vragen van de leden Voordewind (ChristenUnie) en Grashoff (GroenLinks) over hongerlonen

Nadere informatie

Mw. Ruth Vermeulen Dhr. Matthijs Crietee. Landelijk India Werkgroep: Dhr. Gerard Oonk Made-By Benelux: Mw. Karin Reimerink

Mw. Ruth Vermeulen Dhr. Matthijs Crietee. Landelijk India Werkgroep: Dhr. Gerard Oonk Made-By Benelux: Mw. Karin Reimerink 1 Verslag van de 5 e bijeenkomst van de Stakeholderdialoog over Corporate Responsibility in de textiel- en kledingindustrie, gehouden op 10 februari 2014 bij VNO-NCW in Den Haag Aanwezig: BSCI: Mw. Norma

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Contactpersoon Pascalle Grotenhuis T 070

Nadere informatie

De Nederlandse overheid ziet de OESO-richtlijnen als het normatieve kader

De Nederlandse overheid ziet de OESO-richtlijnen als het normatieve kader AH 771 2012Z18356 Antwoord van minister Ploumen (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking), mede namens de minister van Buitenlandse Zaken (ontvangen 6 december 2012) 1 Bent u bekend met het artikel

Nadere informatie

Over kleding, kinderarbeid en MVO Convenanten

Over kleding, kinderarbeid en MVO Convenanten Passages uit Begrotingsbehandeling Buitenhandel en OS HOS 19-11-14 Over kleding, kinderarbeid en MVO Convenanten Van Laar Een meisje als Roopa, van wier bevrijding uit een bordeel ik getuige was, zal ik

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 19 oktober 2017 Betreft Beantwoording vragen

Nadere informatie

Sectorwerkstuk Aardrijkskunde Kleding- en schoenenindustrie

Sectorwerkstuk Aardrijkskunde Kleding- en schoenenindustrie Sectorwerkstuk Aardrijkskunde Kleding- en scho Sectorwerkstuk door een scholier 2750 woorden 27 juni 2006 6,6 216 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Inleiding Ik heb gekozen voor het onderwerp de kleding

Nadere informatie

TruStone Stakeholders werken samen aan een verantwoorde natuursteensector

TruStone Stakeholders werken samen aan een verantwoorde natuursteensector TruStone Stakeholders werken samen aan een verantwoorde natuursteensector Introductie Internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen (IMVO), dat wil zeggen ondernemen met oog voor mens, dier en

Nadere informatie

Resultaten tot en met 2014

Resultaten tot en met 2014 Duurzaam thema: Organisatie: Doelstelling: Eerlijke handel Solidaridad Fashion Programma: verbetering van de arbeidsomstandigheden in en milieubelasting van Aziatische textielfabrieken Resultaten tot en

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl DMM/MP-490/12 Datum 4 december 2012 Betreft

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Binnenhof 4 Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Binnenhof 4 Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Binnenhof 4 Den Haag Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 19 oktober 2017 Betreft Beantwoording vragen

Nadere informatie

Stad Gent ondertekent campagne #cleanekleren

Stad Gent ondertekent campagne #cleanekleren Stad Gent ondertekent campagne #cleanekleren Lieve Blancquaert Als historische textielstad ondertekent de Stad Gent de petitie van de campagne #cleanekleren, die sportmerken oproept leefbare lonen uit

Nadere informatie

STERKE ANTWOORDEN? Met commentaar van. Reacties van winkels op de vraag hoe zij omgaan met de mensen die hun kleren maken.

STERKE ANTWOORDEN? Met commentaar van. Reacties van winkels op de vraag hoe zij omgaan met de mensen die hun kleren maken. STERKE ANTWOORDEN? Met commentaar van Reacties van winkels op de vraag hoe zij omgaan met de mensen die hun kleren maken. Na een oproep van Mirjam Sterk stuurden kijkers van Jij bent Sterk massaal een

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Onze Referentie DGBEB/IMH 2013.342988 Uw

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 13 februari 2017 Betreft Beantwoording

Nadere informatie

Veertig jaar verwaarlozing, kun je niet in één jaar repareren

Veertig jaar verwaarlozing, kun je niet in één jaar repareren omslag nooit meer rana plaza Veertig jaar verwaarlozing, kun je niet in één jaar repareren Een jaar nadat Rana Plaza instortte, wordt gekeken naar de vooruitgang die de kledingindustrie boekt bij het verbeteren

Nadere informatie

(On)waardig werk in internationale productieketens?

(On)waardig werk in internationale productieketens? (On)waardig werk in internationale productieketens? BEN VANPEPERSTRAETEN De auteur is supply chain coordinator voor UNI Global Union en IndustriALL Global Union Begin juni groeperen vertegenwoordigers

Nadere informatie

Onderzoekrapportage Eerlijke Kleding? Draag het uit!

Onderzoekrapportage Eerlijke Kleding? Draag het uit! Hoe denken jongeren over Eerlijke Kleding? Onderzoekrapportage Eerlijke Kleding? Draag het uit! CNV Jongeren CNV Internationaal Juni 2010 Inleiding Deze onderzoeksrapportage bevat de resultaten van een

Nadere informatie

Sociaal Jaarverslag 2012. Confectiefabriek De Berkel BV

Sociaal Jaarverslag 2012. Confectiefabriek De Berkel BV Sociaal Jaarverslag 2012 Confectiefabriek De Berkel BV Inhoudsopgave 1. Samenvatting... 3 2. FWF deelnemerschap... 4 3. Inkoop... 4 4. Monitoringsysteem en uitvoering van verbeterplannen... 5 5. Klachten...

Nadere informatie

van Puijenbroek Textiel sociaal jaarverslag Sociaal jaarverslag over 2008 Van Puijenbroek Textiel

van Puijenbroek Textiel sociaal jaarverslag Sociaal jaarverslag over 2008 Van Puijenbroek Textiel Sociaal jaarverslag over 2008 Van Puijenbroek Textiel Inhoudsopgave 1. Samenvatting... 2 2. Basis vereisten van het FWF deelnemerschap... 3 3. Inkoop...3 4. Monitoringsysteem en uitvoering van verbeterplannen...

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Directoraat Generaal Buitenlandse Economische Betrekkingen Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

GRI-tabel. duurzaamheidsverslag 2016

GRI-tabel. duurzaamheidsverslag 2016 GRI-tabel duurzaamheidsverslag 2016 general standard disclosures visie en strategie verslag opmerkingen G4-1 Verklaring van de hoogste beslissingsbevoegde van de organisatie. Voorwoord p.3 organisatieprofiel

Nadere informatie

Sociaal Jaarverslag 2008 Confectiefabriek De Berkel BV

Sociaal Jaarverslag 2008 Confectiefabriek De Berkel BV Sociaal Jaarverslag 2008 Confectiefabriek De Berkel BV 1/ 8 Inhoudsopgave 1. Samenvatting... 3 2. FWF deelnemerschap.. 5 3. Inkoop... 5 4. Monitoringsysteem en uitvoering van verbeterplannen... 6 5. Klachten...

Nadere informatie

Achtergrondinformatie rondetafelgesprek IMVO-convenanten 13 februari

Achtergrondinformatie rondetafelgesprek IMVO-convenanten 13 februari 9 februari 2017 Achtergrondinformatie rondetafelgesprek IMVO-convenanten 13 februari 1. Inleiding De globalisering heeft het mogelijk gemaakt dat de productie van onze spijkerbroeken en smartphones niet

Nadere informatie

Ontdek de. duurzame wereld. van Expresso

Ontdek de. duurzame wereld. van Expresso Ontdek de duurzame wereld van Expresso Fashion with a soul Bij Expresso zijn we met heel veel vrouwen. Bezielde vrouwen die allemaal hun steentje bijdragen aan de elegante, verrassende collecties. We hebben

Nadere informatie

GRI-tabel. duurzaamheidsverslag 2015

GRI-tabel. duurzaamheidsverslag 2015 GRI-tabel duurzaamheidsverslag 2015 general standard disclosures visie en strategie verslag opmerkingen G4-1 Verklaring van de hoogste beslissingsbevoegde van de organisatie. duurzaamheidsverslag 2015

Nadere informatie

De tijd is rijp voor communicatie over duurzaamheid Duurzaamheidkompas #8 thema: Duurzame Mode

De tijd is rijp voor communicatie over duurzaamheid Duurzaamheidkompas #8 thema: Duurzame Mode De tijd is rijp voor communicatie over duurzaamheid Duurzaamheidkompas #8 thema: Duurzame Mode April 2012 Inleiding Duurzaamheidkompas Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van milieu-, klimaat-,

Nadere informatie

99van de mode %is niet schoon

99van de mode %is niet schoon 99van % de mode is niet schoon 90 % van alle kleding wordt gemaakt in lagelonenlanden 85van % de kledingarbeiders is vrouw wij willen schone kleren! De mensen die onze kleren maken, werken onder slechte

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag. Datum 12 juni 2014 Betreft Bezoek aan Bangladesh en Pakistan

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag. Datum 12 juni 2014 Betreft Bezoek aan Bangladesh en Pakistan Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 12 juni 2014 Betreft Bezoek aan Bangladesh

Nadere informatie

Inkopen en de sociale impact over de grens

Inkopen en de sociale impact over de grens Inkopen en de sociale impact over de grens Thea Smid-Verheul, gemeente Amersfoort Jaap Stokking en Shirley Justice Namens Programmadirectie DI, Ministerie VROM 27 sept 2010 Programma workshop Starring:

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 33 625 Hulp, handel en investeringen Nr. 193 VERSLAG VAN EEN ALGEMEEN OVERLEG Vastgesteld 29 december 2015 De algemene commissie voor Buitenlandse

Nadere informatie

WELKOM Conscious Actions Hoogtepunten uit 2013

WELKOM Conscious Actions Hoogtepunten uit 2013 CONSCIOUS ACTIONS HOOGTEPUNTEN UIT 2013 WELKOM Conscious Actions Hoogtepunten uit 2013 Bij H&M hebben we onszelf de uitdaging gesteld om fashion duurzaam te maken en duurzaamheid fashionable. Wij willen

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Contactpersoon Jeanette Scherpenzeel T

Nadere informatie

Leveranciersdag categorie management bedrijfskleding. MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD Ondernemen RIJK. Hanneke op den Brouw 23 april 2015

Leveranciersdag categorie management bedrijfskleding. MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD Ondernemen RIJK. Hanneke op den Brouw 23 april 2015 Leveranciersdag categorie management bedrijfskleding MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD Ondernemen RIJK Hanneke op den Brouw 23 april 2015 Wensbeeld bedrijfskleding Rijk Design Duurzaam materiaal Circulaire keten

Nadere informatie

Examen VWO. maatschappijwetenschappen (pilot) tijdvak 2 dinsdag 16 juni uur. Bij dit examen hoort een bijlage.

Examen VWO. maatschappijwetenschappen (pilot) tijdvak 2 dinsdag 16 juni uur. Bij dit examen hoort een bijlage. Examen VWO 2015 2 tijdvak 2 dinsdag 16 juni 13.30-16.30 uur maatschappijwetenschappen (pilot) Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 26 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 62 punten

Nadere informatie

Aanwezig: Berenschot International: Mw. Claudia Schlangen Mw. Irina van der Sluijs Mw. Sabine Van Depoele CNV Internationaal: Mw.

Aanwezig: Berenschot International: Mw. Claudia Schlangen Mw. Irina van der Sluijs Mw. Sabine Van Depoele CNV Internationaal: Mw. 1 Verslag van de 4 e bijeenkomst van de Stakeholderdialoog over Corporate Responsibility in de textiel- en kledingindustrie, gehouden op 17 december 2013 bij MODINT in Zeist Aanwezig: Berenschot International:

Nadere informatie

Aanwezig: BSCI: Mw. Sabine Van Depoele Mw. Dhyana van der Pols. Mw. Ineke Zeldenrust Dhr. Jan Ridder FNV Bondgenoten: Dhr.

Aanwezig: BSCI: Mw. Sabine Van Depoele Mw. Dhyana van der Pols. Mw. Ineke Zeldenrust Dhr. Jan Ridder FNV Bondgenoten: Dhr. 1 Verslag van de 1 e bijeenkomst van de Stakeholderdialoog over Corporate Responsibility in de textiel- en kledingindustrie, gehouden op 22 februari 2013 bij CBW-MITEX in Zeist Aanwezig: BSCI: Mw. Sabine

Nadere informatie

Stop Child Labour Challenge. Powered by

Stop Child Labour Challenge. Powered by Stop Child Labour Challenge Powered by Stop Child Labour Challenge Challenge: Bedenk een actie waardoor bedrijven open communiceren over kinderarbeid Deadline: 15 februari 2015 Prijzen: 1e prijs: Fairphone

Nadere informatie

Kleding over de grenzen heen.

Kleding over de grenzen heen. Samenvatting door een scholier 2092 woorden 7 maart 2005 5,5 103 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Wereldwijs Kleding over de grenzen heen. 1: De Nederlandse kleding en schoenenindustrie kende

Nadere informatie

STIP maakt kansen en risico s in aquacultuursector inzichtelijk

STIP maakt kansen en risico s in aquacultuursector inzichtelijk UIT HET NIEUWS GEVIST STIP maakt kansen en risico s in aquacultuursector inzichtelijk Door Eva Froger en Lisa Schonenberg Veel visimporteurs hebben behoefte aan meer inzicht in de snel groeiende en enorm

Nadere informatie

Aanvulling op Stakeholdersanalyse Duurzaam inkopen Standpunten van politieke partijen over duurzaam inkopen. Januari 2010

Aanvulling op Stakeholdersanalyse Duurzaam inkopen Standpunten van politieke partijen over duurzaam inkopen. Januari 2010 Aanvulling op Stakeholdersanalyse Duurzaam inkopen Standpunten van politieke partijen over duurzaam inkopen Januari 2010 Ten behoeve van: Directie Communicatie, Prioteam Markten voor Duurzame Producten

Nadere informatie

FAIRTRADE. Een beter leven. Wat is Fairtrade

FAIRTRADE. Een beter leven. Wat is Fairtrade Wat is Fairtrade EERLIJKE HANDEL STAAT VOOROP KEURMERK INTERNATIONALE SAMENWERKING HANDEL GEMEENTE DUURZAAMHEID Een beter leven Veel boeren en arbeiders in arme landen (ook wel ontwikkelingslanden ) hebben

Nadere informatie

Aanwezig: BSCI: Mw. Sabine Van Depoele. FNV Bondgenoten: Dhr. Jacob Plat. Mw. Erica van Doorn. Mw. Monique Lempers

Aanwezig: BSCI: Mw. Sabine Van Depoele. FNV Bondgenoten: Dhr. Jacob Plat. Mw. Erica van Doorn. Mw. Monique Lempers 1 Verslag van de 3 e bijeenkomst van de Stakeholderdialoog over Corporate Responsibility in de textiel- en kledingindustrie, gehouden op 22 augustus 2013 bij MODINT in Zeist Aanwezig: BSCI: Mw. Sabine

Nadere informatie

JOLANDE SAP. Programmamanager verduurzaming kledingsector

JOLANDE SAP. Programmamanager verduurzaming kledingsector JOLANDE SAP Programmamanager verduurzaming kledingsector Rijkswaterstaat Leefomgeving G-Star Ministerie van Buitenlandse Zaken Schuttelaar & Partners Verosol Berenschot HIVOS / Stop Kinderarbeid Ministerie

Nadere informatie

2. Wat is de hoofdvraag? Hoe zijn de arbeidsomstandigheden in de kleding- en schoenenindustrie in landen die aan Nederland leveren?

2. Wat is de hoofdvraag? Hoe zijn de arbeidsomstandigheden in de kleding- en schoenenindustrie in landen die aan Nederland leveren? Werkstuk door een scholier 1455 woorden 24 januari 2005 5,9 376 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde 1. Wat is je onderzoeksterrein? schone kleren 2. Wat is de hoofdvraag? Hoe zijn de arbeidsomstandigheden

Nadere informatie

OVEREENKOMST TUSSEN. SECURITAS AB (publ) UNION NETWORK INTERNATIONAL DE ZWEEDSE UNIE VOOR TRANSPORTWERKERS (SWEDISH TRANSPORT WORKERS UNION) OVER

OVEREENKOMST TUSSEN. SECURITAS AB (publ) UNION NETWORK INTERNATIONAL DE ZWEEDSE UNIE VOOR TRANSPORTWERKERS (SWEDISH TRANSPORT WORKERS UNION) OVER Gelieve er nota van te nemen dat dit een vertaling is van een origineel document in het Engels. OVEREENKOMST TUSSEN SECURITAS AB (publ) EN UNION NETWORK INTERNATIONAL EN DE ZWEEDSE UNIE VOOR TRANSPORTWERKERS

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 Aanhangsel van de Handelingen Vragen gesteld door de leden der Kamer, met de daarop door de regering gegeven antwoorden 837 Vragen van de leden

Nadere informatie

De kritische consument

De kritische consument De kritische consument Inleiding Om producten te kunnen maken heb je grondstoffen nodig. Mensen werken met deze grondstoffen en maken er producten van die we consumeren. Een ondernemer is tevreden als

Nadere informatie

STRATEGIE van een GROOTWINKELBEDRIJF

STRATEGIE van een GROOTWINKELBEDRIJF Executive summary WELKE ontwikkelingen BEPALEN de SOURCING STRATEGIE van een GROOTWINKELBEDRIJF EN HOE KAN het grootwinkelbedrijf hierop INSPELEN? Jennifer Wiering 500533459 Fashion & Management Amsterdam

Nadere informatie

BTC Infocyclus: Schone Kleren Campagne. Zaterdag 9 april

BTC Infocyclus: Schone Kleren Campagne. Zaterdag 9 april BTC Infocyclus: Schone Kleren Campagne Zaterdag 9 april Inhoud 1. De kledingsector: evolutie voorbije 20 jaar 2. De grootste problemen in kledingsector 3. De leefbaar loon campagne 4. Beleidsinitiatieven

Nadere informatie

MONITOR DUE DILIGENCE & INKOOPPRAKTIJK 2015

MONITOR DUE DILIGENCE & INKOOPPRAKTIJK 2015 MONITOR DUE DILIGENCE & INKOOPPRAKTIJK 2015 INHOUD 1. Profiel respondenten 2. Internationaal zakendoen 3. Toeleveringsketen 4. MVO (in de keten) PROFIEL RESPONDENTEN AANTAL MEDEWERKERS < 10 10-99 100-249

Nadere informatie

Nederland tegen Kinderarbeid Challenge

Nederland tegen Kinderarbeid Challenge Op zoek naar creatieve, innovatieve ideeën voor het uitbannen van kinderarbeid in de wereld Deadline: 4 oktober 2017 Nederland tegen Kinderarbeid Challenge Vandaag de dag zijn wereldwijd zo n 168 miljoen

Nadere informatie

MVO Kwartaalbericht Juli 2017

MVO Kwartaalbericht Juli 2017 MVO Kwartaalbericht Juli 2017 1 Iedereen levert een bijdrage pagina 4 Samen werken aan een betere toekomst pagina 6 Ik zie bij BRAND al vele mooie initiatieven ontstaan pagina 8 MVO helpt mij om normen

Nadere informatie

Werkstuk door Jos 2325 woorden 15 maart keer beoordeeld. Aardrijkskunde. Wat is kinderarbeid?

Werkstuk door Jos 2325 woorden 15 maart keer beoordeeld. Aardrijkskunde. Wat is kinderarbeid? Werkstuk door Jos 2325 woorden 15 maart 2018 6 1 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Wat is kinderarbeid? De definitie van kinderarbeid is, kinderen die werken. Niet al het werk van kinderen wordt als kinderarbeid

Nadere informatie

En daarom werk ik, 14 jaar later

En daarom werk ik, 14 jaar later En daarom werk ik, 14 jaar later Docentenhandleiding Maarten Schmidt & Thomas Doebele 2013 55 minuten www.filmcompagnie.nl www.knups.nl/voor_ouders.php www.filmcompagnie.nl/?p=film&id=36&back=1 De klas

Nadere informatie

Alleen de gesproken tekst geldt. -------------------------------------------------------------------------------------- Dames en heren,

Alleen de gesproken tekst geldt. -------------------------------------------------------------------------------------- Dames en heren, Speech staatssecretaris van Economische Zaken, Frank Heemskerk, bij de presentatie van het Keteninitiatief: een Verklaring inzake Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen van de SER op 19

Nadere informatie

Code VINCI Leveranciers Global Performance Commitment

Code VINCI Leveranciers Global Performance Commitment Code VINCI Leveranciers Global Performance Commitment Contents P. 2 Introductie P. 2 VINCI s commitments P. 4 Leveranciers commitments P. 6 Implementatie 1 15 april 2012 Introductie Deze Code «Global Performance

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 31 januari 2018 Betreft Beantwoording vragen

Nadere informatie

Sociaal Jaarverslag 2009 Confectiefabriek De Berkel BV

Sociaal Jaarverslag 2009 Confectiefabriek De Berkel BV Sociaal Jaarverslag 2009 Confectiefabriek De Berkel BV 1/ 9 Inhoudsopgave 1. Samenvatting... 3 2. FWF deelnemerschap.. 5 3. Inkoop... 5 4. Monitoringsysteem en uitvoering van verbeterplannen... 6 5. Klachten...

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 9 mei 2019 Betreft Beantwoording vragen van

Nadere informatie

3.2 De omvang van de werkgelegenheid

3.2 De omvang van de werkgelegenheid 3.2 De omvang van de werkgelegenheid Particuliere bedrijven en overheidsbedrijven nemen mensen in dienst. Collectieve sector = Semicollectieve sector = De overheden op landelijk, provinciaal en lokaal

Nadere informatie

Sigrid A.M. Kaag. De Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking,

Sigrid A.M. Kaag. De Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 11 januari 2019 Betreft Beantwoording vragen

Nadere informatie

over een krachtdadig Vlaams beleid tegen de ergste vormen van kinderarbeid

over een krachtdadig Vlaams beleid tegen de ergste vormen van kinderarbeid stuk ingediend op 667 (2010-2011) Nr. 1 5 oktober 2010 (2010-2011) Verzoekschrift over een krachtdadig Vlaams beleid tegen de ergste vormen van kinderarbeid Advies van het Kinderrechtencommissariaat verzendcode:

Nadere informatie

Mw. Erica van Doorn. Dhr. Matthijs Crietee. Landelijk India Werkgroep: Mw. Marijn Peepercamp Dhr. Gerard Oonk

Mw. Erica van Doorn. Dhr. Matthijs Crietee. Landelijk India Werkgroep: Mw. Marijn Peepercamp Dhr. Gerard Oonk 1 Verslag van de 2 e bijeenkomst van de Stakeholderdialoog over Corporate Responsibility in de textiel- en kledingindustrie, gehouden op 22 mei 2013 bij MODINT in Zeist Aanwezig: CCC / SKC: Mw. Christa

Nadere informatie

PIECING IT TOGETHER FAIR FASHION TIJDENS JE STAGE FAIR FASHION S HANDLEIDING VOOR VÓÓR, TIJDENS EN NA JE STAGE:

PIECING IT TOGETHER FAIR FASHION TIJDENS JE STAGE FAIR FASHION S HANDLEIDING VOOR VÓÓR, TIJDENS EN NA JE STAGE: PIECING IT TOGETHER FAIR FASHION TIJDENS JE STAGE FAIR FASHION S HANDLEIDING VOOR VÓÓR, TIJDENS EN NA JE STAGE: WAT DOET JOUW STAGEBEDRIJF OM ARBEIDSOMSTANDIGHEDEN TE VERBETEREN? Piecing it together: Fair

Nadere informatie

Normalisatie: de wereld op één lijn. ISO 26000. Maatschappelijke Verantwoordelijkheid van Organisaties (MVO) Zet goede bedoelingen om in goede acties

Normalisatie: de wereld op één lijn. ISO 26000. Maatschappelijke Verantwoordelijkheid van Organisaties (MVO) Zet goede bedoelingen om in goede acties Normalisatie: de wereld op één lijn. ISO 26000 Maatschappelijke Verantwoordelijkheid van Organisaties (MVO) Zet goede bedoelingen om in goede acties 2 Inhoudsopgave ISO 26000: een richtlijn voor iedereen

Nadere informatie

20/9/2011 NULMETING COSTIAN. Leerjaar 2011 propedeuse blok 1.1 Costian de Jonge

20/9/2011 NULMETING COSTIAN. Leerjaar 2011 propedeuse blok 1.1 Costian de Jonge 20/9/2011 COSTIAN NULMETING Leerjaar 2011 propedeuse blok 1.1 Costian de Jonge Dit verslag heeft als functie de basiskennis van de startende student vastleggen, het moment van de meting is begin september

Nadere informatie

WONEN MET EEN GROEN WOONT ENERGIE NEUTRAAL COMFORTABEL WONEN EN TOCH GELD BESPAREN. Lodewijk Hoekstra NIEUW! DE ENERGIE-EXPERT Steeds meer

WONEN MET EEN GROEN WOONT ENERGIE NEUTRAAL COMFORTABEL WONEN EN TOCH GELD BESPAREN. Lodewijk Hoekstra NIEUW! DE ENERGIE-EXPERT Steeds meer ELEKTRISCH RIJDEN ZONNEPANELEN DE ENERGIE-EXPERT 64 39 26 Steeds meer Kosten, opbrengst & Nul-op-de-meter in betaalbare modellen salderingsregeling een jaren 80-woning NIEUW! Lodewijk Hoekstra WOONT ENERGIE

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie Nr. 2111 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan

Nadere informatie

Arbeidsrecht en Hyperemesis Gravidarum

Arbeidsrecht en Hyperemesis Gravidarum Arbeidsrecht en Hyperemesis Gravidarum Regelmatig lopen vrouwen die last hebben van Hyperemesis Gravidarum (HG) tegen arbeidsrechtelijke problemen aan. Contracten worden niet verlengd, er wordt gedreigd

Nadere informatie

De beveiligingsscan sta voor je zaak.nl

De beveiligingsscan sta voor je zaak.nl m in i ster beve ili gings ie v a n E c o n o m isc he ke n ili Za et h n n va ake tief he Z e e n i nitia ngs beve ngs gings De beveiligingsscan sta voor je zaak.nl 2011 De beveiligingsscan Op naar een

Nadere informatie

Datum 3 november 2016 Betreft Beantwoording vragen van het lid Voordewind over misstanden op Indiase theeplantages.

Datum 3 november 2016 Betreft Beantwoording vragen van het lid Voordewind over misstanden op Indiase theeplantages. Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer Der Staten Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 3 november 2016 Betreft Beantwoording

Nadere informatie

Les 1 woordenschat 2F. de markt de uitvinding favoriet waarde hechten aan waar voor je geld krijgen de consumptie de trend de claim

Les 1 woordenschat 2F. de markt de uitvinding favoriet waarde hechten aan waar voor je geld krijgen de consumptie de trend de claim Fris innoveert Woorden van deze les de markt de uitvinding favoriet waarde hechten aan waar voor je geld krijgen de consumptie de trend de claim de omzet innoveren Wat weet je al? Lees het woord. Kun jij

Nadere informatie

Plan van aanpak verduurzaming Nederlandse textiel- en kledingsector 1.0

Plan van aanpak verduurzaming Nederlandse textiel- en kledingsector 1.0 Plan van aanpak verduurzaming Nederlandse textiel- en kledingsector 1.0 Voorwoord Tijdens de tweede editie van het MVO congres Groen is de rode draad presenteren de drie Nederlandse brancheorganisaties

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 2012 31 532 Voedingsbeleid Nr. 87 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld 11 april 2012 De vaste commissie voor Buitenlandse Zaken heeft een aantal

Nadere informatie

FAIRTRADE. Een beter leven. Wat is Fairtrade

FAIRTRADE. Een beter leven. Wat is Fairtrade Wat is Fairtrade EERLIJKE HANDEL STAAT VOOROP KEURMERK INTERNATIONALE SAMENWERKING HANDEL GEMEENTE DUURZAAMHEID Een beter leven Met Fairtrade krijgen boeren en arbeiders in ontwikkelingslanden een eerlijke

Nadere informatie

Mijn manier Onze wereld uitgedaagd. Welke rol speelt de ondernemer? - Bilderbergconferentie 2016

Mijn manier Onze wereld uitgedaagd. Welke rol speelt de ondernemer? - Bilderbergconferentie 2016 Mijn manier Onze wereld uitgedaagd. Welke rol speelt de ondernemer? - Bilderbergconferentie 2016 Hasmik Matevosyan, mode-onderzoekster Mode-industrie zonder verspilling Hasmik Matevosyan (1987) studeerde

Nadere informatie

De Drievoudige Bottom Line, een noodzakelijke economische innovatie

De Drievoudige Bottom Line, een noodzakelijke economische innovatie De Drievoudige Bottom Line, een noodzakelijke economische innovatie Feike Sijbesma, CEO Royal DSM In de loop der tijd is het effect van bedrijven op de maatschappij enorm veranderd. Vijftig tot honderd

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag. Datum 19 november 2014. Betreft MVO Sector Risico Analyse

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag. Datum 19 november 2014. Betreft MVO Sector Risico Analyse Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Ministerie van Buitenlandse Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 19 november

Nadere informatie

Wereldproblemen te lijf met business modellen

Wereldproblemen te lijf met business modellen INTERVIEW tekst: Maarten van der Schaaf Wereldproblemen te lijf met business modellen Marcello Palazzi behoort al decennia tot de voorhoede van het mondiale duurzame bedrijfsleven. Samen met Leen Zevenbergen

Nadere informatie

Amsterdam, 30 juli 2004. Onderwerp: Vragenlijst diamanten. Beste vrijwilliger,

Amsterdam, 30 juli 2004. Onderwerp: Vragenlijst diamanten. Beste vrijwilliger, Amsterdam, 30 juli 2004 Onderwerp: Vragenlijst diamanten Beste vrijwilliger, Prins Hendrikkade 33 Postbus 10707 1001 ES Amsterdam T: +31 (0) 20 520 62 10 F: +31 (0) 20 520 62 49 I: www.niza.nl We zijn

Nadere informatie

December Kledingarbeidsters uitgebuit in Europese sweatshops 1

December Kledingarbeidsters uitgebuit in Europese sweatshops 1 De mythe van Made in Europe Kledingarbeidsters uitgebuit in Europese sweatshops December 2017 Kledingarbeidsters uitgebuit in Europese sweatshops 1 Inleiding Als er op het label van je kleding stuk Made

Nadere informatie

MODULE III BESLISSINGEN NEMEN IN EUROPA? BEST LASTIG!!!

MODULE III BESLISSINGEN NEMEN IN EUROPA? BEST LASTIG!!! MODULE III BESLISSINGEN NEMEN IN EUROPA? BEST LASTIG!!! De Europese Unie bestaat uit 27 lidstaten. Deze lidstaten hebben allemaal op dezelfde gebieden een aantal taken en macht overgedragen aan de Europese

Nadere informatie