De voorstellen van Vivant Beschrijving, kritiek en alternatief
|
|
- Anna Lambrechts
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 De voorstellen van Vivant Beschrijving, kritiek en alternatief Iedereen kent wel het minipartijtje Vivant. Roland Duchâtelet, stichter-financier van de beweging en ondernemer, en de zijnen zoeken nu aansluiting bij de Vlaamse liberalen. Het ideale ogenblik dus om de ideeën van Vivant eens onder de loep te nemen. Temeer omdat die partij stelt dat ze zal zorgen voor "meer vrijheid om te ondernemen dan met de liberalen [en] meer sociale zekerheid dan met de socialisten". Het basisinkomen Het eerste fundament van het Vivant-programma is het basisinkomen. Zoals de naam al doet vermoeden is dat een vast bedrag dat elke burger, van de jongste tot de oudste, maandelijks van de overheid krijgt. De concrete bedragen staan hieronder vermeld. Wie gaat werken, blijft het ontvangen, net zoals wie beslist niet meer te gaan werken en dus ook geen moeite meer doet om werk te zoeken. Het vervangt alle huidige uitkeringen, zoals het leefloon, de werkloosheidsuitkeringen, de studiebeurs, de kinderbijslag en het pensioen. Basisinkomen per maand voor de verschillende leeftijdscategorieën 0 tot 18 jaar tot 25 jaar tot 65 jaar jaar en ouder 800 Voordelen De voordelen hiervan, zoals door Vivant aangehaald, zijn: - De sociale zekerheid wordt eenvoudiger en transparanter Dit spreekt voor zich. Iedereen krijgt het. Men hoeft enkel de leeftijd te weten en dan kan men de uitkering uitbetalen. - Het basisinkomen is een efficiënt middel tegen armoede Opnieuw: iedereen krijgt het. Er zijn dus geen mensen meer die om allerlei redenen door de mazen van het net vallen. - Het basisinkomen is niet discriminerend Het samenwonen wordt niet meer gediscrimineerd, zoals in het huidige systeem het geval is. Daarnaast worden mensen niet meer gestigmatiseerd als uitkeringstrekker, aangezien iedereen die uitkering krijgt. - Het heeft positieve effecten op de werkgelegenheid Omdat je het basisinkomen niet verliest als je gaat werken, verdwijnt de werkloosheidsval. Zodra je gaat werken wordt het interessant, want wat je verdient, komt bovenop wat je al krijgt. Arbeid zou goedkoper worden. Als de werkgever vindt dat iemand bijvoorbeeld 1000 per maand moet verdienen, moet hij maar 460 betalen ( ). Kritiek Klinkt dit allemaal te mooi om waar te zijn? Inderdaad. De eerste drie punten zijn juist, het venijn zit echter in de staart. Het eerste probleem is dat Vivant ook nog eens een minimuminkomen van 1080 voorstelt. Dat wil zeggen dat een werkgever minimaal 540 moet uitbetalen. Het mooie van een basisinkomensysteem zou nu net zijn dat ook minder goed betaalde of minder langdurige jobs aantrekkelijk zouden worden. Stel dat iemand een paar uur per week of één week per maand zou
2 gaan werken, of een slecht betaalde job zou uitvoeren. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn voor huismoeders die toch nog een paar uur kunnen of willen werken, of slecht opgeleide mensen die enkel jobs kunnen uitvoeren die slecht betaald worden. Met het basisinkomen worden deze jobs interessant. Men krijgt het loon immers bovenop het basisinkomen, waardoor zelfs een job waarbij je bijvoorbeeld maar 100 per maand voor krijgt, toch interessant wordt. Een minimuminkomen van 1080 verhindert dit natuurlijk. Een tweede zaak is dat het basisinkomen arbeid niet goedkoper maakt. Of toch niet fundamenteel. Arbeid zal enigszins goedkoper worden door de verminderde administratie en doordat het basisinkomen lager is dan een aantal uitkeringen, maar het is ook hoger dan een aantal andere uitkeringen. Het probleem zit hem in de rekening die Vivant maakt. Arbeid zou goedkoper zijn omdat de werkgever enkel het bedrag dat bovenop het basisinkomen komt moet betalen. Maar het basisinkomen moet natuurlijk ook ergens betaald worden en dat gebeurt door. Die, op welke basis ze ook geheven worden, worden uiteindelijk altijd door de werkgever betaalt. Als de werknemer moet betalen, moet de werkgever meer betalen opdat zijn werknemer hetzelfde inkomen zou hebben. Worden op de consumptie geheven, moet de werknemer meer verdienen om hetzelfde te kopen. Een ander gevolg van het basisinkomen is dat een gedeelte van het inkomen van èlke werknemer op solidariteit gebaseerd wordt. Niet alleen van zij die echt nood hebben aan overheidssteun, maar ook van zij die eigenlijk voldoende zelf verdienen. Met als resultaat dat meer middelen door de overheid herverdeeld worden dan eigenlijk echt nodig is. En zoals we ondertussen wel allemaal weten, is de overheid niet bepaald de beste actor om schaarse middelen, zoals geld, te verdelen. Belasting op consumptie De tweede hoofdpijler van het Vivant-programma is het vervangen van de belasting op arbeid door de belasting op consumptie. De lasten op arbeid vallen dus weg, maar daartegenover staat dat de BTW fors verhoogt. Voor de consument blijft dit echter hetzelfde. De kostprijs van het product zal hetzelfde blijven, zoals de figuur hieronder aantoont. Winst BTW Lasten op arbeid Winst BTW Nettolonen Kostprijs product (grondstoffen, afschrijvingen, ) Nettolonen Kostprijs product (grondstoffen, afschrijvingen, ) Deze gelijkheid is echter enkel juist voor een gemiddeld product. Het BTW-tarief zou gemoduleerd worden naargelang het product. Globaal genomen echter zou de verhoging van de BTW overeenkomen met de lasten op arbeid die nu betaald worden. De idee achter de verschuiving van de lasten is dat wie meer verbruikt, meer gebruik maakt van de gemeenschappelijke infrastructuur en dus ook meer moet bijdragen.
3 Voordelen Dit systeem zou de delocalisatie van productiebedrijven tegengaan, omdat de lasten op arbeid verdwijnen en die arbeid dus een stuk goedkoper wordt. Je zou natuurlijk kunnen zeggen: dat klopt niet, de bedrijven moeten nog steeds evenveel betalen, alleen gebeurt dat nu via de BTW. Dat is juist, maar het verschil zit hem in het feit dat ook op producten die in het buitenland geproduceerd worden en daarna geïmporteerd worden, die BTW betaald wordt. Daardoor worden ofwel die producten duurder, of worden de winstmarges kleiner. Het resultaat is dat het interessanter wordt om in België te blijven produceren. Maar op dit punt kom ik later nog terug. De BTW zou ook niet uniform zijn. Het tarief zou gemoduleerd worden naargelang de wenselijkheid van het product. Producten die ongezond zijn of die het milieu schaden, zouden een hoger tarief aangemeten krijgen, terwijl producten die basisbehoeften vervullen, van een goedkoper tarief zouden kunnen genieten. Kritiek In dit systeem zijn het echter diegenen met een lager inkomen die het meest bijdragen. Zij spenderen immers het grootste deel van hun inkomen aan consumptie. Dat probleem zou je kunnen oplossen door luxeproducten, die veelal meer door rijken gekocht worden, zwaarder te belasten. Maar dan moet je gaan bepalen wat al dan niet luxeproducten zijn. Ten eerste kan je de vraag stellen of de overheid moet gaan sturen wat de mensen al dan niet kopen. Een minder begoed mens kan immers ook een behoefte aan bepaalde luxeproducten hebben en daar veel voor over hebben. In het geval van een verhoogde BTW op die producten maak je het die persoon echter nog moeilijker om dat te kopen. Ten tweede moet je dan als overheid een ganse prijzenadministratie gaan invoeren. Het alternatief is immers zeer algemene tarieven op te leggen voor een aantal productcategorieën. Maar niet alle producten binnen een categorie zijn even vervuilend, of even ongezond, of even luxueus. Zelfs hetzelfde product, maar gemaakt door een andere fabrikant kan op die vlakken verschillen. Dus moet je gaan diversifiëren en voor elk productje een BTW-tarief bepalen. Je krijgt dus een overheid die met behulp van een immense prijzenadministratie de consumptie gaat sturen. Op die manier wordt de wet van vraag en aanbod volledig aan de kant geschoven en vervangen door een sovjetsysteem. Bovendien wil Vivant nog extra invoeren. Op bedrijfswinsten en op arbeidsinkomens boven 1350 per maand wordt een extra belasting geheven. Dat is echter strijdig met het principe dat enkel wie verbruikt en dus gebruik maakt van de collectieve infrastructuur, betaalt. Niet bepaald consequent. Een bijkomend probleem is dat het ganse internationale systeem van de comparatieve voordelen vervalt. Momenteel is het zo dat we evolueren naar een situatie waarin elk land datgene produceert wat het het best en het goedkoopst kan. De elektronicaproductie wordt meer en meer naar de Oost- Aziatische landen verschoven, kledij naar Zuid-Oost-Azië, landbouw naar Oost-Europa, enz. Die evolutie wordt veroorzaakt door onze stijgende welvaart en dus ook het duurder worden van arbeid. Daar is op zich niets mis mee, als dat gepaard gaat met een verhoogde productiviteit en scholingsgraad. Die meerkost is dus te verantwoorden. Door arbeid terug goedkoper te maken gaat dat systeem voor een stuk verloren. Die belasting op consumptie vormt een verkapte vorm van importheffingen. Immers, ofwel zullen producten uit het buitenland duurder worden, ofwel zal de winstmarge erop kleiner worden. Import wordt dus minder aantrekkelijk. We zullen daardoor in West-Europa terug arbeid beginnen verrichten die eigenlijk niet aangepast is aan onze productiviteit en scholingsgraad en die we dus beter aan ontwikkelingslanden zouden overlaten, zodat die zich ook verder kunnen ontwikkelen.
4 Kritiek op de combinatie van beide systemen De combinatie van een basisinkomen en een belasting op consumptie zou zelfs leiden tot het subsidiëren van export. De overheid betaalt immers een deel van het loon van arbeiders. Daarnaast vervallen de lasten op arbeid. Die laatste worden vervangen door een belasting op consumptie, die typisch slechts geheven wordt in het land van bestemming. Als dat land geen hoge belasting op consumptie heft, worden onze producten een stuk goedkoper. De overheid betaalt immers het basisinkomen, dat niet gerecupereerd kan worden door de belasting op consumptie. Dat komt er dus op neer dat we de export van producten gaan subsidiëren. Iets wat we net zouden moeten tegengaan. Vivant heeft dat ook wel door en daarom hebben ze een alternatief gevonden. Exporterende bedrijven zouden het basisinkomen zelf moeten betalen. Op die manier zou de export inderdaad niet meer gesubsidieerd worden. Maar hier zit natuurlijk weer een addertje onder het gras. Hoe ga je bepalen wat exporterende bedrijven zijn? Je moet nagaan welke bedrijven exporteren en welk deel van hun omzet al dan niet export is. Op basis daarvan moet je dan bereken welk deel van het basisinkomen ze zelf moeten betalen. Dat vraagt echter weer een immense administratie. Om dat te vermijden zou Vivant de grote bedrijven het basisinkomen zelf laten betalen. Daarbij wordt echter geen rekening gehouden met het feit dat niet al die bedrijven exporteren, en dat er ook kleinere ondernemingen zijn die exporteren. Bovendien moet je om eerlijk te zijn het feit dat die bedrijven zelf het basisinkomen betalen, gaan verrekenen in de belasting op hun producten. Begin er maar eens aan Een alternatief: de negatieve inkomensbelasting De negatieve inkomensbelasting, zoals ze reeds in 1962 door Milton Friedman werd voorgesteld, zou een alternatief kunnen vormen voor het basisinkomen en voor het huidige systeem. Wat is het? Er wordt een bepaald belastingvrij bedrag vastgesteld. Wie meer dan dat bedrag verdient, betaalt een percentage op het verschil tussen het werkelijk verdiend bedrag en het belastingvrij bedrag. Wie minder verdient, krijgt een percentage op het verschil. Hieronder volgt een klein cijfervoorbeeldje en een grafiek ter illustratie. Stel het belastingvrij bedrag bijvoorbeeld op 1000 per maand, en het belastingspercentage bijvoorbeeld op 50%, om het eenvoudig te houden. Inkomen Verschil Belastingen Totaal inkomen
5 inkomen na inkomen inkomen na Er zijn verschillende voordelen ten opzichte van het huidige systeem. Het belangrijkste is in elk geval dat zodra je gaat werken, je ook meer verdient, zelfs al werk je maar enkele uren of verricht je goedkope arbeid. De grafiek illustreert dit mooi. De werkloosheidsval vervalt dus en men kan gemakkelijker beslissen om minder of meer uren te werken. Het is ook veel eenvoudiger dan de huidige situatie met allerlei verschillende uitkeringen. De burger kan ook gemakkelijk zelf berekenen wat uiteindelijk zijn werkelijk inkomen zal zijn. Daarnaast vereenvoudigt het de administratie, wat ook een kostenbesparing kan inhouden. Tegenover het basisinkomen heeft het ook zijn voordelen. Werkgevers houden er in de bepaling van het loon geen rekening mee dat men toch al een basisinkomen krijgt. Men wordt gewoon verloond op basis van het aantal uren werk. Het maakt het totaal dat door de overheid herverdeeld wordt ook kleiner. Enkel diegenen die er nood aan hebben, krijgen geld van de overheid, in plaats van iedereen. Conclusie Vivant heeft in elk geval de verdienste een aantal zaken in vraag te stellen. Voor de concrete voorstellen voel ik echter weinig, zeker niet op het tweede zicht. De voordelen die er zouden aan vast hangen, blijken niet altijd te kloppen, maar de nadelen zouden wel eens bittere realiteit kunnen zijn. Zonet verneem ik dat de VLD nu definitief beslist heeft om een kartel met Vivant te vormen. Ik hoop dat vooraleer de programmapunten van Vivant in het liberale programma overgenomen worden, er nog eens goed over nagedacht wordt. Jules van Rie Voorzitter LVSV Nationaal Ondervoorzitter LVSV Gent Februari inkomen
Samenvatting Economie Hoofdstuk 4
Samenvatting Economie Hoofdstuk 4 Samenvatting door D. 1323 woorden 7 februari 2016 1 1 keer beoordeeld Vak Economie Samenvatting Hoofdstuk 4; Aan 't werk Boek: 200% Economie 4 mavo/tl Paragraaf 1; productie
Nadere informatieH1: Economie gaat over..
H1: Economie gaat over.. 1: Belangen Geld is voor de economie een smeermiddel, door het gebruik van geld kunnen we handelen, sparen en goederen prijzen. Belangengroep Belang = Ze komen op voor belangen
Nadere informatie10 ZAKEN DIE JE MOET WETEN VOOR JE IN HET
WERKEN MET EEN ZIEKTE- EN INVALIDITEITSUITKERING TOEGELATEN ARBEID 10 ZAKEN DIE JE MOET WETEN VOOR JE IN HET SYSTEEM STAPT WERKEN MET EEN ZIEKTE- EN INVALIDITEITSUITKERING TOEGELATEN ARBEID Vorig jaar
Nadere informatieTe weinig verschil Verschil tussen de hoogte van uitkeringen en loon is belangrijk. Het moet de moeite waard zijn om te gaan werken.
Hoofdstuk 4 Inkomen Paragraaf 4.1 De inkomensverschillen Waardoor ontstaan inkomens verschillen. Inkomensverschillen ontstaan door: Opleiding Verantwoordelijkheid Machtspositie Onregelmatigheid of gevaar
Nadere informatie4 Toon met twee verschillende berekeningen aan dat het ontbrekende gemiddelde inkomen (a) in de tabel gelijk moet zijn aan 70 000 euro.
Grote opgave personele inkomensverdeling Blz. 1 van 4 personele inkomensverdeling Inkomensverschillen tussen personen kunnen te maken hebben met de verschillende soorten inkomen. 1 Noem drie soorten primair
Nadere informatieBeginpagina. Sparen. Spaarvormen
Beginpagina Sparen is niets nieuws. Mensen sparen al eeuwen lang voor verschillende doeleinden. Toch is een leidraad binnen de wereld van het sparen ongetwijfeld welkom. Op spaarkennis.nl geven we graag
Nadere informatieFinanciële zekerheid bij arbeidsongeschiktheid. Je leeft, je verandert. Loyalis verandert met je mee.
Financiële zekerheid bij arbeidsongeschiktheid Je leeft, je verandert. Loyalis verandert met je mee. Stel, u wordt ziek. Dat klinkt niet prettig, maar het kán zomaar gebeuren. Een ziekte hebben we immers
Nadere informatieJe land heeft te maken met grote overstromingen door de hevige regenval van de afgelopen dagen.
Je land heeft te maken met grote overstromingen door de hevige regenval van de afgelopen dagen. De graanvelden zijn allemaal vernield. Daarom verlies je een kaart natuur. Enkele werknemers van je onderneming
Nadere informatieInternationale handel H7 1. Internationale handel. Waarom importeren: 25-2-2013. Waar komt het vandaan?
Internationale handel H7 1 Waar komt het vandaan? Economie voor het vmbo (tot 8,35 m.) Internationale handel Importeren = invoeren (betalen) Exporteren = uitvoeren (verdienen) Waarom importeren: Meer keuze
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 5+6
Samenvatting Economie Hoofdstuk 5+6 Samenvatting door Sanne 1542 woorden 11 april 2017 7,5 11 keer beoordeeld Vak Methode Economie Pincode Hoofdstuk 5 - Werkt dat zo? Paragraaf 5.1 - Aan de slag! Als je
Nadere informatieWelvaart en groei. 1) Leg uit wat welvaart inhoudt. 1) De mate waarin mensen in hun behoefte kunnen voorzien. 2) Waarmee wordt welvaart gemeten?
1) Leg uit wat welvaart inhoudt. 2) Waarmee wordt welvaart gemeten? 3) Wat zijn negatief externe effecten? 4) Waarom is deze maatstaf niet goed genoeg? Licht toe. 1) De mate waarin mensen in hun behoefte
Nadere informatieEindexamen vwo economie I
Opgave 1 1 maximumscore 1 Uit het antwoord moet blijken dat de hoogte van de arbeidsinkomensquote 0,7 / 70% is. 2 maximumscore 2 Een antwoord waaruit blijkt dat als b 1 daalt, het inkomen na belastingheffing
Nadere informatieVan: Vandelanotte Datum: 15/5/2015 Onderwerp: alternatieve verloningsvormen inzake bonussen
Van: Vandelanotte Datum: 15/5/2015 Onderwerp: alternatieve verloningsvormen inzake bonussen In onderstaande memo lichten wij graag volgende alternatieve verloningsvormen inzake bonussen toe: 1) Loonbonus
Nadere informatieEnquête ACV Voeding en Diensten - Jouw stem, Onze toekomst!
ACV Voeding en Diensten wil weten wat je bezighoudt. Met deze enquête komen we naar je toe om te vragen welk soort politiek beleid je wil voor de toekomst. Het invullen van deze enquête neemt maar enkele
Nadere informatieExamen VMBO-GL en TL - COMPEX
Examen VMBO-GL en TL - COMPEX 2008 tijdvak 1 woensdag 28 mei totale examentijd 2 uur economie CSE GL en TL COMPEX Vragen 1 tot en met 22 In dit deel van het examen staan de vragen waarbij de computer niet
Nadere informatieVraag Antwoord Scores. Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt één punt toegekend.
Beoordelingsmodel Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt één punt toegekend. Klein bedrag? Pinnen mag! 1 C 2 maximumscore 1 Voorbeelden van een juist voordeel (één van de volgende): geld staat
Nadere informatieMaak je keuze (Uit: RECHT-vaardig, menswaardig)
Maak je keuze (Uit: RECHT-vaardig, menswaardig) De deelnemers beslissen in kleine groepjes of ze akkoord gaan met stellingen over armoede in het Noorden. Onenigheid over bepaalde stellingen moet opgelost
Nadere informatieEindexamen economie 1-2 havo 2006-II
Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 Voorbeelden van een juist antwoord zijn: kosten van politie-inzet
Nadere informatieBelastingpakket 2019: huishoudens krijgen meer te besteden
Belastingpakket 2019: huishoudens krijgen meer te besteden Het belastingstelsel verandert. We vergroenen, de belasting op consumptie gaat omhoog en belangrijk: het kabinet maakt werk lonender. De belastingtarieven
Nadere informatieAls zelfstandige arbeid je belangrijkste (of enige) beroepsactiviteit is, dan ben je zelfstandige in hoofdberoep.
7. Het sociaal statuut van een zelfstandige ondernemer. ---------------------------------------------------------------- 7.1. Sociaal statuut zelfstandige. 7.1.1.Hoofdberoep Als zelfstandige arbeid je
Nadere informatieKU LEUVEN ONDERZOEKSEENHEID CENTRUM VOOR ECONOMISCHE STUDIËN LEUVENSE ECONOMISCHE STANDPUNTEN 2013/138
KU LEUVEN ONDERZOEKSEENHEID CENTRUM VOOR ECONOMISCHE STUDIËN LEUVENSE ECONOMISCHE STANDPUNTEN 2013/138 ZIN EN ONZIN VAN EEN VERLAGING VAN DE PATRONALE LASTEN Paul De Grauwe Departement Economie, KU Leuven
Nadere informatieDe wet voorziet dat het recht op vakantie afhangt van het aantal dagen. werknemers die tijdens het vorige kalenderjaar hebben gewerkt het
Verlof en vakantie De wet voorziet dat het recht op vakantie afhangt van het aantal dagen dat je het vorige jaar hebt gewerkt. Concreet betekent dit dat werknemers die tijdens het vorige kalenderjaar hebben
Nadere informatieHoofdstuk 3. 3.1 De grens over. www.jooplengkeek.nl. Wat is export? Wat is import? Vraag1
www.jooplengkeek.nl 3.1 De grens over Hoofdstuk 3 Wat is export? Wat is import? Vraag1 1 Vraag 2 a) 1) (Meer) personeel in het hotel. 2) Meer werk bij leveranciers, bijvoorbeeld bij een bakker die brood
Nadere informatieNetto toegevoegde waarde: loon + huur + rente + winst Bruto toegevoegde waarde: waarde van verkopen waarde van productiebenodigdheden
Paragraaf 1 Nationaal inkomen en welvaart Economie samenvatting H8 Om de welvaart in een land te meten gebruik je het bbp (bruto binnenlands product). Dat is de omvang van de totale productie in het hele
Nadere informatieCompex wiskunde A1-2 vwo 2004-I
KoersSprint In deze opgave gebruiken we enkele Excelbestanden. Het kan zijn dat de uitkomsten van de berekeningen in de bestanden iets verschillen van de exacte waarden door afrondingen. Verder kunnen
Nadere informatieThemanummer Kindgebonden budget
Themanummer Kindgebonden budget Kindgebonden budget 2009 Een bijdrage in de kosten voor kinderen Per 1 januari 2009 maakt de kindertoeslag plaats voor een nieuwe regeling; het kindgebonden budget. Deze
Nadere informatieVraag Antwoord Scores. Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt één punt toegekend.
Beoordelingsmodel Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt één punt toegekend. Schuld en boete 1 C 2 maximumscore 1 De reguliere banken lenen geen geld aan Hans Visser, omdat hij al te veel
Nadere informatiePensioenplan voor de arbeiders van de baksteensector
Pensioenplan voor de arbeiders van de baksteensector www.federale.be www.baksteen.be Voorwoord Eind 2011 werd een sectoraal pensioenplan ingevoerd voor de arbeiders van de baksteensector. Met dit sectorpensioenplan
Nadere informatieONS ENGAGEMENT VOOR UW TOEKOMST ONTCIJFERD
ONS ENGAGEMENT VOOR UW TOEKOMST ONTCIJFERD UW TOEKOMST ONTCIJFERD we creëren sociale welvaart met vier bouwstenen 1 meer jobs 2 stijgende koopkracht 3 sociale zekerheid voor iedereen 4 een toekomst voor
Nadere informatieAls de lonen dalen, dalen de loonkosten voor de producent. Hetgeen kan betekenen dat de producent niet overgaat tot mechanisatie/automatisering.
Top 100 vragen. De antwoorden! 1 Als de lonen stijgen, stijgen de productiekosten. De producent rekent de hogere productiekosten door in de eindprijs. Daardoor daalt de vraag naar producten. De productie
Nadere informatieNaar een gelijkwaardige sociale bescherming voor zelfstandigen
augustus 18 Naar een gelijkwaardige sociale bescherming voor zelfstandigen Het sociaal statuut voor de zelfstandigen is de voorbije jaar stelselmatig verbeterd. De zelfstandigen zijn vragende partij om
Nadere informatieNaar de kern. Thema 1: De kern van het ondernemen ...
Thema 1: De kern van het ondernemen overheid klanten leveranciers leefomgeving onderneming werknemers... mede-eigenaars drukkingsgroepen en actiecomités U Ondernemen doet iemand in de eerste plaats uit
Nadere informatieJeugdzorg 2014-2016. Zie artikel 3.10 van de cao.
Bijlage 6 Zie artikel 3.10 van de cao. Wachtgeldregelingen Voor de leesbaarheid hanteren we in deze bijlage de termen werknemer en werkgever. Met werknemer wordt de persoon bedoeld die op grond van artikel
Nadere informatieEindexamen economie 1 havo 2000-I
Opgave 1 Meer mensen aan de slag Het terugdringen van de werkloosheid is in veel landen een belangrijke doelstelling van de overheid. Om dat doel te bereiken, streeft de overheid meestal naar groei van
Nadere informatieDe loonkosten in de land- en tuinbouw
De loonkosten in de land- en tuinbouw anno 2015 Een vast werknemer in dienst nemen is vaak minder duur dan gevreesd! Enkele weken geleden gaven we in een beeld van de te verwachten evolutie van de loonkosten
Nadere informatieWat kost een rechtszaak?
Wat kost een rechtszaak? Wat kost een rechtszaak? Dat is de grote vraag en het antwoord of liever gezegd het niet- antwoord daarop, weerhoudt een aantal mensen een rechtszaak te beginnen of als gedaagde
Nadere informatieIk krijg een IVA-uitkering Wat betekent dat? Wat u moet weten als u een IVA-uitkering krijgt
Ik krijg een IVA-uitkering Wat betekent dat? Wat u moet weten als u een IVA-uitkering krijgt Werken aan perspectief Werken is belangrijk, voor uzelf en voor de maatschappij. UWV helpt u om werk te vinden
Nadere informatie4. Kan ik een overlevingspensioen samen met een rustpensioen ontvangen?
BIJLAGEN JE PENSIOEN GOED GEREGELD 1. De wettelijke grensbedragen van je pensioen 2. De herwaarderingscoëfficiënten voor de berekening van je pensioen 3. Hoe kan ik mijn pensioen verhogen met een pensioenbonus?
Nadere informatieEindexamen economie vwo II
Beoordelingsmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 Voorbeelden van een
Nadere informatieWaarborg en Sociaal Fonds Voedingsindustrie Aanvullend pensioen. Wat?
Waarborg en Sociaal Fonds Voedingsindustrie Aanvullend pensioen Wat? Sinds 1 april 2004 genieten alle arbeiders van de voedingsnijverheid een aanvullend pensioen, ofwel op basis van het sectoraal sociaal
Nadere informatieFNV Vrouw Postbus 8576, 1005 AN Amsterdam Tel: 020-5816398 post@fnvvrouw.nl www.fnvvrouw.nl. Minder gaan werken? Of stoppen misschien?
FNV Vrouw Postbus 8576, 1005 AN Amsterdam Tel: 020-5816398 post@fnvvrouw.nl www.fnvvrouw.nl Minder gaan werken? Of stoppen misschien? Minder werken. Of stoppen, misschien? Je loopt met het idee rond om
Nadere informatieInnovatie, modernisering, goede scholing - een land levert dan goede kwaliteit. Afnemers; goede verhouding prijs en kwaliteit
Samenvatting door een scholier 1633 woorden 8 juni 2007 6,5 4 keer beoordeeld Vak Economie Economie Internationale Handel. Hoofdstuk 1 Nederland handelsland. Nederland afhankelijk van handel omdat het
Nadere informatieEindexamen economie 1-2 vwo 2007-II
Beoordelingsmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 1 0,15 0,12 100% = 25%
Nadere informatieDomein GTST havo. 1) Gezinnen, bedrijven, overheid en buitenland; of anders geformuleerd: (C + I + O + E M)
1) Geef de omschrijving van trendmatige groei. 2) Wat houdt conjunctuurgolf in? 3) Noem 5 conjunctuurindicatoren. 4) Leg uit waarom bij hoogconjunctuur de bedrijfswinsten zullen stijgen. 5) Leg uit waarom
Nadere informatieEindexamen economie pilot vwo 2011 - II
Beoordelingsmodel Vraag Antwoord Scores Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 6
Samenvatting Economie Hoofdstuk 6 Samenvatting door een scholier 2139 woorden 16 oktober 2005 7,4 25 keer beoordeeld Vak Methode Economie Percent Paragraaf 1 Micro-economie: als we de productie door 1
Nadere informatieEindexamen economie 1-2 havo 2007-I
4 Beoordelingsmodel Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 twee van de volgende voorbeelden
Nadere informatieProductwijzer collectieve WGAhiaatverzekering. (uitgebreide variant)
collectieve WGAhiaatverzekering (uitgebreide variant) Productwijzer collectieve WGAhiaatverzekering (uitgebreide variant) Wat leest u in deze productwijzer? In deze productwijzer vindt u algemene informatie
Nadere informatieProductwijzer collectieve WGAhiaatverzekering. (uitgebreide variant)
Productwijzer collectieve WGAhiaatverzekering (uitgebreide Wat leest u in deze productwijzer? In deze productwijzer vindt u algemene informatie over de collectieve WGA-hiaatverzekering (uitgebreide. Welke
Nadere informatieWERK = WERK. naar een werknemersstatuut voor arbeiders en bedienden
WERK = WERK naar een werknemersstatuut voor arbeiders en bedienden Arbeider vs Bediende Zoek de vele oneerlijke verschillen Zoek de vele oneerlijke verschillen De verschillen tussen het statuut van arbeider
Nadere informatieCijferbijlage Wonen in Nederland en werken in België
Cijferbijlage Wonen in Nederland en werken in België Inhoud Algemeen 2 Gezin 2 Medische zorg 3 Nabestaanden 3 Werkloos 4 Ziek of arbeidsongeschikt 5 Zwangerschap en bevalling 5 Zo blijft u op de hoogte
Nadere informatiePraktische opdracht Economie De economische groei in Nederland in jaren-90
Praktische opdracht Economie De economische groei in Nederland in jaren-90 Praktische-opdracht door een scholier 3697 woorden 29 juni 2004 4,7 54 keer beoordeeld Vak Economie Inleiding Deze praktische
Nadere informatieEindexamen economie 1-2 vwo II
Beoordelingsmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 Voorbeelden van een
Nadere informatieWat is tax shift? Man, man, wanneer zitten daar eens belezen mensen bij de VRT?
Wat is tax shift? Man, man, wanneer zitten daar eens belezen mensen bij de VRT? De vraag is wat zou je doen in een 'onbelaste wereld' en waarom belast je iets zodanig dat mensen foute keuzes maken. Wegwerpeconomie
Nadere informatieCijferbijlage. Inhoud Algemeen 2
BBZ Cijferbijlage Wonen in Nederland en werken in België Inhoud Algemeen 2 Gezin 2 Medische zorg 3 Nabestaanden 3 Werkloos 4 Ziek of arbeidsongeschikt 5 Zwangerschap en bevalling 5 Zo blijft u op de hoogte
Nadere informatieNieuwsbrief 2016/1. Fiscale voordelen 2 e woning
Nieuwsbrief 2016/1 In deze nieuwsbrief komen volgende onderwerpen aan bod: - Fiscale voordelen 2 e woning - Winwinlening - Schijnzelfstandigheid - Kort gezegd Uw online pensioendossier Bijzondere rekening
Nadere informatie5.5 a. Een bezit: Natascha heeft nog geld van de klant tegoed. b. Er is nog niets verkocht, dus ook niet op rekening.
Hoofdstuk 5 Werken in een eigen bedrijf 5.1 a. De bezittingen zijn altijd door iemand gefinancierd: door de eigenaar (eigen vermogen) en/of door iemand die een lening verschaft (vreemd vermogen). b. Het
Nadere informatieExamen HAVO. Economie 1
Economie 1 Examen HAVO Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs Tijdvak 2 Woensdag 21 juni 13.30 16.00 uur 20 00 Dit examen bestaat uit 31 vragen. Voor elk vraagnummer is aangegeven hoeveel punten met een goed
Nadere informatieEindexamen economie vwo I
Beoordelingsmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave maximumscore 2 Door de vermindering van
Nadere informatieInterpolis InkomenVoorElkaar. De arbeidsongeschiktheidsverzekering voor werknemers
Interpolis InkomenVoorElkaar De arbeidsongeschiktheidsverzekering voor werknemers Wij zijn Interpolis Wij zijn gegroeid uit een behoefte. Aan zekerheid. Aan vertrouwen. Wij denken met u mee. Over uw toekomst,
Nadere informatieSamenvatting Economie Levensloop Hst. 2/3/4
Samenvatting Economie Levensloop Hst. 2/3/4 Samenvatting door A. 969 woorden 18 november 2012 4 3 keer beoordeeld Vak Methode Economie LWEO Kinderen krijgen is voor ouders liefde en vreugde en de ouders
Nadere informatieNieuwsbrief 2014/4. Wat brengt het regeerakkoord?
Nieuwsbrief 2014/4 Wat brengt het regeerakkoord? Hierbij geef ik u een overzicht van de meest in het oog springende wijzigingen van de nieuwe regering. Let wel, sommige regelingen zijn nog niet definitief
Nadere informatieBruto binnenlands product
Bruto binnenlands product Binnenlands = nationaal Productie bedrijven Individuele goederen Omzet Inkoop van grond- en hulpstoffen - Bruto toegevoegde waarde Afschrijvingen- Netto toegevoegde waarde = Beloningen
Nadere informatieZiekte en arbeidsongeschiktheid: wat is er voor jou geregeld?
Ziekte en arbeidsongeschiktheid: wat is er voor jou geregeld? Toekomstplannen. Een andere woning, een verre reis of kinderen die gaan studeren. Je hebt uitdagend werk, een inkomen en ambities. Je moet
Nadere informatieFOCUS "Senioren en het OCMW"
FOCUS "Senioren en het OCMW" Nummer 11 Mei 2015 1. Inleiding In België leeft 15,1% van de bevolking onder de armoededrempel. Dit percentage ligt nog hoger binnen de leeftijdsgroep ouder dan 65 jaar. 18,4
Nadere informatie5. Waarom wordt een rc ook weleens een vuilbakrekening genoemd?... 3
Inhoudstafel Voorwoord... 1 Deel 1. Wat is een rc precies? 1. Kunt u uw rc vergelijken met een bankrekening?... 2 2. Wat boekt uw boekhouder eigenlijk op uw rc?... 2 3. Wanneer heeft u een slechte of negatieve
Nadere informatieAdministratiekantoor Van den Dungen B.V. Nieuwsbrief 2012, 1 e jaargang, 2 e editie
Nieuwsbrief 2012, 1 e jaargang, 2 e editie Inhoud 1. De ondernemer voor de inkomstenbelasting 1.1 Nieuwe BTW per 1 oktober 2012! 1.2 Aanpassing urencriterium naar omzetcriterium? 2. De B.V. 2.1 Flex-BV-wet
Nadere informatieVrouwenraadinfofiche 2016
Vrouwenraadinfofiche 2016 Drie decennia deeltijds werk en de gevolgen voor vrouwen Evolutie deeltijdse arbeid De overheid en de sociale partners zijn deeltijds werk (gebaseerd op een deeltijdse arbeidsovereenkomst)
Nadere informatie1. Werken als zzp-er in de Zorg & Welzijn sector 2. De Belastingen 3. De concurrentiepositie van de zzp-er 4. De Coöperatieve Samenwerking Zorg & Co.
1. Werken als zzp-er in de Zorg & Welzijn sector 2. De Belastingen 3. De concurrentiepositie van de zzp-er 4. De Coöperatieve Samenwerking Zorg & Co. 5. Toekomstperspectief Werken als zzp-er Verschillen
Nadere informatieKindgebonden budget 2011. Een bijdrage in de kosten voor uw kinderen. Leuker kunnen we t niet maken. Wel makkelijker.
Kindgebonden budget 2011 Een bijdrage in de kosten voor uw kinderen Leuker kunnen we t niet maken. Wel makkelijker. 2 Kindgebonden budget Het kindgebonden budget is een bijdrage in de kosten voor uw kinderen.
Nadere informatieGoede tijden, slechte tijden. Soms zit het mee, soms zit het tegen
Slides en video s op www.jooplengkeek.nl Goede tijden, slechte tijden Soms zit het mee, soms zit het tegen 1 De toegevoegde waarde De toegevoegde waarde is de verkoopprijs van een product min de ingekochte
Nadere informatieONZE ARBEIDSMARKT: WAAROM WE MOETEN DOEN WAT WE MOETEN DOEN EN WAT WE KUNNEN DOEN
ONZE ARBEIDSMARKT: WAAROM WE MOETEN DOEN WAT WE MOETEN DOEN EN WAT WE KUNNEN DOEN Prof. dr. Stijn Baert @STIJN_BAERT GEWOON-DOEN-DAG OPEN VLD 1 1 2 3 WAAROM WE MOETEN DOEN WAT WE MOETEN DOEN EN WAT WE
Nadere informatieJe leeft, je verandert. Loyalis verandert met je mee. Financiële zekerheid bij arbeidsongeschiktheid
Je leeft, je verandert. Loyalis verandert met je mee. Financiële zekerheid bij arbeidsongeschiktheid Inkomen bij arbeidsongeschiktheid kan erg tegenvallen Stelt u zich eens voor, u wordt ziek. En twee
Nadere informatieUIT externe effecten
Externe effecten van de productie. Als bedrijven produceren is er vaak sprake van bijkomende effecten die niet in de prijs van het product zijn opgenomen. Als een bedrijf auto s produceert dan put het
Nadere informatieDomein E: Ruilen over de tijd. fransetman.nl
Domein E: Ruilen over de tijd Rente : prijs van tijd Nu lenen: een lagere rente Nu sparen: een hogere rente Individuele prijs van tijd: het ongemak dat je ervaart Algemene prijs van tijd: de rente die
Nadere informatieIk krijg een IVA-uitkering Wat betekent dat?
uwv.nl werk.nl Ik krijg een IVA-uitkering Wat betekent dat? Wat u moet weten als u een IVA-uitkering krijgt Wilt u meer weten? Kijk voor meer informatie op uwv.nl. Wilt u daarna nog meer weten over uw
Nadere informatieMeerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op.
Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. De heilige koe Bij de beantwoording van de vragen 1 tot en met 5 moet je soms gebruikmaken van de informatiebronnen 1 en 2. Nederlanders
Nadere informatieInformatie voor de ondernemer Nabestaandenverzekering Collectief voor zelfstandig ondernemers
collectieve NABESTAANDENVERZEKERING Informatie voor de ondernemer Nabestaandenverzekering Collectief voor zelfstandig ondernemers Uitkering(en) voor uw achterblijvende partner Nabestaandenverzekering Collectief
Nadere informatieCollectieve WGA-hiaatverzekering (uitgebreide variant)
Productwijzer Collectieve WGA-hiaatverzekering (uitgebreide variant) Wat leest u in deze productwijzer? In deze productwijzer vindt u algemene informatie over de collectieve WGA-hiaatverzekering (uitgebreide
Nadere informatiePensioen Aanvullingsplan. Uw pensioeninkomen aanvullen
Pensioen Aanvullingsplan Uw pensioeninkomen aanvullen Uw pensioeninkomen aanvullen Is uw pensioen straks voldoende om te kunnen blijven leven zoals u dat gewend bent? Of is een aanvulling nodig? Het is
Nadere informatieBIJLAGE 2: Bruto-nettotrajecten
BIJLAGE 2: Bruto-nettotrajecten Aan de heer Groot is toegezegd om informatie te verstrekken over verschillen tussen het brutonettotraject van ondernemers en werknemers. 1 Aannames Een vergelijking van
Nadere informatieDe JetStar bestaat uit een reeks onderdelen die in de onderneming JetFun bvba worden geproduceerd.
De onderneming JetFun bvba produceert één type jetski, de JetStar. De JetStar bestaat uit een motor die de jetski aandrijft. De motor is een Kawasaki 23 pk die wordt aangekocht. De JetStar bestaat uit
Nadere informatieETEN EN DRINKEN VOOR DE HORECA
Menukaart Open Vld ETEN EN DRINKEN VOOR DE HORECA Alexander De Croo Maggie De Block MENU_HORECA_2015CC_OPENVLD_8PAG.indd 1 Bart Tommelein Gwendolyn Rutten 30/11/15 15:58 Woord van de Chef Beste Horeca,
Nadere informatieAllianz Arbeidsongeschiktheids-
Allianz Inkomensverzekeringen Nederland Schadeverzekering N.V. Allianz verzekeringen Wagenparkmanagement Arbeidsongeschiktheids- Zekerheid over uw eigen inkomen Waarom een arbeidsongeschiktheidsverzekering?
Nadere informatieArbeids- ongeschikt. Stel dat je geheel of gedeeltelijk arbeidsongeschikt raakt. Wat betekent dit dan voor de opbouw van je pensioen?
Arbeids- ongeschikt Stel dat je geheel of gedeeltelijk arbeidsongeschikt raakt. Wat betekent dit dan voor de opbouw van je pensioen? N.B. Op dit moment ligt de officiële pensioenleeftijd bij UWV nog op
Nadere informatieGROEPSVERZEKERING. Brochure werknemer. Pension@work. Mijn werk, mijn groepsverzekering, mijn toekomst!
GROEPSVERZEKERING Brochure werknemer Pension@work Mijn werk, mijn groepsverzekering, mijn toekomst! 2 Gefeliciteerd! Uw werkgever biedt u de groepsverzekering Pension@work aan. Daarmee bouwt hij voor u
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 19 en 20: Inkomensverdeling en conjuntuur
Samenvatting Economie Hoofdstuk 19 en 20: Inkomensverdeling en conjuntuur Samenvatting door een scholier 1286 woorden 9 januari 2013 6,8 4 keer beoordeeld Vak Methode Economie Percent 19.1 Personele inkomensverdeling
Nadere informatieNieuwsbrief kwartaal 4 Prinsjesdag Bron: Dukers & Baelemans Pagina 1. U als particulier: Algemene heffingskorting en de arbeidskorting
U als particulier: Algemene heffingskorting en de arbeidskorting In het belastingplan 2014 was reeds aangekondigd dat het afbouwpercentage in de algemene heffingskorting geleidelijk wordt verhoogd en de
Nadere informatieMAANDAGOCHTEND HET BOS VOOR JEZELF
MAANDAGOCHTEND HET BOS VOOR JEZELF Pak je kans! Informatie voor werknemers Het Het is een regeling die jou als werknemer in Bij deelname aan het wordt het ingeleverde loon voor de helft gecom penseerd
Nadere informatieCijferbijlage. Inhoud Algemeen 2
BBZ Cijferbijlage Wonen in Nederland en werken in België Inhoud Algemeen 2 Gezin 2 Medische zorg 3 Nabestaanden 3 Werkloos 4 Ziek of arbeidsongeschikt 5 Zwangerschap en bevalling 5 Zo blijft u op de hoogte
Nadere informatieDomein D: markt (module 3) vwo 4
1. Noem 3 kenmerken van een marktvorm met volkomen concurrentie. 2. Waaraan herken je een markt met volkomen concurrentie? 3. Wat vormt het verschil tussen een abstracte en een concrete markt? 4. Over
Nadere informatie4.1 Klaar met de opleiding
4.1 Klaar met de opleiding 1. Werken in loondienst - Bij een bedrijf of bij de overheid (gemeente, provincie, ministerie); - Je krijgt loon/salaris; - Je hebt een bepaalde zekerheid, dat je werk hebt,
Nadere informatieEindexamen economie 1-2 vwo 2003-I
4 Antwoordmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 Een voorbeeld van een juiste berekening
Nadere informatie3. Controleer na de installatie als U het programma kan opstarten en controleer indien U in de module loonberekeningen kan werken zonder probleem.
Installatie instructies Om HyperSoft V3.0 B20090310 te installeren volgende stappen uitvoeren : 1. Maak een backup van uw gegevens via HyperSoft Loon. Deze stap is zeer belangrijk aangezien er ingrijpende
Nadere informatieNieuwe Vlaamse belastingvermindering vanaf aanslagjaar 2008: regeling in de personenbelasting
Nieuwe Vlaamse af : regeling in de personenbelasting (inkomsten geldt een nieuwe Vlaamse voor al wie beroepsactief is en personenbelasting betaalt in een gemeente van het Vlaams Gewest. Deze stijgt geleidelijk
Nadere informatieHet Anw-Zekerheidsplan. Goed werkgeverschap voor de nabestaanden van uw werknemer
Het Anw-Zekerheidsplan. Goed werkgeverschap voor de nabestaanden van uw werknemer Inhoud Een goede werkgever denkt mee. 3 Even uw voordelen op een rij! 4 Zo werkt de Algemene nabestaandenwet (Anw). 5 Bijverzekeren
Nadere informatieDe reiskostenregeling voor de sociale werkvoorziening. Dit zijn de belangrijkste punten
De reiskostenregeling voor de sociale werkvoorziening Dit zijn de belangrijkste punten Inleiding Per 1 januari 2010 geldt voor werknemers in de sociale werkvoorziening een nieuwe reiskostenregeling. Deze
Nadere informatieSectorwerkstuk Economie Economische crisis
Sectorwerkstuk Economie Economische crisis Sectorwerkstuk door A. 2214 woorden 2 februari 2013 6,6 119 keer beoordeeld Vak Methode Economie Pincode Deelvraag 1: Wat zijn de oorzaken van de Economische
Nadere informatieBreak-Even Analyse. Vaste Kosten Variabele Kosten DE EXTRACOMPTABELE KOSTENCALCULATIE
Vaste Kosten Variabele Kosten f() = f() Directe kosten Indirecte kosten rechtstreeks toewijsbaar niet-rechtstreeks toewijsbaar DE EXTRACOMPTABELE KOSTENCALCULATIE Gedurende de boekingsperiode worden alle
Nadere informatie