Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen

Transcriptie

1 1 Aanvulling op Hoofdstuk 7 Financiën - Uitvoeringsagenda (vanaf pagina 55) Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen Vooraf De Topsector Tuinbouw en Uitgangsmaterialen streeft ernaar om in de periode een omslag te maken naar een vraaggedreven en marktgeoriënteerde sector waarvan de toegevoegde waarde tweemaal zo hard groeit als in de periode tussen (tot 1,3 mrd./jaar extra in 2020). Dit kan niet zonder de realisatie van het innovatiecontract, en een duidelijke visie op de toekomst via de vier innovatiethema s. De thema's zijn: Meer met minder, Voedselveiligheid en zekerheid, Gezondheid en welbevinden en Samenwerkende waardeketen. Dit rechtvaardigt komend jaar een private inzet van 132 mln. die in 2016 oploopt naar 160 mln. In december 2011 jl. diende de Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen (T&U) de Uitvoeringsagenda in. Aanvullend op deze Uitvoeringsagenda is een aantal uitwerkingen toegevoegd in de hierna volgende tekst en is de publieke inzet nader gedefinieerd. Dit mede naar aanleiding van vervolggesprekken met departementen en kennisinstellingen door de T&U-Board. Verbijzondering van de Innovatiecontracten De hierna volgende tekst, die dus als integrale aanvulling op de in december 2011 geleverde Uitvoeringsagenda geldt, richt zich vrijwel uitsluitend op een verbijzondering van de Innovatiecontracten. Publieke bijdrage: De beschikbare inzet van de middelen voor DLO, namelijk 51 mln. per jaar inclusief A&F, blijft beschikbaar. Er bestaat tussen de topsectoren Agro & Food (A&F) en Tuinbouw & Uitgangsmaterialen (T&U) een aantal crossovers, bij met name DLO en NWO. De topteams van beide topsectoren hebben afgesproken dat op deze crossovers gezamenlijk vanuit de inhoud wordt geprogrammeerd, conform de proposities die zijn gedaan. Inzet op behoud van de jaarlijkse financiering van 30 mln. vanuit collectief geïnde private bijdragen voor innovatie in de T&U-sector. Cruciale succesfactor voor innovatie is de valorisatie naar MKB en MKB+. Komende jaren lopen overheidsinvesteringen hiervoor sterk terug. Specifieke inzet en ontwikkeling van instrumentarium gericht op valorisatie en kennisaansluiting is noodzakelijk. Met belangstelling worden pilots, bijvoorbeeld bij A&F, gevolgd. Desgewenst wordt er maatwerk voor T&U ontwikkeld. De topsector T&U streeft ernaar de matching voor de financiering van internationale ambities, zoals Horizon 2020, te verhogen van 7 mln. naar 10 mln. per jaar. Dit is exclusief de matching die de kennisinstellingen vanuit eigen middelen moeten inbrengen. In de propositie van de overheid kan hiervoor nog geen bedrag worden opgenomen, maar de topsector T&U vraagt hiervoor nadrukkelijk aandacht bij de overheid omdat anders het risico bestaat dat er middelen blijven liggen die van wezenlijk belang zijn om de ambities te kunnen realiseren. Afspraken rond proposities 2012/2013 en vooruitblik naar 2015:

2 2 In reactie op het innovatiecontract zijn er door NWO, TNO, DLO en EL&I proposities gedaan voor bijdragen aan het innovatiecontract. In de afgelopen weken is door het de T&U-Board (topteam) nader overleg geweest over deze proposities van kennisinstellingen. Overzicht van private en publieke bijdragen Kennisinstellingen: Voor fundamenteel en toegepast onderzoek incl. valorisatie zijn op het gebied van T&U de volgende instellingen van belang: NWO: Het NWO-thema Agro, Food & Tuinbouw kent drie speerpunten, te weten Duurzame en veilige productie, Gezonde voeding en Voedselzekerheid in mondiaal perspectief. In haar propositie doet NWO een voorstel voor inzet van 11 mln. specifiek voor topsector T&U voor de periode Van groot belang voor de topsector T&U is vooral het Core programma Uitgangsmaterialen (met aanverwante programma s) dat mede moet zorgen voor de voortzetting van de financiering van het succesvolle TTI groene genetica. Het is essentieel voor de innovatiekracht en het functioneren van de TKI Uitgangsmaterialen dat een gegarandeerde basis voor de langere termijn wordt gerealiseerd. Naast de 11 mln. voor de jaren zit er in de propositie voor deze jaren nog voor 9,6 mln. aan crossovers met de topsectoren A&F, Life Sciences, Energie en Chemie. Afgesproken is tussen de topsectoren A&F en T&U dat de gezamenlijke programma s ook gezamenlijk worden geprogrammeerd. Overigens heeft NWO dit ook zo in haar propositie bedoeld zoals aangegeven in het overleg tussen NWO en de topsector T&U. (Zie bijlage: Crossovers uitgewerkt) KNAW De uitvoeringsagenda van T&U biedt duidelijke aanknopingspunten voor het sluiten van innovatiecontracten op het gebied van bodem, epigenetica en biobased economy. De door het KNAW gestimuleerde oprichting van het centrum voor bodemecologie (samen met de WUR) sluit goed aan bij de kennisvraag vanuit de topsectoren. KNAW zet in de periode ,5 mln. per jaar in op deze topsector. Gezien het fundamentele karakter van dit onderzoek en de doorlooptijden is het van belang dat eenzelfde bijdrage in de periode wordt gegarandeerd. TNO In 2012 is nagenoeg 1 mln. beschikbaar voor T&U. Naast de programmering à 0,493 mln. is er een nieuw programma opgevoerd rond het beheersen en reduceren van microbiële gevaren in de groenten- en fruitketens à 0,5 mln. per jaar. DLO De kern van het profiel van DLO ligt voor een belangrijk deel op het werkterrein dat door de topsectoren A&F en T&U wordt beschreven. Totaal budget voor 2012 voor de beide topsectoren is 51 mln. euro. In DLO-propositie is 17 mln. daarvan toegekend aan T&U. DLO heeft aangegeven dat de inzet voor 2013 grotendeels gelijk zal zijn. Er bestaat bij DLO tussen de topsectoren A&F en T&U een aantal crossovers. De topteams van beide topsectoren hebben afgesproken dat op deze crossovers gezamenlijk vanuit de inhoud wordt geprogrammeerd, conform de proposities die zijn gedaan. De crossovers waarom het om gaat zijn: bodem, plantgezondheid, voedselveiligheid, voeding en gezondheid, Biobased Economy. (Zie bijlage: crossovers uitgewerkt)

3 3 Departementale middelen EL&I, DG Agro, zegt binnen de post voeding en tuinbouw een budget toe van 16,5 mln. Dit budget komt ten goede van de topsector T&U, maar het budget kan als zodanig niet meegerekend worden voor matching van private kennisbudgetten binnen het innovatiecontract. Dit budget bestaat uit beleidsbudget gericht op Kas als Energiebron en op het fonds kleine toepassingen. Deze onderwerpen zijn specifiek opgenomen in de Uitvoeringsagenda van het topteam T&U. Regionale inzet RDA+ De gezamenlijke decentrale greenportoverheden (provincies en gemeenten) hebben voor 2012 circa 20 mln. vrijgemaakt voor investeringen in de topsector T&U. Deze middelen zijn specifiek bedoeld voor kennis en innovatie binnen de sector en in crossovers. Ook voor de jaren t/m 2016 is jaarlijks zo n 20 mln. vanuit deze overheden beschikbaar voor deze topsector. Uitgaande van een private inzet in 2012 van 132 mln. en financiering van projecten via de TKI s tuinbouw en uitgangsmaterialen, oplopend tot 160 mln. in 2016 kan maximaal 40 mln. aan RDA+ gegenereerd worden.

4 4 Bijlage bij aanvulling op Hoofdstuk 7 Financiën - Uitvoeringsagenda (vanaf pagina 55) Uitwerking crossovers De Topsector T&U voorziet de volgende inhoudelijke crossovers met m.n. Agro&Food (A&F), vanaf 2012 e.v. 1. NWO propositie voor Tuinbouw & Uitgangsmaterialen en de daarin benoemde crossovers met andere topsectoren. NWO heeft in 2011 het thema Agro, Food & Tuinbouw ingesteld met het doel en een impuls te geven en een herkenbare bijdrage te leveren aan het realiseren van de doelen en ambities die door de topsectoren A&F en T&U zijn geïdentificeerd. Het NWO-thema Agro, Food & Tuinbouw kent drie speerpunten, te weten Duurzame en veilige productie, Gezonde voeding, en Voedselzekerheid in mondiaal perspectief. Er bestaan diverse inhoudelijke dwarsverbanden tussen deze speerpunten zoals bijv. producten met toegevoegde waarde, duurzaamheid, eiwitinnovatie, voedselveiligheid, en de systeembenadering van de hele keten van productie, verwerking tot en met gebruik. De drie speerpunten zijn uitgewerkt na consultatie van onderzoekers uit uiteenlopende disciplines en vanuit alle Nederlandse universiteiten. Een aantal van de activiteiten van NWO zijn specifiek gericht op topsector T&U, ten behoeve van bijdragen aan de Innovatieprogramma s Meer met minder, Voedselveiligheid en zekerheid en Gezondheid en welbevinden. Dit betreffen: Core Programma Uitgangsmaterialen. De doelen van dit programma zijn de consolidatie en versterking van de kennisbasis en capacity building binnen het onderzoeksterrein Uitgangsmaterialen richt zich op het aantrekken en opleiden van toptalent voor de plantenwetenschappen. Experimental Plant Sciences, Graduate Programme. Dit programma van de onderzoeksschool Experimental Plant Sciences. Onderzoeksprogramma met Rijk Zwaan. Dit programma richt zich op het bestuderen van meiose en meiotische recombinatie tijdens het kruisen van planten. Groene escience. Het escience Center en het TTI Groene Genetica zullen samen een groen escience platform opzetten. ERA-NET for Coordinating Action in Plant Sciences (ERA-CAPS). Afstemming met andere initiatieven en het beschikbaar maken van onderzoeksdata worden daarbij bevorderd. Cooperation China (NSFC) - Joint Research Projects - Plant Developmental Biology. Er zullen in 2012 een aantal onderzoeksprojecten starten in het kader van een samenwerkingsprogramma met China op het gebied van ontwikkelingsbiologie van planten. Diverse bijdragen uit talent programma s en overige bottom-up onderzoekprogramma s. Een aantal van de activiteiten van NWO is gericht op de topsectoren T&U en A&F. Dit betreffen: Global Food Systems. Een integrale benadering van voedselzekerheid is cruciaal. Nieuwe inzichten worden verwacht in systeemoplossingen m.b.t. veilige en gezonde voedselproductie, gekoppeld aan de wensen van consumenten. Open call Agro, Food & Tuinbouw. Deze call zal zich richten op excellent funderend onderzoek, geïnspireerd door de inhoudelijke uitwerking van de topsectoren T&U en A&F. Het thema Meer met minder wordt hiervoor verder uitgewerkt. JPI Agriculture, Food Security and Climate Change (FACCE). FACCE richt zich op voedselzekerheid en duurzame voedselproductie. NWO bijdrage nog onzeker.

5 5 Daarnaast zijn een aantal activiteiten benoemd die betrekking hebben op meerdere topsectoren. Dit betreffen: Maatschappelijk Verantwoord Innoveren. Dit programma richt zich op technologische ontwikkelingen die naar verwachting ingrijpende effecten zullen hebben op individu en/of samenleving. Dit betreft enerzijds ontwikkelingen rond nieuwe technologieën zoals ICT, nanotechnologie, biotechnologie en neurowetenschappen, en anderzijds technologische systemen in transitie zoals energie, transport, landbouw en water. Enabling Technologies & Infrastructure. Ter ondersteuning van een aantal opkomende technologieën in de agrarische ( groene ) en medische ( rode ) life sciences is in de topsector Life Sciences & Health een roadmap Enabling technologies & infrastructure opgenomen. Nog nader in te vullen onderzoekscall t.b.v. de topsectoren T&U, Chemie en A&F. 2. DLO propositie voor Tuinbouw & Uitgangsmaterialen en de daarin benoemde crossovers met andere topsectoren en in het bijzonder met Agrofood (A&F). a) In de propositiebrief van DLO zijn de volgende terreinen benoemd waarop gezamenlijk geprogrammeerd gaat worden: Bodem Plantgezondheid Voedselveiligheid Voeding en gezondheid Biobased Economy Onderliggend daaraan gaat het om de volgende programma s en in totaal beslaan deze crossovers ongeveer een bedrag van 10 mln.: Verder: BO Duurzame bodem (administratief ingebed in A&F): ca. de helft van het budget wordt ingezet op tuinbouwsectoren, waaraan ook cofinanciering is verbonden van Productschap Akkerbouw, Productschap Tuinbouw, privaat bedrijfsleven, provincies en EU. BO Innovatie Plantgezondheid (administratief ingebed in T&U). Het merendeel van de projecten vindt plaats aan tuinbouwgewassen, een deel van het programma betreft Agrofood-gewassen. BO-programma VDC (Voedsel, Dier en Consument) met daarin thema s als Innovaties voedselketen, Voedselveiligheid en zekerheid en Vergroting duurzaam marktaandeel die administratief geheel zijn opgevoerd bij A&F zijn ook relevant voor T&U. Onderwerpen: veilig voedsel, voedselverspilling, monitor duurzaam voedsel, regionale voedselsystemen, local for local, plantaardige eiwitten als duurzaam alternatief, volgen consumentengedrag. KB-programma s Voedselveiligheid en Voeding & Gezondheid. Door de aard van de problematiek die in deze programma s wordt bestudeerd is het onderzoek zowel relevant voor T&U als voor A&F. BO-programma s Biobased Performance Materials en Biobased (beiden administratief ingebed in A&F) en het KB-programma Biobased waarvan onderdelen betrekking hebben op of relevant zijn voor T&U. is ook het BO-programma Klimaatneutraal produceren (administratief ingebed in A&F) wat betreft de daarin ontwikkelde principes ook relevant voor T&U. Het programma is gericht op klimaatneutrale en klimaatbestendige bedrijfsvoering via het opzetten van een netwerk van (voorloper)bedrijven in diverse sectoren.

6 6 bevat ook het BO-programma Vermarkting duurzaamheid (als onderdeel van BO Concurrentiekracht en toekomst agrocluster) onderwerpen die met name relevant zijn voor T&U (zoals stedennetwerk, wegnemen belemmeringen urbane landbouw, MKBA stadslandbouw, ketenmodellen en logistieke oplossingen, stedelijke voedselproductie), hoewel het programma nu administratief volledig is opgenomen onder A&F. leidt het BO-programma Keteninnovaties Plantaardig (administratief T&U) tot kennis die ook relevant is voor A&F. Het merendeel van de projecten vindt plaats aan tuinbouwgewassen, een deel van het programma betreft Agrofood-gewassen. leidt het BO-programma Kennis tot kennis en innovaties (administratief T&U en gekoppeld aan de HCA) die ook voor A&F relevant is. Ten slotte is het programma BO-Internationaal administratief budgettair verdeeld tussen A&F en T&U, maar er is sprake van een crossover en derhalve een gezamenlijk optrekken in verband met te behalen synergievoordelen. b) PPS-voorstellen: Biobased: Raakvlakken tussen A&F en T&U liggen op het vlak van regionale initiatieven (zoals ACCRESS en BioTransitiehuis Greenport Venlo), eiwitten (eiwitplatform) en eventueel CCC4. Rond Precisielandbouw en Datainfrastructuur en satellietbank is sprake van PPS-en die ook relevant zijn en een toepassing kennen binnen de vollegrondsectoren in T&U. Dit geldt ook voor het hieraan gerelateerde project IJK-akker. Het werkpakket Productschap Akkerbouw vraagt eveneens om afstemming met T&U. De voorgestelde PPS-en Agroconnect en Agriconnect binnen het thema Markt en keteninnovatie zijn relevant voor T&U. Dat geldt ook voor de meer generieke PPS-en binnen dit thema op het vlak van Multifunctionele landbouw, Real Food, Ambachtseconomie Achterhoek, Partners voor ondernemerschap en The Sustainability Consortium. Van de voorgestelde PPS-en binnen het thema Gezondheid ligt er een afstemmingsvraag rond de initiatieven Haverketen, Gezondheidsbehoud en Food, Cognition and Behaviour. De initiatieven Customized protein nutrition en High care food services zijn ook relevant voor T&U. Alle initiatieven binnen het thema Consument (te weten Smaaklessen, Intelligent Consumer Systems, Groente en kinderen en Voeding en ouderen ) zijn ook relevant voor T&U.