Bodembeheer: kwaliteit & opleiding

Transcriptie

1 Bodembeheer: kwaliteit & opleiding Kader voor het ontwikkelen van cursussen en trainingen voor ambtenaren VOORT fase 1 SIKB Prj. 44, fase 1 voor de opleidingsinstituten December 2003

2 Inhoudsopgave Inleiding... 3 Aanleiding voor VOORT...3 Doel, uitgangspunten en randvoorwaarden...4 Algemene werkwijze, resultaten en gebruik...4 Vervolg; fase 2 en Uitvoeringsteam:...5 Begeleidingscommissie:...5 Opleidingsmodules Bodembeheer... 6 Welke modules zijn ontwikkeld?...6 Wie volgt welke module en hoeveel tijd kost dat?...7 Opbouw van de modules...7 Opleidings- & ervaringsniveau...8 Module type A: Bodembeheer algemeen, kennis en vaardigheden...9 Module type B: Vaardigheden Module C1: Bodembeheerbeleid, verdieping kennis en vaardigheden Module C2: Integraal werken, verdieping kennis en vaardigheden Module C3: Bodemhygiëne, verdieping kennis en vaardigheden Module C4: Bodemtechniek, verdieping kennis en vaardigheden Module C5: Juridische aspecten, verdieping kennis en vaardigheden Module C6: Financiële aspecten, verdieping kennis en vaardigheden Module C7: Ondersteuning, verdieping kennis en vaardigheden Bodembeheer bij andere overheden Bijlage 1: Moduleontwikkeling, de achtergrond Van taken naar taakclusters Van kennis en vaardigheden naar kennis/vaardigheidsclusters Van algemene competenties naar vaardigheden Ontwikkeling van het opleidingenkader; taak- of kennisclusters? Bijlage 2: Takenlijsten Bijlage 3: Lijst van competenties Bijlage 4: Handreiking competentiecatalogus Bodembeheer; kwaliteit & opleiding; deel Opleidingsinstituten 2

3 Inleiding Het Ministerie van VROM, de provincies en de gemeenten hebben het initiatief genomen tot het project VOORT. VOORT staat voor Verbeteren Opleiding, Ontwikkeling, Rol- en Taakinvulling van ambtenaren op het gebied van Bodembeheer. VROM heeft de Stichting Infrastructuur Kwaliteitsborging Bodembeheer (SIKB) gevraagd trekker van het project te zijn. Het SIKB heeft KAM Milieuadvies b.v. opdracht gegeven tot uitwerking van VOORT. Leeswijzer Deze rapportage betreft fase 1 van VOORT, de inhoudelijke uitwerking. Er is een aparte rapportage gemaakt voor provincies, rechtstreekse gemeenten, programmagemeenten, projectgemeenten en opleidingsinstituten. Deze rapportage voor de opleidingsinstituten is opgebouwd uit drie hoofdstukken en vier bijlagen. In dit hoofdstuk Inleiding komen de aanleiding, doelstelling, werkwijze, algemene resultaten en het vervolg van VOORT aan de orde. In het tweede hoofdstuk Opleidingsmodules Bodembeheer is het kader uitgewerkt waarmee de opleidingsinstituten cursussen en trainingen kunnen gaan ontwikkelen. Het derde hoofdstuk Bodembeheer bij andere overheden behandelt kort bij welke andere overheden Bodembeheer een rol speelt. De bijlagen bevatten de achtergrond bij het opleidingenkader (bijlage 1), de bodembeheertaken van provincies en gemeenten (bijlage 2) en de (IPO)-competentietabel (bijlage 3), met uitwerking naar ontwikkelfasen (bijlage 4). Aanleiding voor VOORT Het bevoegd gezag Bodem de provincies en de rechtstreekse gemeenten heeft circa 50 wettelijke en beleidsmatige taken op het gebied van Bodembeheer. Voor de programma- en projectgemeenten zijn dat er circa 35. Een deel van die taken is nieuw. Tevens is er doorstroming van medewerkers en komen nieuwe medewerkers binnen. Om de kwaliteit van de uitvoering van bodemtaken te waarborgen, is bij- en nascholing van de (nieuwe) medewerkers belangrijk. Echter, vraag en aanbod van de scholing zijn op dit moment niet op elkaar afgestemd. Daarnaast doet het zogenaamde competentiemanagement bij de overheden steeds meer opgeld. Daarin spelen, naast kennis, ook houding en vaardigheden van de ambtenaren een grote rol. In het bestaande aanbod van cursussen en trainingen op het gebied van bodembeheer ligt de nadruk echter sterk op kennis en niet zozeer op houding en vaardigheden. Naast bovengenoemde inhoudelijke aanleidingen voor het project VOORT is er ook een procesmatige aanleiding. Door het SIKB is het project Vakbekwaamheid van sleutelfunctionarissen in de bodemketen uitgevoerd. Daarbij zijn voor een aantal kritische bodemfuncties in de marktsector na- en bij- Bodembeheer; kwaliteit & opleiding; deel Opleidingsinstituten 3

4 scholingstrajecten ontwikkeld. Met het project VOORT wordt een equivalent daarvan voor de overheid verkregen. Doel, uitgangspunten en randvoorwaarden Het doel van VOORT is om vraag en aanbod van cursussen en trainingen op het gebied van Bodembeheer te structureren, zodat de opleidingsinstituten beter dan nu kunnen voorzien in de opleidingsbehoefte van de bodemoverheid en eventueel van adviesbureaus. De mogelijkheden voor verbetering van de kwaliteit van het bodembeheer worden daarmee vergroot. De uitgangspunten en randvoorwaarden voor de uitvoering van fase 1 van VOORT zijn: VOORT vormt het kader voor opleidingsinstituten om cursussen en trainingen te kunnen gaan ontwikkelen die beantwoorden aan de vraag van de bodemoverheden. De opleidingsinstituten ontwikkelen cursussen en trainingen op commerciële basis In VOORT wordt uitgegaan van taken die de verschillende overheidsorganisaties hebben op het gebied van Bodembeheer, in plaats van functies van bodembeheermedewerkers, omdat taken eenduidig zijn te definiëren en functies niet VOORT gaat uit van de bodembeheertaken van provincies en gemeenten. Bodembeheertaken van andere overheden, zoals Waterschappen en Rijkswaterstaat, blijven buiten beschouwing, omdat die bodembeheertaken nog niet volledig zijn uitgekristalliseerd In VOORT wordt Bodembeheer gezien als het omgaan met chemisch verontreinigde bodem. Zaken als preventie van bodemverontreiniging (ondanks het gebruik van het begrip bodembescherming ), fysische bodemaantasting en het omgaan met bodemnatuur- en cultuurschatten, vallen buiten de beschouwing VOORT sluit zo veel mogelijk aan bij lopende initiatieven en projecten met betrekking tot cursussen en trainingen op het gebied van Bodembeheer, zoals het project Leerwerktraject van de provincie Noord Holland met haar gemeenten en de opleidingstrajecten in de provincies Groningen en Drenthe. Algemene werkwijze, resultaten en gebruik VOORT wordt uitgevoerd in drie fasen. Fase 1 betreft het inhoudelijke deel. Daarin zijn alle bodembeheertaken van provincies en gemeenten geïnventariseerd, als uitwerking van de indeling in de Normbladen Bodem 8001 en Voor elke taak zijn de kennis en de vaardigheden 1 die passen bij een kwalitatief goede uitvoering van die taak beschreven, evenals het opleidingsniveau en de (globale) functiebenaming. 1 Voor wat betreft vaardigheden is de lijst van algemene competenties van de provincies (project FU- WAPROV) gebruikt, omdat deze lijst vastligt vanwege CAO-afspraken. Bodembeheer; kwaliteit & opleiding; deel Opleidingsinstituten 4

5 Uit de takenlijst zijn opleidingsmodules samengesteld. Elke module bevat een aantal onderwerpen en elk module onderwerp is rechtstreeks gekoppeld aan de betreffende taken met bijbehorende kennis en vaardigheden. De resultaten van fase 1 van VOORT hebben meerdere (samenhangende) toepassingen. VOORT speelt in op de maatschappelijke tendens naar competentiemanagement en tegelijkertijd geeft VOORT invulling aan het onderwerp vakbekwaamheid uit het Normblad Bodem: De koppeling van algemene competenties (vaardigheden) aan de takenlijst van Bodembeheer geeft de verantwoordelijke leidinggevenden van provincies en gemeenten een instrument in handen om, samen met de medewerker, op eenvoudiger wijze persoonlijke ontwikkelingsplannen (POP s) te kunnen opstellen; Met de opleidingsmodules en de takenlijst zijn de opleidingsinstituten beter in staat om cursussen en trainingen te ontwikkelen die aansluiten op de daadwerkelijke opleidingsbehoefte. Met de te ontwikkelen cursussen en trainingen kan de kennis van bodembeheer worden verhoogd én kunnen de gewenste algemene competenties worden getraind. Zo kan invulling worden gegeven aan de uitvoering van de POP s. Vervolg; fase 2 en 3 VOORT fase 1 zal in 2003 zijn afgerond. De resultaten en daarop volgende implementatie ervan zullen in fase 2 worden afgestemd met de bevoegde overheden. In fase 3 gebeurt datzelfde met de opleidingsinstituten aan de hand van het VOORT-kader. De opleidingsinstituten kunnen dan starten met het ontwikkelen van cursussen en trainingen Bodembeheer. Indien de uitvoering van de fasen 2 en 3 direct aansluit op fase 1, kunnen de cursussen en trainingen naar verwachting eind voorjaar van 2004 beschikbaar zijn. Uitvoeringsteam: KAM Milieuadvies b.v. FFact W.F. Kooper F. Hopstaken Begeleidingscommissie: Gemeente Arnhem mevrouw M. Visser Haskoning C. Neeft IPO F. Kok (tot juli 2003) Provincie Noord Holland C. Denneman SIKB W. de Koning SKB J. Verheul VNG J. Verburg VROM M. de Steenwinkel VKB M. Veul (voorzitter) Bodembeheer; kwaliteit & opleiding; deel Opleidingsinstituten 5

6 Opleidingsmodules Bodembeheer Het eindresultaat van VOORT, fase 1 is voor de opleidingsinstituten beschreven in 3 typen opleidingsmodules (A, B en C). Deze vormen het kader voor opleidingen op het gebied van Bodembeheer. Dit kader wordt in fase 2 besproken en geïmplementeerd met de bodemmanagers bevoegd gezag en in fase 3 gebruikt door opleidingsinstituten om cursussen en trainingen te ontwikkelen. De manier waarop de modules zijn afgeleid uit taken en kennis is beschreven in bijlage 1. Welke modules zijn ontwikkeld? De opleidingsmodules zijn opgebouwd uit de bodembeheertaken van provincies, rechtstreekse gemeenten, programmagemeenten en projectgemeenten, inclusief kennis en vaardigheden die passen bij een goede uitvoering van die taken. Module type A (1 module) is algemeen. Het totale veld van Bodembeheer komt aan de orde; de samenhang van de verschillende onderdelen van Bodembeheer, kennis en vaardigheden. Deze module is bedoeld voor iedereen die op welke manier dan ook met bodembeheer in zijn of haar werk te maken heeft. Dat zijn in de eerste plaats de bodemmedewerkers van provincies en gemeenten. Maar het zijn ook medewerkers van de afdelingen Handhaving, Ruimtelijke Ordening, Verkeer & Vervoer, Natuur. Ook kunnen dat ambtenaren zijn van de ministeries VROM, Justitie, Financiën, V&W, Landbouw. Tevens kunnen het niet-ambtenaren zijn, zoals technische adviseurs, accountants, juristen, verzekeraars, bouwers, uitvoerders enz. 2 Module type B (1 module), gericht is op vaardigheden, niet op kennis. Deze module is opgenomen omdat voor een bepaalde medewerker met een bepaalde functie niet kennis belangrijk is, maar juist vaardigheden dat zijn voor het goed kunnen uitvoeren van de taken. Ook deze module kan zinvol zijn voor anderen dan medewerkers Bodembeheer. Module type C (C1 t/m C7) zijn verdiepingsmodules, bedoeld voor bodemambtenaren met hun eigen specialisme: voor iedere bodemambtenaar een eigen, functiegerelateerde module. Het gaat om het samenspel van specifieke kennis en vaardigheden. De verdiepingsmodules zijn ook relevant voor mensen buiten de overheid: zoals financiële -, technische - of juridische adviseurs die provincies en gemeenten ondersteunen bij Bodembeheer. 2 Degenen die een bepaalde verdiepingsmodule volgen (zie hierna) kunnen dit onderdeel in de algemene module laten vallen Bodembeheer; kwaliteit & opleiding; deel Opleidingsinstituten 6

7 Wie volgt welke module en hoeveel tijd kost dat? De gedachten gaan uit naar het uitwerken van de modules in twee vormen: een basisvorm, waarin een cursus of training uit circa 6-8 dagdelen kan bestaan en een opfrisvorm, waarin een cursus of training uit circa 2 dagdelen kan bestaan. De bodemmedewerkers zullen, gegeven hun functie, in het algemeen één (specifieke) of twee (de algemene en een specifieke) cursus of training volgen. Voor een aantal bodemmedewerkers is echter ook een extra cursus zinvol, namelijk Integraliteit. Deelnemen aan cursussen of trainingen Bodembeheer vraagt afhankelijk van functie c.q. takenpakket en ervaring dus om een ruimte van 1 7 dagen. In een aantal gevallen kan dit enkele dagen meer zijn. Opbouw van de modules Elke opleidingsmodule is in tabelvorm uitgewerkt naar onderwerp (kolom 1), deelnemers (kolom 2) en verwijzing naar taken (kolom 3). Als hoofdindeling is gekozen voor kennis/vaardigheid (motivering zie bijlage 1), zodat de onderwerpen van de modules (1e kolom) steeds een voor Bodembeheer relevante kennis/vaardigheidscluster is. In bijlage 1 worden de 7 gebruikte kennis/vaardigheidsclusters beschreven en gemotiveerd. De (potentiële) deelnemers aan een bepaalde module (2e kolom) zijn beschreven vanuit de taken ( taakclusters ) die zij uitvoeren. In het hoofdstuk moduleontwikkeling zijn de 5 onderscheiden taakclusters beschreven en gemotiveerd. In de 3e kolom van de module zijn, met nummers, de bodembeheertaken aangegeven die betrekking hebben op het onderwerp in kolom 1 en, daarvan afgeleid, het takenpakket (functie) van de deelnemers in kolom 2. In kolom 3 wordt verwezen naar de individuele bodembeheertaken (provinciale taken beginnen met een 1, die van de rechtstreekse gemeenten met een 2., die van programmagemeenten met een 3. en die van projectgemeenten met een 4 3 ). De kolommen 1 en 2 van een bepaalde module verbinden dus kennis/vaardigheid en taak op hoofdlijnen, terwijl kolom 3 een directe koppeling maakt naar individuele taak (bijlage 2), bijbehorende detailkennis (bijlage 2) en benodigde vaardigheden (bijlage 2, 3 en 4). Bodemmedewerker en bodemmanager kunnen dit stelsel van taken, kennis en vaardigheden benutten voor het opstellen en uitvoeren van persoonlijke ontwikkelingsplannen (POP s). De opleidingsinstituten kunnen dit stelsel van taakclusters, kennisclusters, afzonderlijke taken en détailkennis en algemene vaardigheden benutten voor het ontwikkelen van adequate cursussen en trainingen. 3 Er komen dubbelingen voor omdat de organisaties voor een deel dezelfde taken hebben Bodembeheer; kwaliteit & opleiding; deel Opleidingsinstituten 7

8 Opleidings- & ervaringsniveau Werk- en denkniveau De uitvoering van de bodembeheertaken vindt plaats door mensen met een initieel opleidingsniveau MBO, HBO of WO. Voor enkele modules is het zinvol onderscheid te maken in werk- en denkniveau van de deelnemers (MBO/HBO en HBO/WO) c.q. de aard van het werk ( standaard en complex ), dat in het algemeen samenvalt met genoemde werk- en denkniveaus. Per module is aangegeven waar dit onderscheid gewenst is. Ervaringsniveau Vanuit de startpositie MBO, HBO of WO wordt de ervaringsontwikkeling van mensen meestal ingedeeld in junior, medior en senior. Tabel: Ervaringsniveaus Junior Medior Senior het leren van het vak staat voorop uitvoeren van voorbereidende werkzaamheden; geen eindverantwoordelijkheid learning on the job, met coaching door meer ervaren collega s zelfstandig functioneren staat voorop kernkwaliteiten zijn zichtbaar en worden waar mogelijk benut coachen kan onderdeel van de werkzaamheden worden. inzet op kernkwaliteiten en voor coaching van minder ervaren collega s opgebouwd netwerk en het gebruik maken daarvan betrokkenheid bij productontwikkeling. De juniormedewerker heeft kennis en vaardigheden die passen bij de gevolgde initiële opleiding. De ontwikkeling van specifieke (bodembeheer) kennis vindt vooral plaats van junior naar medior. In de takenlijst (bijlage 2) is de kenniskolom daarom ingevuld op mediorniveau. Dat wil zeggen dat de medewerker op mediorniveau voor wat betreft kennis zelfstandig moet kunnen functioneren. De ontwikkeling van vaardigheden verloopt op een andere wijze. Anders dan bij kennis die men tot zich kan nemen zijn vaardigheden voor een aanzienlijk deel (potentiële of latente) eigenschappen van een persoon. Vaardigheden die iemand potentieel of latent in zich heeft zijn wel te ontwikkelen (trainen), maar veel moeilijker aan te leren. Elke vaardigheid (algemene competentie) is op 3 ontwikkelfasen beschreven (bijlage 4). Deze ontwikkelfasen worden gebruikt in relatie tot het denk- en werkniveau en het ervaringsniveau van de betreffende medewerker, namelijk junior (niveau 1), medior (niveau 2) en senior (niveau 3). De relatie van deze drie ontwikkelfasen met de initiële opleiding is moeilijker te leggen. Iemand met een WOopleiding bijvoorbeeld, is vanwege die opleiding niet vanzelfsprekend een betere onderhandelaar dan iemand met een MBO-opleiding. Het tegendeel kan het geval zijn. Op welke vaardigheden en tot welk niveau iemand vaardigheden ontwikkeld (kan ontwikkelen), is dan ook een individuele aangelegenheid. Bodembeheer; kwaliteit & opleiding; deel Opleidingsinstituten 8

9 Module type A: Bodembeheer algemeen, kennis en vaardigheden Onderwerpen Deelnemers Taken (zie bijlage 2) 1. Bodembeheerbeleid algemeen 2. Integraliteit algemeen 3. Juridische aspecten algemeen 4. Financiële aspecten algemeen 5. Bodemhygiëne algemeen 6. Bodemtechniek algemeen 7. Beheersystemen algemeen 8. Introductie relevante vaardigheden alle medewerkers taakcluster toetsing, handhaving, uitvoering en ondersteuning alle medewerkers taakcluster toetsing, handhaving en ondersteuning niet-juridische medewerkers taakcluster beleid, toetsing, handhaving, uitvoering en ondersteuning niet-financiële medewerkers taakcluster beleid, toetsing, handhaving, uitvoering en ondersteuning alle medewerkers taakcluster beleid en ondersteuning en de nietbodemhygiënische medewerkers taakgroep toetsing, handhaving en uitvoering alle medewerkers taakcluster beleid en ondersteuning en de niet-bodemtechnische medewerkers taakgroep toetding, handhaving en uitvoering alle medewerkers taakcluster beleid, toetsing, handhaving en uitvoering Alle medewerkers 1.1.1, 1.1.2, 1.1.3, , , 1.2.1, 1.2.6, 1.2.8, , 2.1.2, 2.1.3, , , , 3.1.2, 3.1.3, , , 4.1.2, 4.1.3, , , 1.1.2, 1.1.3, , , , , , 1.2.1, 1.2.6, , 2.1.2, 2.1.3, , , , , , 2.2.1, , , 3.1.2, 3.1.3, , , 3.2.1, , , 4.1.2, 4.1.3, , , 4.2.1, , , 1.1.4, , 1.2.1, 1.2.4, 1.2.7, , 2.1.4, , 2.2.1, 2.2.4, 2.2.7, 2.2.9, , 2.3, , , 3.2.1, 3.2.4, 3.2.7, 3.2.9, , 3.3, , 4.2.1, 4.2.4, 4.2.7, 4.2.9, , 4.3, , 1.1.2, , , , , , , 1.2.1, 1.2.5, 2.1.1, 2.1.2, , , , , , , , 2.2.1, 2.2.5, , 3.1.2, , , , 3.2.1, 3.2.5, , 4.1.2, 4.1.3, , , 4.2.1, 4.2.5, , , , , , , , , 1.2.7, , , , , , , , , , 2.2.6, 2.2.7, 2.2.8, 2.2.9, , 2.3, , , 3.2.6, 3.2.7, 3.2.8, 3.2.9, , 3.3, , , , 4.2.6, 4.2.7, 4.2.8, 4.2.9, , 4.3, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , 1.2.2, 1.2.3, 1.2.4, 1.2.5, , , , , 2.2.2, 2.2.3, 2.2.4, 2.2.5, 2.2.6, 2.2.8, , , , 3.2.2, 3.2.3, 3.2.4, 3.2.5, 3.2.6, 3.2.8, , , , , 4.2.2, 4.2.3, 4.2.4, 4.2.5, 4.2.6, 4.2.8, , Alle vaardigheden uit de takenlijst (zie appendix) Bodembeheer; kwaliteit & opleiding; deel Opleidingsinstituten 9

10 Aan deze algemene cluster kunnen medewerkers van alle niveaus deelnemen. Dat is in principe mogelijk omdat dit cluster het hele palet omvat. Belangstelling, vragen, aard van de discussie en perceptie van de deelnemers per werk- en denkniveau kunnen echter verschillend zijn. Een tweedeling naar niveau zou daarom gewenst kunnen zijn. Module type B: Vaardigheden Onderwerpen Deelnemers Taken Beleidsgeoriënteerde vaardigheden 1. probleemanalyse, omgevingsbewustzijn en visie 2. doelgericht handelen, integraal werken en initiatief 3. ondernemerschap en luisteren. Integratiegeoriënteerde vaardigheden 1. aanpassingsvermogen, besluitvaardigheid 2. overtuigen (sturen met en zonder stuur), netwerken, vernieuwingskracht Bodemhygiënisch georiënteerde vaardigheden 1. zorg voor kwaliteit en ondernemerschap (kosten/baten) 2. klantgericht werken en omgaan met details 3. onafhankelijkheid en voortgangscontrole. Bodemtechnisch georiënteerde vaardigheden 1. zorg voor kwaliteit en ondernemerschap (kosten/baten) 2. probleemanalyse en oordeelsvorming 3. bestuurlijke effectiviteit Alle medewerkers taakgroep 1 alle medewerkers taakgroep 1 en 4 Een deel van de medewerkers taakgroep 2, 3 en 4 Ander deel van de medewerkers taakgroep 2, 3 en 4 Juridisch georiënteerde vaardigheden 1. onafhankelijkheid, integriteit, zorg voor kwaliteit en klantvrienjuridische medewerkers van taakgroep 1, 2 en , 1.1.2, 1.1.3, 1.2.1, , 2.1.2, 2.1.3, , 3.1.2, 3.1.3, , , , , , , 1.1.2, 1.1.3, , , , , , , 2.1.2, 2.1.3, , , , , , , 3.1.2, 3.1.3, , , 4.1.2, 4.1.3, , , , , , , , , , , , , 1.2.5, 1.2.7, , , , , , , , , , , , 2.2.5, 2.2.6, 2.2.7, 2.2.8, 2.2.9, , 2.3.1, 2.3.2, 2.3.3, 2.3.5, 2.4.1, 2.4.2, , , , , , , 3.2.5, 3.2.6, 3.2.7, 3.2.8, 3.2.9, , , 3.3.1, 3.3.2, 3.3.3, 3.3.5, 3.4.1, 3.4.2, , , , , , , 4.2.5, 4.2.6, 4.2.7, 4.2.8, 4.2.9, , , 4.3, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , 2.3.4, , , , , , 3.3.4, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , 1.1.5, 1.2.1, Bodembeheer; kwaliteit & opleiding; deel Opleidingsinstituten 10

11 delijkheid 2. toewijding, vasthoudendheid en bestuurssensitiviteit 3. oordeelsvorming Financieel georiënteerde vaardigheden 1. probleemanalyse, oordeelsvorming en integriteit 2. Ondernemersschap Ondersteuning georiënteerde vaardigheden 1. omgaan met details en zorg voor kwaliteit 2. klantvriendelijkheid, omgevingsbewustzijn en luisteren (een deel van) de (financiële) medewerkers van taakgroep 1, 3 en 4 de medewerkers van taakgroep , , , , , , , , , , , , , , , 2.1.5, , , , 3.3, , , , 4.3, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , 1.2.2, 1.2.3, 1.2.4, , , , 2.2.2, 2.2.3, 2.2.4, 2.2.5, 2.2.6, 2.2.8, , , , 3.2.2, 3.2.3, 3.2.4, 3.2.5, 3.2.6, 3.2.8, , , , , , 4.2.2, 4.2.3, 4.2.4, , 4.2.8, , Module B is gericht op mensen die voor de uitvoering van hun taken voldoende kennis hebben, maar specifiek de op hun taken gerichte vaardigheden willen vergroten. Module C1: Bodembeheerbeleid, verdieping kennis en vaardigheden Onderwerpen Deelnemers Taken (zie bijlage 2) 4. De rollen en verantwoordelijkheden in de bodemkolom (EU, VROM, provincie en gemeente) 5. Programmeren van bodembeheer; overeenkomsten en verschillen tussen bodemsanering, bodembescherming en grondstromen met als algemene vaardigheden o.a. probleemanalyse, omgevingsbewustzijn en visie 6. Regisseren; sturen op doelstellingen, marktaandeel vergroten, kwaliteit verhogen met als algemene vaardigheden o.a. doelgericht handelen, integraal werken en initiatief 7. Monitoring, evaluatie en actualisatie van beleid met als algemene vaardigheden o.a. omgevingsbewustzijn, ondernemerschap en luisteren. alle medewerkers taakcluster beleid alle medewerkers taakcluster beleid alle medewerkers taakcluster beleid alle medewerkers taakcluster beleid , 1.2.1, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , Bodembeheer; kwaliteit & opleiding; deel Opleidingsinstituten 11

12 Module C2: Integraal werken, verdieping kennis en vaardigheden Onderwerpen Deelnemers Taken (zie bijlage 2) 1. planprocessen stadsvernieuwing alle medewerkers taakcluster beleid en uitvoering 2. planprocessen buitengebied alle medewerkers taakcluster beleid en uitvoering 3. Culturele overeenkomsten en verschillen met als algemene vaardigheden o.a. aanpassingsvermogen, besluitvaardigheid 4. kansen benutten met als algemene vaardigheden overtuigen (sturen met en zonder stuur), netwerken, vernieuwingskracht alle medewerkers taakcluster beleid en uitvoering alle medewerkers taakcluster beleid en uitvoering 1.1.1, 1.1.2, 1.1.3, , , , , , , 2.1.2, 2.1.3, , , , , , , 3.1.2, 3.1.3, , , 4.1.2, 4.1.3, , , Module C3: Bodemhygiëne, verdieping kennis en vaardigheden Onderwerpen Deelnemers Taken (zie bijlage 2) 4. Het belang van de bodem en het belang van kwaliteit met als algemene vaardigheid zorg voor kwaliteit 5. Het bodemsysteem (gedrag van stoffen in de bodem) 6. Onderzoek; typen, doelstellingen en onderzoeksprotocollen 7. Inkopen van de dienst bodemonderzoek met als algemene vaardigheden o.a. zorg voor kwaliteit en ondernemerschap (kosten/baten) 8. Risicobeoordeling met als algemene vaardigheid o.a. omgaan met details 9. Het beoordelen van bodemonderzoeken van derden met als De bodemhygiënische medewerkers taakcluster toetsing, handhaving en uitvoering De bodemhygiënische medewerkers taakcluster toetsing, handhaving en uitvoering De bodemhygiënische medewerkers taakcluster toetsing, handhaving en uitvoering De bodemhygiënische medewerkers taakcluster toetsing, handhaving en uitvoering De bodemhygiënische medewerkers taakcluster toetsing, handhaving en uitvoering De bodemhygiënische medewerkers taakcluster , , , , , , , , , , 1.2.5, 1.2.7, , 1.3.1, , , , , , , , , , , 2.2.5, 2.2.6, 2.2.7, 2.2.8, , 2.3.1, 2.3.2, 2.3.3, 2.3.5, 2.4.1, 2.4.2, , , , , , , 3.2.5, 3.2.6, 3.2.7, 3.2.8, 3.2.9, , , 3.3.1, 3.3.2, 3.3.3, 3.3.5, 3.4.1, 3.4.2, , , , , , , Bodembeheer; kwaliteit & opleiding; deel Opleidingsinstituten 12

13 algemene vaardigheden o.a. klantgericht werken en omgaan met details 10. Beschikkingen met als algemene vaardigheden o.a. onafhankelijkheid en voortgangscontrole. toetsing, handhaving en uitvoering De bodemhygiënische medewerkers taakcluster toetsing, handhaving en uitvoering 4.2.5, 4.2.6, 4.2.7, 4.2.8, 4.2.9, , , 4.3, 4.4 Deze module zou kunnen worden uitgewerkt in een cursus standaard en complex. Module C4: Bodemtechniek, verdieping kennis en vaardigheden Onderwerpen Deelnemers Taken (zie bijlage 2) 4. Het belang van de bodem en belang van kwaliteit met als algemene vaardigheid zorg voor kwaliteit 5. Het bodemsysteem (gedrag van stoffen in de bodem) De bodemtechnische medewerkers taakcluster toetsing, handhaving en uitvoering De bodemtechnische medewerkers taakcluster toetsing, handhaving en uitvoering 6. Hydrologie De bodemtechnische medewerkers taakcluster toetsing, handhaving en uitvoering 7. Civieltechnische bodemsaneringstechnieken 8. In-situ bodemsaneringstechnieken 9. Inkopen van de dienst bodemtechniek met als algemene vaardigheden o.a. zorg voor kwaliteit en ondernemerschap De bodemtechnische medewerkers taakcluster toetsing, handhaving en uitvoering De bodemtechnische medewerkers taakcluster toetsing, handhaving en uitvoering De bodemtechnische medewerkers taakcluster toetsing, handhaving en uitvoering , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , 2.3.4, , , , , , 3.3.4, , , , , Het beoordelen van saneringsonderzoeken en saneringsplannen met als algemene vaardigheden o.a. probleemanalyse en oordeelsvorming 11. Beschikkingen met als algemene vaardigheid o.a. bestuurlijke effectiviteit De bodemtechnische medewerkers taakcluster toetsing, handhaving en uitvoering Alle medewerkers taakcluster toetsing, handhaving en uitvoering Bodembeheer; kwaliteit & opleiding; deel Opleidingsinstituten 13

14 Deze module zou kunnen worden uitgewerkt in een cursus standaard en complex. Module C5: Juridische aspecten, verdieping kennis en vaardigheden Onderwerpen Deelnemers Taken (zie bijlage 2) 1. De wet, de regels en het beleid; ruimte voor interpretatie 2. De rol van het bevoegd gezag; met als algemene vaardigheden o.a. onafhankelijkheid, integriteit, zorg voor kwaliteit en klantvriendelijkheid 3. Mogelijkheden en gebruik van het juridisch instrumentarium met als algemene vaardigheden o.a. toewijding, vasthoudendheid en bestuurssensitiviteit juridische medewerkers van taakcluster beleid, toetsing en handhaving juridische medewerkers van taakcluster beleid, toetsing en handhaving juridische medewerkers van taakcluster beleid, toetsing en handhaving 4. Jurisprudentie juridische medewerkers van taakcluster beleid, toetsing en handhaving 5. Omgaan met onzekerheden met als algemene vaardigheden o.a. oordeelsvorming juridische medewerkers van taakcluster beleid, toetsing en handhaving 1.1.1, , , , , , , , , , , , , , , , , 1.1.5, 1.2.1, , , , , , , , , , , , , , , , 2.1.5, 2.2.1, , , , 3.3, , , , 4.3, 4.4 Module C6: Financiële aspecten, verdieping kennis en vaardigheden Onderwerpen Deelnemers Taken (zie bijlage 2) 3. Omgaan met begrotingen en budgetbewaking; de afspraken vooraf, tussentijds en achteraf: de regels en de systematiek met als algemene vaardigheden o.a. ondernemersschap 4. Omgaan met (financiële) onzekerheden met als algemene vaardigheden o.a. probleemanalyse, oordeelsvorming en integriteit, 5. Inkopen van diensten met als algemene vaardigheden zorg voor kwaliteit en onderhandelen De financiële medewerkers van taakcluster beleid, toetsing en uitvoering en eventueel handhaving De financiële medewerkers van taakcluster beleid, toetsing en uitvoering en eventueel handhaving Alle medewerkers van taakcluster beleid en uitvoering en eventueel handhaving , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , Bodembeheer; kwaliteit & opleiding; deel Opleidingsinstituten 14

15 Module C7: Ondersteuning, verdieping kennis en vaardigheden Onderwerpen Deelnemers Taken (zie bijlage 2) 1. Verwerken van administratieve, technische en financiële (project)gegevens met als algemene vaardigheden o.a. voortgangscontrole, omgaan met details en zorg voor kwaliteit 2. Beheer van het bodemloket met als algemene vaardigheden o.a. klantvriendelijkheid, omgevingsbewustzijn en luisteren Alle medewerkers van taakcluster ondersteuning Alle medewerkers van taakcluster ondersteuning , , , , , , 1.2.3, 1.2.4, , , , 2.2.6, 2.2.8, , 2.4.1, 2.2.2, 2.2.3, 2.2.4, , , 3.2.6, 3.2.8, 3.4.1, 3.2.2, 3.2.3, 3.2.4, , , , , , 4.2.6, 4.2.8, , , 4.2.2, 4.2.3, 4.2.4, Bodembeheer; kwaliteit & opleiding; deel Opleidingsinstituten 15

16 Bodembeheer bij andere overheden Op het gebied van de waterbodem zijn er nog twee overheidsinstanties die bodembeheertaken uitvoeren. Dat zijn het Ministerie van Verkeer en Waterstaat en de Waterschappen. Het Ministerie van V&W is bevoegd gezag met betrekking tot de waterbodem van de Rijkswateren. De bodembeheertaken van V&W zijn daarom vergelijkbaar met die van de provincies en de rechtstreekse gemeenten. De Zuiveringschappen hebben uitvoerende taken met betrekking tot de waterbodem van de regionale wateren, waarbij de provincies bevoegd gezag zijn. De bodembeheertaken van de Waterschappen zijn daarom vergelijkbaar met die van programma- en projectgemeenten. De taken van V&W en de Waterschappen zijn echter om twee redenen niet dezelfde als die van de provincies.rechtstreekse gemeenten respectievelijk programma- en project gemeenten. Die redenen zijn: De beleidsvernieuwing Bodemsanering volgens het Regeringsstandpunt van 2001 heeft geen betrekking op de waterbodem. Dit betekent dat bijvoorbeeld taken als programmeren, regisseren, monitoren anders of niet spelen voor waterbodems; Waterbodems vormen een dynamischer systeem dan landbodems. Dit betekent dat onderzoek, sanering en beheer van waterbodems van een andere aard zijn dan die bij landbodems en daardoor ook andere kennis vragen. Door deze verschillen in bodembeheertaken en omdat er ontwikkelingen zijn ten aanzien van de taakuitvoering van de Waterschappen, zijn voor het Ministerie van V&W en voor de Waterschappen in dit stadium geen taakoverzichten opgesteld. Bodembeheer; kwaliteit & opleiding; deel Opleidingsinstituten 16

17 Bijlage 1: Moduleontwikkeling, de achtergrond In deze bijlage wordt beschreven hoe vanuit de afzonderlijke bodembeheertaken taakclusters zijn ontwikkeld en ook hoe vanuit de kennis die hoort bij een goede uitvoering van de individuele taken kennisclusters zijn afgeleid. Tevens komen de vaardigheden aan de orde die horen bij een goede taakuitvoering. Ook wordt aangegeven waarom de in het betreffende hoofdstuk beschreven opleidingsmodules zijn opgebouwd vanuit de kennisclusters, en niet vanuit de takenclusters of de vaardigheden. Van taken naar taakclusters Voor de 4 verschillende typen organisaties4 zijn per wettelijk kader bijvoorbeeld de saneringsregeling, BOOT, vergunningverlening de bodembeheertaken uitgewerkt (zie bijlage 1). Provincies en rechtstreekse gemeenten hebben elk circa 50 taken. Beide zijn bevoegd gezag bodemsanering, waar een groot aantal taken uit volgt. De provincies hebben daarnaast extra taken ten opzichte van de rechtstreekse gemeenten vanwege onder andere hun regietaak naar programma- en projectgemeenten. De rechtstreekse gemeenten hebben daarentegen gemeentespecifieke taken, zoals het uitvoeren van het Bouwstoffenbesluit, die de provincies niet hebben. De programma- en projectgemeenten hebben alleen deze gemeentespecifieke taken. Dat zijn er circa 35. In het totaal gaat het dus om circa 170 bodembeheertaken. Tussen de verschillende overheidsorganisaties komen vanzelfsprekend vergelijkbare taken voor. Maar ook tussen de verschillende wettelijke kaders komen (inhoudelijk) vergelijkbare taken voor. Om die reden is een sterke clustering van de taken mogelijk. Er kan dan onderscheid worden gemaakt in 5 taakclusters : 1. Beleidsgerichte taken, zoals programmeren van de bodemsanering en het grondstromenbeleid, regisseren van de bodemsanering, evaluatie van de uitvoering en het maken van raamafspraken met saneerders in eigen beheer 2. Toetsende taken (alleen bevoegd gezag), zoals het beoordelen van saneringsplannen en het beoordelen van de bodemkwaliteit in het kader van vergunningverlening (Wet milieubeheer, Woningwet en BOOT) 3. Controle- en handhavingstaken zowel in het kader van de Wet bodembescherming, de Wet milieubeheer als het Bouwstoffenbesluit 4. Uitvoerende taken, zoals het (laten) uitvoeren van bodemonderzoeken en bodemsaneringensaneringen en het inkopen van diensten 5. Ondersteunende taken zoals gegevensverwerking voor monitoring en het bemensen van het bodemloket. 4 Provincies, rechtstreekse gemeenten, programmagemeenten en projectgemeenten Bodembeheer; kwaliteit & opleiding; deel Opleidingsinstituten 17

18 Van kennis en vaardigheden naar kennis/vaardigheidsclusters In het overzicht van de bodembeheertaken (bijlage 1) is per taak aangegeven wat de benodigde kennis is om de betreffende taak goed te kunnen uitvoeren. Evenals de taken, kan ook de kennis worden geclusterd. Voor een deel valt de clustering van taken en kennis samen (zoals bij beleid en gegevensverwerking), maar in de meeste gevallen is dit niet zo. Zo is bijvoorbeeld bodemtechnische kennis nodig bij de taakclusters toetsing, handhaving en uitvoering. De kennisclustering geeft daarom op hoofdlijnen een andere ordening dan de taakclustering. Er zijn 7 typen kennis te onderscheiden: a. Beleidsgeoriënteerde kennis/vaardigheden; specifiek gericht op uitvoering van de beleidstaak, maar meer algemeen ook van belang voor de toetsende -, controle en handhavende - en uitvoerende taak b. Juridische kennis/vaardigheden; relevant binnen alle taakclusters maar meer tot zeer specifiek binnen de beleids-, toetsende - en controle- en handhavingstaak. c. Integratiegeoriënteerde kennis/vaardigheden; specifiek gericht op de uitvoering van de beleids- en uitvoerende taak en in meer globale zin bij de toetsende - en de controle - en handhavingstaak. In mindere mate relevant voor de ondersteunende taak d. Bodemhygiënisch georiënteerde kennis/vaardigheden (bodemonderzoek, risicobeoordeling); in algemene zin van belang bij de beleidstaak en meer tot zeer specifiek van belang bij de toetsende -, controle en handhavings- en uitvoerende taak e. Bodemtechnisch georiënteerde kennis/vaardigheden (bodemsanering); in algemene zin van belang bij de beleidstaak en meer tot zeer specifiek van belang bij de toetsende -, controle en handhavings- en uitvoerende taak f. Financieel georiënteerde kennis/vaardigheden; in algemene zin van belang bij alle taken en meer tot zeer specifiek van belang bij de beleidstaak (financiële verantwoording), de toetsende taak (beoordelen Bedrijvenregeling) en de uitvoerende taak (inkopen van diensten) g. Ondersteuningsgeoriënteerde kennis/vaardigheden; gekoppeld aan GIS, BIS, andere beheersystemen. In een aantal gevallen kan het onderscheid naar standaard en complexe taken zinvol zijn. Dit geldt vooral voor de juridische kennis bij de toetsende - en controle en handhavende taak, de bodemhygiënische kennis bij de toetsende -, controle en handhavings- en uitvoerende taak en de bodemtechnische kennis bij de toetsende -, controle en handhavings- en uitvoerende taak. Dit onderscheid in standaard en complex komt in de praktijk vaak tot uiting in het initiële opleidingsniveau van de mensen die de betreffende taak uitvoeren: standaard MBO/HBO en complex: HBO/WO. Bodembeheer; kwaliteit & opleiding; deel Opleidingsinstituten 18

19 Van algemene competenties naar vaardigheden In het overzicht van de bodembeheertaken (bijlage 2) is per taak, naast de benodigde kennis, ook aangegeven welke vaardigheden van belang zijn om de betreffende taak goed te kunnen uitvoeren. Hoe is de toedeling van vaardigheden aan bodembeheertaken in VOORT nu tot stand gekomen? Daarover is eerst een wat algemene beschouwing op zijn plaats, te beginnen over competentiemanagement. Competentiemanagement neemt een steeds grotere vlucht, zowel bij overheden als bij bedrijven. Competentiemanagement is een instrument voor kwaliteitsverbetering, zowel gericht op de individuele medewerker (functioneren) als op de organisatie (prestaties). Voor competentiemanagement zijn competenties nodig dat wil zeggen kennis, vaardigheden en houdingen die het (gewenste) gedrag van mensen in een bepaalde functie beschrijven. Er worden in de praktijk verschillende competentielijsten gebruikt, waarbij vooral het aantal competenties verschilt (30 70). Voor het project VOORT is de competentielijst gebruikt die het IPO in het kader van nieuwe CAO-afspraken heeft opgesteld (50 competenties, bijlage 2). Deze competentielijst betreft algemene competenties, niet gericht op kennis, maar op vaardigheden (en houding). In VOORT is voor elke bodembeheertaak (bijlage 2) aangegeven welke vaardigheden (algemene competenties) relevant worden geacht. Hoewel minder gebruikelijk, zijn de vaardigheden niet aan functies, maar aan taken gekoppeld. Een opleidingenkader Bodembeheer kan namelijk niet uit functies worden opgesteld, omdat de functie-invulling per organisatie verschilt. Daarentegen zijn de taken voor elk type organisatie gelijk. Daardoor is de toedeling van vaardigheden aan taken uniform. Elke individuele organisatie kan vervolgens haar eigen vertaalslag van taken naar functies maken, omdat een bepaalde functie-invulling altijd uit de uitvoering van één of meer taken bestaat. De optelsom van de afzonderlijke taken behorend bij een bepaalde functie, levert dan het totaal aan relevante vaardigheden (algemene competenties) voor de functie. In tegenstelling tot bij taken en kennis, is bij de vaardigheden geen eenduidige clustering van bij elkaar horende vaardigheden te maken. Ontwikkeling van het opleidingenkader; taak- of kennisclusters? Om een kader voor cursussen en trainingen bodembeheer te ontwikkelen kan in principe een indeling worden gemaakt naar of taken, of kennis, of vaardigheden. Omdat vaardigheden niet eenduidig te clusteren zijn, valt deze indeling af. Resteren taken (1 t/m 5) en kennis (a t/m g) als kapstok voor het opleidingenkader. Bodembeheer; kwaliteit & opleiding; deel Opleidingsinstituten 19

20 Per taakcluster met uitzondering van ondersteunende taken zijn steeds 2 of meer typen kennis nodig. Dat betekent dat als voor het opleidingenkader de taakclusters als kapstok worden gebruikt, er mensen met verschillende specialiteiten (bijvoorbeeld juristen en technici) aan een en dezelfde cursus zouden deelnemen. Dat is niet efficiënt, omdat dan het juridische deel voor de technici te specifiek is en omgekeerd. Hoewel elk type kennis met uitzondering van automatiseringskennis steeds binnen twee of meer taakclusters van belang is, levert dit, anders dan bij een indeling naar taakclusters, geen inefficiënties op bij deelname aan cursussen. Het ligt daarom voor de hand om niet de takenclusters, maar de typen kennis als kapstok voor het opleidingenkader te gebruiken. Dat betekent dat voor elk type kennis een module kan worden uitgewerkt, waarin de belangrijkste aspecten van het betreffende type kennis staan beschreven. Tevens kan in die module worden aangeven welke taken er betrekking op hebben. En omdat aan elke taak de benodigde specifieke kennis en vaardigheden zijn gekoppeld, wordt elke module verbonden met kennis en vaardigheden op het niveau van individuele taken. Omdat er 7 typen kennis zijn die bij bodembeheer relevant zijn, ontstaat een opleidingenkader van minimaal 7 modules. De volgende overwegingen kunnen leiden tot meer modules: Alle medewerkers op het gebied van bodembeheer zullen behoefte hebben aan zicht op het geheel. Dit maakt het gewenst een algemene module uit te werken, waarin alle relevante aspecten van bodembeheer op een niet-specialistisch niveau aan de orde komen. Deze module kan tevens interessant zijn voor medewerkers van andere afdelingen, maar die wel regelmatig in aanraking komen met bodembeheer (RO, Groen, Verkeer en Vervoer, enzovoort) Onder andere de diversiteit aan bodembeheertaken maakt dat er medewerkers van (tenminste) twee werk- en denkniveaus betrokken zijn (MBO/HBO en HBO/WO). Deze verschillen kunnen het wenselijk maken om werkwijzen en leervormen hierop af te stemmen. Met name bij de algemene module bodembeheer kan een opzet op twee niveaus zinvlo zijn. Vanwege het eerder aangegeven onderscheid in standaard en complexe taken, zou het nuttig kunnen zijn om dit onderscheid ook in de juridische -, bodemhygiënische - en bodemtechnische kennismodule aan te brengen. Daarvoor zijn geen aparte modules voor standaard en complex nodig, omdat in de betreffende module een algemeen deel ( standaard ) en daarna een verdiepingsdeel (complex) kan worden aangebracht Hoewel in de kennismodules ook de relevante vaardigheden aan de orde komen, kan het nuttig zijn om toch een specifieke module op te nemen voor de training van vaardigheden. Bijvoorbeeld voor medewerkers bij wie het gewenste kennisniveau aanwezig is, maar het vaardighedenniveau nog niet. Bodembeheer; kwaliteit & opleiding; deel Opleidingsinstituten 20

21 Samengevat: als kapstok voor het opleidingenkader dienen de typen kennis. Uitwerking vindt plaats in de vorm van 7 specifieke modules. Daarnaast is sprake van een algemene module Bodembeheer, en wel op twee niveaus (MBO/HBO en HBO/WO). De modules juridisch, bodemhygiëne en bodemtechniek kennen een algemeen deel (standaard) en een verdiepingsdeel (complex). Tenslotte komt er een module die niet gericht is op kennis, maar op bij bodembeheer relevante vaardigheden. Bodembeheer; kwaliteit & opleiding; deel Opleidingsinstituten 21

22 Bijlage 2: Takenlijsten In de navolgende tabellen zijn de taken op het gebied van bodembeheer van respectievelijk de provincies (50 taken), de rechtstreekse gemeenten (50 taken), de programmagemeenten (35 taken) en de projectgemeenten (35 taken) opgenomen. De provinciale tabel wijkt met één kolom af van die van de gemeenten. De reden daarvoor is dat de vaardigheden die voor elke afzonderlijke taak zijn opgenomen zijn ontleend aan de IPO-competentietabel. In deze provinciale competentietabel zijn de vaardigherden (algemene competenties) gekoppeld aan specifieke provinciale functiecategorieën. In een extra kolom is in de provinciale deze koppeling opgenomen. Hieronder wordt per kolom een toelichting gegeven: Kolom 1: Per wettelijk kader zijn de specifieke taken Bodembeheer beschreven. Kolom 2: Per taak is de benodigde kennis op mediorniveau aangegeven. Kolom 3: Hier is het initiële opleidingsniveau aangegeven. Omdat niet in elke organisatie hetzelfde initiële opleidingsniveau wordt gehanteerd en omdat in een aantal gevallen mensen met verschillende initiële opleidingsniveau aan vergelijkbare taken werken, kunnen meerdere opleidingsniveaus voorkomen. Een + betekent en, een / betekent of. Kolom 4: Deze kolom bevat de globale functieaanduiding. Deze is globaal, omdat de verschillende organisaties niet altijd dezelfde functiebenaming gebruiken. Net als in kolom 3 betekent een + en en een / of. Kolom 5 provincies: Hier staat de functiecategorie volgens het IPO-project FUWAPROV. Uit de FUWAPROV-omschrijving kan niet altijd eenduidig worden opgemaakt om welke functiecategorie het gaat. Dit heeft enige consequenties voor de laatste kolom (zie hierna). Kolom 6 provincies, kolom 5 gemeenten In deze kolom staan de benodigde vaardigheden voor een goede uitvoering van de betreffende aangegeven. De vaardigheden tussen haakjes staan niet in het FUWAPROV-overzicht van de betreffende functiecategorieën, maar zijn wel van belang. Voor de provincies is het volgende relevant. Omdat niet altijd duidelijk is binnen welke functiecategorie de betreffende taak valt, kan het zijn dat de geselecteerde vaardigheden niet geheel in de provinciale systematiek passen. Bodembeheer; kwaliteit & opleiding; deel Opleidingsinstituten 22

23 Provincies: taken, kennis, opleidingsniveau, functie, functiecategorie en vaardigheden Taken Kennis Niveau initiële opleiding Functie Functiecategorie Vaardigheid 1. Provincies 1.1 Bodemsanering Programmeren 1. Opstellen en periodiek actualiseren van een bodemsaneringsbeleidskader. 2. het opstellen van het Meerjarenprogramma Wbb (voorheen Bodemsaneringsprogramma), op grond van de Wet bodembescherming, de Wet milieubeheer en de Wet stedelijke vernieuwing (voor het gehele grondgebied). 3. het uitvoeren van Meerjarenprogramma Wbb, op grond van de Wet bodembescherming, de Wet milieubeheer en de Wet stedelijke vernieuwing (voor het gehele grondgebied). 4. Opstellen, samen met de gemeenten, van de ISV-bodemmodules van de niet-rechtstreekse gemeenten en aan het einde van de planningscyclus, het beoordelen of de programma- en projectgemeenten hun bodemsaneringsdoelen hebben bereikt. Europees, landelijk en provinciaal beleid ten aanzien van bodemsanering en de ontwikkelingen daarin kennen, inclusief de van toepassing zijnde regelgeving. De provinciale bestuurlijk/politieke uitgangspunten inzake het bodemsaneringsbeleid kennen en de gevoeligheden daarin weten te duiden. Het provinciale beleid op hoofdlijnen kennen en toegang hebben tot detaillering daarvan. De van toepassing zijnde regelgeving (Wbb, ISV en Wm) met de proceseisen die daar uit voortvloeien voor de Meerjarenprogrammering kennen. Landelijke, provinciale en gemeentelijke protocollen inzake de systematiek van de Meerjarenprogrammering bij de hand hebben en kunnen gebruiken. De stand van zaken met betrekking tot de milieuhygiënische gesteldheid van de bodem van de provincie globaal kennen. De doelstelling en temporisering van de provinciale bodemsaneringsoperatie kennen. Inzicht in de aard en de werking van de (beleidsmatige, juridische en financiële) instrumenten t.b.v. de programmering (op hoofdlijnen) kennen en kunnen hanteren, alsmede het benodigde (beleidsmatige en inventariserende) onderzoek dat nodig is voor programmering kunnen benoemen. De bij de bodemsanering betrokken partijen kennen. De van toepassing zijnde regelgeving (Wbb, ISV en Wm) op hoofdlijn kennen. De stand van zaken met betrekking tot de milieuhygiënische gesteldheid van de bodem van de provincie globaal kunnen beschrijven. De doelstelling en temporisering van de provinciale bodemsaneringsoperatie kennen. Inzicht in de aard en de werking van de (beleidsmatige, juridische en financiële) instrumenten t.b.v. de uitvoering, alsmede het benodigde (beleidsmatige en inventariserende) onderzoek dat nodig is voor de uitvoering bij de hand hebben en kunnen duiden. De bij de bodemsanering betrokken partijen kennen. De van toepassing zijnde regelgeving (Wbb, ISV en Wm) met de proceseisen die daar uit voortvloeien voor de Meerjarenprogrammering kennen. Landelijke en provinciale protocollen inzake de systematiek van de Meerjarenprogrammering kunnen gebruiken. Inzicht hebben in de stand van zaken met betrekking tot de milieuhygiënische gesteldheid van de bodem van de provincie. De doelstelling en temporisering van de provinciale bodemsaneringsoperatie kennen. Inzicht hebben in de aard en de werking van de (beleidsmatige, juridische en financiële) instrumenten t.b.v. de programmering, alsmede het benodigde (beleidsmatige en inventariserende) onderzoek dat nodig is voor programmering. Het bodembeleid van betreffende gemeenten en de gemeentelijke politiek/bestuurlijke uitgangspunten daarbij op hoofdlijnen kennen. In algemene zin de milieuhygiënische bodemsituatie in de betreffende gemeenten kunnen beoordelen. wo + wo + hbo + wo wo sr.b.mw + coörd + sr.mw + jz sr.b.mw + coörd: 2, 6, 5 Oordeelvorming, schriftelijke uitdrukkingsvaardigheid,probleemanalyse, omgevingsbewustzijn,, flexibel gedrag, aanpassingsvermogen, overtuigingskracht 2, 6 integraal werken, coöperatief gedrag, aanpassingsvermogen, onderhandelen, netwerkvaardigheid, overtuigingskracht, samenwerken hbo of mbo (sr)mw 2 / 3 Voortgangscontrole, aanpassingsvermogen, omgevingsbewustzijn, oordeelsvorming, initiatief, plannen en organiseren, onderhandelen wo + hbo + wo sr.b.mw + sr.mw + jz 2, 6, 5 Klantgerichtheid, overtuigingskracht, probleemanalyse, omgevingsbewustzijn, oordeelvorming, flexibel gedrag, schriftelijke uitdrukkingsvaardigheid, aanpassingsvermogen,