NEN-EN A1 (nl)

Transcriptie

1 Nederlandse norm Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This document may only be used on a stand-alone PC. Use in a network is only permitted when a supplementary license agreement for us in a network with NEN has been concluded. NEN-EN A1 (nl) Het vervaardigen van staal- en aluminiumconstructies - Deel 1: Eisen voor het vaststellen van de conformiteit van constructieve onderdelen Execution of steel structures and aluminium structures - Part 1: Requirements for conformity assessment of structural components Vervangt NEN-EN :2009 NEN-EN :2009/C1:2010 NEN-EN :2009/Ontw. A1:2011 ICS november 2011

2 Dit document bevat de vertaling in het Nederlands van de Europese norm EN :2009+A1:2011. De Europese norm EN :2009+A1:2011 heeft de status van Nederlandse norm. Normcommissie "Technische Grondslagen voor Bouwconstructies" Apart from exceptions provided by the law, nothing from this publication may be duplicated and/or published by means of photocopy, microfilm, storage in computer files or otherwise, which also applies to full or partial processing, without the written consent of the Netherlands Standardization Institute. The Netherlands Standardization Institute shall, with the exclusion of any other beneficiary, collect payments owed by third parties for duplication and/or act in and out of law, where this authority is not transferred or falls by right to the Reproduction Rights Foundation. Auteursrecht voorbehouden. Behoudens uitzondering door de wet gesteld mag zonder schriftelijke toestemming van het Nederlands Normalisatie-instituut niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van fotokopie, microfilm, opslag in computerbestanden of anderszins, hetgeen ook van toepassing is op gehele of gedeeltelijke bewerking. Het Nederlands Normalisatie-instituut is met uitsluiting van ieder ander gerechtigd de door derden verschuldigde vergoedingen voor verveelvoudiging te innen en/of daartoe in en buiten rechte op te treden, voor zover deze bevoegdheid niet is overgedragen c.q. rechtens toekomt aan de Stichting Reprorecht. Although the utmost care has been taken with this publication, errors and omissions cannot be entirely excluded. The Netherlands Standardization Institute and/or the members of the committees therefore accept no liability, not even for direct or indirect damage, occurring due to or in relation with the application of publications issued by the Netherlands Standardization Institute. Hoewel bij deze uitgave de uiterste zorg is nagestreefd, kunnen fouten en onvolledigheden niet geheel worden uitgesloten. Het Nederlands Normalisatie-instituut en/of de leden van de commissies aanvaarden derhalve geen enkele aansprakelijkheid, ook niet voor directe of indirecte schade, ontstaan door of verband houdend met toepassing van door het Nederlands Normalisatie-instituut gepubliceerde uitgaven Nederlands Normalisatie-instituut Postbus 5059, 2600 GB Delft Telefoon (015) , Fax (015)

3 Nederlands voorwoord De uitgave van NEN-EN maakt deel uit van de reeks van Europese productnormen voor Het vervaardigen van staal- en aluminiumconstructies. Deze reeks bestaat uit de delen: Het vervaardigen van staal- en aluminiumconstructies Deel 1: Eisen voor het vaststellen van de conformiteit van constructieve onderdelen NEN-EN :2008+A1:2011 Het vervaardigen van staal- en aluminiumconstructies Deel 2: Technische eisen voor staalconstructies NEN-EN :2008 (en) Het vervaardigen van staal- en aluminiumconstructies Deel 3: Technische eisen voor aluminium constructies NEN-EN is een productnorm waar, volgens de Europese Richtlijn 89/106/EEG, geen nationale bijlage met aanvullende eisen aan mag worden toegevoegd. Dit geldt eveneens voor de bijbehorende uitvoeringsnormen NEN-EN en NEN-EN NEN-EN geeft de eisen aan voor de CE-markering van stalen en aluminium dragende constructiedelen met verwijzingen voor de uitvoering naar NEN-EN en NEN-EN Hierbij wordt rekening gehouden met de uitgangspunten voor de berekeningen zoals die zijn gegeven in de desbetreffende delen van de NEN-EN 1993-reeks Ontwerp en berekening van staalconstructies dan wel de NEN-EN 1999-reeks Ontwerp en berekening van aluminiumconstructies. Samen met NEN-EN 1990 Grondslagen van het constructief ontwerp en de NEN-EN 1991-reeks waarin de belastingen op constructies worden beschreven wordt zo een sluitende normering verkregen voor het ontwerp, de berekening, de uitvoering en de levering van dragende stalen en aluminium constructies. Met de publicatie in het Publicatieblad van de Europese Unie, waarin de datum van de inwerkingtreding en de einddatum van de coëxistentieperiode van EN als geharmoniseerde norm wordt gegeven, zal deze norm als de bindende grondslag voor de CE-markering van stalen en aluminium constructies gelden. Volgens het Bouwbesluit is de CE-markering voor Nederland verplicht op alle bouwproducten die onder het toepassingsgebied van NEN-EN 1090 vallen. Aan een CE-markering is een conformiteitsverklaring verbonden. NEN-EN geeft aan waar deze verklaring aan moet voldoen en welke zaken in deze verklaring moeten zijn vermeld. De producent verklaart daarmee dat het product de eigenschappen heeft die hij in zijn verklaring (volgens NEN-EN ) heeft opgenomen en dat de productie voldoet aan de eisen gesteld in NEN-EN Met die verklaring stelt hij zich verantwoordelijk voor zijn product, mits gebruikt waar het voor is bedoeld. Deze CE-markering moet in de gehele Europese Gemeenschap worden geaccepteerd waarbij het, volgens de Europese Richtlijn Bouwproducten 89/106/EEG, verboden is om toegesneden nationale kwaliteitsverklaringen te eisen of verplicht te stellen. NEN-EN beschrijft tevens de voorwaarden waar de beheersing van een productieproces aan moet voldoen om aan een producent een certificering te kunnen verstrekken die hem het recht geeft om een CE-markering aan zijn stalen of aluminium componenten of bouwpakketten voor draagconstructies te verbinden.

4 Voor de in deze norm vermelde normatieve verwijzingen bestaan in Nederland de volgende equivalenten: Vermelde norm Nederlandse norm titel EN NEN-EN Het vervaardigen van staal- en aluminiumconstructies Deel 2: Technische eisen voor staalconstructies EN NEN-EN Het vervaardigen van staal- en aluminiumconstructies Deel 3: Technische eisen voor aluminium constructies EN 1990:2002 NEN-EN 1990:2002 Eurocode Grondslagen van het constructief ontwerp EN 1991 NEN-EN 1991 Eurocode 1: Belastingen op constructies EN 1993 NEN-EN 1993 Eurocode 3: Ontwerp en berekening van staalconstructies EN 1994 NEN-EN 1994 Eurocode 4: Ontwerp en berekening van staalbetonconstructies EN 1998 NEN-EN 1998 Eurocode 8: Ontwerp en berekening van aardbevingsbestendige constructies EN 1999 NEN-EN 1999 Eurocode 9: Ontwerp en berekening van aluminiumconstructies EN NEN-EN Metalen Kerfslagproef volgens Charpy Deel 1: Beproevingsmethode EN NEN-EN Producten van staal met verbeterde vervormingseigenschappen loodrecht op het productoppervlak Technische leveringsvoorwaarden EN NEN-EN Brandclassificatie van bouwproducten en bouwdelen Deel 1: Classificatie op grond van resultaten van beproeving van het brandgedrag EN NEN-EN Brandclassificatie van bouwproducten en bouwdelen Deel 2: Classificatie op grond van resultaten van brandwerendheidsproeven, behalve voor ventilatiesystemen EN ISO 9001 NEN-EN-ISO 9001 Kwaliteitsmanagementsystemen Eisen EN ISO NEN-EN-ISO Lascoördinatie Taken en verantwoordelijkheden ISO ISO ISO

5 E U R O P E S E N O R M EN :2009+A1:2011 E U R O P Ä I S C H E N O R M E U R O P E A N S T A N D A R D N O R M E E U R O P É E N N E november 2011 ICS vervangt EN :2009 Nederlandse versie Het vervaardigen van staal- en aluminiumconstructies Deel 1: Eisen voor het vaststellen van de conformiteit van constructieve onderdelen Ausführung von Stahltragwerken und Aluminiumtragwerken Teil 1: Konformitätsnachweisverfahren für tragende Bauteile Execution of steel structures and aluminium structures Part 1: Requirements for conformity assessment of structural components Exécution des structures en acier et des structures en aluminium Partie 1: Exigences pour l évaluation de la conformité des composants structuraux Deze norm is de Nederlandse versie van de Europese norm EN Hij is vertaald door NEN. Hij heeft dezelfde status als de officiële versies. Deze Europese norm is door de CEN aangenomen op 15 juni 2008 en bevat correctieblad 1 uitgeven door de CEN op 17 november 2010 en wijzigingsblad 1 goedgekeurd door de CEN op 3 oktober De CEN-leden zijn verplicht zich te houden aan het huishoudelijk reglement van de CEN/CENELEC, waarin is vastgelegd onder welke voorwaarden aan deze Europese norm, zonder veranderingen, de status van nationale norm moet worden gegeven.bijgewerkte lijsten van en bibliografische gegevens betreffende zulke nationale normen kunnen op aanvraag worden verkregen bij het managementcentrum en bij elk CEN-lid. Deze Europese norm bestaat in drie officiële versies (Duits, Engels en Frans). Een versie in een andere taal, die onder verantwoordelijkheid van een CEN-lid in zijn landstaal is gemaakt en die is aangemeld bij het managementcentrum, heeft dezelfde status als de officiële versies. Leden van de CEN zijn de nationale normalisatie-organisaties van België, Bulgarije, Cyprus, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, IJsland, Italië, Kroatië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Polen, Portugal, Roemenië, Slovenië, Slowakije, Spanje, Tsjechië, het Verenigd Koninkrijk, Zweden en Zwitserland. CEN Europese Commissie voor Normalisatie Europäisches Komitee für Normung European Committee for Standardization Comité Européen de Normalisation Managementcentrum: Marnixlaan 17, B-1000 Brussel 2011 Auteursrechten voorbehouden aan de CEN-leden. Ref. nr. EN :2009+A1:2011 nl

6 (blanco) 2

7 Inhoud Voorwoord... 5 Inleiding Onderwerp en toepassingsgebied Normatieve verwijzingen Termen, definities en afkortingen Termen en definities Afkortingen Eisen Basisproducten Algemeen Basisproducten voor stalen onderdelen Basisproducten voor aluminiumonderdelen Toleranties op afmetingen en vorm Lasbaarheid Breuktaaiheid Constructieve kenmerken Algemeen Draagvermogen Vermoeiingssterkte Brandwerendheid Reactie bij brand Gevaarlijke stoffen Weerstand tegen stootbelasting Duurzaamheid Beoordelingsmethoden Algemeen Basisproducten Toleranties op afmetingen en vorm Lasbaarheid Breuktaaiheid Constructieve kenmerken Algemeen Constructief ontwerp en constructieve berekening Fabricagekenmerken Brandwerendheid Reactie bij brand Gevaarlijke stoffen Weerstand tegen stootbelasting Duurzaamheid Beoordeling van de conformiteit Algemeen Aanvangstypebeproeving Algemeen Kenmerken Gebruik van resultaten uit het verleden Gebruik van constructieve berekeningen voor de vaststelling van de conformiteit Aanvangstypeberekening Keuze van proefstukken, beoordeling en criteria voor de conformiteit Verklaring van prestatiekenmerken Registreren van resultaten van beoordelingen Corrigerende maatregelen Fabrieksproductiebeheersing Algemeen

8 6.3.2 Personeel Gereedschappen en machines Proces van constructief ontwerpen en berekenen Basisproducten gebruikt in de fabricage Onderdeelspecificatie Productbeoordeling Non-conforme producten Classificatie en aanduiding Merken Bijlage A (informatief) Richtlijnen voor het opstellen van de onderdeelspecificatie A.1 Algemeen A.2 Door de koper verstrekte onderdeelspecificatie (PPCS) A.3 Door de fabrikant verstrekte onderdeelspecificatie (MPCS) Bijlage B (normatief) Beoordelen van de fabrieksproductiebeheersing B.1 Algemeen B.2 Aanvangskeuring B.3 Continu toezicht B.4 Frequentie van keuring B.4.1 Algemeen B.4.2 Intervallen voor het toezicht B.4.3 Verklaring van de fabrikant B.4.4 Maatregelen in het geval van niet voldoen B.5 Rapportages Bijlage ZA (informatief) Bepalingen in deze Europese norm die een invulling zijn van regelgeving van de EU-richtlijn Bouwproducten (CPD) ZA.1 Toepassingsgebied en van toepassing zijnde kenmerken ZA.2 Procedures voor de certificering van conformiteit van constructieve stalen en aluminium onderdelen ZA.2.1 Systeem van certificering van conformiteit ZA.2.2 Toewijzing van taken ZA.2.3 Conformiteitsverklaring ZA.3 CE-markering en labelen ZA.3.1 Algemeen ZA.3.2 Verklaring van producteigenschappen door materiaaleigenschappen en geometrische gegevens ZA.3.3 Verklaring van sterktewaarde(n) van het onderdeel ZA.3.4 Verklaring van overeenstemmen met een gegeven onderdeelspecificatie ZA.3.5 Verklaring van de sterktewaarde(n) van een onderdeel volgens opdracht van de koper

9 Voorwoord Dit document (EN :2009+A1:2011) is opgesteld door Technische Commissie CEN/TC 135 Uitvoering van staal- en aluminiumconstructies, waarvan SN het secretariaat voert. Deze Europese norm moet uiterlijk in mei 2012 de status krijgen van een nationale norm, hetzij door de publicatie van een eensluidend vertaalde tekst, hetzij door het overnemen van een van de bronteksten. Nationale normen die strijdig zijn met deze norm, moeten uiterlijk in mei 2012 zijn ingetrokken. Dit document bevat correctieblad 1 1) uitgegeven door de CEN op en wijzigingsblad 1, goedgekeurd door de CEN op Dit document vervangt EN :2009. De tekst ingevoegd of aangepast door een wijziging is aangeduid in de linkerkantlijn met [A1]. Aandacht wordt gevraagd voor de mogelijkheid dat sommige delen van dit document aan patentrechten zijn onderworpen. De CEN (en/of CENELEC) zal niet verantwoordelijk kunnen worden gehouden voor het vaststellen van alle of enige van dergelijke patentrechten. Dit document is opgesteld onder een door de Europese Commissie en de Europese Vrijhandelsassociatie aan de CEN gegeven mandaat, en bekrachtigt de fundamentele eisen van de EU-richtlijnen. Voor de relatie met de EU-richtlijnen, zie de informatieve bijlage ZA, die een integraal onderdeel vormt van dit document. Volgens het huishoudelijk reglement van de CEN/CENELEC zijn de nationale normalisatie-organisaties van de volgende landen verplicht deze Europese norm in te voeren: België, Bulgarije, Cyprus, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, IJsland, Italië, Kroatië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Polen, Portugal, Roemenië, Slovenië, Slowakije, Spanje, Tsjechië, Verenigd Koninkrijk, Zweden en Zwitserland. 1) Dit correctiblad is vervangen door de wijzigingen van EN :2009/FprA1:

10 Inleiding Deze geharmoniseerde Europese norm maakt deel uit van een groep van Europese normen waarin het ontwerpen en berekenen en de fabricage van belastingdragende onderdelen en constructies gemaakt van staal of aluminium zijn behandeld. Deze geharmoniseerde Europese norm behandelt bepalingen voor de vaststelling van de conformiteit van onderdelen, hetgeen inhoudt de conformiteit met prestatiekenmerken zoals verklaard door de fabrikant van de onderdelen. De onderdelen hebben constructieve kenmerken die ze geschikt maken voor hun specifieke gebruik en toepassing. De constructieve kenmerken worden bepaald door het ontwerp, de berekening en de fabricage van de onderdelen. Deze geharmoniseerde Europese norm bevat geen regels voor constructief ontwerpen, berekenen en fabriceren. Dergelijke regels zijn gegeven in de van toepassing zijnde delen van de Eurocode voor ontwerpen berekeningseisen en in EN (staal) en EN (aluminium) voor de uitvoeringseisen. Om deze geharmoniseerde Europese norm te gebruiken voor het vaststellen en verklaren van de conformiteit van constructieve stalen of aluminium onderdelen is het noodzakelijk dat alle van toepassing zijnde ontwerp-, berekenings- en uitvoeringsnormen binnen de groep beschikbaar zijn. Deze geharmoniseerde Europese norm is opgesteld om te voldoen aan mandaat M/120 Constructieve metalen producten en toebehoren (2/4), uitgegeven door de Europese Commissie. 6

11 Het vervaardigen van staal- en aluminiumconstructies Deel 1: Eisen voor het vaststellen van de conformiteit van constructieve onderdelen 1 Onderwerp en toepassingsgebied Deze Europese norm schrijft de eisen voor de vaststelling van de conformiteit van prestatiekenmerken voor constructieve stalen en aluminium onderdelen voor, alsook voor bouwpakketten op de markt gebracht als bouwproducten. De vaststelling van de conformiteit omvat de fabricagekenmerken en, voor zover van toepassing, de kenmerken van het constructief ontwerp en de constructieve berekening. Deze Europese norm omvat ook de vaststelling van de conformiteit van stalen onderdelen gebruikt in staalbetonconstructies. De onderdelen kunnen direct zijn gebruikt in een bouwwerk of als constructieve onderdelen in de vorm van een bouwpakket. De Europese norm geldt voor constructieve onderdelen in serie en eenmalig gefabriceerde onderdelen inclusief bouwpakketten. De onderdelen kunnen zijn gemaakt van warmgewalste of koudgevormde basisproducten of basisproducten geproduceerd met andere technologieën. Ze kunnen zijn geproduceerd van profielen met verschillende vorm, vlakke producten (platen, dunne plaat, strip), massieve staven, gietvormen, smeedstukken gemaakt van staal en aluminium, onbeschermd of beschermd tegen corrosie door deklagen of enige andere oppervlaktebehandeling, bijvoorbeeld anodiseren van aluminium. Deze Europese norm dekt constructieve koudgevormde onderdelen en beplating zoals gedefinieerd in EN en EN Deze Europese norm omvat niet de vaststelling van de conformiteit van onderdelen voor hangende plafonds, rails of dwarsliggers voor toepassing in spoorwegsystemen. OPMERKING Voor bepaalde stalen en aluminium onderdelen zijn bijzondere prestatievoorschriften en andere eisen ontwikkeld. De bijzondere voorschriften kunnen zijn uitgegeven als een EN of als bepalingen binnen een EN. Een voorbeeld is gegeven in EN voor enkelwandige stalen schoorstenen en stalen schoorsteenvoeringen. Dergelijke bijzondere voorschriften prevaleren in het geval ze niet overeenkomen met de eisen van deze Europese norm. 2 Normatieve verwijzingen De volgende documenten waarnaar is verwezen, zijn onmisbaar voor de toepassing van dit document. Bij gedateerde verwijzingen is alleen de aangehaalde versie van toepassing. Bij ongedateerde documenten is de laatste versie van het document (met inbegrip van wijzigingsbladen) waarnaar is verwezen van toepassing. EN Execution of steel structures and aluminium structures Part 2: Technical requirements for steel structures EN Execution of steel structures and aluminium structures Part 3: Technical requirements for aluminium structures EN 1990:2002 EN 1991 (alle delen) EN 1993 (alle delen) EN 1994 (alle delen) EN 1998 (alle delen) Eurocode: Basis of structural design Eurocode 1: Actions on structures Eurocode 3: Design of steel structures Eurocode 4: Design of composite steel and concrete structures Eurocode 8: Design of structures for earthquake resistance 7

12 EN 1999 (alle delen) EN EN Eurocode 9: Design of aluminium structures Metallic materials Charpy impact test Part 1: Test method Steel products with improved deformation properties perpendicular to the surface of the product Technical delivery conditions EN Fire classification of construction products and building elements Part 1: Classification using data from reaction to fire tests EN Fire classification of construction products and building elements Part 2: Classification using data from fire resistance tests, excluding ventilation services EN ISO 9001 Quality management systems Requirements (ISO 9001:2000) EN ISO Welding coordination Tasks and responsibilities (ISO 14731:2006) ISO ISO ISO Tolerances for building Methods of measurement of buildings and building products Part 1: Methods and instruments Tolerances for building Methods of measurement of buildings and building products Part 2: Position of measuring points Optics and optical instruments Field procedures for testing geodetic and surveying instruments Part 1: Theory 3 Termen, definities en afkortingen 3.1 Termen en definities Voor de toepassing van dit document gelden de volgende termen en definities onderdeelspecificatie document dat of documenten die alle noodzakelijke informatie en technische eisen voor de fabricage van het constructieve onderdeel bevat(ten) basisproducten materialen of producten gebruikt in de fabricage, met eigenschappen die zijn verwerkt in de constructieve berekeningen of op een andere wijze verband houden met de mechanische weerstand en stabiliteit van het werk en delen daarvan en/of hun brandwerendheid, met inbegrip van aspecten van duurzaamheid en bruikbaarheid ontwerpresumé documenten die alle informatie bevatten, nodig om een constructief ontwerp en constructieve berekening van het onderdeel te maken, rekening houdend met het bedoelde gebruik Europese technische voorschriften Europese normen en Europese technische goedkeuringen voor bouwproducten 8

13 3.1.5 beoordelingsmethode manier om te controleren dat de prestatiekenmerken van het onderdeel voldoen aan de te verklaren waarden en aan alle andere vereiste waarden die worden gebruikt voor beoordeling van de conformiteit van kenmerken, zoals materiaaleigenschappen, geometrische en constructieve kenmerken OPMERKING 1 Indien fysieke beproevingen worden uitgevoerd als basis voor de beoordeling is de term beproevingsmethode gebruikt. OPMERKING 2 Indien constructieve berekeningen worden gebruikt om het draagvermogen en/of de vermoeiingssterkte te beoordelen, is de term aanvangstypeberekening (ITC, initial type calculation ) gebruikt draagvermogen waarde of serie van waarden voor de belastingen die kunnen worden gedragen door het onderdeel, verwijzend respectievelijk naar een enkelvoudig type en enkelvoudige richting van de belasting ofwel naar een serie van belastingen in verschillende richtingen en verwijzend naar een vastgesteld weerstandsniveau in overeenstemming met EN 1990 en de van toepassing zijnde delen van EN 1993, EN 1994 of EN Voor bouwpakketten verwijst het draagvermogen naar belastingen en belastingscombinaties die door het bouwpakket kunnen worden gedragen en die voor de constructie van toepassing zijn voor het beoogde doel OPMERKING De term draagvermogen in deze Europese norm verwijst naar situaties waarin de belastingen overwegend statisch zijn, zodat de invloed van wisselende belasting met een mogelijke vermoeiing niet behoeft te zijn beschouwd. De criteria waarbij vermoeiing moet zijn beschouwd zijn gegeven in EN 1993 voor stalen onderdelen en in EN 1999 voor aluminiumonderdelen fabricage werkzaamheden die vereist zijn om het onderdeel te produceren en die kunnen omvatten het voorbewerken en samenstellen, lassen, mechanisch bevestigen, monteren, beproeven en documenteren van de verklaarde prestatiekenmerken constructieve kenmerken eigenschappen van het onderdeel gerelateerd aan zijn mogelijkheden om bevredigend te functioneren onder invloed van de belastingen waaraan het onderhevig is OPMERKING In deze Europese norm zijn de prestatiekenmerken, draagvermogen, vermoeiingssterkte en brandwerendheid gedefinieerd als constructieve kenmerken, samen met de fabricagekenmerken die het constructieve gedrag van het onderdeel beïnvloeden. Fabricagekenmerken zijn bijvoorbeeld de uitvoeringsklasse, de laskwaliteit, de geometrische accuraatheid (toleranties) of de oppervlakte-eigenschappen, dat wil zeggen alle eigenschappen die invloed hebben op het constructieve gedrag constructieve onderdelen onderdelen om te worden toegepast als belastingdragende delen van werken ontworpen om mechanische weerstand en stabiliteit en/of brandwerendheid te verzorgen, met inbegrip van aspecten van duurzaamheid en bruikbaarheid, die direct zoals geleverd kunnen worden gebruikt of in een bouwwerk kunnen worden opgenomen constructief bouwpakket pakket van constructieve onderdelen om te worden gemonteerd en geplaatst op de bouwplaats OPMERKING Het gemonteerde systeem van de constructieve onderdelen is een constructie lasbaarheid kwaliteit van een staal- of aluminiummateriaal waarvoor een gekwalificeerde lasmethode kan worden ontwikkeld OPMERKING Zie EN ISO

14 3.2 Afkortingen De volgende afkortingen worden gebruikt in deze Europese norm: FPC fabrieksproductiebeheersing ( factory production control ) ITC aanvangstypeberekening ( initial type calculation ) ITT aanvangstypebeproeving ( initial type testing ) MPCS NDP NPD onderdeelspecificatie verstrekt door de fabrikant ( manufacturer provided component specification ) nationaal bepaalde parameter, een term gebruikt in de Eurocodes waar een nationale bepaling is toegelaten ( national determined parameter ) geen prestatie bepaald, een term gebruikt indien de desbetreffende kenmerken niet zijn beproefd ( no performance determined ) OPMERKING Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als het desbetreffende kenmerk niet wettelijk is geregeld in de lidstaat waar het onderdeel zal worden gebruikt. PPCS onderdeelspecificatie verstrekt door de koper ( purchaser provided component specification ) R, E, I, M prestatiekenmerken gerelateerd aan het beproeven van de brandweerstand in overeenstemming met EN , met de volgende betekenis voor de afzonderlijke kenmerken: R E I M brandwerendheid in minuten onder een gegeven geheel van belastingen op het onderdeel integriteit (behouden van de integriteit als brandscheidend element) isolatie (het vermogen van een brandscheidend element om de temperatuursstijging aan de niet aan brand blootgestelde kant onder een vastgestelde grens te houden) mechanische belasting (weerstand tegen dynamische stootbelasting door beproeving na de beëindigde opwarming door brand) 4 Eisen 4.1 Basisproducten Algemeen Constructieve onderdelen van staal en aluminium moeten worden gemaakt van basisproducten zoals beschreven in respectievelijk en Basisproducten voor stalen onderdelen Basisproducten voor stalen onderdelen moeten in overeenstemming zijn met de Europese normen waarnaar is verwezen in de van toepassing zijnde bepalingen van EN OPMERKING De normen waarnaar is verwezen in EN geven informatie over de sterkte-eigenschappen, de lasbaarheid en de breuktaaiheid van het staal. 10

15 4.1.3 Basisproducten voor aluminiumonderdelen Basisproducten voor aluminiumonderdelen moeten in overeenstemming zijn met de Europese normen waarnaar is verwezen in de van toepassing zijnde bepalingen van EN OPMERKING De normen waarnaar is verwezen in EN geven informatie over de sterkte-eigenschappen van de aluminiumlegeringen. 4.2 Toleranties op afmetingen en vorm De geometrische toleranties zoals voorgeschreven in EN en EN voor de fundamentele toleranties moeten van toepassing zijn op alle onderdelen. Indien er speciale toleranties van toepassing zijn, dan moeten deze zijn vermeld in de onderdeelspecificatie. OPMERKING toepassing. Volgens EN en EN zijn de eisen voor functionele toleranties voor alle onderdelen van 4.3 Lasbaarheid Als van constructieve stalen en aluminium onderdelen moet worden verklaard dat ze lasbaar zijn, dan moeten ze zijn gemaakt van lasbare basisproducten volgens EN of EN , naargelang het geval. Indien van toepassing voor de prestaties van een staalproduct moeten de eigenschappen in dikterichting worden verklaard. 4.4 Breuktaaiheid Stalen onderdelen moeten worden gefabriceerd van basisproducten die voldoen aan de vereiste eigenschappen voor breuktaaiheid. OPMERKING 1 De eigenschappen voor breuktaaiheid van het staal worden gegeven gerelateerd aan de charpykerfslagproef, gebruikmakend van de referentietemperatuur en de materiaaldikte. De breuktaaiheid wordt niet beproefd of gespecificeerd voor aluminiummaterialen. OPMERKING 2 De materiaaleigenschappen van aluminiumlegeringen worden beter bij afnemende temperaturen. 4.5 Constructieve kenmerken Algemeen [A1] [A1] Constructieve kenmerken van een onderdeel vallend onder deze Europese norm hebben betrekking op het draagvermogen, de bruikbaarheidsgrenstoestand, de vermoeiingssterkte en de brandwerendheid. De vereiste constructieve kenmerken moeten worden bereikt door: een geschikt constructief ontwerp en geschikte constructieve berekening, indien en zoals vereist voor het onderdeel, en fabricage van het onderdeel volgens de onderdeelspecificatie ontwikkeld in overeenstemming met EN of EN Draagvermogen De verklaring van het draagvermogen kan verwijzen naar de weerstand van de dwarsdoorsneden van het onderdeel, uitgedrukt als een karakteristieke waarde of als een rekenwaarde. Als alternatief kan het draagvermogen worden uitgedrukt als de belasting die het onderdeel kan dragen volgens de van toepassing zijnde ontwerp- en berekeningsregels, uitgedrukt als een karakteristieke waarde of als een rekenwaarde. 11

16 4.5.3 Vermoeiingssterkte De verklaring van de vermoeiingssterkte van een constructief onderdeel moet specifiek zijn voor de vermoeiingsbelasting waaronder de vermoeiingssterkte is bepaald. De vermoeiingssterkte in deze norm verwijst naar situaties waarvoor de belasting zodanig is dat de invloed van wisselende belasting moet zijn beschouwd om de constructieve kenmerken van het onderdeel vast te stellen. OPMERKING 1 Eisen voor de vermoeiingssterkte zijn noodzakelijk voor bepaalde toepassingen van onderdelen waarbij de specifieke eisen behoren te zijn gegeven in het ontwerpresumé, uitgedrukt als spanningsinterval, aantal wisselingen enz., waarbij de eisen zijn geformuleerd volgens de bepalingen in de van toepassing zijnde Eurocode. OPMERKING 2 Vermoeiingssterkten zijn gerelateerd aan de weerstand van de dwarsdoorsnede of weerstand van een bepaald constructief detail en worden gewoonlijk uitgedrukt door te verwijzen naar S-N-diagrammen. De ontwerpstrategie voor de bepaling van de vermoeiingssterkte behoort te zijn gebaseerd op methoden zoals gegeven in de van toepassing zijnde Eurocode. Informatie over de gekozen strategie behoort te zijn gegeven in het ontwerpresumé Brandwerendheid De verklaring van de brandwerendheid van een constructief onderdeel mag verwijzen naar de blootstelling aan brand als weergegeven in de standaardbrandkromme toe te passen voor vaststelling van de prestatiekenmerken R, E, I en M in de classificatie volgens EN Om de prestatieclassificatie weer te geven moeten combinaties van deze aanduidende letters, indien van toepassing, zijn aangevuld met een getal het aantal verstreken minuten weergeeft gedurende welke aan de functionele eisen is voldaan van de dichtstbij liggende lagere klasse. De classificatieperioden moeten voor alle kenmerken zijn verklaard in minuten, gebruikmakend van een van de volgende perioden: 15, 20, 30, 45, 60, 90, 120, 180, 240 of 360. Als alternatief mag een verklaring van de brandwerendheid, onder een gegeven geheel van belastingen op het onderdeel gedurende een blootstelling aan brand, verwijzen naar andere gespecificeerde blootstellingen aan brand dan de standaardbrandkromme zoals de parametrische temperatuur-tijdkrommen volgens bijlage A van EN De eisen voor de brandwerendheid van een onderdeel zijn de verantwoordelijkheid van elke lidstaat en zijn over het algemeen afhankelijk van het type constructie/gebouw waarin het zich bevindt, de plaats waar het zich bevindt in de constructie/het gebouw en ten slotte zijn functie in het constructief systeem. Dit moet blijken uit het ontwerpresumé. OPMERKING De eisen voor een onderdeel kunnen eisen bevatten voor meer dan één prestatiekenmerk. [A1] Vervormingen in bruikbaarheidsgrenstoestand De vervormingen in bruikbaarheidsgrenstoestand bepaald door gebruikmaking van de van toepassing zijnde belastingcombinaties moeten vallen binnen de vereiste grenzen voor verticale en horizontale vervormingen, gespecificeerd in de ontwerp- en berekeningsaannamen en/of Europese normen (bijv. nationaal bepaalde parameters, NDP, of de nationale bijlage bij EN 1990, EN 1993, EN 1994 en/of EN 1999). 4.6 Reactie bij brand De verklaring van de reactie op brand moet in overeenstemming zijn met de klassen en beproevingseisen gegeven in EN Gevaarlijke stoffen Gevaarlijke stoffen verwijzen in deze norm naar de materiaaleigenschappen met betrekking tot radioactieve straling of het vrijkomen van cadmium. Er mogen alleen basisproducten worden gebruikt waarbij geen 12

17 radioactieve straling en geen cadmium vrijkomt of deze zijn gelimiteerd tot binnen aanvaardbare grenzen in het bestemde gebied. Materialen gebruikt in deklagen mogen geen gevaarlijke stoffen afscheiden of uitstralen boven de maximaal toegelaten niveaus, zoals voorgeschreven in een van toepassing zijnde Europese norm voor het materiaal of zoals toegestaan in de nationale regelgeving van de bestemde lidstaat. 4.8 Weerstand tegen stootbelasting De weerstand tegen stootbelasting is een materiaalkenmerk dat dezelfde eigenschappen van staal weergeeft als de breuktaaiheid. Er zijn geen aanvullende eisen. 4.9 Duurzaamheid De onderdeelspecificatie moet alle eisen voor corrosiebescherming geven. Zie EN voor koolstofstaal, EN voor roestvast staal en EN voor aluminium. OPMERKING 1 De duurzaamheid van onderdelen is afhankelijk van hun toepassing, de blootstelling die zij ondergaan en eventuele aangebrachte bescherming. OPMERKING 2 De prestatiekenmerken van constructieve onderdelen gefabriceerd van staal of aluminium, doelmatig ontworpen, berekend en gefabriceerd, zijn niet onderhevig aan achteruitgang behalve waar het optreden van corrosie is toegelaten. Corrosie kan worden voorkomen door middel van het toepassen van corrosiebeschermingssystemen. De levensduur van een onderdeel wordt gehandhaafd door een doelmatig onderhoud van het onderdeel. OPMERKING 3 Voor onderdelen gemaakt van weervaste staalsoorten volgens EN of roestvast staal volgens EN kan de levensduur worden geschat. EN geeft richtlijnen die verband houden met de duurzaamheid van roestvast staal. OPMERKING 4 EN geeft richtlijnen betreffende de duurzaamheid van aluminiumlegeringen. Voor aluminiumonderdelen onder normale blootstellingscondities is normaal geen corrosiebescherming vereist. OPMERKING 5 EN en EN geven richtlijnen voor het aanbrengen van corrosiebeschermingssystemen en geven eisen voor oppervlaktevoorbehandeling van respectievelijk staal en aluminium als voorbehandeling voorafgaand aan het eventueel daaropvolgend aanbrengen van een beschermingssysteem, afhankelijk van de blootstellingscondities. 5 Beoordelingsmethoden 5.1 Algemeen De term beoordelingsmethode wordt gehanteerd voor alle soorten van methoden die worden gebruikt om de overeenstemming met de eisen aan te tonen, bijvoorbeeld fysiek beproeven, metingen van de geometrie en constructieve berekeningen al dan niet aangevuld met fysiek beproeven. 5.2 Basisproducten De basisproducten moeten worden beoordeeld door te controleren of de keuringsdocumenten voor de gebruikte producten overeenkomen met de eisen van de onderdeelspecificatie. De beoordeling van basisproducten moet ook een controle bevatten of de geometrie van de producten juist is, gebruikmakend van methoden en instrumenten in overeenstemming met Toleranties op afmetingen en vorm Geometrische toleranties moeten worden gemeten door gebruik te maken van een selectie van in ISO en ISO opgenomen methoden en instrumenten en in overeenstemming zijn met de bepalingen gegeven in EN en EN De nauwkeurigheid van de metingen moet worden vastgesteld in overeenstemming met ISO

18 5.4 Lasbaarheid Voor lasbaarheid mag worden vertrouwd op eigenschappen die verband houden met de basismaterialen en -onderdelen mits deze zijn gegeven door verwijzing naar een Europees technisch voorschrift en keuringsdocumenten. OPMERKING 1 OPMERKING 2 EN geeft informatie over de lasbaarheid van stalen materialen. EN en EN geven informatie over de lasbaarheid van aluminiummaterialen. Indien eigenschappen in de dikterichting zijn gespecificeerd voor stalen producten, dan zullen deze moeten worden vastgesteld in overeenstemming met de kwaliteitsklassen gegeven in EN Breuktaaiheid Voor de breuktaaiheid van de basisproducten mag worden vertrouwd op de eigenschappen voor de stootbelasting die verband houden met materialen en onderdelen gebruikt als basisproducten, op voorwaarde dat deze zijn gegeven door verwijzing naar een Europees technisch voorschrift en keuringsdocumenten. Indien gegevens voor de basisproducten niet beschikbaar zijn, mag de breuktaaiheid worden vastgesteld door gebruik te maken van de charpykerfslagproef, uitgevoerd in overeenstemming met EN Voor stalen onderdelen zijn de regels voor de beoordeling van de beproevingsresultaten gegeven in EN Beproeven van de breuktaaiheid van aluminiumbasisproducten is niet vereist. 5.6 Constructieve kenmerken Algemeen Vaststelling van constructieve kenmerken moet worden gebaseerd op: a) het constructief ontwerp en de constructieve berekening, en b) de fabricagekenmerken van het onderdeel Constructief ontwerp en constructieve berekening Een doelmatig constructief ontwerp kan worden aangetoond door: a) constructieve berekeningen, of b) constructief beproeven, aangevuld met constructieve berekeningen van het element Constructieve berekeningen Constructieve berekeningen mogen worden gebruikt om de kenmerken van het constructief ontwerp van het onderdeel te bepalen en vast te stellen dat is voldaan aan de eisen gegeven in het ontwerpresumé. De constructieve berekeningen moeten worden gemaakt in overeenstemming met de van toepassing zijnde Eurocodes. In het algemeen genomen vereist dit het toepassen van: a) EN 1990, Eurocode: Grondslagen van het constructief ontwerp; b) EN 1991, Eurocode 1: Belastingen op constructies (alle van toepassing zijnde delen); 14

19 c) EN 1993, Eurocode 3: Ontwerp en berekening van staalconstructies (alle van toepassing zijnde delen); d) EN 1994, Eurocode 4: Ontwerp en berekening van staal-betonconstructies (alle van toepassing zijnde delen voor de stalen delen in samengestelde constructies); e) EN 1998, Eurocode 8: Ontwerp en berekening van aardbevingsbestendige constructies (alle van toepassing zijnde delen); f) EN 1999, Eurocode 9: Ontwerp en berekening van aluminiumconstructies (alle van toepassing zijnde delen). Om de constructieve kenmerken van een onderdeel te bepalen moeten de bepalingen gegeven in de nationale bijlagen bij de Eurocodes voor het land waar het onderdeel moet worden gebruikt, worden toegepast Constructief beproeven Constructief beproeven moet worden gebaseerd op Europese normen en moet vergezeld gaan van constructieve berekeningen. OPMERKING 1 Er is op het moment geen algemene Europese norm beschikbaar voor constructief beproeven. OPMERKING 2 Voor onderdelen waarvoor een conformiteitsverklaring is gemaakt volgens methode 3b, zie bijlage A, kan nationale regelgeving voor constructief beproeven van toepassing zijn. OPMERKING 3 Beproevingsmethoden voor koudgevormde profielen en beplating zijn gegeven in bijlage A van EN :2006 en EN OPMERKING 4 Bepalingen voor de beoordeling van de resultaten van constructief beproeven zijn gegeven in bijlage D van EN 1990: Fabricagekenmerken De fabricagekenmerken moeten worden vastgesteld in relatie tot de eisen in de onderdeelspecificatie. De fabricage van onderdelen moet worden gekeurd en beoordeeld in overeenstemming met de eisen voor keuring voor de gespecificeerde uitvoeringsklasse en tolerantie-eisen in overeenstemming met de bepalingen in EN voor staalconstructies en EN voor aluminiumconstructies. 5.7 Brandwerendheid De onderdeelspecificatie moet alle noodzakelijke informatie geven met betrekking tot de te gebruiken beoordelingsmethoden; of ze worden uitgevoerd door berekening of door beproeving. Prestatiekenmerk R: de brandwerendheid van een onderdeel mag worden beoordeeld volgens de beproevingsresultaten en de classificatienorm EN of door gebruik te maken van een berekeningsmethode uit de Eurocodes, zoals opgesomd in 5.6.2, en een blootstelling aan brand volgens de standaardbrandkromme waarnaar is verwezen in EN Prestatiekenmerk I: de integriteit van een onderdeel als brandscheidend element mag worden beoordeeld volgens de beproevingsresultaten en de classificatienorm EN of door gebruik te maken van een berekeningsmethode volgens EN en een blootstelling aan brand volgens de standaardbrandkromme waarnaar is verwezen in EN In het andere geval, indien de beoordeling van de brandwerendheid of van de integriteit is gebaseerd op een berekening volgens een andere gespecificeerde blootstelling aan brand dan de standaardbrandkromme behoort het kenmerk niet te worden aangeduid met R of I omdat dit de aanduidingen zijn voor de klasse van brandwerendheid volgens EN

20 Prestatiekenmerken E en M: deze prestatiekenmerken mogen uitsluitend worden beoordeeld op basis van beproevingen in overeenstemming met de classificatienorm EN Reactie bij brand Basisproducten van staal en aluminium vallen wat betreft de reactie bij brand binnen klasse A1 van de Europese classificatie en er is geen verdere documentatie vereist. Verzinkte stalen en geanodiseerde aluminium onderdelen vallen ook binnen klasse A1. In het geval van onderdelen die van een deklaag zijn voorzien moet worden aangetoond dat het onderdeel een brandklasse heeft die overeenkomt met de eisen die overeenstemmen met de toepassing en functie. De indeling moet worden uitgevoerd in overeenstemming met EN OPMERKING Reactie bij brand van op staal of aluminium aangebrachte deklagen ten behoeve van de duurzaamheid of andere doelen kan anders zijn dan klasse A1. Informatie betreffende de reactie op brand van organische deklagen op staalplaten is gegeven in EN en EN Gevaarlijke stoffen De eis van 4.7 is vervuld indien de basisproducten voldoen aan de Europese normen waarnaar wordt verwezen in EN voor staal of EN voor aluminium. Verder beproeven is niet vereist tenzij beschermende deklagen zijn gebruikt waarvan een mogelijke uitstoot niet kan worden vastgesteld door beheersing van het basismateriaal voor de deklaag Weerstand tegen stootbelasting De weerstand tegen stootbelasting van stalen producten wordt vastgesteld door de beoordeling van de breuktaaiheid van het product Duurzaamheid Er is geen directe methode voor het beproeven van de duurzaamheid. De duurzaamheid wordt indirect beoordeeld door het controleren van de blootstelling van het onderdeel en door het beoordelen van eventuele eisen voor oppervlaktebescherming gegeven in de onderdeelspecificatie. 6 Beoordeling van de conformiteit 6.1 Algemeen De conformiteit van een onderdeel of bouwpakket met de eisen van deze Europese norm en met de vermelde waarden (inclusief de klassen) moet worden aangetoond door: a) aanvangstypebeproeving, zie 6.2; en b) fabrieksproductiebeheersing door de fabrikant, met inbegrip van keuring en beproeving van productiesteekproeven door de fabrikant in overeenstemming met een voorgeschreven plan, zie 6.3. Voor het doel van het beproeven mogen onderdelen of bouwpakketten worden gegroepeerd tot series indien de geselecteerde eigenschap(pen) typerend is (zijn) voor alle onderdelen binnen die groep. Een groep van gelaste stalen onderdelen mag worden gekenmerkt door het moedermateriaal en het gebruikte lasproces. Materialen met een lagere sterkte en materialen die beter lasbaar zijn, mogen worden beschouwd als inbegrepen in deze zelfde groep. 16

21 Een groep van gelaste aluminiumonderdelen mag worden gekenmerkt door de materiaalgroep en het toegepaste lasproces, waarbij 7xxx-legeringen alle andere legeringen afdekken, 6xxx-legeringen de 5xxx- en 3xxx-legeringen afdekken, en 5xxx- en 3xxx-legeringen mogen worden beschouwd als één groep. Niet-gelaste onderdelen in dezelfde uitvoeringsklasse mogen als één groep worden behandeld. 6.2 Aanvangstypebeproeving Algemeen Aanvangstypebeproeving is de complete reeks van beproevingen of andere methoden waarmee de prestaties van proefstukken van producten die representatief zijn voor het producttype wordt vastgesteld. De bedoeling is om aan te tonen en vast te stellen dat de fabrikant in staat is om constructieve onderdelen en bouwpakketten te leveren in overeenstemming met deze Europese norm. De vaststelling is gerelateerd aan twee mogelijke taken uitgevoerd door de fabrikant: a) aanvangstypeberekening (ITC) om de geschiktheid van het constructief ontwerp en de constructieve berekening vast te stellen, waarbij de fabrikant de constructieve kenmerken moet verklaren, die zijn bepaald door het ontwerp en de berekening van het onderdeel; b) aanvangstypebeproeving (ITT) om de geschiktheid van de fabricage vast te stellen. Aanvangstypebeproeving moet worden uitgevoerd: 1) bij de start van de productie van een nieuw onderdeel of het gebruik van nieuwe basisproducten (tenzij het een onderdeel is van dezelfde serie); 2) bij de start van een nieuwe of gewijzigde productiemethode indien dit een kenmerk zou kunnen beïnvloeden, afhankelijk van een beoordeling; 3) als de productie is gewijzigd in een hogere uitvoeringsklasse. In het geval van een typebeproeving van onderdelen of bouwpakketten waarvoor aanvangstypebeoordeling in overeenstemming met deze norm al is uitgevoerd mag de typebeoordeling worden gereduceerd: als het is bewezen dat de prestatiekenmerken in vergelijking met de al beoordeelde onderdelen of pakketten niet zijn beïnvloed, of in overeenstemming met de regels voor groeperen in series of een rechtstreekse uitgebreide geldigheid van beproevingsresultaten. Indien onderdelen zijn gebruikt waarvan de kenmerken al door de fabrikant van het onderdeel zijn bepaald op basis van conformiteit met andere productnormen (bijvoorbeeld fabricage gebruikmakend van basisproducten, waarvan is verklaard dat ze in conformiteit zijn met een Europees technisch voorschrift), dan behoeven de kenmerken niet te worden herbeoordeeld, mits de kenmerken van basisproducten en onderdelen gebruikt in het fabricageproces hun kenmerken zoals verklaard behouden. Van basisproducten en onderdelen met een CE-markering in overeenstemming met van toepassing zijnde geharmoniseerde Europese voorschriften mag worden verondersteld dat ze de prestaties leveren als vermeld in de CEmarkering Kenmerken Alle kenmerken waarvoor de fabrikant een verklaring verstrekt, moeten worden bepaald door gebruik te maken van een aanvangstypebeproeving, met de volgende uitzonderingen: a) de reactie bij brand van een onderdeel dat indirect kan worden vastgesteld door het beheersen van de basisproducten van het onderdeel; 17

22 b) het vrijkomen van gevaarlijke stoffen dat indirect kan worden vastgesteld door het beheersen van de samenstelling van de basisproducten van het onderdeel; c) de duurzaamheid van alle kenmerken, die wordt gewaarborgd door een juiste specificatie voor het vermijden van corrosie of het beperken van de gevolgen, door middel van een voorgeschreven eis voor corrosiebescherming van de onderdelen Gebruik van resultaten uit het verleden Er mag rekening worden gehouden met eerdere, in overeenstemming met de bepalingen van deze Europese norm uitgevoerde, beoordelingen (zelfde onderdeeltype, zelfde kenmerk(en), zelfde beproevingsmethode, zelfde bemonsteringsprocedure, zelfde systeem van vastlegging van de conformiteit enz.) Gebruik van constructieve berekeningen voor de vaststelling van de conformiteit Indien constructieve berekeningen zijn gebruikt om karakteristieke of rekenwaarden te bepalen, moet de beoordeling van de conformiteit van deze kenmerken (ITC) worden gebaseerd op het personeel (direct aangesteld of via een onderaannemer), de gereedschappen, machines en procedures van de fabrikant die zijn ingezet om de constructieve berekeningen te maken voor de reeks van te fabriceren onderdelen. Procedures voor het proces van constructief ontwerpen en berekenen moeten zijn gedocumenteerd en moeten omvatten het omgaan met ontwerp- en berekeningsaannamen, ontwerp- en berekeningsmethoden, ontwerpberekeningen met inbegrip van het gebruik van eventuele computerprogramma s en resultaten van de berekeningen met het aantonen van procedures voor te nemen corrigerende maatregelen in het geval van non-conformiteit. In gevallen waarin de fabrikant onderdelen produceert in overeenstemming met berekeningen en onderdeelspecificaties verstrekt door de koper, moet de beoordeling van de conformiteit de controle omvatten dat de onderdelen of bouwpakketten voldoen aan de onderdeelspecificatie Aanvangstypeberekening Een voor een onderdeel uitgevoerde aanvangstypeberekening kan worden gebruikt als documentatie voor volgende gefabriceerde onderdelen met dezelfde prestatiekenmerken. Er moet een nieuwe of aangepaste typeberekening worden gemaakt indien er een wijziging is in een of meer van de constructieve prestatiekenmerken die worden beïnvloed door een wijziging in het ontwerpresumé van het onderdeel Keuze van proefstukken, beoordeling en criteria voor de conformiteit Het aantal proefstukken die moeten worden beoordeeld als representatief voor een onderdeel of serie van onderdelen, moet in overeenstemming zijn met tabel Verklaring van prestatiekenmerken Alle prestatiekenmerken gegeven in tabel 1 moeten worden verklaard door de fabrikant van het onderdeel. NDP mag worden verklaard indien dit voldoet aan de methode van verklaren, of indien er geen eisen zijn voor het prestatiekenmerk op de plaats waar het onderdeel moet worden gebruikt Registreren van resultaten van beoordelingen De resultaten van alle aanvangstypebeoordelingen moeten door de fabrikant worden geregistreerd en bewaard gedurende ten minste vijf jaar. OPMERKING Nationale bepalingen kunnen strengere eisen stellen aan het bewaren van de resultaten van de aanvangstypebeoordelingen. 18

23 6.2.9 Corrigerende maatregelen Indien corrigerende maatregelen noodzakelijk zijn om aan de eisen van deze Europese norm te voldoen, dan moeten de corrigerende maatregelen worden uitgevoerd zoals gegeven in EN voor stalen onderdelen en EN voor aluminiumonderdelen. Tabel 1 Keuze van proefstukken, beoordeling en criteria voor conformiteit voor aanvangstypebeproeving en aanvangstypeberekening Kenmerk Toleranties op afmetingen en vorm Bepaling met eis Methode van beoordelen 4.2 Keuring en beproeving in overeenstemming met EN of EN Aantal proefstukken Criteria voor conformiteit Lasbaarheid 4.3 Controle van keuringsdocumenten op overeenstemming met de gespecificeerde eisen aan het basisproduct Breuktaaiheid/ weerstand tegen brosse breuk (alleen stalen onderdelen) 4.4 Controle van keuringsdocumenten op overeenstemming met de gespecificeerde eisen aan het basisproduct Draagvermogen 4.5, Berekening volgens het van toepassing zijnde deel van EN 1993, EN 1994, EN 1999 of constructieve beproeving volgens van toepassing zijnde Europees technisch voorschrift b 1 a 5.6 Fabricage in overeenstemming met onderdeelspecificatie en EN of EN c Vermoeiingssterkte 4.5, Berekening volgens het van toepassing zijnde deel van EN 1993, EN 1994, EN 1999 b 1 a 5.6 Fabricage in overeenstemming met onderdeelspecificatie en EN of EN c [A1] Vervorming in bruikbaarheidsgrenstoestand b Berekening volgens het van toepassing zijnde deel van EN 1990, EN 1993, EN 1994, EN 1999 of constructieve beproeving volgens van toepassing zijnde Europees technisch voorschrift b 1 a 5.6 Fabricage in overeenstemming met onderdeelspecificatie en EN of EN c Brandwerendheid 4.5, Berekening volgens het van toepassing zijnde deel van EN 1993, EN 1994, EN 1999 voor het prestatiekenmerk R of beproeving en classificatie in overeenstemming met EN voor prestatiekenmerken R, E, I en/of M b 1 a 5.7 Fabricage in overeenstemming met onderdeelspecificatie en EN of EN c Reactie op brand 4.6 Controle van onderdelen die van een deklaag zijn voorzien, in overeenstemming met EN Gevaarlijke stoffen 4.7 Controle dat basisproducten voldoen aan Europese normen Zie vervolg 19

24 Tabel 1 (einde) Kenmerk Weerstand tegen stootbelasting Bepaling met eis Methode van beoordelen Aantal proefstukken Criteria voor conformiteit 4.8 Beoordeling gedekt door breuktaaiheid Duurzaamheid 4.9 Uitvoering van oppervlaktevoorbehandeling in overeenstemming met de onderdeelspecificatie, EN of EN a b c Een enkelvoudige berekening moet voldoende zijn voor de beoordeling van de conformiteit. Indien het kenmerk is bepaald door middel van beproeven moet het aantal proefstukken in overeenstemming zijn met EN 1990, EN 1993, EN 1994 en EN 1999 voor zover van toepassing voor de beoordeling van de beproevingsresultaten. Indien de fabrikant de kenmerken zoals bepaald in het constructief ontwerp en de constructieve berekening moet verklaren. In overeenstemming met de uitvoeringsklasse die van toepassing is voor de aanvangstypebeproeving. 6.3 Fabrieksproductiebeheersing Algemeen De fabrikant moet een fabrieksproductiebeheersingssysteem (FPC) opzetten, documenteren en onderhouden om te waarborgen dat de op de markt gebrachte producten voldoen aan de verklaarde prestatiekenmerken. Het FPC-systeem moet bestaan uit schriftelijke procedures, regelmatige keuringen en beproevingen en/of vaststellingen en het toepassen van de resultaten om de basisproducten van het onderdeel, de machines en gereedschappen, het productieproces en het gefabriceerde onderdeel te beheersen. Een FPC-systeem in overeenstemming met de eisen van EN ISO 9001 dat specifiek is gemaakt voor de eisen van deze Europese norm moet worden beschouwd als dat het voldoet aan de bovenvermelde eisen. OPMERKING Een kwaliteitssysteem hoeft niet noodzakelijkerwijs in overeenstemming te zijn met EN ISO 9001 om te voldoen aan de eisen aan de FPC van deze Europese norm. De resultaten van in het FPC-systeem van de fabrikant vermelde keuringen, beproevingen en vaststellingen moeten worden geregistreerd. De te nemen maatregelen indien gecontroleerde waarden niet voldoen of criteria niet worden gehaald, moeten worden geregistreerd en gedurende de in de FPC-procedures van de fabrikant voorgeschreven periode worden bewaard. De beoordeling van de FPC moet gebeuren volgens bijlage B Personeel De verantwoordelijkheden, bevoegdheden en de relaties tussen personeel dat leiding geeft, uitvoerend werk doet of werk verifieert dat de productconformiteit beïnvloedt, moeten worden gedefinieerd. Dit geldt in het bijzonder voor personeel dat maatregelen moet nemen om te vermijden dat productnon-conformiteiten optreden, maatregelen moet nemen in het geval van non-conformiteiten en conformiteitsproblemen moet constateren en registreren. Het FPC-systeem moet maatregelen beschrijven om te waarborgen dat personeel dat betrokken is bij werkzaamheden die de conformiteit van de onderdelen beïnvloeden, over geschikte kwalificaties en opleidingen beschikt voor de reeks van onderdelen en uitvoeringsklassen die door de fabrikant worden toegepast. 20

25 6.3.3 Gereedschappen en machines Gereedschappen en machines ten behoeve van het wegen, meten en beproeven die de conformiteit van de onderdelen beïnvloeden, moeten worden geijkt en regelmatig worden gekeurd volgens vastgelegde methoden, frequenties en criteria. Gereedschappen en machines die worden gebruikt in het fabricageproces moeten regelmatig worden gekeurd en onderhouden om te waarborgen dat gebruik, slijtage en falen geen substantiële afwijkingen in het fabricageproces tot gevolg hebben. Keuring en onderhoud moeten worden uitgevoerd en vastgelegd in overeenstemming met de geschreven procedures van de fabrikant. De rapporten moeten worden bewaard gedurende de periode die is vastgelegd in de FPC-procedures van de fabrikant Proces van constructief ontwerpen en berekenen In het geval dat het constructief ontwerp en de constructieve berekening door de fabrikant worden gemaakt, moet het FPC-systeem de overeenstemming waarborgen met het ontwerpresumé, de procedures voor het controleren van de berekeningen aangeven en de personen aanduiden die verantwoordelijk zijn voor het ontwerp en de berekeningen. De verslagen moeten voldoende gedetailleerd en nauwkeurig zijn om aan te tonen dat de ontwerp- en berekeningsverantwoordelijkheden van de fabrikant bevredigend zijn uitgevoerd. Een dossier met de documenten moet worden bewaard gedurende de in de FPC-procedures van de fabrikant vastgelegde periode Basisproducten gebruikt in de fabricage De fabrikant moet een schriftelijke keuringsprocedure invoeren voor het controleren en vastleggen dat de basisproducten voldoen aan de specificatie en om te kunnen nagaan dat zij op een juiste wijze zijn gebruikt in de fabricage van het onderdeel. Er moet worden voldaan aan de eisen voor naspeurbaarheid van basisproducten gegeven in EN en EN De voorschriften voor de in de fabricage gebruikte basisproducten moeten worden bewaard volgens de FPCprocedures van de fabrikant. OPMERKING De eisen voor naspeurbaarheid in EN en EN zijn afhankelijk van de uitvoeringsklasse Onderdeelspecificatie De fabricage van onderdelen moet worden beheerst door gebruik te maken van een onderdeelspecificatie waarin alle noodzakelijke informatie van het onderdeel in voldoende detail is gegeven om de fabricage ervan en de beoordeling van de conformiteit mogelijk te maken. De te hanteren uitvoeringsklasse moet in de onderdeelspecificatie worden aangegeven, zie EN en EN De fabrikant moet een schriftelijk keurings- en beproevingsplan invoeren voor het controleren en vastleggen dat gefabriceerde onderdelen voldoen aan hun onderdeelspecificatie. De onderdeelspecificatie moet worden opgesteld aan de hand van de ontwerp- en berekeningsinformatie. Voor zover de fabrikant de onderdeelspecificatie opstelt volgens de ontwerp- en berekeningsinformatie is bepaling van toepassing. Bijlage A geeft richtlijnen voor het opstellen van de onderdeelspecificatie. 21

26 OPMERKING In veel gevallen zal de verantwoordelijkheid voor het opstellen van de onderdeelspecificatie worden gedeeld door de fabrikant en de koper (of ontwerpers die namens hen werken). Een verklaring van de fabrikant dat een onderdeel voldoet aan de onderdeelspecificatie dekt niet de ontwerp- en berekeningsaspecten die niet zijn uitgevoerd door de fabrikant en dekt evenmin dat deze juist zijn opgenomen in de onderdeelspecificatie Productbeoordeling De fabrikant moet procedures instellen om te waarborgen dat de verklaarde waarden en klassen van alle kenmerken worden gehandhaafd. De wijze van productiebeheersing van de kenmerken en de methoden van het kiezen van proefstukken voor een te beoordelen onderdeel of serie moeten in overeenstemming zijn met tabel 2. Indien de onderdeelspecificatie een voorgeschreven keurings- en beproevingsplan voor eigenschappen van het onderdeel bevat, dan moeten deze eisen worden opgevolgd in aanvulling op de in tabel 2 gegeven eisen Non-conforme producten De fabrikant moet schriftelijke procedures hebben die specificeren hoe moet worden omgegaan met nonconforme producten. Dergelijke gebeurtenissen moeten worden vastgelegd als ze optreden en deze rapporten moeten worden bewaard gedurende een in de schriftelijke procedures van de fabrikant vastgelegde periode. De procedures moeten voldoen aan EN of EN , naargelang het geval. Tabel 2 Frequentie van productieproeven als onderdeel van fabrieksproductiebeheersing Kenmerk Toleranties op afmetingen en vorm Bepaling met eis Methode van beoordelen Keuze van proefstukken Criteria voor conformiteit 4.2 Keuring en beproeving in overeenstemming met EN of EN Lasbaarheid 4.3 Controle van keuringsdocumenten op overeenstemming met de gespecificeerde eisen aan het basisproduct Kerfslagwaarde/ brosse breuk (alleen stalen onderdelen) + weerstand tegen stootbelasting b Vloeien, bewijs of treksterkste van basisproducten gebruikt in de fabricage Constructieve kenmerken bepaald door het constructief ontwerp en constructieve berekeningen (draagvermogen, vervorming in bruikbaarheidsgrenstoestand, vermoeiingssterkte, brandwerendheid) Controle van keuringsdocumenten op overeenstemming met de gespecificeerde eisen aan het basisproduct 4.5 Controle van keuringsdocumenten op overeenstemming met de gespecificeerde eisen aan het basisproduct 4.1 Controle dat het ontwerp en de berekening zijn uitgevoerd volgens de van toepassing zijnde Eurocode Elk onderdeel a 5.3 Documentcontrole van alle basisproducten gebruikt in de fabricage Documentcontrole van alle basisproducten gebruikt in de fabricage Documentcontrole van alle basisproducten gebruikt in de fabricage Controle dat de berekeningen relevant zijn en zijn gecontroleerd voor het gefabriceerde product Zie vervolg 22

27 Tabel 2 (einde) Kenmerk Constructieve kenmerken bepaald door de fabricage Bepaling met eis Methode van beoordelen Keuze van proefstukken Criteria voor conformiteit Controle dat de fabricage is uitgevoerd in overeenstemming met de onderdeelspecificatie en EN of EN Duurzaamheid 4.9 Controle dat de fabricage is uitgevoerd in overeenstemming met EN of EN Controle in overeenstemming met de eisen aan keuring in EN of EN en de onderdeelspecificatie Controle in overeenstemming met de eisen aan keuring in EN of EN a b Deze eis mag worden gereduceerd indien de onderdelen zijn gefabriceerd onder gelijkwaardige omstandigheden of indien de geometrie niet kritisch is voor hun toepassing. Zie 4.8 en Classificatie en aanduiding Het onderdeel moet worden geclassificeerd in overeenstemming met de uitvoeringsklassen gegeven in EN voor stalen onderdelen en EN voor aluminiumonderdelen. OPMERKING De uitvoeringsklassen (EXC) zijn gedefinieerd voor staal in EN en voor aluminium in EN EN en EN definiëren twee soorten van toleranties, aangeduid als fundamentele toleranties en functionele toleranties, en geven numerieke waarden voor aanvaardbare geometrische afwijkingen. 8 Merken Het onderdeel moet worden geleverd met een merkteken dat het duidelijk identificeert, met een verwijzing naar de onderdeelspecificatie. Harde merktekens mogen uitsluitend worden gebruikt indien en waar de plaatsen zijn overeengekomen met de koper. Voor eisen en beperkingen aan merktekens, zie EN en EN

28 Bijlage A (informatief) Richtlijnen voor het opstellen van de onderdeelspecificatie A.1 Algemeen Deze bijlage geeft richtlijnen voor het opstellen van de onderdeelspecificatie, met betrekking tot wiens taak het is om deze op te stellen en welke vorm de specificatie kan hebben. Hieronder worden de twee principiële benaderingen beschreven, dat wil zeggen de koper verstrekt de onderdeelspecificatie of de fabrikant verstrekt deze. In vele gevallen leveren de koper en de fabrikant beiden een bijdrage aan het opstellen. In zulke gevallen is de opdeling van het werk een contractuele zaak die behoort te worden gespecificeerd op het moment van de aanvraag en bestelling. A.2 Door de koper verstrekte onderdeelspecificatie (PPCS) In een door de koper verstrekte onderdeelspecificatie verstrekt de koper de noodzakelijke technische informatie om het onderdeel te fabriceren. Deze informatie behoort de specificatie van alle, voor alle delen van het onderdeel te gebruiken, basisproducten te bevatten. De specificatie behoort ook alle noodzakelijke geometrische informatie te bevatten en de van toepassing zijnde eisen voor de uitvoering van het werk. Alle bijzondere eisen voor de uitvoering behoren te zijn gegeven. De taak van de fabrikant in dit geval is om een onderdeel te leveren dat voldoet aan de PPCS en de fabricage uit te voeren in overeenstemming met EN voor stalen onderdelen en EN voor aluminiumonderdelen en de documentatie ervan te leveren. OPMERKING 1 Er is in dit geval verondersteld dat het constructief ontwerp en de constructieve berekening door de koper zijn gemaakt en dat het constructief ontwerp en de constructieve berekening zijn uitgevoerd volgens de regelgeving van het land waar het onderdeel moet worden gebruikt. OPMERKING 2 Deze benadering voldoet aan de verklaring van de prestatiekenmerken door de fabrikant in overeenstemming met methode 3a in Guidance Paper L, zie ZA.3. A.3 Door de fabrikant verstrekte onderdeelspecificatie (MPCS) In een door de fabrikant verstrekte onderdeelspecificatie stelt de fabrikant de noodzakelijke technische informatie op om het onderdeel en al zijn delen te fabriceren. In dat geval zijn er twee keuzemogelijkheden voor de inhoud van een conformiteitsverklaring: Mogelijkheid 1 De fabrikant verklaart de geometrie en de materiaaleigenschappen van het onderdeel en alle andere informatie die noodzakelijk is om het voor anderen mogelijk te maken om een constructief ontwerp en constructieve berekening te maken. OPMERKING 1 Dit voldoet aan een verklaring van prestatiekenmerken volgens methode 1 in Guidance Paper L, zie ZA.3. Mogelijkheid 2 De fabrikant verklaart de geometrie en de materiaaleigenschappen van het onderdeel en de constructieve kenmerken resulterend uit het ontwerp en de berekening van het onderdeel. OPMERKING 2 Dit voldoet aan een verklaring van prestatiekenmerken volgens methode 2 indien het ontwerp en de berekening zijn uitgevoerd volgens de Eurocode, en methode 3b indien het ontwerp is uitgevoerd volgens andere ontwerp- en berekeningsregels gespecificeerd door de koper, zie Guidance Paper L en ZA.3. In mogelijkheid 2 is het de taak van de fabrikant om een onderdeel te leveren waarbij het ontwerp, de berekening en de fabricage door de fabrikant zijn uitgevoerd volgens gespecificeerde eisen vastgelegd in een ontwerpresumé voor het onderdeel. 24

29 De fabrikant behoort door de koper te worden voorzien van complete informatie over de variabelen die zijn vereist om de constructieve kenmerken te bepalen en van alle andere informatie die behoort te zijn beschouwd voor het gebruik van het onderdeel. Deze informatie is noodzakelijk voor het opstellen van een ontwerpresumé dat deel uitmaakt van de levering van de fabrikant, tenzij anders overeengekomen tussen de partijen. Een onderdeel van deze informatie is of karakteristieke waarden of rekenwaarden van constructieve kenmerken moeten worden verklaard. Bij zowel een PPCS als een MPCS verklaart de fabrikant dat de fabricage van het onderdeel/de onderdelen overeenstemt met EN voor stalen onderdelen en EN voor aluminiumonderdelen. In tabel A.1 wordt een samenvatting gegeven van de taken en leveringen van de fabrikant voor de verschillende methoden van de conformiteitsverklaring. Tabel A.1 Verklaring van de fabrikant van eigenschappen van constructieve onderdelen in relatie tot CE-markering, afhankelijk van de methode van verklaren Activiteit Berekeningen van het constructief ontwerp voor het onderdeel Basis voor de fabricage Taken en leveringen van de fabrikant Methode 1 Methode 2 Methode 3b Methode 3a Geen Ja Gebaseerd op een eis om een productnorm te gebruiken die verwijst naar van toepassing zijnde delen van Eurocodes Ja Gebaseerd op een eis om het ontwerpresumé van de koper of het ontwerpresumé van de fabrikant te gebruiken om te voldoen aan de opdracht van de klant Geen MPCS MPCS MPCS PPCS Verklaring van eigenschappen van het onderdeel Geometrische en materiaalinformatie en alle andere informatie door anderen benodigd om de constructieve beoordeling en berekeningen te maken Geleverde onderdelen moeten in overeenstemming zijn met deze Europese norm, verwijzend naar van toepassing zijnde delen van Eurocodes, met weerstand(en) gegeven als karakteristieke waarde(n) of rekenwaarde(n) Geleverd onderdeel moet in overeenstemming zijn met de MPCS en te vinden zijn op de inkooporder Geleverd onderdeel moet in overeenstemming zijn met de PPCS 25

30 Bijlage B (normatief) Beoordelen van de fabrieksproductiebeheersing B.1 Algemeen Deze bijlage beschrijft de taken die moeten worden uitgevoerd om het FPC-systeem te beoordelen om te waarborgen dat de FPC geschikt is voor het fabriceren van stalen en/of aluminium onderdelen in overeenstemming met de eisen van deze Europese norm. De taken zijn afhankelijk van de vraag of de fabrikant a) alleen de fabricage of b) het ontwerp, de berekening en de fabricage uitvoert. De taken voor de beide keuzemogelijkheden houden verband met twee activiteiten voor de vaststelling: aanvangskeuring van zowel de fabriek als het fabrieksproductiebeheersingssysteem; continu toezicht op en continue vaststelling van het FPC-systeem. B.2 Aanvangskeuring Het FPC-systeem moet aantonen dat de systemen voor het uitvoeren van werk volgens deze Europese norm geschikt zijn voor het leveren van onderdelen die voldoen aan de eisen van deze Europese norm. De taken voor de aanvangsbeoordeling zijn gerelateerd aan een controle van de systemen, waarbij de kenmerken voor de taken zijn gegeven in tabel B.1. Tabel B.1 Taken voor de aanvangskeuring Taken die verband houden met het constructief ontwerpen en berekenen a Algemeen: beoordeling van middelen ten behoeve van het ontwerp en de berekening (bedrijfsgebouwen en terreinen, personeel, gereedschappen en machines) op geschiktheid om het constructief ontwerp en de constructieve berekening van stalen en/of aluminiumonderdelen gedekt door deze Europese norm uit te voeren. In het bijzonder omvat dit: beoordeling door middel van steekproeven dat van toepassing zijnde uitrusting en middelen, bijvoorbeeld procedures voor handberekeningen en/of computerapparatuur en -programmatuur voor het werk, beschikbaar zijn en functioneren; beoordeling van functieomschrijvingen en eisen van vakbekwaamheid van personeel; Taken die verband houden met de uitvoering Algemeen: keuring en beoordeling van middelen ten behoeve van de uitvoering (bedrijfsgebouwen en terreinen, personeel, gereedschappen en machines) op geschiktheid om stalen en/of aluminiumonderdelen te fabriceren in overeenstemming met de eisen in EN en EN In het bijzonder omvat dit: keuring en beoordeling van het interne beheerssysteem voor het controleren van de conformiteit en procedures voor het omgaan met eventuele non-conformiteiten; beoordeling van functieomschrijvingen en eisen van vakbekwaamheid van personeel. beoordeling van procedures voor het constructief ontwerp en de constructieve berekening met inbegrip van beheersprocedures om te waarborgen dat conformiteit wordt bereikt. Zie vervolg 26

31 Tabel B.1 (einde) Taken die verband houden met het constructief ontwerpen en berekenen a Taken die verband houden met de uitvoering Voor lassen: de controle dat de fabriek en het lasgereedschap voldoen aan de eis voor de FPC met betrekking tot gereedschappen, machines en personeel. Het doel van de taak is om te controleren dat het FPCsysteem voor constructief ontwerpen en berekenen geschikt en operationeel is. a Het lascertificaat behoort de volgende informatie te bevatten: toepassingsgebied en van toepassing zijnde normen; uitvoeringsklasse(n); lasproces(sen); moedermateriaal (-materialen); verantwoordelijke lascoördinator, zie EN ISO 14731; eventuele opmerkingen. Het doel van de taak is om te controleren dat het FPCsysteem voor het fabriceren van dragende stalen en/of aluminiumonderdelen aan de eisen van deze Europese norm kan voldoen. Uitsluitend indien kenmerken die worden beïnvloed door het constructief ontwerp en de constructieve berekening moeten worden verklaard. B.3 Continu toezicht De taken voor het continu toezicht van de FPC zijn gegeven in tabel B.2. Tabel B.2 Taken voor continu toezicht Taken die verband houden met het constructief ontwerpen en berekenen a Controle door steekproeven dat de middelen vereist voor het maken van constructief ontwerp en constructieve berekeningen voor de relevante onderdelen aanwezig zijn en operationeel zijn. Beoordeling door steekproeven dat relevante gereedschappen en middelen, bijvoorbeeld procedures voor handberekeningen en/of computerapparatuur en -programmatuur voor het werk, gebruiksklaar zijn. Taken die verband houden met de uitvoering Controle door steekproeven dat het systeem voor de bewaking dat de eisen aan geometrie, het gebruik van de juiste basisproducten en de kwaliteitsniveaus van het werk voldoen aan de eisen van EN of EN Keuring en beoordeling van het interne beheerssysteem voor het controleren van de conformiteit en de procedures voor het omgaan met eventuele non-conformiteiten. Beoordeling van procedures voor constructief ontwerp en constructieve berekeningen inclusief beheersprocedures om te waarborgen dat conformiteit wordt bereikt. Goedkeuring van het FPC-systeem voor het constructief ontwerpen en de constructieve berekeningen. Goedkeuring van het FPC-systeem voor fabricage van belastingdragende stalen en/of aluminiumonderdelen. a Uitsluitend kenmerken beïnvloed door het constructief ontwerp en de constructieve berekening moeten worden verklaard. 27

32 B.4 Frequentie van keuring B.4.1 Algemeen Het eerste toezicht moet worden uitgevoerd één jaar na de aanvangsbeoordeling. Indien geen substantiële corrigerende maatregelen nodig zijn mag de frequentie van de keuringen worden verminderd tenzij een van de volgende situaties zich voordoet: a) nieuwe of gewijzigde fundamentele faciliteiten; b) verandering van de verantwoordelijke lascoördinator; c) nieuwe lasprocessen, type van moedermateriaal en de bijbehorende lasmethodekwalificatie (WPQR); d) nieuwe fundamentele gereedschappen of machines. B.4.2 Intervallen voor het toezicht Intervallen tussen keuringen en na het aanvangstoezicht moeten volgens tabel B.3 zijn, indien geen van de situaties in B.4.1 a) tot en met d) is opgetreden. Tabel B.3 Intervallen van routinetoezicht Uitvoeringsklasse Intervallen tussen keuringen van de FPC van de fabrikant na de ITT (jaren) EXC1 en EXC EXC3 en EXC B.4.3 Verklaring van de fabrikant In de periode waarin het interval tussen de keuringen 2 of 3 jaar bedraagt, moet de fabrikant elk jaar een verklaring maken dat geen van de bovengenoemde situaties is opgetreden. B.4.4 Maatregelen in het geval van niet voldoen Bij een ernstig geval van niet voldoen en na correctie van de non-conformiteit vallen de frequenties van de beoordeling terug naar het regime volgend op het aanvangstoezicht waarbij de in tabel B.3 vermelde regels opnieuw van toepassing zijn. OPMERKING EN ISO geeft richtlijnen voor het uitvoeren van kwaliteitsmanagementsysteemaudits. B.5 Rapportages Na iedere keuring moet een vertrouwelijk ontwerprapport worden opgesteld en worden verzonden naar de persoon die is aangesteld als verantwoordelijk voor de FPC. De fabrikant moet de mogelijkheid hebben om zijn commentaar op het rapport te geven. Alle genomen of als opvolgende activiteit geplande corrigerende maatregelen naar aanleiding van het ontwerprapport moeten worden bewaakt en beoordeeld bij een volgende keuring. Na ontvangst van de reactie van de fabrikant moeten een definitieve beoordeling en een rapport worden gemaakt. 28

33 Bijlage ZA (informatief) Bepalingen in deze Europese norm die een invulling zijn van regelgeving van de EU-richtlijn Bouwproducten (CPD) ZA.1 Toepassingsgebied en van toepassing zijnde kenmerken Deze Europese norm is tot stand gekomen onder mandaat M/120 Constructieve metalen producten en toebehoren, door de Europese Commissie en de Europese Vrijhandelsassociatie verstrekt aan de CEN. De in deze bijlage opgenomen bepalingen van deze Europese norm voldoen aan de eisen van het mandaat, verstrekt onder de EU-richtlijn Bouwproducten (89/106/EEG). [A1] Voldoen aan deze bepalingen schept de verwachting dat de constructieve onderdelen gedekt door deze bijlage geschikt zullen zijn voor hun bedoelde gebruik zoals hierin is aangegeven; de informatie die de CE-markering vergezelt, moet worden geraadpleegd. [A1] WAARSCHUWING Andere eisen en andere EU-richtlijnen, die niet de geschiktheid voor het bedoelde gebruik beïnvloeden, kunnen van toepassing zijn op de constructieve onderdelen die binnen het toepassingsgebied van deze norm vallen. [A1] OPMERKING 1 In aanvulling op eventuele specifieke bepalingen in deze norm verwijzend naar gevaarlijke stoffen, kunnen er andere eisen van toepassing zijn op de producten die binnen het toepassingsgebied van deze norm vallen (bijvoorbeeld gewijzigde Europese wetgeving en nationale wetten, overheidsbesluiten en bestuurlijke bepalingen). Om te voldoen aan de regelgeving van de EU-richtlijn Bouwproducten moet ook aan deze eisen worden voldaan, wanneer en waar ze van toepassing zijn. [A1] OPMERKING 2 Een informatieve gegevensbank van Europese en nationale regelgevingen betreffende gevaarlijke stoffen is beschikbaar op de CIRCA-site gevaarlijke stoffen van de Commissie (toegang via de verantwoordelijke afdeling: enterconstruction@ec.europa.eu). Deze bijlage stelt de voorwaarden vast voor de CE-markering van constructieve metalen bouwonderdelen, bedoeld voor het gebruik in staal- en aluminiumconstructies of in staal-betonconstructies, waarbij de onderdelen kunnen zijn gemaakt van warmgewalste, koudgevormde of met andere technologieën geproduceerde profielen met verschillende vorm, vlakke producten (platen, dunne plaat, stroken), massieve staven, gietvormen, smeedstukken gemaakt van stalen en aluminiummaterialen. Deze bijlage heeft hetzelfde toepassingsgebied als bepaling 1 van deze Europese norm. Tabel ZA.1 geeft de eisen voor de prestatiekenmerken van stalen en aluminium onderdelen en bouwpakketten voor gebouwen en civieltechnische werken. Tabel ZA.1 Bepalingen waarin de prestatiekenmerken worden behandeld ER a Prestatiekenmerk Bepaling van eis Niveau of klasse Opmerkingen 1 Toleranties op afmetingen en vorm 4.2, 5.3 Toleranties te verklaren volgens de klasse voor fundamentele toleranties in EN of EN Lasbaarheid 4.3, 5.4 Dit kenmerk 'wordt verklaard door verwijzing naar de basismaterialen en hun EN( s) Zie vervolg 29

34 Tabel ZA.1 (einde) [A1] ER a Prestatiekenmerk Bepaling van eis Niveau of klasse Opmerkingen 1 Breuktaaiheid Weerstand tegen stootbelasting 4.4, , 5.10 Voor stalen onderdelen mag de waarde voor de breuktaaiheid worden verkregen door de stootenergie in een charpykerfslagproef, volgens EN Voor aluminiumonderdelen is het verklaren van deze eigenschap niet vereist 1 Draagvermogen b 4.5.1, 4.5.2, Dit kenmerk mag worden verklaard volgens de methode gegeven in ZA.3.3. Uitvoeringsklassen moeten zijn voorgeschreven in overeenstemming met EN of EN Vervorming in bruikbaarheidsgrensstoestand b Dit kenmerk mag worden verklaard volgens de methode gegeven in ZA Vermoeiingssterkte b 4.5.1, 4.5.3, Dit kenmerk mag worden verklaard volgens de methode gegeven in ZA.3.3. Uitvoeringsklassen moeten zijn voorgeschreven in overeenstemming met EN of EN Brandwerendheid b 4.5.1, 4.5.4, 5.7 Dit kenmerk mag worden verklaard volgens de methode gegeven in ZA.3.3 (R, E, I en/of M en de vereiste classificatie) 2 Reactie op brand 4.6, 5.8 Klasse A1 voor producten zonder deklaag. Voor onderdelen voorzien van deklagen classificatie volgens EN in klassen. In deze context worden anodiseren en verzinken niet beschouwd als het aanbrengen van een deklaag 3 Vrijkomen van cadmium en zijn verbindingen 3 Radioactieve straling a b 4.7, 5.9 Dit kenmerk wordt verklaard door verwijzing naar de EN voor de gebruikte basisproducten 4.7, 5.9 Dit kenmerk wordt verklaard door verwijzing naar de EN voor de gebruikte basisproducten Duurzaamheid 4.9, 5.11 Het kenmerk moet worden verklaard in overeenstemming met de eisen in de onderdeelspecificatie ER = Fundamentele eisen, zie EU-richtlijn Bouwproducten (CPD). Deze prestatiekenmerken zijn gedefinieerd als constructieve kenmerken. De eis voor een bepaald kenmerk geldt niet in de lidstaten waar geen wettelijke eisen zijn gesteld aan dat kenmerk voor het bedoelde gebruik van het onderdeel. In dat geval zijn fabrikanten die hun producten op de markt van deze lidstaten brengen niet verplicht om de prestatie van de onderdelen met betrekking tot dit kenmerk te bepalen of te verklaren en mag de mogelijkheid geen prestatie bepaald (NPD) in de informatie die de CE-markering vergezelt, worden gebruikt (zie ZA.3). De NPD-mogelijkheid mag echter niet worden gebruikt wanneer het kenmerk een drempelwaarde heeft. Er zijn geen drempelwaarden van toepassing voor de prestatiekenmerken opgesomd in tabel ZA.1 behalve waar de prestatiekenmerken zijn verklaard door gebruik te maken van de kenmerken van de basisproducten die zijn gebaseerd op drempelwaarden, bijvoorbeeld de lasbaarheid en de breuktaaiheid voor stalen onderdelen. 30

35 ZA.2 Procedures voor de certificering van conformiteit van constructieve stalen en aluminium onderdelen ZA.2.1 Systeem van certificering van conformiteit Het systeem van certificering van conformiteit van mandaat M/120 II) Constructieve metalen producten en toebehoren aangeduid in tabel ZA.1, in overeenstemming met het besluit van de Commissie 98/214/EG, gewijzigd door 01/596/EG zoals weergegeven in bijlage 3 van het mandaat voor Constructieve metalen producten en toebehoren, is gegeven in tabel ZA.2 voor het bedoelde gebruik. Tabel ZA.2 Systeem van certificering van conformiteit voor constructieve stalen en aluminium onderdelen Product Bedoeld gebruik Niveau(s) of klasse(n) Systeem voor certificering van conformiteit Constructieve stalen en aluminium onderdelen Voor constructief gebruik in alle soorten van constructiewerk 2+ Systeem 2+: Zie CPD, bijlage III.2 (ii). Eerste keuzemogelijkheid, met inbegrip van certificering van de fabrieksproductiebeheersing door een aangemelde instelling op basis van zowel aanvangskeuring van de fabriek en van de fabrieksproductiebeheersing als van het continue toezicht, de beoordeling en goedkeuring van de fabrieksproductiebeheersing. ZA.2.2 Toewijzing van taken De toewijzing van taken voor de beoordeling van de conformiteit van constructieve stalen en aluminium onderdelen is gegeven in tabel ZA.3. Tabel ZA.3 Toewijzing van taken voor de beoordeling van de conformiteit van constructieve stalen en aluminium onderdelen Taken onder verantwoordelijkheid van de fabrikant Taken Inhoud van de taak Beoordeling van de conformiteit Van toepassing zijnde bepalingen Aanvangstypebeproeving Van toepassing zijnde parameters die verband houden met de prestatiekenmerken van tabel ZA Fabrieksproductiebeheersing (FPC) Keuze van proefstukken, beproeving en keuring in de fabriek Van toepassing zijnde parameters die verband houden met de prestatiekenmerken van tabel ZA.1 Van toepassing zijnde kenmerken van tabel ZA Tabel 2 Taken voor de aangemelde instelling Certificeren van FPC door een aangemelde instelling op basis van: Aanvangskeuring van fabriek en van FPC Continu toezicht, beoordeling en goedkeuring van FPC Van toepassing zijnde parameters die verband houden met de kenmerken van tabel ZA.1 Van toepassing zijnde parameters die verband houden met de kenmerken van tabel ZA en bijlage B 6.3 en bijlage B 31

36 ZA.2.3 Conformiteitsverklaring Wanneer het voldoen aan de voorwaarden van deze bijlage is bereikt en de aangemelde instelling het hierna genoemde certificaat heeft opgesteld, moet de fabrikant of zijn in het Europees Economisch Gebied (EEA) gevestigde agent een conformiteitsverklaring opstellen en bewaren, wat de fabrikant het recht geeft om de CE-markering te voeren. Deze verklaring moet omvatten: naam en adres van de fabrikant, of van zijn in de EEA gevestigde bevoegde vertegenwoordiger, en de plaats van productie; OPMERKING De fabrikant kan ook de persoon zijn die verantwoordelijk is voor het op de EEA-markt brengen van het product, indien hij de verantwoordelijkheid voor de CE-markering op zich neemt. beschrijving van het onderdeel (type, aanduiding, toepassing enz.) en een kopie van de informatie die de CE-markering begeleidt, zie ZA.3; OPMERKING Indien een deel van de informatie vereist voor de verklaring al is gegeven in de informatie van de CEmarkering is het niet nodig dit te herhalen. regelgeving waaraan het product voldoet (bijvoorbeeld bijlage ZA van deze Europese norm); bijzondere voorwaarden van toepassing voor het gebruik van het product (bijvoorbeeld voor het gebruik onder bepaalde omstandigheden enz.); het nummer van het begeleidende fabrieksproductiebeheersingscertificaat; naam en functie van de persoon die bevoegd is om de verklaring te tekenen in naam van de fabrikant. Bovengenoemd(e) verklaring en certificaat moeten van een fabrieksproductiebeheersingscertificaat zijn vergezeld, opgesteld door de aangemelde instelling, dat in aanvulling op de informatie hierboven, het volgende moet bevatten: naam en adres van de aangemelde instelling; het nummer van het fabrieksproductiebeheersingscertificaat; voorwaarden en geldigheidsperiode van het certificaat, voor zover van toepassing; naam en functie van de persoon bevoegd om het certificaat te tekenen. Beschikbaar gesteld op verzoek en aangeboden in een taal (talen) die aanvaardbaar is (zijn) voor de lidstaat waarin het product moet worden gebruikt. ZA.3 CE-markering en labelen ZA.3.1 Algemeen De fabrikant of zijn bevoegde vertegenwoordiger gevestigd binnen de EEA is verantwoordelijk voor het aanbrengen van de CE-markering. Het CE-markeringssymbool moet zijn aangebracht in overeenstemming met richtlijn 93/68/EG en moet zichtbaar zijn op het onderdeel of op het begeleidende label, de verpakking of op de verkoopdocumentatie. De volgende informatie moet zijn toegevoegd aan het CE-markeringssymbool: registratienummer van de certificerende instantie voor de FPC; naam of herkenningsteken en vestigingsadres van de fabrikant; de laatste twee cijfers van het jaar waarin de markering is aangebracht; nummer van het EG-fabrieksproductiebeheersingscertificaat; 32

37 verwijzing naar deze Europese norm; omschrijving van de onderdelen; algemene benaming; materialen; afmetingen en bedoeld gebruik; informatie betreffende de van toepassing zijnde fundamentele kenmerken van tabel ZA.1, die zijn opgesomd in de van toepassing zijnde bepalingen ZA.3.2, ZA.3.3 of ZA.3.4; geen prestatie bepaald (NPD) voor kenmerken waarvoor dit van toepassing is; de uitvoeringsklasse van het onderdeel, verwijzend naar ofwel EN ofwel EN ; verwijzing naar de onderdeelspecificatie. In aanvulling op enige specifieke informatie verband houdende met hierboven gegeven gevaarlijke stoffen behoort het product ook te zijn vergezeld, wanneer en waar vereist en in de geschikte vorm, van documenten waarin is vermeld elke andere wetgeving betreffende gevaarlijke stoffen waarmee overeenstemming wordt verklaard samen met alle informatie vereist door die wetgeving. ZA.3.2 Verklaring van producteigenschappen door materiaaleigenschappen en geometrische gegevens Alle gegevens die zijn benodigd, volgens de regelgeving ten aanzien van ontwerp en berekening in de plaats waarin het onderdeel is gebruikt, om de constructieve kenmerken van het onderdeel te bepalen moeten zijn verklaard. Verwijzend naar tabel ZA.1 en de informatie aangehaald in de lijst van ZA.3.1, moeten de volgende eigenschappen zijn verklaard: geometrische gegevens (toleranties op afmetingen en vorm); lasbaarheid indien vereist, anders mag NPD worden verklaard; breuktaaiheid van constructieve stalen producten; reactie bij brand verklaard moet worden dat de materialen zijn geclassificeerd als klasse A1; of indien een deklaag is aangebracht met een organisch gehalte groter dan 1 %, de van toepassing zijnde klasse van de organische stof; vrijkomen van cadmium en zijn verbindingen verklaard moet worden: NPD ; radioactieve straling verklaard moet worden: NPD ; duurzaamheid te verklaren volgens de onderdeelspecificatie; uitvoeringsklasse (EXC); verwijzing naar de onderdeelspecificatie. Een uniek merkteken moet zijn gebruikt om het onderdeel te identificeren en te herleiden naar zijn onderdeelspecificatie en fabricage-informatie. (In de voorbeelden is M gebruikt als een voorvoegsel voor het merk.) Figuren ZA.1 en ZA.2 geven een voorbeeld voor CE-markering in het geval waar zowel parameters zijn gegeven die nodig zijn om de eigenschappen te bepalen die verband houden met mechanische weerstand en stabiliteit en brandwerendheid, als informatie noodzakelijk om de eigenschappen van duurzaamheid en bruikbaarheid te beoordelen, volgens de regelgeving ten aanzien van ontwerp en berekening in de plaats waarin het onderdeel is gebruikt. OPMERKING Deze methode van verklaren van de eigenschappen van het onderdeel voldoet aan methode 1 in Guidance Paper L. 33

38 CE-conformiteitsmarkering, bestaande uit het CE -symbool gegeven in richtlijn 93/68/EEG Registratienummer van de aangemelde instelling [A1] Bijvoorbeeld bv, Postbus 21, NL 1050 AA CPD Naam of herkenningsteken en vestigingsadres van de fabrikant Laatste twee cijfers van het jaar waarin de markering is aangebracht Certificaatnummer [A1] EN :2009+A1:2011 Gelaste stalen balk M 346 Toleranties op geometrische gegevens: EN Lasbaarheid: staal S235J0 volgens EN Breuktaaiheid: 27 J bij 0 C Reactie op brand: materiaal geclassificeerd: klasse A1 Vrijkomen van cadmium: NPD Radioactieve straling: NPD Duurzaamheid: oppervlaktevoorbehandeling volgens EN , voorbewerkingsgraad P3. Oppervlak geschilderd volgens EN ISO , S.1.09 Constructieve kenmerken: Ontwerp: NPD Fabricage: volgens onderdeelspecificatie CS-034/2006, en EN Uitvoeringsklasse EXC2 Nummer van Europese norm Omschrijving van het product en informatie over vastgelegde kenmerken Figuur ZA.1 Voorbeeld van CE-markeringsinformatie van producteigenschappen door materiaaleigenschappen en geometrische gegevens 34

39 CE-conformiteitsmarkering, bestaande uit het CE -symbool gegeven in richtlijn 93/68/EEG Registratienummer van de aangemelde instelling [A1] Bijvoorbeeld bv, Postbus 21, NL 1050 AA CPD Naam of herkenningsteken en vestigingsadres van de fabrikant Laatste twee cijfers van het jaar waarin de markering is aangebracht Certificaatnummer [A1] EN :2009+A1:2011 Gelaste aluminiumbalk M 196 Toleranties op geometrische gegevens: EN Lasbaarheid: EN AW-6082 T6 en EN AW 5083 O volgens EN en EN Breuktaaiheid: niet vereist voor aluminiumproducten Reactie op brand: materiaal geclassificeerd: klasse A1 Vrijkomen van cadmium: NPD Radioactieve straling: NPD Duurzaamheid: niet voorzien van deklagen, NPD Constructieve kenmerken: Ontwerp: NPD Fabricage: volgens onderdeelspecificatie CS-A42/2006, en EN Uitvoeringsklasse EXC3 Nummer van Europese norm Omschrijving van het product en informatie over vastgelegde kenmerken Figuur ZA.2 Voorbeeld van CE-markeringsinformatie van producteigenschappen door materiaaleigenschappen en geometrische gegevens ZA.3.3 Verklaring van sterktewaarde(n) van het onderdeel Volgens deze methode moet de verklaring de mechanische weerstand van het onderdeel bevatten, bepaald volgens de Europese normen voor het ontwerp en de berekening van constructies Eurocodes, verwijzend naar een of meer gespecificeerde belastingssituaties die in het ontwerpresumé/de ontwerpberekeningen zijn gegeven. Verwijzend naar tabel ZA.1 en de informatie opgesomd in ZA.3.1, moeten de volgende eigenschappen zijn opgenomen in de verklaring: 35

40 geometrische gegevens (toleranties op afmetingen en vorm); lasbaarheid indien vereist; anders mag NPD zijn verklaard; breuktaaiheid van constructieve stalen producten; reactie op brand verklaard moet worden dat de materialen zijn geclassificeerd als klasse A1; of indien een deklaag is aangebracht met een organisch gehalte groter dan 1 %, de van toepassing zijnde klasse van de organische stof; vrijkomen van cadmium en zijn verbindingen verklaard moet worden: NPD ; vrijkomen van radioactiviteit verklaard moet worden: NPD ; duurzaamheid te verklaren volgens de onderdeelspecificatie. Constructieve kenmerken: draagvermogen; [A1] vervorming in bruikbaarheidsgrenstoestand; vermoeiingweerstand; brandweerstand; ontwerp: verwijzing naar de ontwerpberekeningen en de toepassing van de nationaal bepaalde variabelen (NDP s) voor de van toepassing zijnde Eurocodes; fabricage: verwijzing naar de onderdeelspecificatie en het van toepassing zijnde deel van EN 1090, met inbegrip van de van toepassing zijnde uitvoeringsklasse (EXC). De waarden van de constructieve kenmerken mogen de karakteristieke waarden of de rekenwaarden zijn. OPMERKING 1 De constructieve kenmerken moeten ofwel alle zijn gebaseerd op karakteristieke waarden of alle op ontwerp- en rekenwaarden in overeenstemming met de definities voor deze termen gegeven in de van toepassing zijnde Eurocodes. De ontwerp- en berekeningsmethode mag zijn gebaseerd op de Eurocode, gebruikmakend van ofwel de voor NDP s in de Eurocode aanbevolen waarden, ofwel de NDP s van de nationale bijlage van toepassing voor de beoogde lokale markt. De rapportage van de vaststelling behoort in de titel aan te geven welke basis en welke nationale bijlagen zijn gebruikt, indien van toepassing. Indien constructieve kenmerken zijn vastgesteld door middel van berekeningen moeten de berekeningen alle zijn gebaseerd op een consistent geheel van ontwerp- en berekeningsnormen. OPMERKING 2 De methode van verklaren van de eigenschappen van het onderdeel met gebruikmaking van de Eurocodes voldoet aan methode 2 van Guidance Paper L. Bij toepassing van andere ontwerp- en berekeningsregels dan de Eurocodes is methode 3b van toepassing. OPMERKING 3 Bij gebruikmaking van methode 2 kan een onderdeelkenmerk op twee manieren zijn verklaard. De eerste manier, aangeduid als mogelijkheid 2a, is getoond in figuur ZA.2 en is van toepassing op die onderdelen die zijn ontworpen en berekend volgens de Eurocodes en waarvan de plaats van de montage bekend is. De tweede mogelijkheid, aangeduid als mogelijkheid 2b, is van toepassing op die onderdelen die zijn ontworpen en berekend volgens de Eurocodes en waarvan de plaats van montage niet bekend is (geen voorbeeld getoond). Een uniek merkteken behoort te zijn gebruikt om het onderdeel te identificeren en te herleiden naar zijn onderdeelspecificatie en fabricage-informatie. (In de voorbeelden is M gebruikt als een voorvoegsel voor het merk.) Figuur ZA.3 geeft een voorbeeld voor CE-markering in het geval dat de parameters die verband houden met de mechanische weerstand en brandweerstand, zijn bepaald door het toepassen van de Eurocodes. Dit is een voorbeeld van mogelijkheid 2a van methode 2. 36

41 CE-conformiteitsmarkering, bestaande uit het CE -symbool gegeven in richtlijn 93/68/EEG Registratienummer van de aangemelde instelling [A1] Bijvoorbeeld bv, Postbus 21, NL 1050 AA CPD Naam of herkenningsteken en vestigingsadres van de fabrikant Laatste twee cijfers van het jaar waarin de markering is aangebracht Certificaatnummer [A1] [A1] EN :2009+A1:2011 Stalen vakwerken in het dak, toe te passen in de nieuwe bibliotheek in Berlijn M 201 Toleranties op geometrische gegevens: EN Lasbaarheid: staal S235J0 volgens EN Breuktaaiheid: 27 J bij 0 C Reactie op brand: materiaal geclassificeerd: klasse A1 Vrijkomen van cadmium: NPD Radioactieve straling: NPD Duurzaamheid: oppervlaktevoorbehandeling volgens EN , voorbewerkingsgraad P3. Oppervlak geschilderd volgens EN ISO 12944, zie onderdeelspecificatie voor details Constructieve kenmerken: Draagvermogen: ontwerp volgens EN , zie bijgaand(e) ontwerpresumé en ontwerpberekeningen. NDP s voor Duitsland gelden. Referentie: DC 102/3 Vervorming in bruikbaarheidsgrenstoestand: NPD Vermoeiingssterkte: NPD Brandweerstand: berekende waarde R 30, zie DC 102/3 Fabricage: volgens onderdeelspecificatie CS-0016/2006, en EN , EXC3 Nummer van Europese norm Omschrijving van het product en informatie over vastgelegde kenmerken Figuur ZA.3 Voorbeeld van CE-markeringsinformatie door sterktewaarden van het onderdeel 37

42 ZA.3.4 Verklaring van overeenstemmen met een gegeven onderdeelspecificatie Volgens deze methode moet de verklaring een beschrijving bevatten van het geval waarin het onderdeel is ontworpen en berekend door iemand anders dan de fabrikant. Eisen aan de fabricage van het onderdeel zijn vastgelegd in de onderdeelspecificatie die is gebaseerd op informatie over het ontwerp en de berekening van het onderdeel. De onderdeelspecificatie is opgesteld door de koper of door de koper in samenwerking met de fabrikant. Verwijzend naar tabel ZA.1 en de informatie opgesomd in ZA.3.1, moeten de volgende eigenschappen worden opgenomen in de verklaring: geometrische gegevens (toleranties op afmetingen en vorm); lasbaarheid indien vereist, anders mag NPD zijn verklaard; breuktaaiheid van constructieve stalen producten; reactie op brand verklaard moet worden dat de materialen zijn geclassificeerd als klasse A1; of indien een deklaag is aangebracht met een organisch gehalte groter dan 1 %, de van toepassing zijnde klasse van de organische stof; vrijkomen van cadmium en zijn verbindingen verklaard moet worden: NPD ; vrijkomen van radioactiviteit verklaard moet worden: NPD ; constructieve kenmerken: verwijzing naar het ontwerp en de berekening door anderen (de koper); fabricage: verwijzing naar de onderdeelspecificatie en het van toepassing zijnde deel van EN 1090, met inbegrip van de van toepassing zijnde uitvoeringsklasse (EXC). Een uniek merkteken behoort te zijn gebruikt om het onderdeel te identificeren en te herleiden naar zijn onderdeelspecificatie en fabricage-informatie. (In de voorbeelden is M gebruikt als een voorvoegsel voor het merk.) Figuur ZA.4 geeft een voorbeeld voor CE-markering in het geval dat de parameters die verband houden met de mechanische weerstand en brandweerstand, zijn bepaald door iemand anders dan de fabrikant en waar de eigenschappen die verband houden met de mechanische weerstand en stabiliteit en brandweerstand zijn bepaald in overeenstemming met de eisen van toepassing op het werk in de plaats waar het onderdeel wordt gebruikt. OPMERKING Deze methode van verklaren van de eigenschappen van een onderdeel voldoet aan methode 3a in Guidance Paper L. 38

43 CE-conformiteitsmarkering, bestaande uit het CE -symbool gegeven in richtlijn 93/68/EEG 0123 Registratienummer van de aangemelde instelling [A1] Bijvoorbeeld bv, Postbus 21, NL 1050 AA CPD Naam of herkenningsteken en vestigingsadres van de fabrikant Laatste twee cijfers van het jaar waarin de markering is aangebracht Certificaatnummer [A1] EN :2009+A1:2011 Aluminiumpanelen, toe te passen in het Nouveau Théâtre National, Luxemburg-Stad M 106 Toleranties op geometrische gegevens: EN Lasbaarheid: EN AW-6082 T6 en EN AW 5083 O volgens EN en EN Breuktaaiheid: niet vereist voor aluminiumproducten Draagvermogen: NPD Vermoeiingssterkte: NPD Brandweerstand: NPD Reactie op brand: materiaal geclassificeerd: klasse A1 Vrijkomen van cadmium: NPD Radioactieve straling: NPD Duurzaamheid: niet van deklagen voorzien, NPD Constructieve kenmerken: Ontwerp: beschikbaar gesteld door koper, doc. ref. nr. 123 Fabricage: volgens onderdeelspecificatie CS-M202, en EN Uitvoeringsklasse EXC2 Nummer van Europese norm Omschrijving van het product en informatie over vastgelegde kenmerken Figuur ZA.4 Voorbeeld van CE-markeringsinformatie voor onderdelen gefabriceerd volgens een gegeven onderdeelspecificatie 39

44 ZA.3.5 Verklaring van de sterktewaarde(n) van een onderdeel volgens opdracht van de koper Volgens deze methode moet de verklaring de mechanische weerstand van het onderdeel bevatten, bepaald volgens de opdracht van de koper, met verwijzing naar het ontwerpresumé. Verwijzend naar tabel ZA.1 en de informatie opgesomd in ZA.3.1, moeten de volgende eigenschappen worden opgenomen in de verklaring: geometrische gegevens (toleranties op afmetingen en vorm); lasbaarheid indien vereist, anders mag NPD zijn verklaard; breuktaaiheid van constructieve stalen producten; reactie op brand verklaard moet worden dat de materialen zijn geclassificeerd als klasse A1; of indien een deklaag is aangebracht met een organisch gehalte groter dan 1 %, de van toepassing zijnde klasse van de organische stof; vrijkomen van cadmium en zijn verbindingen verklaard moet worden NPD ; radioactieve straling verklaard moet worden NPD ; duurzaamheid te verklaren volgens de opdracht van de koper en als vermeld in de onderdeelspecificatie. Constructieve kenmerken: ontwerpresumé, normen en alle andere ontwerp- en berekeningsvoorschriften; draagvermogen; [A1] vervorming in bruikbaarheidsgrenstoestand; vermoeiingsweerstand; brandweerstand; verwijzing naar de ontwerpberekeningen; fabricage: verwijzing naar de onderdeelspecificatie en het van toepassing zijnde deel van EN 1090, met inbegrip van de van toepassing zijnde uitvoeringsklasse (EXC). De waarden van de constructieve kenmerken mogen de karakteristieke waarden of de ontwerp- en rekenwaarden zijn. OPMERKING 1 De constructieve kenmerken moeten ofwel alle zijn gebaseerd op karakteristieke waarden of alle op ontwerp- en rekenwaarden in overeenstemming met de definities voor deze termen gegeven in de van toepassing zijnde ontwerp- en berekeningsregelgeving. Indien constructieve kenmerken zijn vastgesteld door middel van berekeningen moeten de berekeningen zijn gebaseerd op een bij elkaar horend pakket van ontwerp- en berekeningsnormen. OPMERKING 2 De methode van verklaren van de eigenschappen van het onderdeel met gebruikmaking van deze methode voldoet aan methode 3b van Guidance Paper L. Een uniek merkteken behoort te zijn gebruikt om het onderdeel te identificeren en te herleiden naar zijn onderdeelspecificatie en fabricage-informatie. (In de voorbeelden is M gebruikt als een voorvoegsel voor het merk.) Figuur ZA.5 geeft een voorbeeld voor CE-markering in het geval dat de parameters die verband houden met de mechanische weerstand en brandweerstand, zijn bepaald door het toepassen van nationale regelgevingen. 40

45 CE-conformiteitsmarkering, bestaande uit het CE -symbool gegeven in richtlijn 93/68/EEG Registratienummer van de aangemelde instelling [A1] Bijvoorbeeld bv, Postbus 21, NL 1050 AA CPD Naam of herkenningsteken en vestigingsadres van de fabrikant Laatste twee cijfers van het jaar waarin de markering is aangebracht Certificaatnummer [A1] EN :2009+A1: gelaste stalen balken voor brug Bergen M 314 Toleranties op geometrische gegevens: EN Lasbaarheid: staal S235J0 volgens EN Breuktaaiheid: 27 J bij 0 C Reactie op brand: materiaal geclassificeerd: klasse A1 Vrijkomen van cadmium: NPD Radioactieve straling: NPD Duurzaamheid: oppervlaktevoorbehandeling volgens EN , voorbewerkingsgraad P3. Oppervlak geschilderd volgens EN ISO 12944, zie onderdeelspecificatie voor details Nummer van Europese norm Omschrijving van het product en informatie over vastgelegde kenmerken [A1] Constructieve kenmerken: Draagvermogen: ontwerp volgens NS 3472 en specificatie RW 302 van de Spoorwegwetgeving, zie bijgaand(e) ontwerpresumé en ontwerpberekeningen, DC 501/06 Vervorming in bruikbaarheidsgrenstoestand: Zie begeleidende ontwerpbeschrijving en berekeningen. DC 501/06 Vermoeiingssterkte: RW 302 Brandweerstand: NPD Fabricage: volgens onderdeelspecificatie CS-506/2006, en EN EXC3 Figuur ZA.5 Voorbeeld van CE-markeringsinformatie door sterktewaarden van het onderdeel, verklaard door de fabrikant, gebaseerd op de bestelling van de koper 41