Uitbreidingsmodules bij de opleidingen Metselaar (BO BW 004) Werfbediener (BO BW 005) van het studiegebied

Transcriptie

1 Leerplan Uitbreidingsmodules bij de opleidingen Metselaar (BO BW 004) Werfbediener (BO BW 005) van het studiegebied BOUW Modulair Goedkeuringscode: 2014/1053/6//D 31 januari 2014

2 STRUCTUURSCHEMA 1.1 METSELAAR 9291 Basis metselwerk / Kelderconstructies en riolering A/B Funderingen op staal 9292 Opgaand metselwerk A/B 9293/ /9299 Gevelwerk A/B METSELAAR 720 Lt Basis beton constructies 40 Beton constructies Bestuurder minigraafmachine Leerplan uitbreidingsmodules studiegebied Bouw 31 januari

3 1.2 WERFBEDIENER 9319 Basis metselwerk Basis beton constructies Opgaand metselwerk A/B 9321/ Funderingen op staal 40 WERFBEDIENER 320 Lt Bestuurder minigraafmachine Leerplan uitbreidingsmodules studiegebied Bouw 31 januari

4 UITBREIDINGSMODULES Naam Code Lestijden Bestuurder minigraafmachine UM BW Leerplan uitbreidingsmodules studiegebied Bouw 31 januari

5 INHOUDSTAFEL 1 Inleiding Beginsituatie Algemene doelstellingen van de uitbreidingsmodules Minimale materiële vereisten Evaluatie van de cursisten Uitbreidingsmodule: Bestuurder minigraafmachine (UM BW lestijden)10 7 Bibliografie... 16

6 1 INLEIDING Dit leerplan vormt een aanvulling bij de leerplannen Metselaar Werfbediener van het studiegebied BOUW. Het heeft enkel betrekking op de uitbreidingsmodule bij deze opleidingen, die in een latere fase werd ontwikkeld en goedgekeurd. De uitbreidingsmodule maakt geen deel uit van de basisopleidingen. Ze beoogt een uitbreiding, verdieping of verbreding van de kennis en vaardigheden uit de vermelde basisopleidingen. Elke uitbreidingsmodule wordt bekrachtigd met een deelcertificaat. Leerplan uitbreidingsmodules studiegebied Bouw 31 januari

7 2 BEGINSITUATIE De cursist beschikt over het certificaat van de opleidingen Metselaar (BO BW 004) of Werfbediener (BO BW 005) of voldoet aan één van de overige toelatingsvoorwaarden voor sequentieel geordende modules van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs. Leerplan uitbreidingsmodules studiegebied Bouw 31 januari

8 3 ALGEMENE DOELSTELLINGEN VAN DE UITBREIDINGSMODULES 3.1 ALGEMENE DOELSTELLINGEN De cursist leert eigen werkzaamheden plannen. in een veilige omgeving, veilig leren werken met de minigraafmachine. rijden, parkeren en manoeuvreren met de minigraafmachine. kleine werkzaamheden uitvoeren met de minigraafmachine. de werking van de machine toelichten. eenvoudige bouwplannen raadplegen. een tracé uitzetten. 3.2 SLEUTELVAARDIGHEDEN Sleutelvaardigheid Specificatie Code Leerbekwaamheid In staat zijn om, via geëigende leerprocessen, zijn competenties te verbreden en te verdiepen SV18 Zelfstandigheid In staat zijn om zelfstandig zonder hulp of toezicht gedurende lange tijd aan een taak te werken SV32 Leerplan uitbreidingsmodules studiegebied Bouw 31 januari

9 4 MINIMALE MATERIËLE VEREISTEN 4.1 ALGEMEEN De ruimtes en lokalen waar de lessen plaatsvinden dienen steeds te beantwoorden aan de reglementaire eisen op het vlak van veiligheid, gezondheid, hygiëne, ergonomie en milieu. 4.2 SPECIFIEK Minigraafmachines (minigravers) Verschillende uitrustingen: kofferbak en/of sleuvenbak en/of V-bak en/of tandenbak Kettingen en hijsbanden Oefenterrein Klaslokaal met projectiemogelijkheden en pc Klein gereedschap om herstellingen uit te voeren Smeerpompen Piketten, touw en grote hamer Schoppen, spades en borstels Waterpastoestel (slangenwaterpas en/of bouwlaser) Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM s) Leerplan uitbreidingsmodules studiegebied Bouw 31 januari

10 5 EVALUATIE VAN DE CURSISTEN Het leerplan voorziet niet in concrete opdrachten. Opgaven moeten opgesteld worden in functie van de te bereiken doelstellingen, de beschikbare tijd en het voorhanden zijnde materiaal en materieel. Elke doelstelling van het leerplan moet ten minste één keer geëvalueerd worden. Als alle cursisten alle opgaven uitgevoerd hebben en alle criteria geëvalueerd werden, is het duidelijk of de doelstellingen bereikt werden. Wanneer de cursisten een opdracht uitvoeren, krijgt elk aspect hiervan de aandacht. Binnen de doe-activiteiten zijn een aantal factoren te onderscheiden: cognitieve factoren: bijv. inzicht, argumentatie, ideeën, technische kennis; psycho-motorische vaardigheden: bijv. juiste weergave van verhoudingen, gebruik van materialen, oog-handcoördinatie, evenwicht; werkmethode en attitudes: bijv. werken binnen vooropgestelde limieten, thema's, tijd, aantallen en formaten; orde en netheid, afwerking, presentatie, inzet, organisatie, sociale omgang, veiligheidsbewustzijn, verantwoordelijkheidsgevoel, nauwkeurigheid, zelfstandigheid; beoordelingsvermogen. Er kan ook op verschillende momenten worden geëvalueerd: tijdens het opstellen van een bewerkingsvolgorde, tijdens of na een bewerking of na een afwerking. Duidelijke afspraken met de cursisten zijn hierbij noodzakelijk. Indien deze openheid er niet is, ontstaan betwistingen en blijft zelfevaluatie uit. Evaluatie van de praktijkcomponent is een oordeel over: een proces: evaluatie van de vorderingen en attitudes op geregelde tijdstippen en bij momentopnames tijdens de realisatie of dienstverlening; een product: evaluatie van het product of de gepresteerde dienst. Een zinvolle opdracht werkt een zinvolle evaluatie in de hand. Stimuleer de cursisten door positieve appreciatie, maar wijs op fouten en tekortkomingen. Tussentijdse evaluaties en de evolutie van de cursist zijn van groot belang voor de eindevaluatie. Maak duidelijke afspraken met de cursist, zo wordt het werk voor iedereen eenvoudiger. Leg bij elke opdracht uit op welke aspecten de nadruk ligt. De cursist ontwikkelt zo het vermogen om het eigen werk te evalueren. Een vereiste eigenschap van elke volwassene in zijn arbeid is immers zelfevaluatie.. Leerplan uitbreidingsmodules studiegebied Bouw 31 januari

11 6 UITBREIDINGSMODULE: BESTUURDER MINIGRAAFMACHINE (UM BW LESTIJDEN) 6.1 LEESWIJZER BIJ DE LEERPLANDOELSTELLINGEN, LEERINHOUDEN, SPECIFIEKE PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN EN SLEUTELVAARDIGHEDEN Het leerplan bestaat uit 3 kolommen die als volgt moeten gepercipieerd worden: In de linkerkolom staan de leerplandoelstellingen gebaseerd op de basiscompetenties zoals die voorgeschreven werden in het opleidingsprofiel. Die leerplandoelstellingen bepalen derhalve de kennis, vaardigheden en attitudes die door de cursisten moeten worden bereikt. In de middenkolom staan de leerinhouden, die aanduiden op welke wijze de leerplandoelstellingen moeten bereikt worden: wat moet er gekend zijn? Wat hier voorgeschreven wordt moet dan ook behandeld en geëvalueerd worden. De rechterkolom geeft een aantal specifieke pedagogisch-didactische wenken mee die inspirerend kunnen zijn bij het leerproces. Ze zijn echter vrijblijvend: uiteindelijk beslist de leraar eigenhandig over het didactisch proces. De sleutelvaardigheden die bij elk leerplan toegevoegd worden zijn attitudes die bij de cursist moeten nagestreefd worden tijdens het leerproces. Er moet daarbij niet bewezen worden dat deze sleutelvaardigheden effectief werden verworven, maar wel dat er inspanningen werden geleverd om ze te verwerven. De sleutelvaardigheden werden in de leerplannen verkaveld over de verschillende modules. Bij elke module wordt aangegeven welke sleutelvaardigheden er minimum in de module moeten nagestreefd worden. 6.2 ALGEMENE DOELSTELLING VAN DE MODULE De cursist leert een minigraafmachine besturen voor het uitvoeren van graafwerk en het verplaatsen van aanzienlijke hoeveelheden aarde, voor het vervoer van materialen zoals aarde, grint, rotsen of stenen, voor het nivelleren en dichten van een terrein. De cursist leert in deze module hoe men veilig en verantwoord kan werken met de minigraafmachine. De bestuurder bedient de machine zelfstandig en neemt verantwoordelijkheid voor de veiligheid van zichzelf en zijn omgeving. Verder bereidt de bestuurder zijn werk voor, voert de opdrachten uit en kan rekening houden met onvoorziene omstandigheden tijdens het uitvoeren van de werken. De compacte graafmachine, minikraan of minigraafmachine is een verrijdbare graafmachine. Wat deze kranen uniek maakt is dat alle bewegingen van deze machine volledig hydraulisch gebeuren. De graafarm en het graafblad worden bewogen door hydraulische cilinders, de draaibewegingen en de voortbeweging van de wielen gebeurt door hydraulische motoren. De meest voorkomende toestellen zijn tot en met 5 ton. Het wordt steeds meer inherent aan de job van werfbediener dat deze moet werken met de aanwezige machines op de werf. Alsook met de eventueel aanwezige minigraafmachine. In die zin bouwt deze uitbreidingsmodule verder op de reeds verworven basiscompetenties van de opleiding Werfbediener. Deze module werd uitgewerkt in overleg met het FVB en is gebaseerd op volgende referentiekaders: Leerplan uitbreidingsmodules studiegebied Bouw 31 januari

12 - Instapcompetenties van een beginnend bouwplaatsmachinist, Stefaan Buelens en Alain Dogniaux, Fonds voor Vakopleidingen in de Bouwnijverheid, COMPETENT-fiche F Bestuurder van bouwplaatsmachines. - VDAB Beroepenfiche Bouwplaats- en wegenbouwmachinist. De basiscompetenties van de uitbreidingsmodule Bestuurder minigraafmachine werden gevalideerd door het FVB. 6.3 BEGINSITUATIE De cursist beschikt over het certificaat van de opleidingen Metselaar (BO BW 004) of Werfbediener (BO BW 005) of voldoet aan één van de overige toelatingsvoorwaarden voor sequentieel geordende modules van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs. 6.4 LEERPLANDOELSTELLINGEN, LEERINHOUDEN EN SPECIFIEKE PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN Leerplandoelstellingen met inbegrip van basiscompetenties (BC), eigen doelen (ED) en uitbreidingsdoelstellingen (U) (steeds cursief) De cursisten kunnen veiligheidsvoorschriften m.b.t. de machine, de bediener en de omgeving toepassen. met de specifieke regelgeving i.v.m. het werken met een minigraafmachine rekening houden. BO BW 004 BC ED U BO BW 005 Leerinhouden BC 007 BC 007 Veiligheid en regelgeving BC 008 BC 008 juist instappen. BC 018 BC 018 de minigraafmachine na de werkzaamheden veilig achterlaten. functies en mogelijkheden van de minigraafmachine aan de opdracht relateren. BC 033 BC 033 Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM s) Regels werfinrichting Veiligheidspictogrammen Parkeren Uitrusting op de grond Vlakke ondergrond Dozerblad op de grond Het afsluiten/vergrendelen BC 012 BC 012 Functies en toepassingen Omvang werkopdracht Afmetingen en toegankelijkheid van de Specifieke pedagogischdidactische wenken Werfinrichting in functie van de situatie bespreken: bijv. plaatsen van hekken Belangrijk dat cursisten onregelmatigheden melden aan de leidinggevende. Bij de omvang van de werkopdracht cursisten wijzen op het rendement van Leerplan uitbreidingsmodules studiegebied Bouw 31 januari

13 Leerplandoelstellingen met inbegrip van basiscompetenties (BC), eigen doelen (ED) en uitbreidingsdoelstellingen (U) (steeds cursief) De cursisten kunnen basisprincipes van elektrische en hydraulische systemen toegepast bij minigraafmachines toelichten. de werking van de aandrijfmotor van de minigraafmachine toelichten. BO BW 004 BC ED U BO BW 005 werf Leerinhouden Capaciteit minigraafmachine Uitrusting minigraafmachine in functie van werkopdracht BC 013 BC 013 Basis werkingsprincipes minigraafmachine BC 014 BC 014 kleine herstellingen uitvoeren. BC 017 BC 017 Elektrische en hydraulische systemen Druk Debiet Hydraulische oliën Oliereservoir Filters Aandrijfmotor Hydraulische slangen Hydraulische cilinders Motoronderdelen: dieselpomp, startmotor, alternator, radiator Kleine herstellingen Lampen Zekeringen Leidingen Smeernippels Specifieke pedagogischdidactische wenken de machine in functie van het volume. Cursisten indien mogelijk laten kennis maken met verschillende soorten bakken en uitrusting: kofferbak, sleuvenbak, V-bak, breekhamer Belangrijk dat cursisten deze werkingsprincipes onderhoudstechnisch kunnen aanwenden. Belangrijk om cursisten te wijzen op de functies van deze motoronderdelen in relatie tot mogelijke defecten. Leerplan uitbreidingsmodules studiegebied Bouw 31 januari

14 Leerplandoelstellingen met inbegrip van basiscompetenties (BC), eigen doelen (ED) en uitbreidingsdoelstellingen (U) (steeds cursief) De cursisten kunnen de minigraafmachine vóór de start controleren. BO BW 004 BC ED U BO BW 005 Leerinhouden BC 015 BC 015 Controle en dagelijks onderhoud Specifieke pedagogischdidactische wenken defecten herkennen. BC 016 BC 016 het dagelijks onderhoud van de minigraafmachine uitvoeren. BC 032 BC 032 de handleiding van de minigraafmachine raadplegen. BC 009 BC 009 de onderdelen van de minigraafmachine toelichten. BC 010 BC 010 de minigraafmachine starten. de minigraafmachine bedienen. BC 020 BC 020 met de minigraafmachine rijden en manoeuvreren. BC 021 BC 021 Visuele controle Motorolie Hydraulische oliën Koelvloeistof Smering Onderdelen Smeernippels Uitrusting Hoofdgiek Voorgiek Onderwagen en bovenwagen Draaikrans BC 019 BC 019 Rijden en manoeuvreren Hendels: voor- en achteruit, links-rechts, hoofdgiek, voorgiek, zwenken De cursisten leren om de draaipunten te smeren via de voorziene smeernippels. De basisfuncties zijn gelijklopend bij de verschillende constructeurs, maar wijs ook op eventuele extra functies al naargelang constructeur en type. Leerplan uitbreidingsmodules studiegebied Bouw 31 januari

15 Leerplandoelstellingen met inbegrip van basiscompetenties (BC), eigen doelen (ED) en uitbreidingsdoelstellingen (U) (steeds cursief) De cursisten kunnen BO BW 004 BC ED U BO BW 005 Leerinhouden sleuven en bouwputten aanleggen. BC 022 BC 022 Grondwerkzaamheden volgens opdracht en een afgebakende zone op juiste diepte afgraven. BC 023 BC 023 plan Sleuven en bouwputten profileren. BC 024 BC 024 Dieptebepaling een perceel nivelleren. BC 025 BC 025 Profileren taluds aanleggen. BC 026 BC 026 Taluds de terminologie in het kader van grondwerkzaamheden met de minigraafmachine gebruiken. aanslagmateriaal controleren en gebruiken. BC 011 BC 011 BC 027 BC 027 Hijsen een last laden en lossen. BC 028 BC 028 aan de hand van een uitvoeringsplan kennis nemen van de topografische aanduidingen op het terrein. een eenvoudig tracé uitzetten. BC 030 BC 030 met de resultaten van een laser werken. BC 031 BC 031 Nivelleren Soorten aanslagmaterialen Keuring aanslagmaterialen Hijstabel Zekeringsmethoden BC 029 BC 029 Meten en uitzetten Symbolen: hoogte, diepte, afstand Met piketten en touw Haakse hoek Evenwijdige lijnen Specifieke pedagogischdidactische wenken Bij het inoefenen van de verschillende soorten grondwerkzaamheden de link leggen met het te realiseren doel. Bijv. sleuf voor funderingen, taluds voor hoogteverschillen op te vangen, sleuf voor nutsvoorzieningen De nadruk ligt op het leren uitzetten van tracés gebruikmakend van uitvoeringsplan en de resultaten van een laser. Het eigenlijk werken met een laser behoort niet tot de opdracht, maar het kennen van de algemene principes verdient aanbeveling. 6.5 SLEUTELVAARDIGHEDEN Volgende sleutelvaardigheden komen aan bod in deze module: Leerplan uitbreidingsmodules studiegebied Bouw 31 januari

16 Leerbekwaamheid Zelfstandigheid Sleutelvaardigheid Specificatie Code In staat zijn om, via geëigende leerprocessen, zijn competenties te verbreden en te verdiepen In staat zijn om zelfstandig zonder hulp of toezicht gedurende lange tijd aan een taak te werken SV18 SV32 Leerplan uitbreidingsmodules studiegebied Bouw 31 januari

17 7 BIBLIOGRAFIE 7.1 NUTTIGE DOCUMENTEN EN WEBSITES HYDRAULISCHE GRAAFMACHINES Bouwplaatsmachines: hydraulische graafmachines, Fonds voor Vakopleidingen in de Bouwnijverheid, 2012 Te raadplegen via: Bouwtechnologie: grondtechnieken - basis: cursus voor leerkrachten - N015BM, Fonds voor Vakopleidingen in de Bouwnijverheid, 2010 Te raadplegen via: grondtechnieken---basis%3a-cursus-voor-leerkrachten&id=%7b9f1df A18026E75A2%7D&page= WEGENBOUWTECHNIEKEN Bouwtechnologie: wegenbouwtechnieken, Fonds voor Vakopleidingen in de Bouwnijverheid, 2012 Te raadplegen via: BOUWTECHNIEKEN Bouwtechnologie: bouwtechnieken, Fonds voor Vakopleidingen in de Bouwnijverheid, 2012 Te raadplegen via: HANDBOEK - PRAKTIJK Bouwplaatsmachinisten praktijk, Fonds voor Vakopleidingen in de Bouwnijverheid, 2012 Te raadplegen via: Leerplan uitbreidingsmodules studiegebied Bouw 31 januari