Jaar van de Vleermuizen ook in Het Pakhuis

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Jaar van de Vleermuizen ook in Het Pakhuis"

Transcriptie

1 Rob Nijman is een echt natuurmens. Hij is dan ook vaak bij nacht en ontij in het bos te vinden. Met zijn batdetector speurt hij naar vleermuizen. Maar ook zijn passie voor bijen steekt dit bestuurslid van Het Pakhuis niet onder stoelen of banken. Zijn liefde voor natuur deelt hij met jong en oud. Jaar van de Vleermuizen ook in Het Pakhuis Het Pakhuis centrum voor erfgoed natuur & milieu Molenaarsplein 24, 3851 MZ Ermelo redactie Aimée Wijnacker Steven van Loo Natalie Overkamp basisontwerp Hanneke Heerema BNO gedrukt bij SMIC (Arnhem)

2 herinneringen schooltijd - 42 poëzie albums - tentoonstelling 's Heeren Loo - Lucas Lindeboomprijs jaar Leuvenumse bossen - rondleidingen Even terugkijken en een blik vooruit Vanaf de voorjaarsvakantie bruist Het Pakhuis van activiteiten voor jong en oud. Zo waren er activiteiten rondom de week van de nestkast, kwam er een archeoloog scherven uitzoeken met kinderen, werden er natuurkijkdozen gemaakt en volgden verschillende scholen het nieuwe educatieproject steen en been. In de meivakantie stonden de elementen, vuur, aarde, water en lucht centraal. Dit laatste project is ontwikkeld en uitgevoerd door onze stagiaire Marloes van Marle. Verderop verteld zij haar ervaringen en is er meer te lezen over stages en Het Pakhuis. Op de dag van de verpleging, 12 mei, opende de eerste wisseltentoonstelling van Het Pakhuis Verborgen verleden. Fragmenten uit de historie van s Heeren Loo. We merken nu al dat mensen uit verschillende delen van Nederland naar deze tentoonstelling komen en er veel verhalen loskomen. Vaak hebben ze gewerkt op deze zorginstelling of kennen ze iemand die er gewoond heeft. Verder maken we ons op voor een nieuw educatief seizoen, de educatiewijzer ligt inmiddels bij de scholen met ons complete aanbod. Daarnaast vinden er in de zomervakantie midzomervleermuizenfestivals en een mini tentoonstelling over bijen met een honing high tea plaats, meer hierover vind u ook op deze pagina. Kortom een hoop nieuwe ontwikkelingen in Het Pakhuis, komt u gauw weer eens kijken? In de boekenkast In Het Pakhuis staan vier grote boekenkasten. Ze worden steeds meer aangevuld met relevante literatuur over Ermelo en omgeving. Nieuw in de boekenkast is het prachtig geïllustreerde boek Het Spannendste boek van de Veluwe, geschreven en getekend door Ruth Frederiks. In het boek neemt Gerd de Vleermuis je mee op avontuur en op zoek naar spannende legendes. Gerd vleermuis heeft eng gedroomd, de hele winterslaap lang. Hij droomde over mistige bossen, graaiende handen, een akelige lach In de lente gaat hij op een queeste (dat is een heel belangrijke zoektocht) naar zijn droom en neemt je mee, de Veluwe over, naar de meest bijzondere en spannendste plekken. Daar ontmoet hij allerlei dieren die hem mysterieuze legendes vertellen. Legendes over ridders, jonkvrouwen, kasteelheren, Witte Wieven, verstopte schatten en dwaallichten. Een droom of is het allemaal echt gebeurd? Het Spannendste boek van de Veluwe inspireert kinderen om op pad te gaan. Op zoek naar de legendes. Naar buiten! De natuur in! Na elk verhaal staan coördinaten waar de legendes zich afspelen en achterin het boek staan 32 adressen van bijzondere plekken die te maken hebben met de natuur, cultuur en geschiedenis van de Veluwe. Meer weten kijk op De Dag voor de Ermeloërs Op 16 april werd Het Pakhuis speciaal ingericht voor de dag van en door de Ermeloërs. Dit jaar stond het thema schooltijd centraal. Na een oproep in de media voor poëziealbums en schoolfoto s uit Ermelo kwamen er dagelijks albums en foto s binnen. Joop Bakker, Eibert Kuiper en Cock Andreae waren de drie bekende Ermeloërs die hun schoolverhalen hebben laten optekenen voor die dag. Zij zijn geportretteerd en werden die dag feestelijk ontvangen en rondgereden door Ermelo met paard en wagen. Om uur opende Juffrouw Haalboom de dag met het hijsen van de vlag. Van 1957 tot 1987 gaf zij les op school De Korenbloem in Ermelo. Mede door een bijdrage van verzekeringsmaatschappij Univé zorgde een orgeltje voor de muzikale omlijsting van de binnenkomst van de bezoekers en de gehele dag door waren verzoeknummers aan te vragen. De oude schooltijdfilms van Dick Boll waren een groot succes die dag, vele voorstellingen waren allen goed bezocht en zorgden voor veel nieuwe verhalen en herinneringen aan die goede oude tijd. Buiten aan het molenaarsplein werden er Oudhollandse spelletjes gedaan en kon men kruutmoes eten uit de speciaal ingerichte Veluwse keuken. Deze smakelijke delicatesse werd mogelijk gemaakt door Stichting Oogstfeest Horst & Telgt. Groothandel Van de Mheen zorgde voor een ijskoude traktatie in de vorm van ijsjes voor de bezoekers. Rabobank stimuleringsfonds Op 11 april vond de ledenvergadering van Rabobank Randmeren plaats. Tijdens deze vergadering werden ook de prijzen uitgedeeld voor projectaanvragen bij het Rabobank stimuleringsfonds. Het Pakhuis ontving hierbij 2700 voor de inrichting van de hal voor bezoekers. Deze gelden zijn gebruikt voor het creëren van een gezellige koffiehoek en de aankleding van de hal waardoor iedereen zich welkom voelt in het centrum voor erfgoed natuur en milieu. Het Pakhuis bedankt hiermee de Rabobank en alle online stemmers die op dit project gestemd hebben. 2 Het boek is ook te koop in Het Pakhuis voor 19, 95

3 Nieuwe tentoonstelling 's Heeren Loo 'Verborgen verleden' Op 12 mei, de nationale dag van de verpleging opende de nieuwe wisseltentoonstelling Verborgen verleden. Fragmenten uit de historie van s Heeren Loo in het Ermelose museum. Vrijwilligster Ineke Noordzij is vanaf het begin betrokken geweest bij de ontwikkeling en uitvoering van de bijzondere tentoonstelling. de tentoonstelling ontstond rondom het thema Ermelo als zorggemeente en het 120 jarige jubileum van s Heerenloo zo vertelt ze. De tentoonstellingswerkgroep, bestaande uit vijf enthousiaste vrijwilligers en de collectiemedewerker, kregen toegang tot het archief van de instelling. "we zijn begonnen met het nummeren van de dozen en lijsten te maken met wat in welke doos zat." Bijzondere documenten, foto s en ook geluidsfragmenten kwamen te voorschijn. "Er was een prachtig cassettebandje waarin je wordt meegenomen door de instelling vooral de stem van zuster Vogelzang en de stemmen van de bewoners zorgden voor prachtige beschrijvingen van het leven op het instellingsterrein." Ineke vertelt dat vooral de vele zwart wit foto s een integer beeld geven tussen de patiënten en de verpleging. In één van de dozen uit het archief zaten allerlei anamneses van de patiënten. "In de documenten staan beschrijvingen als lang blond haar, gedrongen postuur, dit geeft een secuur beeld van de geschiedenis." De tentoonstelling laat fragmenten zien van 120 jarig bestaan van s Heeren Loo. Zo staat onder andere de kloostertijd, de langoedperiode, de - school, de verpleging en de instelling tijdens de oorlog centraal. Er zijn veel originele documenten tentoongesteld. De geschiedenis van s Heeren Loo is niet alleen terug te vinden in het archief van de instelling maar ook in de hoofden van de vele mensen die een arbeidsband hebben met s Heeren Loo. Of bewoners die de instelling alleen kenden als een plek met een groot hek er om heen. De werkgroep roept iedereen dan ook op, als men nog een voorwerp in huis heeft over 's Heeren Loo, vooral langs te komen in het museum. "Deze voorwerpen krijgen een bijzonder plekje in de tentoonstelling," zo vertelt Ineke. De tentoonstelling is dus dynamisch van opzet. In de zomermaanden zit de werkgroep zeker niet stil. "Er worden dan nieuwe panelen toegevoegd over de instelling en de oorlog en we zijn al weer druk bezig met de volgende tentoonstelling," aldus Ineke. De expositie is nog t/m 31 oktober te bezichtigen in het museum. In opbouw... Naar aanleiding van de Entente Florale heeft Het Pakhuis een mini expositie gemaakt over de bijen in Ermelo. Deze is geopend tijdens de Honing High Tea in het practicum. Deze gezellige en smakelijke middag vind hierna nog tweemaal plaats op 14 en 28 juli. Bijen hebben het op dit moment erg moeilijk in de natuur. Door het veranderende klimaat en het gebruik van landbouwgif sterven de bijen langzaam uit. Imkers slaan alarm. Want bijen zijn een soort rookmelders van de natuur. Als het goed gaat met de bijen dan gaat het ook goed met de natuur en vice versa. Bijen zijn insecten die behoren tot de orde van vliesvleugel achtigen. Door het eten van stuifmeel en nectar overleven ze in de natuur. Er zijn ruim soorten bijen, waarbij een onderscheid gemaakt moet worden tussen eusociale bijen en solitaire bijen. Eén van de bekendste bijen is de honingbij die honing en was produceert. Ook bijen kennen zoiets als een biologische klok waardoor ze op de juiste momenten voedsel regelen en honing produceren. De tentoonstelling gaat o.a. over de massale bijensterfte en waardoor dit is gekomen. Hierbij wordt samengewerkt met de Nederlandse vereniging van imkers en de bijenvereniging. Want als je goed voor de natuur zorgt dan geeft - ze ook veel terug. Voorbeelden hiervan zijn eetbare bloemen, honing, nectar en nog veel meer! Nieuwsgierig? Kom de expositie bekijken en smikkel mee tijdens één van de High tea s. Opgeven kan via info@hetpakhuisermelo.nl

4 Op de thee met Rob Nijman Rob Nijman is een echt natuurmens. Hij is dan ook vaak bij nacht en ontij in het bos te vinden. Met zijn batdetector speurt hij naar vleermuizen. Maar ook zijn passie voor bijen steekt dit bestuurslid van Het Pakhuis niet onder stoelen of banken. Zijn liefde voor natuur deelt hij met jong en oud. ERMELO Waar hij de tijd vandaan haalt, blijft een raadsel. Maar naast zijn bestuursfunctie in Het Pakhuis is Rob Nijman ook secretaris van de Nederlandse Bijenhoudersvereniging. Daarnaast is hij nauw betrokken bij Natuurmonumenten en is hij lid van de Vleermuiswerkgroep Gelderland. Na mijn HBS en tuinbouwschool kwam ik in de gezondheidszorg. Nu ik geniet van mijn pensioen keer ik terug naar de natuur. Zijn passie voor vleermuizen is acht jaar geleden ontstaan. Er kwam een verzoek om vleermuizen te monitoren, vertelt Nijman. Hij ging een keer mee met een vleermuisdeskundige en de vonk sloeg direct over. Ik vind het een heel boeiend verhaal. Niet de figuren als Batman of films als Harry Potter. Daar heb ik niks mee, maar wel met het zoogdier de vleermuis. Nijman voelt zich verantwoordelijk voor het wel en wee van dit dier dat op de rode lijst staat. Maar wat is er nou zo specifiek aan dit enige vliegende zoogdier? Vleermuizen zijn moeilijk te vinden. Voor mij is het een soort sport. Nijman is dan ook vaak in de nachtelijke uren op pad. Deze dieren leven verborgen. Je kan ze meestal alleen in het donker observeren, vertelt hij. Nijman determineert ze op basis van schimmen, vlieggedrag en sonargeluiden. Zijn betrokkenheid bij museum Het Pakhuis verklaart de Ermelose vleermuisdeskundige met het feit dat zijn ouders jaren geleden in Alphen aan den Rijn een streekmuseum hebben opgezet. Ik heb dat toen van dichtbij meegemaakt. Hij is trots op Het Pakhuis zoals dat er nu staat en zet zich graag in voor de activiteiten binnen het Ermelose museum. In het kader van de deelname van de gemeente Ermelo aan de Entente Florale, de groenste gemeente van Nederland, heeft Het Pakhuis het project Bij op de hei ontwikkeld. Ook hier is Rob Nijman nauw bij betrokken. De bijen hebben het heel zwaar en veel mensen zien niet wat de consequentie is van het verdwijnen van deze insecten, vertelt hij. Naast zijn passie voor vleermuizen is hij namelijk al 35 jaar imker en zit hij in het landelijk bestuur van de Nederlandse Bijenhoudersvereniging. 'Mede door het gebruik van pesticiden hebben de bijen een slecht leven. Maar zonder bijen hebben we geen bestuiving van bloesem en dus geen vruchten. Daarom vindt Nijman het belangrijk dat er aandacht voor is. In Het Pakhuis is er vanaf juli een mini expositie over bijen en worden er verschillende activiteiten georganiseerd waarbij de bij centraal staat. Bloed kruipt waar het niet gaan kan. 4

5 Bij op de hei in kader van Entente Florale kinderen aangemeld voor de Open Monumenten Klassendag - Europees jaar vleermuizen - Educatiewijzer Verzamelen Verzamelen en sparen: wat is dat? Veel kinderen sparen wel iets: voetbalplaatjes, veren, munten, stenen, botjes, sleutelhangers, dino s, knuffels, schelpen noem maar op. Geen enkele verzameling is hetzelfde. Kenmerkend is echter dat iedere verzameling een overkoepelend thema heeft. Daarnaast bestaat een verzameling uit objecten die mooi of bijzonder worden gevonden. In een museum is het eigenlijk net zo. Het educatieve project 'Verzamelen' is ontwikkeld om leerlingen van de onderbouw spelenderwijs kennis te laten maken met het museum. Ze leren dat een museumcollectie veel overeenkomsten heeft met verzamelingen van hen zelf. En natuurlijk hoort daar een bezoek aan museum Het Pakhuis bij. Lucas Lindeboomprijs Tijdens Fête de la Musique, het muziekfeest van Ermelo, werd op 18 juni de Lucas Lindeboomprijs uitgereikt aan drie winnaars. Naast Prokkel en het Seniorenvervoer mocht Het Pakhuis de prijs in ontvangst nemen. Deze prijs, een geldbedrag van 3500,00 euro gaat het museum gebruiken om het toegankelijk te maken voor mensen met een visuele beperking. Van het bedrag zal ondermeer een voelmaquette worden gemaakt. Vleermuizen 2011 is het Europees jaar van de Vleermuizen. In het scholenproject dat na de zomer van start gaat is er extra aandacht voor deze mysterieuze, maar wel beschermde en uiterst nuttige, vliegende zoogdieren. Meestal veroorzaken deze dieren ook geen overlast. - Vleermuizen verlevendigen de leefomgeving van de mens en hebben hun nut bewezen als natuurlijke insectenverdelgers. Maar wat weten we er nu werkelijk van? Tijdens het project leren kinderen alles over echolocatie en zien ze overeenkomsten in de anatomie tussen de vleermuis en de mens. De lessen zijn bedoeld voor kinderen vanaf groep 6. Ze leren locaties van de vleermuizen herkennen en ontdekken hoe een batdetector werkt. Ook weten ze na dit project wanneer de vleermuizen in winterslaap gaan en waarom. Vorige week is de educatiewijzer verschenen. Daarin staat het aanbod voor de basisscholen van zowel Het Pakhuis als De Hortus Harderwijk.

6 een museum als leeromgeving Het Pakhuis is altijd op zoek naar stagiaires die een bijdrage willen leveren aan het museum op het gebied van PR, collectie, educatie of andere publieke taken. Een museum is om iets te beleven en te ervaren, zeker als stagiaire. Kent u iemand of ben jij iemand die bij ons stage wilt lopen? Neem dan contact met ons op via info@hetpakhuisermelo.nl. Wij kijken naar je uit! Een museum is de plek om dingen te ervaren en te beleven. Dit kan als bezoeker maar ook als stagiaire in Het Pakhuis. Marloes van Marle was de eerste stagiaire van Het Pakhuis en deed onderzoek naar de behoefte van de verschillende doelgroepen om de toekomstige activiteiten goed af te stemmen. Vanaf februari heeft stagiaire Marloes van Marle een afstudeeronderzoek gedaan naar de behoeften van basisscholen op het gebied van educatie en activiteiten. Op deze manier kunnen huidige en toekomstige producten en diensten van Het Pakhuis beter afgestemd worden op de doelgroep zo vertelt Marloes. In de meivakantie heb ik een projectweek georganiseerd rondom het thema elementen, dit was een groot succes. Veel kinderen kwamen ook terug op andere dagen voor de activiteiten rondom een ander element. "Tijdens de dag rondom wind hebben we met de kinderen windmolentjes gemaakt en die getest vlak onder de molen." Samen met een groep enthousiaste vrijwilligers was ze dagen achtereen aan de slag in het practicum. Inmiddels is Marloes vol glans geslaagd en heeft ze haar diploma behaald op de Hogeschool van Utrecht. Naast langere stages voor studenten is Het Pakhuis ook actief in de zogenaamde maatschappelijke stages, afgekort MAS op de middelbare school. De maatschappelijke stage houdt in dat jongeren in het voortgezet onderwijs minimaal 30 uur vrijwilligerswerk doen als onderdeel van hun schoolcarrière. Op deze manier leren ze hun directe omgeving op een andere manier kennen en leveren ze een actieve bijdrage aan de samenleving. Na een uitgebreide pilotfase is maatschappelijke stage vanaf het schooljaar verplicht. Het Pakhuis werkt nauw samen met het Christelijk College Groevenbeek om leerlingen in het museum stage te kunnen laten lopen. Op 16 april waren er vier leerlingen aanwezig om mee te helpen om de dag tot een succes te maken. In het volgend schooljaar zullen er nog meer leerlingen hun stage in het museum gaan lopen. Op vrijdag 21 mei stond Het Pakhuis met een stand op de Maatschappelijke stagebeurs bij Groevenbeek, waar leerlingen zich massaal aanmelden voor een stage in het museum, wordt vervolgd dus. 6

7 de historie van de ringrijderij Het Pakhuis heeft een grote archeologische, historische en natuurhistorische collectie. Elke week beschrijft een medewerker van Het Pakhuis iets over de collectie of iets waar het museum druk mee bezig is. Dit keer vertelt de directeur van Het Pakhuis, Aimée Wijnacker over de traditie van ringrijderij in Ermelo en de bijbehorende boerenwagens. "Bij mijn aantreden in augustus 2011 werd ik door de voorzitter van de Stichting Het Pakhuis Eddy Bilder gewezen op een bijzondere wens en gift. De familie De Bruin uit Ermelo zou graag de Boerenwagen van Wim de Bruin in bruikleen geven aan het museum. Het is een bijzonder stukje erfgoed uit Ermelo. Erfgoed is een breed begrip. Binnen Het Pakhuis staat erfgoed voor alles wat we overerven van vorige generaties en wat we het bewaren waard vinden voor volgende generaties. Daarnaast maken we een onderscheid tussen materieel en immaterieel erfgoed. Materieel erfgoed is grofweg gezegd alles wat je kan aanraken. En immaterieel zijn de minder tastbare dingen zoals tradities, verhalen, dialecten, feesten, sporten en spelen." De boerwagen is een goed voorbeeld van een combinatie van deze twee soorten van erfgoed. Aan de ene kant is de wagen tasbaar en laat het verschillende manieren onder andere houtbewerking zien, aan de andere kant werd de wagen ook gebruikt tijdens de traditie van ringrijderij in Ermelo. Hierbij is er een stoet met rijtuigen die door het dorp rondrijdt. Na de voorstelronde gaan ze van start. De deelnemers gaan met paard en wagen een stuk door een steeds kleinere ring proberen te steken. Ondertussen worden de koetsier en de paarden ook beoordeeld. Dit alles vind al jaren plaats in het centrum van Ermelo. Eenmaal gerestaureerd heeft de wagen diverse keren meegedaan aan de ringrijderij in Ermelo waarvan broer Gijs de initiator was. Wim reed samen met zijn vrouw Riet of dochter Heidi op de wagen met twee Belzen ervoor. In 1989 kreeg de combinatie de eerste prijs voor het origineelste geheel. Samen met een team enthousiaste vrijwilligers is er een mooie manier gevonden om de wagen tot zijn recht te laten komen, nieuwsgierig? Het nieuwste collectiestuk is te bewonderen in het museum.

8 zomeragenda Met de zomervakantie voor de deur staan er twee maanden lang allerlei activiteiten op de agenda van het centrum voor erfgoed, natuur en milieu. 'Graven in het verleden' - Samen met Reinier Kaper van organisatiebureau Reintje de Vos gaat men op zoek naar sporen in het verleden. Er wordt begonnen met een bezoek aan Het Pakhuis waar Jantje van Speulde is tentoongesteld. Dit lijksilhouet, dat dateert uit 1500 voor Christus is opgegraven uit een grafheuvel in Speuld. Sinds kort is deze opgraving, samen met andere Ermelose archeologische vondsten te zien in het nieuwe museum Het Pakhuis. Aansluitend gaat u naar de Ermelosche Heide waar Reinier de gids u meeneemt op zoek naar de grafheuvels in het landschap. Op de Ermelose heide zijn veel grafheuvels te vinden. Vanaf 2850 v. Chr. tot het begin van de jaartelling werden grafheuvels gebruikt door de prehistorische mens om hun dierbare overledenen te begraven. Archeologen hebben een schat aan informatie gevonden in deze grafheuvels. Tijdens dit middagarrangement Graven in het verleden gaat u mee op een zoektocht naar deze sporen uit de geschiedenis. Vooraf aanmelden is noodzakelijk. Vleermuizen - Op woensdag 6 juni en zaterdag 27 augustus staat de vleermuis zowel binnen als buiten Het Pakhuis centraal. Het is dit jaar het Europees jaar van de Vleermuis en daar besteden we veel extra aandacht aan. Tijdens het vleermuizenfeest nemen de vleermuizen de leiding in Het Pakhuis over. Het Practikum is dan de verblijfplaats van vleermuis Gerd en zijn vrienden. Dit programma is speciaal voor kinderen. Op zaterdag 27 augustus is er 's avonds ook een vleermuisexcursie onder leiding van vleermuisdeskundige Rob Nijman, tijdens de nacht van de vleermuis. Tevens is er tot eind augustus een opgezette vleermuis te bewonderen die het museum in bruikleen heeft van het natuurmuseum Nijmegen. Honing High Tea - Op donderdag 14 en 28 juli komt een imker in het Practikum vertellen over zijn passie voor bijen. Hij laat aan de hand van beeldmateriaal zien hoe deze insecten zorgen voor de bestuiving van bloesem en hoe de honing gemaakt wordt. Natuurlijk wordt er ook honingthee geschonken en zijn er speciale honingkoekjes, cakes en andere versnaperingen. Maar bezoekers gaan ook zelf aan de slag. Met bijenwas worden kaarsen gemaakt. Het High Tea-arrangement kost 9,95 p.p. en het is noodzakelijk om vooraf te reserveren. Aanvang: uur in Het Pakhuis. Bij op de hei - In het kader van de bijen is er ook voor kinderen op woensdag 20 juli en zaterdag 30 juli een bijenwasworkshop georganiseerd De bijen zijn productieve dieren, maar vanmiddag gaan de kinderen zelf aan de slag. Met honingraatvellen van zuivere bijenwas kan iedereen kaarsen rollen en natuurlijk mag het resultaat mee naar huis. Er is een mini-expositie omdat deze insecten met uitsterven bedreigd worden. Maar hoe belangrijk zijn deze dieren eigenlijk voor onze voedselvoorziening? De 'koekjesbakkerij' - Als buren van Molen De Koe organiseert Het Pakhuis de koekjesbakkerij. Vanaf uur kunnen kinderen op zaterdag 16 juli en donderdag 4 augustus deeg kneden en met vormpjes koekjes uitsteken. Wanneer de koekjes de oven ingaan is er natuurlijk gelegenheid om de molen te bezoeken. En de koekjes mogen natuurlijk mee naar huis! Kinderrondleiding door 'Verborgen Verleden' - Tentoonstellingmaker Judith Bartel geeft speciaal voor kinderen een rondleiding door het museum. Hier is een bijzondere tentoonstelling over s Heeren Loo te zien met een kijkje in de geschiedenis van deze Ermelose instelling. Er zijn tenues te zien van de vroegere verpleegsters en oude doktersinstrumenten. Er is een speurtocht die kinderen zelf kunnen doen en wie dat wil kan ook een verpleegsterskapje maken. Zie voor de specifieke data en tijdstippen de website U merkt Het Pakhuis bruist van de zomerse activiteiten, komt u snel een keertje kijken? Het Pakhuis is van 1 maart tot 31 oktober van dinsdag t/m zaterdag geopend van uur tot uur en op afspraak voor grotere groepen. De entree kost 2,00 voor volwassen, 1,00 voor jongeren (12 tot 18 jaar). Kinderen onder de 12 jaar hebben gratis entree. De museumjaarkaart is geldig. Voor bepaalde activiteiten wordt een vergoeding gevraagd voor materiaal.

Inleiding op het lespakket. Blz. 3. Het verhaal van Musa Blz. 4. Even voorstellen, Inleiding op Musa in de klas. Blz. 5

Inleiding op het lespakket. Blz. 3. Het verhaal van Musa Blz. 4. Even voorstellen, Inleiding op Musa in de klas. Blz. 5 Musa Inhoud Inleiding op het lespakket. Blz. 3 Het verhaal van Musa Blz. 4 Even voorstellen, Inleiding op Musa in de klas. Blz. 5 Het koffertje ontdekken. Blz. 6 en 7 Inhoud koffertje. Blz. 8 en 9 2 Inleiding

Nadere informatie

1-Kennismaking met archeologie

1-Kennismaking met archeologie UITLEG VOOR DE LEERKRACHT Deze opdracht is de start van de lessenserie. Met deze opdracht introduceert u bij de leerlingen het onderwerp op een leuke manier. U kunt het onderwerp op verschillende manieren

Nadere informatie

Ontdek. ons zoute DNA. Zonder de scheepvaart geen Nederland. basisonderwijs 2015/2016

Ontdek. ons zoute DNA. Zonder de scheepvaart geen Nederland. basisonderwijs 2015/2016 Ontdek ons zoute DNA Zonder de scheepvaart geen Nederland basisonderwijs 2015/2016 Welkom in het scheepvaartmuseum amsterdam Ontdek Het leven aan boord van verschillende schepen, doe mee aan het havenspel

Nadere informatie

VOORBEREIDING OP BEZOEK AAN DE MUSICAL SOLDAAT VAN ORANJE. Een project over Soldaat van Oranje kan uit verschillende onderdelen bestaan :

VOORBEREIDING OP BEZOEK AAN DE MUSICAL SOLDAAT VAN ORANJE. Een project over Soldaat van Oranje kan uit verschillende onderdelen bestaan : VOORBEREIDING OP BEZOEK AAN DE MUSICAL SOLDAAT VAN ORANJE Een project over Soldaat van Oranje kan uit verschillende onderdelen bestaan : - het lezen van het boek Soldaat van Oranje en het maken van de

Nadere informatie

Vandaag is rood. Pinksteren 2014. Rood is al lang het rood niet meer Het rood van rode rozen De kleur van liefde van weleer Lijkt door de haat gekozen

Vandaag is rood. Pinksteren 2014. Rood is al lang het rood niet meer Het rood van rode rozen De kleur van liefde van weleer Lijkt door de haat gekozen Vandaag is rood. Pinksteren 2014 Rood is al lang het rood niet meer Het rood van rode rozen De kleur van liefde van weleer Lijkt door de haat gekozen Dat mooie rood was ooit voor mij Een kleur van passie

Nadere informatie

Amsterdam DNA is een project voor NT2 cursisten. Het is ontwikkeld door het Amsterdam

Amsterdam DNA is een project voor NT2 cursisten. Het is ontwikkeld door het Amsterdam INTRODUCTIE is een project voor NT2 cursisten. Het is ontwikkeld door het Amsterdam Museum. In het wordt de geschiedenis verteld aan de hand van schilderijen en voorwerpen. Je gaat met de groep naar het

Nadere informatie

9 april Omdat er per ingang van volgend schooljaar 6 ouders stoppen met brigadieren zijn we dringend op zoek naar nieuwe verkeersbrigadiers!

9 april Omdat er per ingang van volgend schooljaar 6 ouders stoppen met brigadieren zijn we dringend op zoek naar nieuwe verkeersbrigadiers! Nieuwsbrief 13 9 april 2018 Foto kader: Chill-lezen aan het begin van de vrijdagmorgen in groep 6. Verkeersbrigadiers gezocht!!! Onderstaande oproep heeft al een aantal keren in de nieuwsbrief gestaan,

Nadere informatie

Er was eens een heel groot bos. Met bomen en bloemen. En heel veel verschillende dieren. Aan de rand van dat bos woonde, in een grot, een draakje. Dat draakje had de mooiste grot van iedereen. Lekker vochtig

Nadere informatie

Omgevingsonderwijs in Ermelo

Omgevingsonderwijs in Ermelo Omgevingsonderwijs in Ermelo Docentenhandleiding Vakgroep Geschiedenis Juli 2012 Inleiding Voor u ligt een lessenserie en docentenhandleiding die gaan over omgevingsonderwijs in Ermelo. Deze serie is gemaakt

Nadere informatie

Activiteitenschema Archeologie

Activiteitenschema Archeologie Activiteitenschema Archeologie Soort activiteit: Spullen opgraven uit de zandbak. Tijdsindeling: 5 Minuten de plaatjes in de zandbak verstoppen. 5 Minuten vertellen over hoe de mensen vroeger wat zochten

Nadere informatie

Onlangs heeft u met uw klas een bezoek gebracht aan het Kinderboekenmuseum. Wij hopen dat u dit heeft ervaren als een leuk en leerzaam bezoek.

Onlangs heeft u met uw klas een bezoek gebracht aan het Kinderboekenmuseum. Wij hopen dat u dit heeft ervaren als een leuk en leerzaam bezoek. Beste docent, Onlangs heeft u met uw klas een bezoek gebracht aan het Kinderboekenmuseum. Wij hopen dat u dit heeft ervaren als een leuk en leerzaam bezoek. De leerlingen hebben in het museum onder andere

Nadere informatie

Verslag stage ID-dance

Verslag stage ID-dance Verslag stage ID-dance 1 Gabriëlle van Tussenbroek, 4D Inhoud Motivatie (pagina 3) Algemene gegevens (pagina 4) Gesprek werkplanning (pagina 5) Verloop stageperiode (pagina 6) Afsluitende beschouwing en

Nadere informatie

Bijlage: Huisgenoten gezocht St. wooninitiatief Villande Apeldoorn Speurdersmenu en Schatten van Zutphen

Bijlage: Huisgenoten gezocht St. wooninitiatief Villande Apeldoorn Speurdersmenu en Schatten van Zutphen Nieuwsbrief nummer 15 17 Mei 2016 Pagina 1 van 2 Inhoudsopgave: Algemeen: Oproep! Algemeen: Oproep! Algemeen: Gezocht Ouderraad leden. SO: Nogmaals aankondiging wisseling data handelingsplan bespreking

Nadere informatie

Hier zien jullie alweer de een uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw.

Hier zien jullie alweer de een uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw. Hier zien jullie alweer de een uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw. De Specht Er zijn verschillende soorten spechten: de groene, de zwarte en

Nadere informatie

Themaweek School Maandag 16 februari t/m vrijdag 20 februari 2015

Themaweek School Maandag 16 februari t/m vrijdag 20 februari 2015 Themaweek School Maandag 16 februari t/m vrijdag 20 februari 2015 A is een aapje A is een aapje, dat eet uit zijn poot. B is de bakker, die bakt voor ons brood. C is Charlotte, die drinkt chocolaad. D

Nadere informatie

September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders. Oktober 2015 Woensdag 7 oktober Start kinderboekenweek

September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders. Oktober 2015 Woensdag 7 oktober Start kinderboekenweek Schoolnieuws schooljaar 2015-2016 Vrijdag 18 September 2015 September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders Donderdag 24 September Start gesprek ouders Maandag 28 September Algemene

Nadere informatie

Docentenhandleiding. Het leven in een kasteel. Voor leerkrachten van groep 1 t/m 8 van het basisonderwijs

Docentenhandleiding. Het leven in een kasteel. Voor leerkrachten van groep 1 t/m 8 van het basisonderwijs Docentenhandleiding Het leven in een kasteel Het leven in een kasteel Voor leerkrachten van groep 1 t/m 8 van het basisonderwijs Voorwoord este leerkracht, Een kasteel is meestal heel oud en er heeft zich

Nadere informatie

april 30 Nieuwsflits In deze nieuws flits, de agenda, verjaardagen, koningsspelen.

april 30 Nieuwsflits In deze nieuws flits, de agenda, verjaardagen, koningsspelen. april 30 Nieuwsflits 2015 In deze nieuws flits, de agenda, verjaardagen, koningsspelen. Aan de ouders en verzorgers van de leerlingen van De Zuidster, Het is toch even wennen, zorgen dat er een nieuwsflits

Nadere informatie

Ieders talent een toekomst!

Ieders talent een toekomst! Ieders talent een toekomst! collectieve vrije dagen hele dag namiddag vrijdag 13 03 2015 1 2 3 4 5 vrijdag 22 05 2015 1 5 vrijdag 10 07 2015 1 2 3 4 5 OPEN MORGEN op woensdag 4 maart a.s. van 09.00 11.30

Nadere informatie

Mijn Mokum is een project voor NT2 cursisten. Het is gemaakt door het Amsterdam Museum.

Mijn Mokum is een project voor NT2 cursisten. Het is gemaakt door het Amsterdam Museum. 2 INTRODUCTIE is een project voor NT2 cursisten. Het is gemaakt door het. In het wordt de geschiedenis verteld aan de hand van schilderijen en voorwerpen. Je gaat met de groep naar het museum. In dit werkboekje

Nadere informatie

Praktijkonderwijs werkt!

Praktijkonderwijs werkt! DE VENEN Praktijkonderwijs werkt! Ontdek hoe het werkt op 20 januari! Waar wil jij een pro in worden? Bij ons op school leer je vooral door te doen! Op school én in de praktijk, via stages. Je kunt bij

Nadere informatie

Reizen in de tijd Leren van de plek waar je opgroeit. Leeswijzer bij www.reizenindetijd.nl KUNSTHUIS

Reizen in de tijd Leren van de plek waar je opgroeit. Leeswijzer bij www.reizenindetijd.nl KUNSTHUIS Leeswijzer bij www.reizenindetijd.nl Reizen in de tijd Leren van de plek waar je opgroeit Reizen in de Tijd is een doorlopende leerlijn cultuuronderwijs. De activiteiten gaan over de leerlingen en de plek

Nadere informatie

Activiteiten bij De Helderse Vallei - juli 2015

Activiteiten bij De Helderse Vallei - juli 2015 woensdag 1 juli: Nationale Modderdag 14.00-16.00 uur Het is Nationale Modderdag, een dag waarop je buiten in de modder mag spelen en natuurlijk lekker vies mag worden! Trek laarzen en oude kleren aan en

Nadere informatie

Wij zijn twee vrienden... jij en ik

Wij zijn twee vrienden... jij en ik Wij zijn twee vrienden... jij en ik Twee dikke vrienden... jij en ik voor Nona voor altijd negen... voor altijd in mijn hart Kika Konijn Kika Konijn was een goede vriendin van alle dieren in het bos. Ze

Nadere informatie

Nieuwsbrief CliëntAanZet

Nieuwsbrief CliëntAanZet Nummer 1 Regio Waardenlanden Januari 2016 Van de redactie Hallo, Een nieuw jaar en ook weer een nieuwe nieuwsbrief CliëntAanZet. In deze nieuwsbrief natuurlijk weer kort nieuws. Wil je weten wat er allemaal

Nadere informatie

Na een maand met veel vrije dagen zijn we aan de laatste loodjes van het schooljaar begonnen.

Na een maand met veel vrije dagen zijn we aan de laatste loodjes van het schooljaar begonnen. Dag beste mensen, Na een maand met veel vrije dagen zijn we aan de laatste loodjes van het schooljaar begonnen. Terugkijkend naar de afgelopen maand, kijk ik vooral met veel plezier en trots terug naar

Nadere informatie

Informatieblad van openbare basisschool De Wissel - vrijdag 6 februari 2014

Informatieblad van openbare basisschool De Wissel - vrijdag 6 februari 2014 Informatieblad van openbare basisschool De Wissel - vrijdag 6 februari 2014 De Hoop 3 1911 KX Uitgeest 0251-880707 info@dewisseluitgeest.nl www.dewisseluitgeest.nl Agenda 10 februari Wisselmiddag techniek

Nadere informatie

bericht Belangrijke data: Tweede Wereldoorlog project stukjes geschreven door leerlingen uit groep 7

bericht Belangrijke data: Tweede Wereldoorlog project stukjes geschreven door leerlingen uit groep 7 bericht Info : 30 Jaargang 14 : 08-04-2016 Redactie : Monique Bos E-mail redactie : m.bos@westerwijs.nl Belangrijke data: 16 april Oud papier groep 4a 20 april Spelsportdag groep 3 en 4 in sporthal Quicksilver

Nadere informatie

Nieuwsbrief april 2015 3e jaargang nr. 1

Nieuwsbrief april 2015 3e jaargang nr. 1 Nieuwsbrief april 2015 3e jaargang nr. 1 Beste leden, Heb je vragen, opmerkingen of leuke, anekdotes? Laat het aan ons weten via nieuwsbriefsvs@hotmail.com. Wellicht zullen wij het plaatsen in de nieuwsbrief!

Nadere informatie

Veel gestelde vragen over DE Peuterschool in Amsterdam Zuidoost

Veel gestelde vragen over DE Peuterschool in Amsterdam Zuidoost Veel gestelde vragen over DE Peuterschool in Amsterdam Zuidoost Maart 2015 Wat is een Peuterschool? De Peuterschool is een combinatie van kinderdagverblijf en voorschool. Hier komen alle kinderen in de

Nadere informatie

Aanwijzing: Lees de verhalen op de borden boven de kist goed; er staan aanwijzingen op. Kijk goed in de kist. Valt je daar iets bijzonders op?

Aanwijzing: Lees de verhalen op de borden boven de kist goed; er staan aanwijzingen op. Kijk goed in de kist. Valt je daar iets bijzonders op? Ondergronds Opdrachten groepen 5, 6 en 7 In Ondergronds gaan kinderen aan de slag als een echte archeoloog. Ondergronds is een reconstructie van een archeologische opgraving. De leerlingen werken met echte

Nadere informatie

Activiteiten bij De Helderse Vallei - augustus 2015

Activiteiten bij De Helderse Vallei - augustus 2015 zaterdag 1 augustus: Watergeheimen zaterdag 1 augustus: Met de kippen op stok! 16.30 uur Elke middag brengen onze dierverzorgers de dieren naar hun stallen, stokken en hokken. Normaal gesproken gebeurt

Nadere informatie

Nieuws St. Gregoriusschool

Nieuws St. Gregoriusschool Blauwhuis, 25 februari 2016 07 Nieuws St. Gregoriusschool Inhoud Agenda Personele zaken en stagiaires Kwartiergesprekken Andere tijden of niet? Vastenactie De week van de BMS Open Dag Oud papier Knutselcircuit

Nadere informatie

Groepsontvangsten van harte welkom!

Groepsontvangsten van harte welkom! Groepsontvangsten van harte welkom! 2016 www.glk.nl Kasteel Doorwerth Groepsontvangsten Kasteel Doorwerth is één van de mooiste kastelen van Nederland, prachtig gelegen in de uiterwaarden van de Rijn.

Nadere informatie

Week van 7 tot 11 september 2015

Week van 7 tot 11 september 2015 Week van 7 tot 11 september 2015 Project: Maandag: Na het forum hadden we de praatkring. Thor had een echte, levende buxuskever mee die we met een vergrootglas konden bekijken. Ook het (lege) slakkenhuisje

Nadere informatie

Meer informatie en bestellingen: www.dynamicfood.nl / info@dynamicfood.nl

Meer informatie en bestellingen: www.dynamicfood.nl / info@dynamicfood.nl Dit essay is gepubliceerd in het boek Dynamic Food (2013). Dynamic Food is een reizend platform dat onderzoek doet naar en informatie verzamelt over de relatie tussen stad en platteland. In 2050 zal 75%

Nadere informatie

Nieuwsbrief Kindcentrum De Weisterbeek Horst November 2015. Inleiding

Nieuwsbrief Kindcentrum De Weisterbeek Horst November 2015. Inleiding Nieuwsbrief Kindcentrum De Weisterbeek Horst November 2015 Inleiding Beste ouder(s), verzorger(s), We hebben een hele sportieve periode achter de rug, daar vertellen we u graag meer over! In het Weisterbeek

Nadere informatie

De Lichtboei, baken voor een goede koers Schooljaar 2015/2016 nummer 10 01 februari 2016

De Lichtboei, baken voor een goede koers Schooljaar 2015/2016 nummer 10 01 februari 2016 Nieuwsbrief De Lichtboei, baken voor een goede koers Schooljaar 2015/2016 nummer 10 01 februari 2016 Kalender 02-02: Facultatieve oudergesprekken Open middag 08-02: Mr vergadering Koffiemiddag 14.15 15.00u

Nadere informatie

Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag.

Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag. Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag. Onze vragen: 1. Wanneer bent u met uw schrijfcarrière begonnen? 8 jaar geleden ben ik begonnen met het schrijven.

Nadere informatie

pakpapier archeologievirus laat Van der Meulen niet meer los

pakpapier archeologievirus laat Van der Meulen niet meer los Zijn fascinatie voor archeologische vondsten ontstond pas toen hij in contact kwam met de heer Van Sprang, de conservator van de Oudheidkamer. Theo van der Meulen weet nog goed hoe hij besmet werd met

Nadere informatie

Maart 2015 Jaargang 2014-2015 nr. 8

Maart 2015 Jaargang 2014-2015 nr. 8 Nieuwsbrief maart 2015: Nieuws vanuit: De directie Bijgaand treft u weer onze nieuwe maandbrief aan. Het is alweer de maandbrief van de maand maart. In deze maand start straks de lente weer. Deze maand

Nadere informatie

Nieuwsbrief SHIB december 2013

Nieuwsbrief SHIB december 2013 Nieuwsbrief SHIB december 2013 www.shib.nl info@shib.nl Postbus 250, 3770 AG Barneveld Bankrekening 1526.55.018 t.n.v. SHIB Terug- en vooruitblik Als maakster van deze nieuwsbrief sta ik verbaasd, het

Nadere informatie

ze terug in de la. Dan haalt ze de pannen van het fornuis en zet ze op de onderzetters. Thomas vouwt zijn handen en doet zijn ogen dicht.

ze terug in de la. Dan haalt ze de pannen van het fornuis en zet ze op de onderzetters. Thomas vouwt zijn handen en doet zijn ogen dicht. 1. Te laat thuis Wanneer gaan we eten, mam? Thomas loopt de keuken in en tilt de deksel van een pan. Mmm! Macaroni! Daar heb ik wel zin in. Mama pakt de deksel uit Thomas hand en doet hem weer op de pan.

Nadere informatie

Groen-moet-je-doenDag 2014 (bestuur) Tuinenpark Ons Buiten. Groen-moet-je-doenDag 2014

Groen-moet-je-doenDag 2014 (bestuur) Tuinenpark Ons Buiten. Groen-moet-je-doenDag 2014 Mei2014 Groen-moet-je-doenDag 2014 (bestuur) Groen-moet-je-doenDag komt er weer aan! Op zondag 15 juni wel te verstaan. Het thema dit jaar is Groen en Gezondheid. Op 40 locaties in Utrecht gaan tuinen,

Nadere informatie

Informatieavonden Tijdens deze avond wordt u door de leerkrachten geïnformeerd over het lesprogramma en activiteiten voor het komende schooljaar.

Informatieavonden Tijdens deze avond wordt u door de leerkrachten geïnformeerd over het lesprogramma en activiteiten voor het komende schooljaar. Website : www.hietweide.nl e-mail : nieuwsbrief@hietweide.nl Agenda 14 september inloopspreekuur GGD/CJZ 14 september informatieavond groep 8 15 september informatieavond groep 1 t/m 7 21 september t/m

Nadere informatie

Educatieflyer Stadsmuseum Zoetermeer

Educatieflyer Stadsmuseum Zoetermeer Educatieflyer 2018-2019 Stadsmuseum Zoetermeer Inleiding Met veel plezier bieden wij u het educatie-overzicht Primair Onderwijs van het Stadsmuseum Zoetermeer voor het schooljaar 2018-2019 aan. Een programma

Nadere informatie

Dit schooljaar bieden we de naschoolse workshops voor de eerste keer aan. Wij hopen op veel animo. Tips en/of opmerkingen zijn van harte welkom.

Dit schooljaar bieden we de naschoolse workshops voor de eerste keer aan. Wij hopen op veel animo. Tips en/of opmerkingen zijn van harte welkom. Beste kinderen, ouder(s) en verzorger(s), Basisschool Buurse wil graag het talent van ieder kind optimaal tot ontwikkeling brengen. In het leerstofaanbod komen we hier voor een groot deel al aan tegemoet.

Nadere informatie

Mentor Datum Groep Aantal lln

Mentor Datum Groep Aantal lln Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder Student(e) Klas Stageschool Plaats Rachel van der Pijl P14EhvADT De Springplank. Eindhoven

Nadere informatie

Nieuwsflits juli 2014

Nieuwsflits juli 2014 Nieuwsflits juli 2014 Samen bouwen in Vertrouwen Nog maar een kleine 2 weken en dan is het vakantie wat is het weer enorm snel gegaan. En wat hebben we allemaal weer ontzettend veel geleerd! Vanaf deze

Nadere informatie

Bij deze willen we u weer op de hoogte brengen van een aantal zaken die komende week van belang zijn:

Bij deze willen we u weer op de hoogte brengen van een aantal zaken die komende week van belang zijn: Leeuwarden, 5 februari 2016 Geachte ouders, Bij deze willen we u weer op de hoogte brengen van een aantal zaken die komende week van belang zijn: Schoolfruit van de week Woensdag : snacktomaatjes Donderdag:

Nadere informatie

Animatie. Programma. Lukkies knutselschip Echte piraten hebben een zwaard, een hoed en een ooglapje, dit gaan we knutselen bij lukkies knutselschip!

Animatie. Programma. Lukkies knutselschip Echte piraten hebben een zwaard, een hoed en een ooglapje, dit gaan we knutselen bij lukkies knutselschip! Animatie Hallo allemaal! Mijn naam is Lukkie en ik ben de Leeuw van Speelstad Oranje. Behalve de super attracties en de spectaculaire parkshows heb ik samen met mijn vrienden van het animatieteam een leuk

Nadere informatie

Nieuwsbrief 8. vrijdag 15 december 2017 AGENDA 22 december Kerstviering Weelecbak weer weg Continurooster tot uur

Nieuwsbrief 8. vrijdag 15 december 2017 AGENDA 22 december Kerstviering Weelecbak weer weg Continurooster tot uur Nieuwsbrief 8 vrijdag 15 december 2017 AGENDA 22 december Kerstviering Weelecbak weer weg Continurooster tot 14.00 uur 25 december Kerstvakantie t/m 5 januari 9 januari 19.30-21.00 uur MR vergadering 10

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

Wat was voor jou de belangrijkste reden om aan dit project mee te werken?

Wat was voor jou de belangrijkste reden om aan dit project mee te werken? Carpe Diem! Afgelopen december vertrokken vijf Nederlandse dames naar het prachtige Zuid-Afrika om hier mee te werken aan een summerschool in een township in Hermanus. Dit is een project van People4Change,

Nadere informatie

Nieuwsbrief 16, 28 april 2015

Nieuwsbrief 16, 28 april 2015 Nieuws van Nieuwsbrief 16, 28 april 2015 Kind op maandag... 1 Maandaggeld... 1 Aanmeldingen nieuwe leerlingen... 2 Avond4daagse... 2 Continurooster vrijdag 1 mei... 2 Jantje Beton loterij... 2 Schoonmaakavond

Nadere informatie

Beste Donateurs, Voor u ligt de nieuwsbrief voorjaar 2013 van Stichting Historie Stedum.

Beste Donateurs, Voor u ligt de nieuwsbrief voorjaar 2013 van Stichting Historie Stedum. Beste Donateurs, Voor u ligt de nieuwsbrief voorjaar 2013 van Stichting Historie Stedum. Agenda 27 maart; donateursavond; ontvangst vanaf 19:30. Aanvang 19:45 15 maart onthulling monument armenlap om 15.00

Nadere informatie

Landbouwmuseum Tiengemeten

Landbouwmuseum Tiengemeten Landbouwmuseum Tiengemeten Cultuureducatiepakket Basisscholen Landbouw Tiengemeten Landbouwmuseum Tiengemeten Cultuureducatiepakket Basisscholen Landbouw Museum Tiengemeten Tekst: Landbouw Museum Fotografie:

Nadere informatie

Naam: TIJD EN SEIZOENEN

Naam: TIJD EN SEIZOENEN Naam: TIJD EN SEIZOENEN Tijd is belangrijk. Je moet op veel plaatsen op tijd komen. Op tijd op school, op tijd thuis, op tijd voor de bus of de trein. Om te zien hoe laat het is, kijk je op je horloge.

Nadere informatie

Lollystokjes of een prop Maak geen rommel, ruim het op. Appelschillen, lege zakken Doe het in de AFVALBAKKEN!

Lollystokjes of een prop Maak geen rommel, ruim het op. Appelschillen, lege zakken Doe het in de AFVALBAKKEN! Overzicht activiteiten komende tijd: Nieuwsbrief 3 21 september 2012 Datum Activiteit Groep September Wo. 26-09 Dag van de Talen 1-8 Do. 27-09 Studiedag; alle kinderen vrij 1-8 Oktober Di 2-10 Ouderavond

Nadere informatie

Het Amsterdam Museum gaat over Amsterdam. In het museum hangen schilderijen.

Het Amsterdam Museum gaat over Amsterdam. In het museum hangen schilderijen. 2 INTRODUCTIE Het programma is gemaakt door het. Het gaat over Amsterdam. In het museum hangen schilderijen. Een schilderij is gemaakt door een schilder. In het museum zijn ook voorwerpen te zien. Het

Nadere informatie

Ontdek. ons zoute DNA. Zonder de scheepvaart geen Nederland. basisonderwijs 2016/2017

Ontdek. ons zoute DNA. Zonder de scheepvaart geen Nederland. basisonderwijs 2016/2017 Ontdek ons zoute DNA Zonder de scheepvaart geen Nederland basisonderwijs 2016/2017 Welkom in het scheepvaartmuseum amsterdam Ontdek Het leven aan boord van verschillende schepen, doe mee aan het havenspel

Nadere informatie

jaargang 18 nummer 5 oktober 2015 Uitnodiging

jaargang 18 nummer 5 oktober 2015 Uitnodiging Secr. Gerard Thijssen Rozenbloemstraat 34, 4921 KG Made Tel: 0162-683323 Mail: heemkundemadedrimmelen@gmail.com NIEUWSBRIEF jaargang 18 nummer 5 oktober 2015. Uitnodiging Op dinsdag 20 oktober organiseert

Nadere informatie

Daan zwienenberg. Dag 1 dinsdag

Daan zwienenberg. Dag 1 dinsdag Daan zwienenberg Dag 1 dinsdag Ik fiets naar school met mijn rugzak. Gingen we in de bus zitten en toen gingen we naar de domelaar we gingen uit de bus en we gingen naar het kantoor van de domelaar een

Nadere informatie

VERKORTE DOCENTENHANDLEIDING VAN WIE IS DIE KOFFER? Project voor groep 1 en 2

VERKORTE DOCENTENHANDLEIDING VAN WIE IS DIE KOFFER? Project voor groep 1 en 2 VERKORTE DOCENTENHANDLEIDING VAN WIE IS DIE KOFFER? Project voor groep 1 en 2 COLOFON Erfgoed Nederland heeft Van wie is die koffer? als pilotproject (laten) ontwikkelen in samenwerking met de gemeente,

Nadere informatie

Lierderholthuis, jaargang 2015-2016 nr.6 6 november 2015

Lierderholthuis, jaargang 2015-2016 nr.6 6 november 2015 HET LEITJE Lierderholthuis, jaargang 2015-2016 nr.6 6 november 2015 AGENDA Dinsdag 10 november: Donderdag 12 november: Zaterdag 14 november: 12.45 uur Inloopspreekuur Jeugdverpleegkundige 8.30 uur Studiedag

Nadere informatie

22 sept.: informatieavond alle groepen - Koptelefoons

22 sept.: informatieavond alle groepen - Koptelefoons Kindcentrum de Grasspriet van de Venstraat 9 5555KK VALKENSWAARD Tel. 040-2012908 e-mail: infodegrasspriet@skozok.nl website: www.degrasspriet.nl 2015-2016 Nummer 02 15 september 2015 In dit nummer: -

Nadere informatie

VAN VERZAMELING TOT MUSEUM

VAN VERZAMELING TOT MUSEUM VAN VERZAMELING TOT MUSEUM Erfgoed, natuur én beeldende kunst Cultureel erfgoed / beeldend Groep 1/2 primair onderwijs Colofon Ontwikkeling en tekst: i.o.v. Cultuurkust Alinde Hoeksma Stichting Cultuurkust

Nadere informatie

Nieuwsbrief VSO N. 5 Op weg naar Pasen

Nieuwsbrief VSO N. 5 Op weg naar Pasen Nieuwsbrief VSO N. 5 Op weg naar Pasen Belangrijke Data Paasviering op school paasweekend Koningsspelen Meivakantie Eerste schooldag na meivakantie Donderdag 2 april Vrijdag 3 april t/m maandag 6 april

Nadere informatie

Jij als onderzoeker Docentenhandleiding Groep 4 t/m 8

Jij als onderzoeker Docentenhandleiding Groep 4 t/m 8 Docentenhandleiding Groep 4 t/m 8 1 Utrecht, 2016 Beste docent, Wat leuk dat u met uw groep binnenkort naar Museum Catharijneconvent komt om deel te nemen aan het programma. In deze docentenhandleiding

Nadere informatie

Strandlopers en Notenkrakers

Strandlopers en Notenkrakers Week 1: 13 t/m 17 juli 2015 Maandag 13-07: Op de eerste dag van de zomervakantie gaan wij verkoeling zoeken in het water en chillen in het bubbelbad. Waar kunnen we deze elementen beter vinden dan in het

Nadere informatie

InfOventje. 12 september 2012. Ouderinformatie. Jaargang 16 nr. 2 IN DEZE INFO. Martien Wijdeven afwezig

InfOventje. 12 september 2012. Ouderinformatie. Jaargang 16 nr. 2 IN DEZE INFO. Martien Wijdeven afwezig Jaargang 16 nr. 2 InfOventje 12 september 2012 Ouderinformatie IN DEZE INFO Martien Wijdeven afwezig Ouderpanel Gruitdagen Belangrijke data Estafettelezen Stage Nieuws uit de groepen Formulier estafettelezen

Nadere informatie

De lente! Werkboekje leeftijd: 10+

De lente! Werkboekje leeftijd: 10+ De lente! Werkboekje leeftijd: 10+ Seizoenen De lente begint meestal op 21 maart. Soms kan het begin van de lente ook vallen op 20 maart. Dat heeft te maken met de stand van de zon. Afgesproken is dat

Nadere informatie

Archeologie op school. Handleiding voor de leerkracht

Archeologie op school. Handleiding voor de leerkracht Archeologie op school Handleiding voor de leerkracht 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Aan de slag: verkorte handleiding 4 3. Verantwoording 5 Archeologie en erfgoededucatie 5 Kerndoelen 5 Didactisch concept

Nadere informatie

Belangrijke data komende periode:

Belangrijke data komende periode: Vrijdag 4 juli 2014 Belangrijke data komende periode: Datum Vrijdag 4 juli 2014 Zaterdag 5 juli t/m zondag 17 augustus 2014 Vrijdag 15 augustus 2014 Maandag 18 augustus 2014 Dinsdag 19 augustus 2014 Woensdag

Nadere informatie

CBS Prins Maurits Orionstraat 1-2 2651 GS 010-5117078 info@pmschool.nl www.pmschool.nl

CBS Prins Maurits Orionstraat 1-2 2651 GS 010-5117078 info@pmschool.nl www.pmschool.nl nr: 14 3 juli 2015 CBS Prins Maurits Orionstraat 1-2 2651 GS 010-5117078 info@pmschool.nl www.pmschool.nl Voorwoord Hierbij ontvangt u de laatste nieuwsbrief van de Prins Mauritsschool. Terwijl Nederland

Nadere informatie

Nieuwe vrienden maken

Nieuwe vrienden maken Nieuwe vrienden maken Bijeenkomst maatschappelijke stages in de culturele- en erfgoedsector Ursulakapel Roermond, 17-03-2011 Organisatie: Huis voor de Kunsten Limburg - Cultuurscouts Parkstad Limburg -

Nadere informatie

Voorjaarsvakantie. Dyslexie-café Buurtrestaurant. Minirooster

Voorjaarsvakantie. Dyslexie-café Buurtrestaurant. Minirooster 2017 2018 nummer 6 23 februari 2018 Agenda zaterdag 24 februari t/m zondag 4 maart Maandag 12 t/m vrijdag 16 maart Dinsdag 13 maart Dinsdag 20 t/m donderdag 22 maart Donderdag 29 maart Vrijdag 30 maart

Nadere informatie

Fok 55 8441 BN Heerenveen T 0513-62 49 25 E marienbosch@zorggroepsintmaarten.nl. laat je zien

Fok 55 8441 BN Heerenveen T 0513-62 49 25 E marienbosch@zorggroepsintmaarten.nl. laat je zien laat je zien Fok 55 8441 BN Heerenveen T 0513-62 49 25 E marienbosch@zorggroepsintmaarten.nl laat je zien Welkom. Laat je zien 02 03 Mariënbosch is een eigentijds woonzorgcentrum en onderdeel van Zorggroep

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

Maatschappelijke Zorgboerderij. Amatheon. Nikki van Berlo. Jasmijn Borms. Joy Willems T4B

Maatschappelijke Zorgboerderij. Amatheon. Nikki van Berlo. Jasmijn Borms. Joy Willems T4B Maatschappelijke Zorgboerderij Amatheon Nikki van Berlo Jasmijn Borms Joy Willems T4B Inleiding Ons groepje bestaat uit Nil

Nadere informatie

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne>

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne> Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 Inleiding Timo is een ander mens geworden door zijn grote vriend Tommy. Toch was het niet altijd zo geweest, Timo had Tommy gekregen voor

Nadere informatie

SOCIAAL DEMOCRATISCH BURGERSCHAP

SOCIAAL DEMOCRATISCH BURGERSCHAP SOCIAAL DEMOCRATISCH BURGERSCHAP Actief burgerschap is te leren, laat de kinderen doen! Samen met DOENJA heeft Basisschool De Achtbaan een methode ontwikkeld waarbij kinderen uit alle klassen betrokken

Nadere informatie

1. Van je juf of meester krijg je een plaatje. Bekijk je plaatje goed. 3. Zoek samen nog vier klasgenoten met een ander plaatje.

1. Van je juf of meester krijg je een plaatje. Bekijk je plaatje goed. 3. Zoek samen nog vier klasgenoten met een ander plaatje. Opdracht 1 Ongeveer 150 jaar geleden stonden er veel steenfabrieken langs de IJssel. De stenen werden van klei gemaakt. Dat kon je langs de IJssel vinden. Als de rivier overstroomde, bleef er een laagje

Nadere informatie

groep 8 de toetsen nieuwe school

groep 8 de toetsen nieuwe school De dijk Wij gingen met de hele klas naar de dijk. We gingen podiumkunsten doen en je mocht zelf kiezen of je ging zingen of dansen. Ik had dansen gekozen en dat was super leuk. Alleen de danslerares was

Nadere informatie

De Schoolkrant. De Schoolkrant

De Schoolkrant. De Schoolkrant De Schoolkrant De Schoolkrant December 2014 SO Alphons Laudy Van de redactie Dit is de tweede schoolkrant van dit schooljaar Deze keer zijn de volgende thema s aan bod geweest: Herfst, Sint en Kerst. Deze

Nadere informatie

ROFFELTJE. Hij ziet het niet

ROFFELTJE. Hij ziet het niet Spechtstraat 49, 3853 VA, Ermelo, 0341-552284 ROFFELTJE > Hij ziet het niet Vol vertrouwen legt hij zijn kleine bruine handjes in die van mij. Ik heb zwarte Piet gezien vertelt hij me met glanzende bruine

Nadere informatie

Nieuwsbrief 18-12-2014

Nieuwsbrief 18-12-2014 Basisschool de Regenboog 18-12-2014 Nr 3 Belangrijke data Al weer bijna kerstfeest en een nieuw jaar. Een tijd om terug te kijken en te denken aan nieuwe kansen en mogelijkheden. Voor onze school zien

Nadere informatie

Onderzoek Inwonerspanel: Maatschappelijke stage (MAS)

Onderzoek Inwonerspanel: Maatschappelijke stage (MAS) 1 (13) Onderzoek Inwonerspanel: Maatschappelijke stage (MAS) Auteur Tineke Brouwers Respons onderzoek Op 31 mei kregen de panelleden van 12 tot en met 16 jaar (89 personen) een e-mail met de vraag of zij

Nadere informatie

WEEKBRIEF 30ste jaargang nr maart Reijmerweg HG Renkum Tel

WEEKBRIEF 30ste jaargang nr maart Reijmerweg HG Renkum Tel WEEKBRIEF 30ste jaargang nr. 24 17 maart 2017 www.prinsesbeatrixrenkum.nl Reijmerweg 92 6871 HG Renkum Tel. 0317-315130 0317-843525 JARIGEN 20-03 Louise, groep 5 26-03 Femke, groep 3 OPROEP BUXUS Over

Nadere informatie

Docentenhandleiding. Jij als onderzoeker. Groep 4 t/m 8. mei 2017

Docentenhandleiding. Jij als onderzoeker. Groep 4 t/m 8. mei 2017 Docentenhandleiding Jij als onderzoeker Groep 4 t/m 8 1 Beste docent, Wat leuk dat u met uw groep binnenkort naar Museum Catharijneconvent komt om deel te nemen aan het programma Jij als onderzoeker. In

Nadere informatie

Niet in slaap vallen hoor!

Niet in slaap vallen hoor! Niet in slaap vallen hoor! Marcus 13: 33-37: Dierenversie Geïllustreerd door: 30 november 2014 Maria Koninginkerk Baarn 2 De oude leeuw heeft vakantieplannen. Dat vertelde hij vanmorgen aan alle dieren:

Nadere informatie

Museum in Wintersfeer: hét kerstuitje in de Peel

Museum in Wintersfeer: hét kerstuitje in de Peel Nieuwsbrief van Museum Klok & Peel December 2017 nummer 69 Klok & Peel Actueel is de digitale nieuwsbrief van Museum Klok & Peel. Deze nieuwsbrief wordt verstuurd aan personen en organisaties die geïnformeerd

Nadere informatie

Kampverhaaltjes van de kinderen van Maltezer Jongerenkamp 2012 te Hummelo

Kampverhaaltjes van de kinderen van Maltezer Jongerenkamp 2012 te Hummelo Kampverhaaltjes van de kinderen van Maltezer Jongerenkamp 2012 te Hummelo Sophie, geschreven na Maltezerkamp op onze Facebook groep: Het was mijn eerste keer dat ik op MK ging, Ik heb spijt dat ik vorig

Nadere informatie

Een goed leven voor.

Een goed leven voor. Een goed leven voor. Juultje Holla - Perspectief - maart 2013 Als onderdeel van het ZonMW project Zeggenschap en Inclusie Met dank aan Rob, die mij hierbij enorm geholpen heeft. Een goed leven voor. Een

Nadere informatie

Johanna Kruit. Gedichten, geïnspireerd door bomen. Geheimen

Johanna Kruit. Gedichten, geïnspireerd door bomen. Geheimen 1 Gedichten, geïnspireerd door bomen Geheimen In het donker huizen bomen die overdag gewoner zijn. Wij slaan de bochten van een pad mee om en gaan, ontkomen aan het licht af op geheimen.kleine geluiden

Nadere informatie

28 augustus 2015. Vreedzame school. Nieuw meubilair groep 3. Lydia

28 augustus 2015. Vreedzame school. Nieuw meubilair groep 3. Lydia 28 augustus 2015 Vreedzame school Inmiddels zitten de eerste weken er weer op en zijn alle groepen goed begonnen. U heeft in de informatiefolders van de verschillende groepen kunnen lezen dat er in de

Nadere informatie

September de maand van weerbaarheid

September de maand van weerbaarheid September de maand van weerbaarheid Het thema van deze maand is weerbaarheid. Het komt steeds vaker voor in het nieuws, kinderen die gepest worden. Vaak sta je als ouder machteloos. Hieronder volgt een

Nadere informatie

Activiteiten bij De Helderse Vallei - augustus 2019

Activiteiten bij De Helderse Vallei - augustus 2019 De Helderse Vallei is een natuurcentrum op loopafstand van het Noordzeestrand. Bekijk de natuurexpositie, doe mee met een excursie of struin in de gezellige winkel. Vanaf De Helderse Vallei zijn er wandel,

Nadere informatie

Ontmoetingscentrum Houtstroom Voor mensen met geheugenproblemen en/of dementie en hun mantelzorgers

Ontmoetingscentrum Houtstroom Voor mensen met geheugenproblemen en/of dementie en hun mantelzorgers Ontmoetingscentrum Houtstroom Voor mensen met geheugenproblemen en/of dementie en hun mantelzorgers Soms merk ik dat ik dingen die ik graag deed, zoals fietsen en koken, niet meer kan doen. Daardoor heb

Nadere informatie

Weekbericht van maandag 25 januari 2016.

Weekbericht van maandag 25 januari 2016. Weekbericht van maandag 25 januari 2016. Algemeen: *Woensdag is de open dag van alle scholen van de Primeniusstichting. Belangstellenden kunnen binnenlopen en de school bekijken. Het is niet de bedoeling

Nadere informatie