Voetzorg bij de ziekte van Parkinson: voetnoten?
|
|
- Marleen de Koning
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Voetzorg bij de ziekte van Parkinson: voetnoten? Prof. Alice Nieuwboer Department of Rehabilitation Sciences KU Leuven - University of Leuven, Belgium
2 Key points Motorische en cognitieve symptomen veroorzaken gangstoornissen, vallen en mobiliteitsverlies bij PD Voetafrolling is aangetast bij Parkinson Voetzorg, geen data bekend. 2
3 Introductie Wat is de ziekte van Parkinson? Waar blijft de huidige behandeling in gebreke? Hoe kunnen we vallen voorkomen? Wat geeft aanleiding tot voetproblemen? Wat kan oefening betekenen voor patiënten?
4 De ziekte van Parkinson De basale hersenkernen zijn aangetast 1. Substantia nigra 2. Caudate N. 3. Putamen 4. Globus Pallidus 5. Subthalamic N.
5 De ziekte van Parkinson Door de vervroegde en versnelde afsterving van zenuwcellen in de substantia nigra wordt minder dopamine aangemaakt Gedeeltelijk vervangen door orale inname van medicatie
6 Dopamine tekort Andere neurotransmitters Basale hersenkernen Verlies van automaticiteit het kernpunt van PD gangproblemen Automaticiteit = de mogelijkheid om een primaire taak uit te voeren zonder dat ze beïnvloed wordt door uitvoering van een secundaire taak - die typisch bewuste controle nodig heeft. PD > grotere cognitieve belasting om taken uit te voeren 6 Koziol LF, Budding 2009
7 PD is een multi-systeem ziekte Speelman et al. 2011
8 Beperkingen van medische behandeling Hersenstimulatie Invasief Medicatie Nevenwerkingen Fluctuerende respons Minder effectief voor balans, freezing en vallen
9 Cognitieve verandering bij PD 42.5% van nieuw-gediagnosticeerde PD (N=219) heeft milde cognitieve achteruitgang Executieve disfunctie = een set van cognitieve processen dat doelgericht gedrag mogelijk maakt: o o o Aandachtsfuncties - dubbeltaakuitvoering Werkgeheugen - taakwisselingen Remming van responsen conflictoplossing Geheugenproblemen Visuospatiële problemen 9 Dirnberger G et al 2013; Kudlicka et al 2011 Yarnall A. et al 2014
10 Valfrequentie en consequenties bij PD 46% van de patiënten valt driemaandelijks [ 38%; 54%] 25% van de valincidenten veroorzaakt letsel Patiënten hebben 6x meer kans om te vallen dan LFTS De meeste vallen gebeuren binnenshuis Buiten gebeuren de meeste valincidenten bij oneffenheden 50% van de patiënten ontwikkelt valangst Pickering et al 2007; Brauer et al 2012
11 Trainbare val-predictoren Freezing bij het stappen Verminderde kracht in de beenspieren Balansproblemen bij het rechtstaan Geheugen en aandachtsproblemen? Houdingsafwijkingen? T= Trainbaar Phew. Pickering et al 2007
12 Degrees Milimeters Preliminary Results Max Toe Clearance 2 Normal Walking Dual Task Walking Heel Focus Walking Foot-Strike Angle Normal Walking Dual Task Walking Heel Focus Walking PD CTRL PD CTRL 12
13 Voetdruk patroon 13 Nieuwboer et al 1999
14 Foot Clearance Normal Walking Control Max Toe Clearance 1 Max Toe Clearance 2 Min Toe Clearance 14
15 Effectiviteit van revalidatie 15
16 UPDRS motor score 5 points = clinicallly relevant Cochrane Review Tomlinson et al, Maximum follow-up 3 months
17 Cueing Revalidatie bij PD Gebruiken van externe stimuli = cueing en zelf-instructie Omzeilen van het automatische systeem Auditory cues Compensatie (pre)motor parietal
18 Wearable computational devices Wearable devices for sensing gait and providing feedback Inertial measurement unit Bluetooth connection to Smartphone 3-axis accelerom/gyroscopes Accurate gait measurement Validated against GaitRite Long-lasting home use 18
19 Wearable feedback for gait training Performance summary from one gait training session Performance summary feedback over time 19
20 Wearable feedback for freezing FOG detection application, sensitivity/specificity in the lab (97%/74%) Gait assistance function Gait training function Mazilu S. et al 2014; CUPID consortium, Tel-Aviv Sourasky Medical Center 20
21 Conclusie Gang en balansproblemen bij PD zijn goed in beeld Voetzorg bij PD is onderontwikkeld Sensoren aan de voet o o o Vroegdetectie van problemen Revalidatie met instructie en cueing Valpreventie 21
22 Team members: Sarah Vercruysse, Joke Spildooren, Elke Heremans, Pieter Ginis, Griet Vervoort, Evelien Nackaerts, Kim Dockx, Farshid Mohammadi, Liesbeth Münks, Esther Bekkers, Carolien Strouwen, Aniek Bengevoord, Sanne Broeder Collaborators: Wim Vandenberghe, Stephan Swinnen
De ziekte van Parkinson is een neurologische ziekte waarbij zenuwcellen in een specifiek deel van de
Rick Helmich Cerebral Reorganization in Parkinson s disease (proefschrift) Nederlandse Samenvatting De ziekte van Parkinson is een neurologische ziekte waarbij zenuwcellen in een specifiek deel van de
Nadere informatieMotorisch leren bij Parkinson
Motorisch leren bij Parkinson Esther Molenaar Msc. Docent Geriatriefysiotherapie Opleiding Master fysiotherapie Instituut voor Bewegingsstudies Onderzoeker Lectoraat Innovatie van Beweegzorg Hogeschool
Nadere informatieVerstoorde bewegingssturing bij de ziekte van Parkinson. Rick Helmich
Verstoorde bewegingssturing bij de ziekte van Parkinson Rick Helmich Agenda Hoe komt een beweging tot stand? Wat gaat er mis bij de ziekte van Parkinson? Hoe compenseren Parkinson patiënten hiervoor? Zitten
Nadere informatieWillem Bossers - Kennis in Beweging. Bewegen. door het leven heen. Door: Dr. Willem Bossers. @willembossers
20 30 Willem Bossers - Kennis in Beweging 15 40 10 60 5 80 0 100 Bewegen door het leven heen Door: Dr. Willem Bossers @willembossers Bewegen Norm Gezond Bewegen: gericht op het onderhouden van gezondheid
Nadere informatieErgotherapie bij Parkinsonpatiënten ALGEMENE AANDACHTSPUNTEN BIJ DE BEHANDELING
Ergotherapie bij Parkinsonpatiënten ALGEMENE AANDACHTSPUNTEN BIJ DE BEHANDELING Observatie Beperkingen komen vaak voor bij volgende motorische activiteiten: Transfers Houding Reiken en grijpen Balans Stappen
Nadere informatieDe Motoriek van ons Denken
De Motoriek van ons Denken Alle outpunt van het brein is motorisch! (Alles wat je ziet en hoort is beweging..) Peter van Domburg, neuroloog p.vandomburg@orbisconcern.nl Geen belangenverstrengeling Een
Nadere informatieZiekte van Parkinson. 'shaking palsy' ofwel 'schudverlamming
Ziekte van Parkinson 'shaking palsy' ofwel 'schudverlamming Aantal patienten Naar schatting zijn er op dit moment tussen de 40.000 en 45.000 mensen in Nederland die aan de ziekte van Parkinson lijden.
Nadere informatieWorkshop meetinstrumenten
Workshop meetinstrumenten Producten richtlijn ziekte van Parkinson Product Engelse versie Richtlijn Deel voor verwijzers (ENG) Deel voor patiënten (ENG) Wetenschappelijke onderbouwing (ENG) Waar te vinden
Nadere informatieValproblematiek in de eerste en tweede lijn. Dr Marielle Emmelot-Vonk Klinisch geriater Geriatrie UMC Utrecht m.h.emmelotvonk@umcutrecht.
Valproblematiek in de eerste en tweede lijn Dr Marielle Emmelot-Vonk Klinisch geriater Geriatrie UMC Utrecht m.h.emmelotvonk@umcutrecht.nl Het komt vaak voor Het heeft belangrijke gevolgen Balans en veroudering
Nadere informatieMaar waaróm vallen oudere mensen?
Het probleem Over valrisico bij Parkinsonisme en Cognitieve stoornissen 1. The only strong predictor for a future fall is a previous history of falling.. (Ref: Glanz DA et al. 2007 JAMA 297(1):77-86. Will
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING DUTCH SUMMARY
NEDERLANDSE SAMENVATTING DUTCH SUMMARY Introductie De ziekte van Parkinson werd als eerste beschreven door James Parkinson in 1817. Inmiddels is er veel onderzoek gedaan naar de ziekte van Parkinson, maar
Nadere informatiePresentatie Zevende Vlaams tweedaags Congres Wondzorg Kortrijk Johnny Van Meurs Nieke Lebon Stap- en ganganalyse 12 en 13 02 2015.
Presentatie Zevende Vlaams tweedaags Congres Wondzorg Kortrijk Johnny Van Meurs Nieke Lebon Stap- en ganganalyse 12 en 13 02 2015. De voetzaak Allereerst willen wij ons graag aan u voorstellen. De Voetzaak
Nadere informatieDoel. Programma. NAH symposium workshop balans. Plaats van balans binnen de ICF. Meetinstrument: CTSIB 10-11-2015
NAH symposium workshop balans Doel Ilse Oosterom & Myrthe Schwartz 13 oktober 2015 Bewustwording van complexiteit van balansproblemen bij jongeren met NAH en de gevolgen middels ervaren en casuïstiek Programma
Nadere informatieAandacht, controle & motoriek Tentamen 2010
Aandacht, controle & motoriek Tentamen 2010 Door psychobio.nl SAMENVATTING 30 meerkeuzevragen en 3 open vragen Vraag 1. Bij welke activiteit worden de motor cortex en de premotor cortex geactiveerd? a.
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20126 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Dumas, Eve Marie Title: Huntington s disease : functional and structural biomarkers
Nadere informatieValpreventie bij ouderen met cognitieve problemen
Valpreventie bij ouderen met cognitieve problemen Sirpa Hartikainen, MD, Professor of Geriatric Pharmacotherapy School of Pharmacy University of Eastern Finland, Kuopio, FINLAND Het risico op vallen en
Nadere informatieInternet of Things in de revalidatiezorg
Internet of Things in de revalidatiezorg Anja van der Heide 23 juni 2016 Inhoud Intro UMCG Centrum voor Revalidatie ehealth en IoT in de revalidatiezorg Voorbeelden van innovaties Impact IoT op mens en
Nadere informatieElke dag opnieuw een gevecht
Ergotherapie bij personen met de Ziekte van Parkinson Studiedag 16 oktober 2014 Hilde Vandevyvere en Nadine Praet Elke dag opnieuw een gevecht https://www.youtube.com/watch?v=g8z04kqzmp4 Commercial Parkinson
Nadere informatieZiekte van Parkinson. 6 juni 2012 Ben Jansen, neuroloog TweeSteden ziekenhuis Tilburg/Waalwijk
Ziekte van Parkinson 6 juni 2012 Ben Jansen, neuroloog TweeSteden ziekenhuis Tilburg/Waalwijk indeling parkinson/-isme behandeling late fase complicaties, delier responsfluctuaties, on-off, wearing
Nadere informatieNEUROLOGISCHE MUZIEKTHERAPIE: TOEKOMSTMUZIEK?
NEUROLOGISCHE MUZIEKTHERAPIE: TOEKOMSTMUZIEK? Manon Bruinsma Artez conservatorium 100 BPM BeeGees Staying Alive KC & Sunshine Band That s the way Queen Another one bites the dust ASSOCIATIE VERSUS STRUCTUUR
Nadere informatieMotorisch leren van schrijfvaardigheden bij de ziekte van Parkinson: is het mogelijk? NVFG Autumn meeting 19-09-2014 Rotterdam Evelien Nackaerts
Mtrisch leren van schrijfvaardigheden bij de ziekte van Parkinsn: is het mgelijk? NVFG Autumn meeting 19-09-2014 Rtterdam Evelien Nackaerts Disclsure f speaker's interests N (ptential) cnflict f interests
Nadere informatieDutch summary 1. Dutch summary. Dutch summary
http://hdl.handle.net/1765/105797 Dutch summary Dutch summary 1 Dutch summary 2 Erasmus Medical Center Rotterdam Dutch summary 3 Introductie Kinderen die in de neonatale periode zeer ernstig ziek zijn
Nadere informatie10/10/2014 ZIEKTE VAN PARKINSON. Ziekte van Parkinson. Inhoud. De ziekte van Parkinson. Ergotherapeutische behandeling van Parkinsonpatiënten
ZIEKTE VAN PARKINSON ERGOTHERAPIE BIJ DE ZIEKTE VAN PARKINSON 1 Inhoud De ziekte van Parkinson van Parkinsonpatiënten Algemene behandeling Concrete voorbeelden 2 Ziekte van Parkinson 3 1 Ziekte van Parkinson
Nadere informatieRichtlijn Verpleegkundige zorg bij de ziekte van Parkinson. Hella Tulp, verpleegkundig specialist
Richtlijn Verpleegkundige zorg bij de ziekte van Parkinson Hella Tulp, verpleegkundig specialist Inhoud lezing 1) Proces van richtlijnontwikkeling 1) Belangrijkste aanbevelingen voor de verpleegkundige
Nadere informatieDe COGnitieve Training In Parkinson Studie
De COGnitieve Training In Parkinson Studie Een onderzoek naar een online training voor het denkvermogen Voor meer informatie of aanmelden gaat u naar www.cogtips.nl Dr. Chris Vriend, neurowetenschapper
Nadere informatieParkinson anno 2015 23 april 2015
Parkinson anno 2015 23 april 2015 Kinesitherapeutische testen en behandeling bij de ziekte van Parkinson Isabelle Pollet, kinesitherapeute AZ ST REMBERT Belang kinesitherapie Gunstig effect sommige motorische
Nadere informatieparkinson DE NOODZAAK VAN EEN BREDE BEHANDELING EN AANPAK
parkinson DE NOODZAAK VAN EEN BREDE BEHANDELING EN AANPAK ONDERWERPEN PARKINSON, OORZAAK EN ONTSTAAN GETALLEN: HOE VAAK KOMT DEZE ZIEKTE VOOR? KLACHTEN EN VERSCHIJNSELEN BELOOP THERAPIE CONSEQUENTIES VOOR
Nadere informatieZiekte van Parkinson
Ziekte van Parkinson Behandeling van ziekte van Parkinson. Door: Drs. T. Kors, Orthomoleculair Therapeut, onderzoeker Gestelsestraat 16B 5582 HH Waalre Tel: 0407113026, info@linuspaulingkliniek.nl Parkinson
Nadere informatieParkinsoncafe april 16. Ziekte van Parkinson Cognitie
Parkinsoncafe april 16 Irene Vermeulen, Ziekte van Parkinson Cognitie GZ-psycholoog Brabantzorg Programma Dopamine en de hersenen Psychologische gevolgen Cognitie Neuropsychologisch onderzoek Dopamine
Nadere informatieweken na het ontstaan van het hersenletsel niet zinvol is. Geheugen Het is aangetoond dat compensatietraining (het aanleren van
Richtlijn Cognitieve revalidatie Niveau A (1) Het is aangetoond dat.. Aandacht Het is aangetoond dat aandachtstraining gedurende de eerste 6 weken na het ontstaan van het hersenletsel niet zinvol is. Geheugen
Nadere informatieWat leren sjoelen door kinderen met CP kan betekenen voor meedoen in sport
Wat leren sjoelen door kinderen met CP kan betekenen voor meedoen in sport John van der Kamp Faculteit Bewegingswetenschappen, VU Amsterdam Institute of Human Performance, University of Hong Kong inhoud
Nadere informatieAngst voor vallen en verslikken bij patiënten met de ziekte van Huntington. Kristel Kalkers GZ-Psycholoog De Kloosterhoeve
Angst voor vallen en verslikken bij patiënten met de ziekte van Huntington Kristel Kalkers GZ-Psycholoog De Kloosterhoeve Dysfagie en angst voor verslikken bij patiënten met de ziekte van Huntington Dysfagie
Nadere informatieValpreventie na een CVA
Valpreventie na een CVA Dr. Vivian Weerdesteyn Universitair hoofddocent Drs. Hanneke van Duijnhoven Arts in opleiding tot revalidatie-arts en klinisch onderzoeker Vallen na een CVA CVA Vallen na een CVA
Nadere informatieMuziek beweegt Neurologische muziektherapie De invloed van muziektherapie & muziek op het brein
Muziek beweegt Neurologische muziektherapie De invloed van muziektherapie & muziek op het brein 15 april 2014 Team muziektherapie Vitalis Judith Bauwens Neurologisch muziektherapeut Ester Alofs Neurologisch
Nadere informatieDia 1. Dia 2. Dia 3. Aspecten van cognitief functioneren in Autisme Spectrum Stoornissen. Executieve functies en autisme (Hill, 2004)
Dia 1 Aspecten van cognitief functioneren in Autisme Spectrum Stoornissen Een reactie van Bibi Huskens Dia 2 Executieve functies en autisme (Hill, 2004) Problemen in: Planning Inhibitie Schakelvaardigheid
Nadere informatieCognitief functioneren en de bipolaire stoornis
Cognitief functioneren en de bipolaire stoornis Dr. Nienke Jabben Amsterdam 5 november 2011 Academische werkplaats Bipolaire Stoornissen GGZ ingeest n.jabben@ggzingeest.nl Overzicht Wat is cognitief functioneren?
Nadere informatieMultidisciplinaire Parkinsonrichtlijn vanuit revalidatieperspectief
Multidisciplinaire Parkinsonrichtlijn vanuit revalidatieperspectief Dr. M.C. Schönherr, revalidatiearts Centrum voor Revalidatie UMC Groningen Verenso 25-11-2011 Impact van Ziekte van Parkinson Ziekte
Nadere informatieIk heb parkinson wat nu? informatie voor patiënten
Ik heb parkinson wat nu? informatie voor patiënten INLEIDING 3 WAT IS DE ZIEKTE VAN PARKINSON? 4 WAT ZIJN DE SYMPTOMEN VAN PARKINSON? 5 Motorische symptomen Niet-motorische symptomen OP WELKE LEEFTIJD
Nadere informatiePrognostische factoren bij de ziekte van Parkinson. Daan Velseboer Afdeling Neurologie AMC, 29 November 2013
Prognostische factoren bij de ziekte van Parkinson Daan Velseboer Afdeling Neurologie AMC, 29 November 2013 Nut van prognostische data De patiënt wil (vaak) weten: Hoe snel zullen mijn klachten toenemen?
Nadere informatieKinesitherapie bij personen met de ziekte van Parkinson. Katrijn D Hondt
Kinesitherapie bij personen met de ziekte van Parkinson Katrijn D Hondt Inhoud Doel van kinesitherapie bij Parkinson Richtpunten en onderzoek Behandeling Samenvattende tips 2 Inhoud Doel van kinesitherapie
Nadere informatieTechnologie en kinderrevalidatie een goede combinatie?
Technologie en kinderrevalidatie een goede combinatie? J.S. (Hans) Rietman, MD, PhD Professor in Rehabilitation Medicine and Technology University of Twente / Roessingh Research and Development President
Nadere informatieCVA zorg, topsport voor ons allemaal. Dinsdag 11 april 2017
CVA zorg, topsport voor ons allemaal Dinsdag 11 april 2017 CVA: focus op de onzichtbare gevolgen en gedrag Ingrid Brands, MD, PhD Revalidatiearts Blixembosch De impact Stroke: 78% has cognitive complaints
Nadere informatieVallen bij ouderen. Vragen Vallen over bij valproblematiek. Laat ze niet vallen! Dode a.g.v val
Dr. Lotte Enkelaar Bewegingswetenschapper, fysiotherapeut Laat ze niet vallen! On one s own feet Falls, risk factors and falls prevention in persons with mild to moderate intellectual disabilities Vragen
Nadere informatieMedicatie bij Probleemgedrag
Medicatie bij Probleemgedrag Reehorst 10-6-2016 Dr. Martin Kat psychiater M.C.Alkmaar afd. Klin. Geriatrie/ Amsterdam/ CCE psykat@hetnet.nl inhoud Probleemgedrag en de ouderenpsychiatrie Wat doet medicatie
Nadere informatieSame m nva v tt t ing n
De ziekte van Parkinson (PD) is één van de belangrijkste chronische en progressieve neurodegeneratieve aandoeningen gekenmerkt door het verlies van dopaminerge neuronen in het bijzonder in de substantia
Nadere informatieValpreventie in woonzorgcentra Stand van zaken met betrekking tot de effectiviteit van valpreventiemaatregelen
Valpreventie in woonzorgcentra Stand van zaken met betrekking tot de effectiviteit van valpreventiemaatregelen Koen Milisen RN, PhD & Ellen Vlaeyen, RN, MSN Expertisecentrum Val- en fractuurpreventie Vlaanderen
Nadere informatieBeter bij de Les. Marthe van der Donk, Ariane Tjeenk-Kalff, Anne-Claire Hiemstra-Beernink
Beter bij de Les Marthe van der Donk, Ariane Tjeenk-Kalff, Anne-Claire Hiemstra-Beernink Drie onderwerpen die aan bod komen 1. Wat zijn executieve functies? 2. Wat is een cognitieve training en wanneer
Nadere informatieCENTRAAL AUDITIEVE EN COGNITIEVE VERWERKING IN OUDERE VOLWASSENEN: LEEFTIJD EN WERKGEHEUGEN
CENTRAAL AUDITIEVE EN COGNITIEVE VERWERKING IN OUDERE VOLWASSENEN: LEEFTIJD EN WERKGEHEUGEN K. Vermeire L. Schenus S. Auwers M. De Sloovere 1 NVA Wintervergadering, 31 januari 2014, Utrecht, NL INTRODUCTIE
Nadere informatieExecutieve Functies bij de Ziekte van Parkinson: De Invloed van Deep Brain Stimulation. Joos Lambert
Executieve Functies bij de Ziekte van Parkinson: De Invloed van Deep Brain Stimulation Joos Lambert 26-5-2013 Bachelorthese, eindversie Studentnummer: 6066267 Begeleider: Mark Broeders Aantal woorden:
Nadere informatieDe plaats van e-learning. Aanpak. Modaal. Wat kan E-learning onderwijskundig nu echt bijdragen? Voordelen van online training
Wat kan E-learning onderwijskundig nu echt bijdragen? De plaats van e-learning dr. Wiebe de Vries Aanpak Waarom Onderwijsmethode Educatie items Evidence based Nadelen Treatment recommendation. Instruction
Nadere informatieKinesitherapie bij personen met de ziekte van Parkinson
Wintersymposium 2016 Progr. K - from bench to bedside Kinesitherapie bij personen met de ziekte van Parkinson RECHTOP, GROOT en STAPSGEWIJS Wintersymposium from bench to bedside Parkinson W. De Wilde Ziekte
Nadere informatieP FWE =.042. Nederlandse Samenvatting (Dutch Summary)
Chapter Nine Nederlandse Samenvatting (Dutch Summary) x=51 P FWE =.015 x=-57 P FWE =.011 x=-33 P FWE =.042 Nine Nederlandse Samenvatting (Dutch Summary) 165 (Dis)inhibitie hersenscanonderzoek van neuropsychiatrische
Nadere informatieHet einde van de cloud zoals wij die nu kennen. Dell EMC Hans Timmerman
Het einde van de cloud zoals wij die nu kennen Dell EMC Hans Timmerman 2 Copyright 2017 Dell Inc. Dell Technologies Dell Inc. Strategically Aligned Businesses Client Solutions Group Infrastructure Solutions
Nadere informatieWaarom eigenlijk modules? Hermen Vermaat
Waarom eigenlijk modules? Hermen Vermaat De opdracht voor het totale project: ontwikkel behandelmodulen waarmee revalidatiebehandelingen kunnen worden gedefinieerd die zowel medisch herkenbaar zijn en
Nadere informatieParkinson en parkinsonisme
Parkinson en parkinsonisme Afdeling neurologie Inhoudsopgave De ziekte van Parkinson pag. 2 wat is de ziekte van Parkinson oorzaak symptomen diagnose omgaan met de ziekte Parkinsonisme pag. 4 1. multi
Nadere informatieZiekte van Parkinson wat als de pillen niet meer werken? Dr. Ania Winogrodzka, neuroloog Dhr. Koen Gilissen, Parkinson verpleegkundige
Ziekte van Parkinson wat als de pillen niet meer werken? Dr. Ania Winogrodzka, neuroloog Dhr. Koen Gilissen, Parkinson verpleegkundige ± 50% (L-dopa responsieve) PD patiënten ervaart na 5 jr motorische
Nadere informatieWhitepaper Bewegen bij ziekte van Parkinson
Whitepaper Bewegen bij ziekte van Parkinson Hanneke Jansen van den Berg, Parkinson therapeut bij Fysiotherapie Jansen van den Berg Inhoud Inleiding Fysiotherapie tijdens de ziekte van Parkinson Wat kan
Nadere informatieBELEVING. Is beleving van nierziekte en behandeling te beïnvloeden? Disclosure. Beleving en beinvloeding. Ziekte- en behandelpercepties
Disclosure Is beleving van nierziekte en behandeling te beïnvloeden? Subsidies voor onderzoek van de Nierstichting en Novartis. Emma K. Massey, PhD e.massey@erasmusmc.nl Erasmus MC Department of Internal
Nadere informatieROMPSTABILITEIT EFFECTIEF TRAINEN
ROMPSTABILITEIT EFFECTIEF TRAINEN Balanstraining met softwareondersteuning voor dagelijks gebruik in therapieën HOE BELANGRIJK IS ROMPSTABILITEIT EN EVENWICHT? Rompstabiliteit is de basis voor alle activiteiten
Nadere informatieDe ziekte van Parkinson. Ria Noordmans Margreeth Kooij
De ziekte van Parkinson Ria Noordmans Margreeth Kooij - Oorzaak - Verschijnselen - Symptomen - Psychische verschijnselen - Diagnose - Parkinsonisme - Medicatie - Therapieën - Met elkaar in gesprek gaan
Nadere informatieWetenschappelijk onderzoek Lewy body dementie
Wetenschappelijk onderzoek Lewy body dementie Wetenschappelijke artikelen 600 500 400 300 200 216 198 232 265 270 257 301 346 341 333 326 362 422 437 429 487 504 100 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
Nadere informatieKinesitherapie bij personen met de ziekte van Parkinson. Katrijn D Hondt
Kinesitherapie bij personen met de ziekte van Parkinson Katrijn D Hondt Inhoud Doel van kinesitherapie Richtpunten en onderzoek Behandeling Samenvattende tips 2 Inhoud Doel van kinesitherapie Richtpunten
Nadere informatieParkinson's Disease Portman, Axel Tiddo
Parkinson's Disease Portman, Axel Tiddo IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below. Document
Nadere informatieInterventie aan de keukentafel
Interventie aan de keukentafel Gezinsgerichte interventie voor kinderen en jongeren met NAH Ingrid Rentinck Inleiding Initiatiefnemers van project: Ingrid Rentinck Arend de Kloet Carolien van Heugten Opzet
Nadere informatieOpgroeien met een Tetralogie van Fallot: de ontwikkeling van kinderen na een Fallot correctie Drs. M.C.A. (Maaike) Sprong
Hart op Weg Opgroeien met een Tetralogie van Fallot: de ontwikkeling van kinderen na een Fallot correctie Drs. M.C.A. (Maaike) Sprong Kinderfysiotherapeut/Orthopedagoog Cluster Ontwikkelingsgerichte zorg
Nadere informatie"Ik heb wat nieuws geleerd en ik kan dat overal doen! De nieuwste inzichten rondom transfer van leren
"Ik heb wat nieuws geleerd en ik kan dat overal doen! De nieuwste inzichten rondom transfer van leren Kansen voor Kinderen 20 mei 2019 Jolien van den Houten Rianne Jansens Zuyd Hogeschool, CO-OP Academy
Nadere informatieHet effect van diepe hersenstimulatie op spontane taalproductie bij de ziekte van Parkinson
Het effect van diepe hersenstimulatie op spontane taalproductie bij de ziekte van Parkinson Drs. Katja Batens Promotor: Prof. Dr. Patrick Santens Copromotor: Prof. Dr. Dirk Van Roost Achtergrond informatie
Nadere informatieKetenzorg Arnhem. Vallen bij ouderen
Vallen bij ouderen Casus Vrouw, 82 jaar Voorgeschiedenis: hypertensie Medicatie: 1 dd 12,5 mg hydrochloorthiazide Bericht CHRA: gevallen, wond behaarde hoofd is geplakt. Verder geen letsel. RR 140/70.
Nadere informatieHAALBAARHEID EN EFFECTIVITEIT VAN ZELFREGULATIE TRAINING. Sandra Verbeken & Caroline Braet - Zeepreventorium - Ronde Tafel 2017
HAALBAARHEID EN EFFECTIVITEIT VAN ZELFREGULATIE TRAINING Sandra Verbeken & Caroline Braet - Zeepreventorium - Ronde Tafel 2017 WAAROM? 3 DE VOEDSELOMGEVING VAN ONZE KINDEREN: OBESOGENE OMGEVING https://vimeo.com/44669019
Nadere informatieValpreventie az groeninge. Nathalie De Donder Jessica Gionchetta 2/10/2014
Valpreventie az groeninge Nathalie De Donder Jessica Gionchetta 2/10/2014 Video valpreventie Agenda Waarom valpreventie? Wat zijn de risicofactoren? Valpreventiebeleid az groeninge? Valkliniek? 3 Waarom
Nadere informatieBrein Centraal leren. geheugentraining - bewegingsstrategieën
Brein Centraal leren geheugentraining - bewegingsstrategieën Onze hersenen Opgebouwd uit zenuwcellen/neuronen (100mld) Neuronen verbinden via transmitters Meer onderlinge activiteit => sterkere verbindingen
Nadere informatieTijdige detectie van dementie - Interventies bij diagnose dementie. Sophie Vermeersch Klinisch neuropsycholoog (MsC)
Tijdige detectie van dementie - Interventies bij diagnose dementie Sophie Vermeersch Klinisch neuropsycholoog (MsC) overzicht Detectie van dementie - cognitieve screening in de eerste lijn - ADL evaluatie
Nadere informatieAnders denken over drukke, dwarse en dromerige kinderen
Anders denken over drukke, dwarse en dromerige kinderen Laura Batstra 25 november 2014 In deze online lezing: Druk, dwars, dromerig of ADHD? ADHD en de hersenen ADHD en de maatschappij Stepped Diagnosis
Nadere informatieEenduidige en Evidence-based aanpak van arm-hand problematiek na CVA
Eenduidige en Evidence-based aanpak van arm-hand problematiek na CVA Jaarcongres Ergotherapie 2015 Johan A. Franck, MSc, OT ¹ ²,Jos H.G. Halfens, PT ¹, Rob J.E.M. Smeets, Prof, PhD, MD ² ³, Henk A.M. Seelen,
Nadere informatieWerkhouding in de klas : meer dan alleen maar concentratie. Fabienne De Boeck Jeugdarts Gent, 18 januari 2018
Werkhouding in de klas : meer dan alleen maar concentratie Fabienne De Boeck Jeugdarts Gent, 18 januari 2018 THEORETISCH KADER : ONTWIKKELING / RIJPING VH BREIN Intro: Ontwikkeling / rijping van het brein
Nadere informatieMeer licht op stemming en slaap bij de ziekte van Parkinson. Chris Vriend, neurowetenschapper Sonja Rutten, psychiater in opleiding
Meer licht op stemming en slaap bij de ziekte van Parkinson Chris Vriend, neurowetenschapper Sonja Rutten, psychiater in opleiding Inhoud Verschijnselen van de ziekte van Parkinson Slaapproblemen Stemmingsproblemen
Nadere informatieIk zie, ik zie wat jij niet ziet
NEDERLANDSE SAMENVATTING Ik zie, ik zie wat jij niet ziet Visuele hallucinaties en dementie bij de ziekte van Parkinson: een zoektocht naar neuropsychologische, neuroradiologische en neuropathologische
Nadere informatieNeurorevalidatie MS Fit Programma
Neurorevalidatie MS Fit Programma INFORMATIEFOLDER VOOR PATIËNTEN Recente onderzoeken over MS tonen grote evidentie bij het volgen van het multidisciplinair MS Fitprogramma waarbij een vroege start onmiddellijk
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting HET BEGRIJPEN VAN COGNITIEVE ACHTERUITGANG BIJ MULTIPLE SCLEROSE Met focus op de thalamus, de hippocampus en de dorsolaterale prefrontale cortex Wereldwijd lijden ongeveer 2.3
Nadere informatieAnatomische correlaties van neuropsychiatrische symptomen bij dementie
Anatomische correlaties van neuropsychiatrische symptomen bij dementie K.J. Kaland, AIOS klinische geriatrie, Parnassia Groot Haags Geriatrie Referaat 6 februari 2017 Gedragsproblemen bij dementie Behavioral
Nadere informatieNeurofeedback: een geschikte behandeling voor autisme?
Neurofeedback: een geschikte behandeling voor autisme? Mirjam Kouijzer, MSc Radboud Universiteit Nijmegen Het programma Controversiële behandelingen Wat is biofeedback? Mijn onderzoek naar de effecten
Nadere informatieStemmingsstoornissen bij de ziekte van Parkinson
Stemmingsstoornissen bij de ziekte van Parkinson Maastricht, 9 mei 2017 Dr. A.F.G. Leentjens, psychiater Afdeling Psychiatrie MUMC 1951-2014 1926-2002 Inhoud Depressieve klachten -wat is een depressie?
Nadere informatieBasislessen. Hartelijk welkom! Consequenties voor het bewegingsonderwijs. Motorisch leren Differentieel. bewegingsonderwijs
2 e Studiedag Basislessen bewegingsonderwijs Hilversum, 25 januari 2012 Hartelijk welkom! Namens: Sport en bewegen Hilversum Jeanette Steen Bastiaan Goedhart Hans Stroes Wim van Gelder Theorieën over motorisch
Nadere informatieAppendix. Nederlandstalige samenvatting (Dutch summary)
Appendix Nederlandstalige samenvatting (Dutch summary) 93 87 Inleiding Diabetes mellitus, kortweg diabetes, is een ziekte waar wereldwijd ongeveer 400 miljoen mensen aan lijden. Ook in Nederland komt de
Nadere informatieDepressie en angst bij de ziekte van Parkinson Rianne van Gool Verpleegkundig specialist
Depressie en angst bij de ziekte van Parkinson Rianne van Gool Verpleegkundig specialist Dopamine Ziekte van Parkinson: minder dopamine Dopamine is een signaalstof die de communicatie tussen hersencellen
Nadere informatieFysieke fitheid, executieve functies en schoolvaardigheden bij basisschoolkinderen
Fysieke fitheid, executieve functies en schoolvaardigheden bij basisschoolkinderen Anneke van der Niet, MSc MA Dr. Esther Hartman, Dr. Joanne Smith, Prof. Chris Visscher Centrum voor Bewegingswetenschappen
Nadere informatieMeten en weten. Focus op hypo s. Koen van Beers, arts-onderzoeker
Meten en weten Focus op hypo s Koen van Beers, arts-onderzoeker Inhoud 1. Meten: waarom? 2. Continue Glucose Monitoring 3. IN CONTROL onderzoek 4. Flash Glucose Monitoring (FreeStyle Libre) 5. IMPACT onderzoek
Nadere informatieCursus Parkinson? Houd je aandacht erbij!
Cursus Parkinson? Houd je aandacht erbij! Cursus Parkinson? Houd je aandacht erbij! Bijeenkomst 2 Parkinson en veranderingen in het denken 2 Doelen van de cursus 1. Inzicht in veranderingen in het denken
Nadere informatieMotorisch leren. Workshop Freerunning& nieuwe theorieën over motorisch leren Wim van Gelder Schiedam 5 november Weegschaal (Winstein
Workshop Freerunning& nieuwe theorieën over motorisch Wim van Gelder Schiedam 5 november 2014 In deze workshop gaan we op zoek naar onderzoek en verklaringen voor 1 2 Foutloos Expliciet en impliciet Motorisch
Nadere informatieInformatiebrief voor patiënten Werkzaamheid van de Cue-shoe op freezing en activiteitsniveau: Een pilot onderzoek
Informatiebrief voor patiënten Werkzaamheid van de Cue-shoe op freezing en activiteitsniveau: Een pilot onderzoek Geachte heer / mevrouw, U bent op de polikliniek neurologie van het Radboudumc bekend met
Nadere informatieWat beweegt de patiënt met MS? Vincent de Groot, revalidatiearts. Inhoud
Wat beweegt de patiënt met MS? Vincent de Groot, revalidatiearts Inhoud Multipele sclerose Overzicht behandelmogelijkheden Multidisciplinair revalidatieplan Casus Conclusie 1 Wat is MS? Typen MS Relapsing-Remitting
Nadere informatieveroudering leidt tot afname vitaliteit*
Raalte De invloed van lichamelijke activiteit op vitalteit Mathieu de Greef m.h.g.de.greef@rug.nl veroudering leidt tot afname vitaliteit* Vitaliteit is het vermogen om fysiek, cognitief en sociaal te
Nadere informatieValpreventie in woonzorgcentra
Valpreventie in woonzorgcentra Stand van zaken met betrekking tot de effectiviteit van valpreventiemaatregelen Wintermeeting, 27 februari 2015 Ellen Vlaeyen, RN, MSN & Koen Milisen RN, PhD Expertisecentrum
Nadere informatieCasus mevrouw Driebergen. 52 jaar, status na icva mei 2014. Thuiswonend. Goede cognitie. Lopen: FAC 4. Couch potato: overdag veelal inactief
Fysieke activiteiten; nieuwe inzichten en innovaties in de revalidatie. nothing to declare 52 jaar, status na icva mei 2014 Thuiswonend Goede cognitie Lopen: FAC 4 Couch potato: overdag veelal inactief
Nadere informatieDiagnosestelling en de vernieuwde IADL-vragenlijst
Diagnosestelling en de vernieuwde IADL-vragenlijst Congres Moderne Dementiezorg Sessie Vroegsignalering en diagnosestelling 28 november 2011 Prof. dr. Philip Scheltens Dr. Sietske Sikkes VU Medisch Centrum
Nadere informatieLicht op depressie bij Parkinson
Licht op depressie bij Parkinson dr. Odile A. van den Heuvel, psychiater / universitair hoofddocent Sonja Rutten, AIOS psychiatrie / promovendus Afd. Psychiatrie (Centrum Neuropsychiatrie Parkinson) Afd.
Nadere informatieWerkgeheugen - Onderzoek - Praktijk
Het trainen van het werkgeheugen bij ontwikkelingsstoornissen: waarom zou je? Drs. B.J.L.Gerrits, psycholoog-psychotherapeut Presentatie Werkgeheugen wetenswaardigheden Onderzoek naar werkgeheugentrainingen
Nadere informatieDutch ACD, 02-10-2010. Behavioural Science Institute. Motorische planning en controle bij. De rol van motorische inbeelding bij de revalidatie
Dutch ACD, 02-10-2010 Behavioural Science Institute Motorische planning en controle bij Cerebrale eb e Parese: De rol van motorische inbeelding bij de revalidatie Bert Steenbergen Motorische inbeelding
Nadere informatieProblemen met executieve functies bij kinderen met DCD: een literatuuroverzicht
1 Problemen met executieve functies bij kinderen met DCD: een literatuuroverzicht Marina Schoemaker, Merel Timmer, Marleen van der Wees, Heleen Reinders Messelink, Chiel Volman, Jolien van den Houten Wat
Nadere informatieParkinsonpaKënt Verminderde verdeelde aandacht ExecuKeve dysfuncke Verminderde concentrake Verminderd geheugen
Observa2e Ergotherapie bij Parkinsonpa2ënten ALGEMENE AANDACHTSPUNTEN BIJ DE BEHANDELING Beperkingen komen vaak voor bij volgende motorische ackviteiten: Transfers Houding Reiken en grijpen Balans Stappen
Nadere informatie