Nederlandse norm NEN-EN (nl) Verpakking - Specifieke eisen voor fabricage en samenstelling - Preventie door reductie aan de bron

Transcriptie

1 Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This document may only be used on a stand-alone PC. Use in a network is only permitted when a supplementary license agreement for us in a network with NEN has been concluded. Nederlandse norm NEN-EN (nl) Verpakking - Specifieke eisen voor fabricage en samenstelling - Preventie door reductie aan de bron Packaging - Requirements specific to manufacturing and composition - Prevention by source reduction Vervangt NEN-EN 13428:2000; NEN-EN 13428:2003 Ontw. ICS ; juli 2004

2 Nederlands voorwoord Dit document bevat de vertaling in het Nederlands van de Europese norm EN 13428:2004. De Europese norm EN 13428:2004 heeft de status van Nederlandse norm. Voor de in deze norm vermelde normatieve verwijzingen bestaan in Nederland de volgende equivalenten: vermelde norm Nederlandse norm titel EN NEN-EN Verpakking Verpakking en milieu Terminologie (en) EN NEN-EN Verpakking Eisen voor het gebruik van Europese normen op het gebied van verpakking en verpakkingsafval (en) CR :2000 NPR-CR :2000 Verpakking Eisen voor meting en verificatie van de vier zware metalen en andere gevaarlijke stoffen aanwezig in verpakking en hun afgifte aan de omgeving Deel 1: Eisen voor meting en verificatie van de vier zware metalen aanwezig in verpakking (en) CEN/TR :2004 Normcommissie "Verpakking" Apart from exceptions provided by the law, nothing from this publication may be duplicated and/or published by means of photocopy, microfilm, storage in computer files or otherwise, which also applies to full or partial processing, without the written consent of the Netherlands Standardization Institute. The Netherlands Standardization Institute shall, with the exclusion of any other beneficiary, collect payments owed by third parties for duplication and/or act in and out of law, where this authority is not transferred or falls by right to the Reproduction Rights Foundation. Auteursrecht voorbehouden. Behoudens uitzondering door de wet gesteld mag zonder schriftelijke toestemming van het Nederlands Normalisatie-instituut niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van fotokopie, microfilm, opslag in computerbestanden of anderszins, hetgeen ook van toepassing is op gehele of gedeeltelijke bewerking. Het Nederlands Normalisatie-instituut is met uitsluiting van ieder ander gerechtigd de door derden verschuldigde vergoedingen voor verveelvoudiging te innen en/of daartoe in en buiten rechte op te treden, voor zover deze bevoegdheid niet is overgedragen c.q. rechtens toekomt aan de Stichting Reprorecht. Although the utmost care has been taken with this publication, errors and omissions cannot be entirely excluded. The Netherlands Standardization Institute and/or the members of the committees therefore accept no liability, not even for direct or indirect damage, occurring due to or in relation with the application of publications issued by the Netherlands Standardization Institute. Hoewel bij deze uitgave de uiterste zorg is nagestreefd, kunnen fouten en onvolledigheden niet geheel worden uitgesloten. Het Nederlands Normalisatie-instituut en/of de leden van de commissies aanvaarden derhalve geen enkele aansprakelijkheid, ook niet voor directe of indirecte schade, ontstaan door of verband houdend met toepassing van door het Nederlands Normalisatie-instituut gepubliceerde uitgaven Nederlands Normalisatie-instituut Postbus 5059, 2600 GB Delft Telefoon (015) , Fax (015)

3 E U R O P E S E N O R M EN E U R O P Ä I S C H E N O R M E U R O P E A N S T A N D A R D N O R M E E U R O P É E N N E juli 2004 ICS ; vervangt EN 13428:2000 Nederlandse versie Verpakking Specifieke eisen voor fabricage en samenstelling Preventie door reductie aan de bron Verpackung Spezifische Anforderungen an die Herstellung und Zusammensetzung Ressourcenschonung durch Verpackungsminimierung Packaging Requirements specific to manufacturing and composition Prevention by source reduction Emballage Exigences spécifiques à la fabrication et à la composition Prévention par la réduction à la source Deze norm is de Nederlandse versie van de Europese norm EN Hij is vertaald door NEN. Hij heeft dezelfde status als de officiële versies. Deze Europese norm is door de CEN aangenomen op 5 mei De CEN-leden zijn verplicht zich te houden aan het huishoudelijk reglement van de CEN/CENELEC, waarin is vastgelegd onder welke voorwaarden aan deze Europese norm, zonder veranderingen, de status van nationale norm moet worden gegeven. Bijgewerkte lijsten van en bibliografische gegevens betreffende zulke nationale normen kunnen op aanvraag worden verkregen bij het centrale secretariaat en bij elk CEN-lid. Deze Europese norm bestaat in drie officiële versies (Duits, Engels en Frans). Een versie in een andere taal, die onder verantwoordelijkheid van een CEN-lid in zijn landstaal is gemaakt en die is aangemeld bij het centrale secretariaat, heeft dezelfde status als de officiële versies. Leden van de CEN zijn de nationale normalisatie-organisaties van België, Cyprus, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, IJsland, Italië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Polen, Portugal, Slovenië, Slowakije, Spanje, Tsjechië, het Verenigd Koninkrijk, Zweden en Zwitserland. CEN Europese Commissie voor Normalisatie Europäisches Komitee für Normung European Committee for Standardization Comité Européen de Normalisation Centraal Secretariaat: Rue de Stassart 36, B-1050 Brussel 2004 Auteursrechten voorbehouden aan de CEN-leden. Ref. nr. EN 13428:2004 nl

4 (blanco) 2

5 Inhoud Voorwoord...4 Inleiding Onderwerp en toepassingsgebied Normatieve verwijzingen Termen en definities Eisen Toepassing Beoordeling van de verpakking Algemeen Bepaling van de kritische factor Bepaling van de aanwezigheid van gevaarlijke stoffen of preparaten Bepaling van de vier genoemde zware metalen Aantonen van overstemming Aantonen van de reductie aan de bron Aantonen van minimalisatie van gevaarlijke stoffen of preparaten Aantonen van overeenstemming met de grenswaarden voor de aanwezigheid van de genoemde zware metalen Lijst met prestatiecriteria...8 Bijlage A (informatief) Leidraad voor het gebruik van deze norm voor het beoordelen van het minimaal toereikende gewicht/volume van verpakking...10 Bijlage B (informatief) en van het beoordelen van gewicht/volume door gebruik van de controlelijst...15 Bijlage C (normatief) Minimalisatie van gevaarlijke stoffen of preparaten en aantonen van overeenstemming...22 Bijlage D (informatief) Beslisboom Minimalisatie van gevaarlijke stoffen of preparaten en aantonen van overeenstemming...24 Bijlage ZA (informatief) Samenhang tussen deze Europese norm en essentiële eisen van EU-richtlijn 94/62/EG...25 Bibliografie

6 Voorwoord Dit document (EN 13428:2004) is opgesteld door technische commissie CEN/TC 261 "Packaging", waarvan het secretariaat door AFNOR wordt gevoerd. Aan deze Europese norm moet uiterlijk in januari 2005 de status van nationale norm worden gegeven, door publicatie van een identieke tekst of door bekrachtiging, en strijdige nationale normen moeten uiterlijk in januari 2005 worden ingetrokken. Dit document vervangt EN 13428:2000. Dit document is opgesteld onder een door de Europese Commissie en de Europese Vrijhandelsorganisatie aan de CEN verleend mandaat en steunt essentiële eisen van de richtlijn(en) van de EU. Voor de samenhang met richtlijnen van de EU, zie de informatieve bijlage ZA, die integraal deel uitmaakt van dit document. Deze norm is één van een reeks normen en rapporten die zijn opgesteld onder het mandaat M 200 rev. 3 en het tweede normalisatiemandaat M 317 dat aan de CEN is verleend door de Europese Commissie en de Europese Vrijhandelsorganisatie ter ondersteuning van de Richtlijn van het Europees parlement en de Raad betreffende verpakking en verpakkingsafval [94/62/EG]. De procedure voor het toepassen van deze norm in samenhang met de andere gemandateerde normen en rapporten is gespecificeerd in EN Volgens het huishoudelijk reglement van de CEN/CENELEC zijn de normalisatie-instituten van de volgende landen verplicht deze Europese norm in te voeren: België, Cyprus, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, IJsland, Italië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Polen, Portugal, Slovenië, Slowakije, Spanje, Tsjechië, het Verenigd Koninkrijk, Zweden en Zwitserland. Inleiding De richtlijn betreffende verpakking en verpakkingsafval (94/62/EG) definieert eisen voor de fabricage en samenstelling van verpakking. Dit document werkt deze eisen uit voor wat betreft de reductie van verpakking aan de bron en de minimalisatie van gevaarlijke stoffen of preparaten die kunnen vrijkomen bij afvalbeheersoperaties. De Europese norm EN geeft een raamwerk waarin deze en vier andere normen kunnen worden gebruikt ter ondersteuning van een claim dat een verpakking voldoet aan de essentiële eisen voor op de markt te brengen verpakking, zoals geëist door de richtlijn. OPMERKING De Richtlijn 94/62/EG is gewijzigd door de Richtlijn 2004/12/EG van het Europees Parlement en de Raad van 11 februari Het doel van verpakking is de insluiting, bescherming, behandeling, levering en presentatie van producten. Een belangrijke functie is het voorkomen van productschade en/of productverlies. Reductie van verpakking aan de bron is een van verscheidene keuzemogelijkheden voor het verminderen van de hoeveelheid gebruikte verpakking voor uiteindelijke verwijdering. Om grondstoffen te sparen en afval te minimaliseren, behoort het gehele systeem waarvan verpakking deel uitmaakt te worden geoptimaliseerd. Dit document geeft een raamwerk voor een eigen beoordeling of aan de eisen van deze norm is voldaan. De aanpak is gelijksoortig als die van systeemnormen zoals de EN ISO 9000-reeks of een milieumanagementsysteem zoals EN ISO

7 Verpakking Specifieke eisen voor fabricage en samenstelling Preventie door reductie aan de bron 1 Onderwerp en toepassingsgebied Dit document specificeert een procedure voor het beoordelen van verpakking om te waarborgen dat het gewicht en/of volume van het materiaalaandeel minimaal is met gelijktijdig behoud van: functionaliteit in de gehele toeleverings- en gebruikersketen; veiligheid en hygiëne voor zowel product als gebruiker/consument; aanvaardbaarheid van het verpakte product voor de gebruiker/consument. Dit document specificeert ook de methode en procedure voor het bepalen van de aanwezigheid van de vier zware metalen genoemd in artikel 11 van de Richtlijn 94/62/EG betreffende verpakking en verpakkingsafval en voor het bepalen van de aanwezigheid en het minimaliseren van gevaarlijke stoffen en preparaten indien deze aanwezig zijn in verpakking en waarschijnlijk zullen vrijkomen in het milieu als gevolg van afvalbeheersoperaties. Er wordt naar de procedures verwezen in CR en CEN/TR OPMERKING De vervanging van een verpakkingsmateriaal door een ander is geen basis voor reductie aan de bron. Dit document kan op zichzelf geen vermoeden van overeenstemming geven. De procedure voor het gebruik van dit document is gegeven in EN Normatieve verwijzingen De volgende documenten waarnaar is verwezen zijn onmisbaar voor de toepassing van dit document. Bij gedateerde verwijzingen is alleen de aangehaalde versie van toepassing. Bij ongedateerde verwijzingen is de laatste versie van het document (met inbegrip van wijzigingsbladen) waarnaar is verwezen van toepassing. EN EN CR :2000 CEN/TR :2004 Verpakking Verpakking en milieu Terminologie Verpakking Eisen voor het gebruik van Europese normen op het gebied van verpakking en verpakkingsafval Verpakking Eisen voor meting en verificatie van de vier zware metalen en andere gevaarlijke stoffen aanwezig in verpakking en hun afgifte aan de omgeving Deel 1: Eisen voor meting en verificatie van de vier zware metalen aanwezig in verpakking Verpakking Eisen voor meting en verificatie van de vier zware metalen en andere gevaarlijke stoffen, aanwezig in verpakking, en hun afgifte aan de omgeving Deel 2: Eisen voor meting en verificatie van gevaarlijke stoffen aanwezig in verpakkingen, en hun afgifte aan de omgeving 3 Termen en definities Voor de toepassing van dit document gelden de termen en definities gegeven in EN 13193, samen met de volgende. 5

8 3.1 preventie door reductie aan de bron proces voor het bereiken van een minimaal toereikend gewicht en/of volume, voor identieke eisen, van primaire en/of secundaire en/of tertiaire verpakking, wanneer prestatie en aanvaardbaarheid voor de gebruiker ongewijzigd en/of toereikend blijven, en daardoor de invloed op het milieu wordt geminimaliseerd 3.2 kritische factor voor reductie aan de bron specifiek prestatiecriterium dat verdere reductie van gewicht en/of volume van de verpakking zonder het in gevaar brengen van de functionele prestatie, veiligheid en aanvaardbaarheid voor gebruiker/consument, verhindert 3.3 leverancier degene die verantwoordelijk is voor het op de markt brengen van verpakking of verpakt product [EN 13427] 3.4 stoffen chemische elementen en hun verbindingen, zoals zij voorkomen in natuurlijke toestand of bij de produktie ontstaan, met inbegrip van alle additieven die nodig zijn voor het behoud van de stabiliteit van het produkt en alle onzuiverheden ten gevolge van het produktieprocédé, doch met uitzondering van elk oplosmiddel dat kan worden afgescheiden zonder dat de stabiliteit van de stof wordt aangetast of de samenstelling ervan wordt gewijzigd [67/548/EEG] 3.5 preparaten vermengingen, mengsels of oplossingen die bestaan uit twee of meer stoffen [67/548/EEG] 3.6 veiligheidsinformatiebladen documentatie verstrekt door de in de Gemeenschap gevestigde persoon die verantwoordelijk is voor het in de handel brengen van een gevaarlijke stof of van een gevaarlijk preparaat, dat wil zeggen de fabrikant, de importeur of de tussenhandelaar. De documentatie moet worden verstrekt aan de afnemer, dat wil zeggen de professionele gebruiker van de stof of het preparaat, en moet de informatie bevatten die is geëist voor de gevaarlijke stof of het gevaarlijke preparaat [91/155/EEG] OPMERKING 1 Artikel 1 van Richtlijn 2001/58/EG tot wijziging van de Richtlijn 91/155 EEG en de wijze van uitvoering van Richtlijnen 67/548/EEG en 1999/45/EG eist dat de persoon die verantwoordelijk is voor het in de handel brengen van een stof of preparaat, dat als gevaarlijk is geclassificeerd, een veiligheidsinformatieblad verstrekt aan de afnemer, dat wil zeggen de professionele gebruiker van de stof of het preparaat. OPMERKING 2 Artikel 3 van Richtlijn 91/155 betreffende veiligheidsinformatiebladen definieert de inhoud van 16 verplichte rubrieken. Informatie over de samenstelling en informatie over de bestanddelen in gevaarlijke stoffen is gegeven in rubriek 2. Rubriek 12 (ecotoxicologie) eist de beschrijving van de belangrijkste met de aard van de stof of het preparaat en de meest voor de hand liggende gebruiksmethoden samenhangende karakteristieken die van invloed kunnen zijn op het milieu. Soortgelijke informatie moet worden verstrekt voor gevaarlijke producten voortkomend uit de afbreekbaarheid van stoffen of preparaten. 6

9 4 Eisen 4.1 Toepassing De toepassing van dit document op elke afzonderlijke verpakking moet voldoen aan EN Beoordeling van de verpakking Algemeen De leverancier moet kunnen aantonen door bepaling van de kritische factor dat het minimaal toereikende gewicht en/of volume van de verpakking is bereikt, rekening houdend met alle prestatiecriteria gegeven in hoofdstuk 5 (zie 4.2.2). De leverancier moet kunnen aantonen dat stoffen of preparaten geclassificeerd als gevaarlijk voor het milieu en waaraan het symbool 'N' is toegekend (zie 4.2.3) en die aanwezig zijn in verpakkingscomponenten, zijn geminimaliseerd volgens bijlage C. Bijlage D geeft de grondbeginselen voor deze beoordeling. De leverancier moet kunnen aantonen dat elke aanwezigheid van de vier genoemde zware metalen (lood, cadmium, kwik, en zeswaardig chroom) in verpakkingscomponenten de gespecificeerde limieten niet overschrijdt (zie 4.2.4) Bepaling van de kritische factor De leverancier moet de gehele lijst van relevante criteria die is ontwikkeld als resultaat van evalueren, om de kritische factor vast te stellen die de bereikbare limiet voor reductie aan de bron bepaalt. Zie A.2 voor een leidraad. De identificatie van de kritische factor moet het uitgangspunt zijn voor het voldoen aan dit document voor minimalisatie. Indien geen kritische factor is geïdentificeerd voldoet de verpakking niet aan de eisen van dit document en moet de mogelijkheid voor (verdere) reductie aan de bron worden onderzocht Bepaling van de aanwezigheid van gevaarlijke stoffen of preparaten De leverancier moet bepalen met behulp van de relevante veiligheidsinformatiebladen of er gevaarlijke stoffen of preparaten aanwezig zijn: geclassificeerd met het symbool 'N' in de EG-richtlijnen voor gevaarlijke stoffen Richtlijn 67/548/EEG (en wijzigingen daarop) en voor gevaarlijke preparaten Richtlijn 1999/45/EG; en die waarschijnlijk aanwezig zijn in emissies, as of percolaat wanneer verpakking of reststoffen van beheersoperaties of verpakkingsafval worden verbrand of gestort. OPMERKING Bijvoorbeeld, de fabrikant van de verpakking behoort van diens leverancier van gevaarlijke stoffen of preparaten een veiligheidsinformatieblad te krijgen zoals beschreven in 3.6. De rubriek "samenstelling/informatie over ingrediënten" behoort de concentratie of het concentratiebereik aan te geven van stoffen die gevaar voor het milieu opleveren volgens de betekenis van Richtlijn 67/548/EEG, indien zij aanwezig zijn in concentraties gelijk aan of groter dan vastgelegd in de tabel gegeven in artikel 3(3) van Richtlijn 1999/45/EG (tenzij lagere grenswaarden zijn gegeven in bijlage I van Richtlijn 67/548/EEG, of in bijlagen II, III of V van Richtlijn 1999/45/EG). De verpakkingsfabrikant kan de aanwezigheid van gevaarlijke stoffen in zijn verpakking berekenen en daardoor meten op basis van de informatie over de samenstelling van de verpakking en het fabricageproces. 7

10 Bestelformulier Stuur naar: NEN Standards Products & Services t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer WB Delft NEN Standards Products & Services Postbus GB Delft Vlinderweg AX Delft Ja, ik bestel ex. nl Verpakking - Specifieke eisen voor fabricage en samenstelling - Preventie door reductie aan de bron T (015) F (015) Wilt u deze norm in PDF-formaat? Deze bestelt u eenvoudig via Gratis nieuwsbrieven Wilt u op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen op het gebied van normen, normalisatie en regelgeving? Neem dan een gratis abonnement op een van onze nieuwsbrieven. Gegevens Bedrijf / Instelling T.a.v. O M O V Klantnummer NEN Uw ordernummer BTW nummer Postbus / Adres Postcode Plaats Telefoon Fax Factuuradres (indien dit afwijkt van bovenstaand adres) Postbus / Adres Postcode Plaats Datum Handtekening Retourneren Fax: klantenservice@nen.nl Post: NEN Standards Products & Services, t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214, 2600 WB Delft (geen postzegel nodig). Voorwaarden De prijzen zijn geldig tot 31 december 2018, tenzij anders aangegeven. Alle prijzen zijn excl. btw, verzend- en handelingskosten en onder voorbehoud bij o.m. ISO- en IEC-normen. Bestelt u via de normshop een pdf, dan betaalt u geen handeling en verzendkosten. Meer informatie: telefoon , dagelijks van 8.30 tot uur. Wijzigingen en typefouten in teksten en prijsinformatie voorbehouden. U kunt onze algemene voorwaarden terugvinden op: LEREN, WERKEN EN GROEIEN MET NEN preview