Behandeling van Diabetische Dyslipidemie: - plaats van de statines - PCSK-9 inhibitoren. Ann Mertens, MD, PhD dienst Endocrinologie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Behandeling van Diabetische Dyslipidemie: - plaats van de statines - PCSK-9 inhibitoren. Ann Mertens, MD, PhD dienst Endocrinologie"

Transcriptie

1 Behandeling van Diabetische Dyslipidemie: - plaats van de statines - PCSK-9 inhibitoren Ann Mertens, MD, PhD dienst Endocrinologie

2 Inschatten van cardiovasculair risico: SCORE-tabellen

3 à Streefdoel LDL-C: < 70 mg/dl à Streefdoel LDL-C: < 100 mg/dl à Streefdoel LDL-C: < 115 mg/dl

4 Lipidenprofiel bij Diabetici is anders dan bij Niet-Diabetici Serum Concentration (mg/dl) Total Cholesterol 131 NHANES III N = LDL-C HDL-C TG 143 Diabetic Nondiabetic Recommended ADA cutpoints Recommended ADA cutpoints in patients with diabetes: LDL-C < 100 mg/dl; HDL-C >40 mg/dl for men, >50 mg/dl for women; TG <150 mg/dl Resnick HE, et al. Diabetes Care. 2000;23: American Diabetes Association. Diabetes Care. 2006;29(suppl 1):S4-S42.

5 Hoge TG concentratie à hoger CV risico Framingham Heart Study 3 Relative Risk Over 30-Year Follow-Up Men Women N= TG Level (mg/dl) Castelli WP. Am J Cardiol. 1992;70:3H-9H.

6 Laag HDL-cholesterol verhoogt CV risico onafhankelijk van het LDL-cholesterol (Framingham Heart Study) Low HDL-c predicts CHD risk independently when LDL-c is low Castelli WP. Can J Cardiol 1988;4 (Suppl. A):5A-10A

7 Effect van LDL-Chol Reductie op CVD NS:484/01-10 Coronary*heart*disease*event*rate*(%)* prevention* placebo*********2 prevention* placebo 1 prevention* statin*************2 prevention*3 statin Diabetes* 2 prevention* Diabetes* primary* prevention,* equivalent*to* non3diabetes* secondary* prevention* CARE TNT* CARDS* Diabetes* 1 prevention* HPS**** 80 ASCOT*** Adapted from Opie LH et al. The Lancet 2006; 367: PROS LIPID AFCAPS S 120 HPS ASCOT LIPID CARE PROS AFCAPS WOS COPS WOS COPS Mean*concentration*of*L D L 3C*level*at*follow3up*mg/dL (mmol/l) 140 Diabetes*secondary* prevention* 160 Secondary* prevention Primary* prevention S 200

8 Lower LDL is better!

9 Hoe laag gaan? Lagere LDL-spiegels LDL-C in het begin en aan het einde v.d. behandeling (mg/dl) Relatieve risicoreductie* Simva 20 mg Prava 40 mg Prava 40 mg Simva 40 mg 34% p<0,00001 Statine vs. placebo Intensieve behandeling vs. matige behandeling 4S LIPID CARE HPS TNT TNT 24% p<0,001 24% p=0,003 27% p<0,001 Atorva 10 mg - Atorva 80 mg 20% p=0,002 Events* onder statine 19.0% 12.3% 10.2% 8.7% 8.3% 6.7%

10 Filosofische bedenking J-curve of niet? CV events Laag CV Risicofactor Hoog

11 CTT Meta-analyse: Proportionele Reductie van Major Vascular Events vs Absolute LDL-C LDL daling van 39 mg/dl è 22 % risico reductie op CV event

12 Lipid lowering (CTT, n = , 26 RCT) Daling LDL cholesterol met 1 mmol/l = 39 mg/dl -24% Revascularisatie -23% MI -21% Vasculaire events -19% Coronaire sterfte -17% Beroerte -12% Globale mortaliteit Deze effecten zijn onafhankelijk van: Primaire of secundaire preventie Leeftijd Hypertensie Diabetes Baseline LDL cholesterol waarde CTT Collaborators. Lancet 2005;366: & Cholesterol Treatment Trialists (CTT) Collaboration; Lancet 2010; 376:

13 LDL lager dan 70 mg/dl?

14

15

16

17

18 Is it safe to go so low?

19 JUPITER: LDL verlagen bij lage LDL startwaarde ptn met laag LDL en hoog CRP Ridker P et al. N Eng J Med 2008;359: Vroege divergentie (zelfs in primaire preventie!)

20 Incidentie van New-Onset Diabetes bij Patienten met Risico Factoren voor Diabetes JUPITER 1 Randomized, double-blind trial in healthy men and women with LDL-C lower than 3.37 mmol/l (130 mg/dl) Number of Patients Who Developed Diabetes Patients With NO Major Diabetes Risk Factors HR (95% CI): 0.99 ( ); P = (0.18%) N = 6, (0.18%) Patients With 1 Major Diabetes Risk Factor HR (95% CI): 1.28 ( ); P = (2.1%) N = 11, (1.7%) Rosuvastatin Placebo Rosuvastatin Placebo 1. Ridker PM, et al. Lancet 2012;380:

21 Incidentie van New-Onset Diabetes bij Patienten met Hoge Dosis Statines PREISS META-ANALYSIS 1 SATTAR META-ANALYSIS 2 Meta-analysis of five randomized controlled endpoint trials comparing intensive-dose statin with moderatedose statin therapy and including > 1,000 participants who were followed up for > 1 year Concreet: ,449 (8.8%) Intensive Dose N = 16,408 1,300 (8.0%) Moderate Dose N = 16,344 OR = odds ratio 1. Preiss D, et al. JAMA 2011;305: Sattar N, et al. Lancet 2010;375: Meta-analysis of 13 randomized controlled endpoint trials of statins with > 1,000 patients with identical follow-up in both groups and duration > 1 year OR (95% CI): 1.12 ( ) OR (95% CI): 1.09 ( ) N = 91,140 2,226 (4.9%) 2,052 (4.5%) Voor 255 patiënten behandeld met een statine: Percent of Patients With New Onset Diabetes - 1 extra geval van nieuwe diabetes - maar: worden 5,4 cardiovasculaire events 0 vermeden Statin N = 45,521 Placebo N = 45,619 LDL-C concentration was not associated with the risk of diabetes

22 Adjusted survival curves for incident diabetes among new users of statins. Aleesa A Carter et al. BMJ 2013;346:bmj.f by British Medical Journal Publishing Group

23 Something New: PCSK-9

24 Rol en Functie van de LDL-Receptor

25 Rol van PCSK9 in de regulatie van LDL Receptor Expressie For illustra+on purposes only PCSK9 new target Proprotein Convertase Subtilisin Kexin 9

26 Impact van een Anti-PCSK9 mab op LDL Receptor Expressie For illustra+on purposes only 27

27 Repatha (Evolocumab) - Amgen Praluent (Alirocumab) - Sanofi Volledig humaan mab Bindt met hoge affiniteit aan PCSK9 en blokkeert de interactie met LDL-R EMA 21/5/2015 (Repatha) EMA 28/9/2015 (Praluent) Geïndiceerd voor behandeling van primaire hypercholesterolemie (familiale en niet-familiale hypercholesterolemie) en voor gemengde dyslipidemie. Repatha: ook homozygote FH Subcutane injectie Nog geen CV outcome trials beschikbaar

28 Long TERM studie: Alirocumab behoudt een Consistente LDL-C Reductie gedurende 78 Weken 1 Robinson JG et al. NEJM 2015; 372:

29 And finally.

30

31 Het verdubbelen van de statine dosis geeft een 6 % daling van LDL-Chol Statin Rule of 6 Reduction of LDL-C, % 6% drop 6% drop 6% drop Statin, mg Adapted from Knopp RH. N Engl J Med. 1999;341: ; Stein EA. Am J Cardiol. 2002;89(suppl):50C 57C.

32 Diabetes behandeling = multifactorieel à glycemie, bloeddruk en lipiden controle ADA doelen HbA 1c Preprandiale Glc PPG Bloeddruk Lipiden < 7.0 % (individualisatie) mg/dl < 180 mg/dl < 130/80 mmhg LDL: < 100 mg/dl < 70 mg/dl (met bewezen CVD) HDL: > 40 mg/dl > 50 mg/dl TG: < 150 mg/dl ADA. Diabetes Care 2012;35:S11 63

33 Dank u!

Update PCSK9 trials. Vascular Rounds MUMC

Update PCSK9 trials. Vascular Rounds MUMC Update PCSK9 trials Vascular Rounds MUMC 16 mei 2017 Frank L.J. Visseren Disclosures Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties: Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding

Nadere informatie

PCSK9-remming: voor welke patienten?

PCSK9-remming: voor welke patienten? PCSK9-remming: voor welke patienten? Symposium tijdens het NVVC voorjaarscongres 2016 Noordwijkerhout, 1 april 2016 F.L.J. Visseren Disclosures Afdeling Vasculaire Geneeskunde UMC Utrecht: Onderzoek wordt

Nadere informatie

Doel behandeling bij DM: verhinderen/vertragen complicaties. Haffner, NEJM 1998 UKPDS. T2DM, HbA1c, en HVZ 12-7-2011

Doel behandeling bij DM: verhinderen/vertragen complicaties. Haffner, NEJM 1998 UKPDS. T2DM, HbA1c, en HVZ 12-7-2011 Doel behandeling bij DM: verhinderen/vertragen complicaties Haffner, NEJM 998 microvasculaire afwijkingen nefropathie retinopathie neuropathie macrovasculaire afwijkingen coronaire hartziekten cerebrovasculaire

Nadere informatie

Overgebleven risico op hart-en vaatziekten in patiënten met Familiaire Hypercholesterolemia, wat nu?

Overgebleven risico op hart-en vaatziekten in patiënten met Familiaire Hypercholesterolemia, wat nu? Overgebleven risico op hart-en vaatziekten in patiënten met Familiaire Hypercholesterolemia, wat nu? Annette Galema-Boers, MANP 24-11-2017 Clinic for dyslipidemias and inherited cardiovascular diseases

Nadere informatie

Lipidenmanagement in onze regio

Lipidenmanagement in onze regio Lipidenmanagement in onze regio Willem Bax Internist nefroloog-vasculair geneeskundige Noordwest Ziekenhuisgroep Vaatcentrum Alkmaar Alkmaarse Specialiteiten, 1 december 2016 Disclosures Wetenschappelijk

Nadere informatie

Hart & Nieren Siamese tweeling?

Hart & Nieren Siamese tweeling? Hart & Nieren Siamese tweeling? Björn Meijers, MD, PhD Hart en nieren: onafscheidelijk Hart en nieren: onafscheidelijk Hart en nieren: onafscheidelijk Hart en nieren: onafscheidelijk CKD CVD Hart en nieren:

Nadere informatie

Reuma, atherosclerose & anti-inflammatie. Prof.dr. Mike T. Nurmohamed, reumatoloog Reade & VU Medisch Centrum

Reuma, atherosclerose & anti-inflammatie. Prof.dr. Mike T. Nurmohamed, reumatoloog Reade & VU Medisch Centrum Reuma, atherosclerose & anti-inflammatie Prof.dr. Mike T. Nurmohamed, reumatoloog Reade & VU Medisch Centrum Reumatoïde artritis & Atherosclerose Mortaliteit en doodsoorzaken bij RA Mortaliteit Verhoogde

Nadere informatie

Statines en LDL-Cholesterol Hypothese

Statines en LDL-Cholesterol Hypothese Statines en LDL-Cholesterol Hypothese Adapted from Rosensen RS. Exp Opin Emerg Drugs 2004;9(2):269-279 LaRosa JC et al. N Engl J Med 2005;352:1425-1435 Belang van LDL-Cholesterol Lineaire Associatie tussen

Nadere informatie

CVRM addendum (kwetsbare) ouderen

CVRM addendum (kwetsbare) ouderen CVRM addendum (kwetsbare) ouderen Prof. Dr. Majon Muller Internist-OUDGNK Hoofd sectie OUDGNK Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties

Nadere informatie

Lipiden behandelen bij de oudere patiënt: starten, stoppen of doorgaan?

Lipiden behandelen bij de oudere patiënt: starten, stoppen of doorgaan? Lipiden behandelen bij de oudere patiënt: starten, stoppen of doorgaan? Dr. Mike Peters Internist VU medisch centrum Amsterdam mjl.peters@vumc.nl Ouderen passen niet in een richtlijn 1. Dhr S, 89 jaar,

Nadere informatie

scholing Synchroon Vasculaire Varia Sandwichcursus huisartsen/praktijkondersteuners 21 september 2017

scholing Synchroon Vasculaire Varia Sandwichcursus huisartsen/praktijkondersteuners 21 september 2017 scholing Synchroon Vasculaire Varia Sandwichcursus huisartsen/praktijkondersteuners 21 september 2017 Max Rubens, kaderhuisarts H&V ziekten Tico Hartman, apotheker Brabantfarma Frans Smeets, cardioloog

Nadere informatie

Nieuwe guidelines voor preventie. Cardio 2013 Johan Vaes

Nieuwe guidelines voor preventie. Cardio 2013 Johan Vaes Nieuwe guidelines voor preventie Cardio 2013 Johan Vaes Waarom is preventie nodig? CV ziekten blijven belangrijkste doodsoorzaak Zowel mannen als vrouwen Overlijden voor 75 j is ten gevolge van CV ziekten

Nadere informatie

Inhoud. Leefstijlinterventies met stip op 1! Voorbeeld van de PP: het effect van bloeddrukverlaging op sterfte. Over de zgn.

Inhoud. Leefstijlinterventies met stip op 1! Voorbeeld van de PP: het effect van bloeddrukverlaging op sterfte. Over de zgn. Leefstijlinterventies met stip op 1! Inhoud The Epidemiological Evidence Edith Feskens, edith.feskens@wur.nl Waarom is rol voor leefstijl lang onderbelicht geweest? Voeding en Bloeddruk Preventie van type

Nadere informatie

Leefstijlinterventies met stip op 1!

Leefstijlinterventies met stip op 1! Leefstijlinterventies met stip op 1! The Epidemiological Evidence Edith Feskens, edith.feskens@wur.nl Inhoud Waarom is rol voor leefstijl lang onderbelicht geweest? Voeding en Bloeddruk Preventie van type

Nadere informatie

CARDIOVASCULAIR RISICO MANAGEMENT BIJ DEMENTIE

CARDIOVASCULAIR RISICO MANAGEMENT BIJ DEMENTIE CARDIOVASCULAIR RISICO MANAGEMENT BIJ DEMENTIE PROF DR MAJON MULLER INTERNIST OUDERENGENEESKUNDE DISCLOSURE POTENTIAL CONFLICTS OF INTEREST GEEN POTENTIËLE BELANGENVERSTRENGELING 1 Myocard Infarct Hart

Nadere informatie

Back to lipids lange termijn effecten van sta6nes

Back to lipids lange termijn effecten van sta6nes Back to lipids lange termijn effecten van sta6nes Prof Dr Johan De Su.er Universiteit Gent AZ Maria Middelares Gent Sta:ne gebruikers in België : 2005-2015 CM rapport 2015 ZIV uitgaven voor sta:nes: 2005-2015

Nadere informatie

Cholesterol: ziet u door de bomen het bos niet meer? NLA gaat u helpen! Dr. FMAC Martens Cardioloog Deventer Ziekenhuis

Cholesterol: ziet u door de bomen het bos niet meer? NLA gaat u helpen! Dr. FMAC Martens Cardioloog Deventer Ziekenhuis Cholesterol: ziet u door de bomen het bos niet meer? NLA gaat u helpen! Dr. FMAC Martens Cardioloog Deventer Ziekenhuis ApoB? TC/HDL? Non-HDL? LDL? TG? HDL? Ziet u door de bomen het bos nog wel? Wanneer

Nadere informatie

UPDATE MEDICATIE IN CARDIOLOGIE. Dr. D. Mertens en Dr. T. Mulleners

UPDATE MEDICATIE IN CARDIOLOGIE. Dr. D. Mertens en Dr. T. Mulleners UPDATE MEDICATIE IN CARDIOLOGIE Dr. D. Mertens en Dr. T. Mulleners NIEUWE MEDICATIE IN DE CARDIOLOGIE Hartfalenmedicatie (Dr T Mulleners) sacubitril/valsartan-cmplex (Entrest) eplerenne empagliflzine (Jardiance)

Nadere informatie

KGBN. Zin en onzin van statines bij de hoogbejaarde patiënt. De neuroloog & statines.

KGBN. Zin en onzin van statines bij de hoogbejaarde patiënt. De neuroloog & statines. KGBN Zin en onzin van statines bij de hoogbejaarde patiënt. De neuroloog & statines. A/ ISCHEMIC STROKE / TIA & geen CHD : Heart Protection Study : Subgroep stroke antec. gerandomiseerd naar simvastatine

Nadere informatie

Lipidenbilan en cardiovasculair risico

Lipidenbilan en cardiovasculair risico Lipidenbilan en cardiovasculair risico OLV Ziekenhuis, Aalst-Asse-Ninove Laboratorium: 053 724281 (Dr. P. Couck, Dr. F. Beckers, Apr. L. Van Hoovels) Endocrinologie: 053 724488 (Dr. F. Nobels, Dr. P. Van

Nadere informatie

Cardiovasculair Risicomanagement bij DM2

Cardiovasculair Risicomanagement bij DM2 Cardiovasculair Risicomanagement bij DM2 Guy Rutten Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde DiHAG Sterrencursus 2009 Relevantie Van de mensen met DM 2 sterft 50-70% aan

Nadere informatie

Leefstijlinterventies met stip op 1! Inhoud. Over de zgn. Preventieparadox. The Epidemiological Evidence. Edith Feskens, edith.feskens@wur.

Leefstijlinterventies met stip op 1! Inhoud. Over de zgn. Preventieparadox. The Epidemiological Evidence. Edith Feskens, edith.feskens@wur. Leefstijlinterventies met stip op 1! The Epidemiological Evidence Edith Feskens, edith.feskens@wur.nl Inhoud Waarom is rol voor leefstijl lang onderbelicht geweest? Voeding en Bloeddruk Preventie van type

Nadere informatie

IMPLEMENTATIE ESC GUIDELINES 2013 LIPIDEN IN PRAKTIJK Casuistiek

IMPLEMENTATIE ESC GUIDELINES 2013 LIPIDEN IN PRAKTIJK Casuistiek IMPLEMENTATIE ESC GUIDELINES 2013 LIPIDEN IN PRAKTIJK Casuistiek Dr. Celen Hendrik Cardiologie Heilig Hart Ziekenhuis Leuven 6/3/2013 IMPLEMENTATIE ESC GUIDELINES LIPIDEN 2010 IN PRAKTIJK Risicofactoren,

Nadere informatie

Bijlage III Wijzigingen van de samenvattingen van productkenmerken en bijsluiters.

Bijlage III Wijzigingen van de samenvattingen van productkenmerken en bijsluiters. Bijlage III Wijzigingen van de samenvattingen van productkenmerken en bijsluiters. Opmerking: deze wijzigingen van de samenvatting van de productkenmerken en de bijsluiter waren geldig ten tijde van het

Nadere informatie

Cholesterolbehandeling in 2016

Cholesterolbehandeling in 2016 Cholesterolbehandeling in 2016 Ann Mertens, MD, PhD Dienst Endocrinologie, UZ Leuven Programma 1. Belang van cholesterolbehandeling 2. Bepalen van het risico bij uw patiënt 3. Wat meten? Tot chol TG HDL

Nadere informatie

Internistisch perspectief

Internistisch perspectief Management van diabetes & ACS Internistisch perspectief Max Nieuwdorp Academisch Medisch Centrum Amsterd Diabetes en hart en vaatziekten ~65% van alle sterfgevallen bij DM als gevolg van HVZ Dood door

Nadere informatie

Prediabetes : ontwikkelt iedereen diabetes? Wie screenen en hoe? C. De Block Endocrinologie-Diabetologie Voorzitter Diabetes Liga

Prediabetes : ontwikkelt iedereen diabetes? Wie screenen en hoe? C. De Block Endocrinologie-Diabetologie Voorzitter Diabetes Liga Prediabetes : ontwikkelt iedereen diabetes? Wie screenen en hoe? C. De Block Endocrinologie-Diabetologie Voorzitter Diabetes Liga Inhoudsweergave Wie is at risk & Diagnose Prevalentie Klinisch belang van

Nadere informatie

20 jaar SMART: wat is het laatste nieuws? Hart- en Vaatdag 22 juni 2019

20 jaar SMART: wat is het laatste nieuws? Hart- en Vaatdag 22 juni 2019 20 jaar SMART: wat is het laatste nieuws? Hart- en Vaatdag 22 juni 2019 Deelnemers aan de UCC-SMART studie (n = 13.466) Mannen: 8749 Vrouwen: 4717 Diagnose bij de start van UCC-SMART Aantal jaren gevolgd

Nadere informatie

Algemene benadering van een patiënt met diabetische retinopathie. Bart Van der Schueren IG Endocrinologie

Algemene benadering van een patiënt met diabetische retinopathie. Bart Van der Schueren IG Endocrinologie Algemene benadering van een patiënt met diabetische retinopathie. Bart Van der Schueren IG Endocrinologie Disclaimer No Conflicts of Interest Member of the Committee for Medicinal Products for Human Use

Nadere informatie

Cholesterol, *Vergeleken met de uitgangswaarde die de patiënten in medische onderzoeken hadden.

Cholesterol, *Vergeleken met de uitgangswaarde die de patiënten in medische onderzoeken hadden. Repatha is een nieuwe behandeling die het slechte cholesterol (LDL-cholesterol) verlaagt met circa 60%*. Deze verlaging komt bovenop de verlaging die u misschien al met andere geneesmiddelen hebt behaald

Nadere informatie

Bloeddrukstreefwaarden bij diabetes mellitus: lager of toch niet? Erik Serné Internist- vasculair geneeskundige

Bloeddrukstreefwaarden bij diabetes mellitus: lager of toch niet? Erik Serné Internist- vasculair geneeskundige Bloeddrukstreefwaarden bij diabetes mellitus: lager of toch niet? Erik Serné Internist- vasculair geneeskundige Bloeddrukstreefwaarden bij patiënten met type 2 diabetes? A. Huidige richtlijn CVRM is achterhaald

Nadere informatie

CVRM kwetsbare ouderen. Rotterdam maart 2015 AJ Arends, klinisch geriater en klinisch farmacoloog io

CVRM kwetsbare ouderen. Rotterdam maart 2015 AJ Arends, klinisch geriater en klinisch farmacoloog io CVRM kwetsbare ouderen Rotterdam maart 2015 AJ Arends, klinisch geriater en klinisch farmacoloog io Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties

Nadere informatie

De nieuwe NHG standaard Diabetes Mellitus type 2

De nieuwe NHG standaard Diabetes Mellitus type 2 De nieuwe NHG standaard Diabetes Mellitus type 2 F. Holleman Belangenverstrengeling Academisch prestige: AMC Adviesraden: sanofi, Eli Lilly Onderzoekssponsoring: MSD Alle (neven)inkomsten afkomstig van

Nadere informatie

Update guidelines cardiovasculaire preventie. Cardio 2018 Johan Vaes

Update guidelines cardiovasculaire preventie. Cardio 2018 Johan Vaes Update guidelines cardiovasculaire preventie Cardio 2018 Johan Vaes Cardio 2013: te onthouden Score te gebruiken in primaire preventie Relative risk en risk age Score risico x 3 = risico op niet fatale

Nadere informatie

Statines en cardiovasculaire preventie: de 'Heart Protection Study'

Statines en cardiovasculaire preventie: de 'Heart Protection Study' Statines en cardiovasculaire preventie: de 'Heart Protection Study' Heart Protection Study Collaborative Group. MRC/BHF Heart Protection Study of cholesterol lowering with simvastatin in 20 536 high-risk

Nadere informatie

Doc.Ref.: CMDh/PhVWP/042/2012 January 2012 SUMMARY OF PRODUCT CHARACTERISTICS. New Class Warnings

Doc.Ref.: CMDh/PhVWP/042/2012 January 2012 SUMMARY OF PRODUCT CHARACTERISTICS. New Class Warnings HMG-CoA Reductase Inhibitors and safety the risk of new onset diabetes/impaired glucose metabolism Final SmPC and PL wording agreed by PhVWP December 2011 Doc.Ref.: CMDh/PhVWP/042/2012 January 2012 SUMMARY

Nadere informatie

Voeding bij diabetes. Erik Muls, MD, PhD Endocrinologie - Voeding Universiteit Leuven. Ede, 08.02.2011

Voeding bij diabetes. Erik Muls, MD, PhD Endocrinologie - Voeding Universiteit Leuven. Ede, 08.02.2011 Voeding bij diabetes Erik Muls, MD, PhD Endocrinologie - Voeding Universiteit Leuven Ede, 08.02.2011 DIABETES ATLAS, 3rd ed, IDF 2006 2007 2025 Total population (millions) 6600 7900 Adult population (millions)

Nadere informatie

Lipiden, Diabetes en Cardiovasculair Risicomanagement. 17 januari 2013, Utrecht Dr. Janneke Wittekoek, Cardioloog Stichting Actief Preventie Plan

Lipiden, Diabetes en Cardiovasculair Risicomanagement. 17 januari 2013, Utrecht Dr. Janneke Wittekoek, Cardioloog Stichting Actief Preventie Plan Lipiden, Diabetes en Cardiovasculair Risicomanagement 17 januari 2013, Utrecht Dr. Janneke Wittekoek, Cardioloog Stichting Actief Preventie Plan Vet in Historisch Perspectief simpele vetopstapelingsziekte

Nadere informatie

Behandeling type 2 diabetes in 2011

Behandeling type 2 diabetes in 2011 mul$disciplinair symposium 1/10/2011 Behandeling type 2 diabetes in 2011 Dr. Katrin Mortelmans Casus man 54 jaar Ø Medische voorgeschiedenis: diabetes type 2 sinds 2006, arteriële hypertensie, maagulcera

Nadere informatie

Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen. David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek

Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen. David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek Het syndroom van Klinefelter: Screening en opvolging van metabole afwijkingen David Unuane Endocrinologie Klinefelter Kliniek Achtergrond Het Klinefelter syndroom(ks): Genetisch kenmerk extra X-chromosoom:

Nadere informatie

Behandeling na een acuut coronair syndroom

Behandeling na een acuut coronair syndroom Behandeling na een acuut coronair syndroom Een nieuwe uitdaging in de ketenzorg CVRM Nascholing Stedelijke werkgroep Amsterdam 9 en 14 juni 2010 A.L.M. Bakx, cardioloog, BovenIJ Ziekenhuis SECUNDAIRE PREVENTIE

Nadere informatie

Preventie in de spreekkamer met U-Prevent

Preventie in de spreekkamer met U-Prevent Preventie in de spreekkamer met U-Prevent Symposium Circulatory Health 30-11-2018 Jannick A.N. Dorresteijn Fellow vasculaire geneeskunde klinisch epidemioloog J.A.N.Dorresteijn2@umcutrecht.nl Hoe doet

Nadere informatie

Diabetes en HVZ: Wat is de toekomst? Donderdag 27 november :45-11:15 Max Nieuwdorp, internist-endocrinoloog AMC-VUmc

Diabetes en HVZ: Wat is de toekomst? Donderdag 27 november :45-11:15 Max Nieuwdorp, internist-endocrinoloog AMC-VUmc Diabetes en HVZ: Wat is de toekomst? Donderdag 27 november 2015 10:45-11:15 Max Nieuwdorp, internist-endocrinoloog AMC-VUmc Geschatte prevalentie van DM in 2025 Voorspelling is dat in 2050 20-30% van alle

Nadere informatie

Hypertensie bij ouderen

Hypertensie bij ouderen Medisch Symposium: Geriatrie voor Huisartsen 01/10/2011 Hypertensie bij ouderen Em. Prof. R. Fagard Afdeling Hypertensie en Cardiovasculaire Revalidatie KU Leuven SBP and DBP (mmhg) Bloeddruk vs leeftijd

Nadere informatie

Doel workshop. Drie relevante richtlijnen doornemen: Casuistiek

Doel workshop. Drie relevante richtlijnen doornemen: Casuistiek Doel workshop Drie relevante richtlijnen doornemen: Multidisciplinaire richtlijn cardiovasculair risicomanagement (herziening 2011) 2016 ESC/EAS Guidelines for the Management of Dyslipidaemias 2016 European

Nadere informatie

Scherpe behandeling of kan het ook wat minder?

Scherpe behandeling of kan het ook wat minder? 20-06-2011 Over wie hebben we het? Scherpe behandeling of kan het ook wat minder? Langerhansdagen 2011 Frits Holleman Internist-Endocrinoloog Academisch Medisch Centrum Amsterd Effect diabetes op risico

Nadere informatie

Nieuwe nationale richtlijn CVRM Focus op LDL. Dr Fabrice Martens Cardioloog Deventer Ziekenhuis Voorzitter WCN 16 mei Nationale Lipidendag

Nieuwe nationale richtlijn CVRM Focus op LDL. Dr Fabrice Martens Cardioloog Deventer Ziekenhuis Voorzitter WCN 16 mei Nationale Lipidendag Nieuwe nationale richtlijn CVRM Focus op LDL Dr Fabrice Martens Cardioloog Deventer Ziekenhuis Voorzitter WCN 16 mei Nationale Lipidendag Disclosure belangen spreker Dr. FMAC Martens, cardioloog (potentiële)

Nadere informatie

Klinische implicaties van de EVOLVE studie

Klinische implicaties van de EVOLVE studie ASN Review 2012 Klinische implicaties van de EVOLVE studie Marc Vervloet, internist-nefroloog VU medisch centrum Associatie PTH met mortaliteit Kalantar-Zadeh, Kidney Int 2007 Welke evidence? Associatie

Nadere informatie

Wijzigingen in de Samenvatting van de Productkenmerken en Bijsluiter, voorgesteld door het Europees Geneesmiddelenbureau

Wijzigingen in de Samenvatting van de Productkenmerken en Bijsluiter, voorgesteld door het Europees Geneesmiddelenbureau BIJLAGE II Wijzigingen in de Samenvatting van de Productkenmerken en Bijsluiter, voorgesteld door het Europees Geneesmiddelenbureau Deze Samenvatting van de Productkenmerken en Bijsluiter zijn het resultaat

Nadere informatie

Streefwaarden naar leeftijd: zowel de glucose, de bloeddruk als de lipiden?

Streefwaarden naar leeftijd: zowel de glucose, de bloeddruk als de lipiden? Streefwaarden naar leeftijd: zowel de glucose, de bloeddruk als de lipiden? F. Holleman Langerhansdagen 2013 Streefwaarden naar leeftijd: zowel de glucose, de bloeddruk als de lipiden? F. Holleman Langerhansdagen

Nadere informatie

Cardiovasculaire zorgen van morgen: Individualiseren met U-Prevent

Cardiovasculaire zorgen van morgen: Individualiseren met U-Prevent Cardiovasculaire zorgen van morgen: Individualiseren met U-Prevent Jannick Dorresteijn Fellow vasculaire geneeskunde & epidemioloog UMC Utrecht NVF Jaarsymposium 23-11-2018 Disclosure belangen spreker:

Nadere informatie

Datum 23 januari 2019 Betreft GVS beoordeling evolocumab (Repahta ) Onze referentie

Datum 23 januari 2019 Betreft GVS beoordeling evolocumab (Repahta ) Onze referentie > Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen Zorginstituut Nederland Zorg I Oncologie Aan de minister voor Medische Zorg en Sport Postbus 20350 2500 EJ S GRAVENHAGE 2019001655 Willem Dudokhof 1 1112 ZA Diemen

Nadere informatie

Wat is mijn cardiovasculair risicoprofiel? 27 september 2016 Herbert De Raedt Dienst cardiologie Onze Lieve Vrouw Ziekenhuis Aalst

Wat is mijn cardiovasculair risicoprofiel? 27 september 2016 Herbert De Raedt Dienst cardiologie Onze Lieve Vrouw Ziekenhuis Aalst Wat is mijn cardiovasculair risicoprofiel? 27 september 2016 Herbert De Raedt Dienst cardiologie Onze Lieve Vrouw Ziekenhuis Aalst Waarover Epidemiologie Pathofysiologie Risicofactoren Take home message

Nadere informatie

Bloeddruk en CV risico. Bert-Jan van den Born Vasculaire geneeskunde AMC

Bloeddruk en CV risico. Bert-Jan van den Born Vasculaire geneeskunde AMC Bloeddruk en CV risico Bert-Jan van den Born Vasculaire geneeskunde AMC Beter bloeddruk meten Hoe is het nu? Waarom moet het anders? Wat is de ideale bloeddrukmeting? CVRM risicotabel 10-yr CVD risk 20%

Nadere informatie

Internationale diagnosecriteria en behandelingstargets bij personen met diabetes type 2. Prof.em.dr. Raoul Rottiers Endocrinoloog UZ Gent

Internationale diagnosecriteria en behandelingstargets bij personen met diabetes type 2. Prof.em.dr. Raoul Rottiers Endocrinoloog UZ Gent Internationale diagnosecriteria en behandelingstargets bij personen met diabetes type 2 Prof.em.dr. Raoul Rottiers Endocrinoloog UZ Gent NVKVV Studiedag diabetesverpleegkundigen & -zorgverleners Oostende,

Nadere informatie

Cardiovasculair risicomanagement

Cardiovasculair risicomanagement Cardiovasculair risicomanagement en diabetes Lunchlezing 15 juni 2011 CVRM congres dr. D.J. Mulder, Internist Vasculair Geneeskundige i.o. De obesitas epidemie in Nederland Obesitas + vergrijzing = diabetes!

Nadere informatie

Oncologische geneesmiddelen langs de lat. Anne-Marie C. Dingemans, longarts AIOS special 28 sept 2017

Oncologische geneesmiddelen langs de lat. Anne-Marie C. Dingemans, longarts AIOS special 28 sept 2017 Oncologische geneesmiddelen langs de lat Anne-Marie C. Dingemans, longarts AIOS special 28 sept 2017 a.dingemans@mumc.nl Nieuwe middelen Dingemans 15 maart 2016 2 Disclosures I attended advisory boards

Nadere informatie

Diabetes in ACS. Dr. M.A. Brouwer, UMC Nijmegen. No disclosures

Diabetes in ACS. Dr. M.A. Brouwer, UMC Nijmegen. No disclosures Diabetes in ACS Dr. M.A. Brouwer, UMC Nijmegen No disclosures Wat we weten van diabeten Outcome na ACS slechter dan bij niet diabeten: o Dood o Infarct o Stroke o Bloeden Korte termijn én lange termijn:

Nadere informatie

Hypertensie bij de alleroudsten. MAJON MULLER, MD PhD Professor of Cardiovascular Aging Interne-Ouderengeneeskunde VU medisch centrum, AMSTERDAM

Hypertensie bij de alleroudsten. MAJON MULLER, MD PhD Professor of Cardiovascular Aging Interne-Ouderengeneeskunde VU medisch centrum, AMSTERDAM Hypertensie bij de alleroudsten MAJON MULLER, MD PhD Professor of Cardiovascular Aging Interne-Ouderengeneeskunde VU medisch centrum, AMSTERDAM BLOEDDRUK EN VEROUDERING VITAAL VS KWETSBAAR SPRINT TARGETS

Nadere informatie

HET LIPIDENSPECTRUM VAN PATIËNTEN

HET LIPIDENSPECTRUM VAN PATIËNTEN HET EFFECT VAN DE CVRM ZORGSTRAAT OP DE BLOEDDRUK EN HET LIPIDENSPECTRUM VAN PATIËNTEN IN DE HUISARTSENPRAKTIJK Berdien Oosterveld Begeleiding: Job van der Palen Peter van der Lugt Mirella Nijmeijer Wetenschapsavond

Nadere informatie

JA! Voor optimale preventie van cardiovasculaire eindpunten dient gestreefd te worden naar HbA1c <53 mmol/mol (<7.0%)

JA! Voor optimale preventie van cardiovasculaire eindpunten dient gestreefd te worden naar HbA1c <53 mmol/mol (<7.0%) Voor optimale preventie van cardiovasculaire eindpunten dient gestreefd te worden naar HbA1c

Nadere informatie

Diabetes en hart- en vaatziekten. CVRM nieuwe stijl. Nieuwe richtlijn CVRM 2011 14-6-2013. Risicostratificatie. Wanneer risicostratificatie?

Diabetes en hart- en vaatziekten. CVRM nieuwe stijl. Nieuwe richtlijn CVRM 2011 14-6-2013. Risicostratificatie. Wanneer risicostratificatie? Diabetes en hart- en vaatziekten CVRM nieuwe stijl ~65% van alle sterfgevallen bij DM als gevolg van HVZ CVRM bij diabetes mellitus Karin Kaasjager Langerhansdagen 2013 Dood door HVZ 2- to 4-verhoogd Cardiovasculaire

Nadere informatie

Behandeleffect bij individuele patiënten voorspellen*

Behandeleffect bij individuele patiënten voorspellen* Stand van zaken Behandeleffect bij individuele patiënten voorspellen* Methodologie van onderzoek 6: predictiemodel op basis van klinische trials J.A.N. (Jannick) Dorresteijn, A.M.J. (Annemarie) Wassink,

Nadere informatie

GIDS VOOR FAMILIALE HYPERCHOLESTEROLEMIE (FH) VOOR DE PATIËNT. Heterozygote familiale hypercholesterolemie - voorbeeld van een stamboom

GIDS VOOR FAMILIALE HYPERCHOLESTEROLEMIE (FH) VOOR DE PATIËNT. Heterozygote familiale hypercholesterolemie - voorbeeld van een stamboom GIDS VOOR FAMILIALE HYPERCHOLESTEROLEMIE (FH) VOOR DE PATIËNT Heterozygote familiale hypercholesterolemie - voorbeeld van een stamboom INHOUD DEEL 1: WAT IS FH? 2 DEEL 2: FH DIAGNOSTICEREN 7 DEEL 3: FH

Nadere informatie

Aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ DEN HAAG

Aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ DEN HAAG > Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen Zorginstituut Nederland Pakket Aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ DEN HAAG 0530.2016033433 Eekholt 4 1112 XH Diemen Postbus

Nadere informatie

Voorbereiding Eindwerk

Voorbereiding Eindwerk Voorbereiding Eindwerk Dirk Devroey 29 september 2006 Lesdoelstellingen Hulp bij het maken van het eindwerk Hoe doe ik een literatuur onderzoek - Systemic review - Meta-analyse Hoe verzamel ik mijn gegevens

Nadere informatie

Dia 1 Lipiden, Diabetes en Cardiovasculair Risicomanagement. Dia 2. Dia 3. Vet in Historisch Perspectief. simpele vetopstapelingsziekte

Dia 1 Lipiden, Diabetes en Cardiovasculair Risicomanagement. Dia 2. Dia 3. Vet in Historisch Perspectief. simpele vetopstapelingsziekte Dia 1 Lipiden, Diabetes en Cardiovasculair Risicomanagement 17 januari 2013, Utrecht Dr. Janneke Wittekoek, Cardioloog Stichting Actief Preventie Plan Dia 2 Vet in Historisch Perspectief simpele vetopstapelingsziekte

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Dit proefschrift richt zich op statinetherapie in type 2 diabetespatiënten; hiervan zijn verschillende aspecten onderzocht. In Deel I worden de effecten van statines op LDLcholesterol en cardiovasculaire

Nadere informatie

Sekse en gender in hart-en vaatziekten: Zijn het allemaal hormonen?

Sekse en gender in hart-en vaatziekten: Zijn het allemaal hormonen? Sekse en gender in hart-en vaatziekten: Zijn het allemaal hormonen? Dr Jeanine Roeters van Lennep Internist, Vascular Medicine Erasmus MC Rotterdam, The Netherlands email:j.roetersvanlennep@erasmusmc.nl

Nadere informatie

CVRM van richtlijn naar individu

CVRM van richtlijn naar individu CVRM van richtlijn naar individu Jeroen Nijhuis Docent Jeroen Nijhuis Internist Eigenaar ProxiCure Adviseur Zorg en Preventie Onderwijs POH DVK Huisartsen (i.o.) Apothekers Assistenten 1 2 Disclosure belangen

Nadere informatie

ESC GUIDELINES BEHANDELING DYSLIPIDEMIEEN

ESC GUIDELINES BEHANDELING DYSLIPIDEMIEEN ESC GUIDELINES BEHANDELING DYSLIPIDEMIEEN DR SELLESLAGH ST JOZEF ZIEKENHUIS BORNEM 20/09/2012 BRUSSEL - Het aantal patiënten dat cholesterolverlagende middelen neemt, is in vijf jaar tijd met de helft

Nadere informatie

Symposium 2015 Geïsoleerde systolische hypertensie bij jonge volwassenen: betekenis en prognose. prof dr Danny Schoors

Symposium 2015 Geïsoleerde systolische hypertensie bij jonge volwassenen: betekenis en prognose. prof dr Danny Schoors Symposium 2015 Geïsoleerde systolische hypertensie bij jonge volwassenen: betekenis en prognose prof dr Danny Schoors Arteriële hypertensie Epidemiologische studies Duidelijke relatie tussen bloeddruk

Nadere informatie

De stap na gliclazide. Insuline? Nee!

De stap na gliclazide. Insuline? Nee! NHG Standaard Diabetes 2013 De stap na gliclazide. Insuline? Nee! Mw. dr. H.E.Hart, Huisarts en kaderarts diabetes Leidsche Rijn Julius Gezondheidscentra, Julius Centrum UMC Utrecht 21 en 23 juni 2016

Nadere informatie

17/12/2013. Inhoudsweergave. Hoe kunnen zorgverleners dagdagelijks meehelpen bij de preventiestrijd tegen T2DM en zwangerschapsdiabetes?

17/12/2013. Inhoudsweergave. Hoe kunnen zorgverleners dagdagelijks meehelpen bij de preventiestrijd tegen T2DM en zwangerschapsdiabetes? Hoe kunnen zorgverleners dagdagelijks meehelpen bij de preventiestrijd tegen T2DM en zwangerschapsdiabetes? prof dr C. De Block Endocrinologie-diabetologie UZA & UA Secretaris Vlaamse Diabetes Vereniging

Nadere informatie

Diabetes en kanker: nieuwe inzichten

Diabetes en kanker: nieuwe inzichten Diabetes en kanker: nieuwe inzichten Joost B.L.Hoekstra internist AMC 11-10-2012 Potentiële belangenverstrengeling Klinische Diabetologie AMC ontvangt sponsoring van cq doet projecten met diverse farmaceutische

Nadere informatie

Workshop voor apothekers en huisartsen. Altijd een statine bij hart- en. t Voorbeeld

Workshop voor apothekers en huisartsen. Altijd een statine bij hart- en. t Voorbeeld Workshop voor apothekers en huisartsen Altijd een statine bij hart- en vaatziekten en type-2-diabetes? t Voorbeeld Programma Maken van de ingangstoets Bespreking leerdoelen en inleiding Presentatie ti

Nadere informatie

Het belang van een goede cardiometabole instelling - maar wel op maat

Het belang van een goede cardiometabole instelling - maar wel op maat Het belang van een goede cardiometabole instelling - maar wel op maat Prof. dr. Guy Rutten Nascholing zorggroep. Urk, 17 mei 2017 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst

Nadere informatie

Content. AF & Nierfalen: Epidemiologie. AF & Nierfalen: Epidemiologie. Disclosures: Epidemiologie: AF en Nierfalen. AF en Nierfalen: kip of ei?

Content. AF & Nierfalen: Epidemiologie. AF & Nierfalen: Epidemiologie. Disclosures: Epidemiologie: AF en Nierfalen. AF en Nierfalen: kip of ei? Disclosures: Zeg eens A. Over Atrium fibrilleren en Antistolling in ESRD Geen Marjolijn van Buren Internist-Nefroloog Content Epidemiologie: en Nierfalen & Nierfalen: Epidemiologie whites ARIC study Atheroslerosis

Nadere informatie

Overbehandeling Nieuwe behandeling Bloeddrukbehandeling. Sterfte en HbA1c. ACCORD-studie. HbA1c en gezondheidstoestand

Overbehandeling Nieuwe behandeling Bloeddrukbehandeling. Sterfte en HbA1c. ACCORD-studie. HbA1c en gezondheidstoestand Overbehandeling Nieuwe behandeling Bloeddrukbehandeling Is de NHG-Standaard nog up-to-date? MONITORING VAN ONDERBEHANDELING! Simon Verhoeven en Daniel Tavenier MAAR HOE ZIT HET MET OVERBEHANDELING? Sterfte

Nadere informatie

Diabetes en vaatziekten. 19 september 2017 Jan Westerink Internist-vasculair geneeskundige

Diabetes en vaatziekten. 19 september 2017 Jan Westerink Internist-vasculair geneeskundige Diabetes en vaatziekten 19 september 2017 Jan Westerink Internist-vasculair geneeskundige (potentiële) belangenverstrengeling Onderzoek (wij includeren patiënten in studies) zie hieronder DECLARE, Dapagliflozine,

Nadere informatie

Richtlijnen voor primaire en secundaire preventie. Symposium Cardiologie 3 oktober 2015 Johan Vaes

Richtlijnen voor primaire en secundaire preventie. Symposium Cardiologie 3 oktober 2015 Johan Vaes Richtlijnen voor primaire en secundaire preventie Symposium Cardiologie 3 oktober 2015 Johan Vaes 2 Waarom is preventie nodig? CV ziekten blijven de belangrijkste doodsoorzaak Zowel bij mannen als bij

Nadere informatie

Fries Wisselprotocol CVRM Auteurs: Wim Brunninkhuis, Martinus Fennema en Froukje Ubels, November 2014 Beheerder: Froukje Ubels

Fries Wisselprotocol CVRM Auteurs: Wim Brunninkhuis, Martinus Fennema en Froukje Ubels, November 2014 Beheerder: Froukje Ubels Fries Wisselprotocol CVRM Auteurs: Wim Brunninkhuis, Martinus Fennema en Froukje Ubels, November 2014 Beheerder: Froukje Ubels Basis Educatie Leefstijloptimalisatie: o matig alcoholgebruik o bewuste voeding

Nadere informatie

Medicatie, Consequenties voor dieetadviezen

Medicatie, Consequenties voor dieetadviezen Cardiovasculair risicomanagement Medicatie, Consequenties voor dieetadviezen Marjon Achterberg en Jan Dirk Banga CVRM in de eerste lijn 19 juni 2014 De Eenhoorn, Amersfoort Uitgangspunt: de richtlijn 2011

Nadere informatie

Nieuwe ontwikkelingen bij hypertensie, beleid en medicatie

Nieuwe ontwikkelingen bij hypertensie, beleid en medicatie Continuing Nursing Education (CNE) Nieuwe ontwikkelingen bij hypertensie, beleid en medicatie Sanne van Wissen 22 maart 2016 Utrecht @svanwissen Inhoud Bloeddruk en is er een optimale bloeddruk? Rol van

Nadere informatie

Resultaten van DM ketenzorg: meer dan cijfers voor de zorgverzekeraar

Resultaten van DM ketenzorg: meer dan cijfers voor de zorgverzekeraar Resultaten van DM ketenzorg: meer dan cijfers voor de zorgverzekeraar Petra Denig Klinische Farmacologie, Universitair Medisch Centrum Groningen Waarom gegevens verzamelen? Zicht krijgen op geleverde zorg

Nadere informatie

Aanpak van CVA. Robin Lemmens

Aanpak van CVA. Robin Lemmens Aanpak van CVA Robin Lemmens 25-4-2018 Casus 81 jarige man Risicofactoren: Hypertensie, diabetes Plotse hemiplegie rechts en spraakstoornis om 19u Volgende stap? 1. Huisarts laten komen 2. 112 bellen 3.

Nadere informatie

Bevolkingsonderzoek Familiaire Hypercholesterolemie

Bevolkingsonderzoek Familiaire Hypercholesterolemie Bevolkingsonderzoek Familiaire Hypercholesterolemie Casuïstiek Mw. K, slanke en sportieve 30 jarige vrouw wordt verwezen voor behandeling van haar verhoogde cholesterol. Haar vader kreeg op 57 jarige leeftijd

Nadere informatie

Voetproblemen bij Diabetespatiënten Situering en Screening. Dr. Greet Peeters Endocrinoloog ZNA Jan Palfijn

Voetproblemen bij Diabetespatiënten Situering en Screening. Dr. Greet Peeters Endocrinoloog ZNA Jan Palfijn Voetproblemen bij Diabetespatiënten Situering en Screening Dr. Greet Peeters Endocrinoloog ZNA Jan Palfijn Voetproblemen bij Diabetespatiënten Enkele weetjes Pathofysiologie Preventie Elke dag krijgen

Nadere informatie

Cardiovasculair Risico Management

Cardiovasculair Risico Management Cardiovasculair Risico Management Update Erik Stroes, internist Vasculaire Geneeskunde AMC INHOUD 1. Lipiden Update 2. De homocysteine story 3. Lifestyle 4. Hypertensie Risico factoren voor atherosclerose

Nadere informatie

Voorstellen. Winnie van El Verpleegkundig Specialist Diabeteszorg Universitair Medisch Centrum Groningen

Voorstellen. Winnie van El Verpleegkundig Specialist Diabeteszorg Universitair Medisch Centrum Groningen Voorstellen Winnie van El Verpleegkundig Specialist Diabeteszorg Universitair Medisch Centrum Groningen Niertransplantatie UMCG Niertransplantatie 8 centra NL * UMC 1 e jaar UMC vervolg 2 e lijn, periferie

Nadere informatie

Antistolling: Kunt u het bijhouden?

Antistolling: Kunt u het bijhouden? Antistolling: Kunt u het bijhouden? Trombocytenaggregatieremming anno 2016 Sander Damen, arts-onderzoeker cardiologie Cyril Camaro, cardioloog 27-09-2016 Inhoud Achtergrond trombocytenaggregatieremming

Nadere informatie

Confounding opzet & interpretatie van mensgebonden onderzoek

Confounding opzet & interpretatie van mensgebonden onderzoek Confounding opzet & interpretatie van mensgebonden onderzoek b.siegerink@lumc.nl Klinische epidemiologie expositie veroorzaakt uitkomst in domein 1 Onderzoeksvraag Expositie Uitkomst in Domein Onderzoeksvraag

Nadere informatie

Nierinsufficiëntie en voeding

Nierinsufficiëntie en voeding Nierinsufficiëntie en voeding Kirsten Berk Voeding bij CVRM en diabetes - 2013 Inhoud: Gewichtsreductie Natriumbeperking Eiwitbeperking Kalium Praktisch: dieetinzicht Gewichtsreductie Overgewicht -> vergrote

Nadere informatie

ROIG Vasculaire Geneeskunde 26 september 2007

ROIG Vasculaire Geneeskunde 26 september 2007 ROIG Vasculaire Geneeskunde 26 september 2007 Locatie: Rijn-zaal Voorzitter: Yvo Smulders 0830 Ontvangst met koffie 0900-0930 Introductie, risicofactoren en risicostratificatie Y. Smulders, VUmc 0930-1000

Nadere informatie

2011 Type 1 diabetes. Centrum :309

2011 Type 1 diabetes. Centrum :309 2011 Type 1 diabetes Centrum :309 Bereikte therapiedoelen benchmarking grafieken % non-smokers % patients with HbA1c

Nadere informatie

Statine-intolerantie: update en behandelsuggesties

Statine-intolerantie: update en behandelsuggesties Statine-intolerantie: update en behandelsuggesties Vascular Rounds 16 mei 2017 Marion Knippels AIOS interne geneeskunde Vasculair geneeskundige i.o. Klinisch farmacoloog i.o. Disclosure potential conflicts

Nadere informatie

Chronische nierschade A. van Tellingen. Smeerolie voor de poli 2015

Chronische nierschade A. van Tellingen. Smeerolie voor de poli 2015 Chronische nierschade A. van Tellingen Smeerolie voor de poli 2015 Wie dient verwezen te worden? 52-jarige vrouw met diabetische nefropathie: MDRD 62 ml/min/1.73m 2 en albuminurie 28 mg/l? 68-jarige man:

Nadere informatie

Casus. PrevalenOe OSAS 17-04-16. Als OSAS je na aan t hart staat Cardiovasculaire aspecten van OSAS. Disclosures

Casus. PrevalenOe OSAS 17-04-16. Als OSAS je na aan t hart staat Cardiovasculaire aspecten van OSAS. Disclosures 170416 Disclosures Als OSAS je na aan t hart staat Cardiovasculaire aspecten van OSAS Geen (potentiële) belangenverstrengeling Bedrijfsnamen Voor bijeenkomsten mogelijk relevante relaties met bedrijven

Nadere informatie

Gezondheidsvoordelen

Gezondheidsvoordelen Gezondheidsvoordelen Hart- en vaatziekten De focus op zuivelproducten en hart- en vaatziekten wordt vaak in verband gebracht met verzadigd vet. Omdat zuivelproducten verzadigde vetzuren bevatten en bijdragen

Nadere informatie

VUmc Basispresentatie

VUmc Basispresentatie Samenwerking waarover? Richtlijnen en zorgstandaarden Cardiovasculair risicomanagement (zorgstandaard) Samenwerking e en e lijn Prof dr Piet ter Wee Afdeling Nefrologie Hypertensie Diabetes mellitus (zorgstandaard)

Nadere informatie