Hoe gaat de Vlaamse overheid om met (potentiële) milieuhinder veroorzaakt door afvalverwerkende bedrijven?

Transcriptie

1 Hoe gaat de Vlaamse overheid om met (potentiële) milieuhinder veroorzaakt door afvalverwerkende bedrijven? Ingenieur - Beleidsmedewerker milieuhinder Afdeling Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid Infoavond FEBEM, 16 maart 2011

2 Napels zien en

3 Inhoud Milieuhinder in de afvalverwerkende industrie Waar en hoe grijpt de overheid in? Bijzondere vergunningsvoorwaarden - casus: geurbeheersplan

4 Milieuhinder in de afvalverwerkende industrie Vlaams Parlement, plenaire vergadering van 9/10/1996: actuele vraag aan Theo Kelchtermans, Vlaams minister van Leefmilieu en Tewerkstelling, over de toenemende hinder veroorzaakt door afvalverwerkende bedrijven: nieuw fenomeen, slechte reputatie van o.m. composteringsinstallaties, waterzuiveringsstations, containerparken H pakt geurprobleem aan Het Laatste Nieuws, Mestbedrijf riskeert schadevergoeding Het Laatste Nieuws, G stort stinkt steeds meer Het Nieuwsblad, Geurhinder door compostinstallatie Het Laatste Nieuws, Buurt vreest voor stank, hinder en verontreiniging Het Nieuwsblad, (A) Buurt vormt front tegen afvalverwerkingsbedrijf De Standaard, (L) Geurhinder na lek bij J Het Laatste Nieuws, K neemt nog meer maatregelen Het Laatste Nieuws,

5 Geluidshinder in de afvalverwerkende industrie

6 Geurhinder in de afvalverwerkende industrie

7 Geurhinder in de afvalverwerkende industrie categorie andere niet meegenomen

8 Stofhinder in de afvalverwerkende industrie categorie andere niet meegenomen

9 Geurhinder door KMO/industrie in Vlaanderen

11 Waar grijpt het beleid in? FASE GEBIEDSONTWIKKELING INSTRUMENTEN GEBIEDSONTWIKKELING Idee- en verkenningsfase Masterplan en Visies Planologisch attest Ruimtelijk structuurplan Planfase RUP Plan MER milieuzonering, milieugebruiksruimte Realisatiefase Project MER Vergunning, Concessie Inrichtingsplan bijzondere voorwaarden Beheerfase Monitoring Parkmanagement handhaving

12 Bedrijven en milieuzonering editie 2009

13 Bedrijven en milieuzonering editie 2009

14 (Vlaamse) regelgeving over milieuhinder Milieuvergunningendecreet: art. 20 bijzondere vergunningsvoorwaarden; art 22 milieuzorgplicht VLAREM I: art bijzondere vergunningsvoorwaarden; art milieuzorgplicht; art wijzigen of aanvullen opgelegde voorwaarden VLAREM II: Deel 2, Hfst 2.2: Milieukwaliteitsnormen voor geluid en beleidstaken ter zake Deel 3, Hfst 3.3 Bijzondere vergunningsvoorwaarden Deel 4, Hfst 4.1 Algemene voorschriften (afd BBT; afd hinderbeheersing); Hfst 4.4 Beheersing van luchtverontreiniging; Hfst 4.5 Beheersing van geluidshinder; Hfst 4.6 Beheersing van hinder door licht; Deel 5, Hfst 5.2 Inrichtingen voor de verwerking van afvalstoffen art rekening houden met afstand tot woongebieden art groenscherm van minstens 5 m breedte art normaal aanvaardbare grenzen opslaan en behandelen bepaalde ongevaarlijke vaste afvalstoffen: aanleg aarden wal, hinderlijke afvalstoffen onmiddellijk afvoeren opslaan en verwerken van dierlijk afval: geurbeladen afvallucht afzuigen en naar zuiveringsinstallatie voeren verbrandingsinrichtingen: schoorsteenhoogte, gesloten opslagruimte, opslagruimte in onderdruk, emissiegrenswaarden bijlage Volledig akoestisch onderzoek Bijlage Saneringsplan geluid

15 (Vlaamse) regelgeving over milieuhinder VLAREM II Bijlage Richtwaarden voor het specifieke geluid in open lucht van als hinderlijk ingedeelde inrichtingen GEBIED (*) (*) Volgens gewestplanindeling RICHTWAARDEN IN db(a) IN OPEN LUCHT overdag (07-19u) s avonds (19-22u) s nachts (22-07u) 1 Landelijke gebieden en gebieden voor verblijfsrecreatie Gebieden of delen van gebieden op minder dan 500 m gelegen van industriegebieden niet vermeld sub 3 of van gebieden voor gemeenschapsvoorzieningen en openbare nutsvoorzieningen 3 Gebieden of delen van gebieden op minder dan 500 m gelegen van gebieden voor ambachtelijke bedrijven en kleine en middelgrote ondernemingen, van dienstverleningsgebieden of van ontginningsgebieden, tijdens de ontginning Woongebieden Industriegebieden, dienstverleningsgebieden, gebieden voor gemeenschapsvoorzieningen en openbare nutsvoorzieningen en ontginningsgebieden tijdens de ontginning 6 Recreatiegebieden uitgezonderd gebieden voor verblijfsrecreatie Alle andere gebieden, uitgezonderd: bufferzones, militaire domeinen en deze waarvoor in bijzondere besluiten richtwaarden worden vastgesteld 8 Bufferzones Gebieden of delen van gebieden op minder dan m gelegen van voor grindwinning bestemde ontginningsgebieden tijdens de ontginning

16 (Vlaamse) regelgeving over milieuhinder Afvalstoffendecreet art. 13 milieuzorgplicht VLAREL Decreet Algemene bepalingen milieubeleid titel XVI Toezicht, handhaving en veiligheidsmaatregelen art Verzoek om de oplegging van bestuurlijke maatregelen Besluit Uitvoering titel XVI DABM art. 34 gemeentelijke toezichthouders kunnen bij klasse 1 inrichtingen vaststellingen doen op basis van zintuiglijke waarneming en zaken onderzoeken art. 39 technische controles op geurhinder kunnen bestaan in de uitvoering van snuffelploegmetingen Vlaamse codes Ruimtelijke ordening art duurzame ruimtelijke ontwikkeling art stedenbouwkundige verordeningen met maatregelen inzake het ruimtelijk begrenzen van milieuhinder art vergunning geweigerd indien onverenigbaar met goede ruimtelijke ordening art overeenstemming met goede ruimtelijke ordening o.m. beoordeeld op basis van hinderaspecten

17 En in Wallonië? Besluit van de Waalse Regering van 18 juni 2009 tot bepaling van de sectorale voorwaarden betreffende de composteringsinstallaties wanneer de opgeslagen hoeveelheid stoffen 500 m³ of meer bedraagt en tot wijziging van het besluit van de Waalse Regering van 4 juli 2002 betreffende de procedure en diverse maatregelen voor de uitvoering van het decreet van 11 maart 1999 betreffende de milieuvergunning; in het bijzonder hoofdstuk IX Art over de inhoud van een geurbeheersplan De uitbater maakt een geurbeheersplan op en voegt het bij zijn vergunningsaanvraag. Dat plan omschrijft hoe de gasachtige effluenten van de composteringsinstallatie worden afgevoerd met inachtneming van de bepalingen van artikel 27 van het besluit van de Waalse Regering van 18 juni 2009 tot bepaling van de sectorale voorwaarden betreffende de composteringsinstallaties wanneer de opgeslagen hoeveelheid stof 500 m³ of meer bedraagt. Dat rapport bevat op zijn minst de volgende gegevens : een volledige inventaris van de immissiebronnen; de maatregelen genomen ter beperking van de noemenswaardige hinder die door een bron of een behandeling veroorzaakt kunnen worden; de technische beschrijving van de zuiveringsinstallaties; het onderhoudsplan voor de zuiveringsinstallaties; een geurverspreidingsonderzoek waaruit blijkt dat voldaan is aan de bepalingen van artikel 27, tweede lid, van het besluit van de Waalse Regering van 18 juni 2009 => Art. 27, 2 e lid: De geurconcentraties berekend bij de immissie aan de eigendomsgrens van de dichtstbij gelegen woningen zijn niet hoger dan 3 ou/m³ voor het percentiel 98

18 Essentie Vlaamse (geur)hinderbeleid Indien hinder, dan BBT maatregelen om hinder terug te dringen tot aanvaardbaar niveau Indien geen hinder: geen acties of maatregelen nodig Ernstige hinder is nooit toelaatbaar Toetsingscriteria: type omgeving, bestaande versus nieuwe hindersituaties, aangenaamheid van de geur, frequentie en duur Nul emissies niet realistisch Subsidiariteit: sturing en ondersteuning vanuit hogere overheid nodig voor moeilijk objectiveerbare geurhinder En ook: proportionaliteit, rechtszekerheid, preventiebeginsel, aanpak aan bron, doelvoorschriften eerder dan middelvoorschriften, overlegd beleid, integratie in andere beleidsdomeinen,

19 Aanvaardbare hinder: dosis-respons 10% 2% 3% 3% 45% 5 18% 10% 0.5 2% 1 2 geurcontouren als 98- percentielswaarden

20 Aanvaardbare hinder: nuleffect niveaus 98P se/m³ 5.0 NULEFFECT NIVEAUS biscuitbakkerijen cacaobonenverwerkende industrie koffiebranderijen bierbrouwerijen groentenverwerkende industrie verfspuiterijen op basis van natlak, suikerfabrieken,aardappelverwerkende industrie textielveredelingsbedrijven, biofilters, composteringsinstallaties groen- en GFT afval extractie van plantaardige oliën en verwerking, composteringsinstallaties voor champignons asfaltmenginstallaties rioolwaterzuiveringsinstallies, slachterijen,grasdrogerijen (naverbranders), recyclage voedingsstoffen

21 Aanvaardbare hinder: afwegingskader aanvaardbare hinder Afwegingskader: Bedrijfsimpact Technische haalbaarheid Maatschappelijke schade Context, planologie Aanvaardbare hinder

22 Beste Beschikbare Technieken Vlarem legt toepassing BBT op (ook voor niet IPPC bedrijven); noot: niet de technieken als dusdanig, wél de milieuprestatie Art 22 MVD kan meer dan BBT vereisen BBT voor geur dikwijls vgtg BBTs voor afvalverwerkende industrie basis voor vergunningsvoorwaarden BBTs Afgewerkte olie (1999) Afvalwaterzuiveringsslib (2001) Behandeling van bodemas van huisvuilverbranding (2008) Bodemsaneringsprojecten en grondreinigingscentra (2007) Composteer- en vergistingsinstallaties (2005) Mestverwerking (2007) Recyclage van bouw- en slooppuin (2005) Schrootverwerking en Sloperij (2007) Tank- en vatenreiniging (2002) Verbranding van hernieuwbare brandstoffen (2009) Verwerkingscentra voor bagger- en ruimingsspecie (2007) BREFs Slachthuizen en dierlijke nevenproducten (2005) Afvalbehandeling (2006) Afvalverbranding (2006) Emissies uit opslag (2006)

24 Bijzondere vergunningsvoorwaarden casus geurbeheersplan geurbeheersplan: in te zetten ingeval intern milieuzorgsysteem niet volstaat om bestaand geurprobleem onder controle te krijgen, ingeval geurproblemen verwacht kunnen worden naar aanleiding van wijzigingen aan de procedés of activiteiten of naar aanleiding van de start van een nieuwe activiteit. Kan door onderneming zelf worden opgemaakt (proactief), ofwel verankerd als bijzondere voorwaarde in milieuvergunning cfr. akoestisch onderzoek + saneringsplan Juridische basis: MVD art. 20; VLAREM I art. 43 1; VLAREM I art. 45 1; VLAREM II Hoofdstuk 3.3

25 Inhoud van een geurbeheersplan 1. Een inventarisatie van (potentiële) geleide en fugitieve geurbronnen binnen de inrichting, met een inschatting van de bijdrage van elke deelbron in de totale geuremissie en de karakteristieken (type geurcomponenten) van elke deelbron. 2. Een inschatting van het geureffect van extreme weersituaties, eventuele seizoenale activiteiten, bepaalde kritische processtappen/operaties (ontvangst van grondstoffen, omdraaien van composthopen, enz.), accidenten (door menselijke fout, falen of stukgaan van een machine), schoonmaak- of onderhoudsoperaties. 3. Impactberekeningen met contourberekeningen voor de verschillende basisbeschermingsniveaus. Eventueel kan deze informatie worden overgenomen uit het MER. 4. Informatie m.b.t. de receptoren: lokalisatie geurgevoelige objecten, ruimtelijke ordeningsaspecten, klachtenoverzicht. 5. Een toetsingscriterium voor aanvaardbare hinder (doelvoorschrift) 6. Een beschrijving van de BBT maatregelen die moeten toelaten de risico s tot een minimum te herleiden en te voldoen aan het doelvoorschrift en een beschrijving van de gestelde garanties van de leveranciers voor het beoogde rendement van de technieken. 7. Een beschrijving van engagementen/acties die genomen zullen worden ingeval er toch nog problemen ontstaan 8. Een stappenplan waarin de haalbaarheid wordt aangetoond om het doelvoorschrift, eventueel gefaseerd, te bereiken. In het stappenplan worden duidelijke termijnen aangegeven waarbinnen naar het aanvaardbare hinderniveau zal worden toegewerkt. 9. Een werkwijze voor effectiviteitscontrole, monitoring en regelmatige evaluatie (en desgevallend herziening) van het beheersplan. 10.Een toelichting bij de wijze van communicatie met enerzijds overheden en anderzijds omwonenden (incl. crisiscommunicatie)

26 Vragen? Meer informatie?