VERZORGING-VOEDING TWEEDE GRAAD BSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS. VVKSO BRUSSEL D/2010/7841/006 September 2010

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "VERZORGING-VOEDING TWEEDE GRAAD BSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS. VVKSO BRUSSEL D/2010/7841/006 September 2010"

Transcriptie

1 VERZORGING-VOEDING TWEEDE GRAAD BSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL September 2010 Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel

2

3 Inhoud 1 Studierichtingsprofiel: 2 de graad bso Situering Beginsituatie Vorming vertrekkend vanuit een christelijk mensbeeld Algemene doelstellingen Wat na de tweede graad? Visie Visie op leren Samenhang algemene doelstellingen 2 de graad Relatie 2 de 3 de graad Opbouw leerplan (leeswijzer) LEERPLANDOELSTELLINGEN Binnen een welomschreven opdracht kwaliteitsbewust handelen Binnen een welomschreven opdracht communiceren in een 1-1 relatie Binnen een welomschreven opdracht, binnen een klasgroep, in groep werken Binnen een welomschreven opdracht zorg dragen voor de gezondheid en het welzijn Binnen een welomschreven opdracht ondersteunen bij (ped)agogische activiteiten Binnen een welomschreven opdracht een maaltijd plannen, voorbereiden en bereiden Binnen een welomschreven opdracht zorg dragen voor lokalen, keuken en leefruimten Binnen een welomschreven opdracht zorg dragen voor linnen Oriënteren op beroepen binnen directe en indirecte zorg en studiekeuze Verklarende woordenlijst Minimale materiële vereisten Bronnen de graad bso 3 Verzorging -voeding

4 Algemeen en inleidend deel 1 Studierichtingsprofiel: 2 de graad bso 1.1 Situering In de tweede graad maken jongeren in eenvoudige leersituaties en onder directe begeleiding kennis met de wereld van de zorg en diensten. Jongeren worden competent op vlak van de indirecte (groot- en kleinhuishouding) en de directe zorg (zorg en begeleiding van kinderen en volwassenen). Jongeren ontdekken binnen een aantal contexten (in een aantal settings, bij een aantal doelgroepen) hun kwaliteiten, mogelijkheden en interesses in functie van een verdere oriëntering naar de directe zorg of indirecte dienstverlening. 1.2 Beginsituatie Jongeren dienen te voldoen aan de instapvereisten voor de tweede graad bso. Er is voor deze studierichting geen specifieke voorkennis vereist. Graag werken met en/of voor mensen is een voorwaarde. 1.3 Vorming vertrekkend vanuit een christelijk mensbeeld Vanuit de keuze voor een christelijke mensvisie willen we jongeren helpen uitgroeien tot mensen die als persoon, én als toekomstige beroepsuitoefenaar in verbondenheid en op een verantwoordelijke wijze in het leven staan. Zo trekken we voor elke studierichting binnen het studiegebied Personenzorg uitdrukkelijk de kaart van de totaalzorg, gebaseerd op een holistische, emancipatorische en dynamische mensvisie, zowel op het niveau van directe zorg, als op het niveau van de indirecte zorg. 1.4 Algemene doelstellingen 1 Binnen een welomschreven opdracht kwaliteitsbewust handelen. 2 Binnen een welomschreven opdracht communiceren in een 1-1 relatie. 3 Binnen een welomschreven opdracht, binnen een klasgroep, in groep werken. 4 Binnen een welomschreven opdracht zorg dragen voor gezondheid en welzijn. 5 Binnen een welomschreven opdracht ondersteunen bij (ped)agogische activiteiten. 6 Binnen een welomschreven opdracht een maaltijd plannen, voorbereiden en bereiden. 7 Binnen een welomschreven opdracht zorg dragen voor lokalen, keuken en leefruimten. 8 Binnen een welomschreven opdracht zorg dragen voor linnen. 9 Oriënteren op beroepen binnen directe en indirecte zorg en studiekeuze. Context De leerlingen bereiken de algemene doelstellingen bij volgende doelgroepen: medeleerlingen gezonde kinderen van 2,5 tot 10 jaar gezonde volwassenen In de situatie van kind en volwassene zijn geen acute veranderingen te verwachten en geen problemen in de communicatie. 4 2de graad bso

5 Om de algemene doelstellingen te bereiken voeren leerlingen opdrachten uit: met een lage moeilijkheidsvraag (toepassen van routines); aan de hand van duidelijke instructies; onder directe begeleiding van de leraar. 1.5 Wat na de tweede graad? Jongeren hebben na de tweede graad meerdere keuzes. Ze kunnen kiezen om door te groeien in de directe zorg. Hier verwerven ze de kwalificaties verzorgende, zorgkundige of begeleider in de kinderopvang. Ze kunnen ook kiezen om door te groeien in de indirecte zorg. Hier verwerven ze de kwalificatie van logistiek assistent in zorginstellingen en worden ze o.a. competent als huishoudhulp, medewerker groothuishouding, Wanneer ze voldoen aan de wettelijke voorwaarden blijven ook studierichtingen binnen andere studiegebieden mogelijk. 2 Visie 2.1 Visie op leren In het leerplan 2 de graad werken we met algemene doelstellingen en nog niet met competenties. In een servicedocument bij het leerplan verduidelijken we welke visie op leren en welke uitgangspunten de achtergrond vormen voor dit leerplan: groei, leren in samenhang en het handelen centraal stellen, zijn hierbij belangrijk. We kozen er voor één leerplan uit te schrijven voor het beroepsgericht gedeelte in zijn geheel. In een servicedocument bij het leerplan suggereren we een aantal mogelijkheden om dit leerplan te implementeren binnen de school. De school heeft de mogelijkheid om die organisatievorm te kiezen die het best aansluit bij de mogelijkheden van de eigen school. 2.2 Samenhang algemene doelstellingen 2 de graad We stellen hieronder op visuele wijze de samenhang tussen de algemene doelstellingen van het leerplan 2 de graad voor: 2de graad bso 5

6 9 Oriënteren op beroepen binnen de directe en indirecte zorg en studiekeuze 4 Binnen een welomschreven opdracht zorg dragen voor gezondheid en welzijn 5 Binnen een welomschreven opdracht ondersteunen bij (ped)agogische activiteiten 6 Binnen een welomschreven opdracht een maaltijd plannen, voorbereiden en bereiden 7 Binnen een welomschreven opdracht zorg dragen voor lokalen, keuken en leefruimten 8 Binnen een welomschreven opdracht zorg dragen voor linnen 3 Binnen een welomschreven opdracht, binnen een klasgroep, in groep werken 2 Binnen een welomschreven opdracht communiceren in een 1-1 relatie 1 Binnen een welomschreven opdracht kwaliteitsbewust handelen 2.3 Relatie 2 de 3 de graad Leerlingen groeien, doorheen hun leertraject naar het 3 de leerjaar van de 3 de graad toe, uit tot competente personen en beroepsbeoefenaars. We kunnen deze continue groei naar het einde van het leertraject toe, en dus ook de relatie tussen het leerplan van de 2 de graad en de leerplannen van 3 de graad, als volgt voorstellen: Competenties/Algemene doelstellingen Derde graad 3e lj. Competenties/Algemene doelstellingen Derde graad 1ste lj. / 2de lj. Algemene doelstellingen Tweede graad 1ste lj. / 2de lj. In een servicedocument bij het leerplan vindt u een concretisering van volgende leertrajecten: - 2 de graad Verzorging voeding Verzorging Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige - 2 de graad Verzorging voeding Verzorging Kinderzorg - 2 de graad Verzorging voeding Organisatiehulp Organisatie - assistentie 6 2de graad bso

7 3 Opbouw leerplan (leeswijzer) Algemene doelstelling Leerplandoelstelling Toepassingsgebied Concretisering van de doelstelling: hier worden die elementen/onderdelen/items vermeld die aan bod moeten komen bij het bereiken van de leerplandoelstelling. De leerplandoelstelling wordt geconcretiseerd in mogelijke concrete doelen/lesdoelen, waaruit gekozen wordt. Deze lijst kan verder worden aangevuld. (zie servicedocument bij het leerplan) Deze opsomming kan een hulpmiddel zijn voor het formuleren van evaluatiecriteria voor de te bereiken leerplandoelstelling. Samenhang met leerplandoelstellingen Beroepsgericht gedeelte (BG) In deze rubriek geven we aan hoe de leerplandoelstelling in relatie staat met andere leerplandoelstellingen van het leerplan 2 de graad. Deze leerplandoelstellingen moeten ofwel bereikt zijn alvorens de bovenstaande leerplandoelstelling te kunnen bereiken ofwel in samenhang verwezenlijkt worden. Ook deze opsomming kan een hulpmiddel zijn voor het formuleren van evaluatiecriteria voor het bereiken van de bovenstaande leerplandoelstelling. * woorden met een asterix worden verklaard in een woordenlijst achteraan in het leerplan 2de graad bso 7

8 4 Leerplandoelstellingen 1 Binnen een welomschreven opdracht kwaliteitsbewust handelen Context Doelgroep medeleerlingen gezonde kinderen (van 2,5 tot 10 jaar) gezonde volwassenen In de situatie van kind /volwassene zijn geen acute veranderingen te verwachten en geen problemen in de communicatie. Opdrachten Leerlingen voeren handelingen uit met een lage moeilijkheidsgraad (toepassen van routines). Leerlingen werken aan de hand van duidelijke instructies. Leerlingen werken onder directe begeleiding van de leraar. VISIE 1.1 Een holistische mensvisie en het belang ervan verduidelijken en toelichten het begrip mensbeeld/mensvisie * toelichten aan de hand van voorbeelden ontdekken dat de mens een lichamelijk, psychisch, sociaal en existentieel (spiritueel) geheel vormt vanuit de eigen leefsituatie voorbeelden verwoorden van lichamelijk, psychisch, sociaal en existentieel mens-zijn en van de samenhang daartussen 1.2 De kernelementen van het opvoedingsproject van de school verduidelijken en toelichten in het dagelijkse schoolleven METHODISCH HANDELEN 1.3 Bij de uitvoering van een opdracht methodisch handelen Informeren (= opdracht in kaart brengen) opdracht (wat?) doelgroep (wie?) context (waar? voor wie?) visie (van waaruit?) methode (hoe?) materialen en benodigdheden* (waarmee?) evaluatiecriteria: zoals bv. tijd, budget,. lezen van een opdracht verwoorden van een opdracht lezen en interpreteren van een werkmodel*/pictogrammen/symbolen verwoorden wat de vraag van de opdracht is uitleggen wie de doelgroep van de opdracht is toelichten vanuit welke visie men werkt 8 2de graad bso

9 verwoorden volgens welke methode men werkt omschrijven welke materialen en benodigdheden men nodig heeft voor de opdracht verwoorden wat de evaluatiecriteria van de opdracht zijn Plannen (= opdracht plannen volgens een bepaalde methode/werkmodel) methode/werkmodel werkvolgorde materialen en benodigdheden afspraken werken volgens een methode/werkmodel bepalen van een werkvolgorde opstellen van een lijst van materialen en benodigdheden aanvragen van materialen en benodigdheden klaarzetten van materialen en benodigdheden taken verdelen afspraken maken in functie van de planning en de uitvoering van taak/opdracht Uitvoeren (= opdracht uitvoeren volgens de planning) opdracht visie methode/werkmodel afspraken, regels resultaat werken vanuit een bepaalde visie werken volgens een bepaalde methode naleven van afspraken en regels voorstellen van het resultaat van een opdracht volgens bepaalde evaluatiecriteria Evalueren (= nagaan of de uitgevoerde opdracht beantwoordt aan de vooropgestelde evaluatiecriteria) verloop resultaten tevredenheid van de doelgroep controleren van het verloop van de opdracht met ondersteuning van een werkmodel verwoorden wat tijdens de opdracht goed en minder goed verliep nagaan of de resultaten voldoen aan de vooropgestelde criteria bevragen van de tevredenheid van de doelgroep 2de graad bso 9

10 MILIEUBEWUST HANDELEN 1.4 Bij de uitvoering van een opdracht milieubewust handelen afval materialen en benodigdheden water energie (elektriciteit, gas) beperken van afval sorteren van afval recycleren van afval aankopen en/of kiezen van materialen en benodigdheden die zo weinig mogelijke negatieve effecten hebben voor het milieu gebruiken van zo weinig mogelijk water in functie van het te bereiken doel gebruiken van zo weinig mogelijk licht in functie van het te bereiken doel gebruiken van zo weinig mogelijk elektriciteit in functie van het te bereiken doel gebruiken van zo weinig mogelijk gas in functie van het te bereiken doel VEILIG HANDELEN 1.5 Bij de uitvoering van een opdracht veilig handelen volgens de geldende richtlijnen veiligheidsinstructies wettelijke voorschriften materialen en benodigdheden werkplaatsreglement werken volgens veiligheidsinstructies werken volgens wettelijke voorschriften: dragen van handschoenen, mondmaskers, veilig omgaan met materialen en benodigdheden werken volgens een werkplaatsreglement ERGONOMISCH HANDELEN 1.6 Bij de uitvoering van een opdracht ergonomisch handelen voorwerpen houding werkpost rugsparend heffen en tillen van voorwerpen aannemen van een ergonomische houding: staan, zitten, hanteren van voorwerpen toepassen van werkpostschikking 10 2de graad bso

11 HYGIËNISCH HANDELEN 1.7 Bij de uitvoering van een opdracht hygiënisch handelen volgens de geldende richtlijnen voedselveiligheid persoonlijke hygiëne handhygiëne kruisbesmetting voorkomen verzorgen van handen, nagels, haren wassen van handen volgens de richtlijnen gebruiken van handschoenen ECONOMISCH HANDELEN 1.8 Bij de uitvoering van een opdracht economisch handelen materialen en benodigdheden budget reclame prijsbewust aankopen en/of kiezen van materialen en benodigdheden enkel noodzakelijke materialen gebruiken in functie van het te bereiken doel werken aan de hand van een budget aandacht hebben voor promoties illustreren van de invloed van reclame op het eigen aankoopgedrag RESPECTVOL HANDELEN 1.9 Bij de uitvoering van een opdracht, vanuit een holistische mensvisie, respectvol handelen respectvol handelen jegens zichzelf verzorgen van het eigen voorkomen aanpassen van het eigen voorkomen aan de situatie rustig blijven bij tegenslag, weerstand of teleurstelling (omgaan met feedback) durven fouten maken leren uit fouten doorzetten wanneer iets niet lukt vanaf de eerste keer in eerste instantie zelf naar een oplossing zoeken bij confrontatie met een probleem, alvorens eventueel hulp in te roepen verwoorden van een eigen mening onder woorden brengen van eigen doelen en grenzen op sociaal aanvaardbare wijze aangeven wanneer persoonlijke grenzen worden overschreden, neen durven zeggen 2de graad bso 11

12 op een rustige manier duidelijk maken wanneer hij/zij het niet eens is met zijn/haar gesprekspartner tijd nemen om na te denken respecteren van eigen privacy respectvol omgaan met anderen gebruiken van een verzorgde taal rekening houden met de aard van de relatie die je hebt met de andere anderen laten uitspreken, niet onderbreken verwoorden van een eigen mening nadat een ander is uitgesproken en zonder de ander tekort te doen luisteren als een leerling aan het woord is niet roddelen zichzelf laten horen en zien op een tactvolle manier anderen niet plagen of pesten o.w.v. verschillende ideeën, gewoonten, wensen, geloofsovertuiging, uiterlijkheden,... medeleerlingen de kans geven om de les te volgen zich aan regels en afspraken houden erkennen en rekening houden met de gevoelens, behoeften en meningen van anderen anderen om hun mening of advies vragen de deskundigheid van anderen waarderen zich positief uiten over de prestaties van anderen eenvoudige sociaal en maatschappelijk, leefregels, normen respecteren: hand geven, laten blijken dat je naar de ander luistert door bv. oogcontact, te knikken, ik-boodschappen gebruiken feedback geven vertrouwelijk omgaan met informatie privacy van anderen respecteren respectvol omgaan met materialen en benodigdheden zorg dragen voor materialen en benodigdheden behulpzaam zijn spontaan hulp aanbieden waar dat wenselijk is anderen ondersteunen creatief zijn bedenken van eigen ideeën en oplossingen voor een probleem: fantaseren, experimenteren, verbeelden, vormgeven expressief uitdrukken van eigen ideeën en oplossingen: verwoorden, verbeelden, vormgeven, uitvoeren van eigen ideeën en oplossingen vragen stellen bij de wereld 12 2de graad bso

13 zin voor orde en nauwkeurigheid hebben rustig werken de tijd nemen die nodig is om een taak/opdracht kwaliteitsvol uit te voeren netjes houden van de werkplek opruimen van de werkplek afleveren van verzorgd werk nauwkeurig werken voorkomen van fouten en slordigheden aandacht hebben voor details, afwerking en finesses bij de uitvoering van een opdracht nauwgezet eigen werk controleren nauwgezet andermans werk controleren loyaal zijn aan de klas, de school, de medeleerlingen respecteren van regels en procedures (binnen de school en de klas) zich bij problemen of onduidelijkheden wenden tot een medeleerling en/of verantwoordelijke verantwoordelijkheid nemen en de geldende regels in acht nemen bij het uitvoeren van een opdracht communiceren en handelen volgens de gemaakte afspraken stipt zijn wat betreft afspraken actief bijdragen tot het functioneren van de klas, het team en bijdragen tot de verbetering ervan beslissingen accepteren en uitvoeren die nuttig zijn voor de klas of team, ook als deze minder voordelig zijn voor zichzelf OBSERVEREN, REGISTREREN 1.10 Waarnemen, observeren en registreren verduidelijken en het verschil toelichten 1.11 Het belang van het observeren toelichten 2de graad bso 13

14 1.12 Met ondersteuning van een werkmodel het menselijk gedrag observeren en registreren de 5 zintuigen REFLECTEREN 1.13 Reflecteren over het eigen kwaliteitsbewust handelen nagaan wat de gevolgen van mijn handelen zijn voor anderen eigen werk- of aandachtspunten formuleren bij de uitvoering van een opdracht methodisch handelen (1.3: evalueren) het bij zichzelf verduidelijken van een basisemotie, gedachte, intentie, een gedrag/handeling (5.5) het expressief uitdrukken van een basisemotie, gedachte, intentie, een gedrag/handeling (5.6) 14 2de graad bso

15 2 Binnen een welomschreven opdracht communiceren in een 1-1 relatie Context Doelgroep medeleerlingen gezonde kinderen (van 2,5 tot 10 jaar) gezonde volwassenen In de situatie van kind /volwassene zijn geen acute veranderingen te verwachten en geen problemen in de communicatie. Opdrachten Leerlingen voeren handelingen uit met een lage moeilijkheidsgraad (toepassen van routines) Leerlingen werken aan de hand van duidelijke instructies Leerlingen werken onder directe begeleiding van de leraar Leerlingen voeren dagdagelijkse gesprekken (gelegenheidsgesprekken) VISIE 2.1 Verschillende begrippen m.b.t. het communiceren in een 1-1 relatie verduidelijken, toelichten en exploreren fasen in de communicatie verbaal en non-verbaal communiceren communicatieschema inhouds- en betrekkingsniveau verwoorden van verschillende fasen in een gesprek: groeten; zich voorstellen/kennismaken; een dagdagelijks gesprek (gelegenheidsgesprek) voeren; afscheid nemen exploreren van de verschillende fasen in de communicatie herkennen van congruentie tussen verbale en nonverbale communicatie exploreren van elementen van het non-verbaal communiceren: stemgebruik, oogcontact, lichaamshouding, lichaamsexpressie, gezichtsuitdrukking, nabijheidsgedrag, aanraken, toelichten van het communicatieschema: zender, boodschapper, ontvanger, filter, ruis,... een holistische mensvisie en het belang ervan verduidelijken en toelichten (1.1) het bij zichzelf verduidelijken van een basisemotie, gedachte, intentie, gedrag/handeling (5.5) het expressief uitdrukken van een basisemotie, gedachte, intentie, handeling/gedrag (5.6) kenmerken m.b.t. het psychisch, sociaal en existentieel welbevinden verduidelijken en toelichten (5.7) bij de uitvoering van een opdracht respectvol handelen (1.9) 2de graad bso 15

16 2.2 De relatie tussen maatschappelijke tendensen en communicatie verduidelijken en toelichten digitale ontwikkelingen digitale ontwikkelingen toelichten: sociale netwerken zoals bv. facebook, netlog, gevolgen van de digitale ontwikkelingen voor de communicatie verwoorden: privacy, cyberpesten, 2.3 Verschillende elementen van het communiceren en de eigen communicatie situeren binnen een kader om gedrag en sociale interacties te duiden communicatieve vaardigheden respectvol communiceren in welbepaalde situaties de eigen communicatie tijdens een groepsopdracht situeren binnen een kader om gedrag en sociale interacties te duiden Vanuit een holistische mensvisie een kader om gedrag en sociale interacties te duiden verduidelijken en toelichten. (5.1) VLOT COMMUNICEREN 2.4 Vanuit een holistische mensvisie respectvol communiceren in een 1-1 relatie verschillende fasen in de communicatie doorlopen ik-boodschappen gebruiken actief luisteren aandacht hebben voor congruentie* feedback hanteren vragen stellen verschillende fasen in de communicatie doorlopen groeten zichzelf voorstellen kennismaken onthalen, verwelkomen een gesprek afsluiten afscheid nemen actief luisteren: aannemen van een luisterhouding actief luisteren SOFTEN* feedback hanteren feedback geven vragen beantwoorden antwoorden geven een mening formuleren emoties uiten: kwaadheid uiten, verdriet uiten, kritiek geven met iets of iemand niet akkoord gaan 16 2de graad bso

17 vragen stellen een vraag ter verduidelijking stellen toestemming vragen vragen om iets te krijgen een holistische mensvisie en het belang ervan verduidelijken en toelichten (1.1) bij de uitvoering van een opdracht, vanuit een holistische mensvisie, respectvol handelen (1.9) het bij zichzelf verduidelijken van een basisemotie, gedachte, intentie, gedrag/handeling (5.5) het expressief uitdrukken van een basisemotie, gedachte, intentie, handeling/gedrag (5.6) kenmerken m.b.t. het psychisch, sociaal en existentieel welbevinden verduidelijken en toelichten (5.7) 2.5 Op een vlotte wijze communiceren en hierbij gebruik maken van communicatiemiddelen telefoon SMS internet op een veilige wijze gebruik maken van het internet eigen grenzen bewaken bij GSM- en internetgebruik telefoneren holistische mensvisie en het belang ervan verduidelijken en toelichten (1.1) bij de uitvoering van een opdracht, vanuit holistische mensvisie, respectvol handelen (1.9) vanuit een holistische mensvisie een kader om gedrag en sociale interacties te duiden verduidelijken en toelichten. (5.1) het bij zichzelf verduidelijken van een basisemotie, gedachte, intentie, gedrag/handeling (5.5) het expressief uitdrukken van een basisemotie, gedachte, intentie, handeling/gedrag (5.6) kenmerken m.b.t. het psychisch, sociaal en existentieel welbevinden verduidelijken en toelichten (5.7) 2.6 Afstemmen van de eigen communicatie op de ander op de situatie verwoorden van het bestaan en het belang van hiërarchische relaties een holistische mensvisie en het belang ervan verduidelijken en toelichten (1.1) bij de uitvoering van een opdracht, vanuit een holistische mensvisie, respectvol handelen (1.9) 2de graad bso 17

18 REFLECTEREN 2.7 Reflecteren op de eigen communicatie binnen een kader om gedrag en sociale interacties te duiden respectvol communiceren afstemmen van de communicatie op de ander en op de situatie een holistische mensvisie en het belang ervan verduidelijken en toelichten (1.1) vanuit een holistische mensvisie een kader om gedrag en sociale interacties te duiden verduidelijken en toelichten (5.1) reflecteren over het eigen kwaliteitsbewust handelen (1.13) 18 2de graad bso

19 3 Binnen een welomschreven opdracht, binnen een klasgroep, in groep werken Context Doelgroep medeleerlingen Opdrachten Leerlingen voeren handelingen uit die een lage moeilijkheidsgraad hebben (toepassen van routines). Leerlingen werken aan de hand van duidelijke instructies. Leerlingen werken onder directe begeleiding van de leraar. VISIE 3.1 Verschillende begrippen m.b.t. het werken in groep verduidelijken, toelichten en exploreren groep groepssamenhang rollen/posities groepsnormen en -waarden verduidelijken en toelichten van de functie van een groep verduidelijken en toelichten van het belang van leiderschap in een groep verduidelijken en exploreren van normen en waarden in een groep verduidelijken en exploreren van rollen binnen een groep 3.2 De verschillende sociale interacties tijdens het samenwerken situeren binnen een kader om gedrag en sociale interacties te duiden rollen/posities in groep functioneren Vanuit een holistische mensvisie een kader om gedrag en sociale interacties te duiden verduidelijken en toelichten (5.1) VLOT COMMUNICEREN 3.3 Vanuit een holistische mensvisie respectvol communiceren in groep verschillende fasen in de communicatie doorlopen ik-boodschappen gebruiken actief luisteren aandacht hebben voor congruentie feedback hanteren vragen stellen 2de graad bso 19

20 verschillende begrippen m.b.t. het communiceren in een 1-1 relatie verduidelijken, toelichten en exploreren (2.1) vanuit een holistische mensvisie respectvol communiceren in een 1-1 relatie (2.4) vanuit een holistische mensvisie respectvol handelen (1.9) 3.4 Op een vlotte wijze communiceren en hierbij gebruik maken van communicatiemiddelen internet de relatie tussen maatschappelijke tendensen en communicatie verduidelijken en toelichten (2.2) op een vlotte wijze communiceren en hierbij gebruik maken van communicatiemiddelen (2.5) 3.5 Afstemmen van de eigen communicatie op de anderen op de situatie Afstemmen van de eigen communicatie (2.6) SAMENWERKEN 3.6 Methodisch handelen bij een gedelegeerde en zelfgekozen groepsopdracht informeren plannen uitvoeren evalueren Bij de uitvoering van een opdracht methodisch handelen (1.3) 20 2de graad bso

21 3.7 Samenwerken bij het realiseren van een gedelegeerde en zelfgekozen groepsopdracht opnemen van verschillende rollen/posities tijdens een groepswerk taken verdelen bijdragen aan het gezamenlijk resultaat, ook wanneer er daarbij niet direct persoonlijk belang verbonden is delen van relevante informatie en kennis met anderen in functie van het groepsproces onderhandelen groepsbeslissingen aanvaarden om tot een gemeenschappelijk resultaat te komen actief en constructief reageren op ideeën en initiatieven van anderen Een holistische mensvisie en het belang ervan verduidelijken en toelichten (1.1) REFLECTEREN 3.8 Reflecteren over het samenwerken in groep eigen functioneren samenwerking reflecteren over het eigen kwaliteitsbewust handelen (1.13) reflecteren op de eigen communicatie binnen een kader om gedrag en sociale interacties te duiden (2.7) 2de graad bso 21

22 4 Binnen een welomschreven opdracht zorg dragen voor de gezondheid en het welzijn Context Doelgroep medeleerlingen gezonde kinderen (van 2,5 tot 10 jaar) gezonde volwassenen In de situatie van kind /volwassene zijn geen acute veranderingen te verwachten en geen problemen in de communicatie. Opdrachten Leerlingen voeren handelingen uit met een lage moeilijkheidsgraad (toepassen van routines). Leerlingen werken aan de hand van duidelijke instructies. Leerlingen werken onder directe begeleiding van de leraar. VISIE 4.1 De begrippen gezondheid en welzijn verduidelijken en toelichten gezondheid en welzijn zelfzorg, mantelzorg, professionele zorg welbevinden ziekte of aandoening*, functie*, activiteiten*, participatie*, persoonlijke factoren*, externe factoren* het ICF-schema van de World Health Organisation toelichten en toepassen op de context van de 2 de graad Holistische mensvisie en het belang ervan verduidelijken en toelichten (1.1) GEZONDHEID EN WELZIJN 4.2 De kernelementen en de uitbouw van het gezondheids- en welzijnsbeleid op school verduidelijken en toelichten visie op gezondheid van leerlingen visie op welzijn en welbevinden van leerlingen acties m.b.t. gezondheids- en welzijnsbeleid ondersteuningsaanbod op school ( leerlingenbegeleiding, CLB, ) participatiemogelijkheden op school (leerlingenraad, ) De kernelementen van het opvoedingsproject van de school verduidelijken en toelichten in het dagelijkse schoolleven (1.2) 22 2de graad bso

23 4.3 Exploreren en toelichten, aan de hand van de regionale sociale kaart, waar jongeren met hulpvragen in verband met gezondheid en welzijn in de eigen regio terecht kunnen 4.4 De werking van een instantie/organisatie voor jongeren met hulpvragen toelichten en deze organisatie bezoeken EHBO 4.5 In de context van de school noodsituaties herkennen en gepast reageren als burger handelen als eerstehulpverlener rustig blijven in noodsituaties psychosociale hulp verlenen: omgaan met slachtoffers, omgaan met omstaanders besmetting vermijden zorgdragen voor het comfort van het slachtoffer rekening houden met emotionele reacties nadien 4.6 Hulpinstanties op een correcte wijze verwittigen op school buiten de school: politie, brandweer, ambulancediensten, antigifcentrum, Op een vlotte wijze communiceren en hierbij gebruik maken van communicatiemiddelen (2.5) 4.7 In de context van de school kleine zorgen toedienen vingers/hand onder de kraan houden na verbranden in de keuken kleine schaafwonden reinigen, ontsmetten, 2de graad bso 23

24 GEZONDHEIDSBELEVING EN INSTANDHOUDING 4.8 Elementen m.b.t. gezondheidsbeleving en instandhouding verduidelijken en toelichten gezondheidsbeleving en instandhouding gezondheidsbevordering, preventie: gezondheidsdoelstellingen relatie met tendensen in de samenleving concretisering van gezondheidsdoelstellingen acties m.b.t. gezondheidsbevordering belang en gevolgen van leefstijl bij de uitvoering van een opdracht veilig handelen (1.5) bij de uitvoering van een opdracht ergonomisch handelen (1.6) bij de uitvoering van een opdracht hygiënisch handelen (1.7) 4.9 Het belang en het doel van concrete projecten en acties m.b.t. gezondheidsbevordering toelichten PARTICIPEREN 4.10 Participeren aan een project/actie m.b.t. gezondheidsbevordering, de doelgroep ondersteunen en kennismaken met de wijze waarop deze wordt begeleid Participeren deelnemen in contact komen met een doelgroep ondersteunen van een doelgroep communiceren in een 1-1 relatie diensten verlenen ondersteunen bij aan- en uitdoen van jassen (4.15) ondersteunen bij toiletbezoek van kinderen (4.13) inschenken van een drankje en/of aanbieden van een gerechthapje (6.13) klaarzetten en opruimen van het lokaal (7.14) klaarzetten en opruimen van materialen en benodigdheden sfeer creëren (7.16). bij de uitvoering van een opdracht methodisch handelen (1.3) bij de uitvoering van een opdracht milieubewust handelen (1.4) bij de uitvoering van een opdracht veilig handelen (1.5) bij de uitvoering van een opdracht ergonomisch handelen (1.6) bij de uitvoering van een opdracht hygiënisch handelen (1.7) bij de uitvoering van een opdracht economisch handelen (1.8) bij de uitvoering van een opdracht, vanuit een holistische mensvisie, respectvol handelen (1.9) binnen een welomschreven opdracht communiceren in een 1-1 relatie (2) binnen een welomschreven opdracht een maaltijd plannen, voorbereiden, bereiden (6) binnen een welomschreven opdracht zorg dragen voor lokalen, keuken en leefruimten (7) 24 2de graad bso

25 VOEDING EN STOFWISSELING 4.11 Kenmerken van de normale voeding en stofwisseling verduidelijken Begrip voeding, stofwisseling Functies spijsvertering benoemen van delen en aanduiden op een schets werking: opname en vertering huid benoemen van delen en aanduiden op een schets werking temperatuurcentrum (temperatuurregeling) ligging en aanduiden op een schets werking Menselijk functioneren belang van en zorg dragen voor het gebit eten en drinken de huid op peil houden van lichaamstemperatuur het groeien en ontwikkelen : verwoorden van het belang van de normale voeding en stofwisseling voor het menselijke functioneren verduidelijken waarom en hoe men zorg draagt voor de functies m.b.t. voeding en stofwisseling UITSCHEIDING 4.12 Kenmerken van de normale uitscheiding verduidelijken Begrip uitscheiding Functies urinestelsel darmstelsel Menselijk functioneren belang van en zorg dragen voor uitscheiding verwoorden van het belang van de normale uitscheiding voor het menselijk functioneren verduidelijken waarom en hoe men zorg draagt voor de functies m.b.t. uitscheiding 2de graad bso 25

26 de delen van het spijsverteringsstelsel benoemen en aanduiden op een schets. (4.11) de werking van het spijsverteringsstelsel verduidelijken (4.11) 4.13 Kinderen ondersteunen bij uitscheiding communiceren in een 1-1 relatie zorgen voor een gepaste sfeer: rust, geur, hygiëne, : kinderen naar het toilet begeleiden kinderen helpen bij het aankleden na toiletbezoek kinderen helpen bij het handen wassen. bij de uitvoering van een opdracht methodisch handelen (1.3) bij de uitvoering van een opdracht hygiënisch handelen (1.7) ACTIVITEITEN 4.14 Kenmerken m.b.t. normale activiteiten verduidelijken Begrip activiteiten Functies ademhalingsstelsel: benoemen van delen en aanduiden op een schets werking van de longen hart- en bloedvatenstelsel benoemen van delen en aanduiden op een schets werking van het hart samenstelling van het bloed bewegingsstelsel benoemen van delen en aanduiden op een schets werking: gewrichten en spieren relatie ademhalingsstelsel, bloedvatenstelsel en spijsverteringsstelsel Menselijk functioneren belang van en zorg dragen voor ademhaling beweging: bv. ontspanning, recreatie, mobiliteit energie verwoorden van het belang van normale activiteiten voor het menselijk functioneren verwoorden waarom en hoe men zorg draagt voor de functies m.b.t. activiteiten 4.15 Kinderen en volwassenen ondersteunen bij activiteiten communiceren in een 1-1 relatie (2) kinderen en volwassenen ondersteunen bij het aan- en uitdoen van jassen 26 2de graad bso

27 bij de uitvoering van een opdracht methodisch handelen (1.3) bij de uitvoering van een opdracht veilig handelen (1.5) bij de uitvoering van een opdracht ergonomisch handelen (1.6) bij de uitvoering van een opdracht, vanuit een holistische mensvisie, respectvol handelen (1.9) SLAAP EN RUST 4.16 Kenmerken van normale slaap en rust verduidelijken Begrip slaap, rust Menselijk functioneren belang van en zorg dragen voor slapen en rusten: gepaste sfeer, slaaprituelen, omgevingsfactoren, voldoende slaap, ontspanning verwoorden van het belang van een normale slaap en rust voor het menselijk functioneren verduidelijken waarom en hoe men zorg draagt voor slaap en rust de relatie tussen een gezonde levensstijl en linnenzorg toelichten (8.3) op basis van een werkmodel bedden luchten, opmaken en verschonen (8.13) WAARNEMING EN COGNITIE 4.17 Kenmerken van de normale waarneming verduidelijken Begrip waarneming, cognitie Functies zenuwstelsel benoemen van delen en aanduiden op een schets werking van de hersenen zintuigen benoemen van delen en aanduiden op een schets werking van de zintuigen relatie tussen zintuigen, zenuwstelsel (met inbegrip van de hersenen), bewegingsstelsel Menselijk functioneren belang van en zorg dragen voor zien, horen, smaken, voelen, ruiken leren en denken verwoorden van het belang van de normale waarneming voor het menselijk functioneren verduidelijken waarom en hoe men zorg draagt voor de waarneming benoemen van de delen van het bewegingsstelsel en aanduiden op een schets (4.14) verwoorden van de werking van het bewegingsstelsel (4.14) 2de graad bso 27

28 4.18 Zorg dragen voor hulpmiddelen (onderhouden) bij waarnemen bril hoorapparaat lenzen ontdekken van verschillende reinigingsproducten voor bril en lenzen herkennen van soorten lenzen verschillen tussen hoorapparaten onderzoeken SEKSUALITEIT EN VOORTPLANTING 4.19 Kenmerken m.b.t. hormonale invloeden, de seksualiteit en voorplanting verduidelijken Begrip seksualiteit, voortplanting Functies hormonaal stelsel benoemen van delen en aanduiden op een schets: bijnier, schildklier, geslachtsorganen werking: rol van hormonen, voortplantingsorganen, menstruele cyclus Menselijk functioneren belang van en zorg dragen voor seksualiteitsbeleving voortplanting anticonceptie bescherming tegen SOA hygiëne bij menstruatie : verwoorden van het belang van hormonale invloeden, seksualiteit en voortplanting voor het menselijk functioneren verduidelijken waarom en hoe men zorg draagt voor het menselijk functioneren m.b.t. hormonale invloeden, seksualiteit en voortplanting REFLECTEREN 4.20 Reflecteren over het eigen handelen (leefstijl) ten aanzien van gezondheid en welzijn reflecteren over het eigen kwaliteitsbewust handelen (1.13) reflecteren op het eigen communiceren binnen een kader om gedrag en sociale interacties te duiden (2.7) reflecteren over het samenwerken in groep (3.8) elementen m.b.t. gezondheidsbeleving en instandhouding verduidelijken en toelichten (4.8) 28 2de graad bso

29 5 Binnen een welomschreven opdracht ondersteunen bij (ped)agogische activiteiten Context Doelgroep medeleerlingen gezonde kinderen (van 2,5 tot 10 jaar) gezonde volwassenen In de situatie van kind /volwassene zijn geen acute veranderingen te verwachten en geen problemen in de communicatie. Opdrachten Leerlingen voeren handelingen uit met een lage moeilijkheidsgraad (toepassen van routines). Leerlingen werken aan de hand van duidelijke instructies. Leerlingen werken onder directe begeleiding van de leraar. VISIE 5.1 Vanuit een holistische mensvisie een kader om gedrag en sociale interacties te duiden verduidelijken en toelichten Een holistische mensvisie en het belang ervan verwoorden en toelichten (1.1) 5.2 Gedrag bij de uitvoering van een opdracht situeren binnen een kader om gedrag en sociale interacties te duiden respectvol handelen jegens zichzelf respectvol omgaan met anderen respectvol omgaan met materialen en benodigdheden behulpzaam zijn creatief zijn zin voor orde en nauwkeurigheid hebben loyaal zijn aan de klas, de school, de medeleerlingen Bij de uitvoering van een opdracht, vanuit een holistische mensvisie, respectvol handelen (1.9) 5.3 Het eigen gedrag situeren binnen een welbepaalde context en binnen een kader om gedrag en sociale interacties te duiden : herkennen welk gedrag men in welbepaalde contexten vaak en minder vaak stelt het zich eigen maken van bepaalde gedragingen die men in welbepaalde contexten weinig stelt 2de graad bso 29

30 zich bewust worden van het evenwichtig in relatie staan LEVENSLOOP 5.4 Verschillende levensfasen binnen de levensloop van de mens exploreren lichamelijke kenmerken psychische kenmerken sociale kenmerken invloed en tijdsgeest waarbinnen men geboren wordt waarden en normen beleving van het spel/spelen WELBEVINDEN 5.5 Het bij zichzelf verduidelijken van een basisemotie, een gedachte, een intentie, een gedrag/handeling woordenschat verwerven om basisemoties, gedachten en intenties, gedrag/handelingen te verwoorden 5.6 Het expressief uitdrukken van een basisemotie, een gedachte, een intentie, een gedrag/handeling woordenschat verwerven om basisemoties, gedachten, intenties, gedrag/handelingen te verwoorden durf ontwikkelen 5.7 Kenmerken m.b.t. het psychisch, sociaal en existentieel welbevinden verduidelijken en toelichten bij zichzelf bij anderen herkennen en verwoorden van kenmerken m.b.t. het psychisch, sociaal en existentieel welbevinden verwoorden van de relatie tussen psychisch, sociaal, existentieel en lichamelijk welbevinden reflecteren over het eigen welbevinden observeren van verbaal en non-verbaal gedrag 30 2de graad bso

31 holistische mensvisie en het belang ervan verduidelijken en toelichten (1.1) verschillende begrippen m.b.t. het communiceren in een 1-1 relatie verduidelijken, toelichten en exploreren (2.1) 5.8 Beïnvloedende factoren (intern en extern) voor het psychisch, sociaal en existentieel welbevinden verduidelijken en toelichten bij zichzelf bij anderen uiten van het zelfwaardegevoel eigen kwaliteiten/eigenschappen in kaart brengen de eigen sociale relaties in kaart brengen reflecteren over het belang van relaties voor zichzelf de wijze waarop men al dan niet met anderen in interactie gaat situeren in een kader om gedrag en sociale interacties te duiden verwoorden en herkennen van beïnvloedende factoren voor het psychisch, sociaal en existentieel welbevinden reflecteren over beïnvloedende factoren voor het eigen psychisch, sociaal, existentieel en lichamelijk welbevinden observeren van beïnvloedende factoren voor het welbevinden van anderen Holistische mensvisie en het belang ervan verduidelijken en toelichten (1.1) 5.9 Verduidelijken hoe men het eigen welbevinden en dat van anderen kan verhogen PARTICIPEREN 5.10 Participeren aan een gepaste (vrije)tijdsactiviteit, de doelgroep ondersteunen en kennismaken met de wijze waarop deze wordt begeleid Participeren deelnemen in contact komen met een doelgroep ondersteunen van een doelgroep communiceren in een 1-1 relatie diensten verlenen Gepaste (vrijetijds)activiteit: activiteiten voor kinderen (school, jeugdbeweging, buitenschoolse opvang) activiteiten voor medioren en senioren ondersteunen bij aan- en uitdoen van jassen (4.15) ondersteunen bij toiletbezoek van kinderen (4.13) inschenken van een drankje en/of aanbieden van een gerecht, hapje (6.13) klaarzetten en opruimen van het lokaal (7.14) klaarzetten en opruimen van materialen en benodigdheden sfeer creëren (7.16) doelgroep begroeten 2de graad bso 31

32 bij de uitvoering van een opdracht methodisch handelen (1.3) bij de uitvoering van een opdracht milieubewust handelen (1.4) bij de uitvoering van een opdracht veilig handelen (1.5) bij de uitvoering van een opdracht ergonomisch handelen (1.6) bij de uitvoering van een opdracht hygiënisch handelen (1.7) bij de uitvoering van een opdracht economisch handelen (1.8) bij de uitvoering van een opdracht, vanuit een holistische mensvisie, respectvol handelen (1.9) binnen een welomschreven opdracht communiceren in een 1-1 relatie (2) binnen een welomschreven opdracht een maaltijd plannen, voorbereiden, bereiden (6) binnen een welomschreven opdracht zorg dragen voor lokalen, keuken en leefruimten (7) kennismaken met doelgroepen binnen de directe en de indirecte zorg (9.3) REFLECTEREN 5.11 Reflecteren over het eigen (ped)agogisch handelen reflecteren over het eigen kwaliteitsbewust handelen (1.13) reflecteren op het eigen communiceren binnen een kader om gedrag en sociale interacties te duiden (2.7) reflecteren over het samenwerken in groep (3.8) reflecteren over het eigen handelen (leefstijl) t.o.v. gezondheid en welzijn (4.20) 32 2de graad bso

33 6 Binnen een welomschreven opdracht een maaltijd plannen, voorbereiden en bereiden Context Doelgroep medeleerlingen gezonde kinderen (van 2,5 tot 10 jaar) gezonde volwassenen In de situatie van kind /volwassene zijn geen acute veranderingen te verwachten en geen problemen in de communicatie. Opdrachten Leerlingen voeren handelingen uit met een lage moeilijkheidsgraad (toepassen van routines). Leerlingen werken aan de hand van duidelijke instructies. Leerlingen werken onder directe begeleiding van de leraar. Eenvoudige, gezonde dagelijkse keuken VISIE 6.1 Het begrip voedingsvoorlichting in zijn verschillende betekenissen verduidelijken en toelichten voedingsvoorlichting voedingsvoorlichtingsmodel bronnen waarin voeding aan bod komt voeding die gerelateerd is aan een visie 6.2 De relatie tussen maatschappelijke tendensen en maaltijdzorg verduidelijken en toelichten toelichten van recente maatschappelijke tendensen zoals het uitbesteden van huishoudelijke taken, het gebruik van kant- en klaar maaltijden, het gebruik van halffabrikaten verwoorden van de relatie tussen financiële mogelijkheden en maaltijdzorg verduidelijken van de relatie tussen een gezonde leefstijl en maaltijdzorg tendensen in maaltijdzorg exploreren bij de uitvoering van een opdracht, vanuit een holistische mensvisie, respectvol handelen (1.9) een holistische mensvisie en het belang ervan verduidelijken en toelichten (1.1) 2de graad bso 33

34 PLANNEN / VOORBEREIDEN 6.3 Met ondersteuning van een voedingsvoorlichtingsmodel, een maaltijd samenstellen en deze keuze toelichten ontbijt middagmaal avondmaal tussendoortje hanteren van een voedingsmiddelentabel als naslagwerk toelichten van maaltijdpatronen voor een dag toelichten van het belang van een volwaardige maaltijd per dag onderscheiden van productgroepen producten in de juiste productgroep schikken vanuit het voorlichtingsmodel voor één persoon aanbevolen hoeveelheden per productgroep afleiden toelichten van het belang van evenwichtige voeding rekening houden met het doel van de maaltijd bij de samenstelling van de maaltijd rekening houden met het seizoen waarin men zich bevindt bij de samenstelling van de maaltijd rekening houden met een budget bij de samenstelling van een maaltijd rekening houden met het aantal personen een maaltijd samenstellen in functie van de voorkeur en gewoonten van de personen voor wie men kookt een maaltijd samenstellen vanuit een bepaalde visie: gezonde voeding, vegetarische voeding een maaltijd samenstellen rekening houdend met normen vanuit een bepaalde cultuur en/of godsdienst: Islam, een maaltijd samenstellen rekening houdend met de tijd die voor handen is een maaltijd samenstellen rekening houdend met materialen, benodigdheden, bereidingswijzen en technieken die men al hanteert bij de uitvoering van een opdracht methodisch handelen (1.3) bij de uitvoering van een opdracht milieubewust handelen (1.4) bij de uitvoering van een opdracht economisch handelen (1.8) 6.4 Met ondersteuning van een werkmodel een passende bereidingswijze, materialen en benodigdheden kiezen en deze keuze toelichten onderscheiden en toelichten van principes en technieken voor het bereiden van een maaltijd 34 2de graad bso

35 Bij de uitvoering van een opdracht methodisch handelen: informeren (1.3). PLANNEN / VOORBEREIDEN - AANKOPEN EN BEWAREN 6.5 Boodschappen/aankopen doen voor een persoon op basis van een met hem of haar besproken lijstje communiceren in een 1-1 relatie (winkelbediende, persoon voor wie men boodschappen doen) een boodschappenlijst opstellen aan de hand van een instructiefiche boodschappenlijst lezen en opvolgen schikken van producten in de juiste productgroep efficiënt winkelen correct betalen correct tellen boodschappen/aankopen doen met een bepaald budget seizoensgebonden producten kiezen en aankopen producten aankopen in functie van het voorkomen van verpakkingsafval: bulkgoederen versus voorverpakte goederen bij aankoop rekening houden met de houdbaarheidsdatum op het product bij aankopen rekening houden met promoties omgaan met reclame rekening houden met bewaartechnieken bij de uitvoering van een opdracht methodisch handelen (1.3) bij de uitvoering van een opdracht milieubewust handelen (1.4) bij de uitvoering van een opdracht ergonomisch handelen (1.6) bij de uitvoering van een opdracht hygiënisch handelen (1.7) bij de uitvoering van een opdracht economisch handelen (1.8) 6.6 De betekenis van de ingrediëntenlijst, de bereidingswijze, de houdbaarheidsdatum en de bewaarvoorschriften op een verpakking verduidelijken en toelichten lezen van een etiket onderscheiden en toelichten van de voedingsstoffen en hun symbolen onderscheiden en toelichten van de verschillende principes en technieken 2de graad bso 35

36 6.7 De aangekochte goederen opbergen en bewaren first-in-first-outsysteem (fifo) koelen invriezen de gekochte goederen bewaren in optimale omstandigheden toelichten van de begrippen bederf en bewaren van voedingsmiddelen Een bereiding bewaren (6.16) PLANNEN / VOORBEREIDEN - WEGEN EN METEN 6.8 Met ondersteuning van een werkmodel de benodigde hoeveelheden van een product afwegen, meten en schatten gebruik maken van kleinhuishoudelijke weeg- en meettoestellen onderhouden van kleinhuishoudelijke weeg- en meettoestellen het schatten van hoeveelheden en zich behelpen met eenvoudige technieken gebruik maken van praktische maten (beker, kopje eetlepel theelepel) Bij de uitvoering van een opdracht hygiënisch handelen (1.7) BEREIDEN 6.9 Met ondersteuning van een werkmodel gerechten voor medeleerlingen bereiden en toepassen van bereidingswijzen en technieken toelichten dat verschillende principes en technieken een invloed hebben op een product toepassen van bewaarmethodes bij de uitvoering van een opdracht methodisch handelen (1.3) bij de uitvoering van een opdracht milieubewust handelen (1.4) bij de uitvoering van een opdracht veilig handelen (1.5) bij de uitvoering van een opdracht ergonomisch handelen (1.6) bij de uitvoering van een opdracht hygiënisch handelen (1.7) bij de uitvoering van een opdracht economisch handelen (1.8) bij de uitvoering van een opdracht, vanuit een holistische mensvisie, respectvol handelen (1.9) de aangekochte goederen opbergen en bewaren (6.8) een bereiding bewaren (6.16) 36 2de graad bso

37 6.10 Met ondersteuning van een werkmodel een eenvoudig gerecht voor een doelgroep buiten de klasgroep bereiden en toepassen van bereidingswijzen en technieken bij de uitvoering van een opdracht milieubewust handelen (1.4) bij de uitvoering van een opdracht veilig handelen (1.5) bij de uitvoering van een opdracht ergonomisch handelen (1.6) bij de uitvoering van een opdracht hygiënisch handelen (1.7) bij de uitvoering van een opdracht economisch handelen (1.8) bij de uitvoering van een opdracht methodisch handelen (1.3) 6.11 Met ondersteuning van een werkmodel werken met kleinhuishoudelijke toestellen het onderhouden van kleinhuishoudelijke toestellen bij de uitvoering van een opdracht methodisch handelen (1.3) bij de uitvoering van een opdracht veilig handelen (1.5) 6.12 In het werkveld kennismaken met toestellen uit de groothuishouding en met de context waarin ze worden gebruikt MAALTIJD NEMEN 6.13 Gerechten en dranken presenteren, inschenken en aanbieden communiceren in een 1-1 relatie (2) bij de uitvoering van een opdracht methodisch handelen (1.3) bij de uitvoering van een opdracht milieubewust handelen (1.4) bij de uitvoering van een opdracht veilig handelen (1.5) bij de uitvoering van een opdracht ergonomisch handelen (1.6) bij de uitvoering van een opdracht hygiënisch handelen (1.7) bij de uitvoering van een opdracht economisch handelen (1.8) bij de uitvoering van een opdracht, vanuit een holistische mensvisie, respectvol handelen (1.9) 6.14 Samen maaltijd nemen met de klas tafel dekken eenvoudige etiquetteregels respecteren vlot communiceren in een 1-1 relatie (2) vlot communiceren in groep (3) Bij de uitvoering van een opdracht, vanuit een holistische mensvisie, respectvol handelen (1.9) 2de graad bso 37

38 6.15 Samen maaltijd nemen met een doelgroep tafel dekken eenvoudige etiquetteregels respecteren vlot communiceren in een 1-1 relatie (2) in leefruimten een huiselijke sfeer creëren rekening houdend met gegeven criteria. (7.16) bij de uitvoering van een opdracht, vanuit een holistische mensvisie, respectvol handelen (1.9) 6.16 Een bereiding bewaren NAZORG koelen invriezen afdekken bewaren van warme gerechten onderscheid maken tussen het bewaren voor langere en kortere tijd toelichten van micro-organismen en hun levensvoorwaarden de invloed van temperatuur op het bewaringsproces toelichten rekening houden met etikettering first-in-first-outsysteem hanteren De aangekochte goederen opbergen en bewaren (6.7) 6.17 De vaat wassen (machinaal en met de hand) en opruimen rekening houden met de factoren in het reinigingsproces afdrogen de vaat wegbergen de keuken opruimen en reinigen het toestel/benodigdheden onderhouden bij de uitvoering van een opdracht methodisch handelen (1.3) bij de uitvoering van een opdracht milieubewust handelen (1.4) bij de uitvoering van een opdracht veilig handelen (1.5) bij de uitvoering van een opdracht ergonomisch handelen (1.6) bij de uitvoering van een opdracht hygiënisch handelen (1.7) bij de uitvoering van een opdracht economisch handelen (1.8) bij de uitvoering van een opdracht, vanuit een holistische mensvisie, respectvol handelen (1.9) de 4 factoren in het reinigingsproces toelichten ( ) 38 2de graad bso

VERZORGING-VOEDING TWEEDE GRAAD BSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL D/2012/7841/018. Vervangt D/2010/7841/006 vanaf 1 september 2012

VERZORGING-VOEDING TWEEDE GRAAD BSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL D/2012/7841/018. Vervangt D/2010/7841/006 vanaf 1 september 2012 VERZORGING-VOEDING TWEEDE GRAAD BSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL Vervangt D/2010/7841/006 vanaf 1 september 2012 Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040

Nadere informatie

VERZORGING-VOEDING TWEEDE GRAAD BSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL D/2013/7841/061. Vervangt D/2012/7841/018 vanaf 1 september 2013

VERZORGING-VOEDING TWEEDE GRAAD BSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL D/2013/7841/061. Vervangt D/2012/7841/018 vanaf 1 september 2013 VERZORGING-VOEDING TWEEDE GRAAD BSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL Vervangt D/2012/7841/018 vanaf 1 september 2013 Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040

Nadere informatie

Omgang en communicatie. Huishoudzorg. Gezondheid en welzijn. Tweede graad Verzorging voeding. Schooljaar 2010-2011. Verzorging-voeding

Omgang en communicatie. Huishoudzorg. Gezondheid en welzijn. Tweede graad Verzorging voeding. Schooljaar 2010-2011. Verzorging-voeding KIJK WIJZER VV Tweede graad Verzorging voeding Schooljaar 2010-2011 Verzorging - voeding Basiszorg Omgang en communicatie Wie ben ik? Zelfbeeld Ik in omgang met de ander Omgang Verzorging-voeding Ik =

Nadere informatie

Vernieuwingen leerplannen BSO studiegebied Personenzorg

Vernieuwingen leerplannen BSO studiegebied Personenzorg Vernieuwingen leerplannen BSO studiegebied Personenzorg Verzorging-voeding 2 de graad vanaf 2010 Verzorging 3 de graad vanaf 2012 Organisatiehulp 3 de graad vanaf 2012 Ingrid Molein 1 Uitgangspunten Vanuit

Nadere informatie

Dinsdag 27 september 2011 Ingrid Molein Annick Van der Stricht. DPB Gent

Dinsdag 27 september 2011 Ingrid Molein Annick Van der Stricht. DPB Gent Dinsdag 27 september 2011 Ingrid Molein Annick Van der Stricht DPB Gent Zorg en begeleiding bieden aan kinderen en volwassenen Vanuit een holistische, emancipatorische en dynamische visie Functioneren

Nadere informatie

Leerplantoelichting 3de graad OH. Gent 2011-09-23

Leerplantoelichting 3de graad OH. Gent 2011-09-23 Leerplantoelichting 3de graad OH Gent DEEL 1 Situering actualisering leerplan OH binnen het geheel van de vernieuwing bso- personenzorg Waarom? Gewijzigde context Tendensen in maatschappij, arbeidsmarkt,

Nadere informatie

Vernieuwing 2de graad bso. Voorscholingstraject: sessie 1

Vernieuwing 2de graad bso. Voorscholingstraject: sessie 1 Vernieuwing 2de graad bso Voorscholingstraject: sessie 1 Inhoudstafel Deel 1: Studiegebied personenzorg opnieuw bekeken? Deel 2: Welke visie op leren willen we meenemen? Deel 3: Leerplan 2de graad 26-6-2012

Nadere informatie

Actualisatie Studierichting STW. Integrale Opdrachten. December 2010

Actualisatie Studierichting STW. Integrale Opdrachten. December 2010 Actualisatie Studierichting STW Integrale Opdrachten December 2010 Voeding binnen IO - inspectie: onderscheid leerplan voeding 2de en 3de graad - September 2011 - geen nieuw leerplan maar bestaande geëvalueerd:

Nadere informatie

Actualisering 3 de graad BSO Organisatiehulp. vanaf september 2012

Actualisering 3 de graad BSO Organisatiehulp. vanaf september 2012 Actualisering 3 de graad BSO Organisatiehulp vanaf september 2012 Visie op leren in studiegebied personenzorg COMPETENTIE ONTWIKKELEND LEREN 26-6-2012 Organisatiehulp vanaf 2012 2 Studiegebied Personenzorg

Nadere informatie

7kz Evaluatie stage bko

7kz Evaluatie stage bko Evaluatie van Lambrecht Elise: Stage bko 1 Deze evaluatie dient ingevuld te worden door de Mentor, monitoren Ideekids Cluster: AD1 Kwaliteitsbewust handelen Doelstelling: Aanmelden de Ik groet de aanwezigen

Nadere informatie

Dinsdag 25 oktober 2011 Ingrid Molein Annick Van der Stricht. DPB Gent

Dinsdag 25 oktober 2011 Ingrid Molein Annick Van der Stricht. DPB Gent Dinsdag 25 oktober 2011 Ingrid Molein Annick Van der Stricht DPB Gent Studiegebied personenzorg opnieuw bekeken. Vanwaar komt deze vernieuwing? Dpb Gent Gewijzigde context: Tendensen in gezondheids-en

Nadere informatie

Paritair leercomité 330 OPLEIDINGSPROGRAMMA LOGISTIEK ASSISTENT IN DE ZIEKENHUIZEN 12 maanden

Paritair leercomité 330 OPLEIDINGSPROGRAMMA LOGISTIEK ASSISTENT IN DE ZIEKENHUIZEN 12 maanden Paritair leercomité 330 OPLEIDINGSPROGRAMMA LOGISTIEK ASSISTENT IN DE ZIEKENHUIZEN 12 maanden Toelichting: Op dit formulier worden de competenties hernomen die binnen de opleiding tot logistiek assistent

Nadere informatie

VERZORGING DERDE GRAAD BSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL D/2012/7841/034. Vervangt D/1999/0279/031 vanaf 1 september 2012

VERZORGING DERDE GRAAD BSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL D/2012/7841/034. Vervangt D/1999/0279/031 vanaf 1 september 2012 VERZORGING DERDE GRAAD BSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL Vervangt D/1999/0279/031 vanaf 1 september 2012 Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel

Nadere informatie

IMK Dilsen-Stokkem. Imk Lanklaar Rotem. Verzorging-voeding, 2 de graad Verzorging, 3 de graad

IMK Dilsen-Stokkem.  Imk Lanklaar Rotem. Verzorging-voeding, 2 de graad Verzorging, 3 de graad www.instituutmariakoningin.be Imk Lanklaar Rotem IMK Dilsen-Stokkem Verzorging-voeding, 2 de graad Verzorging, 3 de graad Specialisatie Kinderzorg Specialisatie Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige Eerste

Nadere informatie

VOET EN STUDIEGEBIED PERSONENZORG

VOET EN STUDIEGEBIED PERSONENZORG Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VOET EN STUDIEGEBIED PERSONENZORG Elementen van de Stam Alle elementen van de stam zijn fundamenteel in de vorming van

Nadere informatie

OPLEIDINGSPROGRAMMA ILW. DUUR: 12 maanden

OPLEIDINGSPROGRAMMA ILW. DUUR: 12 maanden LOGISTIEK HELPER in de verzorgingssector OPLEIDINGSPROGRAMMA ILW DUUR: 12 maanden COMPETENTIES CLUSTERS VAN COMPETENTIES De leerling kan de organisatie en doelgroepen van een zorginstelling verduidelijken;

Nadere informatie

Paritair leercomité 330 OPLEIDINGSPROGRAMMA LOGISTIEK HELPER IN DE ZORGINSTELLINGEN 12 maanden

Paritair leercomité 330 OPLEIDINGSPROGRAMMA LOGISTIEK HELPER IN DE ZORGINSTELLINGEN 12 maanden Paritair leercomité 330 OPLEIDINGSPROGRAMMA LOGISTIEK HELPER IN DE ZORGINSTELLINGEN 12 maanden Toelichting: Op dit formulier worden de competenties hernomen die binnen de opleiding tot logistiek helper

Nadere informatie

Profieldelen BB KB GL. 1. Profiel: Zorg en welzijn Profieldeel: Mens en gezondheid

Profieldelen BB KB GL. 1. Profiel: Zorg en welzijn Profieldeel: Mens en gezondheid Profieldelen Kenmerkend voor de beroepen in Zorg en Welzijn (Z&W) is het werken met en voor mensen gericht op fysiek, psychisch en sociaal welbevinden waarbij de beroepsbeoefenaar zelf het belangrijkste

Nadere informatie

ORGANISATIE-ASSISTENTIE 3DE GRAAD BSO SPECIALISATIEJAAR

ORGANISATIE-ASSISTENTIE 3DE GRAAD BSO SPECIALISATIEJAAR ORGANISATIE-ASSISTENTIE 3DE GRAAD BSO SPECIALISATIEJAAR LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL Vervangt D/2010/7841/051 vanaf 1 september 2014 Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat

Nadere informatie

IMK Verzorging-voeding, 2 de graad

IMK Verzorging-voeding, 2 de graad 1 IMK Verzorging-voeding, 2 de graad Belangstellingsgebied Welzijn en sociale wetenschappen leertraject praktisch De opleiding Verzorging-voeding (VV) is gesitueerd in de 2 de graad van het beroepssecundair

Nadere informatie

ATTITUDINALE DOELEN VOOR DE KLEUTERSCHOOL Klas : Schooljaar : Thema's I II III trimester

ATTITUDINALE DOELEN VOOR DE KLEUTERSCHOOL Klas : Schooljaar : Thema's I II III trimester ATTITUDINALE DOELEN VOOR DE KLEUTERSCHOOL Klas : Schooljaar : Thema's I II III trimester 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Positieve ingesteldheid 1 zich emotioneel goed voelen 2 zich als persoon iets

Nadere informatie

Vernieuwing 3de graad bso. Informatiesessie

Vernieuwing 3de graad bso. Informatiesessie Vernieuwing 3de graad bso Informatiesessie Inleidend Vernieuwen = ontwikkelen We willen ontwikkelen in overleg met de basis, vanuit een samenwerking met de pedagogische begeleiding. 26-6-2012 2 Inleidend

Nadere informatie

BIJLAGE 2 RELATIONELE EN SEKSUELE VORMING IN DE LEERPLANNEN. Inleiding. verwijst naar ontwikkelingsaspecten uit het OWP

BIJLAGE 2 RELATIONELE EN SEKSUELE VORMING IN DE LEERPLANNEN. Inleiding. verwijst naar ontwikkelingsaspecten uit het OWP BIJLAGE 2 RELATIONELE EN SEKSUELE VORMING IN DE LEERPLANNEN Inleiding In alle leerplannen en in het Ontwikkelingsplan voor de Katholieke Basisschool zitten aspecten van relationele vorming verwerkt. Soms

Nadere informatie

Begeleider in de kinderopvang

Begeleider in de kinderopvang DBSO-opleidingskaarten Administratieve groep 37701 Rubriek: Personenzorg 9/06/2011 Begeleider in de kinderopvang Kerntaken De begeleider in de kinderopvang begeleidt en verzorgt baby s, peuters, kleuters

Nadere informatie

Als je in zorg of welzijn werkt, krijg je veel te maken met zorgvragers die ondersteunt moeten worden in hun persoonlijke verzorging/adl.

Als je in zorg of welzijn werkt, krijg je veel te maken met zorgvragers die ondersteunt moeten worden in hun persoonlijke verzorging/adl. STER opdracht ADL Als je in zorg of welzijn werkt, krijg je veel te maken met zorgvragers die ondersteunt moeten worden in hun persoonlijke verzorging/adl. In de eerste 10 weken van je opleiding heb je

Nadere informatie

OPLEIDINGSPROGRAMMA ILW. DUUR: 36 maanden 24 maanden indien de competenties Logistieke hulp in de verzorgingssector reeds zijn verworven

OPLEIDINGSPROGRAMMA ILW. DUUR: 36 maanden 24 maanden indien de competenties Logistieke hulp in de verzorgingssector reeds zijn verworven VERZORGENDE OPLEIDINGSPROGRAMMA ILW DUUR: 36 maanden 24 maanden indien de competenties Logistieke hulp in de verzorgingssector reeds zijn verworven Competenties: CLUSTERS VAN COMPETENTIES De leerling kan

Nadere informatie

Servicedocument. Bij het leerplan Verzorging-voeding

Servicedocument. Bij het leerplan Verzorging-voeding Servicedocument Bij het leerplan Verzorging-voeding December 2009 Servicedocument Bij het leerplan Verzorging-voeding December 2009 Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1,

Nadere informatie

OPLEIDINGENSTRUCTUUR KELNER. HORECASECTOR Beroepenstructuur (SERV/Centrum voor Vorming en Vervolmaking in de Horecasector, april 2000)

OPLEIDINGENSTRUCTUUR KELNER. HORECASECTOR Beroepenstructuur (SERV/Centrum voor Vorming en Vervolmaking in de Horecasector, april 2000) OPLEIDINGENSTRUCTUUR KELNER 1. BESCHRIJVING Referentiekaders: WELZIJN OP HET WERK Beroepsprofielen (SERV, oktober 2004) HORECASECTOR Beroepenstructuur (SERV/Centrum voor Vorming en Vervolmaking in de Horecasector,

Nadere informatie

Dinsdag 20 maart 2012 Ingrid Molein Annick Van der Stricht. Dpb Gent

Dinsdag 20 maart 2012 Ingrid Molein Annick Van der Stricht. Dpb Gent Dinsdag 20 maart 2012 Ingrid Molein Annick Van der Stricht Dpb Gent 20 maart 2012 2 3 competenties, 7 AD s en 122 LPD, Context leerplan Juridisch kader en beroepsprofielen respecteren Belang van integratie

Nadere informatie

Organisatiehulp. 26 januari Leerplantoelichting 3de graad OH 1

Organisatiehulp. 26 januari Leerplantoelichting 3de graad OH 1 Organisatiehulp 26 januari 2012 Leerplantoelichting 3de graad OH 1 Vorige sessie september 2011 Situering actualisering leerplan OH binnen het geheel van de vernieuwing bso-personenzorg Uitgangspunten

Nadere informatie

BIJLAGE 3 DE LEERPLANNEN EN RELATIONELE EN

BIJLAGE 3 DE LEERPLANNEN EN RELATIONELE EN BIJLAGE 3 DE LEERPLANNEN EN RELATIONELE EN SEKSUELE VORMING In deze bijlage maken we de vergelijking tussen de Ontwikkelingsdoelen uit het Ontwikkelingsplan van de katholieke kleuterschool en de doelen

Nadere informatie

Infofiche Helpertje. 1. Praktische gegevens. 2. Inhoud en doelstellingen

Infofiche Helpertje. 1. Praktische gegevens. 2. Inhoud en doelstellingen Infofiche Helpertje 1. Praktische gegevens Werkboek: Helpertje (CN0618) Handleiding: Eerstehulpcursussen Helpertje-Junior Helper (CN0617) Doelgroep: 10 tot 12 jaar Duur: 16 uur + praktijktest Lesgever:

Nadere informatie

Infofiche Helpertje. 1. Praktische gegevens. 2. Inhoud en doelstellingen

Infofiche Helpertje. 1. Praktische gegevens. 2. Inhoud en doelstellingen Infofiche Helpertje 1. Praktische gegevens + Werkboek: Helpertje (CN0618) + Handleiding: Eerstehulpcursussen Helpertje en Junior Helper (CN0617) + Doelgroep: 10 tot 12 jaar + Duur: 16 uur + praktijktest

Nadere informatie

Traject Dienstverlening; Helpende zorg en welzijn CONCEPT. Traject Dienstverlening, Helpende zorg en welzijn ThiemeMeulenhoff 1

Traject Dienstverlening; Helpende zorg en welzijn CONCEPT. Traject Dienstverlening, Helpende zorg en welzijn ThiemeMeulenhoff 1 Traject Dienstverlening; Helpende zorg en welzijn Traject Dienstverlening, Helpende zorg en welzijn 24-11-16 ThiemeMeulenhoff 1 Dienstverlening; Helpende zorg en welzijn Inhoudsopgave(concept) THEMA 1

Nadere informatie

Voorscholingstraject: visie op leren. Sessie 2

Voorscholingstraject: visie op leren. Sessie 2 Voorscholingstraject: visie op leren Sessie 2 Dagindeling Visie op leren: uiteenzetting Inoefenen m.b.t. visie op leren Opdracht: Uitwisseling praktijkvoorbeelden in functie van nieuw leerplan (reeds vertrouwde

Nadere informatie

Functioneringsinstrument NAH (FINAH)

Functioneringsinstrument NAH (FINAH) Functioneringsinstrument NAH (FINAH) Meetinstrument voor het functioneren van personen met NAH op vlak van activiteiten en participatie vanuit het standpunt van de persoon met NAH en zijn/haar Versie Mantelzorger

Nadere informatie

1.a. De leerlingen hebben een positieve houding tegenover ICT en zijn bereid ICT te gebruiken om hen te ondersteunen bij het leren.

1.a. De leerlingen hebben een positieve houding tegenover ICT en zijn bereid ICT te gebruiken om hen te ondersteunen bij het leren. Leerlijn ICT DERDE LEERJAAR 1 Kennismaken - aanzetten - occasioneel opbouwen - regelmatig VERWERVEN - systematisch 1.a. De leerlingen hebben een positieve houding tegenover ICT en zijn bereid ICT te gebruiken

Nadere informatie

Copyright Plantyn. A Visie op gezondheid en ziekte 17 1 Begrippen gezondheid, ziekte, preventie en GVO 17

Copyright Plantyn. A Visie op gezondheid en ziekte 17 1 Begrippen gezondheid, ziekte, preventie en GVO 17 INHOUDSTAFEL Woord vooraf 9 Pictogrammen 10 Doelstellingen 11 I OVER ZORG 15 A Visie op gezondheid en ziekte 17 1 Begrippen gezondheid, ziekte, preventie en GVO 17 1.1 Gezondheid 17 1.2 Ziekte 18 1.3 Preventie

Nadere informatie

Integrale lichaamsmassage

Integrale lichaamsmassage Integrale lichaamsmassage Eindtermen theorie: - De therapeut heeft kennis van anatomie/fysiologie en pathologie m.b.t. Integrale lichaamsmassage; - De therapeut is zich ervan bewust dat een massage behandeling

Nadere informatie

Competentieprofiel. Maatschappelijk werker

Competentieprofiel. Maatschappelijk werker Competentieprofiel maatschappelijk werker OCMW 1. Functie Functienaam Afdeling Dienst Functionele loopbaan Maatschappelijk werker Sociale zaken Sociale dienst B1-B3 2. Context Het OCMW garandeert aan elke

Nadere informatie

Profielmodule: Mens en gezondheid (Deel)taken en eindtermen 1

Profielmodule: Mens en gezondheid (Deel)taken en eindtermen 1 Profielmodule: Mens en gezondheid (Deel)taken en eindtermen Taak: : P/ZW/. : P/ZW/. : P/ZW/.3. ondersteunen bij keuzes voor een gezonde leefstijl informatie geven over een gezonde leefstijl. Leerweg Basis

Nadere informatie

STER opdracht huishoudkunde

STER opdracht huishoudkunde STER opdracht huishoudkunde Als je in zorg of welzijn werkt, zul je veel te maken krijgen met zorgvragers die ondersteund moeten worden in het huishouden. In de eerste 10 weken van je opleiding ben je

Nadere informatie

Opleiding: LOGISTIEK HELPER IN DE ZORGINSTELLINGEN

Opleiding: LOGISTIEK HELPER IN DE ZORGINSTELLINGEN Opleiding: LOGISTIEK HELPER IN DE ZORGINSTELLINGEN Als logistiek helper ga je vooral werken in rust - en verzorgingstehuizen. Het is dus heel belangrijk dat je goed kan omgaan met bejaarden en gehandicapten.

Nadere informatie

Woonzorgcentrum De Berk

Woonzorgcentrum De Berk FUNCTIEPROFIEL WOONASSISTENT 1 FUNCTIEDOEL De woonassistent verzorgt een nette en hygiënische woon- en leefomgeving van de bewoner De woonassistent biedt ondersteuning aan het verzorgend personeel. De

Nadere informatie

FUNCTIEPROFIEL. Functie: Leefgroepmedewerker. A. Functiebeschrijving. 1. Doel van de functie

FUNCTIEPROFIEL. Functie: Leefgroepmedewerker. A. Functiebeschrijving. 1. Doel van de functie Functie: Leefgroepmedewerker FUNCTIEPROFIEL A. Functiebeschrijving 1. Doel van de functie Hij/zij staat in voor de dagelijkse, continue ondersteuning van de bewoners van de leefgroep met een meervoudige

Nadere informatie

Leerlijn ICT VIJFDE LEERJAAR 1 Kennismaken - aanzetten - occasioneel opbouwen - regelmatig VERWERVEN - systematisch herhalen - verdiepen - verbreden -

Leerlijn ICT VIJFDE LEERJAAR 1 Kennismaken - aanzetten - occasioneel opbouwen - regelmatig VERWERVEN - systematisch herhalen - verdiepen - verbreden - Leerlijn ICT VIJFDE LEERJAAR 1 Kennismaken - aanzetten - occasioneel opbouwen - regelmatig VERWERVEN - systematisch herhalen - verdiepen - verbreden - 1.a. De leerlingen hebben een positieve houding tegenover

Nadere informatie

Infofiche Junior Helper

Infofiche Junior Helper Infofiche Junior Helper 1. Praktische gegevens + Werkboek: Junior Helper (CN0619) + Handleiding: Eerstehulpcursussen Helpertje en Junior Helper (CN0617) + Doelgroep: 13 tot 15 jaar + Duur: 16 uur + praktijktest

Nadere informatie

Kerntaak 1 Bieden van zorg en ondersteuning op basis van een werkplanning. STER opdracht huishoudkunde

Kerntaak 1 Bieden van zorg en ondersteuning op basis van een werkplanning. STER opdracht huishoudkunde STER opdracht huishoudkunde Als je in zorg of welzijn werkt, zul je veel te maken krijgen met zorgvragers die ondersteund moeten worden in het huishouden. In de eerste 0 weken van je opleiding ben je gestart

Nadere informatie

Lokaliseren situeren van plaatsen op een landkaart (in een beperkt of ruim kader).

Lokaliseren situeren van plaatsen op een landkaart (in een beperkt of ruim kader). De volgende vakken komen aan bod Aardrijkskunde Maatschappelijke vorming (MAVO) Nederlands Godsdienst Niet-conventionele zedenleer LEERDOELSTELLINGEN LESFICHE C Door aan de slag te gaan met lesfiche C

Nadere informatie

Peuters Groep 1 Groep 2 Groep 3 BP MP EP M1 E1 M2 E2 M3

Peuters Groep 1 Groep 2 Groep 3 BP MP EP M1 E1 M2 E2 M3 1. Omgaan met jezelf, met en met volwassenen Peuters Groep 1 Groep 2 Groep 3 BP MP EP M1 E1 M2 E2 M3 Zelfbeeld Sociaal gedrag belangstelling voor andere kinderen, maar houden weinig rekening met de ander

Nadere informatie

THUIS- EN BEJAARDENZORG/ ZORGKUNDIGE

THUIS- EN BEJAARDENZORG/ ZORGKUNDIGE THUIS- EN BEJAARDENZORG/ ZORGKUNDIGE 3DE GRAAD BSO SPECIALISATIEJAAR LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL Vervangt leerplan D/2005/0279/020 vanaf 1 september 2014 Vlaams Verbond van het Katholiek

Nadere informatie

~ 1 ~ selecteren. (LPD 1,8,27) (LPD 13,22,23,27)

~ 1 ~ selecteren. (LPD 1,8,27) (LPD 13,22,23,27) ~ 1 ~ Functionele taalvaardigheid/ tekstgeletterdheid Eindtermen (P)AV voor 2 de graad SO 3 de graad SO 3 de jaar 3 de graad SO DBSO niveau 2 de graad DBSO niveau 3 de graad DBSO niveau 3 de jaar 3 de

Nadere informatie

totaal oordeel relaties binnen het gezin heel veel leerpunten 1...2...3...4...5...6...7...8...9...10 geen leerpunten

totaal oordeel relaties binnen het gezin heel veel leerpunten 1...2...3...4...5...6...7...8...9...10 geen leerpunten COMPETENTIE LIJST 12 tot 21 jaar Deze lijst dient te worden ingevuld door de mentor van een jongere. Voor elke vaardigheid geef je aan in welke mate de jongere een vaardigheid beheerst (0=niet, 1=enigszins,

Nadere informatie

IVV Sint-Vincentius. Zorgsector: iets voor jou? Verzorging - Voeding 2de graad BSO

IVV Sint-Vincentius. Zorgsector: iets voor jou? Verzorging - Voeding 2de graad BSO IVV Sint-Vincentius Zorgsector: iets voor jou? Verzorging - Voeding 2de graad BSO Verzorging-Voeding: echt iets voor jou? Je bent gemotiveerd en enthousiast. Je hebt een goede gezondheid en een groot uithoudingsvermogen.

Nadere informatie

OPLEIDINGENSTRUCTUUR ZAALMEDEWERKER. HORECASECTOR Beroepenstructuur (SERV/Centrum voor Vorming en Vervolmaking in de Horecasector, april 2000)

OPLEIDINGENSTRUCTUUR ZAALMEDEWERKER. HORECASECTOR Beroepenstructuur (SERV/Centrum voor Vorming en Vervolmaking in de Horecasector, april 2000) OPLEIDINGENSTRUCTUUR ZAALMEDEWERKER 1. BESCHRIJVING Referentiekaders: WELZIJN OP HET WERK Beroepsprofielen (SERV, oktober 2004) HORECASECTOR Beroepenstructuur (SERV/Centrum voor Vorming en Vervolmaking

Nadere informatie

kempelscan P1-fase Kempelscan P1-fase 1/7

kempelscan P1-fase Kempelscan P1-fase 1/7 kempelscan P1-fase Kempelscan P1-fase 1/7 Interpersoonlijke competentie Kern 1.2 Inter-persoonlijk competent Communiceren in de groep De student heeft zicht op het eigen communicatief gedrag in de klas

Nadere informatie

Opleiding: HULPKELNER

Opleiding: HULPKELNER Opleiding: HULPKELNER Deze opleiding is bedoeld om te kunnen werken in een restaurant. Je zorgt voor het opdekken en afdekken van de tafels. Je zorgt voor een vlotte bediening en bent klantvriendelijk.

Nadere informatie

3de graad. Waarover gaat deze presentatie?

3de graad. Waarover gaat deze presentatie? 3de graad Waarover gaat deze presentatie? Wat zijn onze uitgangspunten met Zorgwijzer? Waarvoor staat het concept Zorgwijzer? Hoe zijn de leerplandoelstellingen ondergebracht in Zorgwijzer? Wat bieden

Nadere informatie

Kerntaken. Referentiekader. Opmerking

Kerntaken. Referentiekader. Opmerking DBSO-opleidingskaarten 17 juni 2008 Verzorgende Kerntaken De verzorgende zorgt voor mensen die tijdelijk of permanent hulp nodig hebben met betrekking tot alle activiteiten in het dagelijks leven. Hij/zij

Nadere informatie

OPLEIDINGENSTRUCTUUR HULPKELNER. HORECASECTOR Beroepenstructuur (SERV/Centrum voor Vorming en Vervolmaking in de Horecasector, april 2000)

OPLEIDINGENSTRUCTUUR HULPKELNER. HORECASECTOR Beroepenstructuur (SERV/Centrum voor Vorming en Vervolmaking in de Horecasector, april 2000) OPLEIDINGENSTRUCTUUR HULPKELNER 1. BESCHRIJVING Referentiekaders: WELZIJN OP HET WERK Beroepsprofielen (SERV, oktober 2004) HORECASECTOR Beroepenstructuur (SERV/Centrum voor Vorming en Vervolmaking in

Nadere informatie

Pedagogische Begeleidingsdienst Basisonderwijs GO! wereldoriëntatie

Pedagogische Begeleidingsdienst Basisonderwijs GO! wereldoriëntatie & Pedagogische Begeleidingsdienst Basisonderwijs GO! wereldoriëntatie E HO DIT T RK AL E W ITA? G I D IER H CA mens & maatschappij specifieke visie van leerlijn naar methodiek van methodiek naar leerlijn

Nadere informatie

Traject Welzijn; Persoonlijke verzorging MZ. Inhoudsopgave (concept)

Traject Welzijn; Persoonlijke verzorging MZ. Inhoudsopgave (concept) Traject Welzijn; Persoonlijke verzorging MZ Inhoudsopgave (concept) 1 Traject Welzijn; Persoonlijke verzorging MZ Inhoudsopgave (concept) THEMA 1 Beperkingen en aandoeningen Hoofdstuk 1 Beperkingen en

Nadere informatie

Opleiding: MEDEWERKER KAMERDIENST

Opleiding: MEDEWERKER KAMERDIENST Opleiding: MEDEWERKER KAMERDIENST Je moet voor deze opleiding zeer graag met mensen werken, je komt tenslotte altijd in contact met zakenmensen of mensen op vakantie. In deze opleiding krijg je heel wat

Nadere informatie

Schuilt er een onderzoeker in jou?

Schuilt er een onderzoeker in jou? Schuilt er een onderzoeker in jou? Bijlage: Lesdoelen en leerplandoelen INHOUD 1 Eerste kennismaking met Inagro en zijn activiteiten... 3 1.1 Lesdoelen... 3 1.2 Leerplandoelen... 3 1.2.1 Leerplan wereldoriëntatie

Nadere informatie

Bijlage I: International Classification of Functions, Disabilities and Impairments (ICF)

Bijlage I: International Classification of Functions, Disabilities and Impairments (ICF) Bijlage I: International Classification of Functions, Disabilities and Impairments (ICF) FUNCTIES Hoofdstuk 1 Mentale functies Algemene mentale functies. Bewustzijn Oriëntatie Intellectuele functies Globale

Nadere informatie

ORGANISATIEHULP 3 DE GRAAD BSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL D/2012/7841/031. Vervangt D/2010/7841/050 vanaf 1 september 2012 I

ORGANISATIEHULP 3 DE GRAAD BSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL D/2012/7841/031. Vervangt D/2010/7841/050 vanaf 1 september 2012 I ORGANISATIEHULP 3 DE GRAAD BSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL Vervangt D/2010/7841/050 vanaf 1 september 2012 I Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel

Nadere informatie

Wat moet je kennen en kunnen? (deel)taken. Herkan sing. Wijze van herkansing. Periode. Toets-vorm Duur Weging

Wat moet je kennen en kunnen? (deel)taken. Herkan sing. Wijze van herkansing. Periode. Toets-vorm Duur Weging Kennemer College Beroepsgericht Programma van Toet en Afsluiting schooljaar 2017 2018 Profielmodule (1): Mens en Gezondheid ondersteunen bij keuzes voor een gezonde leefstijl Basis herkan 1.1 Informatie

Nadere informatie

OPLEIDINGENSTRUCTUUR HULPKOK. HORECASECTOR Beroepenstructuur (SERV/Centrum voor Vorming en Vervolmaking in de Horecasector, april 2000)

OPLEIDINGENSTRUCTUUR HULPKOK. HORECASECTOR Beroepenstructuur (SERV/Centrum voor Vorming en Vervolmaking in de Horecasector, april 2000) OPLEIDINGENSTRUCTUUR HULPKOK 1. BESCHRIJVING Referentiekaders: WELZIJN OP HET WERK Beroepsprofielen (SERV, oktober 2004) HORECASECTOR Beroepenstructuur (SERV/Centrum voor Vorming en Vervolmaking in de

Nadere informatie

Persoonlijk Plan Aandachtspunten omgangsvormen, verzorging, lichaamsbeleving, weerbaarheid relaties en seksualiteit

Persoonlijk Plan Aandachtspunten omgangsvormen, verzorging, lichaamsbeleving, weerbaarheid relaties en seksualiteit Persoonlijk Plan Aandachtspunten omgangsvormen, verzorging, lichaamsbeleving, weerbaarheid relaties en seksualiteit Het is belangrijk dat de begeleiding rond omgangsvormen, weerbaarheid en seksualiteit

Nadere informatie

COMPETENTIEPROFIEL BIJLAGE 3D-MAP

COMPETENTIEPROFIEL BIJLAGE 3D-MAP COMPETENTIEPROFIEL BIJLAGE 3D-MAP Dit competentieprofiel is een (zelf)reflectiedocument betreffende het functioneren van de BIO op een bepaald moment. Het wordt ingevuld: 1) door de begeleider zelf tijdens

Nadere informatie

Verbindingsactietraining

Verbindingsactietraining Verbindingsactietraining Vaardigheden Open vragen stellen Luisteren Samenvatten Doorvragen Herformuleren Lichaamstaal laten zien Afkoelen Stappen Werkafspraken Vertellen Voelen Willen Samen Oplossen Afspraken

Nadere informatie

THEMA SOCIAAL-EMOTIONELE ONTWIKKELING Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo Bovenbouw vmbo Bovenbouw havo-vwo

THEMA SOCIAAL-EMOTIONELE ONTWIKKELING Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo Bovenbouw vmbo Bovenbouw havo-vwo Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo Zelf Gevoelens Verbaal en non-verbaal primaire gevoelens beschrijven en uiten. Kwaliteiten Verbaal en non-verbaal beschrijven dat fijne en nare

Nadere informatie

Traject Dienstverlening; Dienstverlenende werkzaamheden

Traject Dienstverlening; Dienstverlenende werkzaamheden Traject Dienstverlening; Dienstverlenende werkzaamheden Traject Dienstverlening; Dienstverlenende werkzaamheden 2016-03-22 ThiemeMeulenhoff 1 Traject Dienstverlening; Dienstverlenende werkzaamheden Inhoudsopgave

Nadere informatie

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED HUISHOUDELIJK ONDERWIJS

Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED HUISHOUDELIJK ONDERWIJS Secundair volwassenenonderwijs STUDIEGEBIED HUISHOUDELIJK ONDERWIJS Opleiding Huishoudhulp BO HU 004 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 18 Inhoud Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming 1 september 2013 1

Nadere informatie

OPLEIDINGENSTRUCTUUR HULPKELNER. HORECASECTOR Beroepenstructuur (SERV/Centrum voor Vorming en Vervolmaking in de Horecasector, april 2000)

OPLEIDINGENSTRUCTUUR HULPKELNER. HORECASECTOR Beroepenstructuur (SERV/Centrum voor Vorming en Vervolmaking in de Horecasector, april 2000) OPLEIDINGENSTRUCTUUR HULPKELNER 1. BESCHRIJVING Referentiekaders: WELZIJN OP HET WERK Beroepsprofielen (SERV, oktober 2004) HORECASECTOR Beroepenstructuur (SERV/Centrum voor Vorming en Vervolmaking in

Nadere informatie

Leerlijn van de competentie Binnen een welomschreven

Leerlijn van de competentie Binnen een welomschreven Leerlijn van de competentie Binnen een welomschreven opdracht sociaal-wetenschappelijke en natuurwetenschappelijke onderwerpen onderzoeken (competentie 1) Tweede graad medeleerlingen en leeftijdgenoten)

Nadere informatie

STUDIEGEBIED VOEDING

STUDIEGEBIED VOEDING STUDIEGEBIED VOEDING Secundair volwassenenonderwijs Modulaire opleiding Medewerker brasserie taverne bistro BO VO 022 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 11 Inhoud Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming 1

Nadere informatie

Opleiding: KEUKENMEDEWERKER

Opleiding: KEUKENMEDEWERKER Opleiding: KEUKENMEDEWERKER Deze opleiding is bedoeld om te kunnen meewerken in de keuken van een restaurant. Je zorgt voor de mise-en-place : dit is het voorbereidend werk voor de kok. Als je werkt in

Nadere informatie

Opleiding: MEDEWERKER SNACKBAR - TAVERNE

Opleiding: MEDEWERKER SNACKBAR - TAVERNE Opleiding: MEDEWERKER SNACKBAR - TAVERNE Een snackbarmedewerker maakt bereidingen in de keuken, verzorgt de bardienst en bedient de klanten in een snackbar-taverne of sneldienstrestaurant. Stressbestendigheid

Nadere informatie

Competentieprofiel medewerker BAAL

Competentieprofiel medewerker BAAL Het competentieprofiel is opgebouwd uit enerzijds de algemene competenties vanuit het ruime werkkader van vzw Jongerenwerking Pieter Simenon en anderzijds uit de beroepsspecifieke competenties gericht

Nadere informatie

KOKEN IN DE KLAS. hoekenfiche. Algemeen: DOELEN en ASPECTEN

KOKEN IN DE KLAS. hoekenfiche. Algemeen: DOELEN en ASPECTEN KOKEN IN DE KLAS hoekenfiche In deze hoekenfiche vindt u de belangrijkste ontwikkelingsaspecten en de leerplandoelen van wereldoriëntatie en Nederlands. Die zijn geordend in drie groepen: algemeen bij

Nadere informatie

IN1. Nr Omschrijving 2,5j 3j 4j 5j 6j 7j 8j 9j 10j 11j

IN1. Nr Omschrijving 2,5j 3j 4j 5j 6j 7j 8j 9j 10j 11j PLANNEN IN1 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 De leerlingen zijn bereid ICT te gebruiken Bij het creatief vormgeven van hun ideeën. De leerlingen kunnen bepalen welke vorm (beeld, tekst, geluid) Relevant

Nadere informatie

DOELSTELLINGEN LESPAKKET OVERAL DNA

DOELSTELLINGEN LESPAKKET OVERAL DNA DOELSTELLINGEN LESPAKKET OVERAL DNA HOE TE GEBRUIKEN Als leerkracht kun je kiezen hoe je dit lespakket gebruikt in de klas. Je kunt de verschillende delen los van elkaar gebruiken, afhankelijk van de beschikbare

Nadere informatie

Departement Burger en Vrije Tijd Binnenschoolse Opvang. administratief

Departement Burger en Vrije Tijd Binnenschoolse Opvang. administratief FUNCTIEBESCHRIJVING: Begeleider binnenschoolse opvang 1. FUNCTIEBENAMING Naam van de functie Afdeling Niveau/rang Graad Begeleider Departement Burger en Vrije Tijd Binnenschoolse Opvang E1-E3 administratief

Nadere informatie

VERZORGING 3 DE GRAAD BSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL D/2012/7841/034. Vervangt D/1999/0279/031vanaf 1 september 2012 I

VERZORGING 3 DE GRAAD BSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL D/2012/7841/034. Vervangt D/1999/0279/031vanaf 1 september 2012 I VERZORGING 3 DE GRAAD BSO LEERPLAN SECUNDAIR ONDERWIJS VVKSO BRUSSEL Vervangt D/1999/0279/031vanaf 1 september 2012 I Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel

Nadere informatie

OPLEIDINGENSTRUCTUUR GROOTKEUKENMEDEWERKER

OPLEIDINGENSTRUCTUUR GROOTKEUKENMEDEWERKER OPLEIDINGENSTRUCTUUR GROOTKEUKENMEDEWERKER 1. BESCHRIJVING Referentiekaders: WELZIJN OP HET WERK Beroepsprofielen (SERV, oktober 2004) GEMEENSCHAPSRESTAURATIE Beroepenstructuur (SERV/ASFORCOL/VVG/VGRB/

Nadere informatie

Hoe kan de school in het algemeen werk maken van het nieuwe concept (stam + contexten)?

Hoe kan de school in het algemeen werk maken van het nieuwe concept (stam + contexten)? Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VOET EN STUDIEGEBIED ASO STUDIERICHTING : ECONOMIE Hoe kan de school in het algemeen werk maken van het nieuwe concept

Nadere informatie

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Wetenschappen AO AV 004 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 24 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1 Opleiding... 5 1.1 Korte

Nadere informatie

Beroepscompetentieprofiel gastouder

Beroepscompetentieprofiel gastouder Beroepscompetentieprofiel gastouder Het voorliggende beroepscompetentieprofiel is vastgesteld door de Convenantpartijen op 29 mei 2009. In het kader van de uitvoering van kinderopvang zoals bedoeld in

Nadere informatie

Eindtermen. Eindtermen Praktijk: Eindtermen Voetreflextherapeut.doc 1

Eindtermen. Eindtermen Praktijk: Eindtermen Voetreflextherapeut.doc 1 Eindtermen Voetreflexzonetherapie: Eindtermen theorie: - De therapeut behandelt vanuit een holistische mensvisie en stelt binnen het kader van beroepsprofiel het lichamelijk en geestelijk functioneren

Nadere informatie

Sint-Jan Berchmanscollege

Sint-Jan Berchmanscollege Sint-Jan Berchmanscollege Infobrochure ADMINISTRATIE & RETAIL (2de graad BSO, Kantoor & Verkoop) Leerlingprofiel Je bent 14-15 jaar. Je kiest voor een studierichting in de tweede graad. Je wilt meer te

Nadere informatie

Secundair onderwijs - Tweede graad ASO/KSO/TSO - Natuurwetenschappen - Vakgebonden eindtermen

Secundair onderwijs - Tweede graad ASO/KSO/TSO - Natuurwetenschappen - Vakgebonden eindtermen Eindtermen educatief project Korstmossen, snuffelpalen van ons milieu 2 de en 3 de graad SO Secundair onderwijs - Tweede graad ASO/KSO/TSO - Natuurwetenschappen - Vakgebonden eindtermen I. Gemeenschappelijke

Nadere informatie

SOCIALE EN BURGERSCHAPSCOMPETENTIE

SOCIALE EN BURGERSCHAPSCOMPETENTIE Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel SOCIALE EN BURGERSCHAPSCOMPETENTIE Algemene vorming op het einde van de derde graad secundair onderwijs Voor de sociale

Nadere informatie

klantgerichtheid... ... klanteninzicht... ... groepsdynamica... ... omgaan met diversiteit... ... stemgebruik... ... taalvaardigheid... ...

klantgerichtheid... ... klanteninzicht... ... groepsdynamica... ... omgaan met diversiteit... ... stemgebruik... ... taalvaardigheid... ... P1 VOORBEELD OBSERVATIE-INSTRUMENT GROEP klantgerichtheid klanteninzicht groepsdynamica omgaan met diversiteit PRESENTATIE stemgebruik taalvaardigheid non-verbaal communiceren professionele houding PERSOON

Nadere informatie

Examenprogramma zorg en welzijn. De kern. A. Algemene kennis en vaardigheden. B. Professionele kennis en vaardigheden

Examenprogramma zorg en welzijn. De kern. A. Algemene kennis en vaardigheden. B. Professionele kennis en vaardigheden Eamenprogramma zorg en welzijn De kern a. Algemene kennis en vaardigheden b. Professionele kennis en vaardigheden c. Loopbaanoriëntatie en -begeleiding De vier profielmodulen 1. Mens en gezondheid (voor

Nadere informatie

Inhoud Verkorte matrix ontwikkelingsmijlpalen -

Inhoud Verkorte matrix ontwikkelingsmijlpalen - Catalogus volwassenen West Brabant West Matrix Domein Criteria Verwijsmodel Ontwikkelingstaken Bronnen Handboek Deltamethode; versie 2008 Inhoud Verkorte matrix ontwikkelingsmijlpalen - Ontwikkelingsmijlpalen

Nadere informatie

SOCIALE VAARDIGHEDEN: contactsleutels

SOCIALE VAARDIGHEDEN: contactsleutels SOCIALE VAARDIGHEDEN: contactsleutels We gebruiken op school voor het 4 de, 5 de en 6 de leerjaar de handleiding CONTACTSLEUTELS van uitgeverij De Sleutel. Kenmerken van Contactsleutels: Elk leerjaar beschikt

Nadere informatie

Sociale vaardigheden: Partners in het leerproces

Sociale vaardigheden: Partners in het leerproces Sociale vaardigheden: Partners in het leerproces OMGAAN MET DE ZORGVRAGER 1 Attitudes 12 1.1 Attitude 13 1.2 De specifieke beroepsattitudes van de verzorgende 14 1.2.1 De specifieke beroepsattitudes van

Nadere informatie

OBSERVATIELIJST van de MUZISCHE ONTWIKKELING Van kleuters IN 5 CATEGORIEËN

OBSERVATIELIJST van de MUZISCHE ONTWIKKELING Van kleuters IN 5 CATEGORIEËN OBSERVATIELIJST van de MUZISCHE ONTWIKKELING Van kleuters IN 5 CATEGORIEËN Mijn muzisch enthousiasme Mijn muzische durf en creativiteit Mijn relatie met en begrip van de kunsttalen Mijn muzische expressie

Nadere informatie

FUNCTIEBESCHRIJVING: Gemeenschapswacht

FUNCTIEBESCHRIJVING: Gemeenschapswacht FUNCTIEBESCHRIJVING: Gemeenschapswacht 1. FUNCTIEBENAMING Naam van de functie Afdeling Niveau/rang Graad Gemeenschapswacht Gemeenschapswachten C1-C3 Administratief 2. DOEL VAN DE FUNCTIE Uitvoeren van

Nadere informatie