Voortgang werkpakket 2: Optimaliseren PP-investeringen in bereikbaarheid
|
|
- Janne Bosmans
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 TRANSUMO Project Waarde vastgoed en bereikbaarheid Voortgang werkpakket 2: Optimaliseren PP-investeringen in bereikbaarheid dr. Erwin van der Krabben 14 december Telefoon:
2 Inhoud 1. Resultaten onderzoek samenwerken bij de herstructurering van stationslocaties 2. Vervolgstappen 3. Opzet promotieonderzoek
3 1. Resultaten onderzoek samenwerken bij de herstructurering van stationslocaties Aanleiding Verschillen in voortgang / resultaten stationsprojecten Verschillen in gemeentelijke strategieën m.b.t. realisatie stationsprojecten (niet alleen pps-constructie, maar ook r.o.- en locatiebeleid) Verschillen in verdeling van kosten en baten tussen betrokken partijen Verschillen in financiële verevening tussen projectonderdelen (vastgoedprogramma en infrastructuur)
4 Vraagstelling Welke mogelijkheden zijn er voor gemeenten om, door middel van samenwerkingsarrangementen tussen de publieke en private sector, te komen tot een evenwichtige verdeling van de investeringen in de herstructurering van stationslocaties?
5 Onderzoek Case studies van 7 stationslocaties: Paleiskwartier (Den Bosch); Stationskwartier (Breda); ZuidasDok (Amsterdam); Schieveste (Schieveste); Spoorzone (Delft); Den Haag Nieuw Centraal (Den Haag); Arnhem Centraal (Arnhem)
6 Onderzoek naar: programma (vastgoed en infra); gehanteerde samenwerkingsconstructie (publiek-publiek / publiek-privaat); effectiviteit van gemeentelijke strategie (mate waarin overheidsdoelen bereikt worden); verdelingseffecten van het overheidsingrijpen (kosten en baten voor betrokken actoren; onder meer met aandacht voor vereveningsaspecten)
7 Instrumenten voor value capturing Actief grondbeleid Exploitatieovereenkomst (gebaseerd op gemeentelijke exploitatieverordening) Exploitatievergunning (op grond van nieuwe grondexploitatiewet: privaatrechtelijk spoor en publiekrechtelijk spoor) (Benefit sharing) (Baatbelasting) (Onroerendezaakbelasting)
8 PPS-constructies Volledige gemeentelijke grondexploitatie Traditionele model Bouwclaimmodel Gezamenlijke grondexploitatie Joint venture model: gezamenlijke grondexploitatiemaatschappij (GEM) Volledige private grondexploitatie Exploitatieovereenkomst concessiemodel
9 PPS-constructies Project Gemeentelijk Gezamenlijk Privaat Traditioneel Bouwclaim Joint Venture Exploitatieovereenkomst Concessie-model Den Bosch Paleiskwartier Den Haag Nieuw Centraal Spoorzone Delft Schieveste (Schiedam) Amsterdam ZuidasDok Stationskwartier Breda Arnhem CS
10 KBA verdelingseffecten Beoordeling huidige gemeentelijke strategie ten opzichte van nulalternatief Nulalternatief: volledige gemeentelijke grondexploitatie (in theorie optimale verevening van alle kosten via grondexploitatie) Onderscheid naar directe effecten, indirecte effecten, externe effecten en procesgerelateerde effecten (transactiekosten). Onderscheid naar geprijsde en niet-geprijsde effecten
11 Directe effecten (selectie) Geprijsd Kosten grondverwerving Bouwkosten (resp. vastgoed en infrastructuur) Opbrengsten grondexploitatie Opbrengsten vastgoedexploitatie Subsidies Niet geprijsd Competitie Risico s grondexploitatie Risico s vastgoedexploitatie
12 Indirecte effecten (selectie) Geprijsd Vastgoedwaarde Huurniveau Niet geprijsd Reistijden Aantallen reizigers Kwaliteit (ruimtelijk / functioneel)
13 Externe effecten / procesgerelateerde effecten Externe effecten Waarde vastgoed (aangrenzend gebied) Vraag vastgoed (aangrenzend gebied) Procesgerelateerde effecten Aanbestedingskosten Plankosten Beheerkosten
14 Onderscheiden groepen actoren Gemeente (als grondexploitant) Gemeente (als eigenaar/beheerder openbare ruimte) Projectontwikkelaar Grond- en vastgoedeigenaren (binnen plangebied) Grond- en vastgoedeigenaren (buiten plangebied) Gebruikers vastgoed Vervoerders Ov-gebruikers
15 Effecten Actoren Gemeente als grond - exploi tant Projectontwik kelaars Grondmarkt- en Vastgoedmarkt Grond-en vastgoedeigenaren buiten plangebied Vastgoedeige-naren binnen plangebied Gebrui-kers vastgoed Vervoer-ders Vervoersmarkt OV-gebr ui ke rs Direct Priced Kosten grondverwerving Bouwkosten vastgoed Bouwkosten infrastructuur Winstgevendheid grondexploitatie Winstgevendheid vastgoedexploitatie Subsidies (Rijk, regio) Non-priced Competitie Risico s grondexploitatie Risico s vastgoedexploitatie Indirect Priced Vastgoedwaarde Huurniveau - Non-priced Reistijden Aantal reizigers Kwaliteit (ruimte-lijk / functioneel) Vraag vastgoed Aantrekkelijkheid beleggers
16 Extern Priced Waarde vastgoed stedelijk (aangrenzende) gebieden - Non-priced Vraag vastgoed stedelijk (aangrenzende) gebieden - Procesgerelateerd Projectvoorbereiding Priced Plankosten Beheerkosten - Non-priced Afbreukrisico - - Projectuitvoering Priced Plankosten Aanbestedings-kosten 0 0 Totaal score
17 Financiële verevening Project Verevening van de gemeentelijke plankosten Verevening tussen het vastgoed en de bereikbaarheidskwaliteit Den Bosch Paleiskwartier Den Haag Nieuw Centraal Spoorzone Delft Schieveste (Schiedam) Amsterdam ZuidasDok Stationkwartier Breda Arnhem Centraal
18 Resultaten verdelingseffecten Case Actoren Grond- en vastgoedmarkt Vervoersmarkt Gemeente als grondexploitant Projectontwikkelaars Grond-en vastgoedeigenaren buiten plangebied Vastgoedeigenaren binnen plangebied Vervoerders Gebruikers vastgoed OV-gebruikers Den Bosch Breda Amsterdam Schiedam Delft Den Haag Arnhem Tabel 5.1: Resultaten kosten-batenanalyse stationslocaties
19 Conclusies (1) Vergelijking tussen projecten wordt bemoeilijkt door invloed locatiespecifieke variabelen Initiatief voor herstructureringsopgave in alle gevallen bij de gemeente, met als gevolg: Gemeente heeft sturende rol t.a.v. planinvulling en plankwaliteit Vanaf de aanvang van het project risicodragende rol voor gemeente Hoge (deels onzichtbare) procesgerelateerde kosten Verschillen in risicoacceptatie van gemeenten Duidelijk inzicht in gemeentelijke risico s ontbreekt (in ieder geval bij de onderzoekers)
20 Conclusies (2) Verschillen in bereidheid van gemeenten om bij te dragen in onrendabele top In bijna alle gevallen grondposities van marktpartijen (o.a. NS Vastgoed); leidt tot geaccepteerde toepassing bouwclaimmodel Toepassing bouwclaimmodel verzwakt onderhandelingspositie van gemeenten ten opzichte van marktpartijen Vroegtijdige verwerving gronden door gemeenten versterkt regie én onderhandelingsmogelijkheden van gemeenten, maar vergroot tegelijkertijd het risico Introductie grondexploitatiewet (2007 of 2008) versterkt in theorie de onderhandelingspositie van gemeenten
21 Conclusies (3) PPS-constructies gebaseerd op privaatrechtelijke overeenkomsten PPS-constructies: hebben slechts betrekking op realisatie vastgoedprogramma s; alleen gemeenten en vastgoedpartijen (m.u.v. Zuidas); geen participatie in pps van ontwikkelaars infra en/of vervoerders Gemeenten maken slechts beperkt gebruik van mogelijkheden om winstgevendheid project te beïnvloeden d.m.v. r.o.- en locatiebeleid (bijvoorbeeld beperking plancapaciteit kantoren elders) In meeste gevallen wél sprake van flexibiliteit m.b.t. planinvulling (fasering en/of wijzigingen planonderdelen)
22 Conclusies (4) Efficiency-effecten Privaatrechtelijke overeenkomsten tussen gemeenten en marktpartijen Optimalisering afstemming bereikbaarheidsprofiel en vastgoedprogramma ontbreekt(?) Verdelingseffecten Verschillen in verdelingseffecten tussen projecten In alle gevallen sprake van verevening, maar mate waarin verschilt Verliezers: vastgoedeigenaren buiten plangebied Gevolgen voor effectiviteit van overheidsbeleid Met name verschillen in snelheid waarmee projecten worden gerealiseerd (al dan niet vertragingen)
23 2. Vervolgstappen (1) Afronding rapportage Samenwerken bij de herstructurering van stationslocaties (Bendegem, Van der Krabben) Opstellen paper Institutional evaluation of public private partnerships in Dutch station area redevelopment projects: distributional effects (Van der Krabben)
24 Vervolgstappen (2) Onderzoek scenario-analyses bereikbaarheidsprofielen en vastgoedprogramma s voor stationslocaties: effecten op kosten en baten / verdelingseffecten Uitgangspunt: case studies RU-onderzoek Doorrekenen diverse fictieve scenario s, onderscheiden naar vastgoedprogramma en bereikbaarheidsprofiel: effecten vastgoedwaarden verdelingseffecten (op basis van mogelijkheden tot verevening) Uitvoering RU, in samenwerking met VU(?) en Goudappel(?) Resultaat: publicatie (tijdschriftartikel)
25 3. Opzet promotieonderzoek De effecten van publiek private samenwerking bij integrale gebiedsontwikkeling: een property rights-benadering Aanleiding Uit onderzoek blijkt dat uitkomsten van integrale gebiedsontwikkeling (stationsgebieden; combinaties van infra en vastgoed) van elkaar verschillen m.b.t. onder andere: resultaat (bijv. ruimtelijke kwaliteit), snelheid, efficiëntie, verdeling risico s en opbrengsten, mate van verevening tussen infra en vastgoed,. Verondersteld wordt dat de verschillen in uitkomsten mede worden bepaald door de gekozen gemeentelijke strategie (pps-constructie, r.o.- en locatiebeleid)
26 Onduidelijk wat effect is van gemeentelijke strategie op: mate van efficiëntie waarmee het project wordt gerealiseerd; verdelingseffecten (waaronder mogelijkheden tot financiële verevening) effectiviteit van het gevoerde beleid (realiseren van beleidsdoelen; o.a. synergie tussen verbetering bereikbaarheid en invulling vastgoedprogramma )
27 Effectmeting dient plaats te vinden met een of andere vorm van kosten-baten analyse (KBA). Echter, huidige KBAmethodiek (op basis van OEII-leidraad) schiet te kort: OEII-leidraad primair bedoeld voor beoordeling grootschalige investeringen infrastructuur; minder goed geschikt voor: beoordeling effecten investeringen in binnenstedelijke integrale gebiedsontwikkeling (bijv. stationslocaties); evaluatie van gevolgen beleidskeuzes / wijzigingen in beleid (bijv. type pps-constructie) onvoldoende aandacht voor synergieeffecten bereikbaarheid en vastgoedwaarde ; geen aandacht voor verdelingseffecten.
28 Vraagstelling Effect van gemeentelijke strategie (pps, r.o.- en locatiebeleid) bij projecten gericht op integrale gebiedsontwikkeling op: economic efficiency; distributional effects; effectiveness in realizing policy goals; Voorwaarden aan vernieuwde KBA-methodiek; Optimalisatie investeringen in bereikbaarheid in relatie tot vastgoedprogramma.
29 Aanpak en methodiek Law & economics / property rights approach: predicts impact of (changes in) law on markets Vertaald naar dit onderzoek: effect van overheidsbeleid (pps, r.o.- en locatiebeleid) op uitkomsten van integrale gebiedsontwikkeling: efficiency effects; distributional effects; effectiveness in realizing policy goals; Uitvoering case studies (gerealiseerde) binnenstedelijke projecten (combinaties infrastructuur en vastgoed-programma s) KBA-methodiek: verdelingseffecten: gebruik maken van VU-model voor bepalen vereveningsmogelijkheden; gevoeligheidsanalyses / scenario s: gebruik maken van bereikbaarheidskaart Goudappel.
Discussienotitie bijeenkomst 15 september 05
Discussienotitie bijeenkomst 15 september 05 Het Transumo-project beoogt de relatie tussen de bereikbaarheid van vastgoed en de gemiddelde opbrengst of waarde van het vastgoed (per m 2 ) inzichtelijk te
Nadere informatieGebiedsontwikkeling in een nieuw tijdperk: kansen voor stedelijke herverkaveling?
Gebiedsontwikkeling in een nieuw tijdperk: kansen voor stedelijke herverkaveling? Prof. dr. Erwin van der Krabben Radboud Universiteit Nijmegen / University of Ulster NVB Studiebijeenkomst Grondbeleid
Nadere informatieMarktscan A15-A12. Themasessie Gebiedsontwikkeling dr. Erwin van der Krabben 22 mei 2007
Marktscan A15-A12 Themasessie Gebiedsontwikkeling dr. Erwin van der Krabben 22 mei 2007 Inhoud 1. Waardecreatie en gebiedsontwikkeling: uitgangspunten 2. Mogelijkheden versnelling projectuitvoering 3.
Nadere informatieWie betaalt de ruimtelijke kwaliteit? Verbetering kostenverevening in herstructurering bedrijventerreinen Dr. Demetrio Muñoz Gielen
Wie betaalt de ruimtelijke kwaliteit? Verbetering kostenverevening in herstructurering bedrijventerreinen Dr. Demetrio Muñoz Gielen Literatuur Capturing value increase in urban redevelopment (proefschrift-dissertatie)
Nadere informatieGrondexploitatiewet. Hendrik van Sandick. projectcoördinator Grondexploitatiewet Ministerie van VROM
Grondexploitatiewet Hendrik van Sandick projectcoördinator Grondexploitatiewet Ministerie van VROM Waarover gaat het bij grondexploitatie? Onderwerpen die de gemeente wil regelen bij grondexploitatie van
Nadere informatieEvaluatie sleutelprojecten
Evaluatie sleutelprojecten Marjolein Spaans (TU Delft, OTB) Ries van der Wouden (Bureau Stedelijke Planning) Ruimteconferentie, 3 november 2009 Rotterdam Technische Universiteit Delft Cities in a Network
Nadere informatieSturen op grondtransacties op basis van inzichten uit onderzoek
Sturen op grondtransacties op basis van inzichten uit onderzoek December 10, 2018 Fred Hobma Urban Development Management TU Delft 1 Vermelding onderdeel organisatie Grondexploitatiemodellen Publiek Joint
Nadere informatieOntwikkelingen rond het grondbeleid
Ontwikkelingen rond het grondbeleid Inleiding voor wooncongres 3 november 2015 Herman de Wolff (H.W.deWolff@tudelft.nl) Delft University of Technology Challenge the future Opzet Grondbeleid: waarom ook
Nadere informatieWijkontwikkelingsplan Transvaal, Den Haag. Bezoek projectorganisatie Leon, Nicaragua 26 september 2006 Presentatie Willem Sulsters
Wijkontwikkelingsplan Transvaal, Den Haag Bezoek projectorganisatie Leon, Nicaragua 26 september 2006 Presentatie Willem Sulsters Inhoud Stedelijke Ontwikkeling Den Haag Wijkplan Transvaal Ontwikkelingsplan
Nadere informatieIr. J.J. Huisman. Value capturing. Toepassingen bij gebiedsontwikkeling in Nederland. Publikatieburo Bouwkunde
Ir. J.J. Huisman Toepassingen bij gebiedsontwikkeling in Nederland Publikatieburo Bouwkunde VALUE CAPTURING 1 Colofon 2 Uitgave Publikatieburo Publikatieburo Bouwkunde Bouwkunde Faculteit Faculteit Bouwkunde
Nadere informatieBereikbaarheid, MKBA en bekostiging
Bereikbaarheid, MKBA en bekostiging De MKBA is meer dan alleen maar een instrument om subsidie op te halen Dag van de lightrail, 28 Januari 2015 Barry Ubbels www.seo.nl - secretariaat@seo.nl - +31 20 525
Nadere informatieBijlage 5 Uitwerking samenwerkingsvormen Overzicht samenwerkingsvormen Samenwerkingsvormen Afspraken maken over Redenen samenwerking
Bijlage 5 Uitwerking samenwerkingsvormen In de praktijk bestaan er diverse vormen van samenwerking. In onderstaande tabel worden de verschillende vormen van samenwerken weergegeven. Vervolgens worden deze
Nadere informatiePUBLIEK-PRIVATE SAMENWERKING BIJ GEBIEDSONTWIKKELING: WANNEER WEL EN WANNEER NIET?
PUBLIEK-PRIVATE SAMENWERKING BIJ GEBIEDSONTWIKKELING: WANNEER WEL EN WANNEER NIET? TOELICHTING BIJ DE MEERWAARDETOETS VOOR PPS BIJ GEBIEDSONTWIKKELING maart 2006 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Potentiële
Nadere informatiePrivaatrechtelijk spoor; overeenkomsten over grondexploitatie
Actualiteiten Grondexploitatiewet 2011 VNG Privaatrechtelijk spoor; overeenkomsten over grondexploitatie mr. Jan Frans de Groot & mr. Arjen de Snoo 1 Indeling Aanleiding Verordening m.b.t. de grondexploitatie
Nadere informatieTRANSUMO-project Waarde vastgoed en bereikbaarheid. Werkpakket 2: Optimaliseren publiek-private investeringen in bereikbaarheid
TRANSUMO-project Waarde vastgoed en bereikbaarheid Werkpakket 2: Optimaliseren publiek-private investeringen in bereikbaarheid State of the Art Document 1. Achtergrond en probleemdefinitie Stations zullen
Nadere informatieElst Centraal Herijking ontwikkelingsstrategie. Politieke Avond gemeenteraad 22 september 2015
Elst Centraal Herijking ontwikkelingsstrategie Politieke Avond gemeenteraad 22 september 2015 Inleiding Wethouder Jan van Baal Doel vanavond: raad informeren over concept herijking ontwikkelingsstrategie
Nadere informatieNota Grondbeleid. Presentatie forum Ruimte 13 januari 2015
Nota Grondbeleid. Presentatie forum Ruimte 13 januari 2015 Nota Grondbeleid Opbouw presentatie 1 Inleiding 2 Waar gaat het om bij grondbeleid 3 Visie 4 Beheersen instrumenten en risico s 1 Inleiding Wat
Nadere informatieDatum : 4 februari 2013 Onze referentie : G-004/EG Onderwerp : gedachte-experiment OVRO concessie Stadsregio AN 2013
Stadsregio Arnhem Nijmegen De heer J. Matthijsse Postbus 6578 6503 GB Nijmegen Datum : 4 februari 2013 Onze referentie : G-004/EG Onderwerp : gedachte-experiment OVRO concessie Stadsregio AN 2013 Geachte
Nadere informatieFunding & value capturing:
Funding & value capturing: Innovatieve instrumenten voor de finance & governance van knooppuntontwikkeling Dr. Sander Lenferink Institute for Management Research 28 maart 2014 Achtergrond: Value capturing
Nadere informatiePDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen
PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/78615
Nadere informatieFiguren 8 Tabellen 9 Boxen 10 Foto s 11. Voorwoord 13
Inhoud Figuren 8 Tabellen 9 Boxen 10 Foto s 11 Voorwoord 13 1 Introductie 15 1.1 Inleiding 15 1.2 Het Vinex-beleid 17 1.3 De rol van private partijen 21 1.4 PPS een self-fulfilling prophecy? 24 1.5 Waarom
Nadere informatiePraktijkvoorbeeld grondexploitatiewet
Praktijkvoorbeeld grondexploitatiewet - op luchtige hoofdlijnen - ing. G.K. (Gerrit) Modderkolk dia 2 Even voorstellen: Procap management en advies bij ruimtelijke ontwikkelingen gebiedsontwikkeling, herstructurering,
Nadere informatieDe toekomst van bedrijventerreinen?
De toekomst van bedrijventerreinen? Prof. dr. Erwin van der Krabben Radboud Universiteit Nijmegen University of Ulster, Belfast (NI) SKBN / Platform31 Seminar Tilburg 16 juni 2016 Inhoud 1. Is veroudering
Nadere informatieBereikbaarheid en gebiedsontwikkeling in Delta Oost
Bereikbaarheid en gebiedsontwikkeling in Delta Oost Stadsregio Arnhem-Nijmegen Prof. dr. Erwin van der Krabben Radboud Universiteit Nijmegen / University of Ulster Rotterdam, 6 juni 2012 1. Transit Oriented
Nadere informatiePRAKTIJKDAG INTEGRAAL REKENEN BIJ PROJECT- EN GEBIEDSONTWIKKELING. Door: Bucaris Vastgoed- en planeconomie
PRAKTIJKDAG INTEGRAAL REKENEN BIJ PROJECT- EN GEBIEDSONTWIKKELING Door: Bucaris Vastgoed- en planeconomie Inleiding Introductie: Bucaris Vastgoed- en planeconomie Financiële regie van ontwikkelingen (incl.
Nadere informatieZorgvuldig ruimtegebruik Investeren in bestaand bebouwd gebied
Zorgvuldig ruimtegebruik Investeren in bestaand bebouwd gebied Woondag Friesland Ellen Olde Bijvank innovatief in wonen, zorg en welzijn Introductie en doel Introductie Quintis Praktijkvoorbeelden Rolverdeling
Nadere informatieSpoorzones, of: driehoeken met vele zijden
Spoorzones, of: driehoeken met vele zijden De herontwikkeling van stationslocaties, succesvol samenwerken. Het Vastgoedsymposium, 10 december 2009 Paul Schulten Passya Advies Inhoud 1. Wat zijn Spoorzones?
Nadere informatieGebruik van Omnitrans in. beleidsadvisering. Bas Govers Goudappel Coffeng
1 Gebruik van Omnitrans in beleidsadvisering Bas Govers Goudappel Coffeng bgovers@goudappel.nl Inhoud Goudappel Coffeng BV Geschiedenis Bedrijfsstructuur Marktstrategie Beleidsterreinen Mobiliteit Ruimtelijke
Nadere informatieRandstadRapid en het project Vastgoedwaarde en Bereikbaarheid Overgang fase 1 naar fase december 2006, Henk Tromp
RandstadRapid en het project Vastgoedwaarde en Bereikbaarheid Overgang fase 1 naar fase 2 11 december 2006, Henk Tromp Wie is Goudappel Coffeng? - 200 gemotiveerde medewerkers - 40 jaar deskundigheid -
Nadere informatieTheorie naar Praktijk
Dia 1 Theorie naar Praktijk Lesmodule Mobiliteit en Locatie Deze lesmodule is op gebouwd uit verschillende Transumo projecten. Meer informatie over de projecten kunt u lezen op www.transumo.nl en transumofootprint.nl
Nadere informatieDE STAAT ALS TWAALFDE MAN
DE STAAT ALS TWAALFDE MAN Hoe overheidsinvesteringen de publieke waarde van stadions in gebiedsontwikkeling kunnen versterken P5 PRESENTATIE/30-01-2015 D.L.P. van Duijn 1519530 Eerste mentor: W.J. Verheul
Nadere informatieVerbetertraject beheersing grondexploitaties & Optimalisatie Vastgoed Stand van zaken
Verbetertraject beheersing grondexploitaties & Optimalisatie Vastgoed Stand van zaken Commissie Ruimte, Verkeer en Wonen, 2 februari 2015 Agenda Onderwerpen 1. Verbetertraject beheersing grondexploitaties
Nadere informatieRobuust openbaar vervoer vanuit een reizigersperspectief
1 Robuust openbaar vervoer vanuit een reizigersperspectief Ir. Menno Yap Adviseur Openbaar Vervoer Goudappel Coffeng 21 november 2014 Auteurs Ir. Menno Yap Goudappel Coffeng Dr.ir. Niels van Oort Goudappel
Nadere informatieVVG Congres Visie op de toekomst vanuit de markt
Visie op de toekomst vanuit de markt Peter van der Gugten Algemeen directeur, Proper-Stok Ontwikkelaars, Ede Proper-Stok sterkt de stad Kennis Creativiteit - Innovatie én Ondernemerschap Waar is in NL
Nadere informatieFinancieel-economische arrangementen. Lessen uit City Deal Binnenstedelijk bouwen
Financieeleconomische arrangementen Lessen uit City Deal Binnenstedelijk bouwen Congres Stedelijke transformatie 22 februari 2018 Opzet Welke problemen kom je tegen? Hoe kijk je daar naar? Welke oplossingsrichtingen
Nadere informatieNS Stations Plug & Play. Jerry Lok 25 maart 2014
NS Stations Plug & Play Jerry Lok 25 maart 2014 Agenda 1. Introductie NS Stations 2. Over Plug & Play 3. Strategische QuickScan Plug & Play a. Technisch concept b. Organisatorisch concept c. Financieel
Nadere informatieSynergie tussen MIRT projecten: synergie in de directe en indirecte effecten
3 - van den Burghweg 1 2628 CS Delft Postbus 5044 2600 GA Delft T (088) 798 2 222 F (088) 798 2 999 dvsloket@rws.nl http://www.rijkswaterstaat.nl/ dvs Synergie tussen MIRT projecten: synergie in de directe
Nadere informatieStedelijke Herverkaveling. Positionering wettelijke regeling stedelijke herverkaveling VVG-congres Mei 2014
Stedelijke Herverkaveling Positionering wettelijke regeling stedelijke herverkaveling VVG-congres Mei 2014 Stedelijke herverkaveling Wie ben ik? q Guido Kuijer (Senior Projectadviseur & Lid Commissie Stedelijke
Nadere informatieHaagse Woningbouwopgave. Peter van der Gugten Heijmans Vastgoed Commissie Ruimte Den Haag 14 september 2017
Haagse Woningbouwopgave Peter van der Gugten Heijmans Vastgoed Commissie Ruimte Den Haag 14 september 2017 HEIJMANS De activiteiten van Heijmans op het gebied van Wonen, Werken en Verbinden zijn georganiseerd
Nadere informatieDe rol van stations: vele stakeholders
Utrecht University De rol van stations: vele stakeholders De rol van stations Den Haag 16 november 2018 Een beetje reclame Nederland als een verzameling sterren monocentrisch model van de stad 5 Implicaties
Nadere informatieGebiedsontwikkelingsprojecten in een publiek-private
ORGANISATIE Goed risicomanagement bij PPS-gebiedsontwikkeling voorkomt tegenvallers Risicomanagement wordt vaak niet goed toegepast. Terwijl risicomanagement juist een belangrijk middel is om een project
Nadere informatieActualiteiten vanuit de praktijk. Bouw en Vastgoedcursus 12-6-2014
Actualiteiten vanuit de praktijk Bouw en Vastgoedcursus 12-6-2014 Algemeen PT Finance Actualiteiten Toegenomen aandacht tijdelijk beheer. Toenemende aandacht voor exploitatie. Fiscale optimalisatie door
Nadere informatieStudiedag Onderzoek Ruimte Vlaanderen AUDITORIUM HADEWYCH, CONSCIENCEGEBOUW, BRUSSEL, 28/11/2013
Studiedag Onderzoek Ruimte Vlaanderen Gebiedsontwikkeling in tijden van crisis: nieuwe strategieën en instrumenten als de oplossing? PROF. DR. ERWIN VANDERKRABBEN Nederland: Vinex-wijken Gebiedsontwikkeling
Nadere informatieMKBA RRAAM. Lessen voor andere projecten? Wim Spit. Symposium Betere Besluitvorming met MKBA, 2 oktober 2013
MKBA RRAAM Lessen voor andere projecten? Wim Spit Symposium Betere Besluitvorming met MKBA, 2 oktober 2013 Centrale vragen 1. Waar staat RRAAM voor? 2. Wat is er speciaal aan de MKBA RRAAM? 3.Uitkomsten
Nadere informatieDoe het anders, een frisse blik op parkeren
Doe het anders, een frisse blik op parkeren Werken met parkeernormen biedt geen structurele oplossing voor de constant veranderende vraag naar parkeren. Rechten toekennen aan parkeren kan een oplossing
Nadere informatieNieuw grondbeleid en nieuwe woningnood (in diverse smaken)
Nieuw grondbeleid en nieuwe woningnood (in diverse smaken) Wooncongres 11 oktober 2016 Herman de Wolff (TU Delft) en Rogier Titulaer (gemeente Amersfoort) Delft University of Technology Challenge the future
Nadere informatieSlimme zet! Vindingrijk in vastgoedopgaven!
Slimme zet! Vindingrijk in vastgoedopgaven! Postbus 711 3900 AS Veenendaal Kerkewijk 26 3901 EG Veendaal (T) 0318-55 19 60 (F) 0318-55 19 61 (M) info@ingeniousvastgoed.nl (I) www.ingeniousvastgoed.nl Haar
Nadere informatieGebiedsontwikkeling integraal ontwikkelconcept. Rosie Severens Manager gebiedsontwikkeling OBS 14 februari 2012
Gebiedsontwikkeling integraal ontwikkelconcept Rosie Severens Manager gebiedsontwikkeling OBS 14 februari 2012 Ingrijpende en veelbelovende opgave Delftse besluit tot ondertunneling spoor = besluit tot
Nadere informatieBeleggers in gebiedsontwikkeling
Beleggers in Incentives en belemmeringen voor een actieve rol van institutionele beleggers bij de herontwikkeling van binnenstedelijke gebieden P5 presentatie april 2015 Pelle Steigenga Technische Universiteit
Nadere informatieStimuleringsprogramma stedelijke kavelruil
Stimuleringsprogramma stedelijke kavelruil Lessons learned na 1 pilotjaar Theo Aquarius Ministerie van BZK Paul van Dijk Akro Consult 5 april 2018 Opzet presentatie Algemene introductie 5 thema s op basis
Nadere informatieBijlagen: 1. Nota Grondbeleid
NOTA VOOR DE RAAD Datum: 20 maart 2008 Nummer raadsnota: Onderwerp: Nota Grondbeleid 2008-2012 Portefeuillehouder: De Boer Bijlagen: 1. Nota Grondbeleid 2008 2012 Ter inzage: 1. stukken opiniërende raadsvergadering
Nadere informatieBijlagen behorend bij de nota integraal grondbeleid Sint Anthonis
Bijlagen behorend bij de nota integraal grondbeleid Sint Anthonis 2015-2019 BIJLAGE 1 RELEVANTE WETGEVING GRONDBELEID 1. Europese regelgeving Europa wordt steeds belangrijker. Dit geldt ook voor het lokale
Nadere informatieOrganisatievragen rond de brede school en de combinatiefunctionaris Nationale Kennisdag Combinatiefunctionaris 2011
Sectie bestuurs- & politieke wetenschappen Organisatievragen rond de brede school en de combinatiefunctionaris Nationale Kennisdag Combinatiefunctionaris 2011 Dr. Marlies Honingh contact: m.honingh@fm.ru.nl
Nadere informatieSamenvatting workshop Transumo BrabantStad
Samenvatting workshop Transumo BrabantStad 1 Inleiding Het Programmabureau BrabantStad participeert in het Transumo-project Stations, bereikbaarheid en vastgoedontwikkeling. Het gaat hierbij om drie deelprojecten:
Nadere informatieFinanciering gebiedsgericht grondwaterbeheer. Mark in t Veld
Financiering gebiedsgericht grondwaterbeheer Mark in t Veld Martijn Blom Tauw CE Delft 1 Onderzoek Presentatie gebaseerd op resultaten onderzoek: Praktijkwijzer verdienmodellen gebiedsgericht grondwaterbeheer
Nadere informatieValue Capturing. Potentieel financieringsinstrument voor Nederland?
Value Capturing Potentieel financieringsinstrument voor Nederland? drs. R.N. Offermans drs. D.M. van de Velde Erasmus Universiteit Rotterdam juni 2004 Achtergrondrapport voor Ieder zijn deel: Locatiebereikbaarheid
Nadere informatieGemeentelijke rolkeuze in gebiedsontwikkeling
Scriptie jaargang 1 Gemeentelijke rolkeuze in gebiedsontwikkeling Een verkenning in theorie en praktijk Auteur: Paul van der Veen, MCD Datum: augustus 2005 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd,
Nadere informatieGEMEENTE HILVERSUM NOTA GRONDBELEID PASSEND GRONDBELEID IN EEN DYNAMISCHE OMGEVING
GEMEENTE HILVERSUM NOTA GRONDBELEID PASSEND GRONDBELEID IN EEN DYNAMISCHE OMGEVING 27 NOVEMBER 2009 SAMENVATTING... 3 1. AANLEIDING VOOR DE NOTA GRONDBELEID... 7 2. DOEL NOTA GRONDBELEID... 8 3. GEMEENTELIJKE
Nadere informatieVastgoed, de starter of de stopper van uw onderneming?
Vastgoed, de starter of de stopper van uw onderneming? Inhoud Introductie Huidige situatie zorgvastgoed ontwikkeling Welke punten verdienen de aandacht bij het ontwikkelen van zorgvastgoed? Huren of vastgoed
Nadere informatieCamiel Eurlings, minister van Verkeer en Waterstaat en Bas Verkerk, regiobestuurder van het Stadsgewest Haaglanden
Capaciteitsuitbreiding spoor Den Haag - Rotterdam Doel Baanvak Den Haag Rotterdam geschikt maken om te voldoen aan de toenemende vraag naar spoorvervoer en tegelijkertijd het aanbod aan openbaar vervoer
Nadere informatieSTADSacupunctuur. Tijdelijke verdienmodellen. Chantal Robbe PAS bv 19 september 2014
STADSacupunctuur Tijdelijke verdienmodellen Chantal Robbe PAS bv 19 september 2014 PAS bv GEBIEDSONTWIKKELING EN PLANECONOMIE Twee vestigingen (Houten en Veendam) 20 adviseurs Verbreding: thema s o Demografische
Nadere informatieRealisatie maatschappelijke doelstellingen met lokale partijen bij gebiedsontwikkeling
Realisatie maatschappelijke doelstellingen met lokale partijen bij gebiedsontwikkeling George de Kam Oktober 2008. Inhoud Inleiding... 1 Belang structuurvisie... 1 Afspraken met lokale corporaties?...
Nadere informatieRaadsstuk. Nummer 2018/ Portefeuillehouder Roduner, F.J. Programma/beleidsveld 4.3 Grondexploitaties Afdeling
Raadsstuk Onderwerp Nota Grondbeleid 2018 e.v. Nummer 2018/753507 Portefeuillehouder Roduner, F.J. Programma/beleidsveld 4.3 Grondexploitaties Afdeling BE Auteur S. Metselaar Telefoonnummer 023-5113992
Nadere informatieWerkpakket 1 Relatie bereikbaarheid en vastgoedwaarden
Werkpakket 1 Relatie bereikbaarheid en vastgoedwaarden 1 Doel Het doel van het voorliggende project is het schatten van een model waarin op adequate wijze de invloed van spoorwegbereikbaarheid en andere
Nadere informatieWerkende bedrijventerreinen
Werkende bedrijventerreinen Dr. Cees-Jan Pen, programmamanager Platform31/Lector Vastgoed Fontys 1 Mijn agenda Bedrijventerreinen hoger op de politieke agenda: banen, mkb, leefbaarheid, economisch belang
Nadere informatieGebiedsontwikkeling Binckhorst
Gebiedsontwikkeling Binckhorst Henk Harms, directeur Ontwikkeling en Realisatie Project De Zuid 16 mei 2019 Dag van de Projectontwikkeling Ligging Nabij het centrum, stations HS, CS en Voorburg. Water
Nadere informatieSPOORZONE DELFT. Charlie Martens 15-11-2012 [1]
SPOORZONE DELFT Van ROK naar GUO Charlie Martens 15-11-2012 [1] Geluidoverlast en hinder [2] Bestaande situatie tot 2010 [3] Plangebied in de stad [4] Mijlpalen in het proces 1993: Motie voor duurzame
Nadere informatieBesluit Raad Nr. Datum2 6 JAN 2015
Nt g emeenle Montfoort Besluit Raad Nr. Datum2 6 JAN 2015 RAADSVOORSTEL ter besluitvorming in de raad Datum Forum vergadering Datum Raadsvergadering Portefeuillehouder Verantwoordelijk MT-lid : 12 januari
Nadere informatieDe nieuwe Wro. Wet ruimtelijke ordening: een fundamentele herziening
De nieuwe Wro Wet ruimtelijke ordening: een fundamentele herziening Inhoud van deze presentatie WRO Wro: de uitgangspunten De grootste veranderingen eruit gelicht WRO vs. Wro: een overzicht Wat betekent
Nadere informatieLocatiesynergie bepalend in stationsontwikkelingen
Locatiesynergie bepalend in stationsontwikkelingen ing. W. Dijkmans, s1656066 Dilemma s in de vastgoedsector F3, Individueel, week 7 Master Vastgoedkunde Oktober 2007 Colofon Gegevens onderwijsinstelling:
Nadere informatieNota grondbeleid. Gemeente Hulst 2016 t/m 2019
Nota grondbeleid Gemeente Hulst 2016 t/m 2019 Definitief 10-11-2015 Inhoud 1 Inleiding... 3 2 Relevante beleidskaders grondbeleid... 4 3 Vormen van Grondbeleid... 5 3.1 Rollen in grondbeleid... 5 3.2 Actief
Nadere informatieLocatiesynergie. (de noodzaak van) verknopen bij de herontwikkeling van stationslocaties
Locatiesynergie (de noodzaak van) verknopen bij de herontwikkeling van stationslocaties Inhoud 2 < Waardeketens < Multidisciplinaire benadering < Meerwaarde van samenhang < Samenhang door samenwerking
Nadere informatieGrondexploitatie, rekenen en tekenen
Grondexploitatie, rekenen en tekenen Inbo academie Marleen Sanders 17 september 2009 Onderwerpen Planproces en context van haalbaarheid Haalbaarheid gebiedsontwikkelingen Businesscase Grondexploitatie
Nadere informatieNOTA GRONDBELEID 2013 (Gewijzigd)
NOTA GRONDBELEID 2013 (Gewijzigd) Vastgesteld door de gemeenteraad van Stichtse Vecht op: 29 januari 2013 1 Inleiding De nota Grondbeleid geeft de beleidsuitgangspunten weer die het grondbeleid van de
Nadere informatieAISSR - Amsterdam Institute for Social Science Research Denken en handelen in ruimte en mobiliteit corridors
AISSR - Amsterdam Institute for Social Science Research Denken en handelen in ruimte en mobiliteit corridors L. Bertolini Opzet Wat? Waarom? Hoe? Onderzoek aan de UvA Ruimteconferentie 19 april 2011 2
Nadere informatieVIA EMAIL. College van Burgemeester & Wethouders van Breda. Leden Gemeenteraad Breda. 3 december 2010. Geachte College, Geachte Raadsleden,
VIA EMAIL College van Burgemeester & Wethouders van Breda en Leden Gemeenteraad Breda 3 december 2010 Geachte College, Geachte Raadsleden, Betreft: stedelijke programmering 2020 koers gezet - Bouwstenen
Nadere informatieStructuurvisie Valkenswaard, deel B Uitvoeringsparagraaf
Structuurvisie Valkenswaard, deel B Uitvoeringsparagraaf Opdrachtgever Gemeente Valkenswaard Kenmerk /rb/s/i Adviseur ir. R.A.K.M. Bouten Datum 28 oktober 2013 Status Definitief Valkenswaard Structuurvisie
Nadere informatieDe gemeente hanteert marktconforme prijzen. De gemeente mag winst maken ten bate van de gemeenschap en de ontwikkeling van kostbare voorzieningen.
De gemeente maakt gebruik van de instrumenten verwerven, Wet voorkeursrecht gemeenten en onteigening. Vanuit de positie van actief grondbeleid richt de gemeente zich, indien nodig, op samenwerking met
Nadere informatieWonen boven winkels Deventer
Wonen boven winkels Deventer een evaluatie van 7 jaar werken aan de leefbaarheid van het centrum d.d 21 mei 2007 1 Inleiding Medio 2000 heeft de raad van Deventer de naamloze vennootschap Wonen boven winkels
Nadere informatieInstrumentkeuze in het milieubeleid
Instrumentkeuze in het milieubeleid Theorie en 25 jaar praktijk Netwerk Groene Groei Den Haag, 8 december 2015 Carl Koopmans (SEO Economisch Onderzoek, Vrije Universiteit) www.seo.nl c.koopmans@seo.nl
Nadere informatiedonkere wolken aan de horizon
Stedelijke gebiedsontwikkeling: donkere wolken aan de horizon In de afgelopen decennia zijn de meeste Nederlandse gemeenten in staat geweest om de kosten van gebiedsontwikkeling te financieren uit de opbrengsten
Nadere informatiePPS roadshow voor lokale overheden Limburg 18 juni 2013. Marc Dillen Directeur Generaal Vlaamse Confederatie Bouw
PPS roadshow voor lokale overheden Limburg 18 juni 2013 Marc Dillen Directeur Generaal Vlaamse Confederatie Bouw Definitie van PPS Projecten die door publiek- en privaatrechtelijke partijen, gezamenlijk
Nadere informatiePPS/Esco Praktijkdag 2014
PPS/Esco Praktijkdag 2014 Samenwerken als driver voor innovatie 10 december 2014 Private financiering en PPS financieringsprogramma Bert Mulders en Ronald Pereboom 1 1 Innovatieve financieringsvormen Inventarisatie
Nadere informatieDe ladder voor duurzame verstedelijking
De ladder voor duurzame verstedelijking Jacqueline H.P. Vrolijk Adviseur ruimtelijk beleid en omgevingsjurist Inleiding seminar 10 maart 2015 Waarom de ladder? Andere tijden: Einde aan decennia van groei
Nadere informatiePPS Zuidas investeren in een duurzame toekomst
PPS Zuidas investeren in een duurzame toekomst leden Ir. J.D. Doets 8 februari 2007 PLANVORMING EN DOELSTELLING ZUIDAS 2 8 februari 2007 3 8 februari 2007 Zuidasopgave Integrale gebiedsontwikkeling Totaalprogramma
Nadere informatieAGENDAPUNT NO.12. Voorstel tot vaststelling Nota Grondbeleid AAN DE RAAD
Voorstel tot vaststelling Nota Grondbeleid AGENDAPUNT NO.12 AAN DE RAAD Samenvatting/Advies Het gemeentelijk grondbeleid is een beleidsterrein waar omvangrijke uitgaven worden gedaan en waarbij de risico
Nadere informatiePIANOo-Congres 2009 Sessie: gebiedsontwikkeling na Auroux en ICER
PIANOo-Congres 2009 Sessie: gebiedsontwikkeling na Auroux en ICER Bert Wolting en Roger Kersten AKRO CONSULT Akro Consult is een onafhankelijk adviesbureau dat zich sinds de oprichting in 1986 vooral richt
Nadere informatieCentre of expertise. voor samenwerking. B&C Bout&Co. structuur in samenwerking
B&C Bout&Co structuur in samenwerking Centre of expertise voor samenwerking Centre of expertise Bout & Co vergroot de performance door verbetering van de structuur in samenwerking tussen ondernemingen,
Nadere informatieProjecten (MJP) en grondbeleid
Projecten (MJP) en grondbeleid Ralph van Erp Suzanne den Dulk (teamleider Grondzaken) (wethouder Financiºn en Grondzaken) Agenda presentatie Meerjarenperspectief grondexploitaties : Grondexploitaties Den
Nadere informatieNota vereveningsfonds sociale woningbouw
Nota vereveningsfonds sociale woningbouw 1. Samenvatting Op basis van de Structuurvisie Ruimte voor wensen Leidschendam-Voorburg 2040 (herijking 2012) kan de gemeente een vereveningsfonds voor sociale
Nadere informatieGrondbeleid en behoud van het goedkope marktsegment. Willem Korthals Altes
Grondbeleid en behoud van het goedkope marktsegment Willem Korthals Altes 1 Introductie Wat is grondbeleid? Doelen goedkope marktsegment Grondeconomie Grondbeleidsinstrumenten Conclusies 2 Wat is grondbeleid
Nadere informatieNota Grondbeleid gemeente Hulst 2012 t/m 2015
CVDR Officiële uitgave van Hulst. Nr. CVDR193430_1 15 maart 2016 Nota Grondbeleid gemeente Hulst 2012 t/m 2015 De raad van de gemeente Hulst; Gelezen het raadsvoorstel tot vaststellen van de Nota Grondbeleid
Nadere informatierapport notitie Bijlage behorende bij de Nota Strategisch Grondbeleid agn.pnt 29 Bijlage rapport def nota strategisch grondbeleid.
rapport notitie Bijlage behorende bij de Nota Strategisch Grondbeleid afdeling formulierontwerp gouda, 4 mei 2000 inhoudsopgave 1 Inleiding...4 2 Ontwikkelingsprojecten...5 2.1 projecten in planvormingfase...5
Nadere informatieRaadsinformatiebrief
Raadsinformatiebrief Van: H.P.A. Kerkers Aan: de leden van de Gemeenteraad Onderwerp: Structuurvisie: Nota Kostenverhaal Steller: P.C.J. Verheijen Datum: 15 november 2011 Nr.: RIB-HK-1155 Op 18 oktober
Nadere informatieDuurzame kansen nieuwe grondexploitatiewet
Duurzame kansen nieuwe grondexploitatiewet Kansen voor energiezuinige en duuzame aanleg Workshop grondexploitatie SenterNovem, 10 oktober, Martijn Blom Inhoud presentatie Huidige situatie exploitatie grond
Nadere informatie10 jaar Grondexploitatiewet: verleden, heden en toekomst van het kostenverhaal en regie op locatieontwikkeling
10 jaar Grondexploitatiewet: verleden, heden en toekomst van het kostenverhaal en regie op locatieontwikkeling Najaarscongres VVG 14 november 2018 Joop van den Brand directeur Van den Brand Grondbeleid
Nadere informatieNota grondbeleid. Gemeente Hulst 2012 t/m 2015
Nota grondbeleid Gemeente Hulst 2012 t/m 2015 Definitief 03-07-2012 Inhoud 1 Inleiding... 4 2 Relevante beleidskaders grondbeleid... 6 3 Vormen van Grondbeleid... 7 3.1 Rollen in grondbeleid... 7 3.2 Actief
Nadere informatieAanvullingsbesluit planvorming Plateelgebied [Vastgesteld door college op 16 januari 2018, registratienummer ]
Aanvullingsbesluit planvorming Plateelgebied [Vastgesteld door college op 16 januari 2018, registratienummer 1410634] 1. Inleiding 1 2. De noodzakelijke investeringen in infrastructuur in het Plateelgebied
Nadere informatieBusiness case modelcasus
1/5 Modelcasus Van Bleek fabriek - Business Case Business case modelcasus Inleiding De Business case geeft antwoord op de vraag of het financiële resultaat over de gehele levensduur van het project voldoende
Nadere informatieWelkom in TOP Debatserie De Campus en de Stad Campus en stad in Leiden 20 januari 2016
Welkom in TOP Debatserie De Campus en de Stad Campus en stad in Leiden 20 januari 2016 Programma: Opening Jan Bloemberg Terugblik op 3 debatten Stad en Campus in Delft Hans Reijnen Presentatie Stad en
Nadere informatie