Seminarium Nederlands als vreemde taal
|
|
- Agnes Simons
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur 1 september - 14 september 2013 Locaties: IBIS Hotel Antwerpen Centrum Meistraat Antwerpen, België tel.: fax: Hotel Casa 400 Eerste Ringdijkstraat BC Amsterdam, Nederland tel: fax:
2 2 Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur
3 Seminarium Nederlands als vreemde taal Algemene Informatie Doelgroep Het seminarium is bedoeld voor docenten Nederlands aan universiteiten en hogescholen buiten Nederland en Vlaanderen voor wie het Nederlands niet de moedertaal is. Het programma richt zich in het bijzonder op jonge en op beginnende docenten, maar kan door het interactieve karakter en de gevarieerde inhoud ook voor meer ervaren docenten van nut zijn. De cursus biedt plaats aan maximaal 20 deelnemers. Programma Didactiek Taal Cultuur Het seminarium beoogt deelnemers aan te zetten tot bezinning op eigen didactisch handelen. Informatieverstrekking over nieuwe inzichten in de didactiek NVT en uitwisseling van ervaringen moeten dit bewerkstelligen. De didactiekcolleges zijn veelal geordend rond thema s die een gehele dag centraal staan. Tijdens deze themadagen worden in subgroepen opdrachten uitgevoerd. Er is bijvoorbeeld een dag van de didactiek, een dag over interactieve werkvormen met lees- en luisterteksten, een toetsochtend en een halve dag waarop medewerkers van het Taaluniecentrum NVT laten zien hoe een spel over interculturaliteit in de les kan worden ingezet. Het Nederlands is de voertaal tijdens alle activiteiten en in individuele gesprekken met taal- en uitspraakdeskundigen kunnen bepaalde aspecten van de eigen taalvaardigheid worden verdiept. In de vorm van lezingen en excursies krijgen de deelnemers culturele en algemeen maatschappelijke informatie over Nederland en Vlaanderen aangeboden. De auteur Bernard Dewulf van wie de deelnemers voorafgaand aan het seminarium een literair werk krijgen toegestuurd, zal komen praten over zijn boek en het literaire schrijven. Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur 3
4 De eerste week van het seminarium vindt plaats in Antwerpen en de tweede week in Amsterdam. Het succes van het seminarium staat of valt met de mate van inzet, leermotivatie en samenwerkingsbereidheid van de deelnemers. Openstaan voor wat anderen te berde brengen binnen en buiten het officiële programma verruimt de sociale dimensie van het vakgebied. Het seminarium biedt een unieke gelegenheid tot het opdoen van nieuwe professionele contacten en tot het verruimen van de collegiale kring ver buiten de nationale grenzen. Cursusleiding Projectleiding Organisaties Annelies de Jonghe, docente Nederlands NVT Ingrid Degraeve, Taaluniecentrum NVT De Nederlandse Taalunie ( is een beleidsorganisatie waarin Nederland, Vlaanderen en Suriname samenwerken op het gebied van het Nederlands. De belangrijkste werkterreinen zijn: de Nederlandse taal zelf, het Nederlands in digitale toepassingen, onderwijs in en van het Nederlands, literatuur en leesbevordering, en de positie van het Nederlands in Europa en in de wereld. Het Taaluniecentrum NVT ( organiseert deze zomercursus onder verantwoordelijkheid van de Nederlandse Taalunie. Bij het Taaluniecentrum NVT in Brussel kunnen docenten, leerkrachten en leerders van het Nederlands buiten Nederland en Vlaanderen terecht voor advies, informatie en scholing. Informatie over activiteiten is ook te vinden op Facebook: 4 Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur
5 Programma Zondag 1 september In de namiddag Aankomst van de deelnemers in het Hotel IBIS in het centrum van Antwerpen Informele ontvangst en gelegenheid om met elkaar kennis te maken in de lounge van het hotel Opening van het seminarium door Marc le Clercq, senior projectleider bij de Nederlandse Taalunie Aansluitend bespreking van het programma Avondmaaltijd in een restaurant in de buurt van het hotel Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur 5
6 Didactiek: NVT actueel Achtergrond Doelstelling Werkwijze Voor een docent staat of valt succesvol lesgeven met heel wat didactische overwegingen. Wat moet een student op korte termijn allemaal kunnen? Welke nieuwe didactische inzichten zijn zinvol? Moet cultuurkunde als vak apart of kan het in de taalverwervingslessen worden geïntegreerd? Welk didactisch materiaal is bruikbaar in het hoger onderwijs? Hoe kan authentiek materiaal worden ingebed? Tijdens deze instapsessie worden verschillende aspecten uit de vreemdetalendidactiek nader toegelicht en besproken. Het seminarium biedt geen kant-en-klare onderwijsrecepten, maar een forum voor de ontwikkeling van lesideeën en de reflectie op de eigen lespraktijk. Het is ook een unieke kans om samen met collegadocenten ideeën uit te wisselen en uit te testen. Informatieverstrekking over recente inzichten in de vreemdetalendidactiek en onderzoek naar de bruikbaarheid ervan in de eigen onderwijssetting. Aandachtspunten hierbij zijn: algemene tendensen in de vreemdetalendidactiek, de rol van de docent in gestuurde of meer autonome leerprocessen, de plaats van cultuurkunde binnen het curriculum, recent verschenen leermiddelen. Volgens het principe learning-by-doing komen verschillende interactieve en activerende werkvormen aan bod zoals ijsbrekers, subgroepen met verwerkingsopdrachten, check-in-duo s, discussie met sneeuwbaleffect, fluisteroverleg. Werkvormen kunnen meer docentgecentreerd of meer taakgericht zijn en worden altijd ingezet om een bepaald leerdoel te bereiken. In de instapsessie wordt afwisselend vanuit het perspectief van de student en van de docent naar de werkvormen binnen een didactische setting gekeken. 6 Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur
7 Programma Maandag 2 september Ontbijt Ingrid Degraeve en Annelies de Jonghe: Een niet-alledaagse benadering van de ontwikkeling van de vreemdetalendidactiek en de rol van de docent in het leerproces van de student Pauze Ingrid Degraeve en Annelies de Jonghe: Vervolg van de workshop Lunch in het hotel Annelies de Jonghe: Een bruikbare analyse van recent verschenen leergangen, lexicale en didactische hulpmiddelen. Verwerkingsopdrachten in subgroepen Pauze Posterpresentatie leermiddelen Godi Dijkman: Individueel taaladvies Stadswandeling met gezamenlijke avondmaaltijd Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur 7
8 Taalreflectie op eigen taalgebruik (deel 1) Achtergrond Doelstelling Werkwijze Een goede spreek- en schrijfvaardigheid is voor de NVT-docent van belang bij uitleg en instructie. Daarnaast is de docent bron van creatieve taal tijdens de feitelijke communicatieve situaties in de les; de docent vult de leergang aan of stuurt deze bij. De productieve taalvaardigheden van de NVT-docent hangen vooral samen met woorddiversiteit en stilistische variatie, maar wie kan de docent in de eigen onderwijssituatie feedback geven op deze kwaliteiten? Reflectie op de eigen kennis van het Nederlands en de manier waarop die in een onderwijssetting wordt ingezet. De focus ligt hierbij op creatieve ideeën omtrent woorddiversiteit en stilistische variatie. Er wordt gekeken naar de beste manieren om te anticiperen op vragen uit de klas NVT en de verschillende wijzen waarop op een selectieve manier betekenis aan nieuwe woordenschat kan worden gegeven. Aan de hand van enkele artikelen uit de Nederlandse media worden de deelnemers in subgroepjes aangespoord zelf na te denken over de verschillende registers en variaties in stijl en te komen tot diverse schrijfproducten. Onderzoek naar taalverandering (deel 1) Taal verandert. Ook het Nederlands. Niemand kan voorspellen in welke richting die ontwikkeling zal gaan. Met twee taalexperts uit Vlaanderen en Nederland wordt een kijkje genomen achter de schermen van de taalverandering. Ruud Hendrickx, taaladviseur bij de Vlaamse omroep VRT, gaat in op de vraag of er binnenkort naast het Standaardnederlands een aparte Vlaamse variant zal moeten onderwezen worden. De laatste decennia is de visie op het Nederlands zoals dat in België gesproken wordt, grondig veranderd. Met de deelnemers gaat hij graag het debat aan over de gevolgen daarvan voor het onderwijs van Nederlands als vreemde taal. In Amsterdam biedt Rik Schutz, lexicograaf en publicist uit Nederland, stof genoeg om na te denken over recente taalveranderingen in het algemeen en hoe moedertaalsprekers daarop reageren. 8 Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur
9 Programma Dinsdag 3 september Ontbijt Godi Dijkman: Creatieve ideeën over woorddiversiteit en stilistische variatie in de klas Pauze Godi Dijkman: Gevarieerde taken in subgroepen Lunch in het hotel Ruud Hendrickx: Van Vloms naar Belgisch-Nederlands. Gastcollege met debat Pauze Godi Dijkman: Individueel taaladvies Voorbereiding van de lezing met de auteur Bernard Dewulf Avond programma Vrije avondmaaltijd Afhankelijk van de actuele culturele agenda hebben we een theater- of een concertbezoek gepland in Antwerpen of in Amsterdam. Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur 9
10 Didactiek: Intercultureel leren Achtergrond Doelstelling Werkwijze Van hier naar daar is een intercultureel spel, ontwikkeld door het Centrum Educatieve Spelen met steun van het Taaluniecentrum NVT. Bedoeling van het spel is mensen uit verschillende culturen samen te brengen en wederzijds begrip en respect te stimuleren. Het is de bedoeling dat we door middel van het spel ervaren wat interculturele interferentie is en dat we hierover door middel van een gesprek reflecteren. Vervolgens zullen we leren hoe we de kennis die uit de reflectie zal voortvloeien, kunnen omzetten naar de lespraktijk. Deze workshop volgt de rode draad van cultuurkunde die door het Seminarium loopt. In het eerste deel van de workshop wordt het spel geïntroduceerd en gespeeld. In het tweede deel gaan we in op de invloed van interculturaliteit op het leren én het doceren van een taal. Op basis van de ervaringen die we bij het spelen opgedaan hebben, zullen we de link leggen met onze eigen realiteit: hoe kijken wij aan tegen de contacten tussen Nederland/Vlaanderen en ons eigen land? Zijn we ons bewust van bepaalde culturele verschillen en hoe gaan we daarmee om? Wat zijn onze ervaringen? Houden we ook rekening met zulke cultuurverschillen in onze lessen? In de namiddag De namiddag is vrijgeroosterd voor het bezoek aan boekwinkels, bibliotheken en universiteiten, aan studiebegeleiders en het onderhouden van overige academische contacten. Er is geen avondprogramma voorzien. 10 Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur
11 Programma Woensdag 4 september Ontbijt Ingrid Degraeve en Peter Schoenaerts: Van hier naar daar, stilstaan bij interculturaliteit Pauze Ingrid Degraeve en Peter Schoenaerts: Vervolg van de workshop Lunch in het hotel Middag en avond vrij voor academische contacten en bezoek aan boekhandels Vrije avondmaaltijd Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur 11
12 Cultuurkunde: Vlaanderen en Brussel vandaag De gezamenlijke uitstap naar Brussel bestaat uit een heel gevarieerd programma. Het begint met een informatief bezoek aan het Vlaams Parlement, gelegen in het politiek hart van Brussel, gevolgd door een lunchbuffet in het parlementsgebouw. Enkele parlementariërs zullen het bezoek begeleiden en graag over een aantal politieke kwesties of over het politiek systeem in het algemeen van gedachten wisselen. Op het middagprogramma staat een stadswandeling met de kunsthistoricus Valentijn Thijs. Hij zal het hebben over de culturele identiteit van Brussel in het spanningsveld tussen een Germaans en een Romaans cultuurgebied. Als inwoner van Brussel is hij ook op de hoogte van alle lotgevallen en van de ontwikkeling van de stad in Europees perspectief. Daarna is er tijd om zelf op ontdekking te gaan in de stad. Ingrid en Annelies, allebei Brusselaars, houden heel wat tips paraat. De reis gebeurt die dag per trein. Er zijn tussen Antwerpen en Brussel frequente en snelle verbindingen. s Avonds is iedereen vrij om terug te keren wanneer hij of zij wil. 12 Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur
13 Programma Donderdag 5 september Vanaf Ontbijt Vertrek per trein van Antwerpen CS naar Brussel CS Bezoek aan het Vlaams Parlement met rondleiding. Aansluitend lunch in het parlementsgebouw Stadswandeling met kunsthistoricus Valentijn Thijs Vrij programma in Brussel Mogelijke individuele terugreis per trein naar Antwerpen vanaf Brussel CS Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur 13
14 Didactiek: Toetsen Achtergrond Doelstelling Werkwijze Toetsen kunnen je heel wat waardevolle informatie geven over je studenten, hun vorderingen én jouw aanpak. Maar meet je toets wel wat je wilt dat hij meet? En toetsen we niet te veel? NVT-docenten moeten weten hoe ze bestaande toetsen naar waarde kunnen schatten, aan de noden van hun studenten kunnen aanpassen en waarop ze moeten letten als ze zelf aan het ontwikkelen slaan. In deze workshop reiken we de voornaamste principes met betrekking tot toetsontwikkeling en beoordeling aan. We doen dat aan de hand van bestaand toetsmateriaal en items die de deelnemers zelf ontwikkelen tijdens de sessie. We besteden ook uitgebreid aandacht aan de functionele toetsvisie en het aanbod van het CNaVT, het officiële, internationale examen Nederlands als Vreemde Taal. Onderzoek naar culturele identiteit Achtergrond Doelstelling Werkwijze Het Antwerpse Museum Mayer van den Bergh bezit een uitzonderlijke collectie kunstwerken van de Nederlanden uit de 14de, 15de en 16de eeuw. Deze collectie is met werken als het beroemde Breviarium Mayer van den Bergh en De dulle Griet van Pieter Bruegel representatief voor de ontwikkeling van de Vlaamse en Nederlandse artistieke identiteit. Het is de bedoeling om op basis van deze collectie het ontstaan en de ontwikkeling van de artistieke identiteit van de Nederlanden van de 14de tot de 17de eeuw te schetsen. Vervolgens richten we de aandacht op de aparte ontwikkeling in Noord en Zuid in de zeventiende eeuw: de calvinistische kunst grenst zich af van de barok, onder meer in stillevens (monochrome banketjes vs. pronkstillevens), maar ook in de triomfantelijke katholieke stukken (Jordaens). Deze hele ontwikkeling zal in een overzichtslezing aan de hand van een powerpointpresentatie met kunstwerken uit het museum en andere uitvoerig toegelicht worden. Achteraf wordt deze synthese dan geïllustreerd in een eigengereide selectieve rondleiding in het museum Mayer van den Bergh. 14 Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur
15 Programma Vrijdag 6 september Ontbijt Jelske van der Hoek: Toets je toets! Pauze Jelske van der Hoek: Vervolg van de workshop Lunch in het hotel Ludo Beheydt: Het ontstaan van de artistieke identiteit van de Nederlanden; van de Vlaamse miniaturen tot het classicisme Gezamenlijke wandeling naar het museum Mayer-van den Bergh Ludo Beheydt: Begeleid bezoek in het museum Vrije avondmaaltijd Lezing met de auteur Bernard Dewulf Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur 15
16 Dagje vrij Op zaterdag is iedereen vrij te doen waar hij of zij zin in heeft. Er valt veel te zien en te beleven in Antwerpen, maar ook andere Vlaamse steden en zelfs de Belgische kust zijn heel goed bereikbaar vanuit Antwerpen. Aanraders zijn een bezoek aan één van de vele wereldbekende musea zoals het Museum Plantin-Moretus, het Rubenshuis of het Modemuseum MoMu. Een primeur is het nieuwe museum MAS (Museum aan de Stroom) in de oude haven aan het Willemdok. Bovendien is Antwerpen al eeuwen lang het wereldcentrum van de diamanthandel. In het diamantpaviljoen bij het MAS wordt het verhaal van de diamant verteld. Van elke tien ruwe diamanten die wereldwijd worden verhandeld, zijn er acht afkomstig uit Antwerpen. Tussendoor kan je een gezellig Antwerps Bolleke drinken in het café Het elfde gebod in de schaduw van de kathedraal en s avonds kan je genieten van een zonsondergang op het strand van Sint-Anneke aan de Schelde. Een half miljoen Antwerpenaren maken van de stad een bruisende stad met een heel eigen Vlaams karakter. 16 Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur
17 Programma Zaterdag 7 september Ontbijt Dagje vrij Er zijn geen gezamenlijke maaltijden Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur 17
18 Zeelanddag Tijdens de Zeelanddag maken we kennis met historische en actuele aspecten van de relatie die Nederland heeft met binnen- en buitengaats water en de oplossingen die er zijn bedacht voor de veelal eeuwenoude problemen. Vanuit Antwerpen is er een busreis naar Burghsluis in Zeeland gepland waar de boot Onrust ligt te wachten. Een gids geeft uitleg over de Oosterschelde, de stormvloedkering en de mosselcultuur. Misschien zijn er zelfs zeehondjes te zien. De lunch is gepland op een leuke plek aan zee. Na de middagpauze wordt er een bezoek gebracht aan het Watersnoodmuseum. Het museum geeft een beeld van wat er is gebeurd is tijdens en na de watersnoodramp van Ook de museumlocatie is het zien waard: het is gevestigd in zogenaamde caissons die werden gebruikt voor het sluiten van de dijken. De Zeelanddag wordt afgerond met een bezoekje aan Zierikzee. Onder leiding van een bepaald niet alledaagse gids vindt daar een rondleiding plaats die wordt afgesloten met een etentje. Per bus zetten we daarna de reis voort naar het Hotel Casa 400 in Amsterdam. 18 Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur
19 Programma Zondag 8 september Nederland en het water Ontbijt Koffers inladen en vertrek per bus naar Burghsluis (NL) Rondvaart met de boot Onrust over de Oosterschelde Middagpauze op een leuke locatie aan zee Busrit naar Ouwerkerk Bezoek aan het Watersnoodmuseum Busrit naar Zierikzee Rondwandeling door Zierikzee Etentje in Zierikzee Vertrek per bus naar Amsterdam Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur 19
20 Taalreflectie Onderzoek naar taalverandering (deel 2) Het Nederlands dat moedertaalsprekers nu spreken en schrijven verschilt van dat van hun grootouders. In een inleidende lezing benoemt Rik Schutz verschillende typen veranderingen en de oorzaken daarvan. Welke veranderingen worden opgemerkt en welke waarde-oordelen worden eraan toegekend? Veel wordt bijna onopgemerkt aanvaard; een enkel verschijnsel wordt verloedering genoemd. Hoe zit dat? Welke voorbeelden zijn bekend en in welke categorie vallen die? Het is de bedoeling om samen antwoorden op de vele vragen rond taalontwikkeling binnen het Nederlands te vinden. Reflectie op eigen taalgebruik (deel 2) Achtergrond Doelstelling Werkwijze Om een aantal redenen is het belangrijk om aandacht te besteden aan de uitspraak: je kunt het niet uit een boek leren en het heeft grote invloed op de begrijpelijkheid van de spreker. Maar ook voor het verstaan van het Nederlands zijn met name de prosodische aspecten van belang. Voor de leerder zijn deze aspecten vaak onbekend, in de eigen taal leert men dit als heel jong kind, nog voor de woordenschat. Daarnaast heeft het Nederlands nog specifieke punten van aandacht, bij voorbeeld de klinkers, die ook nog eens veel spellingsproblemen geven. Ook de assimilatie in het Nederlands behoeft aandacht. Margreet Verboog zal in haar workshop de deelnemers praktische handvatten aan- reiken om bij hun studenten de verstaanbaarheid te verhogen. Daarbij ligt de focus op de bovengenoemde elementen, en hoe die zo effectief mogelijk duidelijk te maken. In een aantal gezamenlijke oefeningen laat Margreet Verboog zien hoe je in de klas aan uitspraak kunt werken. Ook wordt er literatuur en materiaal voor het oefenen van de uitspraak aangeraden. 20 Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur
21 Programma Maandag 9 september Ontbijt Tussenevaluatie Seminarium Bespreking van enkele aandachtspunten (culturele presentaties, reflectie op de lespraktijk, peer teaching) Pauze Rik Schutz: Taal verandert. Hoe erg is dat? Lunch in het hotel Margreet Verboog: Verstaanbaar spreken, wat helpt? Pauze Godi Dijkman en Margreet Verboog: Individueel taal- en/of uitspraakadvies Avondmaaltijd in het hotel Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur 21
22 Didactiek: Teksten doorgronden Achtergrond Doelstelling Werkwijze In het onderwijs Nederlands als vreemde taal (NVT) is het van groot belang om cursisten te leren teksten te doorgronden op verschillende niveaus. Zo moeten zij de structuur en de opbouw van de tekst kunnen begrijpen, zowel op tekst- als op zinsniveau. Zij moeten de woordenschat die de tekst aanbiedt kunnen begrijpen. Daarnaast moeten zij de tekst kunnen plaatsen in een culturele context. Van docenten NVT vraagt dit veel kennis en vaardigheid. In de lessen Nederlands kunnen docenten verschillende didactische middelen gebruiken om cursisten te leren teksten diepgaand te doorgronden. Het doel van deze module is om de docenten kennis te laten maken met deze didactische middelen en die vervolgens te gebruiken in de eigen onderwijspraktijk. In deze module gaan we aan het werk met verschillende technieken om voorkennis te mobiliseren en verwachtingen te formuleren bij een tekst (associatie, woordspin, afbeeldingen, titel van een tekst enz.). Ook zullen we oefenen met globaal lezen. Daarnaast worden er teksten geanalyseerd, waarbij aandacht besteed wordt aan grammatica, zinsopbouw en tekstopbouw. We gaan in op mogelijke oefeningen bij het verwerken van teksten (leg in de juiste volgorde, beantwoord vragen, vertel in eigen woorden, vat de tekst kort samen, dictoglos enz.). Als laatste bestuderen we de culturele aspecten en context van teksten. We bespreken de overeenkomsten en verschillen tussen die aspecten en de context van de Nederlandse teksten en de talen en culturen van de deelnemers. Hierbij staat de vraag centraal hoe je dit alles in de eigen lespraktijk kunt toepassen. In een opdracht voor peer teaching brengen de cursisten de opgedane kennis en ervaring van de module in praktijk. 22 Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur
23 Programma Dinsdag 10 september Ontbijt Christine van Baalen: Teksten doorgronden Pauze Christine van Baalen: Teksten doorgronden Lunch in het hotel Annelies de Jonghe en Christine van Baalen: Introductie peer teaching Pauze Individuele voorbereiding lesmodellen in subgroepen Godi Dijkman en Margreet Verboog: Individueel taal- en/of uitspraakadvies Vrije avondmaaltijd Avond programma Afhankelijk van de actuele culturele agenda hebben we een theater- of een concertbezoek gepland in Antwerpen of in Amsterdam. Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur 23
24 Didactiek: Peer teaching Tijdens de ochtend worden alle lesmodellen die in subgroepen werden ontwikkeld, gepresenteerd in peer teaching. Peer teaching is een soort rollenspel waarbij een docent lesgeeft en de andere docenten de rol van de leerder overnemen. Deze methode is ideaal om zowel het perspectief van de docent als die van de leerder in te nemen. Het is een mooie kans om samen met de collega s uit de neerlandistiek na te denken over verschillende lespraktijken in de literatuur- en tekstdidactiek. De presentaties vormen ook een basis voor reflectie over transfermogelijkheden naar de eigen onderwijssetting in het buitenland. Deze module biedt ook een mooie kans om teksten uit de gelezen novelle Kleine dagen van Bernard Dewulf te didactiseren. Middagprogramma Gilde Amsterdam is dé vrijwilligersorganisatie die belangeloos advies en ondersteuning geeft. Amsterdammers, jong en oud, met kennis en (levens)ervaring zetten zich in voor hun stadgenoten. Dit ter bevordering van de participatie van deze Amsterdammers én van die stadgenoten. De Gilde Amsterdam biedt via het programm Mee in Mokum rondleidingen met Amsterdammers aan. Samen met een Amsterdammer verkennen de Westelijke Eilanden van Amsterdam. Het Bickerseiland, Prinseneiland en Realeneiland hebben een rijke historie van handel, scheepvaart en industrie die teruggaat tot het begin van de 17e eeuw. Veel van die historie is vandaag nog te zien. Door de wat geïsoleerde ligging van de eilanden heeft het gebied een wat dorps karakter gehouden, terwijl het toch in het centrum van Amsterdam ligt. 24 Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur
25 Programma Woensdag 11 september Ontbijt Peer teaching: Presentatie lesmodellen Pauze Peer teaching: Vervolg van de presentatie Lunch in het hotel Stadswandeling Mee in Mokum met Amsterdammers Vrije avondmaaltijd Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur 25
26 Cultuurkunde: Nederland vandaag Vandaag staat Den Haag als het politieke en Rotterdam als het economische centrum van Nederland in het brandpunt. Voorafgaand aan het vertrek naar Rotterdam bezoeken we het kantoor van de Nederlandse Taalunie waar bekende secretariaatsmedewerkers klaarstaan voor een persoonlijk gesprek. Er wordt een broodjeslunch aangeboden. In Rotterdam laat architectuurhistoricus Suzanne Roelofs op een stadswandeling de spraakmakende architectonische hoogtepunten van het moderne Rotterdam zien. In het Museum Boijmans Van Beuningen geeft ze een overzicht van de moderne Nederlandse kunst. Het museum heeft een prachtige en veelzijdige collectie met meer dan kunstvoorwerpen. Het museum verwierf de collecties van particuliere verzamelaars. De twee bekendste zijn de jurist Jacob Otto Boijmans en de havenbaron D.G. van Beuningen. De groepsreis naar Den Haag en Rotterdam gebeurt per bus. Er is een gezamenlijke maaltijd in het hotel Casa 400 voorzien. 26 Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur
27 Programma Donderdag 12 september Ontbijt Vertrek per bus naar Den Haag Ochtendwandeling Binnen- en Buitenhof Ontvangst bij het Algemeen Secretariaat van de Nederlandse Taalunie met aansluitend een broodjeslunch Vertrek per bus naar Rotterdam Bezoek aan het Museum Boijmans Van Beuningen Rondleiding met Suzanne Roelofs: Meesterwerken uit de schilderkunst van de 19e en de 20e eeuw. Daarna vrij bezoek Rondrit langs architectonische hoogtepunten en themawandeling Spraakmakende moderne architectuur onder leiding van architectuurhistoricus Suzanne Roelofs Vertrek per bus naar Amsterdam Avondmaaltijd in het hotel Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur 27
28 Didactiek: Buitenschoolse projecten Achtergrond Doelstelling Werkwijze De workshop in het fotografiemuseum Foam biedt de mogelijkheid een kijkje achter de schermen van de educatieafdeling te werpen. Foam biedt programma s aan voor alle mogelijke doelgroepen uit het primair, speciaal, voortgezet en ook hoger onderwijs. Bovendien werkt Foam mee aan het buitenschoolse programma Stad en Taal, Nederlands voor buitenlanders. In de workshop gaat het om de didactische mogelijkheden van fotografie en ook de nieuwe media in de eigen lespraktijk. Het programma start met een introductie over het museum, de educatieprogramma s en de didactiek van de educatieafdeling. Daarbij wordt er afwisselend door de ogen van leerling/student en docent gekeken. Na het algemene informatieve gedeelte gaan de deelnemers aan de slag met de interpretatie van een zelfgekozen foto. Deze vormt het uitgangspunt voor een bijzonder grappig, ontroerend of eigenzinnig verhaal dat met een ipod wordt opgenomen. De museumdocent helpt bij de opname van een podcast en geeft tips hoe je de methode in de eigen lespraktijk kan inzetten. Aan het eind van de sessie worden de resultaten in plenum gepresenteerd en nabesproken. Elke deelnemer krijgt een cd met alle workshopresultaten. 28 Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur
29 Programma Vrijdag 13 september Ontbijt Korte bespreking en vertrek naar het fotografiemuseum Foam aan de Keizersgracht Kijken naar fotografie en het gebruik van foto s in de eigen lespraktijk onder leiding van een museumdocent Vrije lunch in de stad Voorbereiding van de culturele presentaties Pauze Evaluatie van het seminariumprogramma. Uitreiking van de CERTIFICATEN VAN DEELNAME en sluiting van het seminarium door Marc le Clercq Feestelijke afscheidsmaaltijd in het hotel (aangeboden door de Nederlandse Taalunie) met culturele presentaties van de deelnemers Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur 29
30 30 Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur
31 Programma Zaterdag 14 september Ontbijt Afscheid en vertrek van de deelnemers Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur 31
32 Individueel taal- en uitspraakadvies De deelnemers aan het seminarium hebben verschillende linguïstische en educatieve achtergronden. Om tegemoet te komen aan taal- en uitspraakkarakteristieken die daarmee samenhangen, is er aan het seminarium een optionele individuele component toegevoegd. Wie de moeite neemt tevoren een tekst te vervaardigen, kan deze laten beoordelen door een aan het seminarium verbonden specialist tijdens een individueel gesprek. Kenmerken van de eigen uitspraak kunnen eveneens worden besproken met een specialist die uitspraakadvies geeft. Godi Dijkman: individueel taaladvies De deelnemers aan het seminarium kunnen gebruikmaken van het taaladvies. Aan de hand van een door hen geschreven tekst wordt ingegaan op eventuele onjuistheden, structuur, stijl en woordkeus. De opdracht voor deze tekst wordt verstuurd met de roman Kleine Dagen van Bernard Dewulf die tijdens het seminarium ook een lezing zal geven. Ook kunnen de deelnemers tevoren op het aanvullende informatieformulier een (bijvoorbeeld grammaticaal of lexicaal) onderwerp aangeven waarover ze nadere informatie willen krijgen. In een individueel gesprek van ongeveer twintig minuten wordt de tekst besproken. Margreet Verboog: individueel uitspraakadvies Op basis van geluidsopnames worden tijdens individuele gesprekken de sterke en zwakke kanten van ieders uitspraak besproken. Daarop volgen adviezen voor verbetering. 32 Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur
33 Sprekers op het seminarium Ludo Beheydt doceert Nederlandse taalkunde en Nederlandse cultuur aan de Université Catholique van Louvain-la-Neuve. Hij is redacteur van het tijdschrift Neerlandia en heeft veel gepubliceerd over taalverwerving en over culturele identiteit in kunst en taal. Zijn major opus is Eén en toch apart. Kunst en cultuur van de Nederlanden, een overzichtswerk van de ontwikkeling van de kunst en cultuur van de Nederlanden van de Vlaamse Primitieven tot de Nulgeneratie. Ingrid Degraeve studeerde vertaalkunde Frans en Duits en behaalde een postacademisch diploma in vergelijkende literatuurwetenschap. In 1999 zette ze in Tbilisi, de hoofdstad van Georgië, een docentschap Nederlands aan de Ilia Chavchavadze State University op. Sinds 2003 verschijnen haar vertalingen van Georgische literatuur bij Vlaamse en Nederlandse uitgeverijen. Sinds 2008 werkt ze als projectleider bij het Taaluniecentrum NVT in Brussel. Annelies de Jonghe is neerlandicus en germanist. Ze doceert Nederlands en Duits in Duitsland. Haar specialismen voor nascholingsprogramma s zijn blended-learning, creatief schrijven en de integratieve aanpak van cultuurkunde en taalverwerving. Samen met Britta Bendieck (UvA Amsterdam) richtte ze het internationale programma FAM (Freiburg-Amsterdam-model) op dat intussen aan vijf universiteiten in het studiecurriculum werd opgenomen. Ze is auteur bij de uitgeverij Langenscheidt in München. Godi Dijkman is een gecertificeerd docent NT2 die geruime tijd in het buitenland heeft gewerkt. Na zijn studie vertaler Engels/Italiaans in Antwerpen heeft hij als docent Engels (VSO) gewerkt. In Jakarta was hij aan het Erasmus Taalcentrum werkzaam als docent NVT. Hij specialiseert zich in het Nederlands op ERK-niveaus B1-C1 waarbij het geven van schrijfvaardigheid hem het meest inspireert. Ruud Hendrickx heeft Nederlandse en algemene taalkunde gestudeerd in Leuven. Hij is taaladviseur van de Vlaamse openbare omroep VRT, lid van het Taaladviesoverleg van de Nederlandse Taalunie en hoofdredacteur van de Grote Van Dale. Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur 33
34 Jelske van der Hoek studeerde Nederlandse Taal en Cultuur aan de Rijksuniversiteit in Groningen. Ze werkt als wetenschappelijk medewerker bij het Certificaat Nederlands als Vreemde Taal (CNaVT), Leuven. Daarnaast geeft ze ook al een aantal jaar Nederlands les: voorheen onder meer als Nederlandse lector aan de universiteit van Aarhus in Denemarken, tegenwoordig op de Fontys Hogeschool in Venlo. Suzanne Roelofs studeerde kunst- en architectuurgeschiedenis. Sinds enkele jaren werkt ze als freelance architectuurhistoricus en geeft ze rondleidingen, lezingen en cursussen. Peter Schoenaerts was lange tijd verbonden aan het Instituut voor Levende Talen in Leuven en werkt nu voor het Taaluniecentrum NVT in Brussel. Hij was co-auteur van verscheidene publicaties voor studenten en docenten Nederlands. Sinds 2001 maakt Peter Schoenaerts met de theatergroep Fast Forward toneelstukken voor anderstaligen die Nederlands leren. Rik Schutz heeft twintig jaar gewerkt bij woordenboekenuitgeverij Van Dale, achtereenvolgens als redacteur, projectleider en uitgever. Nu is hij in deeltijd werkzaam voor de Nederlandse Taalunie als projectleider spelling en freelance lexicograaf en publicist. Meer informatie is te vinden op de website: Valentijn Thijs studeerde archeologie en kunstwetenschappen. Hij is educatief medewerker aan het Muziekinstrumentenmuseum in Brussel en docent aan het CVO Elishout te Anderlecht. Als freelancemedwerker is hij verbonden aan Bozar en de KMSKB in Brussel. Als gids verdiepte hij zich in de ontwikkeling van de geschiedenis van Brussel, zowel op urbanistisch als architeecturaal vlak. Christine van Baalen is sinds 1994 werkzaam in het NVT- en NT2- onderwijs. Ze heeft aan verschillende universiteiten in Nederland en in het buitenland gewerkt. Sinds enige tijd heeft ze haar eigen bedrijf, Sjibbolet taal en training. Zij is de auteur van Taal in zaken, Zakelijk Nederlands voor anderstaligen, en co-auteur van Dutch for Reading Knowledge. Haar proefschrift over betekenis en gebruik van modale werkwoorden in gesproken Nederlands verschijnt in Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur
35 Margreet Verboog heeft als psycholinguïst en logopedist veel ervaring met de didactiek van spreekvaardigheid en verstaanbaarheid. Naast haar werk als trainer/docentopleider is zij actief in de beroepsvereniging van docenten Nederlands als tweede taal(bvnt2. org) en publiceerde ze op haar vakgebied. Artikelen en boektitels zijn te vinden op de website: Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur 35
36 adressen sprekers Ludo Beheydt Ingrid Degraeve Annelies de Jonghe Godi Dijkman Ruud Hendrickx Jelske van der Hoek Suzanne Roelofs Peter Schoenaerts Rik Schutz Valentijn Thijs Christine van Baalen Margreet Verboog Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur
37 Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur 37
38 Bernard Dewulf Bernard Dewulf (Brussel, 1960) is dichter, columnist, journalist, kunstkenner en sinds 2010 werkzaam als dramaturg bij NTGent. Voor is hij benoemd tot stadsdichter van Antwerpen. Hij volgde een studie Germaanse filologie. Hij debuteerde met een poëziebundel Waar de egel gaat in Maar ook voordien waren er al gedichten van Dewulf gepubliceerd, onder meer in verschillende literaire tijdschriften. In 2001 verscheen de essaybundel Bijlichtingen: kijken naar schilders. In dit boek zijn een aantal beschouwingen over beeldende kunstenaars gebundeld. De auteur wil op toegankelijke wijze de betovering bij het kijken naar schilderijen belichten. Hij poogt telkens weer de verleiding onder woorden te brengen die kan uitgaan van schilderijen en tekeningen van onder meer Xavier Mellery, Leon Spilliaert, Pierre Bonnard, Edgar Degas, Rik Wouters, Frits Van den Berghe, Jean Rustin, Luc Tuymans, Marlene Dumas, Thierry De Cordier, Raoul De Keyser, Vincent Geyskens en anderen. Later volgde een tweede kunstbundel, met de titel Naderingen. Kijken en zoeken naar schilders (2007) met teksten over plastische kunst. Dewulf werkte als redacteur bij het Nieuw Wereldtijdschrift en later als columnist voor De Morgen. Samen met Hugo Camps verzorgde hij de columns op de voorpagina van deze krant. In 2006 werd onder de titel Loerhoek een selectie van de columns van Dewulf gepubliceerd. In 2009 werd Dewulf samen met 12 andere medewerkers van De Morgen ontslagen in het kader van bezuinigings-maatregelen. Dit collectieve ontslag leidde tot veel protesten van lezers en een staking onder het personeel. Inmiddels schreef Bernard voor zijn bundel Kleine dagen bekroond met de Librisprijs en met de Inktaapprijs. In zijn nieuwe boek Verstrooiingen 2012 is hij opnieuw de zelfbenoemde hoerenloper van het dagelijkse. Verstrooiingen is een verzameling stukken en essays over kunst en kreeg over kijken en zien als tweede titel mee. 38 Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur
39 Voor NTGent vertaalde Bernard inmiddels De bittere tranen van Petra van Kant, schrijft hij een lolita, en is hij bezig met een gloednieuw stuk De muzen. In staat Bernard zelf op scène met een bijzondere theaterlezing van Kleine dagen, een coproductie tussen HetPaleis en NTGent. Onderscheidingen In 1996 werd zijn dichtbundel Waar de egel gaat bekroond met de Vlaamse Debuutprijs. In 2008 ontving hij van de stad Aalst, de Dirk Martens Literatuurprijs voor essay. In 2009 verscheen Kleine dagen waarvoor hij in 2010 de Libris Literatuur Prijs ontving. In dit werk beschrijft Dewulf in een reeks columnachtige stukken zijn eigen dagelijkse omgeving met opgroeiende kinderen als kleine wezens die ontluiken uit kinderlichamen. Volgens de jury zijn de teksten niet zomaar ontroerend en herkenbaar, de meerwaarde ervan ligt in de precisie en elegantie van de verwoording. Daarbij is de auteur erg betrokken, maar neemt afstand om zijn verwondering voelbaar te maken voor anderen. In 2011 ontving hij de Inktaap voor zijn novelle Kleine Dagen. (info A. de Jonghe: Deze prijs wordt toegekend door jongeren uit Nederland, Vlaanderen en Suriname) Bron ( ) Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur 39
40 40 Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur
Semi- Semi-nari- nari- Seminarium. Nederlands. als vreemde taal. verbindt. didactiek, taal en cultuur
Taaluniecentrum NVT zondag 17 tot zaterdag 30 augustus 2014 Inhoud Intensieve cursus van 2 weken voor docenten Nederlands uit heel de wereld Seminarium als vreemde taal nari- Nederlands Semi- Semi-nari-
Nadere informatieSeminarium Nederlands als vreemde taal
Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur 2 september - 15 september 2012 Locaties: IBIS Hotel Antwerpen Centrum Meistraat 39 2000 Antwerpen, België tel.: + 32-3-2318830 fax: +
Nadere informatieSeminarium Nederlands als vreemde taal
Seminarium Nederlands als vreemde taal didactiek, taal en cultuur 28 augustus - 10 september 2011 Cursusleider: Locaties: Annelies de Jonghe Hotel Casa 400 Eerste Ringdijkstraat 4 1097 BC Amsterdam, Nederland
Nadere informatieUitnodiging Studiedag VHS-Docenten Nederlands
Uitnodiging Studiedag VHS-Docenten Nederlands 21 februari 2015, Beste docenten, De Taalunie in Den Haag, het Consulaat-Generaal van het Koninkrijk der Nederlanden in Düsseldorf en de Algemene Afvaardiging
Nadere informatieLetterenhuis. Inspiratie OVERAL! MET ISH AIT HAMOU ALS AMBASSADEUR INSPIRATIE. Workshop voor 3de graad TSO/BSO. Info voor de leerkracht
Letterenhuis Inspiratie OVERAL! MET ISH AIT HAMOU ALS AMBASSADEUR INSPIRATIE Workshop voor 3de graad TSO/BSO Info voor de leerkracht Het Letterenhuis Het Letterenhuis bewaart de archieven van schrijvers
Nadere informatieGRIEKSE EPIGRAFIE OP LOCATIE (MA/PhD)
N e d e r l a n d s I n s t i t u u t A t h e n e Ολλανδικό Ινστιτούτο Αθηνών Netherlands Institute at Athens NIA INTERUNIVERSITAIRE CURSUS GRIEKSE EPIGRAFIE OP LOCATIE (MA/PhD) Nederlands Instituut in
Nadere informatieTAALCURSUSSEN (& EXAMENS) JANUARI APRIL 2019
NL TAALCURSUSSEN (& EXAMENS) JANUARI APRIL 2019 Goethe-Institut Brüssel Sprache. Kultur. Deutschland. FLEXIBILITEIT Ruim aanbod standaardcursussen in 90 landen KWALITEIT Wereldwijd erkende cursussen en
Nadere informatieRonde 3. Nvt Nt2: één pot nat? 1. Inleiding. 2. Context
. Nederlands als tweede taal Ronde 3 Hellmuth Van Berlo Taaluniecentrum NVT, Brussel Contact: hvanberlo@taaluniecentrum-nvt.org Nvt Nt2: één pot nat? 1. Inleiding Is de hele discussie over de vermeende
Nadere informatieKennisbasis Duits 8 juli 2009. 2. Taalkundige kennis
Kennisbasis Duits 8 juli 2009 Thema Categorie/kernconcept Omschrijving van de categorie / het kernconcept De student 1. Taalvaardigheden 1.1 De vaardigheden 1.1.1 beheerst de kijkvaardigheid en de luistervaardigheid
Nadere informatieFaculteit der Geesteswetenschappen Instituut voor Nederlands Taalonderwijs en Taaladvies (INTT) TAALTRAININGEN VOOR STUDENTEN FGw 2012-2013
Faculteit der Geesteswetenschappen Instituut voor Nederlands Taalonderwijs en Taaladvies (INTT) TAALTRAININGEN VOOR STUDENTEN FGw 2012-2013 Taaltrainingen voor studenten FGw Het Instituut voor Nederlands
Nadere informatieTAALCURSUSSEN (& EXAMENS) SEPTEMBER DECEMBER 2017
NL TAALCURSUSSEN (& EXAMENS) SEPTEMBER DECEMBER 2017 Goethe-Institut Brüssel Sprache. Kultur. Deutschland. GOETHE-INSTITUT BRÜSSEL DUITS LEREN in 92 landen aan 13 instituten in Duitsland of op afstand
Nadere informatieExpertopleiding Cultuur in de Spiegel
Expertopleiding Cultuur in de Spiegel 2019-2020 Muzische lessen, schoolvoorstellingen, mediaprojecten, erfgoeduitstappen, rondleidingen in musea, culturele reizen, kunstenaars in de klas, artistieke workshops,
Nadere informatieUitwisseling Leerdam Blois
Uitwisseling Leerdam Blois 2017 Waarom een uitwisseling? Het Europees Platform stelt een uitwisseling in de eerste drie jaren van TTO als verplicht Europese bewustwording Culturele bewustwording Bevordering
Nadere informatieSTAD EN TAAL ONTMOET KUNST HANDLEIDING VOOR DE DOCENT
STAD EN TAAL ONTMOET KUNST HANDLEIDING VOOR DE DOCENT 1 Voorwoord Het programma Ontmoet kunst van het Stedelijk Museum is onderdeel van Stad en Taal. Binnen Stad en Taal hebben verschillende musea met
Nadere informatiePROGRAMMA CURSUS Aan het werk! Cultuur en literatuur in het taalonderwijs 2012
PROGRAMMA CURSUS Aan het werk! Cultuur en literatuur in het taalonderwijs 2012 ORGANISATIE Op verzoek van de Nederlandse Taalunie organiseert DE SCHOLINGSWINKEL van 19 tot 25 augustus 2012 een cursus voor
Nadere informatieOPLEIDING DOCENT NT2 IN DE VOLWASSENENEDUCATIE CURSUSJAAR 2017/2018
OPLEIDING DOCENT NT2 IN DE VOLWASSENENEDUCATIE CURSUSJAAR 2017/2018 De opleiding Docent NT2 in de volwasseneneducatie is een gezamenlijke opleiding van de Vrije Universiteit Amsterdam en Hogeschool Windesheim
Nadere informatieCursus Griekse Epigrafie
Nederlands Instituut Athene Cursus Griekse Epigrafie 24 januari 1 februari 2013 In samenwerking met de Rijksuniversiteit Groningen, de Universiteit van Amsterdam, de Universiteit Utrecht en OIKOS biedt
Nadere informatiewerkbladen, telefoons en opnametoestel
DE BAAN OP! De jongeren organiseren zelf één of meerdere bedrijfsbezoeken. Ze verzamelen informatie over verschillende bedrijven en op basis hiervan kiezen ze met de hele klas het meest interessante bedrijf
Nadere informatieLeer bij de Alliance. frans. La Haye. September -> December 2017
September -> December 2017 frans Leer bij de Alliance La Haye Over ons E-learning CURSUS MET CERTIFICAAT De Alliance Française Den Haag De Alliance Française Den Haag is een onafhankelijke stichting zonder
Nadere informatieOPLEIDING DOCENT NT2
OPLEIDING DOCENT NT2 IN DE VOLWASSENENEDUCATIE VU-NT2 PROFESSIONAL CURSUSJAAR 2016/2017 De opleiding Docent NT2 in de volwasseneneducatie is een gezamenlijke opleiding van de Vrije Universiteit Amsterdam
Nadere informatieJunior College EEN INITIATIEF VAN
Junior College EEN INITIATIEF VAN Junior College is een initiatief van de KU Leuven en KU Leuven Kulak om wetenschap op hoog niveau tot in de klas te brengen. Modules rond wiskunde, geschiedenis en taal
Nadere informatieKleine dagen. Duur van de voorstelling: 1u10 geen pauze
Kleine dagen Duur van de voorstelling: 1u10 geen pauze Première op dinsdag 18 december 2012 in HETPALEIS te Antwerpen Gentse première op woensdag 9 januari 2013 in NTGent Arca Kleine dagen tekst en lezing
Nadere informatieACE-GROEP T TALEN07/08
ACE-GROE T TALEN07/08 ANTICIATIVE CONTINUING EDUCATION taalcursussen WWW.GROET.BE ACE Groep t. spreek snel een taal! ACE-Groep T organiseert taalcursussen waarin mondelinge communicatie centraal staat.
Nadere informatieAmsterdam DNA is een project voor NT2 cursisten. Het is ontwikkeld door het Amsterdam
INTRODUCTIE is een project voor NT2 cursisten. Het is ontwikkeld door het Amsterdam Museum. In het wordt de geschiedenis verteld aan de hand van schilderijen en voorwerpen. Je gaat met de groep naar het
Nadere informatieWoordenschatverwerving & taalontwikkelend lesgeven
Woordenschatverwerving & taalontwikkelend lesgeven Wilma van der Westen Project Docenten aan zet bij taal in alle vakken Utrecht 7 november 2012 Even voorstellen: Bestuurslid Het Schoolvak Nederlands HSN
Nadere informatieMeertaligheid als kerncomponent van internationale competentie. Lies Sercu KU Leuven
Meertaligheid als kerncomponent van internationale competentie Lies Sercu KU Leuven Overzicht Meertaligheid als kerncompetentie van internationale competentie Meertaligheid in het Hoger Onderwijs Welke
Nadere informatieDe DOELSTELLING van de kunstbv-opdrachten & De BEOORDELING:
beeldende vorming De DOELSTELLING van de -opdrachten & De BEOORDELING: Doelstellingen van de opdrachten. Leren: Thematisch + procesmatig te werken Bestuderen van het thema: met een open houding Verzamelen
Nadere informatietwee initiatieven Academisch Nederlands
twee initiatieven Academisch Nederlands Boekpresentatie Breda, 28 maart 2012 Inleiding Twee verhalen Cursusontwikkeling Taalgericht vakonderwijs Academisch Nederlands? Link secundair hoger onderwijs? Draaiboek
Nadere informatieErkenning: Stichting Post HBO. Omvang: 252 SBU, 9 EC
Taalexpert De post-hbo opleiding Taalexpert heeft tot doel leraren en intern begeleiders toe te rusten met kennis, inzichten en vaardigheden op het gebied van lees-/taalonderwijs op expertniveau. Alle
Nadere informatieDELFTSE METHODE. 30 jaar Delftse methode: praktijkgericht, onconventioneel en natuurlijk. www.delftsemethode.nl
30 jaar Delftse methode: praktijkgericht, onconventioneel en natuurlijk www.delftsemethode.nl OVER DE DELFTSE METHODE Snel en effectief Nederlands leren doe je met de Delftse methode. De Delftse methode
Nadere informatieNederlands in Vught, Instituut Jeroen Bosch
EASY LANGUAGES Nederlands in Vught, Instituut Jeroen Bosch Waarom dit programma? Vanaf 16 jaar (15 in de vakanties) Vanaf 1 week (vakantie), 2 weken buiten vakantieperiode Kleine stad Warme en ruime school
Nadere informatieNederlands in Antwerpen - Cosmocollege
EASY LANGUAGES Nederlands in Antwerpen - Cosmocollege Programma overzicht: Vanaf 18 jaar Vanaf 1 week Een bruisende, dynamische en culturele stad Intensieve Nederlandse cursus vanaf 1 week Accommodatie
Nadere informatieCKV Festival 2012. CKV festival 2012
C CKV Festival 2012 Het CKV Festival vindt in 2012 plaats op 23 en 30 oktober. Twee dagen gaan de Bredase leerlingen van het voortgezet onderwijs naar de culturele instellingen van Breda. De basis van
Nadere informatieDe mogelijkheid om te differentiëren: een aansprekend en op maat gesneden leertraject voor iedere leerling!
De mogelijkheid om te differentiëren: een aansprekend en op maat gesneden leertraject voor iedere leerling! Vandaag: Eerste kennismaking met DISK 1 augustus: Aan de slag met DISK! OPBOUW PRESENTATIE Deel
Nadere informatieInspiratiereizen Dementie. Frankfurt: Eigen kijk op dementie
Inspiratiereizen Dementie Frankfurt: Eigen kijk op dementie Introductie De zorg voor mensen met dementie staat in Nederland volop in de belangstelling. En dat is volkomen terecht. Door de dubbele vergrijzing
Nadere informatie18 juli 2014 Agenda TEAMSCHOLING
18 juli 2014 Zo vlak voor de vakantie wordt de grote tegenstelling tussen leuke dingen en vreselijke dingen weer eens benadrukt. Ons medeleven gaat uit naar de slachtoffers en hun familie die nu een vreselijke
Nadere informatieJAARVERSLAG 1999 STEUNPUNT NEDERLANDS ALS VREEMDE TAAL
JAARVERSLAG 1999 STEUNPUNT NEDERLANDS ALS VREEMDE TAAL Steunpunt Nederlands als vreemde taal Faculteit der Geesteswetenschappen Universiteit van Amsterdam Spuistraat 210 1012 VT Amsterdam Tel +31 20 525
Nadere informatieTaaltrainingen voor studenten FGw. Workshops en cursussen voor studenten van de Faculteit der Geesteswetenschappen
Taaltrainingen voor studenten FGw Workshops en cursussen voor studenten van de Faculteit der Geesteswetenschappen Taaltrainingen voor studenten FGw Het Instituut voor Nederlands Taalonderwijs en Taaladvies
Nadere informatieOpbrengstgericht taalonderwijs
Opbrengstgericht taalonderwijs De leergang Opbrengstgericht taalonderwijs heeft tot doel leraren en intern begeleiders toe te rusten met kennis, inzichten en vaardigheden op het gebied van lees-/taalonderwijs
Nadere informatieDe tentoonstelling «Bernard van Orley. Brussel en de renaissance» loopt tot 26 mei Aantal deelnemers Maximum 15 Duur 1:30
Maak kennis met de 16de-eeuwse Brusselse meester Bernard van Orley. Hij schilderde voor het hof van de Habsburgers, maar ontwierp ook wandtapijten en glasramen. De cursisten verkennen de expo samen met
Nadere informatieNascholingstraject Europa Programma Module 1: februari 2015 Module 2: april 2015
Nascholingstraject Europa Programma Module 1: 16-17 februari 2015 Module 2: 13-14 april 2015 Ryckevelde vzw Beweging voor Europees burgerschap T 050 35 27 20 info@ryckevelde.be www.ryckevelde.be Dit programma
Nadere informatieTWEEDETAALVERWERVING EN NT2-DIDACTIEK
TWEEDETAALVERWERVING EN NT2-DIDACTIEK AZC Dronten 2016-2017 Bijeenkomst 1 Lies.Alons@itta.uva.nl 1 ONDERWERPEN Scholing 2016-2017 De context van tweedetaalverwerving Didactiek in de NT2-les De praktijkopdracht
Nadere informatieKONINKLIJKE MUSEA VOOR SCHONE KUNSTEN
Je bewondert een ruim aanbod van de westerse kunstgeschiedenis, van de 15 e eeuw tot nu. De cursisten gaan aan de slag met portretten. Ze beschrijven in groepjes het uiterlijk van een portret, doen een
Nadere informatieLatijn en Grieks in de 21ste eeuw
Latijn en Grieks in de 21ste eeuw Kiezen voor Latijn en/of Grieks? Als leerling in het laatste jaar van de basisschool sta jij voor een belangrijke keuze. Welke studierichting moet je gaan volgen in het
Nadere informatieMuseum De Buitenplaats Kijken is een kunst
Museum De Buitenplaats Kijken is een kunst Groep 5 Thema- overzicht Thema- overzicht Kijken is een kunst Groep 5 Museum De Buitenplaats Kern van het thema Mensen laten graag iets van zichzelf aan anderen
Nadere informatie16-20 jaar - Malta Summer camp Freestyle EC
EASY LANGUAGES 16-20 jaar - Malta Summer camp Freestyle EC Waarom dit programma? Zomercursus jongeren van 16 tot 20 jaar Vanaf 1 week 20 lessen Engels per week Compleet programma met sporten en excursies
Nadere informatieKruistabel ter inspiratie voor het opmaken van een jaarplan Duits voor de derde graad Moderne Talen
Titel / thema tekst / toets Kruistabel ter inspiratie voor het opmaken van een jaarplan Duits voor de derde graad Moderne Talen LUISTERVAARDIGHEID De leerlingen kunnen Lu 1 op beschrijvend niveau van narratieve,
Nadere informatiediabetes, psychiatrie en palliatieve zorg/oncologie. Voor de deelnemers zullen accreditatiepunten aangevraagd worden.
Shouf Shouf Marokko organiseert jaarlijks in samenwerking met verschillende achterstandsfondsen waaronder AOF Amsterdam en FAW Rotterdam nascholingsreizen voor huisartsen en POHs onder andere naar Marokko.
Nadere informatieONDERWIJSONTWIKKELING - ACTIVERENDE DIDACTIEK
ONDERWIJSONTWIKKELING - ACTIVERENDE DIDACTIEK Iedereen heeft er de mond van vol: Het beste uit de leerling halen Recht doen aan verschillen van leerlingen Naast kennis en vaardigheden, aandacht voor het
Nadere informatieTWEEDEJAARS COMPLEXE COMMUNICATIE OP SPREEKKAMERNIVEAU. Locatie: Sophia Revalidatie, Den Haag
TWEEDEJAARS COMPLEXE COMMUNICATIE OP SPREEKKAMERNIVEAU Locatie: Woensdag 12 t/m vrijdag 14 november 2014 Toelichting De Nederlandse Vereniging van Revalidatieartsen (VRA) organiseert in samenwerking met
Nadere informatieMijn Mokum is een project voor NT2 cursisten. Het is gemaakt door het Amsterdam Museum.
2 INTRODUCTIE is een project voor NT2 cursisten. Het is gemaakt door het. In het wordt de geschiedenis verteld aan de hand van schilderijen en voorwerpen. Je gaat met de groep naar het museum. In dit werkboekje
Nadere informatie11/8/2016. Academisch Schrijven in het curriculum. Opzet van deze bijeenkomst. Academisch schrijven. Toepassing in curriculum.
Academisch Schrijven in het curriculum Dr N. Saab, ICLON, Dr Ph. Dol, Academisch Talencentrum, Dr. J.A. Mol, Faculteit der Archeologie Opzet van deze bijeenkomst Interactief: 1. Wij geven enkele voorbeelden
Nadere informatieLEER BIJ DE ALLIANCE FRANS. La Haye. September -> December 2018
September -> December 2018 FRANS LEER BIJ DE ALLIANCE La Haye About us Salut ALLIANCE FRANÇAISE DEN HAAG De Alliance Française Den Haag is een onafhankelijke stichting zonder winstoogmerk gericht op taal
Nadere informatieSPAANSE TAAL EN LITERATUUR (ELEMENTAIR) HAVO
SPAANSE TAAL EN LITERATUUR (ELEMENTAIR) HAVO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2020 Versie: 2 april 2019 De vakinformatie is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk
Nadere informatieDocentenhandleiding Buitenspel
Docentenhandleiding Buitenspel Museumles bij de tentoonstelling De heksen van Bruegel (19 september 2015 t/m 31 januari 2016) Museum Catharijneconvent Utrecht Museum Catharijneconvent, 2015 Inleiding U
Nadere informatieNEDERLANDS VOOR ANDERSTALIGEN - S E P T E M B E R 2 0 1 5 -
www.linguapolis.be nederlands@linguapolis.be tel.: +32 3 265 48 03 NEDERLANDS VOOR ANDERSTALIGEN - S E P T E M B E R 2 0 1 5 - TAALBAD 90 uur 1 maand voltijds Inschrijven kan via www.linguapolis.be. 1.
Nadere informatieTAALCURSUSSEN & EXAMENS
TAALCURSUSSEN & EXAMENS FEBURARI JULI 2015 Goethe Institut Brüssel Sprache. Kultur. Deutschland. DUITS LEREN in 92 landen aan 13 instituten in Duitsland of op afstand. www.goethe.de/deutschkurse Goethe
Nadere informatieVoorwoord. Veel succes met de schrijftraining! Amsterdam, februari 2012. Freek Bakker Joke Olie. 6 Voorwoord
Voorwoord Schrijven op B2 is een takenboek dat hulp biedt bij de training in het schrijven van korte en langere teksten in het Nederlands, die geschreven moeten worden op het Staatsexamen NT2 II. Schrijven
Nadere informatieIndividueel begeleiden van NT2-studenten Presentatie Nederlands Vlaams Platform Taalbeleid Hoger Onderwijs 24 april Om te beginnen..
Individueel begeleiden van NT2-studenten Presentatie Nederlands Vlaams Platform Taalbeleid Hoger Onderwijs 24 april 2015 Om te beginnen.. De doelen van ons Platform a. Ontwikkelen van een gemeen- schappelijke
Nadere informatieTOETSTIP 9 SEPTEMBER 2005
TOETSTIP 9 SEPTEMBER 25 Bepaling wat en waarom je wilt meten Toetsopzet Materiaal Betrouwbaarheid Beoordeling Interpretatie resultaten TIP 9: HOE KAN IK DE COMPLEXITEIT VAN EEN (TOETS)TAAK NAGAAN? Bij
Nadere informatieDE SMEDERIJ BLOK 1 'SCHETSEN'
DE SMEDERIJ BLOK 1 'SCHETSEN' DAG 1 'DE WERKGEVERSBENADERING' Vandaag begin je aan blok 1 van het opleidingstraject Naar een succesvolle werkgeversbenadering. De dag die het startsein vormt voor een intensieve
Nadere informatieInspiratiereizen Dementie. Helsinki: Eigen kijk op dementie
Inspiratiereizen Dementie Helsinki: Eigen kijk op dementie Introductie De zorg voor mensen met dementie staat in Nederland volop in de belangstelling. En dat is volkomen terecht. Door de dubbele vergrijzing
Nadere informatieNederlands in Vught, Instituut Jeroen Bosch
EASY LANGUAGES Nederlands in Vught, Instituut Jeroen Bosch Waarom dit programma? Vanaf 16 jaar (15 in de vakanties) Vanaf 1 week (vakantie), 2 weken buiten vakantieperiode Kleine stad Warme en ruime school
Nadere informatieGriekse en Latijnse taal en cultuur. Je wordt een all-round classicus met een brede blik én diepgang.
Griekse en Latijnse taal en cultuur Je wordt een all-round classicus met een brede blik én diepgang. Griekse en Latijnse taal en cultuur In de bachelor Griekse en Latijnse taal en cultuur word je opgeleid
Nadere informatieRandvoorwaarden In les 2 hebben leerlingen individueel een computer met internet nodig. Alternatief: leerling voert les 2 thuis uit.
Brief over Annie M.G. Schmidt Schrijf een overtuigende brief aan een basisschool Korte lesomschrijving De lessen Advies over Annie M.G. Schmidt gaan over Nederlands bekendste kinderboekenschrijfster. Leerlingen
Nadere informatieFaciliteren & Participerend Leren Beter proces en resultaat
CURSUS Faciliteren & Participerend Leren Beter proces en resultaat 4 & 5 Februari, 2019 Verzorgd door: Facili2transform Simon Koolwijk Professor vd Veldenstraat 12 6524 PP Nijmegen telno. +31 (0) 24 3504437
Nadere informatieOp algemene aanvraag plannen wij een toeristische vakantie naar Noord Holland en verblijven er nog eens in het uniek gelegen strandhotel Het Hoge Duin
Op algemene aanvraag plannen wij een toeristische vakantie naar Noord Holland en verblijven er nog eens in het uniek gelegen strandhotel Het Hoge Duin Het is een volledig nieuw programma maar we zullen
Nadere informatieVerleg je grenzen! Waarom kiest ú voor het nieuwe Taalblokken? Taalblokken Engels Brochure MBO
Brochure MBO Toetsing Figuur 4, toetsing Door de nieuwe aanpak en de goede mix van digitaal lesmateriaal en boeken geeft Taalblokken Engels mij de ruimte om les te geven zoals ik wil. Verleg je grenzen!
Nadere informatietalencentrum Het Talencentrum helpt u verder
Het Talencentrum helpt u verder 1 Het Talencentrum Succesvol communiceren begint met taal. Of u nu naar een congres in Atlanta gaat, een vergadering hebt in Beijing, op stage gaat in Rio de Janeiro of
Nadere informatieBlij met je groepsplan? - NRCD en wat merken de leerlingen daarvan? E D C B A
voor wie JA zegt tegen actief en inspirerend onderwijs drie groepen op basis van Cito vier groepen op basis van coachingbehoefte zes groepen op basis van analyse van de taak n groepen op basis van de match
Nadere informatieARABISCHE TAAL EN LITERATUUR (ELEMENTAIR) VWO
ARABISCHE TAAL EN LITERATUUR (ELEMENTAIR) VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2020 Versie: 2 april 2019 De vakinformatie is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk
Nadere informatieWERKEN MET JE BIOGRAFIE
WERKEN MET JE BIOGRAFIE Voorwaarde voor levenskunst Docenten: Elzelien van Duijn en Joost Westerlaken Duur: 6 dagen Aantal deelnemers: minimaal 8, maximaal circa 16 Datum: 18 t/m 24 oktober 2015 Uw docenten
Nadere informatieLesleidraad. Beste docent
2 Lesleidraad Beste docent De zomer van Atlas komt eraan. Honderden anderstaligen kunnen zich de laatste week van juni inschrijven voor het zomeraanbod bij Atlas. We willen de cursisten de kans geven om
Nadere informatieSDN creative studio Workshops & cursussen
SDN creative studio Workshops & cursussen Educatie Bedrijven Vrije tijd Creatieve workshops NIEUW! Little voyage (schaduwspel) Niveau: 12+ Little Voyage is een workshop schaduwspel, gebaseerd op het Engelse
Nadere informatieSamenwerking over lerarenopleidingen heen:
Samenwerking over lerarenopleidingen heen: Hoe aspirant-leraren voorbereiden op inclusief lesgeven? Debbie De Neve, Ellen Vandervieren Overzicht Context Doel van het inclusietraject Verloop van het inclusietraject
Nadere informatieSeptember 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders. Oktober 2015 Woensdag 7 oktober Start kinderboekenweek
Schoolnieuws schooljaar 2015-2016 Vrijdag 18 September 2015 September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders Donderdag 24 September Start gesprek ouders Maandag 28 September Algemene
Nadere informatieWAAR GAAN WE NAARTOE?
WAAR GAAN WE NAARTOE? De familie Janssens wil op uitstap. Maar vader, moeder en de kinderen hebben hun eigen wensen! Kan je de familie helpen? Bekijk de brochures. Welke uitstap is goed voor iedereen?
Nadere informatieIntensief Frans leren met workshops in Parijs, Accord, Frankrijk
EASY LANGUAGES Intensief Frans leren met workshops in Parijs, Accord, Frankrijk Waarom dit programma? Vanaf 17 jaar Vanaf 1 week Moderne school in centrum van hoofdstad Verblijf in gastgezin Bestemming
Nadere informatieD.1 Motiveren en inspireren van leerlingen
DIDACTISCHE BEKWAAMHEID D.1 Motiveren en inspireren van leerlingen Resultaat De leraar motiveert leerlingen om actief aan de slag te gaan. De leraar maakt doel en verwachting van de les duidelijk zorgt
Nadere informatieCompetenties en bekwaamheden van een Daltonleerkracht
Naam: School: Daltoncursus voor leerkrachten Competenties en bekwaamheden van een Daltonleerkracht Inleiding: De verantwoordelijkheden van de leerkracht zijn samen te vatten door vier beroepsrollen te
Nadere informatieVragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO
Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO 1. Persoonlijke gegevens Naam school:.. Provincie school: o Antwerpen o Limburg o Oost- Vlaanderen o Vlaams- Brabant o West- Vlaanderen Wat is je functie?
Nadere informatieNEDERLANDS VOOR ANDERSTALIGEN - S E P T E M B E R 2 0 1 6 -
www.linguapolis.be nederlands@linguapolis.be tel.: +32 3 265 48 03 NEDERLANDS VOOR ANDERSTALIGEN - S E P T E M B E R 2 0 1 6 - TAALBAD 90 uur 1 maand voltijds Stadscampus ma, di, wo, do en vr: 9-12.30
Nadere informatieIVV Sint-Vincentius. Welkom in de eerste graad! Eerste en tweede jaar A-stroom
IVV Sint-Vincentius Welkom in de eerste graad! Eerste en tweede jaar A-stroom Voor jou is de overgang van de lagere school naar een eerste graad A-stroom heel zeker een grote verandering. Geen paniek,
Nadere informatieDe zomer van Atlas 2018
De zomer van Atlas 2018 Beste docent Naar jaarlijkse gewoonte organiseert Atlas leuke en leerrijke activiteiten tijdens de zomermaanden. Hieronder vind je belangrijke informatie. Vermeld je deze info zeker
Nadere informatieOnderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010
Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010 Opleidingsspecifiek deel Masteropleiding: Nederlandkunde/ Dutch Studies Deze Onderwijs- en examenregeling is opgesteld overeenkomstig artikel
Nadere informatieProfessionaliseringsaanbod W&T TOEGELICHT
Introductie De vijf verdiepingsmodules bestaan uit minimaal 3 en maximaal 6 bijeenkomsten en hieronder vind u een toelichting bij elke module omtrent de inhoud en bijeenkomsten. Verdiepingsmodule 1: Rekenen
Nadere informatieMentor Datum Groep Aantal lln
Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder Student(e) Klas Stageschool Plaats Rachel van der Pijl P14EhvADT De Springplank. Eindhoven
Nadere informatieHet Amsterdam Museum gaat over Amsterdam. In het museum hangen schilderijen.
2 INTRODUCTIE Het programma is gemaakt door het. Het gaat over Amsterdam. In het museum hangen schilderijen. Een schilderij is gemaakt door een schilder. In het museum zijn ook voorwerpen te zien. Het
Nadere informatieALGEMEEN. Doel & inhoud. Evaluatie
NI04_02 Komunikace v obchodním styku a v zaměstnání Sofie Royeaerd Ústav germanistiky, nordistiky a nederlandistiky Arna Nováka 1 602 00 Brno CZ sofie.royeaerd@gmail.com ALGEMEEN Doel & inhoud In deze
Nadere informatieFACILITATION TRAINING. De kunst en kunde van het faciliteren
FACILITATION TRAINING De kunst en kunde van het faciliteren Facilitation training de kunst en kunde van het faciliteren In samenwerking met Mischief Makers organiseert de Merlijn groep een 3 daagse training
Nadere informatieSint-Jan Berchmanscollege
Sint-Jan Berchmanscollege Infobrochure Moderne Talen (3de graad ASO) Leerlingprofiel Wat krijg je als je in Frankrijk un pistolet vraagt? Wist je dat het Franse woord mannequin van het Nederlandse manneken
Nadere informatieWORKSHOPMIDDAG FREELANCEN
WORKSHOPMIDDAG FREELANCEN Het Nieuwe Werken is hot in de media, maar bestaat voor kunsthistorici al lang. Niettemin hebben recente ontwikkelingen als de toenemende schaarste aan vaste aanstellingen, maar
Nadere informatieBasisarrangement. Groep: AGL fase 1 Leerjaar 1 Vak: Nederlandse taal. 5x per week 45 minuten werken aan de basisdoelen
Basis Groep: AGL fase 1 Leerjaar 1 Vak: Nederlandse taal 5x per week 45 minuten werken aan de basisdoelen Deviant methode leer/werkboek VIA vooraf op weg naar 1F. De 8 thema s in het boek hebben terugkerende
Nadere informatieFrans 2e jaars (start oktober 2016)
Frans 2e jaars (start oktober Eén keer per jaar, in oktober, start het Gilde met diverse cursussen Frans, die elk bestaan uit 20 lessen van anderhalf uur. De einddata van deze cursussen liggen in maart.
Nadere informatieICALT. E-learning. Een gratis training in het gebruik van een lesobservatie-instrument
ICALT E-learning Een gratis training in het gebruik van een lesobservatie-instrument Het observeren van een les Observeert u uw collega s wel eens als zij lesgeven? En zoekt u naar een geschikte manier
Nadere informatieJanuari -> Maart 2019 FRANS LEER BIJ DE ALLIANCE. La Haye
Januari -> Maart 2019 FRANS LEER BIJ DE ALLIANCE La Haye About us Salut ALLIANCE FRANÇAISE DEN HAAG De Alliance Française Den Haag is een onafhankelijke stichting zonder winstoogmerk gericht op taal en
Nadere informatie