f 1 OKI /41/A.9, W Ogink R. A. (050) Stationsgebied Groningen

Transcriptie

1 y(f groningen Aan Provinciale Staten *l.*-^i.-^n-*"^'''''»"*-l4^ Datum Briefnummer Zaaknummer Behandeld door Telefoonnummer Antwoord op Bijlage Onderwerp f 1 OKI /41/A.9, W Ogink R. A. (050) r.a.ogink@provinciegroningen.nl 1 Stationsgebied Groningen Geachte dames en heren, 1. Aanleiding Met deze brief informeren wij u over de voortgang van het project Stationsgebied Groningen. Dit project maakt deel uit van het Regio Specifiek Pakket ZZL (kortweg RSP). Dit betekent dat wij u informeren over ontwikkeling die zich bij dit project hebben voorgedaan sinds de vorige voortgangsrapportage RSP (brief van 20 december 2010 met zaaknummer ). UJ 2. Samenvatting Het project Stationsgebied Groningen bestaat uit twee delen: Ontwikkelingsvisie Stationsgebied onder regie van de gemeente Groningen Knoop Groningen onder regie van de provincie. 06-HB-SG-001 o Op 20 juli 2011 heeft de gemeenteraad een besluit genomen omtrent het voorkeursalternatief als basis van de ontwikkelingsvisie. Eveneens zijn er stappen gezet in de alternatievenstudie Knoop Groningen van ProRail. Begin 2012 is er duidelijkheid over voorkeursalternatief Knoop Groningen en de uitwerking van de ontwikkelingsvisie. De afwegingen en keuzes zullen dan in een planuitwerkingsbesluit aan u worden voorgelegd. 3. Inhoud Ontwikkelingsvisie stationsgebied Het stationsgebied Groningen is een belangrijke aanjager voor stedelijke ontwikkeling. Het gebruik van het station neemt sterk toe door autonome groei, extra treinen en de RegioTram. In opdracht van de gemeente Groningen en in nauwe samenwerking met de overige betrokken partijen, wordt een ontwikkelingsvisie opgesteld met als eindbeeld In het proces om tot een voorkeursalternatief voor het Stationsgebied Groningen te komen, zijn als uitgangspunt drie extreme stedenbouwkundige modellen ontwikkeld; de zogenaamde adressen. In de gemeenteraad van Groningen zijn op

2 20 juli jl. de adressen Werkmanplein, Emmaboulevard en Stationssingel behandeld en is gekozen voor een voorkeursalternatief met als basis het model Emmaboulevard. In dit model vindt de zwaartepunt van de ontwikkeling plaats aan de zuidwestkant, daar waar het autoverkeer de stad binnenkomt. Hiervoor moet een deel van het spooremplacement en de werkplaats worden uitgeplaatst. De traverse over het spoor wordt diagonaal aangelegd waarbij aangesloten wordt op de Werkmanbrug (bij het Gronings museum). Het busstation wordt geheel of gedeeltelijk verplaatst naar de zuidzijde. Het busverkeer krijg een aansluiting op het Emmaviaduct. De noordzijde van het station wordt heringericht. Daardoor kan het stationsplein transformeren van verkeers- naar verblijfsplein. De Stationsweg wordt verkeersluw. Omdat de hoofdverkeersstructuur min of meer hetzelfde blijft, is dit model relatief eenvoudig te faseren. langzaam verkeer auto hooldroutes auto primair auto secundair Iram bus l fl J Het voorkeursalternatief betekent dat in essentie gekozen is voor: 1. Het verlagen van het Emmaviaduct 2. Duidelijk adres aan het Emmaviaduct 3. Verplaatsen van het busstation incl. doorkoppeling van noord naar zuid (koppeling met regiotram) 4. Schuine traverse voor essentiële overstap en interwijkverbinding. 5. Transformatie van stationsplein van verkeers- naar verblijfsplein. 6. Ontwikkeling zuidzijde: van hoogstedeiijk aan de Emmaboulevard naar stedelijk richting de zuidelijke woonwijken.

3 Het voorkeursalternatief (zie bijlage in de stateknast) \ever\ input voor de spoorse maatregelen, zoals bijvoorbeeld de locatie van de passage. De eerste fase van de Visie Stationsgebied is afgerond met de vaststelling van het voorkeursalternatief door de raad. Voor het omzetten van dit voorkeursalternatief in een ontwikkelingsvisie en -strategie is meer informatie nodig. Het gaat o.a. om afstemming en informatie op het schaalniveau van de visie zelf of op een gedetailleerder niveau (o.a. alternatievenstudie ProRail, eisen NS t.a.v. exploitatie stationsvoorzieningen) en op het hogere schaalniveau waaronder de zuidelijke ringweg en het daaraan gerelateerde stedelijke verkeerssysteem. Onder regie van ProRail zal een businesscase worden opgepakt voor de verplaatsing van het opstelterrein. De ontwikkelingsvisie, als instrument om toekomstige ontwikkelingen in dit gebied richting te geven, krijgt uiteindelijk vorm in een plankaart (stedenbouw en verkeer), een samenwerkingsovereenkomst op basis van marktconsultatie en een ontwikkelingsstrategie (inclusief financieringsstrategie). Voor deze ontwikkelingsstrategie zullen de uitgangspunten zoals geformuleerd in CityHub Groningen als basis dienen. Het uiteindelijke resultaat van de uitwerking wordt eind 2011 verwacht. Advies Kwaliteitsteam Stationsgebied Groningen Het kwaliteitsteam, met als leden Spoorbouwmeester, stadsbouwmeester en het Provinciaal Bouwheerschap, heeft op 28 juni jl. advies over het voorkeursalternatief uitgebracht. Het team heeft de zorg uitgesproken dat het voorkeursalternatief op dat moment nog onvoldoende zicht bood op uitvoerbaarheid, spoorse varianten, functie van het oude stationsgebouw en ruimtelijke kwaliteit van aankomst- en ontvangstdomein. Mede naar aanleiding hiervan zal in eind 2011 een.nadere ontwerpsessie met het kwaliteitsteam plaatsvinden. Knoop Groningen In het kader van het zogenaamde Programma Noord-Nederland^ zijn in hélbo- MIRT van 11 november 2010 de spoorse maatregelen besproken en ondergebracht in wat is gaan heten het project "Knoop Groningen" (zie ook voortgangsrapportage RSP van 20 december 2010 met zaaknummer ). Overeengekomen is dat ProRail een alternatievenstudie gaat uitvoeren waarin de aspecten transfer en de infrastructuurbehoèfte in relatie tot de toekomstige dienstregeling (jaar 2020) nader worden uitgewerkt. Onderdelen van de studie en de scope van het project Knoop Groningen zijn: Doorkoppelen van treinen Winschoten-Roodeschool en Veendam-Delfzijl bij Groningen Hoofdstation; Doortrekken van de trein Leeuwarden-Groningen naar het nieuwe station Assen-Zuid bij Groningen Hoofdstation; Vierde spoor tussen Groningen Hoofdstation - Europapark; Spoorknoop Groningen; transfervoorzieningen en aanpassingen emplacement (ook ten behoeve van extra sneltrein Groningen-Leeuwarden en spoorlijn Groningen-Heerenveen en benodigde opstelruinite). ^ Het project is onderdeel van het PNN (Programma Noord-Nederland). Het PNN is een overkoepelend programma van ProRail, waarbinnen ProRailalle spoorgerelateerde wensen uit het RSP uitwerkt.

4 In de studie vindt eveneens afstemming plaats met de omgevingsprojecten: Aanlanding RegioTram op perron 1b (RegioTramhalte op het station); Ontwikkelingsvisie stationsgebied; Kruising Esperantostraat en zuidelijke ringweg. Figuur 1; Scope demarcatie en belangrijkste raakvlakken station Groningen Figuur 2; Scope demarcatie en belangrijkste spooruitbreiding Groningen en Groningen Losplaats Voor ProRail is het Ministerie Infrastructuur en Milieu opdrachtgever, maar wij verzorgen de inhoudelijke aansturing van deze alternatievenstudie voor de Knoop Groningen. In het kader van de aanbesteding van de Eerste fase RegioTram is een ontwerp gemaakt voor de aanlanding bij het station. Gekozen is voor een alternatief met de aanlanding van de tramlus ten noorden van en deels op perron 1b. Eind 2011 zal hiervoor een overeenkomst worden ondertekend door ProRail en het projectbureau RegioTram. Momenteel wordt bekeken of een deel van het Hunzehuis (eigenaar NS poort, huurder UWV) kan worden vrijgemaakt voor deze aanlanding en de bouwvan de passarelle over het spoor. Op termijn kan de tramlus bij het station worden aangesloten op het hoofdspoornet (Tweede fase RegioTram corridor Hoogezand-Sappemeer). Er is een aantal alternatieven opgesteld voor de gewenste spoorlay-out. Van belang hierbij is o.a. de benodigde perronlengte van

5 de Arriva- en NS-treinen, inpassen nieuwe treindiensten, de relatie met de monumentale perronkappen/ stationsgebouw en het al dan niet doortrekken van de treindienst Leeuwarden-Groningen naar het nieuwe station Assen-Zuid. Tevens moet een oplossing worden gevonden voor het te krappe opstel terrein téh behoeve van de behandeling en onderhoud treinen én de realisatie van de visie stationsgebied. Alternatieven worden uitgewerkt en doorgerekend door een extern bureau in een Functioneel Integraal Systeemontwerp. Parallel met de onderzoeken naar de spoorlayout, het opstelterrein en de RegioTram op 1b is eveneens de "Transfer" onderzocht. Voor de nieuwe treindiensten moet het huidige kopstation worden aangepast en is een transferverbinding nodig over de sporen. In relatie tot de visie Stationsgebied hebben de samenwerkende partijen gekozen voor een schuine passarelle over de sporen. Deze biedt een goede aansluiting op de perrons, de RegioTram, het busstation, het voorplein en maakt een toekomstige interwijkverbinding mogelijk. Financiën Vanuit de RSP (en afspraken Raamwerk RegioRail/RegioTram Eerste fase) is indicatief 149 miljoen^ beschikbaar voor de Knoop Groningen (zie scope blz.3). Eventuele (extra) bijdragen van de betrokken partijen zijn nog niet bepaald. De scope van het gehele project stationsgebied is nog niet vastgesteld. Dit kan pas na bepaling van het voorkeursalternatief van de Knoop Groningen begin De kosten van onderdelen van de ontwikkelingsvisie stationsgebied van de gemeente (oa. verplaatsing busstation, aanpassing stationsweg) zijn nog niet geraamd. De verwachting is dat de beschikbare middelen onvoldoende zijn om alle gewenste maatregelen van provincie, gemeente, vervoerders en ProRail door te voeren. De keuzes en financiële consequenties worden opgenomen in het planuitwerkingsbesluit. Planning Besluiten worden voorbereid in de stuurgroep Stationsgebied (gemeente, provincie, ProRail en NS) en afgestemd met het Ministerie Infrastructuur en Milieu. Het voorkeursalternatief voor de stationsontwikkeling is op 20 juli 2011 door de gemeenteraad vastgesteld. Hierbij is wel een motie aangenomen om de haalbaarheid van een doorgaande fietsverbinding nader te onderzoeken. De alternatieven voor de spoor-layout, de bijbehorende passarelle en de: uitplaatsing van de opstelruimte worden nu door ProRail uitgewerkt in samenwerking met de gemeente, de vervoerders en ons. Begin 2012 is er duidelijkheid over voorkeursalternatief Knoop Groningen de uitwerking van de ontwikkelingsvisie. De afwegingen en keuzes zullen dan in de vorm van een planuitwerkingsbesluit aan u worden voorgelegd. ^ Zie ook Voorjaarsnota 2011 (biz. 107; project Knoop Groningen) voor opbouw van dit bedrag.

6 6. Afsluiting Wij vertrouwen erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Hoogachtend, Gedeputeerde Staten van Groningen:, voorzitter., secretaris. Bijlagen: Nr. Titel Bijgevoegd Ter ihziage in de Statenkast 1 Rapportage Voorkeursalternatief ontwikkelingsvisie stationsgebied X