Factsheet: NL18_ADRIAAN Adriaan

Transcriptie

1 Factsheet: NL18_ADRIAAN Adriaan -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Adriaan Code: NL18_ADRIAAN Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Noord-Beveland Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Adriaan Code waterlichaam: NL18_ADRIAAN pagina 1 van 292

2 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied met een oppervlakte van 1172 ha en bestaat uit gegraven waterlopen vanaf gemaal Adriaan met een totale lengte van 1,8 km. De gemiddelde breedte en diepte bedragen resp. 7 en 0,9 m. De oevers zijn overwegend steil en voorzien van een beschoeiing. Er is weinig oeverbegroeiing aanwezig. Het waterlichaam is gelegen in een agrarisch gebied met voornamelijk akkerbouw. De meeste akkerbouwpercelen zijn voorzien van drainage. Het peilbeheer is afgestemd op de gebruiksfuncties. Het waterlichaam bestaat uit één peilgebied. Dit heeft een verlaagd winterpeil. De bodem bestaat uit klei. De kleiige bodem zorgt er bij neerslag o.a. door afspoeling in combinatie met versnelde afvoer voor, dat het water vaak troebel is en het doorzicht dientengevolge laag. Dit kan de groei van waterplanten belemmeren. Het oppervlaktewater is licht brak. Het waterlichaam watert af op het Veerse Meer (NL89_VEERSMR). Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Afwatering Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd regulering waterbeweging barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Naam waterlichaam: Adriaan Code waterlichaam: NL18_ADRIAAN pagina 2 van 292

3 Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 E- * Overige waterflora (EKR) 0,55 matig Vis (EKR) 0,24 E- Fytoplankton (EKR) 0,53 E- * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 E- DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E-slecht * E- Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 * matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Naam waterlichaam: Adriaan Code waterlichaam: NL18_ADRIAAN pagina 3 van 292

4 Rapportage toestand boor (B) - kobalt (Co) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - imidacloprid (imdcpd) - uranium (U) Motivering ecologische toestand: Macrofauna scoort in 2014 iets slechter, omdat de maatlat is aangepast. De reden dat fytoplankton in 2014 iets slechter scoort is onbekend. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * Biologie * Fysische chemie E-slecht * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Adriaan Code waterlichaam: NL18_ADRIAAN pagina 4 van 292

5 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Visbeheer (vispassages e.a) vispasseerbaar maken kunstwerk Planvoorbereiding: 1 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 1 stuks natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Naam waterlichaam: Adriaan Code waterlichaam: NL18_ADRIAAN pagina 5 van 292

6 Onderzoek peilbeheer Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Maatregelen gepland voor de periode natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Naam waterlichaam: Adriaan Code waterlichaam: NL18_ADRIAAN pagina 6 van 292

7 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige waterflora Overige waterflora Motivering per motiveringsgrond: Onevenredig kostbaar Het waterschap ontvangt jaarlijks circa 80 miljoen aan inkomsten uit de heffingen. Bij de uitvoering van haar taken kiest het bestuur voor een verdeling waarbij 48% hiervan wordt besteed aan waterkwaliteit. Daarvan gaat 30 miljoen naar de waterzuivering in het beheergebied, 7 miljoen naar het op orde houden van de waterkwaliteit en 0,5 miljoen naar aanvullende inrichtingsmaatregelen. Hierbij hoort een investeringsniveau van nieuwe maatregelen van circa 4 miljoen per jaar. De inrichtingsmaatregelen voor de KRW zijn geselecteerd op kosten-effectiviteit en de totale lijst is vastgelegd in de waterbeheerplannen De uitsplitsing naar waterlichamen heeft geresulteerd in de maatregelen van het waterschap, zoals weergegeven in de factsheet voor de periode De overige maatregelen staan na 2021 gepland, omdat eerdere uitvoering disproportioneel kostbaar is. Technisch onhaalbaar Grondverwerving is volgens bestuurlijke afspraken op basis van vrijwilligheid. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Adriaan Code waterlichaam: NL18_ADRIAAN pagina 7 van 292

8 Factsheet: NL18_BATH Bath -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Bath Code: NL18_BATH Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Reimerswaal Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Bath Code waterlichaam: NL18_BATH pagina 8 van 292

9 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied met een oppervlakte van 3360 ha en bestaat uit gegraven waterlopen vanaf de spuikom Bath met een totale lengte van 6,5 km. De breedte en diepte variëren tussen resp. 5 en 24 m en 0,5 en 1,5 m. De oevers zijn overwegend steil en voorzien van een beschoeiing. De Bathse kreek en Bathse spuikom (samen c.a m) maken onderdeel uit van het waterlichaam. Deze zijn veel breder. De Bathse kreek met omliggende terreinen maakt tevens deel uit van het Natura2000-gebied Westerschelde. De oevers zijn hier deels niet voorzien van een beschoeiing. Gezien de doelstellingen worden er vanuit Natura2000 geen extra strenge eisen gesteld aan de waterkwaliteit. Het waterlichaam is gelegen in een agrarisch gebied met voornamelijk akkerbouw. De meeste akkerbouwpercelen zijn voorzien van drainage. Het peil-beheer is afgestemd op de gebruiksfuncties. Hiertoe is het gebied met behulp van stuwen in meerdere peilgebieden opgedeeld. Het waterlichaam zelf bestaat uit drie peilgebieden, waaronder de spuiboezem. Deze hebben, met uitzondering van de spuiboezem, een verlaagd winterpeil. De bodem bestaat uit klei. De kleiige bodem zorgt er bij neerslag o.a. door afspoeling in combinatie met versnelde afvoer voor, dat het water vaak troebel is en het doorzicht dientengevolge laag. Dit kan de groei van waterplanten belemmeren. Het oppervlaktewater is licht brak. Het waterlichaam watert af op de Westerschelde (NL89_WESTSDE) Beschermde gebieden: - Vogelrichtlijn Westerschelde & Saeftinghe (NL_VOG_122) Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd regulering waterbeweging regulering waterbeweging barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Naam waterlichaam: Bath Code waterlichaam: NL18_BATH pagina 9 van 292

10 Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) - som benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen (sbghipinp) - tributyltin (kation) (TC4ySn) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 * Overige waterflora (EKR) 0,55 matig Vis (EKR) 0,36 E- * matig Fytoplankton (EKR) 0,53 * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 E- DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) * E- Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 * matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Naam waterlichaam: Bath Code waterlichaam: NL18_BATH pagina 10 van 292

11 Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand boor (B) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - imidacloprid (imdcpd) - trifenyltin (kation) (TFySn) - uranium (U) - vanadium (V) Motivering ecologische toestand: De toestand voor Vis is in 2009 te rooskleurig ingeschat. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * Biologie * Fysische chemie * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Bath Code waterlichaam: NL18_BATH pagina 11 van 292

12 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Onderzoek peilbeheer Naam waterlichaam: Bath Code waterlichaam: NL18_BATH pagina 12 van 292

13 Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Naam waterlichaam: Bath Code waterlichaam: NL18_BATH pagina 13 van 292

14 Maatregelen gepland voor de periode Visstandbeheer 42 ha uitvoeren actief visstands- of schelpdierstandsbeheer natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Visbeheer (vispassages e.a) 1 stuks vispasseerbaar maken kunstwerk Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Naam waterlichaam: Bath Code waterlichaam: NL18_BATH pagina 14 van 292

15 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige waterflora, Vis-kwaliteit Overige waterflora Motivering per motiveringsgrond: Onevenredig kostbaar Het waterschap ontvangt jaarlijks circa 80 miljoen aan inkomsten uit de heffingen. Bij de uitvoering van haar taken kiest het bestuur voor een verdeling waarbij 48% hiervan wordt besteed aan waterkwaliteit. Daarvan gaat 30 miljoen naar de waterzuivering in het beheergebied, 7 miljoen naar het op orde houden van de waterkwaliteit en 0,5 miljoen naar aanvullende inrichtingsmaatregelen. Hierbij hoort een investeringsniveau van nieuwe maatregelen van circa 4 miljoen per jaar. De inrichtingsmaatregelen voor de KRW zijn geselecteerd op kosten-effectiviteit en de totale lijst is vastgelegd in de waterbeheerplannen De uitsplitsing naar waterlichamen heeft geresulteerd in de maatregelen van het waterschap, zoals weergegeven in de factsheet voor de periode De overige maatregelen staan na 2021 gepland, omdat eerdere uitvoering disproportioneel kostbaar is. Technisch onhaalbaar Grondverwerving is volgens bestuurlijke afspraken op basis van vrijwilligheid. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Bath Code waterlichaam: NL18_BATH pagina 15 van 292

16 Factsheet: NL18_BATHOOST Bath-Oost -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Bath-Oost Code: NL18_BATHOOST Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Type: Status: M3 (Gebufferde (regionale) kanalen) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Provincie Zeeland, Provincie Noord-Brabant Reimerswaal, Woensdrecht Nee Naam waterlichaam: Bath-Oost Code waterlichaam: NL18_BATHOOST pagina 16 van 292

17 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied met een oppervlakte van 1251 ha en bestaat uit gegraven waterlopen vanaf de spuikom Bath met een totale lengte van 8,5 km. De breedte en diepte variëren tussen resp. 8 en 16 m en 0,5 en 1,5 m. Het waterlichaam is gelegen in een agrarisch gebied met voornamelijk akkerbouw. De meeste akkerbouwpercelen zijn voorzien van drainage. Het peilbeheer is afgestemd op de gebruiksfuncties. Hiertoe is het gebied met behulp van stuwen in meerdere peilgebieden opgedeeld. Het waterlichaam zelf bestaat uit één peilgebied. Dit heeft een verlaagd winterpeil. De bodem bestaat uit klei. De kleiige bodem zorgt er bij neerslag o.a. door afspoeling in combinatie met versnelde afvoer voor, dat het water vaak troebel is en het doorzicht dientengevolge laag. Dit kan de groei van waterplanten belemmeren. Het oppervlaktewater is zoet. Het waterlichaam ontvangt water van waterlichaam Agger (NL_25 AGGER) en watert via de Bathse spuikom (NL18_BATH) af op de Westerschelde (NL89_WESTSDE). Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging regulering waterbeweging regulering waterbeweging barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Naam waterlichaam: Bath-Oost Code waterlichaam: NL18_BATHOOST pagina 17 van 292

18 Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) - som benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen (sbghipinp) - tributyltin (kation) (TC4ySn) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren. Een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 * matig Overige waterflora (EKR) 0,43 E-slecht * * Vis (EKR) 0,60 * * matig Fytoplankton (EKR) 0,60 * E- Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 0,15 * matig Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 2,80 E-slecht * matig DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) E- * E-zeer Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 5,5-8,5 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E- E- Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,65 E- * matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M3) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Naam waterlichaam: Bath-Oost Code waterlichaam: NL18_BATHOOST pagina 18 van 292

19 Rapportage toestand boor (B) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - ammonium (NH4) - trifenyltin (kation) (TFySn) - uranium (U) - vanadium (V) - zink (Zn) Motivering ecologische toestand: Dit waterlichaam gebruikt de toetsresultaten van waterlichaam De Agger van ws Brabantse Delta, dat afwatert op dit waterlichaam (projectie). Door een fout in de projectie heeft dit bij Overige waterflora en Vis tot onjuiste toestandsoordelen geleid. Deze zijn aangepast aan de toestand van De Agger (beheerdersoordeel). Op basis van een internationale vergelijking is de maatlat voor vis uit 2009 verbeterd. Daarnaast is het toestandsoordeel uit 2009 gebaseerd op een expert oordeel van de waterbeheerder omdat er nog geen metingen conform de KRW-systematiek beschikbaar waren. Daarom is de toestandsbepaling uit 2014 niet 1-op-1 te vergelijken met die uit 2009 en kan hieruit geen beoordeling over wel/geen achteruitgang worden geconcludeerd. Door de voorgenomen maatregelen voor de periode tot eind 2021, is de verwachting dat de toestand voor macrofauna, vissen en overige waterflora merkbaar zal verbeteren in de komende jaren. De doelen blijven gewoon haalbaar. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal E-slecht * * Biologie E-slecht * * Fysische chemie E-slecht * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Bath-Oost Code waterlichaam: NL18_BATHOOST pagina 19 van 292

20 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Onderzoek peilbeheer Naam waterlichaam: Bath-Oost Code waterlichaam: NL18_BATHOOST pagina 20 van 292

21 Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Maatregelen gepland voor de periode visstandbeheer 9,7 ha uitvoeren actief visstands- of schelpdierstandsbeheer natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Naam waterlichaam: Bath-Oost Code waterlichaam: NL18_BATHOOST pagina 21 van 292

22 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Macrofauna-kwaliteit, Vis-kwaliteit Macrofauna-kwaliteit Motivering per motiveringsgrond: Onevenredig kostbaar Het waterschap ontvangt jaarlijks circa 80 miljoen aan inkomsten uit de heffingen. Bij de uitvoering van haar taken kiest het bestuur voor een verdeling waarbij 48% hiervan wordt besteed aan waterkwaliteit. Daarvan gaat 30 miljoen naar de waterzuivering in het beheergebied, 7 miljoen naar het op orde houden van de waterkwaliteit en 0,5 miljoen naar aanvullende inrichtingsmaatregelen. Hierbij hoort een investeringsniveau van nieuwe maatregelen van circa 4 miljoen per jaar. De inrichtingsmaatregelen voor de KRW zijn geselecteerd op kosten-effectiviteit en de totale lijst is vastgelegd in de waterbeheerplannen De uitsplitsing naar waterlichamen heeft geresulteerd in de maatregelen van het waterschap, zoals weergegeven in de factsheet voor de periode De overige maatregelen staan na 2021 gepland, omdat eerdere uitvoering disproportioneel kostbaar is. Technisch onhaalbaar Grondverwerving is volgens bestuurlijke afspraken op basis van vrijwilligheid. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Bath-Oost Code waterlichaam: NL18_BATHOOST pagina 22 van 292

23 Factsheet: NL18_BOREEL Boreel -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Boreel Code: NL18_BOREEL Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Middelburg, Veere Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Boreel Code waterlichaam: NL18_BOREEL pagina 23 van 292

24 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied met een oppervlakte van 8651 ha en bestaat uit gegraven waterlopen vanaf gemaal Boreel met een totale lengte van 20,2 km. De oevers zijn overwegend steil en voorzien van een beschoeiing. Een deel van de oevers is (beperkt) natuurvriendelijk ingericht. Er is op de meeste plaatsen slechts een smalle strook oeverbegroeiing aanwezig. Het waterlichaam is gelegen in een agrarisch gebied met voornamelijk akkerbouw. De meeste akkerbouw-percelen zijn voorzien van drainage. Het peilbeheer is afgestemd op de gebruiksfuncties. Hiertoe is het gebied met behulp van stuwen in meerdere peilgebieden opgedeeld. Het waterlichaam zelf bestaat uit vijf peilgebieden. Deze hebben een verlaagd winterpeil. De bodem bestaat uit klei, plaatselijk met veen. De kleiige bodem zorgt er bij neerslag o.a. door afspoeling in combinatie met versnel-de afvoer voor, dat het water vaak troebel is en het doorzicht dientengevolge laag. Dit kan de groei van waterplanten belemmeren. Het oppervlaktewater is licht brak. Het waterlichaam watert via het Kanaal door Walcheren (NL18_KANDWCRN) af op de Westerschelde (NL89_WESTSDE). Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd regulering waterbeweging barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Naam waterlichaam: Boreel Code waterlichaam: NL18_BOREEL pagina 24 van 292

25 Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) - som benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen (sbghipinp) - tributyltin (kation) (TC4ySn) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 E- * Overige waterflora (EKR) 0,55 Vis (EKR) 0,24 E- Fytoplankton (EKR) 0,53 E- * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 E- DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E- E- Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 * matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Naam waterlichaam: Boreel Code waterlichaam: NL18_BOREEL pagina 25 van 292

26 Rapportage toestand boor (B) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - imidacloprid (imdcpd) - trifenyltin (kation) (TFySn) - uranium (U) - vanadium (V) Motivering ecologische toestand: Macrofauna scoort in 2014 iets slechter, omdat de maatlat is aangepast. De reden dat fytoplankton in 2014 iets slechter scoort is onbekend. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * Biologie * Fysische chemie * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Boreel Code waterlichaam: NL18_BOREEL pagina 26 van 292

27 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Onderzoek peilbeheer Naam waterlichaam: Boreel Code waterlichaam: NL18_BOREEL pagina 27 van 292

28 Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Naam waterlichaam: Boreel Code waterlichaam: NL18_BOREEL pagina 28 van 292

29 Maatregelen gepland voor de periode Visbeheer / vismigratievoorzieningen 1 stuks vispasseerbaar maken kunstwerk Visstandbeheer 38,7 ha uitvoeren actief visstands- of schelpdierstandsbeheer natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Naam waterlichaam: Boreel Code waterlichaam: NL18_BOREEL pagina 29 van 292

30 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.4 KRW. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Boreel Code waterlichaam: NL18_BOREEL pagina 30 van 292

31 Factsheet: NL18_BORSSELE Van Borssele -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Van Borssele Code: NL18_BORSSELE Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Borsele Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Van Borssele Code waterlichaam: NL18_BORSSELE pagina 31 van 292

32 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied met een oppervlakte van 3703 ha en bestaat uit gegraven waterlopen vanaf gemaal Van Borssele met een totale lengte van 9,5 km. De ge-middelde breedte en diepte bedragen resp. x en y m (nog niet ingemeten). In de periode is 6,9 km oever natuurvriendelijk ingericht (deels eenzijdig). Het waterlichaam is gelegen in een agrarisch gebied met voornamelijk akkerbouw. De meeste akkerbouwpercelen zijn voorzien van drainage. Het peilbeheer is afgestemd op de gebruiksfuncties. Hiertoe is het gebied met behulp van stuwen in meerdere peilgebieden opgedeeld. Het waterlichaam zelf bestaat uit één peilgebied. Dit heeft een verlaagd winterpeil. De bodem bestaat uit klei, plaatselijk met veen. De kleiige bodem zorgt er bij neerslag o.a. door afspoeling in combinatie met versnelde afvoer voor, dat het water vaak troebel is en het doorzicht dientengevolge laag. Dit kan de groei van waterplanten belemmeren. Het oppervlaktewater is licht brak. Het waterlichaam watert af op de Westerschelde (NL89_WESTSDE). Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging regulering waterbeweging regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Naam waterlichaam: Van Borssele Code waterlichaam: NL18_BORSSELE pagina 32 van 292

33 Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) - som benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen (sbghipinp) - tributyltin (kation) (TC4ySn) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 * Overige waterflora (EKR) 0,55 matig Vis (EKR) 0,36 Fytoplankton (EKR) 0,53 E- * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 E- DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E- E- Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 * matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Naam waterlichaam: Van Borssele Code waterlichaam: NL18_BORSSELE pagina 33 van 292

34 Rapportage toestand boor (B) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - imidacloprid (imdcpd) - trifenyltin (kation) (TFySn) - uranium (U) - vanadium (V) Motivering ecologische toestand: De reden dat fytoplankton in 2014 iets slechter scoort is onbekend. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * Biologie * Fysische chemie * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Van Borssele Code waterlichaam: NL18_BORSSELE pagina 34 van 292

35 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Visstandbeheer uitvoeren actief visstands- of schelpdierstandsbeheer Voortgang: ha Motivering: Planvoorbereiding: 7,6 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 7,6 ha natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Naam waterlichaam: Van Borssele Code waterlichaam: NL18_BORSSELE pagina 35 van 292

36 Onderzoek peilbeheer Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Naam waterlichaam: Van Borssele Code waterlichaam: NL18_BORSSELE pagina 36 van 292

37 Maatregelen gepland voor de periode natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Visbeheer (vispassages e.a) 2 stuks vispasseerbaar maken kunstwerk Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Naam waterlichaam: Van Borssele Code waterlichaam: NL18_BORSSELE pagina 37 van 292

38 Motiveringsgrond Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige waterflora Overige waterflora Motivering per motiveringsgrond: Onevenredig kostbaar Het waterschap ontvangt jaarlijks circa 80 miljoen aan inkomsten uit de heffingen. Bij de uitvoering van haar taken kiest het bestuur voor een verdeling waarbij 48% hiervan wordt besteed aan waterkwaliteit. Daarvan gaat 30 miljoen naar de waterzuivering in het beheergebied, 7 miljoen naar het op orde houden van de waterkwaliteit en 0,5 miljoen naar aanvullende inrichtingsmaatregelen. Hierbij hoort een investeringsniveau van nieuwe maatregelen van circa 4 miljoen per jaar. De inrichtingsmaatregelen voor de KRW zijn geselecteerd op kosten-effectiviteit en de totale lijst is vastgelegd in de waterbeheerplannen De uitsplitsing naar waterlichamen heeft geresulteerd in de maatregelen van het waterschap, zoals weergegeven in de factsheet voor de periode De overige maatregelen staan na 2021 gepland, omdat eerdere uitvoering disproportioneel kostbaar is. Technisch onhaalbaar Grondverwerving is volgens bestuurlijke afspraken op basis van vrijwilligheid. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Van Borssele Code waterlichaam: NL18_BORSSELE pagina 38 van 292

39 Factsheet: NL18_DEKKER Dekker -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Dekker Code: NL18_DEKKER Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Goes, Kapelle Type: Status: M31 (Kleine brakke tot zoute wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Dekker Code waterlichaam: NL18_DEKKER pagina 39 van 292

40 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied met een oppervlakte van 3064 ha en be-staat uit gegraven waterlopen vanaf gemaal Dekker met een totale lengte van 8,6 km. De breedte en diepte variëren resp. tussen 6,8 en 17,3 m en 0,4 en1,3 m. De oevers zijn overwegend steil en voorzien van een beschoeiing. In 1997 is over 2100 m (eenzijdig) een natuurvriendelijke oever aangelegd. Er is weinig oeverbegroeiing aanwezig. Het waterlichaam is gelegen in een agrarisch gebied met voornamelijk akkerbouw. De meeste percelen zijn voorzien van drainage. Het peilbeheer is afgestemd op de gebruiksfuncties. Hiertoe is het gebied met behulp van stuwen in meerdere peilgebieden opgedeeld. Het waterlichaam zelf bestaat uit drie peilgebieden. Deze zijn voorzien van een vast streefpeil. De bodem bestaat uit klei De kleiige bodem zorgt er bij neerslag o.a. door afspoeling in combinatie met versnelde afvoer voor, dat het water vaak troebel is en het doorzicht dientengevolge laag. Dit kan de groei van waterplanten belemmeren. Het oppervlaktewater is brak. Het waterlichaam watert af op de Oosterschelde (NL89_OOSTSDE). Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging regulering waterbeweging regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Naam waterlichaam: Dekker Code waterlichaam: NL18_DEKKER pagina 40 van 292

41 Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 E- * E- Overige waterflora (EKR) 0,55 matig Vis (EKR) 0,30 E- Fytoplankton (EKR) 0,53 * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 E- DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 3000 E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 7,5-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E-slecht * Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 * matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M31) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Naam waterlichaam: Dekker Code waterlichaam: NL18_DEKKER pagina 41 van 292

42 Rapportage toestand boor (B) - kobalt (Co) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - imidacloprid (imdcpd) - uranium (U) Motivering ecologische toestand: De maatlat Overige waterflora is ten opzichte van 2009 ingrijpend veranderd inclusief meetmethodiek en meetlocaties. De metingen zijn nog volgens de oude methodiek uitgevoerd, maar op meer representatieve locaties. Daarom zijn de uitkomsten van de metingen niet te vergelijken. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * Biologie * Fysische chemie E-slecht * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Dekker Code waterlichaam: NL18_DEKKER pagina 42 van 292

43 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Visbeheer (vispassages e.a) vispasseerbaar maken kunstwerk Uitgevoerd: 1 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 1 stuks natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Naam waterlichaam: Dekker Code waterlichaam: NL18_DEKKER pagina 43 van 292

44 Onderzoek peilbeheer Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Maatregelen gepland voor de periode natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Naam waterlichaam: Dekker Code waterlichaam: NL18_DEKKER pagina 44 van 292

45 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige waterflora Overige waterflora Motivering per motiveringsgrond: Onevenredig kostbaar Het waterschap ontvangt jaarlijks circa 80 miljoen aan inkomsten uit de heffingen. Bij de uitvoering van haar taken kiest het bestuur voor een verdeling waarbij 48% hiervan wordt besteed aan waterkwaliteit. Daarvan gaat 30 miljoen naar de waterzuivering in het beheergebied, 7 miljoen naar het op orde houden van de waterkwaliteit en 0,5 miljoen naar aanvullende inrichtingsmaatregelen. Hierbij hoort een investeringsniveau van nieuwe maatregelen van circa 4 miljoen per jaar. De inrichtingsmaatregelen voor de KRW zijn geselecteerd op kosten-effectiviteit en de totale lijst is vastgelegd in de waterbeheerplannen De uitsplitsing naar waterlichamen heeft geresulteerd in de maatregelen van het waterschap, zoals weergegeven in de factsheet voor de periode De overige maatregelen staan na 2021 gepland, omdat eerdere uitvoering disproportioneel kostbaar is. Technisch onhaalbaar Grondverwerving is volgens bestuurlijke afspraken op basis van vrijwilligheid. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Dekker Code waterlichaam: NL18_DEKKER pagina 45 van 292

46 Factsheet: NL18_DREISCHOR Dreischor -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Dreischor Code: NL18_DREISCHOR Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Schouwen-Duiveland Type: Status: M31 (Kleine brakke tot zoute wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Dreischor Code waterlichaam: NL18_DREISCHOR pagina 46 van 292

47 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied met een oppervlakte van 1862 ha en bestaat uit gegraven waterlopen vanaf gemaal Dreischor met een totale lengte van 4,2 km. De gemiddelde breedte en diepte bedragen resp. 13 en 0,8 m. De oevers zijn overwegend steil. De (vaak krappe) dimensionering zorgt voor versnelde afvoer van regenwater en maakt het nodig, dat de oeverbegroeiing in het najaar plaatselijk moet worden verwijderd. De oever is dan niet beschermd. Daardoor zijn veel oevers voorzien van een oeververdediging in de vorm van een beschoeiing. Er is weinig oeverbegroeiing aanwezig. Een paar kleine gedeelten zijn in de periode natuurvrien-delijk ingericht (totaal 455 m). Het waterlichaam is gelegen in een agrarisch gebied met voorname-lijk akkerbouw. De meeste akkerbouwpercelen zijn voorzien van drainage. Het peilbeheer is afgestemd op de gebruiksfuncties. Hiertoe is het gebied met behulp van stuwen in meerdere peilgebieden opgedeeld. Het waterlichaam zelf bestaat uit één peilgebied. Dit heeft een verlaagd winterpeil. De bodem bestaat uit klei. De kleiige bodem zorgt er bij neerslag o.a. door afspoeling in combinatie met versnelde afvoer voor, dat het water vaak troebel is en het doorzicht dientengevolge laag. Dit kan de groei van waterplanten belemmeren. Het oppervlaktewater is licht. Het waterlichaam watert af op de Grevelingen (NL89_GREVLEMR). Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd regulering waterbeweging barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Naam waterlichaam: Dreischor Code waterlichaam: NL18_DREISCHOR pagina 47 van 292

48 Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 * E- Overige waterflora (EKR) 0,55 matig Vis (EKR) 0,30 E- Fytoplankton (EKR) 0,53 * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 3000 E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 7,5-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E-slecht * Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 * matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M31) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Naam waterlichaam: Dreischor Code waterlichaam: NL18_DREISCHOR pagina 48 van 292

49 Rapportage toestand boor (B) - kobalt (Co) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - uranium (U) Motivering ecologische toestand: Er is geen toelichting beschikbaar. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * Biologie * Fysische chemie E-slecht * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Dreischor Code waterlichaam: NL18_DREISCHOR pagina 49 van 292

50 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Onderzoek peilbeheer Naam waterlichaam: Dreischor Code waterlichaam: NL18_DREISCHOR pagina 50 van 292

51 Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Maatregelen gepland voor de periode natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Naam waterlichaam: Dreischor Code waterlichaam: NL18_DREISCHOR pagina 51 van 292

52 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige waterflora Overige waterflora Motivering per motiveringsgrond: Onevenredig kostbaar Het waterschap ontvangt jaarlijks circa 80 miljoen aan inkomsten uit de heffingen. Bij de uitvoering van haar taken kiest het bestuur voor een verdeling waarbij 48% hiervan wordt besteed aan waterkwaliteit. Daarvan gaat 30 miljoen naar de waterzuivering in het beheergebied, 7 miljoen naar het op orde houden van de waterkwaliteit en 0,5 miljoen naar aanvullende inrichtingsmaatregelen. Hierbij hoort een investeringsniveau van nieuwe maatregelen van circa 4 miljoen per jaar. De inrichtingsmaatregelen voor de KRW zijn geselecteerd op kosten-effectiviteit en de totale lijst is vastgelegd in de waterbeheerplannen De uitsplitsing naar waterlichamen heeft geresulteerd in de maatregelen van het waterschap, zoals weergegeven in de factsheet voor de periode De overige maatregelen staan na 2021 gepland, omdat eerdere uitvoering disproportioneel kostbaar is. Technisch onhaalbaar Grondverwerving is volgens bestuurlijke afspraken op basis van vrijwilligheid. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Dreischor Code waterlichaam: NL18_DREISCHOR pagina 52 van 292

53 Factsheet: NL18_DUIV_OOSTERLAND Duiveland-Oosterland -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Duiveland-Oosterland Code: NL18_DUIV_OOSTERLAND Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Schouwen-Duiveland Type: Status: M31 (Kleine brakke tot zoute wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Duiveland-Oosterland Code waterlichaam: NL18_DUIV_OOSTERLAND pagina 53 van 292

54 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied met een oppervlakte van 2871 ha en bestaat grotendeels uit gegraven waterlopen vanaf gemaal Duiveland met een totale lengte van 8,3 km. Een deel heeft een kreekachtig karakter (Guil-Geule). Een deel loopt door een gebied dat onderdeel is van het binnendijkse deel van Natura2000-gebied Oosterschelde. Gezien de doelstellingen worden er vanuit Natura2000 geen extra strenge eisen gesteld aan de waterkwaliteit. De gemiddelde breedte en diepte van de hoofdtak bedragen resp. ruim 20 m en 0,7 m. De gemiddelde breed-te en diepte van de zijtak naar Oosterland bedragen resp. 5,5 en 0,5 m. De oevers zijn voor een deel natuurlijk en voor een deel steil en voorzien van beschoeiing. Er is weinig oeverbegroeiing aanwezig. In 2001 is 1270 m natuurvriendelijke oever aangelegd direct bij het gemaal (eenzijdig). Het waterli-chaam is gelegen in een agrarisch gebied met voornamelijk akkerbouw. De meeste akkerbouwpercelen zijn voorzien van drainage. Het peilbeheer is afgestemd op de gebruiksfuncties. Hiertoe is het gebied met behulp van stuwen in meerdere peilgebieden opgedeeld. Het waterlichaam zelf bestaat uit twee peilgebieden. Deze hebben een verlaagd winterpeil. De bodem bestaat uit klei. De kleiige bodem zorgt er bij neerslag o.a. door afspoeling in combinatie met versnelde afvoer voor, dat het water vaak troebel is en het doorzicht dientengevolge laag. Dit kan de groei van waterplanten belemmeren. Het oppervlaktewater is brak. Het waterlichaam watert af op de Oosterschelde (NL89_OOSTSDE). Beschermde gebieden: - Habitatrichtlijn Oosterschelde (NL_HAB_118) Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging regulering waterbeweging regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Naam waterlichaam: Duiveland-Oosterland Code waterlichaam: NL18_DUIV_OOSTERLAND pagina 54 van 292

55 Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 E- * E- Overige waterflora (EKR) 0,55 ntoereiken Vis (EKR) 0,60 Fytoplankton (EKR) 0,53 E- * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 3000 E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 7,5-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) * Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 * matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M31) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Naam waterlichaam: Duiveland-Oosterland Code waterlichaam: NL18_DUIV_OOSTERLAND pagina 55 van 292

56 Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand boor (B) - kobalt (Co) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - imidacloprid (imdcpd) - uranium (U) Motivering ecologische toestand: De slechtere score van Fytoplankton is te wijten aan natuurlijke fluctuatie (net onder het doel van 0,53). Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * Biologie * Fysische chemie * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Duiveland-Oosterland Code waterlichaam: NL18_DUIV_OOSTERLAND pagina 56 van 292

57 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Visbeheer (vispassages e.a) vispasseerbaar maken kunstwerk Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 1 stuks natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Naam waterlichaam: Duiveland-Oosterland Code waterlichaam: NL18_DUIV_OOSTERLAND pagina 57 van 292

58 Onderzoek peilbeheer Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Maatregelen gepland voor de periode natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Naam waterlichaam: Duiveland-Oosterland Code waterlichaam: NL18_DUIV_OOSTERLAND pagina 58 van 292

59 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige waterflora Overige waterflora Motivering per motiveringsgrond: Onevenredig kostbaar Het waterschap ontvangt jaarlijks circa 80 miljoen aan inkomsten uit de heffingen. Bij de uitvoering van haar taken kiest het bestuur voor een verdeling waarbij 48% hiervan wordt besteed aan waterkwaliteit. Daarvan gaat 30 miljoen naar de waterzuivering in het beheergebied, 7 miljoen naar het op orde houden van de waterkwaliteit en 0,5 miljoen naar aanvullende inrichtingsmaatregelen. Hierbij hoort een investeringsniveau van nieuwe maatregelen van circa 4 miljoen per jaar. De inrichtingsmaatregelen voor de KRW zijn geselecteerd op kosten-effectiviteit en de totale lijst is vastgelegd in de waterbeheerplannen De uitsplitsing naar waterlichamen heeft geresulteerd in de maatregelen van het waterschap, zoals weergegeven in de factsheet voor de periode De overige maatregelen staan na 2021 gepland, omdat eerdere uitvoering disproportioneel kostbaar is. Technisch onhaalbaar Grondverwerving is volgens bestuurlijke afspraken op basis van vrijwilligheid. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Duiveland-Oosterland Code waterlichaam: NL18_DUIV_OOSTERLAND pagina 59 van 292

60 Factsheet: NL18_DUIV_OUWERKERK Duiveland-Ouwerkerk -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Duiveland-Ouwerkerk Code: NL18_DUIV_OUWERKERK Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Schouwen-Duiveland Type: Status: M31 (Kleine brakke tot zoute wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Duiveland-Ouwerkerk Code waterlichaam: NL18_DUIV_OUWERKERK pagina 60 van 292

61 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied met een oppervlakte van 2474 ha en bestaat uit gegraven waterlopen vanaf gemaal Duiveland met een totale lengte van 3,9 km. De gemiddelde breedte en diepte bedragen resp. 12 en 1 m. Een deel van het waterlichaam (ca. 1 km) be-staat uit de oostelijke tak van de Ouwerkerkse kreek, ontstaan in 1953 door een dijkdoorbraak. Dit deel is omzoomd door een smalle bosstrook en maakt deel uit van de binnendijkse terreinen van Natura2000-gebied Oosterschelde. Gezien de doelstellingen worden er vanuit Natura2000 geen extra strenge eisen gesteld aan de waterkwaliteit.de andere oevers zijn voorzien van een beschoei-ing. Er is weinig oeverbegroeiing aanwezig. Het waterlichaam is gelegen in een agrarisch gebied met voornamelijk akkerbouw. De meeste akkerbouwpercelen zijn voorzien van drainage. Het peilbeheer is afgestemd op de gebruiksfuncties. Hiertoe is het gebied met behulp van stuwen in meerdere peilgebieden opgedeeld. Het waterlichaam zelf bestaat uit één peilgebied. Dit heeft een verlaagd winterpeil. De bodem bestaat uit klei. De kleiige bodem zorgt er bij neerslag o.a. door afspoeling in combinatie met versnelde afvoer voor, dat het water vaak troebel is en het doorzicht dientengevolge laag. Dit kan de groei van waterplanten belemmeren. Het oppervlaktewater is brak. Het waterlichaam watert af op de Oosterschelde (NL89_OOSTSDE). Beschermde gebieden: - Habitatrichtlijn Oosterschelde (NL_HAB_118) Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging regulering waterbeweging regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Naam waterlichaam: Duiveland-Ouwerkerk Code waterlichaam: NL18_DUIV_OUWERKERK pagina 61 van 292

62 Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 E- * E- Overige waterflora (EKR) 0,55 ntoereiken Vis (EKR) 0,60 Fytoplankton (EKR) 0,53 * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 3000 E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 7,5-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E- Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 * matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M31) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Naam waterlichaam: Duiveland-Ouwerkerk Code waterlichaam: NL18_DUIV_OUWERKERK pagina 62 van 292

63 Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand boor (B) - kobalt (Co) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - imidacloprid (imdcpd) - uranium (U) Motivering ecologische toestand: De maatlat Overige waterflora is ten opzichte van 2009 ingrijpend veranderd inclusief meetmethodiek en meetlocaties. De metingen zijn nog volgens de oude methodiek uitgevoerd, maar op meer representatieve locaties. Daarom zijn de uitkomsten van de metingen niet te vergelijken. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * Biologie * Fysische chemie * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Duiveland-Ouwerkerk Code waterlichaam: NL18_DUIV_OUWERKERK pagina 63 van 292

64 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Visbeheer (vispassages e.a) vispasseerbaar maken kunstwerk 1 stuks Gedeelde vispassage met Oosterland over de zeedijk heen. Motivatie: De maatregel verloopt conform planning Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Naam waterlichaam: Duiveland-Ouwerkerk Code waterlichaam: NL18_DUIV_OUWERKERK pagina 64 van 292

65 Onderzoek peilbeheer Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Naam waterlichaam: Duiveland-Ouwerkerk Code waterlichaam: NL18_DUIV_OUWERKERK pagina 65 van 292

66 Maatregelen gepland voor de periode natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Vispassage 1 stuks vispasseerbaar maken kunstwerk Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Naam waterlichaam: Duiveland-Ouwerkerk Code waterlichaam: NL18_DUIV_OUWERKERK pagina 66 van 292

67 Motiveringsgrond Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige waterflora Overige waterflora Motivering per motiveringsgrond: Onevenredig kostbaar Het waterschap ontvangt jaarlijks circa 80 miljoen aan inkomsten uit de heffingen. Bij de uitvoering van haar taken kiest het bestuur voor een verdeling waarbij 48% hiervan wordt besteed aan waterkwaliteit. Daarvan gaat 30 miljoen naar de waterzuivering in het beheergebied, 7 miljoen naar het op orde houden van de waterkwaliteit en 0,5 miljoen naar aanvullende inrichtingsmaatregelen. Hierbij hoort een investeringsniveau van nieuwe maatregelen van circa 4 miljoen per jaar. De inrichtingsmaatregelen voor de KRW zijn geselecteerd op kosten-effectiviteit en de totale lijst is vastgelegd in de waterbeheerplannen De uitsplitsing naar waterlichamen heeft geresulteerd in de maatregelen van het waterschap, zoals weergegeven in de factsheet voor de periode De overige maatregelen staan na 2021 gepland, omdat eerdere uitvoering disproportioneel kostbaar is. Technisch onhaalbaar Grondverwerving is volgens bestuurlijke afspraken op basis van vrijwilligheid. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Duiveland-Ouwerkerk Code waterlichaam: NL18_DUIV_OUWERKERK pagina 67 van 292

68 Factsheet: NL18_EENDRACHT De Eendracht -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: De Eendracht Code: NL18_EENDRACHT Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Tholen Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: De Eendracht Code waterlichaam: NL18_EENDRACHT pagina 68 van 292

69 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied met een oppervlakte van 4417 ha en bestaat uit gegraven waterlopen vanaf gemaal De Eendracht met een totale lengte van 6,5 km. De gemiddelde breedte en diepte bedragen resp. x en y m (nog niet ingemeten). In 2003 zijn 6200 m oevers natuurvriendelijk ingericht. De overige oevers zijn steil en voorzien van beschoeiing. Het waterlichaam is gelegen in een agrarisch gebied met voornamelijk akkerbouw, een klein deel grens aan de stad Tholen. De meeste akkerbouwpercelen zijn voorzien van drainage. Het peilbeheer is afgestemd op de gebruiksfuncties. Hiertoe is het gebied met behulp van stuwen in meerdere peilgebieden opgedeeld. Het waterlichaam zelf bestaat uit één peilgebied. Dit heeft een verlaagd winterpeil. De bodem bestaat uit klei met veen. De kleiige bodem zorgt er bij neerslag o.a. door afspoeling in combinatie met versnelde afvoer voor, dat het water vaak troebel is en het doorzicht dientengevolge laag. Dit kan de groei van waterplanten belemmeren. Het oppervlaktewater is licht brak, periodiek wordt zoet water ingelaten. Het waterlichaam watert af op de Eendracht (NL89_ZOOMMEDT). Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd regulering waterbeweging barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Naam waterlichaam: De Eendracht Code waterlichaam: NL18_EENDRACHT pagina 69 van 292

70 Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 E- * Overige waterflora (EKR) 0,55 matig Vis (EKR) 0,36 Fytoplankton (EKR) 0,53 * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 E- DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E- E- Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 * matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Naam waterlichaam: De Eendracht Code waterlichaam: NL18_EENDRACHT pagina 70 van 292

71 Rapportage toestand boor (B) - kobalt (Co) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - imidacloprid (imdcpd) - uranium (U) Motivering ecologische toestand: Macrofauna scoort in 2014 iets slechter, omdat de maatlat is aangepast. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * Biologie * Fysische chemie * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: De Eendracht Code waterlichaam: NL18_EENDRACHT pagina 71 van 292

72 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Visstandbeheer uitvoeren actief visstands- of schelpdierstandsbeheer Voortgang: ha Motivering: Planvoorbereiding: 10 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 10 ha natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Naam waterlichaam: De Eendracht Code waterlichaam: NL18_EENDRACHT pagina 72 van 292

73 Onderzoek peilbeheer Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Naam waterlichaam: De Eendracht Code waterlichaam: NL18_EENDRACHT pagina 73 van 292

74 Maatregelen gepland voor de periode natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Vispassage 1 stuks vispasseerbaar maken kunstwerk Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Naam waterlichaam: De Eendracht Code waterlichaam: NL18_EENDRACHT pagina 74 van 292

75 Motiveringsgrond Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige waterflora Overige waterflora Motivering per motiveringsgrond: Onevenredig kostbaar Het waterschap ontvangt jaarlijks circa 80 miljoen aan inkomsten uit de heffingen. Bij de uitvoering van haar taken kiest het bestuur voor een verdeling waarbij 48% hiervan wordt besteed aan waterkwaliteit. Daarvan gaat 30 miljoen naar de waterzuivering in het beheergebied, 7 miljoen naar het op orde houden van de waterkwaliteit en 0,5 miljoen naar aanvullende inrichtingsmaatregelen. Hierbij hoort een investeringsniveau van nieuwe maatregelen van circa 4 miljoen per jaar. De inrichtingsmaatregelen voor de KRW zijn geselecteerd op kosten-effectiviteit en de totale lijst is vastgelegd in de waterbeheerplannen De uitsplitsing naar waterlichamen heeft geresulteerd in de maatregelen van het waterschap, zoals weergegeven in de factsheet voor de periode De overige maatregelen staan na 2021 gepland, omdat eerdere uitvoering disproportioneel kostbaar is. Technisch onhaalbaar Grondverwerving is volgens bestuurlijke afspraken op basis van vrijwilligheid. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: De Eendracht Code waterlichaam: NL18_EENDRACHT pagina 75 van 292

76 Factsheet: NL18_GLERUM Glerum -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Glerum Code: NL18_GLERUM Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Reimerswaal Type: Status: M31 (Kleine brakke tot zoute wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Glerum Code waterlichaam: NL18_GLERUM pagina 76 van 292

77 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied met een oppervlakte van 1826 ha en bestaat uit gegraven waterlopen vanaf gemaal Glerum met een totale lengte van 3,5 km. De gemiddelde breedte en diepte bedragen resp. 11 en 0,7 m. De oevers zijn steil en voorzien van een oever-verdediging in de vorm van een beschoeiing. In 2005 is 1500 m oever (eenzijdig) natuurvriendelijk ingericht. Er is (nog) weinig oeverbegroeiing aanwezig. Het waterlichaam is gelegen in een agrarisch gebied met voornamelijk akkerbouw. De meeste percelen zijn voorzien van drainage. Het peilbeheer is afgestemd op de gebruiksfuncties. Hiertoe is het gebied met behulp van stuwen in meerdere peil-gebieden opgedeeld. Het waterlichaam zelf bestaat uit één peilgebied met een verlaagd winterpeil. De bodem bestaat uit klei. De kleiige bodem zorgt er bij neerslag o.a. door afspoeling in combinatie met versnelde afvoer voor, dat het water vaak troebel is en het doorzicht dientengevolge laag. Dit kan de groei van waterplanten belemmeren. Het oppervlaktewater is brak. Het waterlichaam watert af op de Westerschelde (NL89_WESTSDE). Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie regulering waterbeweging regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Naam waterlichaam: Glerum Code waterlichaam: NL18_GLERUM pagina 77 van 292

78 Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) - som benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen (sbghipinp) - tributyltin (kation) (TC4ySn) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 E- * E- Overige waterflora (EKR) 0,55 Vis (EKR) 0,30 Fytoplankton (EKR) 0,53 * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 E- DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 3000 E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 7,5-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) * Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 * matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M31) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Naam waterlichaam: Glerum Code waterlichaam: NL18_GLERUM pagina 78 van 292

79 Rapportage toestand boor (B) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - imidacloprid (imdcpd) - trifenyltin (kation) (TFySn) - uranium (U) - vanadium (V) Motivering ecologische toestand: Er is geen toelichting beschikbaar. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * Biologie * Fysische chemie * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Glerum Code waterlichaam: NL18_GLERUM pagina 79 van 292

80 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Visbeheer (vispassages e.a) vispasseerbaar maken kunstwerk Uitgevoerd: 1 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 1 stuks natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Naam waterlichaam: Glerum Code waterlichaam: NL18_GLERUM pagina 80 van 292

81 Onderzoek peilbeheer Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Maatregelen gepland voor de periode natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Naam waterlichaam: Glerum Code waterlichaam: NL18_GLERUM pagina 81 van 292

82 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.4 KRW. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Glerum Code waterlichaam: NL18_GLERUM pagina 82 van 292

83 Factsheet: NL18_HELLEWOUD Hellewoud -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Hellewoud Code: NL18_HELLEWOUD Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Borsele Type: Status: M31 (Kleine brakke tot zoute wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Hellewoud Code waterlichaam: NL18_HELLEWOUD pagina 83 van 292

84 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied met een oppervlakte van 3565 ha en bestaat uit gegraven waterlopen vanaf gemaal Hellewoud met een totale lengte van 6,2 km. De gemiddelde breedte en diepte bedragen resp. 11 en 1 m. Naast het gemaal is ook een spuisluis aanwezig. Hierdoor staat het waterlichaam in vrijwel open verbinding met buitenwater. De oevers zijn overwegend steil en voorzien van een oeververdediging in de vorm van een beschoeiing. Er is weinig oeverbegroeiing aanwezig. Het peilbeheer is afgestemd op de gebruiksfuncties. Hiertoe is het gebied met behulp van stuwen in meerdere peilgebieden opgedeeld. Het waterlichaam zelf bestaat uit twee peilgebieden, één met een vast streefpeil en één met een verlaagd winterpeil. De bodem bestaat uit klei. De kleiige bodem zorgt er bij neerslag o.a. door afspoeling in combinatie met versnelde afvoer voor, dat het water vaak troebel is en het doorzicht dientengevolge laag. Dit kan de groei van water-planten belemmeren. Het oppervlaktewater is brak. Het waterlichaam watert af op de Westerschelde (NL89_WESTSDE). Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging regulering waterbeweging regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Naam waterlichaam: Hellewoud Code waterlichaam: NL18_HELLEWOUD pagina 84 van 292

85 Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) - som benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen (sbghipinp) - tributyltin (kation) (TC4ySn) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 E- * E- Overige waterflora (EKR) 0,55 ntoereiken Vis (EKR) 0,60 Fytoplankton (EKR) 0,53 * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 3000 E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 7,5-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E-slecht * Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 * matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M31) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Naam waterlichaam: Hellewoud Code waterlichaam: NL18_HELLEWOUD pagina 85 van 292

86 Rapportage toestand boor (B) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - imidacloprid (imdcpd) - trifenyltin (kation) (TFySn) - uranium (U) - vanadium (V) Motivering ecologische toestand: De maatlat Overige waterflora is ten opzichte van 2009 ingrijpend veranderd inclusief meetmethodiek en meetlocaties. De metingen zijn nog volgens de oude methodiek uitgevoerd, maar op meer representatieve locaties. Daarom zijn de uitkomsten van de metingen niet te vergelijken. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * Biologie * Fysische chemie E-slecht * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Hellewoud Code waterlichaam: NL18_HELLEWOUD pagina 86 van 292

87 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Onderzoek peilbeheer Naam waterlichaam: Hellewoud Code waterlichaam: NL18_HELLEWOUD pagina 87 van 292

88 Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Maatregelen gepland voor de periode Visbeheer (vispassages e.a) 1 stuks vispasseerbaar maken kunstwerk natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Naam waterlichaam: Hellewoud Code waterlichaam: NL18_HELLEWOUD pagina 88 van 292

89 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige waterflora Overige waterflora Motivering per motiveringsgrond: Onevenredig kostbaar Het waterschap ontvangt jaarlijks circa 80 miljoen aan inkomsten uit de heffingen. Bij de uitvoering van haar taken kiest het bestuur voor een verdeling waarbij 48% hiervan wordt besteed aan waterkwaliteit. Daarvan gaat 30 miljoen naar de waterzuivering in het beheergebied, 7 miljoen naar het op orde houden van de waterkwaliteit en 0,5 miljoen naar aanvullende inrichtingsmaatregelen. Hierbij hoort een investeringsniveau van nieuwe maatregelen van circa 4 miljoen per jaar. De inrichtingsmaatregelen voor de KRW zijn geselecteerd op kosten-effectiviteit en de totale lijst is vastgelegd in de waterbeheerplannen De uitsplitsing naar waterlichamen heeft geresulteerd in de maatregelen van het waterschap, zoals weergegeven in de factsheet voor de periode De overige maatregelen staan na 2021 gepland, omdat eerdere uitvoering disproportioneel kostbaar is. Technisch onhaalbaar Grondverwerving is volgens bestuurlijke afspraken op basis van vrijwilligheid. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Hellewoud Code waterlichaam: NL18_HELLEWOUD pagina 89 van 292

90 Factsheet: NL18_KANDWCRN Kanaal door Walcheren -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Kanaal door Walcheren Code: NL18_KANDWCRN Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Middelburg, Veere, Vlissingen Type: Status: M31 (Kleine brakke tot zoute wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Kanaal door Walcheren Code waterlichaam: NL18_KANDWCRN pagina 90 van 292

91 Karakterschets: Het waterlichaam bestaat uit het Kanaal door Walcheren, inclusief de binnenhaven van Vlissingen. Het waterlichaam is geheel ingericht met het oog op de scheepvaart. Het kanaal vormt de verbinding tussen het Veerse Meer en de Westerschelde en is gegraven in de periode Alle oevers zijn verhard, hetzij als kademuur, hetzij met talud volgende verharding. Het landgebruik bestaat uit polderdijk, stedelijk gebied of haven. De lengte van het kanaal bedraagt 13,6 km, de gemiddelde breedte 60 m en de gemiddelde diepte 4 m. Het waterlichaam heeft een vast peil, dat geregeld wordt via de schutsluizen in Vlissingen en Veere. Er zijn twee gemalen, die polderwater op het kanaal lozen (vanuit de waterlichamen Boreel en Poppekinderen). Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen overige diffuse bronnen (vooral atmosferische depositie) Overig Belasting met stikstof (N) diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) - som benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen (sbghipinp) - tributyltin (kation) (TC4ySn) (geen normoverschrijdingen) Naam waterlichaam: Kanaal door Walcheren Code waterlichaam: NL18_KANDWCRN pagina 91 van 292

92 Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 E- * Overige waterflora (EKR) E- Vis (EKR) 0,60 E- * E- * Fytoplankton (EKR) 0,53 E- * E- Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- * E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 E- * E- DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 3000 E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 7,5-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E- Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 E- * E- Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M31) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand boor (B) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - trifenyltin (kation) (TFySn) - uranium (U) - vanadium (V) Motivering ecologische toestand: Hoewel de meetmethodiek bij Vis is uitgevoerd, blijkt de vangst zodanig groot te zijn, dat deze niet te beoordelen is met de huidige maatlat. Het vangstresultaat bleek overigens te voldoen aan de gestelde doelen. Daarom is er een beheerdersoordeel toegepast. Naam waterlichaam: Kanaal door Walcheren Code waterlichaam: NL18_KANDWCRN pagina 92 van 292

93 Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * * Biologie E- * E- * Fysische chemie E- * E- Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Kanaal door Walcheren Code waterlichaam: NL18_KANDWCRN pagina 93 van 292

94 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Onderzoek peilbeheer Naam waterlichaam: Kanaal door Walcheren Code waterlichaam: NL18_KANDWCRN pagina 94 van 292

95 Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Maatregelen gepland voor de periode natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Naam waterlichaam: Kanaal door Walcheren Code waterlichaam: NL18_KANDWCRN pagina 95 van 292

96 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.4 KRW. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Kanaal door Walcheren Code waterlichaam: NL18_KANDWCRN pagina 96 van 292

97 Factsheet: NL18_KLEVERSKERKE Kleverskerke -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Kleverskerke Code: NL18_KLEVERSKERKE Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Middelburg, Veere Type: Status: M31 (Kleine brakke tot zoute wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Kleverskerke Code waterlichaam: NL18_KLEVERSKERKE pagina 97 van 292

98 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied met een oppervlakte van 1160 ha en bestaat uit gegraven waterlopen vanaf gemaal Kleverskerke met een totale lengte van 4,7 km. De ge-middelde breedte en diepte bedragen resp. x en y m (nog niet ingemeten). De oevers zijn overwegend steil en voorzien van beschoeiing. Er is weinig oeverbegroeiing aanwezig. In 1994/5 is c.a m (beperkt) natuurvriendelijk ingericht. Het waterlichaam is gelegen in een agrarisch gebied met voornamelijk akkerbouw. De meeste akkerbouwpercelen zijn voorzien van drainage. Het peilbeheer is afgestemd op de gebruiksfuncties. Hiertoe is het gebied met behulp van stuwen in meerdere peilgebieden opgedeeld. Het waterlichaam zelf bestaat uit één peilgebied. Dit heeft een verlaagd winterpeil. De bodem bestaat uit klei met veen. De kleiige bodem zorgt er bij neerslag o.a. door af-spoeling in combinatie met versnelde afvoer voor, dat het water vaak troebel is en het doorzicht dientengevolge laag. Dit kan de groei van waterplanten belemmeren. Het oppervlaktewater is brak. Het waterlichaam watert af op het Veerse Meer (NL89_VEERSMR). Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging regulering waterbeweging regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Naam waterlichaam: Kleverskerke Code waterlichaam: NL18_KLEVERSKERKE pagina 98 van 292

99 Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 E- * E- Overige waterflora (EKR) 0,55 Vis (EKR) 0,30 E- Fytoplankton (EKR) 0,53 E- * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 3000 E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 7,5-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E-slecht * Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 * matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M31) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Naam waterlichaam: Kleverskerke Code waterlichaam: NL18_KLEVERSKERKE pagina 99 van 292

100 Rapportage toestand boor (B) - kobalt (Co) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - uranium (U) Motivering ecologische toestand: De slechtere score van Fytoplankton is te wijten aan natuurlijke fluctuatie (net onder het doel van 0,53). Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * Biologie * Fysische chemie E-slecht * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Kleverskerke Code waterlichaam: NL18_KLEVERSKERKE pagina 100 van 292

101 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Onderzoek peilbeheer Naam waterlichaam: Kleverskerke Code waterlichaam: NL18_KLEVERSKERKE pagina 101 van 292

102 Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Maatregelen gepland voor de periode Visstandbeheer 5,4 ha uitvoeren actief visstands- of schelpdierstandsbeheer natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Naam waterlichaam: Kleverskerke Code waterlichaam: NL18_KLEVERSKERKE pagina 102 van 292

103 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.4 KRW. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Kleverskerke Code waterlichaam: NL18_KLEVERSKERKE pagina 103 van 292

104 Factsheet: NL18_LOOHOEK Loohoek -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Loohoek Code: NL18_LOOHOEK Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Tholen Type: Status: M31 (Kleine brakke tot zoute wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Loohoek Code waterlichaam: NL18_LOOHOEK pagina 104 van 292

105 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied met een oppervlakte van 1747 ha en bestaat uit gegraven waterlopen vanaf gemaal Loohoek met een totale lengte van 3,9 km. De gemiddelde breedte en diepte bedragen resp. x en y m (nog niet ingemeten). Vanaf 1999 is c.a m oever natuurvriendelijk ingericht. De overige oevers zijn steil en voorzien van beschoeiing. Er is daar nauwelijks oeverbegroeiing aanwezig. Het waterlichaam is gelegen in een agrarisch gebied met voornamelijk akkerbouw. De meeste akkerbouwpercelen zijn voorzien van drainage. Het peilbeheer is afgestemd op de gebruiksfuncties. Hiertoe is het gebied met behulp van stuwen in meerdere peil-gebieden opgedeeld. Het waterlichaam zelf bestaat uit één peilgebied. Dit heeft een verlaagd winterpeil. De bodem bestaat uit klei met veen. De kleiige bodem zorgt er bij neerslag o.a. door afspoeling in combinatie met versnelde afvoer voor, dat het water vaak troebel is en het doorzicht dientengevolge laag. Dit kan de groei van waterplanten belemmeren. Het oppervlaktewater is brak. Het waterlichaam watert af op de Oosterschelde (NL89_OOSTSDE). Beschermde gebieden: - Habitatrichtlijn Oosterschelde (NL_HAB_118) Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten regulering waterbeweging regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Naam waterlichaam: Loohoek Code waterlichaam: NL18_LOOHOEK pagina 105 van 292

106 Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 E- * E- Overige waterflora (EKR) 0,55 matig Vis (EKR) 0,60 Fytoplankton (EKR) 0,53 * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 3000 E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 7,5-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E-slecht * Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 * matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M31) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Naam waterlichaam: Loohoek Code waterlichaam: NL18_LOOHOEK pagina 106 van 292

107 Rapportage toestand boor (B) - kobalt (Co) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - imidacloprid (imdcpd) - uranium (U) Motivering ecologische toestand: Er is geen toelichting beschikbaar. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * Biologie * Fysische chemie E-slecht * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Loohoek Code waterlichaam: NL18_LOOHOEK pagina 107 van 292

108 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Visbeheer (vispassages e.a) vispasseerbaar maken kunstwerk In uitvoering: 3 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 3 stuks natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Naam waterlichaam: Loohoek Code waterlichaam: NL18_LOOHOEK pagina 108 van 292

109 Onderzoek peilbeheer Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Maatregelen gepland voor de periode natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Naam waterlichaam: Loohoek Code waterlichaam: NL18_LOOHOEK pagina 109 van 292

110 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.4 KRW. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Loohoek Code waterlichaam: NL18_LOOHOEK pagina 110 van 292

111 Factsheet: NL18_LUYSTER De Luyster -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: De Luyster Code: NL18_LUYSTER Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Tholen Type: Status: M31 (Kleine brakke tot zoute wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: De Luyster Code waterlichaam: NL18_LUYSTER pagina 111 van 292

112 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied met een oppervlakte van 1934 ha en bestaat uit gegraven waterlopen vanaf gemaal De Luyster met een totale lengte van 4,9 km. De ge-middelde breedte en diepte bedragen resp. 10 en 0,8 m. De oevers zijn voorzien van een beschoeiing. Er is weinig oeverbegroeiing aanwezig. Het waterlichaam is gelegen in een agrarisch gebied met voornamelijk akkerbouw. De meeste akkerbouwpercelen zijn voorzien van drainage. Het peil-beheer is afgestemd op de gebruiksfuncties. Hiertoe is het gebied met behulp van stuwen in meerdere peilgebieden opgedeeld. Het waterlichaam zelf bestaat uit twee peilgebieden met een verlaagd winterpeil. De bodem bestaat uit klei. De kleiige bodem zorgt er bij neerslag o.a. door afspoeling in combinatie met versnelde afvoer voor, dat het water vaak troebel is en het doorzicht dientengevolge laag. Dit kan de groei van waterplanten belemmeren. Het oppervlaktewater is licht brak tot brak. Het waterlichaam watert af op de Oosterschelde (NL89_OOSTSDE). Beschermde gebieden: - Habitatrichtlijn Oosterschelde (NL_HAB_118) Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten regulering waterbeweging regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Naam waterlichaam: De Luyster Code waterlichaam: NL18_LUYSTER pagina 112 van 292

113 Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 E- * E- Overige waterflora (EKR) 0,55 matig Vis (EKR) 0,30 E- Fytoplankton (EKR) 0,53 * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 3000 E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 7,5-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E-slecht * Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 * matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M31) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Naam waterlichaam: De Luyster Code waterlichaam: NL18_LUYSTER pagina 113 van 292

114 Rapportage toestand boor (B) - kobalt (Co) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - uranium (U) Motivering ecologische toestand: Er is geen toelichting beschikbaar. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * Biologie * Fysische chemie E-slecht * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: De Luyster Code waterlichaam: NL18_LUYSTER pagina 114 van 292

115 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Onderzoek peilbeheer Naam waterlichaam: De Luyster Code waterlichaam: NL18_LUYSTER pagina 115 van 292

116 Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Maatregelen gepland voor de periode Visstandbeheer 4,5 ha uitvoeren actief visstands- of schelpdierstandsbeheer natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Naam waterlichaam: De Luyster Code waterlichaam: NL18_LUYSTER pagina 116 van 292

117 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige waterflora Overige waterflora Motivering per motiveringsgrond: Onevenredig kostbaar Het waterschap ontvangt jaarlijks circa 80 miljoen aan inkomsten uit de heffingen. Bij de uitvoering van haar taken kiest het bestuur voor een verdeling waarbij 48% hiervan wordt besteed aan waterkwaliteit. Daarvan gaat 30 miljoen naar de waterzuivering in het beheergebied, 7 miljoen naar het op orde houden van de waterkwaliteit en 0,5 miljoen naar aanvullende inrichtingsmaatregelen. Hierbij hoort een investeringsniveau van nieuwe maatregelen van circa 4 miljoen per jaar. De inrichtingsmaatregelen voor de KRW zijn geselecteerd op kosten-effectiviteit en de totale lijst is vastgelegd in de waterbeheerplannen De uitsplitsing naar waterlichamen heeft geresulteerd in de maatregelen van het waterschap, zoals weergegeven in de factsheet voor de periode De overige maatregelen staan na 2021 gepland, omdat eerdere uitvoering disproportioneel kostbaar is. Technisch onhaalbaar Grondverwerving is volgens bestuurlijke afspraken op basis van vrijwilligheid. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: De Luyster Code waterlichaam: NL18_LUYSTER pagina 117 van 292

118 Factsheet: NL18_MAELSTEDE Maelstede -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Maelstede Code: NL18_MAELSTEDE Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Borsele, Goes, Kapelle Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Maelstede Code waterlichaam: NL18_MAELSTEDE pagina 118 van 292

119 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied met een oppervlakte van 6136 ha en bestaat uit gegraven waterlopen vanaf gemaal Maelstede met een totale lengte van 10,5 km. De ge-middelde breedte en diepte bedragen resp. 11 en 2 m. De oevers zijn overwegend steil en voorzien van een beschoeiing. Er is op de meeste plaatsen weinig oeverbegroeiing aanwezig. Het waterlichaam is gelegen in een agrarisch gebied met voornamelijk akkerbouw. De meeste akkerbouwpercelen zijn voorzien van drainage. Het peilbeheer is afgestemd op de gebruiksfuncties. Hiertoe is het gebied met behulp van stuwen in meerdere peilgebieden opgedeeld. Het waterlichaam zelf bestaat uit vier peilgebieden. Deze hebben een verlaagd winterpeil. De bodem bestaat uit klei met plaatselijk veen. De kleiige bodem zorgt er bij neerslag o.a. door afspoeling in combinatie met versnelde afvoer voor, dat het water vaak troebel is en het doorzicht dientengevolge laag. Dit kan de groei van water-planten belemmeren. Het oppervlaktewater is licht brak. Het waterlichaam watert af op de Wester-schelde (NL89_WESTSDE). Vlak voor het gemaal loost de rioolzuivering Willem-Annapolder op het waterlichaam. Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging regulering waterbeweging regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Naam waterlichaam: Maelstede Code waterlichaam: NL18_MAELSTEDE pagina 119 van 292

120 Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) - som benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen (sbghipinp) - tributyltin (kation) (TC4ySn) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 * Overige waterflora (EKR) 0,55 matig Vis (EKR) 0,36 Fytoplankton (EKR) 0,53 * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 E- DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E- E- Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 * matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Naam waterlichaam: Maelstede Code waterlichaam: NL18_MAELSTEDE pagina 120 van 292

121 Rapportage toestand boor (B) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - imidacloprid (imdcpd) - trifenyltin (kation) (TFySn) - uranium (U) - vanadium (V) Motivering ecologische toestand: Er is geen toelichting beschikbaar. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * Biologie * Fysische chemie * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Maelstede Code waterlichaam: NL18_MAELSTEDE pagina 121 van 292

122 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Visstandbeheer uitvoeren actief visstands- of schelpdierstandsbeheer Voortgang: ha Motivering: Uitgevoerd: 13,8 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 13,8 ha natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Naam waterlichaam: Maelstede Code waterlichaam: NL18_MAELSTEDE pagina 122 van 292

123 Onderzoek peilbeheer Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Naam waterlichaam: Maelstede Code waterlichaam: NL18_MAELSTEDE pagina 123 van 292

124 Maatregelen gepland voor de periode Vispassage 1 stuks vispasseerbaar maken kunstwerk natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Naam waterlichaam: Maelstede Code waterlichaam: NL18_MAELSTEDE pagina 124 van 292

125 Motiveringsgrond Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige waterflora Overige waterflora Motivering per motiveringsgrond: Onevenredig kostbaar Het waterschap ontvangt jaarlijks circa 80 miljoen aan inkomsten uit de heffingen. Bij de uitvoering van haar taken kiest het bestuur voor een verdeling waarbij 48% hiervan wordt besteed aan waterkwaliteit. Daarvan gaat 30 miljoen naar de waterzuivering in het beheergebied, 7 miljoen naar het op orde houden van de waterkwaliteit en 0,5 miljoen naar aanvullende inrichtingsmaatregelen. Hierbij hoort een investeringsniveau van nieuwe maatregelen van circa 4 miljoen per jaar. De inrichtingsmaatregelen voor de KRW zijn geselecteerd op kosten-effectiviteit en de totale lijst is vastgelegd in de waterbeheerplannen De uitsplitsing naar waterlichamen heeft geresulteerd in de maatregelen van het waterschap, zoals weergegeven in de factsheet voor de periode De overige maatregelen staan na 2021 gepland, omdat eerdere uitvoering disproportioneel kostbaar is. Technisch onhaalbaar Grondverwerving is volgens bestuurlijke afspraken op basis van vrijwilligheid. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Maelstede Code waterlichaam: NL18_MAELSTEDE pagina 125 van 292

126 Factsheet: NL18_OOSTERLAND Oosterland -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Oosterland Code: NL18_OOSTERLAND Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Goes Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Oosterland Code waterlichaam: NL18_OOSTERLAND pagina 126 van 292

127 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied met een oppervlakte van 1263 ha en bestaat uit gegraven waterlopen vanaf gemaal Oosterland met een totale lengte van 2,1 km. De ge-middelde breedte en diepte bedragen resp. 7 en 0,8 m. De oevers zijn overwegend steil en voorzien van een beschoeiing. Er is weinig oeverbegroeiing aanwezig. Het waterlichaam is gelegen in een agrarisch gebied met voornamelijk akkerbouw. De meeste akkerbouwpercelen zijn voorzien van drainage. Het peilbeheer is afgestemd op de gebruiksfuncties. Hiertoe is het gebied met behulp van stuwen in meerdere peilgebieden opgedeeld. Het waterlichaam zelf bestaat uit één peilgebied. Dit heeft een vast streefpeil. De bodem bestaat uit klei. De kleiige bodem zorgt er bij neerslag o.a. door afspoeling in combinatie met versnelde afvoer voor, dat het water vaak troebel is en het doorzicht dientengevolge laag. Dit kan de groei van waterplanten belemmeren. Het oppervlaktewater is licht brak. Het waterlichaam watert af op het Veerse Meer (NL89_VEERSMR). Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging regulering waterbeweging regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Naam waterlichaam: Oosterland Code waterlichaam: NL18_OOSTERLAND pagina 127 van 292

128 Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 * Overige waterflora (EKR) 0,55 Vis (EKR) 0,24 E- Fytoplankton (EKR) 0,53 * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 E- DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E- E- Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 * Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Naam waterlichaam: Oosterland Code waterlichaam: NL18_OOSTERLAND pagina 128 van 292

129 Rapportage toestand boor (B) - kobalt (Co) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - imidacloprid (imdcpd) - uranium (U) Motivering ecologische toestand: Er is geen toelichting beschikbaar. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * Biologie * Fysische chemie * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Oosterland Code waterlichaam: NL18_OOSTERLAND pagina 129 van 292

130 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Onderzoek peilbeheer Naam waterlichaam: Oosterland Code waterlichaam: NL18_OOSTERLAND pagina 130 van 292

131 Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Maatregelen gepland voor de periode Visstandbeheer 1,5 ha uitvoeren actief visstands- of schelpdierstandsbeheer natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Naam waterlichaam: Oosterland Code waterlichaam: NL18_OOSTERLAND pagina 131 van 292

132 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.4 KRW. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Oosterland Code waterlichaam: NL18_OOSTERLAND pagina 132 van 292

133 Factsheet: NL18_PIET De Piet -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: De Piet Code: NL18_PIET Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Goes Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: De Piet Code waterlichaam: NL18_PIET pagina 133 van 292

134 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied met een oppervlakte van 3169 ha en bestaat uit gegraven waterlopen vanaf gemaal De Piet met een totale lengte van 4,3 km. Het waterlichaam bestaat uit de kreekrest Westerschenge. Deze heeft een gemiddelde breedte en diepte van resp. x en y m (nog niet ingemeten). De grootste breedte ligt vlak bij het gemaal. De oevers zijn overwegend flauw en voorzien van brede rietkragen, een deel is voorzien van beschoeiing. Er is weinig oeverbegroeiing aanwezig. Het waterlichaam is gelegen in een agrarisch gebied met voornamelijk akkerbouw. De meeste akkerbouwpercelen zijn voorzien van drainage. Het peilbeheer is afgestemd op de gebruiksfuncties. Hiertoe is het gebied met behulp van stuwen in meerdere peilgebieden opgedeeld. Het waterlichaam zelf bestaat uit één peilgebied. Dit heeft een verlaagd win-terpeil. De bodem bestaat uit klei. De kleiige bodem zorgt er bij neerslag o.a. door afspoeling in combinatie met versnelde afvoer voor, dat het water vaak troebel is en het doorzicht dientengevolge laag. Dit kan de groei van waterplanten belemmeren. Het oppervlaktewater is licht brak. Het waterlichaam watert af op het Veerse Meer (NL89_VEERSMR). Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd regulering waterbeweging barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Naam waterlichaam: De Piet Code waterlichaam: NL18_PIET pagina 134 van 292

135 Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 E- * Overige waterflora (EKR) 0,55 Vis (EKR) 0,24 E- Fytoplankton (EKR) 0,53 * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 E- DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) * E- Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 * matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Naam waterlichaam: De Piet Code waterlichaam: NL18_PIET pagina 135 van 292

136 Rapportage toestand boor (B) - kobalt (Co) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - imidacloprid (imdcpd) - uranium (U) Motivering ecologische toestand: Macrofauna scoort in 2014 iets slechter, omdat de maatlat is aangepast. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * Biologie * Fysische chemie * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: De Piet Code waterlichaam: NL18_PIET pagina 136 van 292

137 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Visstandbeheer uitvoeren actief visstands- of schelpdierstandsbeheer Voortgang: ha Motivering: Uitgevoerd: 34,5 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 34,5 ha natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Naam waterlichaam: De Piet Code waterlichaam: NL18_PIET pagina 137 van 292

138 Onderzoek peilbeheer Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Naam waterlichaam: De Piet Code waterlichaam: NL18_PIET pagina 138 van 292

139 Maatregelen gepland voor de periode Visbeheer (vispassages e.a) 1 stuks vispasseerbaar maken kunstwerk natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Naam waterlichaam: De Piet Code waterlichaam: NL18_PIET pagina 139 van 292

140 Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.4 KRW. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: De Piet Code waterlichaam: NL18_PIET pagina 140 van 292

141 Factsheet: NL18_POPPEKINDEREN Poppekinderen -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Poppekinderen Code: NL18_POPPEKINDEREN Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Middelburg, Veere Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Poppekinderen Code waterlichaam: NL18_POPPEKINDEREN pagina 141 van 292

142 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied met een oppervlakte van 4777 ha en bestaat uit gegraven waterlopen vanaf gemaal Poppenkinderen met een totale lengte van 13,2 km. De Veerse kreek (lengte 1,5 km) maakt onderdeel uit van het waterlichaam. De gemiddelde breedte en diepte bedragen resp. x en y m (nog niet opgemeten), de kreek is gemiddeld 5 m diep en 400 m breed. De oevers zijn over een lengte van x m natuurvriendelijk ingericht. De rest is steiler, maar vrijwel nergens voorzien van een beschoeiing. Rond de kreek is bos aanwezig met plaatselijk een rietkraag. Het waterlichaam is (grotendeels) gelegen in een agrarisch gebied met voornamelijk akkerbouw. De meeste akkerbouwpercelen zijn voorzien van drainage. Het peilbeheer is afgestemd op de gebruiksfuncties. Hiertoe is het gebied met behulp van stuwen in meerdere peilgebieden opgedeeld. Het waterlichaam zelf bestaat uit drie peilgebieden, waarvan twee met een verlaagd winterpeil. De bodem bestaat uit klei. De kleiige bodem zorgt er bij neerslag o.a. door afspoeling in combi-natie met versnelde afvoer voor, dat het water vaak troebel is en het doorzicht dientengevolge laag. Dit kan de groei van waterplanten belemmeren. Het oppervlaktewater is licht brak. Het waterlichaam watert in normale situaties via het Kanaal door Walcheren (NL18_KANDWCRN) af op de Westerschelde (NL89_WESTSDE) en bij extreme neerslag, via gemaal Oostwatering, ook op het Veerse Meer (NL89_VEERSMR). Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging regulering waterbeweging regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Naam waterlichaam: Poppekinderen Code waterlichaam: NL18_POPPEKINDEREN pagina 142 van 292

143 Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) - som benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen (sbghipinp) - tributyltin (kation) (TC4ySn) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 E- * Overige waterflora (EKR) 0,55 Vis (EKR) 0,36 Fytoplankton (EKR) 0,53 * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 E- DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E- E- Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 * matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Naam waterlichaam: Poppekinderen Code waterlichaam: NL18_POPPEKINDEREN pagina 143 van 292

144 Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand boor (B) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - imidacloprid (imdcpd) - trifenyltin (kation) (TFySn) - uranium (U) - vanadium (V) Motivering ecologische toestand: Macrofauna scoort in 2014 iets slechter, omdat de maatlat is aangepast. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * Biologie * Fysische chemie * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Poppekinderen Code waterlichaam: NL18_POPPEKINDEREN pagina 144 van 292

145 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Visbeheer (vispassages e.a.) vispasseerbaar maken kunstwerk In uitvoering: 6 Uitgevoerd: 2 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 8 stuks natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Naam waterlichaam: Poppekinderen Code waterlichaam: NL18_POPPEKINDEREN pagina 145 van 292

146 Onderzoek peilbeheer Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Naam waterlichaam: Poppekinderen Code waterlichaam: NL18_POPPEKINDEREN pagina 146 van 292

147 Maatregelen gepland voor de periode natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.4 KRW. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Naam waterlichaam: Poppekinderen Code waterlichaam: NL18_POPPEKINDEREN pagina 147 van 292

148 Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Poppekinderen Code waterlichaam: NL18_POPPEKINDEREN pagina 148 van 292

149 Factsheet: NL18_SAS 't Sas -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: 't Sas Code: NL18_SAS Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Schouwen-Duiveland Type: Status: M31 (Kleine brakke tot zoute wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: 't Sas Code waterlichaam: NL18_SAS pagina 149 van 292

150 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied met een oppervlakte van 2302 ha en bestaat uit gegraven waterlopen vanaf gemaal 't Sas met een totale lengte van 7,2 km. De gemiddelde breedte en diepte bedragen resp. 13 en 0,95 m. De oevers zijn aan één kant over een lengte van 5560 m in 2003 natuurvriendelijk ingericht (gem. breedte 7 m). De overige oevers zijn overwegend steil en voorzien van een oeververdediging in de vorm van een beschoeiing. Er is daar weinig oe-verbegroeiing aanwezig. Het waterlichaam is gelegen in een agrarisch gebied met aan de kant van de natuurvriendelijke oever beweid grasland en aan de andere kant voornamelijk akkerbouw. De meeste akkerbouwpercelen zijn voorzien van drainage. Het peilbeheer is afgestemd op de gebruiksfuncties. Hiertoe is het gebied met behulp van stuwen in meerdere peilgebieden opgedeeld. Het waterlichaam zelf bestaat uit één peilgebied met een verlaagd winterpeil. De bodem bestaat uit klei. De kleiige bodem zorgt er bij neerslag o.a. door afspoeling in combinatie met versnelde afvoer voor, dat het water vaak troebel is en het doorzicht dientengevolge laag. Dit kan de groei van waterplanten belemmeren. Het oppervlaktewater is brak. Het waterlichaam watert af op de Oosterschelde (NL89_OOSTSDE). Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Naam waterlichaam: 't Sas Code waterlichaam: NL18_SAS pagina 150 van 292

151 Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 E- * E- Overige waterflora (EKR) 0,55 matig Vis (EKR) 0,30 matig Fytoplankton (EKR) 0,53 E- * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 E- DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 3000 E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 7,5-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) * Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 * matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M31) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Naam waterlichaam: 't Sas Code waterlichaam: NL18_SAS pagina 151 van 292

152 Rapportage toestand boor (B) - kobalt (Co) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - imidacloprid (imdcpd) - uranium (U) Motivering ecologische toestand: De maatlat Overige waterflora is ten opzichte van 2009 ingrijpend veranderd inclusief meetmethodiek en meetlocaties. De metingen zijn nog volgens de oude methodiek uitgevoerd, maar op meer representatieve locaties. Daarom zijn de uitkomsten van de metingen niet te vergelijken. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * Biologie * Fysische chemie * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: 't Sas Code waterlichaam: NL18_SAS pagina 152 van 292

153 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Onderzoek peilbeheer Naam waterlichaam: 't Sas Code waterlichaam: NL18_SAS pagina 153 van 292

154 Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Maatregelen gepland voor de periode Visstandbeheer 10 ha uitvoeren actief visstands- of schelpdierstandsbeheer natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Naam waterlichaam: 't Sas Code waterlichaam: NL18_SAS pagina 154 van 292

155 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige waterflora, Vis-kwaliteit Overige waterflora Motivering per motiveringsgrond: Onevenredig kostbaar Het waterschap ontvangt jaarlijks circa 80 miljoen aan inkomsten uit de heffingen. Bij de uitvoering van haar taken kiest het bestuur voor een verdeling waarbij 48% hiervan wordt besteed aan waterkwaliteit. Daarvan gaat 30 miljoen naar de waterzuivering in het beheergebied, 7 miljoen naar het op orde houden van de waterkwaliteit en 0,5 miljoen naar aanvullende inrichtingsmaatregelen. Hierbij hoort een investeringsniveau van nieuwe maatregelen van circa 4 miljoen per jaar. De inrichtingsmaatregelen voor de KRW zijn geselecteerd op kosten-effectiviteit en de totale lijst is vastgelegd in de waterbeheerplannen De uitsplitsing naar waterlichamen heeft geresulteerd in de maatregelen van het waterschap, zoals weergegeven in de factsheet voor de periode De overige maatregelen staan na 2021 gepland, omdat eerdere uitvoering disproportioneel kostbaar is. Technisch onhaalbaar Grondverwerving is volgens bestuurlijke afspraken op basis van vrijwilligheid. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: 't Sas Code waterlichaam: NL18_SAS pagina 155 van 292

156 Factsheet: NL18_SCHOUWEN Schouwen -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Schouwen Code: NL18_SCHOUWEN Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Schouwen-Duiveland Type: Status: M31 (Kleine brakke tot zoute wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Schouwen Code waterlichaam: NL18_SCHOUWEN pagina 156 van 292

157 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied en bestaat uit gegraven waterlopen vanaf de gemalen Prommelsluis en Den Osse met een totale lengte van 15,9 km. Het totale afwaterend oppervlak is (inclusief duingebied) ha. De gemiddelde breedte en diepte van het waterlichaam bedragen resp en y m (nog niet ingemeten). In 2004/5 zijn 18,6 km oevers natuurvriendelijk ingericht. De rest van de oevers is voorzien van een beschoeiing. Er is (nog) weinig oeverbegroeiing aanwezig. Het waterlichaam is gelegen in een agrarisch gebied met voornamelijk akkerbouw. De meeste percelen zijn voorzien van drainage. Het peilbeheer is afgestemd op de gebruiksfuncties. Hiertoe is het gebied met behulp van stuwen in meerdere peilgebieden opgedeeld. Het waterlichaam zelf bestaat uit één peilgebied met een verlaagd winterpeil. De bodem bestaat uit klei, plaatselijk in de oever uit veen. De kleiige bodem zorgt er bij neerslag o.a. door afspoeling in combinatie met versnelde afvoer voor, dat het water vaak troebel is en het doorzicht dientengevolge laag. Dit kan de groei van waterplanten belemmeren. Het oppervlaktewater is brak. Op ca. 1 km van gemaal Prommelsluis is het lozingspunt van het effluent van een rioolzuivering. Het waterlichaam watert af op de Oosterschelde (NL89_OOSTSDE) en het Grevelingenmeer (NL89_GREVLEMR). Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging regulering waterbeweging regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Naam waterlichaam: Schouwen Code waterlichaam: NL18_SCHOUWEN pagina 157 van 292

158 Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 E- * E- Overige waterflora (EKR) 0,55 Vis (EKR) 0,60 Fytoplankton (EKR) 0,53 E- * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 3000 E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 7,5-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E- Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 * matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M31) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Naam waterlichaam: Schouwen Code waterlichaam: NL18_SCHOUWEN pagina 158 van 292

159 Rapportage toestand boor (B) - kobalt (Co) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - imidacloprid (imdcpd) - uranium (U) Motivering ecologische toestand: De slechtere score van Fytoplankton is te wijten aan natuurlijke fluctuatie (net onder het doel van 0,53). Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * Biologie * Fysische chemie * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Schouwen Code waterlichaam: NL18_SCHOUWEN pagina 159 van 292

160 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Visbeheer (vispassages e.a) vispasseerbaar maken kunstwerk In uitvoering: 6 Uitgevoerd: 1 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 7 stuks natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Naam waterlichaam: Schouwen Code waterlichaam: NL18_SCHOUWEN pagina 160 van 292

161 Onderzoek peilbeheer Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Naam waterlichaam: Schouwen Code waterlichaam: NL18_SCHOUWEN pagina 161 van 292

162 Maatregelen gepland voor de periode natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.4 KRW. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Naam waterlichaam: Schouwen Code waterlichaam: NL18_SCHOUWEN pagina 162 van 292

163 Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Schouwen Code waterlichaam: NL18_SCHOUWEN pagina 163 van 292

164 Factsheet: NL18_STAVENISSE De Noord-Stavenisse -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: De Noord-Stavenisse Code: NL18_STAVENISSE Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Tholen Type: Status: M31 (Kleine brakke tot zoute wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: De Noord-Stavenisse Code waterlichaam: NL18_STAVENISSE pagina 164 van 292

165 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied met een oppervlakte van 3124 ha en be-staat uit gegraven waterlopen vanaf gemaal De Noord met een totale lengte van 8,6 km. De oevers zijn steil en voorzien van beschoeiing. Er is weinig oeverbegroeiing aanwezig. In een zijtak van het waterlichaam is nog een spuisluis aanwezig. Het waterlichaam is gelegen in een agrarisch gebied met voornamelijk akkerbouw. De meeste akkerbouwpercelen zijn voorzien van drainage. Het peil-beheer is afgestemd op de gebruiksfuncties. Hiertoe is het gebied met behulp van stuwen in meer-dere peilgebieden opgedeeld. Het waterlichaam zelf bestaat uit twee peilgebieden. Deze hebben een verlaagd winterpeil. De bodem bestaat uit klei. De kleiige bodem zorgt er bij neerslag o.a. door afspoeling in combinatie met versnelde afvoer voor, dat het water vaak troebel is en het doorzicht dientengevolge laag. Dit kan de groei van waterplanten belemmeren. Het oppervlaktewater is brak. Het waterlichaam watert af op de Oosterschelde (NL89_OOSTSDE). Beschermde gebieden: - Schelpdierwater Oosterschelde (NL_SCHELP_nl89_oostsde) Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging regulering waterbeweging regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Naam waterlichaam: De Noord-Stavenisse Code waterlichaam: NL18_STAVENISSE pagina 165 van 292

166 Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 E- * E- Overige waterflora (EKR) 0,55 matig Vis (EKR) 0,60 matig Fytoplankton (EKR) 0,53 * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 3000 E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 7,5-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E-slecht * Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 * matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M31) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Naam waterlichaam: De Noord-Stavenisse Code waterlichaam: NL18_STAVENISSE pagina 166 van 292

167 Rapportage toestand boor (B) - kobalt (Co) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - imidacloprid (imdcpd) - uranium (U) Motivering ecologische toestand: Er is geen toelichting beschikbaar. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * Biologie * Fysische chemie E-slecht * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: De Noord-Stavenisse Code waterlichaam: NL18_STAVENISSE pagina 167 van 292

168 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Visstandbeheer uitvoeren actief visstands- of schelpdierstandsbeheer Voortgang: ha Motivering: Uitgevoerd: 10 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 10 ha natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Naam waterlichaam: De Noord-Stavenisse Code waterlichaam: NL18_STAVENISSE pagina 168 van 292

169 Onderzoek peilbeheer Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Naam waterlichaam: De Noord-Stavenisse Code waterlichaam: NL18_STAVENISSE pagina 169 van 292

170 Maatregelen gepland voor de periode natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Visbeheer (vispassages e.a) 1 stuks vispasseerbaar maken kunstwerk Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Naam waterlichaam: De Noord-Stavenisse Code waterlichaam: NL18_STAVENISSE pagina 170 van 292

171 Motiveringsgrond Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige waterflora, Vis-kwaliteit Overige waterflora Motivering per motiveringsgrond: Onevenredig kostbaar Het waterschap ontvangt jaarlijks circa 80 miljoen aan inkomsten uit de heffingen. Bij de uitvoering van haar taken kiest het bestuur voor een verdeling waarbij 48% hiervan wordt besteed aan waterkwaliteit. Daarvan gaat 30 miljoen naar de waterzuivering in het beheergebied, 7 miljoen naar het op orde houden van de waterkwaliteit en 0,5 miljoen naar aanvullende inrichtingsmaatregelen. Hierbij hoort een investeringsniveau van nieuwe maatregelen van circa 4 miljoen per jaar. De inrichtingsmaatregelen voor de KRW zijn geselecteerd op kosten-effectiviteit en de totale lijst is vastgelegd in de waterbeheerplannen De uitsplitsing naar waterlichamen heeft geresulteerd in de maatregelen van het waterschap, zoals weergegeven in de factsheet voor de periode De overige maatregelen staan na 2021 gepland, omdat eerdere uitvoering disproportioneel kostbaar is. Technisch onhaalbaar Grondverwerving is volgens bestuurlijke afspraken op basis van vrijwilligheid. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: De Noord-Stavenisse Code waterlichaam: NL18_STAVENISSE pagina 171 van 292

172 Factsheet: NL18_STMAARTENSDIJK De Noord-Sint Maartensdijk -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: De Noord-Sint Maartensdijk Code: NL18_STMAARTENSDIJK Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Tholen Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: De Noord-Sint Maartensdijk Code waterlichaam: NL18_STMAARTENSDIJK pagina 172 van 292

173 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied met een oppervlakte van 1609 ha en bestaat uit gegraven waterlopen vanaf gemaal De Noord met een totale lengte van 3,9 km. De oevers zijn overwegend steil en voorzien van een beschoeiing. Er is weinig oeverbegroeiing aanwezig. Het waterlichaam is gelegen in een agrarisch gebied met voornamelijk akkerbouw. De meeste akker-bouwpercelen zijn voorzien van drainage. Het peilbeheer is afgestemd op de gebruiksfuncties. Hiertoe is het gebied met behulp van stuwen in meerdere peilgebieden opgedeeld. Het waterlichaam zelf bestaat uit twee peilgebieden. Deze hebben een verlaagd winterpeil. De bodem bestaat uit klei. De kleiige bodem zorgt er bij neerslag o.a. door afspoeling in combinatie met versnelde afvoer voor, dat het water vaak troebel is en het doorzicht dientengevolge laag. Dit kan de groei van waterplanten belemmeren. Het oppervlaktewater is licht brak. Stroomopwaarts van het waterlichaam is een lozingspunt van effluent van een rioolzuivering. Het waterlichaam watert af op de Oosterschelde (NL89_OOSTSDE). Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd regulering waterbeweging barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Naam waterlichaam: De Noord-Sint Maartensdijk Code waterlichaam: NL18_STMAARTENSDIJK pagina 173 van 292

174 Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 * Overige waterflora (EKR) 0,55 matig Vis (EKR) 0,24 E- Fytoplankton (EKR) 0,53 * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 E- DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) * E- Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 * matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Naam waterlichaam: De Noord-Sint Maartensdijk Code waterlichaam: NL18_STMAARTENSDIJK pagina 174 van 292

175 Rapportage toestand boor (B) - kobalt (Co) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - imidacloprid (imdcpd) - uranium (U) Motivering ecologische toestand: Er is geen toelichting beschikbaar. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * Biologie * Fysische chemie * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: De Noord-Sint Maartensdijk Code waterlichaam: NL18_STMAARTENSDIJK pagina 175 van 292

176 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Visstandbeheer uitvoeren actief visstands- of schelpdierstandsbeheer Voortgang: ha Motivering: Uitgevoerd: 4,6 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 4,6 ha natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Naam waterlichaam: De Noord-Sint Maartensdijk Code waterlichaam: NL18_STMAARTENSDIJK pagina 176 van 292

177 Onderzoek peilbeheer Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Naam waterlichaam: De Noord-Sint Maartensdijk Code waterlichaam: NL18_STMAARTENSDIJK pagina 177 van 292

178 Maatregelen gepland voor de periode natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Vispassage 1 stuks vispasseerbaar maken kunstwerk Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Naam waterlichaam: De Noord-Sint Maartensdijk Code waterlichaam: NL18_STMAARTENSDIJK pagina 178 van 292

179 Motiveringsgrond Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige waterflora Overige waterflora Motivering per motiveringsgrond: Onevenredig kostbaar Het waterschap ontvangt jaarlijks circa 80 miljoen aan inkomsten uit de heffingen. Bij de uitvoering van haar taken kiest het bestuur voor een verdeling waarbij 48% hiervan wordt besteed aan waterkwaliteit. Daarvan gaat 30 miljoen naar de waterzuivering in het beheergebied, 7 miljoen naar het op orde houden van de waterkwaliteit en 0,5 miljoen naar aanvullende inrichtingsmaatregelen. Hierbij hoort een investeringsniveau van nieuwe maatregelen van circa 4 miljoen per jaar. De inrichtingsmaatregelen voor de KRW zijn geselecteerd op kosten-effectiviteit en de totale lijst is vastgelegd in de waterbeheerplannen De uitsplitsing naar waterlichamen heeft geresulteerd in de maatregelen van het waterschap, zoals weergegeven in de factsheet voor de periode De overige maatregelen staan na 2021 gepland, omdat eerdere uitvoering disproportioneel kostbaar is. Technisch onhaalbaar Grondverwerving is volgens bestuurlijke afspraken op basis van vrijwilligheid. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: De Noord-Sint Maartensdijk Code waterlichaam: NL18_STMAARTENSDIJK pagina 179 van 292

180 Factsheet: NL18_VALLE De Valle -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: De Valle Code: NL18_VALLE Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Noord-Beveland Type: Status: M31 (Kleine brakke tot zoute wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: De Valle Code waterlichaam: NL18_VALLE pagina 180 van 292

181 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied met een oppervlakte van 2409 ha en be-staat uit gegraven waterlopen vanaf gemaal De Valle met een totale lengte van 6,4 km. De gemiddelde breedte en diepte bedragen resp. 11 en 0,9 m. De oevers zijn steil en voorzien van beschoeiing. Er is nauwelijks oeverbegroeiing aanwezig. In 2003 is 480 m oever nabij de kreek natuurvrien-delijk ingericht. Naast het gemaal is nog een spuisluis in gebruik. Het waterlichaam is gelegen in een agrarisch gebied met voornamelijk akkerbouw. De meeste akkerbouwpercelen zijn voorzien van drainage. Het peilbeheer is afgestemd op de gebruiksfuncties. Hiertoe is het gebied met behulp van stuwen in meerdere peilgebieden opgedeeld. Het waterlichaam zelf bestaat uit één peilgebied. Dit heeft een verlaagd winterpeil. De bodem bestaat uit klei. De kleiige bodem zorgt er bij neerslag o.a. door afspoeling in combinatie met versnelde afvoer voor, dat het water vaak troebel is en het door-zicht dientengevolge laag. Dit kan de groei van waterplanten belemmeren. Het oppervlaktewater is brak. Het waterlichaam watert af op de Oosterschelde (NL89_OOSTSDE). Beschermde gebieden: - Schelpdierwater Oosterschelde (NL_SCHELP_nl89_oostsde) Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging regulering waterbeweging regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Naam waterlichaam: De Valle Code waterlichaam: NL18_VALLE pagina 181 van 292

182 Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 E- * E- Overige waterflora (EKR) 0,55 ntoereiken Vis (EKR) 0,60 matig Fytoplankton (EKR) 0,53 E- * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 3000 E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 7,5-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E-slecht * Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 * matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M31) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Naam waterlichaam: De Valle Code waterlichaam: NL18_VALLE pagina 182 van 292

183 Rapportage toestand boor (B) - kobalt (Co) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - imidacloprid (imdcpd) - uranium (U) Motivering ecologische toestand: De maatlat Overige waterflora is ten opzichte van 2009 ingrijpend veranderd inclusief meetmethodiek en meetlocaties. De metingen zijn nog volgens de oude methodiek uitgevoerd, maar op meer representatieve locaties. Daarom zijn de uitkomsten van de metingen niet te vergelijken. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * Biologie * Fysische chemie E-slecht * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: De Valle Code waterlichaam: NL18_VALLE pagina 183 van 292

184 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Onderzoek peilbeheer Naam waterlichaam: De Valle Code waterlichaam: NL18_VALLE pagina 184 van 292

185 Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Maatregelen gepland voor de periode natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Naam waterlichaam: De Valle Code waterlichaam: NL18_VALLE pagina 185 van 292

186 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige waterflora, Vis-kwaliteit Overige waterflora Motivering per motiveringsgrond: Onevenredig kostbaar Het waterschap ontvangt jaarlijks circa 80 miljoen aan inkomsten uit de heffingen. Bij de uitvoering van haar taken kiest het bestuur voor een verdeling waarbij 48% hiervan wordt besteed aan waterkwaliteit. Daarvan gaat 30 miljoen naar de waterzuivering in het beheergebied, 7 miljoen naar het op orde houden van de waterkwaliteit en 0,5 miljoen naar aanvullende inrichtingsmaatregelen. Hierbij hoort een investeringsniveau van nieuwe maatregelen van circa 4 miljoen per jaar. De inrichtingsmaatregelen voor de KRW zijn geselecteerd op kosten-effectiviteit en de totale lijst is vastgelegd in de waterbeheerplannen De uitsplitsing naar waterlichamen heeft geresulteerd in de maatregelen van het waterschap, zoals weergegeven in de factsheet voor de periode De overige maatregelen staan na 2021 gepland, omdat eerdere uitvoering disproportioneel kostbaar is. Technisch onhaalbaar Grondverwerving is volgens bestuurlijke afspraken op basis van vrijwilligheid. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: De Valle Code waterlichaam: NL18_VALLE pagina 186 van 292

187 Factsheet: NL18_WAARDE Waarde -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Waarde Code: NL18_WAARDE Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Reimerswaal Type: Status: M31 (Kleine brakke tot zoute wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Waarde Code waterlichaam: NL18_WAARDE pagina 187 van 292

188 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied met een oppervlakte van 1854 ha en bestaat uit gegraven waterlopen vanaf gemaal Waarde met een totale lengte van 3 km. De gemiddelde breedte en diepte bedragen resp. 10 en 0,7 m. De oevers zijn overwegend steil en voorzien van een oeververdediging in de vorm van een beschoeiing. Er is weinig oeverbegroeiing aanwezig. In 2005 is één oever bij het gemaal over een lengte van 500 m natuurvriendelijk ingericht. Het waterlichaam is gelegen in een agrarisch gebied met voornamelijk akkerbouw. De meeste percelen zijn voorzien van drainage. Een klein deel grenst aan de kern Waarde. Het peilbeheer is afgestemd op de gebruiksfuncties. Hiertoe is het gebied met behulp van stuwen in meerdere peilgebieden opgedeeld. Het waterlichaam zelf bestaat uit één peilgebied met een vast streefpeil. De bodem bestaat uit klei. De kleiige bodem zorgt er bij neerslag o.a. door afspoeling in combinatie met versnelde afvoer voor, dat het water vaak troebel is en het doorzicht dientengevolge laag. Dit kan de groei van waterplanten belemmeren. Het oppervlaktewater is brak. Het waterlichaam watert af op de Westerschelde (NL89_WESTSDE). Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging regulering waterbeweging regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Naam waterlichaam: Waarde Code waterlichaam: NL18_WAARDE pagina 188 van 292

189 Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) - som benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen (sbghipinp) - tributyltin (kation) (TC4ySn) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 E- * E- Overige waterflora (EKR) 0,55 ntoereiken Vis (EKR) 0,30 E- * E- Fytoplankton (EKR) 0,53 * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 E- DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 3000 E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 7,5-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E-slecht * Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 * matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M31) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Naam waterlichaam: Waarde Code waterlichaam: NL18_WAARDE pagina 189 van 292

190 Rapportage toestand boor (B) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - imidacloprid (imdcpd) - trifenyltin (kation) (TFySn) - uranium (U) - vanadium (V) Motivering ecologische toestand: Er is geen toelichting beschikbaar. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * Biologie * Fysische chemie E-slecht * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Waarde Code waterlichaam: NL18_WAARDE pagina 190 van 292

191 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Onderzoek peilbeheer Naam waterlichaam: Waarde Code waterlichaam: NL18_WAARDE pagina 191 van 292

192 Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Maatregelen gepland voor de periode natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Naam waterlichaam: Waarde Code waterlichaam: NL18_WAARDE pagina 192 van 292

193 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige waterflora Overige waterflora Motivering per motiveringsgrond: Onevenredig kostbaar Het waterschap ontvangt jaarlijks circa 80 miljoen aan inkomsten uit de heffingen. Bij de uitvoering van haar taken kiest het bestuur voor een verdeling waarbij 48% hiervan wordt besteed aan waterkwaliteit. Daarvan gaat 30 miljoen naar de waterzuivering in het beheergebied, 7 miljoen naar het op orde houden van de waterkwaliteit en 0,5 miljoen naar aanvullende inrichtingsmaatregelen. Hierbij hoort een investeringsniveau van nieuwe maatregelen van circa 4 miljoen per jaar. De inrichtingsmaatregelen voor de KRW zijn geselecteerd op kosten-effectiviteit en de totale lijst is vastgelegd in de waterbeheerplannen De uitsplitsing naar waterlichamen heeft geresulteerd in de maatregelen van het waterschap, zoals weergegeven in de factsheet voor de periode De overige maatregelen staan na 2021 gepland, omdat eerdere uitvoering disproportioneel kostbaar is. Technisch onhaalbaar Grondverwerving is volgens bestuurlijke afspraken op basis van vrijwilligheid. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Waarde Code waterlichaam: NL18_WAARDE pagina 193 van 292

194 Factsheet: NL18_WILHELMINA Wilhelmina -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Wilhelmina Code: NL18_WILHELMINA Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Goes Type: Status: M31 (Kleine brakke tot zoute wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Wilhelmina Code waterlichaam: NL18_WILHELMINA pagina 194 van 292

195 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied met een oppervlakte van 1189 ha en bestaat uit gegraven waterlopen vanaf gemaal Wilhelmina met een totale lengte van 4,2 km. De ge-middelde breedte en diepte bedragen resp. 7,5 en 0,9 m. De oevers zijn overwegend steil en voorzien van beschoeiing. Er is weinig oeverbegroeiing aanwezig. Het waterlichaam is gelegen in een agrarisch gebied met voornamelijk akkerbouw. De meeste akkerbouwpercelen zijn voorzien van drainage. Het peilbeheer is afgestemd op de gebruiksfuncties. Hiertoe is het gebied met behulp van stuwen in meerdere peilgebieden opgedeeld. Het waterlichaam zelf bestaat uit één peilgebied. Dit heeft een verlaagd winterpeil. De bodem bestaat uit klei. De kleiige bodem zorgt er bij neerslag o.a. door afspoeling in combinatie met versnelde afvoer voor, dat het water vaak troebel is en het door-zicht dientengevolge laag. Dit kan de groei van waterplanten belemmeren. Het oppervlaktewater is brak. Het waterlichaam watert af op het Veerse Meer (NL89_VEERSMR). Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd regulering waterbeweging barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Naam waterlichaam: Wilhelmina Code waterlichaam: NL18_WILHELMINA pagina 195 van 292

196 Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 E- * E- Overige waterflora (EKR) 0,55 ntoereiken Vis (EKR) 0,30 E- Fytoplankton (EKR) 0,53 E- * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 E- DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 3000 E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 7,5-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E-slecht * Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 * matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M31) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Naam waterlichaam: Wilhelmina Code waterlichaam: NL18_WILHELMINA pagina 196 van 292

197 Rapportage toestand boor (B) - kobalt (Co) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - imidacloprid (imdcpd) - uranium (U) Motivering ecologische toestand: De maatlat Overige waterflora is ten opzichte van 2009 ingrijpend veranderd inclusief meetmethodiek en meetlocaties. De metingen zijn nog volgens de oude methodiek uitgevoerd, maar op meer representatieve locaties. Daarom zijn de uitkomsten van de metingen niet te vergelijken. De slechtere score van Fytoplankton is te wijten aan natuurlijke fluctuatie (net onder het doel van 0,53). Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * Biologie * Fysische chemie E-slecht * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Wilhelmina Code waterlichaam: NL18_WILHELMINA pagina 197 van 292

198 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Onderzoek peilbeheer Naam waterlichaam: Wilhelmina Code waterlichaam: NL18_WILHELMINA pagina 198 van 292

199 Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Maatregelen gepland voor de periode natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Naam waterlichaam: Wilhelmina Code waterlichaam: NL18_WILHELMINA pagina 199 van 292

200 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige waterflora Overige waterflora Motivering per motiveringsgrond: Onevenredig kostbaar Het waterschap ontvangt jaarlijks circa 80 miljoen aan inkomsten uit de heffingen. Bij de uitvoering van haar taken kiest het bestuur voor een verdeling waarbij 48% hiervan wordt besteed aan waterkwaliteit. Daarvan gaat 30 miljoen naar de waterzuivering in het beheergebied, 7 miljoen naar het op orde houden van de waterkwaliteit en 0,5 miljoen naar aanvullende inrichtingsmaatregelen. Hierbij hoort een investeringsniveau van nieuwe maatregelen van circa 4 miljoen per jaar. De inrichtingsmaatregelen voor de KRW zijn geselecteerd op kosten-effectiviteit en de totale lijst is vastgelegd in de waterbeheerplannen De uitsplitsing naar waterlichamen heeft geresulteerd in de maatregelen van het waterschap, zoals weergegeven in de factsheet voor de periode De overige maatregelen staan na 2021 gepland, omdat eerdere uitvoering disproportioneel kostbaar is. Technisch onhaalbaar Grondverwerving is volgens bestuurlijke afspraken op basis van vrijwilligheid. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Wilhelmina Code waterlichaam: NL18_WILHELMINA pagina 200 van 292

201 Factsheet: NL18_WILLEM Willem -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Willem Code: NL18_WILLEM Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Noord-Beveland Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Willem Code waterlichaam: NL18_WILLEM pagina 201 van 292

202 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied met een oppervlakte van 3057 ha en bestaat uit gegraven waterlopen vanaf gemaal Willem met een totale lengte van 6,7 km. De gemiddelde breedte en diepte bedragen resp. 8 en 1 m. De oevers zijn overwegend steil en voorzien van een beschoeiing. Er is weinig oeverbegroeiing aanwezig. Het waterlichaam is gelegen in een agrarisch gebied met voornamelijk akkerbouw. De meeste akkerbouwpercelen zijn voorzien van drainage. Het peilbeheer is afgestemd op de gebruiksfuncties. Hiertoe is het gebied met behulp van stuwen in meerdere peilgebieden opgedeeld. Het waterlichaam zelf bestaat uit twee peilgebieden. Deze hebben een verlaagd winterpeil. De bodem bestaat uit klei. De kleiige bodem zorgt er bij neerslag o.a. door afspoeling in combinatie met versnelde afvoer voor, dat het water vaak troebel is en het door-zicht dientengevolge laag. Dit kan de groei van waterplanten belemmeren. Het oppervlaktewater is licht brak. Stroomopwaarts van het waterlichaam is een lozingspunt van effluent van een rioolzuivering. Het waterlichaam watert af op het Veerse Meer (NL89_VEERSMR). Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd regulering waterbeweging barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Naam waterlichaam: Willem Code waterlichaam: NL18_WILLEM pagina 202 van 292

203 Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 * Overige waterflora (EKR) 0,55 matig Vis (EKR) 0,36 matig Fytoplankton (EKR) 0,53 E- * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 E- DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E-slecht * E- Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 * matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Naam waterlichaam: Willem Code waterlichaam: NL18_WILLEM pagina 203 van 292

204 Rapportage toestand boor (B) - kobalt (Co) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - imidacloprid (imdcpd) - uranium (U) Motivering ecologische toestand: De reden dat fytoplankton in 2014 iets slechter scoort is onbekend. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * Biologie * Fysische chemie E-slecht * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Willem Code waterlichaam: NL18_WILLEM pagina 204 van 292

205 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Visbeheer (vispassages e.a) vispasseerbaar maken kunstwerk Uitgevoerd: 1 Visstandbeheer uitvoeren actief visstands- of schelpdierstandsbeheer Voortgang: ha Motivering: Planvoorbereiding: 5,5 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 1 stuks 5,5 ha natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Naam waterlichaam: Willem Code waterlichaam: NL18_WILLEM pagina 205 van 292

206 Onderzoek nutriënten Onderzoek peilbeheer Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Naam waterlichaam: Willem Code waterlichaam: NL18_WILLEM pagina 206 van 292

207 Maatregelen gepland voor de periode natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige waterflora, Vis-kwaliteit Overige waterflora Naam waterlichaam: Willem Code waterlichaam: NL18_WILLEM pagina 207 van 292

208 Motivering per motiveringsgrond: Onevenredig kostbaar Het waterschap ontvangt jaarlijks circa 80 miljoen aan inkomsten uit de heffingen. Bij de uitvoering van haar taken kiest het bestuur voor een verdeling waarbij 48% hiervan wordt besteed aan waterkwaliteit. Daarvan gaat 30 miljoen naar de waterzuivering in het beheergebied, 7 miljoen naar het op orde houden van de waterkwaliteit en 0,5 miljoen naar aanvullende inrichtingsmaatregelen. Hierbij hoort een investeringsniveau van nieuwe maatregelen van circa 4 miljoen per jaar. De inrichtingsmaatregelen voor de KRW zijn geselecteerd op kosten-effectiviteit en de totale lijst is vastgelegd in de waterbeheerplannen De uitsplitsing naar waterlichamen heeft geresulteerd in de maatregelen van het waterschap, zoals weergegeven in de factsheet voor de periode De overige maatregelen staan na 2021 gepland, omdat eerdere uitvoering disproportioneel kostbaar is. Technisch onhaalbaar Grondverwerving is volgens bestuurlijke afspraken op basis van vrijwilligheid. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Willem Code waterlichaam: NL18_WILLEM pagina 208 van 292

209 Factsheet: NL18_YERSEKE Yerseke Moer -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Yerseke Moer Code: NL18_YERSEKE Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Reimerswaal Type: Status: M31 (Kleine brakke tot zoute wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Yerseke Moer Code waterlichaam: NL18_YERSEKE pagina 209 van 292

210 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied met een oppervlakte van 1482 ha en bestaat uit gegraven waterlopen vanaf gemaal Yerseke Moer met een totale lengte van 1,7 km. De gemiddelde breedte en diepte bedragen resp. 10 en 0,7 m. In 1992 is over 900 m aan weerskanten een natuurvriendelijke oever aangelegd, deze zijn in slechte staat, en in 2004 aan één kant 300 m. De rest van de oevers zijn overwegend steil en voorzien van een beschoeiing. He waterlichaam is gelegen in een agrarisch gebied met voornamelijk akkerbouw. Een deel van het waterlichaam vormt een grens van het Natura 2000-gebied Yerseke Moer. De meeste landbouwpercelen zijn voorzien van drainage. Het peilbeheer is afgestemd op de landbouwfunctie. Het gebied is met behulp van stuwen in meerdere peilgebieden opgedeeld. Het waterlichaam zelf bestaat uit één peilgebied. Dit heeft een vast streefpeil. De bodem bestaat uit klei met veen. De kleiige bodem zorgt er bij neerslag o.a. door afspoeling in combinatie met versnelde afvoer voor, dat het water vaak troebel is en het doorzicht dientengevolge laag. Dit kan de groei van waterplanten belemmeren. Het oppervlaktewater is brak. Het waterlichaam watert af op het Kanaal door Zuid-Beveland (NL89_KANZBVLD). Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging regulering waterbeweging regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Naam waterlichaam: Yerseke Moer Code waterlichaam: NL18_YERSEKE pagina 210 van 292

211 Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 E- * E- Overige waterflora (EKR) 0,55 ntoereiken Vis (EKR) 0,30 matig Fytoplankton (EKR) 0,53 E- * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 E- DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) 3000 E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 7,5-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) * Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 * matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M31) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Naam waterlichaam: Yerseke Moer Code waterlichaam: NL18_YERSEKE pagina 211 van 292

212 Rapportage toestand boor (B) - kobalt (Co) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - imidacloprid (imdcpd) - uranium (U) Motivering ecologische toestand: De maatlat Overige waterflora is ten opzichte van 2009 ingrijpend veranderd inclusief meetmethodiek en meetlocaties. De metingen zijn nog volgens de oude methodiek uitgevoerd, maar op meer representatieve locaties. Daarom zijn de uitkomsten van de metingen niet te vergelijken. De slechtere score van Fytoplankton is te wijten aan natuurlijke fluctuatie (net onder het doel van 0,53). Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * Biologie * Fysische chemie * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Yerseke Moer Code waterlichaam: NL18_YERSEKE pagina 212 van 292

213 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Onderzoek peilbeheer Naam waterlichaam: Yerseke Moer Code waterlichaam: NL18_YERSEKE pagina 213 van 292

214 Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Maatregelen gepland voor de periode natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Naam waterlichaam: Yerseke Moer Code waterlichaam: NL18_YERSEKE pagina 214 van 292

215 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige waterflora, Vis-kwaliteit Overige waterflora Motivering per motiveringsgrond: Onevenredig kostbaar Het waterschap ontvangt jaarlijks circa 80 miljoen aan inkomsten uit de heffingen. Bij de uitvoering van haar taken kiest het bestuur voor een verdeling waarbij 48% hiervan wordt besteed aan waterkwaliteit. Daarvan gaat 30 miljoen naar de waterzuivering in het beheergebied, 7 miljoen naar het op orde houden van de waterkwaliteit en 0,5 miljoen naar aanvullende inrichtingsmaatregelen. Hierbij hoort een investeringsniveau van nieuwe maatregelen van circa 4 miljoen per jaar. De inrichtingsmaatregelen voor de KRW zijn geselecteerd op kosten-effectiviteit en de totale lijst is vastgelegd in de waterbeheerplannen De uitsplitsing naar waterlichamen heeft geresulteerd in de maatregelen van het waterschap, zoals weergegeven in de factsheet voor de periode De overige maatregelen staan na 2021 gepland, omdat eerdere uitvoering disproportioneel kostbaar is. Technisch onhaalbaar Grondverwerving is volgens bestuurlijke afspraken op basis van vrijwilligheid. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Yerseke Moer Code waterlichaam: NL18_YERSEKE pagina 215 van 292

216 Factsheet: NL18_ZUIDWATERING Zuidwatering -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Zuidwatering Code: NL18_ZUIDWATERING Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Middelburg, Vlissingen Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Kunstmatig Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Zuidwatering Code waterlichaam: NL18_ZUIDWATERING pagina 216 van 292

217 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied met een oppervlakte van 4680 ha en bestaat uit gegraven waterlopen vanaf gemaal Zuidwatering met een totale lengte van 8,3 km. De ge-middelde breedte en diepte bedragen resp. x en y m (nog niet ingemeten). De oevers zijn overwegend steil en voorzien van een beschoeiing. Een klein deel van de oevers is (beperkt) natuurvriendelijk ingericht. Er is op de meeste plaatsen weinig oeverbegroeiing aanwezig. Het waterlichaam is gelegen in een agrarisch gebied met voornamelijk akkerbouw. De meeste akkerbouwpercelen zijn voorzien van drainage. Het peilbeheer is afgestemd op de gebruiksfuncties. Hiertoe is het gebied met behulp van stuwen in meerdere peilgebieden opgedeeld. Het waterlichaam zelf bestaat uit één peilgebied. Dit heeft een verlaagd winterpeil. De bodem bestaat uit klei. De kleiige bodem zorgt er bij neerslag o.a. door afspoeling in combinatie met versnelde afvoer voor, dat het water vaak troebel is en het doorzicht dientengevolge laag. Dit kan de groei van waterplanten belemmeren. Het opper-vlaktewater is licht brak. Het waterlichaam watert af op de Westerschelde (NL89_WESTSDE). Vlak voor het gemaal loost de rioolzuivering Ritthem op het waterlichaam. Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Kunstmatig Het waterlichaam is door mensen gegraven op een plaats waar voorheen geen water was. 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging regulering waterbeweging regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Naam waterlichaam: Zuidwatering Code waterlichaam: NL18_ZUIDWATERING pagina 217 van 292

218 Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) - som benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen (sbghipinp) - tributyltin (kation) (TC4ySn) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren. Een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 E- * Overige waterflora (EKR) 0,55 matig Vis (EKR) 0,36 Fytoplankton (EKR) 0,53 * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 E- DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E- E- Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 * matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Naam waterlichaam: Zuidwatering Code waterlichaam: NL18_ZUIDWATERING pagina 218 van 292

219 Rapportage toestand boor (B) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - imidacloprid (imdcpd) - trifenyltin (kation) (TFySn) - uranium (U) - vanadium (V) Motivering ecologische toestand: Macrofauna scoort in 2014 iets slechter, omdat de maatlat is aangepast. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * Biologie * Fysische chemie * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Zuidwatering Code waterlichaam: NL18_ZUIDWATERING pagina 219 van 292

220 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Onderzoek peilbeheer Naam waterlichaam: Zuidwatering Code waterlichaam: NL18_ZUIDWATERING pagina 220 van 292

221 Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Naam waterlichaam: Zuidwatering Code waterlichaam: NL18_ZUIDWATERING pagina 221 van 292

222 Maatregelen gepland voor de periode Visbeheer (vispassages e.a) 1 stuks vispasseerbaar maken kunstwerk Visstandbeheer 9,5 ha uitvoeren actief visstands- of schelpdierstandsbeheer natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Vispassage 1 stuks vispasseerbaar maken kunstwerk Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Naam waterlichaam: Zuidwatering Code waterlichaam: NL18_ZUIDWATERING pagina 222 van 292

223 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige waterflora Overige waterflora Motivering per motiveringsgrond: Onevenredig kostbaar Het waterschap ontvangt jaarlijks circa 80 miljoen aan inkomsten uit de heffingen. Bij de uitvoering van haar taken kiest het bestuur voor een verdeling waarbij 48% hiervan wordt besteed aan waterkwaliteit. Daarvan gaat 30 miljoen naar de waterzuivering in het beheergebied, 7 miljoen naar het op orde houden van de waterkwaliteit en 0,5 miljoen naar aanvullende inrichtingsmaatregelen. Hierbij hoort een investeringsniveau van nieuwe maatregelen van circa 4 miljoen per jaar. De inrichtingsmaatregelen voor de KRW zijn geselecteerd op kosten-effectiviteit en de totale lijst is vastgelegd in de waterbeheerplannen De uitsplitsing naar waterlichamen heeft geresulteerd in de maatregelen van het waterschap, zoals weergegeven in de factsheet voor de periode De overige maatregelen staan na 2021 gepland, omdat eerdere uitvoering disproportioneel kostbaar is. Technisch onhaalbaar Grondverwerving is volgens bestuurlijke afspraken op basis van vrijwilligheid. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Zuidwatering Code waterlichaam: NL18_ZUIDWATERING pagina 223 van 292

224 Factsheet: NL23_BRKMN Braakman -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Braakman Code: NL23_BRKMN Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Terneuzen Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Sterk Veranderd Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Braakman Code waterlichaam: NL23_BRKMN pagina 224 van 292

225 Karakterschets: Het waterlichaam is hoofdzakelijk gelegen in afwateringsgebied Braakman, en een gedeelte in de polders bij Hoek. Het waterlichaam bestaat oorspronkelijk uit een grote kreek die in de loop van de eeuwen steeds verder ingepolderd werd. In 1952 vond de volledige afsluiting van de Westerschelde plaats. Na de afsluiting kon het waterpeil aangepast worden aan landbouwkundig gebruik, waarna de (laatste) oevers/schorren van de Braakmankreek zijn omgevormd tot landbouwgrond en bos. In het zuiden is de geul daarbij behouden en vormt een verbinding met Vlaanderen (Isabellakanaal) Tegenwoordig watert ha Belgisch grondgebied af via het Isabellakanaal en de Braakman-kreek. Het waterlichaam zelf is 5000 ha. groot en bestaat grotendeels uit de aangepaste kreek, waarvan het zuidelijke gedeelte meer op een kanaal lijkt dan op een kreek. De lengte vanaf het gemaal Braakman is 13,2 km. De kreek is tussen de 200 en 750 m breed en lokaal 13 meter diep. De gemiddelde breedte en diepte van het Isabellakanaal bedraagt resp. 50 en 3 m. De oevers zijn in 1996 natuurvriendelijk ingericht en zijn begroeid met riet en ruigtekruiden. Het peilbeheer is afgestemd op de gebruiksfuncties (afwatering vanuit België en landbouw) en heeft een hoger zomerpeil en een lager winterpeil. De bodem bestaat grotendeels uit zand. De polder van Hoek is eerder ingepolderd en bestaat daardoor uit lager gelegen kleigronden. Er zijn 2 grotere kreken en 2 kleinere kreekrestanten in het gebied. Beschermde gebieden: - Schelpdierwater Westerschelde (NL_SCHELP_nl89_westsde) Status: Sterk Veranderd Hydromorfologische herstelmaatregelen die niet uitgevoerd kunnen worden vanwege significante negatieve effecten aan gebruiksfuncties en/of milieu in bredere zin: Maatregelen wel beschouwd, niet uitvoerbaar gebruiksfuncties Milieu in brede zin Scheepvaart, havens, recreatie Activiteiten waarvoor water wordt opgeslagen Waterhuishouding en bescherming tegen overstromingen Overige duurzame activiteiten Hanteren natuurlijk waterpeil in agrarisch gebied Fal Fal Fal Tru Fal Fal Hanteren natuurlijk waterpeil in stedelijk gebied Fal Fal Fal Tru Fal Fal Verwijderen stuwen in intensief agrarisch gebied Fal Fal Fal Tru Fal Fal Verwijderen waterkeringen Fal Fal Fal Tru Fal Fal Motivering per gebruiksfunctie: Gebruiksfunctie: Motivering: Waterhuishouding, bescherming tegen overstromingen, afwatering Dit waterlichaam bestaat uit voormalige getijdekreken. De door indijking tegenwoordig getijloze kreekrestanten zijn voor de afwatering van de poldergebieden vergraven. De huidige hydromorfologie wijkt sterk af van de oorspronkelijke situatie. Het waterpeil wordt ten behoeve van de gebruiksfuncties kunstmatig gereguleerd. Verplaatsing van de gebruiksfuncties is vrijwel onmogelijk. Daardoor is het herstel van de natuurlijke situatie of verregaande aanpassing van de waterhuishouding onevenredig kostbaar. Verder is het ook maatschappelijk onaanvaardbaar. De ingeschatte effecten van de mitigerende hydromorfologische maatregelen leiden niet tot het behalen van de e ecologische toestand (GET) voor àlle kwaliteitscomponenten. Met name macrofyten, fytoplankton, vissen, nutriënten en bestrijdingsmiddelen zullen de GET niet halen. De definitieve status is sterk veranderd waterlichaam. Naam waterlichaam: Braakman Code waterlichaam: NL23_BRKMN pagina 225 van 292

226 Beschouwde alternatieven: Alternatieven voor de ingrepen die hebben geleid tot het sterk veranderde karakter van het waterlichaam zijn beschouwd, maar deze zijn verworpen om de volgende reden(en): - Ja, technisch onhaalbaar 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging regulering waterbeweging regulering waterbeweging overige belastingen oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) bovenstroomse aanvoer (voorbelasting buitenland) Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen uit bovenstroomse landbouwgronden 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose 2021 Naam waterlichaam: Braakman Code waterlichaam: NL23_BRKMN - 2,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) - som benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen (sbghipinp) - tributyltin (kation) (TC4ySn) (geen normoverschrijdingen) pagina 226 van 292

227 Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 E- * Overige waterflora (EKR) 0,55 * ntoereiken Vis (EKR) 0,36 * Fytoplankton (EKR) 0,53 * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 E- DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) E- * matig Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E- E- Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand boor (B) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - trifenyltin (kation) (TFySn) - uranium (U) - vanadium (V) Naam waterlichaam: Braakman Code waterlichaam: NL23_BRKMN pagina 227 van 292

228 Motivering ecologische toestand: De maatlat Overige waterflora is ten opzichte van 2009 ingrijpend veranderd inclusief meetmethodiek en meetlocaties. De uitkomsten van de metingen van 2009 en 2014 zijn daarom niet te vergelijken. Daarnaast is het monitoringprogramma voor dit waterlichaam per 2014 nog maar gedeeltelijk uitgevoerd en wel volgens de oude methodiek. Toetsing aan de nieuwe maatlat gaf daardoor een onbetrouwbare uitkomst. Deze is gewijzigd in een beheerdersoordeel. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * * Biologie * * Fysische chemie * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet nie* C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Braakman Code waterlichaam: NL23_BRKMN pagina 228 van 292

229 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Onderzoek peilbeheer Naam waterlichaam: Braakman Code waterlichaam: NL23_BRKMN pagina 229 van 292

230 Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Maatregelen gepland voor de periode Visbeheer (vispassages e.a) 1 stuks vispasseerbaar maken kunstwerk natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Naam waterlichaam: Braakman Code waterlichaam: NL23_BRKMN pagina 230 van 292

231 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige waterflora Overige waterflora Motivering per motiveringsgrond: Onevenredig kostbaar Het waterschap ontvangt jaarlijks circa 80 miljoen aan inkomsten uit de heffingen. Bij de uitvoering van haar taken kiest het bestuur voor een verdeling waarbij 48% hiervan wordt besteed aan waterkwaliteit. Daarvan gaat 30 miljoen naar de waterzuivering in het beheergebied, 7 miljoen naar het op orde houden van de waterkwaliteit en 0,5 miljoen naar aanvullende inrichtingsmaatregelen. Hierbij hoort een investeringsniveau van nieuwe maatregelen van circa 4 miljoen per jaar. De inrichtingsmaatregelen voor de KRW zijn geselecteerd op kosten-effectiviteit en de totale lijst is vastgelegd in de waterbeheerplannen De uitsplitsing naar waterlichamen heeft geresulteerd in de maatregelen van het waterschap, zoals weergegeven in de factsheet voor de periode De overige maatregelen staan na 2021 gepland, omdat eerdere uitvoering disproportioneel kostbaar is. Technisch onhaalbaar Grondverwerving is volgens bestuurlijke afspraken op basis van vrijwilligheid. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Braakman Code waterlichaam: NL23_BRKMN pagina 231 van 292

232 Factsheet: NL23_CDZND Cadzand -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Cadzand Code: NL23_CDZND Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Sluis Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Sterk Veranderd Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Cadzand Code waterlichaam: NL23_CDZND pagina 232 van 292

233 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied van ha. en bestaat hoofdzakelijk uit de voormalige kreekrestant Passageule met zijkreken als de Bonte Kof en Grote Gat St.Kruis. Via de Passageule zijn kreken als het Groote Gat Oostburg bereikbaar (Natura2000-gebied; niet in OWL). Door eeuwenlange inpolderingen en onderhoud heeft vooral de Passageule een cultuur-technisch uiterlijk gekregen. De lengte vanaf sluis/gemaal bij Cadzand is zo n 37,47 km. De diepte van de waterlopen varieert van 1,0 3,5 meter. De oevers van het uitwateringskanaal zijn overwegend beschoeid en zijn begroeid met ruigtekruiden. Langs het grootste gedeelte van de Passageule zijn aan beide zijden natuurvriendelijke oevers aangelegd. Het waterlichaam staat via de Passageule in verbinding met waterlichaam Nol Zeven. Het gedeelte van Nol Zeven ten zuiden van de provinciale weg watert in de zomer af via waterlichaam Cadzand. Het waterlichaam loopt langs de kernen Retranchement en Sluis en is gelegen in een agrarisch gebied met voornamelijk akkerbouw. De meeste percelen zijn voorzien van drainage. Het peilbeheer is afgestemd op de gebruiksfuncties en heeft een lager winter- dan zomerpeil (verschil cm). Het streefpeil is 0,80 / 0,90 m N.A.P. in het uitwateringskanaal en -0,55 / -0,80 N.A.P. in de Passageule. De bodem van het gebied bestaat overwegend uit klei. De huidige ecologische kwaliteit is matig, ondanks al de aangelegde natuurvriendelijke oevers langs de Passageule. Het water is eutroof waardoor ondergedoken waterplanten ontbreken. Ook zorgt de kleiige bodem in combinatie met een versnelde afvoer bij neerslag voor extra troebel water. Het waterlichaam watert af op de Westerschelde (NL89_WESTERSCHELDE). Het chloridegehalte van het oppervlaktewater in het afwateringsgebied is zwak-brak (zomergemiddelde chloride bij gemaal/sluis: mg/l). Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Sterk Veranderd Hydromorfologische herstelmaatregelen die niet uitgevoerd kunnen worden vanwege significante negatieve effecten aan gebruiksfuncties en/of milieu in bredere zin: Maatregelen wel beschouwd, niet uitvoerbaar gebruiksfuncties Milieu in brede zin Scheepvaart, havens, recreatie Activiteiten waarvoor water wordt opgeslagen Waterhuishouding en bescherming tegen overstromingen Overige duurzame activiteiten Anders, zie toelichting Fal Fal Fal Tru Fal Fal Hanteren natuurlijk waterpeil in agrarisch gebied Fal Fal Fal Tru Fal Fal Hanteren natuurlijk waterpeil in stedelijk gebied Fal Fal Fal Tru Fal Fal Verwijderen stuwen in intensief agrarisch gebied Fal Fal Fal Tru Fal Fal Verwijderen waterkeringen Fal Fal Fal Tru Fal Fal Naam waterlichaam: Cadzand Code waterlichaam: NL23_CDZND pagina 233 van 292

234 Motivering per gebruiksfunctie: Gebruiksfunctie: Motivering: Waterhuishouding, bescherming tegen overstromingen, afwatering Dit waterlichaam bestaat uit voormalige getijdekreken. De door indijking tegenwoordig getijloze kreekrestanten zijn voor de afwatering van de poldergebieden vergraven. De huidige hydromorfologie wijkt sterk af van de oorspronkelijke situatie. Het waterpeil wordt ten behoeve van de gebruiksfuncties kunstmatig gereguleerd. Verplaatsing van de gebruiksfuncties is vrijwel onmogelijk. Daardoor is het herstel van de natuurlijke situatie of verregaande aanpassing van de waterhuishouding onevenredig kostbaar. Verder is het ook maatschappelijk onaanvaardbaar. De ingeschatte effecten van de mitigerende hydromorfologische maatregelen leiden niet tot het behalen van de e ecologische toestand (GET) voor àlle kwaliteitscomponenten. Met name macrofyten, fytoplankton, vissen, nutriënten en bestrijdingsmiddelen zullen de GET niet halen. De definitieve status is sterk veranderd waterlichaam. Beschouwde alternatieven: Alternatieven voor de ingrepen die hebben geleid tot het sterk veranderde karakter van het waterlichaam zijn beschouwd, maar deze zijn verworpen om de volgende reden(en): - Ja, technisch onhaalbaar 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Naam waterlichaam: Cadzand Code waterlichaam: NL23_CDZND pagina 234 van 292

235 Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) - som benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen (sbghipinp) - tributyltin (kation) (TC4ySn) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 E- * Overige waterflora (EKR) 0,55 * ntoereiken Vis (EKR) 0,36 E- Fytoplankton (EKR) 0,53 E-slecht * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 E- DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E- matig Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 E-slecht E-slecht ntoereiken Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Naam waterlichaam: Cadzand Code waterlichaam: NL23_CDZND pagina 235 van 292

236 Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand boor (B) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - trifenyltin (kation) (TFySn) - uranium (U) - vanadium (V) Motivering ecologische toestand: Macrofauna scoort in 2014 iets slechter, omdat de maatlat is aangepast. De maatlat Overige waterflora is ten opzichte van 2009 ingrijpend veranderd inclusief meetmethodiek en meetlocaties. De uitkomsten van de metingen van 2009 en 2014 zijn daarom niet te vergelijken. Daarnaast is het monitoringprogramma voor dit waterlichaam per 2014 nog maar gedeeltelijk uitgevoerd en wel volgens de oude methodiek. Toetsing aan de nieuwe maatlat gaf daardoor een onbetrouwbare uitkomst. Deze is gewijzigd in een beheerdersoordeel. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal E-slecht * * Biologie E-slecht * * Fysische chemie E-slecht * E-slecht Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet * C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Cadzand Code waterlichaam: NL23_CDZND pagina 236 van 292

237 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Visbeheer (vispassages e.a) vispasseerbaar maken kunstwerk Uitgevoerd: 1 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 1 stuks natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Naam waterlichaam: Cadzand Code waterlichaam: NL23_CDZND pagina 237 van 292

238 Onderzoek peilbeheer Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Naam waterlichaam: Cadzand Code waterlichaam: NL23_CDZND pagina 238 van 292

239 Maatregelen gepland voor de periode natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Visbeheer (vispassages e.a) 2 stuks vispasseerbaar maken kunstwerk Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Naam waterlichaam: Cadzand Code waterlichaam: NL23_CDZND pagina 239 van 292

240 Motiveringsgrond Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige waterflora Overige waterflora Motivering per motiveringsgrond: Onevenredig kostbaar Het waterschap ontvangt jaarlijks circa 80 miljoen aan inkomsten uit de heffingen. Bij de uitvoering van haar taken kiest het bestuur voor een verdeling waarbij 48% hiervan wordt besteed aan waterkwaliteit. Daarvan gaat 30 miljoen naar de waterzuivering in het beheergebied, 7 miljoen naar het op orde houden van de waterkwaliteit en 0,5 miljoen naar aanvullende inrichtingsmaatregelen. Hierbij hoort een investeringsniveau van nieuwe maatregelen van circa 4 miljoen per jaar. De inrichtingsmaatregelen voor de KRW zijn geselecteerd op kosten-effectiviteit en de totale lijst is vastgelegd in de waterbeheerplannen De uitsplitsing naar waterlichamen heeft geresulteerd in de maatregelen van het waterschap, zoals weergegeven in de factsheet voor de periode De overige maatregelen staan na 2021 gepland, omdat eerdere uitvoering disproportioneel kostbaar is. Technisch onhaalbaar Grondverwerving is volgens bestuurlijke afspraken op basis van vrijwilligheid. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Cadzand Code waterlichaam: NL23_CDZND pagina 240 van 292

241 Factsheet: NL23_CMPN Campen -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Campen Code: NL23_CMPN Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Hulst Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Sterk Veranderd Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Campen Code waterlichaam: NL23_CMPN pagina 241 van 292

242 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied van 9167 ha. en bestaat uit voormalige kreekrestanten, herkenbaar door hun kronkelig verloop. Door het jarenlange onderhoud hebben de waterlopen een strakker uiterlijk gekregen. Midden in het afwateringsgebied ligt de Groot-Vogelkreek, een kreekrestant met een oppervlakte van ong. 47 ha. De lengte vanaf gemaal Campen is zo n 23,6 km. De oevers zijn overwegend steil, behalve bij de Vo-gelkreek, en zijn begroeid met ruigtekruiden. Het waterlichaam is gelegen in een agrarisch gebied met voornamelijk akkerbouw. De meeste percelen zijn voorzien van drainage. Het peilbeheer is afgestemd op de gebruiksfuncties en heeft een gelijk zomer- en winterpeil. De bodem bestaat grotendeels uit klei. Er is ook een aanzienlijk veenweidegebied aanwezig (De Putting) (geen onderdeel van het waterlichaam!). De Vogelkreek en een gedeelte van het veenweidegebied zijn Natura2000-gebied vanwege het voorkomen van Kruipend moerasscherm (Apium repens). De huidige ecologische kwaliteit is matig. Het water is eutroof waardoor ondergedoken waterplanten ontbreken. Ook zorgt de kleiïge bodem in combinatie met een versnelde afvoer bij neerslag voor extra troebel water. Door de overwegend steile oevers ontbreekt in de waterlopen de nat-droog-gradiënt. Vaak staat er weinig tot geen riet in het water waardoor de waterlopen in feite kale bakken zijn zonder enige structuur. Het waterlichaam watert af op de Westerschelde (NL89_WESTERSCHELDE). Het oppervlaktewater is zwak-brak (zomergemiddelde chloride bij gemaal: 2400 mg/l (2005). Een klein gedeelte van het gebied watert af via een suatiesluis bij Walsoorden. (Walsoorden 1991: zomergemiddelde chloride 2770 mg/l). Beschermde gebieden: - Habitatrichtlijn Vogelkreek (NL_HAB_126) Status: Sterk Veranderd Hydromorfologische herstelmaatregelen die niet uitgevoerd kunnen worden vanwege significante negatieve effecten aan gebruiksfuncties en/of milieu in bredere zin: Maatregelen wel beschouwd, niet uitvoerbaar gebruiksfuncties Milieu in brede zin Scheepvaart, havens, recreatie Activiteiten waarvoor water wordt opgeslagen Waterhuishouding en bescherming tegen overstromingen Overige duurzame activiteiten Hanteren natuurlijk waterpeil in agrarisch gebied Fal Fal Fal Tru Fal Fal Hanteren natuurlijk waterpeil in stedelijk gebied Fal Fal Fal Tru Fal Fal Verwijderen stuwen in intensief agrarisch gebied Fal Fal Fal Tru Fal Fal Verwijderen van dammen, dijken, kribben, vaste lagen, stuwen, sluizen, waterkrachtcentrales en/of oeververdediging in Rijkswateren Fal Fal Fal Tru Fal Fal Verwijderen waterkeringen Fal Fal Fal Tru Fal Fal Naam waterlichaam: Campen Code waterlichaam: NL23_CMPN pagina 242 van 292

243 Motivering per gebruiksfunctie: Gebruiksfunctie: Motivering: Waterhuishouding, bescherming tegen overstromingen, afwatering Dit waterlichaam bestaat uit voormalige getijdekreken. De door indijking tegenwoordig getijloze kreekrestanten zijn voor de afwatering van de poldergebieden vergraven. De huidige hydromorfologie wijkt sterk af van de oorspronkelijke situatie. Het waterpeil wordt ten behoeve van de gebruiksfuncties kunstmatig gereguleerd. Verplaatsing van de gebruiksfuncties is vrijwel onmogelijk. Daardoor is het herstel van de natuurlijke situatie of verregaande aanpassing van de waterhuishouding onevenredig kostbaar. Verder is het ook maatschappelijk onaanvaardbaar. De ingeschatte effecten van de mitigerende hydromorfologische maatregelen leiden niet tot het behalen van de e ecologische toestand (GET) voor àlle kwaliteitscomponenten. Met name macrofyten, fytoplankton, vissen, nutriënten en bestrijdingsmiddelen zullen de GET niet halen. De definitieve status is sterk veranderd waterlichaam. Beschouwde alternatieven: Alternatieven voor de ingrepen die hebben geleid tot het sterk veranderde karakter van het waterlichaam zijn beschouwd, maar deze zijn verworpen om de volgende reden(en): - Ja, technisch onhaalbaar 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd regulering waterbeweging barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Naam waterlichaam: Campen Code waterlichaam: NL23_CMPN pagina 243 van 292

244 Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) - som benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen (sbghipinp) - tributyltin (kation) (TC4ySn) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 E- * Overige waterflora (EKR) 0,55 * ntoereiken Vis (EKR) 0,36 E- Fytoplankton (EKR) 0,53 * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 E- DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E- matig Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 E-slecht matig Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Naam waterlichaam: Campen Code waterlichaam: NL23_CMPN pagina 244 van 292

245 Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand boor (B) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - trifenyltin (kation) (TFySn) - uranium (U) - vanadium (V) Motivering ecologische toestand: Macrofauna scoort in 2014 iets slechter, omdat de maatlat is aangepast. De maatlat Overige waterflora is ten opzichte van 2009 ingrijpend veranderd inclusief meetmethodiek en meetlocaties. De uitkomsten van de metingen van 2009 en 2014 zijn daarom niet te vergelijken. Daarnaast is het monitoringprogramma voor dit waterlichaam per 2014 nog maar gedeeltelijk uitgevoerd en wel volgens de oude methodiek. Toetsing aan de nieuwe maatlat gaf daardoor een onbetrouwbare uitkomst. Deze is gewijzigd in een beheerdersoordeel. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * * Biologie * * Fysische chemie E-slecht * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet * C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Campen Code waterlichaam: NL23_CMPN pagina 245 van 292

246 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Visbeheer (vispassages e.a) vispasseerbaar maken kunstwerk Uitgevoerd: 1 Visstandbeheer uitvoeren actief visstands- of schelpdierstandsbeheer Voortgang: ha Motivering: Uitgevoerd: 25 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 1 stuks 25 ha natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Naam waterlichaam: Campen Code waterlichaam: NL23_CMPN pagina 246 van 292

247 Onderzoek nutriënten Onderzoek peilbeheer Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Naam waterlichaam: Campen Code waterlichaam: NL23_CMPN pagina 247 van 292

248 Maatregelen gepland voor de periode natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Visbeheer (vispassages e.a) 1 stuks vispasseerbaar maken kunstwerk Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Naam waterlichaam: Campen Code waterlichaam: NL23_CMPN pagina 248 van 292

249 Motiveringsgrond Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige waterflora Overige waterflora Motivering per motiveringsgrond: Onevenredig kostbaar Het waterschap ontvangt jaarlijks circa 80 miljoen aan inkomsten uit de heffingen. Bij de uitvoering van haar taken kiest het bestuur voor een verdeling waarbij 48% hiervan wordt besteed aan waterkwaliteit. Daarvan gaat 30 miljoen naar de waterzuivering in het beheergebied, 7 miljoen naar het op orde houden van de waterkwaliteit en 0,5 miljoen naar aanvullende inrichtingsmaatregelen. Hierbij hoort een investeringsniveau van nieuwe maatregelen van circa 4 miljoen per jaar. De inrichtingsmaatregelen voor de KRW zijn geselecteerd op kosten-effectiviteit en de totale lijst is vastgelegd in de waterbeheerplannen De uitsplitsing naar waterlichamen heeft geresulteerd in de maatregelen van het waterschap, zoals weergegeven in de factsheet voor de periode De overige maatregelen staan na 2021 gepland, omdat eerdere uitvoering disproportioneel kostbaar is. Technisch onhaalbaar Grondverwerving is volgens bestuurlijke afspraken op basis van vrijwilligheid. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Campen Code waterlichaam: NL23_CMPN pagina 249 van 292

250 Factsheet: NL23_NLZVN Nol Zeven -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Nol Zeven Code: NL23_NLZVN Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Sluis, Terneuzen Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Sterk Veranderd Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Nol Zeven Code waterlichaam: NL23_NLZVN pagina 250 van 292

251 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied van 6700 ha. en bestaat uit voormalige kreekrestant Plaskreek, het uitwateringskanaal Nol Zeven, Linie en deel van de Passageule. Door het jarenlange onderhoud hebben de wateren een strakker uiterlijk gekregen. De lengte vanaf de suatiesluis bij Nol Zeven is zo n 18,9 km. De diepte van de waterlopen varieert van 1,5 3 meter. De oevers van het uitwateringskanaal zijn overwegend steil en zijn begroeid met ruigtekruiden. Langs een groot gedeelte zijn natuurvriendelijke oevers aangelegd. Vanwege het hoge maaiveld zijn de oevers langs het uitwateringskanaal toch nog redelijk steil ); de droog-natgradiënt is klein en er staat weinig riet in het water. De Plaskreek is recent als natuurgebied ingericht en heeft zeer flauwe oevers. De oevers van de Linie/Passageule zijn flauwer aangelegd. Door de aangelegde oever staat er dus relatief veel riet in het water. Het waterlichaam staat via de Passageule in verbinding met waterlichaam Cadzand. In de zomer watert het gedeelte ten zuiden van de provinciale weg af via gemaal/sluis Cadzand. Een afsluitbare duiker vormt in de zomer een onpasseerbare barriëre voor vissen. Het waterlichaam loopt langs de kern Biervliet en is gelegen in een agrarisch gebied met voornamelijk akkerbouw. De meeste percelen zijn voorzien van drainage. Het peilbeheer is afgestemd op de gebruiksfuncties en heeft een lager winter- dan zomerpeil (verschil cm). Het streefpeil is -0,85 / -0,60 m N.A.P. in de Plaskreek en uitwateringskanaal en -0,40 / -0,60 m N.A.P. in de Linie. Omdat de afwatering alleen via een suatiesluis plaats vindt, is het peil van het uitwateringskanaal en daarmee ook van de Plaskreek, bij verwachte neerslag vaak lager dan het streefpeil. Gevolg is ook dat in de winter het peil structureel laag wordt gehouden en de zijkanten van de modderige bodem te zien is. De extra berging die door de natuurvriendelijke oever is ontstaan, heeft maar een lichte ver-betering tot gevolg gehad. De bodem van het gebied bestaat klei. De huidige ecologische kwaliteit is matig. Het water is eutroof waardoor ondergedoken waterplanten ontbreken. Ook zorgt de kleiïge bodem in combinatie met een versnelde afvoer bij neerslag voor extra troebel water. Het waterlichaam watert af op de Westerschelde (NL89_WESTERSCHELDE). Het chloridegehalte van het oppervlaktewater is in het afwateringsgebied zwak-brak (zomergemiddelde chloride bij sluis: 3200 mg/l (2006). Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Sterk Veranderd Hydromorfologische herstelmaatregelen die niet uitgevoerd kunnen worden vanwege significante negatieve effecten aan gebruiksfuncties en/of milieu in bredere zin: Maatregelen wel beschouwd, niet uitvoerbaar gebruiksfuncties Milieu in brede zin Scheepvaart, havens, recreatie Activiteiten waarvoor water wordt opgeslagen Waterhuishouding en bescherming tegen overstromingen Overige duurzame activiteiten Hanteren natuurlijk waterpeil in agrarisch gebied Fal Fal Fal Tru Fal Fal Hanteren natuurlijk waterpeil in stedelijk gebied Fal Fal Fal Tru Fal Fal Inundatiezone vergroten door dijkverlegging en beperken/verbieden gebruiksfuncties Fal Fal Fal Tru Fal Fal Verwijderen stuwen in intensief agrarisch gebied Fal Fal Fal Tru Fal Fal Verwijderen waterkeringen Fal Fal Fal Tru Fal Fal Naam waterlichaam: Nol Zeven Code waterlichaam: NL23_NLZVN pagina 251 van 292

252 Motivering per gebruiksfunctie: Gebruiksfunctie: Motivering: Waterhuishouding, bescherming tegen overstromingen, afwatering Dit waterlichaam bestaat uit voormalige getijdekreken. De door indijking tegenwoordig getijloze kreekrestanten zijn voor de afwatering van de poldergebieden vergraven. De huidige hydromorfologie wijkt sterk af van de oorspronkelijke situatie. Het waterpeil wordt ten behoeve van de gebruiksfuncties kunstmatig gereguleerd. Verplaatsing van de gebruiksfuncties is vrijwel onmogelijk. Daardoor is het herstel van de natuurlijke situatie of verregaande aanpassing van de waterhuishouding onevenredig kostbaar. Verder is het ook maatschappelijk onaanvaardbaar. De ingeschatte effecten van de mitigerende hydromorfologische maatregelen leiden niet tot het behalen van de e ecologische toestand (GET) voor àlle kwaliteitscomponenten. Met name macrofyten, fytoplankton, vissen, nutriënten en bestrijdingsmiddelen zullen de GET niet halen. De definitieve status is sterk veranderd waterlichaam. Beschouwde alternatieven: Alternatieven voor de ingrepen die hebben geleid tot het sterk veranderde karakter van het waterlichaam zijn beschouwd, maar deze zijn verworpen om de volgende reden(en): - Ja, technisch onhaalbaar 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging regulering waterbeweging regulering waterbeweging oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Naam waterlichaam: Nol Zeven Code waterlichaam: NL23_NLZVN pagina 252 van 292

253 Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) - som benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen (sbghipinp) - tributyltin (kation) (TC4ySn) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 E- * Overige waterflora (EKR) 0,55 * Vis (EKR) 0,36 E- Fytoplankton (EKR) 0,53 E- * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 E- DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E- matig Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 E-slecht ntoereiken Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Naam waterlichaam: Nol Zeven Code waterlichaam: NL23_NLZVN pagina 253 van 292

254 Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand boor (B) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - trifenyltin (kation) (TFySn) - uranium (U) - vanadium (V) Motivering ecologische toestand: Macrofauna scoort in 2014 iets slechter, omdat de maatlat is aangepast. De maatlat Overige waterflora is ten opzichte van 2009 ingrijpend veranderd inclusief meetmethodiek en meetlocaties. De uitkomsten van de metingen van 2009 en 2014 zijn daarom niet te vergelijken. Daarnaast is het monitoringprogramma voor dit waterlichaam per 2014 nog maar gedeeltelijk uitgevoerd en wel volgens de oude methodiek. Toetsing aan de nieuwe maatlat gaf daardoor een onbetrouwbare uitkomst. Deze is gewijzigd in een beheerdersoordeel. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * * Biologie * * Fysische chemie E-slecht * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet * C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Nol Zeven Code waterlichaam: NL23_NLZVN pagina 254 van 292

255 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Visbeheer (vispassages e.a) vispasseerbaar maken kunstwerk Planvoorbereiding: 1 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 1 stuks natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Naam waterlichaam: Nol Zeven Code waterlichaam: NL23_NLZVN pagina 255 van 292

256 Onderzoek peilbeheer Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Naam waterlichaam: Nol Zeven Code waterlichaam: NL23_NLZVN pagina 256 van 292

257 Maatregelen gepland voor de periode Vispassage 1 stuks vispasseerbaar maken kunstwerk natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Naam waterlichaam: Nol Zeven Code waterlichaam: NL23_NLZVN pagina 257 van 292

258 Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.4 KRW. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Nol Zeven Code waterlichaam: NL23_NLZVN pagina 258 van 292

259 Factsheet: NL23_NREEN Nummer Een -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Nummer Een Code: NL23_NREEN Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Sluis Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Sterk Veranderd Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Nummer Een Code waterlichaam: NL23_NREEN pagina 259 van 292

260 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied van ha. en bestaat hoofdzakelijk uit voormalige kreekrestanten, waaronder de Gaternisssekreek. Door eeuwenlange inpolderingen en onderhoud hebben wateren een strakker uiterlijk gekregen. De lengte vanaf gemaal Nummer Een is zo n 10,6 km. De diepte van de waterlopen varieert van 1,3 2 meter. De Tragel ligt grotendeels tussen twee dijken en heeft daardoor beschoeide, steile oevers. De Gaternissekreek is een smalle kreekrestant met steile afgekalfde oevers. Het waterlichaam is gelegen in een agrarisch gebied met voornamelijk akkerbouw. De meeste percelen zijn voorzien van drainage. Het peilbeheer is afgestemd op de gebruiksfuncties en heeft een streefpeil is -0,50 / -0,90 m N.A.P. Het winterpeil is lager dan het zomerpeil (verschil 40 cm). De bodem van het gebied bestaat klei. De huidige ecologische kwaliteit is d. Het water is eutroof waardoor ondergedoken waterplanten ontbreken; er is weinig rietgroei. Ook zorgt de kleiïge bodem in combinatie met een versnelde afvoer bij neerslag voor extra troebel water. Het waterlichaam watert via gemaal Nummer Een af op de Westerschelde (NL89_WESTER-SCHELDE). Omdat er geen suatiesluizen aanwezig zijn, is visin- en uittrek niet mogelijk. Het chloridegehalte van het oppervlaktewater in het afwateringsgebied is zwak-brak (zomergemiddelde chloride bij het gemaal: mg/l). Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Sterk Veranderd Hydromorfologische herstelmaatregelen die niet uitgevoerd kunnen worden vanwege significante negatieve effecten aan gebruiksfuncties en/of milieu in bredere zin: Maatregelen wel beschouwd, niet uitvoerbaar gebruiksfuncties Milieu in brede zin Scheepvaart, havens, recreatie Activiteiten waarvoor water wordt opgeslagen Waterhuishouding en bescherming tegen overstromingen Overige duurzame activiteiten Hanteren natuurlijk waterpeil in agrarisch gebied Fal Fal Fal Tru Fal Fal Hanteren natuurlijk waterpeil in stedelijk gebied Fal Fal Fal Tru Fal Fal Inundatiezone vergroten door dijkverlegging en beperken/verbieden gebruiksfuncties Fal Fal Fal Tru Fal Fal Verwijderen stuwen in intensief agrarisch gebied Fal Fal Fal Tru Fal Fal Verwijderen waterkeringen Fal Fal Fal Tru Fal Fal Motivering per gebruiksfunctie: Gebruiksfunctie: Motivering: Waterhuishouding, bescherming tegen overstromingen, afwatering Dit waterlichaam bestaat uit voormalige getijdekreken. De door indijking tegenwoordig getijloze kreekrestanten zijn voor de afwatering van de poldergebieden vergraven. De huidige hydromorfologie wijkt sterk af van de oorspronkelijke situatie. Het waterpeil wordt ten behoeve van de gebruiksfuncties kunstmatig gereguleerd. Verplaatsing van de gebruiksfuncties is vrijwel onmogelijk. Daardoor is het herstel van de natuurlijke situatie of verregaande aanpassing van de waterhuishouding onevenredig kostbaar. Verder is het ook maatschappelijk onaanvaardbaar. De ingeschatte effecten van de mitigerende hydromorfologische maatregelen leiden niet tot het behalen van de e ecologische toestand (GET) voor àlle kwaliteitscomponenten. Met name macrofyten, fytoplankton, vissen, nutriënten en bestrijdingsmiddelen zullen de GET niet halen. De definitieve status is sterk veranderd waterlichaam. Naam waterlichaam: Nummer Een Code waterlichaam: NL23_NREEN pagina 260 van 292

261 Beschouwde alternatieven: Alternatieven voor de ingrepen die hebben geleid tot het sterk veranderde karakter van het waterlichaam zijn beschouwd, maar deze zijn verworpen om de volgende reden(en): - Ja, technisch onhaalbaar 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging regulering waterbeweging regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) - som benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen (sbghipinp) - tributyltin (kation) (TC4ySn) (geen normoverschrijdingen) Naam waterlichaam: Nummer Een Code waterlichaam: NL23_NREEN pagina 261 van 292

262 Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 * Overige waterflora (EKR) 0,55 * ntoereiken Vis (EKR) 0,36 E- Fytoplankton (EKR) 0,53 * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 E- DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E- matig Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 E-slecht ntoereiken Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand boor (B) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - trifenyltin (kation) (TFySn) - uranium (U) - vanadium (V) Motivering ecologische toestand: De maatlat Overige waterflora is ten opzichte van 2009 ingrijpend veranderd inclusief meetmethodiek en meetlocaties. De uitkomsten van de metingen van 2009 en 2014 zijn daarom niet te vergelijken. Daarnaast is het monitoringprogramma voor dit waterlichaam per 2014 nog maar gedeeltelijk uitgevoerd en wel volgens de oude methodiek. Toetsing aan de nieuwe maatlat gaf daardoor een onbetrouwbare uitkomst. Deze is gewijzigd in een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Nummer Een Code waterlichaam: NL23_NREEN pagina 262 van 292

263 Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * * Biologie * * Fysische chemie E-slecht * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet * C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Nummer Een Code waterlichaam: NL23_NREEN pagina 263 van 292

264 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Onderzoek peilbeheer Naam waterlichaam: Nummer Een Code waterlichaam: NL23_NREEN pagina 264 van 292

265 Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Maatregelen gepland voor de periode natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Naam waterlichaam: Nummer Een Code waterlichaam: NL23_NREEN pagina 265 van 292

266 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Motiveringsgrond Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige waterflora Overige waterflora Motivering per motiveringsgrond: Onevenredig kostbaar Het waterschap ontvangt jaarlijks circa 80 miljoen aan inkomsten uit de heffingen. Bij de uitvoering van haar taken kiest het bestuur voor een verdeling waarbij 48% hiervan wordt besteed aan waterkwaliteit. Daarvan gaat 30 miljoen naar de waterzuivering in het beheergebied, 7 miljoen naar het op orde houden van de waterkwaliteit en 0,5 miljoen naar aanvullende inrichtingsmaatregelen. Hierbij hoort een investeringsniveau van nieuwe maatregelen van circa 4 miljoen per jaar. De inrichtingsmaatregelen voor de KRW zijn geselecteerd op kosten-effectiviteit en de totale lijst is vastgelegd in de waterbeheerplannen De uitsplitsing naar waterlichamen heeft geresulteerd in de maatregelen van het waterschap, zoals weergegeven in de factsheet voor de periode De overige maatregelen staan na 2021 gepland, omdat eerdere uitvoering disproportioneel kostbaar is. Technisch onhaalbaar Grondverwerving is volgens bestuurlijke afspraken op basis van vrijwilligheid. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Nummer Een Code waterlichaam: NL23_NREEN pagina 266 van 292

267 Factsheet: NL23_NWSLS Nieuwe Sluis -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Nieuwe Sluis Code: NL23_NWSLS Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Sluis Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Sterk Veranderd Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Nieuwe Sluis Code waterlichaam: NL23_NWSLS pagina 267 van 292

268 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied van ha. en bestaat hoofdzakelijk uit de voormalige kreekrestanten, waaronder de Zwartegatsekreek en Nieuwerkerksekreek. Door eeuwenlange inpolderingen en onderhoud hebben vooral de verbindingswateren tussen de kreken een strakker uiterlijk gekregen. De lengte vanaf gemaal Nieuwesluis is zo n 12,1 km. De diepte van de waterlopen varieert van 1 3 meter. Langs grote delen van het waterlichaam zijn aan beide zijden natuurvriendelijke oevers aangelegd. De kreken hebben brede rietkragen. Het waterlichaam is gelegen in een agrarisch gebied met voornamelijk akkerbouw. De meeste percelen zijn voorzien van drainage. Het peilbeheer is afgestemd op de gebruiksfuncties en heeft een lager winter- dan zomerpeil (verschil 30 cm). Het streefpeil is -0,6 / -0,9 m N.A.P. De bodem van het gebied bestaat klei. De huidige ecologische kwaliteit is d. Het water is eutroof waardoor ondergedoken waterplanten ontbreken. Ook zorgt de kleiïge bodem in combinatie met een versnelde afvoer bij neer-slag voor extra troebel water. Het waterlichaam watert via gemaal Nieuwesluis af op de Westerschelde (NL89_WESTERSCHELDE). Omdat er geen suatiesluizen aanwezig zijn, is visinen uittrek niet mogelijk. Het chloridegehalte van het oppervlaktewater in het afwateringsgebied is zwak-brak (zomergemiddelde chloride bij het gemaal: 1320 mg/l (2006). Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Sterk Veranderd Hydromorfologische herstelmaatregelen die niet uitgevoerd kunnen worden vanwege significante negatieve effecten aan gebruiksfuncties en/of milieu in bredere zin: Maatregelen wel beschouwd, niet uitvoerbaar gebruiksfuncties Milieu in brede zin Scheepvaart, havens, recreatie Activiteiten waarvoor water wordt opgeslagen Waterhuishouding en bescherming tegen overstromingen Overige duurzame activiteiten Hanteren natuurlijk waterpeil in agrarisch gebied Fal Fal Fal Tru Fal Fal Hanteren natuurlijk waterpeil in stedelijk gebied Fal Fal Fal Tru Fal Fal Inundatiezone vergroten door dijkverlegging en beperken/verbieden gebruiksfuncties Fal Fal Fal Tru Fal Fal Verwijderen stuwen in intensief agrarisch gebied Fal Fal Fal Tru Fal Fal Verwijderen waterkeringen Fal Fal Fal Tru Fal Fal Motivering per gebruiksfunctie: Gebruiksfunctie: Motivering: Waterhuishouding, bescherming tegen overstromingen, afwatering Dit waterlichaam bestaat uit voormalige getijdekreken. De door indijking tegenwoordig getijloze kreekrestanten zijn voor de afwatering van de poldergebieden vergraven. De huidige hydromorfologie wijkt sterk af van de oorspronkelijke situatie. Het waterpeil wordt ten behoeve van de gebruiksfuncties kunstmatig gereguleerd. Verplaatsing van de gebruiksfuncties is vrijwel onmogelijk. Daardoor is het herstel van de natuurlijke situatie of verregaande aanpassing van de waterhuishouding onevenredig kostbaar. Verder is het ook maatschappelijk onaanvaardbaar. De ingeschatte effecten van de mitigerende hydromorfologische maatregelen leiden niet tot het behalen van de e ecologische toestand (GET) voor àlle kwaliteitscomponenten. Met name macrofyten, fytoplankton, vissen, nutriënten en bestrijdingsmiddelen zullen de GET niet halen. De definitieve status is sterk veranderd waterlichaam. Naam waterlichaam: Nieuwe Sluis Code waterlichaam: NL23_NWSLS pagina 268 van 292

269 Beschouwde alternatieven: Alternatieven voor de ingrepen die hebben geleid tot het sterk veranderde karakter van het waterlichaam zijn beschouwd, maar deze zijn verworpen om de volgende reden(en): - Ja, technisch onhaalbaar 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging regulering waterbeweging regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) - som benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen (sbghipinp) - tributyltin (kation) (TC4ySn) (geen normoverschrijdingen) Naam waterlichaam: Nieuwe Sluis Code waterlichaam: NL23_NWSLS pagina 269 van 292

270 Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 * Overige waterflora (EKR) 0,55 * Vis (EKR) 0,36 E- Fytoplankton (EKR) 0,53 E-slecht * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 E- DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E- matig Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 E-slecht ntoereiken Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand boor (B) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - trifenyltin (kation) (TFySn) - uranium (U) - vanadium (V) Motivering ecologische toestand: De maatlat Overige waterflora is ten opzichte van 2009 ingrijpend veranderd inclusief meetmethodiek en meetlocaties. De uitkomsten van de metingen van 2009 en 2014 zijn daarom niet te vergelijken. Daarnaast is het monitoringprogramma voor dit waterlichaam per 2014 nog maar gedeeltelijk uitgevoerd en wel volgens de oude methodiek. Toetsing aan de nieuwe maatlat gaf daardoor een onbetrouwbare uitkomst. Deze is gewijzigd in een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Nieuwe Sluis Code waterlichaam: NL23_NWSLS pagina 270 van 292

271 Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal E-slecht * * Biologie E-slecht * * Fysische chemie E-slecht * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet * C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Nieuwe Sluis Code waterlichaam: NL23_NWSLS pagina 271 van 292

272 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Visbeheer (vispassages e.a) vispasseerbaar maken kunstwerk Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 1 stuks natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Naam waterlichaam: Nieuwe Sluis Code waterlichaam: NL23_NWSLS pagina 272 van 292

273 Onderzoek peilbeheer Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Maatregelen gepland voor de periode natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Naam waterlichaam: Nieuwe Sluis Code waterlichaam: NL23_NWSLS pagina 273 van 292

274 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.4 KRW. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Nieuwe Sluis Code waterlichaam: NL23_NWSLS pagina 274 van 292

275 Factsheet: NL23_OTHNE Othene -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Othene Code: NL23_OTHNE Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Terneuzen Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Sterk Veranderd Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Othene Code waterlichaam: NL23_OTHNE pagina 275 van 292

276 Karakterschets: Het waterlichaam is gelegen in een bedijkt poldergebied van ha. en bestaat uit voormalige kreekrestanten, herkenbaar door hun kronkelig verloop. Door het jarenlange onderhoud hebben de waterlopen een strakker uiterlijk gekregen. Vanuit België watert er 6400 ha. op de Nederlandse waterlopen af waarvan 4054 direct op dit waterlichaam. De lengte vanaf gemaal Othene is zo n 44,7 km. De diepte van de waterlopen varieert van 2 3 meter in het noorden tot minder dan een meter op de zandgronden. De Otheense kreek is 3 4 meter diep. De oevers zijn overwegend steil en zijn begroeid met ruigtekruiden. In het waterlichaam liggen diverse grote kreekrestanten, zoals Otheense kreek en Axelse kreek. Buiten het waterlichaam liggen nog diverse kreken, waaronder de Canisvlietse kreek (Natura2000 gebied vanwege Kruipend moerasscherm, Apium repens). Het waterlichaam is grotendeels gelegen in een agrarisch gebied met voornamelijk akkerbouw. Ook loopt het door 2 grote woonkernen, Terneuzen en Axel. De meeste agrarische percelen zijn voorzien van drainage. Het peilbeheer is afgestemd op de gebruiksfuncties en heeft een hoger zomer- dan winterpeil. Het waterlichaam is door middel van stuwen in 6 verschillende peilgebieden verdeeld. Streefpeilen -1,4 / -1,6 m N.A.P. in het noorden van het gebied tot -0,2 / -0,2 m N.A.P. in het zuiden. De bodem van het noordelijk gedeelte van het gebied bestaat uit klei. Het meest zuidelijke gedeelte bestaat overwegend uit pleistoceen dekzand. De huidige ecologische kwaliteit is matig. Het water is eutroof waardoor ondergedoken waterplanten ontbreken. Ook zorgt de kleiïge bodem in combinatie met een versnelde afvoer bij neerslag voor extra troebel water. Door de overwegend steile oevers ontbreekt in de waterlopen de droog-nat-gradiënt. Vaak staat er weinig tot geen riet in het water waardoor de waterlopen in feite kale bakken zijn zonder enige structuur. Het waterlichaam watert af op de Westerschelde (NL89_WESTERSCHELDE). Het chloridegehalte van het oppervlaktewater in het afwateringsgebied verloopt van zoet in het zuiden tot zwak-brak (zomergemiddelde chloride bij gemaal: 1367 mg/l (2006)). Onder het gemaal is nog een suatiesluis aanwezig; de pompen van het gemaal worden alleen ingezet bij verhoogde waterafvoer. Normaal wordt er geloosd via de suatiesluis, waardoor trekvissen naar binnen en buiten kunnen trekken. Beschermde gebieden: Er zijn geen relevante beschermde gebieden voor dit waterlichaam. Status: Sterk Veranderd Hydromorfologische herstelmaatregelen die niet uitgevoerd kunnen worden vanwege significante negatieve effecten aan gebruiksfuncties en/of milieu in bredere zin: Maatregelen wel beschouwd, niet uitvoerbaar gebruiksfuncties Milieu in brede zin Scheepvaart, havens, recreatie Activiteiten waarvoor water wordt opgeslagen Waterhuishouding en bescherming tegen overstromingen Overige duurzame activiteiten Anders, zie toelichting Fal Fal Fal Tru Fal Fal Hanteren natuurlijk waterpeil in agrarisch gebied Fal Fal Fal Tru Fal Fal Hanteren natuurlijk waterpeil in stedelijk gebied Fal Fal Fal Tru Fal Fal Verwijderen stuwen in intensief agrarisch gebied Fal Fal Fal Tru Fal Fal Verwijderen waterkeringen Fal Fal Fal Tru Fal Fal Naam waterlichaam: Othene Code waterlichaam: NL23_OTHNE pagina 276 van 292

277 Motivering per gebruiksfunctie: Gebruiksfunctie: Motivering: Waterhuishouding, bescherming tegen overstromingen, afwatering Dit waterlichaam bestaat uit voormalige getijdekreken. De door indijking tegenwoordig getijloze kreekrestanten zijn voor de afwatering van de poldergebieden vergraven. De huidige hydromorfologie wijkt sterk af van de oorspronkelijke situatie. Het waterpeil wordt ten behoeve van de gebruiksfuncties kunstmatig gereguleerd. Verplaatsing van de gebruiksfuncties is vrijwel onmogelijk. Daardoor is het herstel van de natuurlijke situatie of verregaande aanpassing van de waterhuishouding onevenredig kostbaar. Verder is het ook maatschappelijk onaanvaardbaar. De ingeschatte effecten van de mitigerende hydromorfologische maatregelen leiden niet tot het behalen van de e ecologische toestand (GET) voor àlle kwaliteitscomponenten. Met name macrofyten, fytoplankton, vissen, nutriënten en bestrijdingsmiddelen zullen de GET niet halen. De definitieve status is sterk veranderd waterlichaam. Beschouwde alternatieven: Alternatieven voor de ingrepen die hebben geleid tot het sterk veranderde karakter van het waterlichaam zijn beschouwd, maar deze zijn verworpen om de volgende reden(en): - Ja, technisch onhaalbaar 2. Belastingen en effecten van menselijke activiteiten Voor de analyse van een waterlichaam wordt gebruik gemaakt van de DPSIR methode: Drivers - Pressures - State - Impact - Responses. Bepaalde functies (D) zorgen voor een belasting (P) die invloed heeft op de toestand (S) en het functioneren van het waterlichaam (I), die vragen om een respons (R) via maatregelen en/of toepassing van een uitzondering. Dit blok beschrijft de significante belastingen (D) op het waterlichaam en geeft informatie over de effecten ervan (P). Bij de volgende onderdelen komen S, I en R aan bod. Menselijke activiteiten en effecten Hoofdgroep Belasting Functie Effect diffuse bronnen door landbouwgronden Landbouw Belasting met stikstof (N) en bestrijdingsmiddelen regulering waterbeweging regulering waterbeweging regulering waterbeweging stuw: verschil waterstand : verhogen waterstand (peilbeheersing) oeververdediging, duikers, overkluizing, kribben barrières (niet of moeilijk (vis)passeerbare gemalen, stuwen, dammen etc.) Waterhuishouding (overig) Strak peilbeheer, belemmering groei van water- en oeverplanten Waterhuishouding (overig) Harde en steile overgangen tussen water en oever waardoor groei van water- en oeverplanten wordt belemmerd Waterhuishouding (overig) Belemmering vismigratie 3. Doelen en toestand Dit onderdeel beschrijft doelen en toestand (S) van het waterlichaam. Daarbij wordt gemotiveerd indien wordt afgeweken van nationaal vastgestelde doelen en de toestand achteruit gaat. Duidelijk wordt voor welke biologische groepen en stoffen het waterlichaam niet voldoet (I). Chemische toestand Naam waterlichaam: Othene Code waterlichaam: NL23_OTHNE pagina 277 van 292

278 Normoverschrijding Rapportage toestand 2014 Prognose ,2',4,4',6-pentabroomdifenylether (PBDE100) - 2,2',4,4',5,5'-hexabroomdifenylether (PBDE153) - 2,2',4,4',5,6'-hexabroomdifenylether (PBDE154) - 2,4,4'-tribroomdifenylether (PBDE28) - 2,2',4,4'-tetrabroomdifenylether (PBDE47) - 2,2',4,4',5-pentabroomdifenylether (PBDE99) - som benzo(ghi)peryleen en indeno(1,2,3-cd)pyreen (sbghipinp) - tributyltin (kation) (TC4ySn) (geen normoverschrijdingen) Motivering chemische toestand: De overschrijding van de prioritaire stoffen geldt alleen voor de rijkswateren. De rijkswateren dienen als referentie voor de binnenwateren.een overschrijding in rijkswateren geeft dan gelijk een overschrijding in binnenwateren. Dit blijkt in de praktijk niet representatief te zijn. In de binnenwateren zelf zijn enkele prioritaire probleemstoffen wel gemeten, daar waren geen overschrijdingen. Het oordeel is daarom gecorrigeerd naar beheerdersoordeel Voldoet. In de toekomst zullen de prioritaire stoffen in de binnenwateren zelf worden gemeten. Ecologische toestand Biologie GEP Prognose 2021 Macrofauna (EKR) 0,60 E- * Overige waterflora (EKR) 0,55 * ntoereiken Vis (EKR) 0,36 E- Fytoplankton (EKR) 0,53 * Algemeen fysische chemie Fosfor totaal (zomergemiddelde) (mg P/l) 2,50 E- E- Stikstof totaal (zomergemiddelde) (mg N/l) 3,30 E- DIN (winterperiode) (mg N/l) NVT NVT NVT Zoutgehalte (zomergemiddelde) (mg Cl/l) E- * E- Temperatuur (max. waarde) (gr.c) 25,0 E- E- Zuurgraad (zomergemiddelde) (-) 6,0-9,0 E- E- Zuurstofverzadiging(sgraad)(zomergemiddelde) (%) E- matig Doorzicht (zomergemiddelde) (m) 0,40 E-slecht ntoereiken Legenda: blauw = zeer groen = geel = matig oranje = d rood = slecht leeg = geen gegevens *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Afhankelijk van het type KRW-waterlichaam dat gebruikt is voor de toestandsbeoordeling (het doeltype, hier M30) zijn bepaalde maatlatten niet van toepassing. Deze maatlatten zijn met NVT in de toestandskolommen gemarkeerd. Naam waterlichaam: Othene Code waterlichaam: NL23_OTHNE pagina 278 van 292

279 Specifiek verontreinigende stoffen Normoverschrijding Rapportage toestand boor (B) - dichloorvos (DClvs) - fenitrothion (feno2ton) - trifenyltin (kation) (TFySn) - uranium (U) - vanadium (V) Motivering ecologische toestand: Macrofauna scoort in 2014 iets slechter, omdat de maatlat is aangepast. De maatlat Overige waterflora is ten opzichte van 2009 ingrijpend veranderd inclusief meetmethodiek en meetlocaties. De uitkomsten van de metingen van 2009 en 2014 zijn daarom niet te vergelijken. Daarnaast is het monitoringprogramma voor dit waterlichaam per 2014 nog maar gedeeltelijk uitgevoerd en wel volgens de oude methodiek. Toetsing aan de nieuwe maatlat gaf daardoor een onbetrouwbare uitkomst. Deze is gewijzigd in een beheerdersoordeel. Eindoordeel Chemie Totaal C-voldoet * C-voldoet * Ecologie Totaal * * Biologie * * Fysische chemie E-slecht * Specifiek verontreinigende stoffen C-voldoet * C-voldoet nie Legenda: - Chemie: blauw = /voldoet rood = niet /voldoet niet - Ecologie: blauw = zeer groen = /voldoet geel = matig oranje = d rood = slecht/voldoet niet *: deze toestandsbeoordeling betreft een beheerdersoordeel. Naam waterlichaam: Othene Code waterlichaam: NL23_OTHNE pagina 279 van 292

280 4. Maatregelen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn (R). Er zijn landelijke en gebiedsgerichte maatregelen. De landelijke maatregelen staan in het maatregelprogramma bij het stroomgebiedbeheerplan. Gebiedsgerichte maatregelen staan hieronder in tabellen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: 1. maatregelen in SGBP 2009 voor de periode t/m overige maatregelen uitgevoerd in de periode t/m maatregelen gepland voor de periode maatregelen gepland voor de periode Verder is aangegeven wanneer een maatregel is gericht op de opgave op grond van een beschermd gebied. Maatregelen opgevoerd in SGBP 2009 voor de periode t/m 2015 Visbeheer (vispassages e.a) vispasseerbaar maken kunstwerk Uitgevoerd: 1 Intensivering handhaving overige instrumentele maatregelen LNV pilot nutriënten Uitgevoerd: 1 2 stuks natuurvriendelijke oevers verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water Voortgang: km Motivering: Planvoorbereiding: 57,4 Uitgevoerd: 42,9 **) in totaal 100,3 km voor het beheergebied waterbeheerder. **) km Onderzoek kwaliteitspoor overstorten Gemeente X Onderzoek nutriënten Naam waterlichaam: Othene Code waterlichaam: NL23_OTHNE pagina 280 van 292

281 Onderzoek peilbeheer Proeftuin KRW Uitgevoerd: 1 Naam waterlichaam: Othene Code waterlichaam: NL23_OTHNE pagina 281 van 292

282 Maatregelen gepland voor de periode Visbeheer (vispassages e.a) 4 stuks vispasseerbaar maken kunstwerk natuurvriendelijke oever **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. Onderzoek kwaliteitsspoor overstorten Onderzoek peilbeheer Onderzoek watersystemen Maatregelen gepland voor de periode Natuurvriendelijke oevers **) km verbreden / nvo; langzaam stromend / stilstaand water **) in totaal 68 km voor het beheergebied waterbeheerder. 5. Toepassing uitzonderingen Als de toestand niet aan de doelen voldoet kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, maar er kan ook van een uitzondering gebruik gemaakt worden (R). De KRW biedt ruimte om af te wijken van de doelen. Zo kan de realisatie van doelen worden gefaseerd en kunnen doelen worden verlaagd. Ook mag rekening worden gehouden met bepaalde nieuwe ontwikkelingen. Dit alles moet wel passen binnen de randvoorwaarden van de richtlijn. Het gebruik van deze uitzonderingen en de motiveringen hierbij worden hier weergegeven. Fasering van doelbereik tot na 2021 Voor alle stoffen en kwaliteitselementen waarvoor in onderdeel '3. Status, doelen en toestand' is aangegeven dat de prognose voor 2021 niet "" is, is fasering aan de orde. Naam waterlichaam: Othene Code waterlichaam: NL23_OTHNE pagina 282 van 292

283 Motiveringsgrond Onevenredig kostbaar Technisch onhaalbaar Kwaliteitselement Overige waterflora Overige waterflora Motivering per motiveringsgrond: Onevenredig kostbaar Het waterschap ontvangt jaarlijks circa 80 miljoen aan inkomsten uit de heffingen. Bij de uitvoering van haar taken kiest het bestuur voor een verdeling waarbij 48% hiervan wordt besteed aan waterkwaliteit. Daarvan gaat 30 miljoen naar de waterzuivering in het beheergebied, 7 miljoen naar het op orde houden van de waterkwaliteit en 0,5 miljoen naar aanvullende inrichtingsmaatregelen. Hierbij hoort een investeringsniveau van nieuwe maatregelen van circa 4 miljoen per jaar. De inrichtingsmaatregelen voor de KRW zijn geselecteerd op kosten-effectiviteit en de totale lijst is vastgelegd in de waterbeheerplannen De uitsplitsing naar waterlichamen heeft geresulteerd in de maatregelen van het waterschap, zoals weergegeven in de factsheet voor de periode De overige maatregelen staan na 2021 gepland, omdat eerdere uitvoering disproportioneel kostbaar is. Technisch onhaalbaar Grondverwerving is volgens bestuurlijke afspraken op basis van vrijwilligheid. Doelverlaging Conform beleidsafspraken wordt voor 2021 niet overgegaan tot doelverlaging. Tijdelijke achteruitgang Wordt er beroep gedaan op art. 4.6 KRW m.b.t. tijdelijke achteruitgang? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.6 KRW. Nieuwe ontwikkelingen Wordt er beroep gedaan op art. 4.7 KRW m.b.t. nieuwe veranderingen in fysische omstandigheden van het waterlichaam? Er wordt geen beroep gedaan op art. 4.7 KRW. Naam waterlichaam: Othene Code waterlichaam: NL23_OTHNE pagina 283 van 292

284 Factsheet: NL23_PAAL Paal -DISCLAIMER- Deze factsheet behoort bij het ontwerp water(beheer)plan. De hier weergegeven 2014 en de realisatie van de maatregelen in de periode zijn gebaseerd op de meest recente gegevens. In de loop van 2015 zullen deze onderdelen worden geactualiseerd op basis van de dan beschikbare gegevens. 1. Basisgegevens Dit onderdeel beschrijft de kenmerken en de status van het waterlichaam en geeft informatie over de beschermde gebieden, die een relatie met het waterlichaam hebben. Naam: Paal Code: NL23_PAAL Deelstroomgebied: Waterbeheerder: Provincies: Gemeenten: Schelde Provincie Zeeland Hulst Type: Status: M30 (Zwak brakke wateren) Sterk Veranderd Wateronttrekking t.b.v. menselijke consumptie: Nee Naam waterlichaam: Paal Code waterlichaam: NL23_PAAL pagina 284 van 292