Afrekenen met ongewenst gedrag

Transcriptie

1 Afrekenen met ongewenst gedrag VoORkomen is beter dan genezen 1 Agenda Wat is ongewenst gedrag? Waarom zou je er iets aan doen? Wat kun je er aan doen? Rol OR 2 Wie ben ik? Marianne van der Meulen Vertrouwenspersoon, trainer en coördinator Vertrouwenspersonen bij Merlijn Merlijn: trainingen en professionals op gebied van gebied van medezeggenschap en conflicthantering 3 1

2 Wat is ongewenst gedrag? Ongewenste omgangsvormen, ook wel Sociale Integriteit (Seksuele) Intimidatie Pesten Agressie Discriminatie Gedrag is ongewenst als het als ongewenst wordt ervaren 4 Wat is ongewenst gedrag? Niet integer handelen, ook wel Zakelijke Integriteit Misstanden Fraude Diefstal Enz

3 Waarom zou je er iets aan moeten doen? Psychische gevolgen voor medewerker en omgeving zijn groot Er zijn 200 zelfmoorden per jaar direct te herleiden naar pesten op het werk Hoge kosten, voor medewerker, werkgever en maatschappij De wetgever eist het, dus mogelijke juridische sancties. 7 Kosten voor medewerker - Verlies aan tijd en kwaliteit van leven door ziekte - Kosten vanwege medische behandeling of aanpassingen die niet vergoed worden - Salarisverlies 8 Kosten voor werkgever Loondoorbetaling bij ziekteverzuim Verlies van productiviteit als een werknemer, ondanks ziekte, toch naar het werk gaat Verzuimbegeleiding, verzuimregistratie, arbodienstverlening, re-integratie etc. Kosten voor aanpassing van het werk, inclusief voorzieningen op het werk Kosten van vervanging of verschuiving van personeel Juridische en administratieve kosten 9 3

4 Kosten voor maatschappij - Kosten van arbeidsongeschiktheidsuitkeringen - Kosten van medische behandeling en ondersteuning 10 Juridische verplichting Burgerlijk Wetboek (BW) Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) Arbeidsomstandighedenbesluit (Arbobesluit) Grondwet Diverse wetten Gelijke Behandeling Wetboek van Strafrecht Wet Huis voor Klokkenluiders 11 Nog wat cijfers PSA speelt in 2015 een rol in 22% van het totaal aan verzuimde werkdagen in Nederland, tegen 12% voor fysieke belasting. Een gemiddeld verzuimpercentage hoger dan 5% komt o.a. vooral voor als de werknemer de dupe is van lichamelijk geweld, intimidatie en/of pesten door leidinggevende of collega( s). In 2014 waren werknemers (7,8 procent) het slachtoffer van pesterijen. Dit levert werkgevers een kostenpost van 900 miljoen euro op aan loondoorbetaling. Bijna een kwart van de werknemers (1,6 miljoen) heeft te maken met agressie en geweld op het werk door derden. 12 4

5 Wat kun je er aan doen? Eisen inspectie SZW Actuele RI&E Gedragsregels Voorlichting aan leidinggevenden over ongewenst gedrag en controle op naleving Goed opgeleide vertrouwenspersoon, die bekend is en gemakkelijk te vinden Klachtenregeling die bekend is Afspraken over aanpak van daders Voorlichting aan medewerkers over ongewenst gedrag 13 Actuele RI&E Brengt in kaart hoe groot het risico op ongewenste omgangsvormen is. Inventariseert of medewerkers last hebben van ongewenste omgangsvormen, bijvoorbeeld door medewerkerstevredenheidsonderzoek of door analyses van incidentmeldingen en ziekteverzuimgegevens. Beschrijft maatregelen welke genomen worden om het risico te minimaliseren. 14 Gedragsregels Welke normen en waarden gelden Welke omgangsvormen worden niet geaccepteerd Wat gebeurt er als deze afspraken niet worden nagekomen 15 5

6 Voorlichting aan leidinggevenden over ongewenst gedrag en controle op naleving Vroegtijdig herkennen van en ingrijpen bij ongewenste omgangsvormen voorkomt heel veel ellende Er moet getoetst worden of leidinggevenden er ook echt iets mee doen Leidinggevenden zijn vaak onderdeel van het probleem 16 Goed opgeleide vertrouwenspersoon, die bekend is en gemakkelijk te vinden Iedere werkgever moet minimaal één onafhankelijke vertrouwenspersoon aanstellen Interne of externe vertrouwenspersoon Niet verenigbaar met rol van OR lid, directie, HR De vertrouwenspersoon moet makkelijk benaderbaar zijn, onafhankelijk en deskundig Voor iedereen moet duidelijk zijn wie de vertrouwenspersoon is, hoe die is te bereiken en hoe een werknemer een melding kan doen 17 Taken vertrouwenspersoon Opvang en begeleiding van slachtoffers van ongewenst gedrag Voorlichting over ongewenste omgangsvormen en rol vertrouwenspersoon Gevraagd en ongevraagd advies 18 6

7 Klachtenregeling Beschrijft hoe en waar medewerkers een klacht kunnen indienen. Behandeltermijn Anonimiteit of niet Hoe is klachtencommissie georganiseerd. Leden zijn onafhankelijk, deskundig en onpartijdig Zorg dat de klachtenregeling op een vaste, zichtbare plek is terug te vinden Wijs medewerkers actief op het bestaan van de klachtenregeling 19 Rol OR Artikel 28, lid 1 WOR: OR moet erop toezien dat de werkgever zich aan de wettelijke bepalingen houdt. Werkgevers zijn wettelijk verplicht om beleid te voeren dat psychosociale arbeidsbelasting (PSA) voorkomt en tegengaat. Artikel 27 WOR geeft OR instemmingsrecht voor elk voorgenomen besluit tot vaststelling, wijziging of intrekking van: d. een regeling op het gebied van de arbeidsomstandigheden, het ziekteverzuim of het reïntegratiebeleid (RI& E, gedragscode); j. een regeling op het gebied van de behandeling van klachten Artikel 23, lid 3 WOR geeft OR initiatiefrecht, bijvoorbeeld om een voorstel te doen om een vertrouwenspersoon aan te stellen of concrete verbeterpunten voor te leggen wat betreft het huidige beleid op dit gebied of de invulling van de functie. 20 Wat kan de OR doen? Loop de punten van de inspectie SZW na en neem waar nodig actie Doe de Zelfinspectie Pesten, Discriminatie en Seksuele Intimidatie ( Als er geen signalen zijn van ongewenst gedrag: wees alert Wees betrokken bij de benoeming van de vertrouwenspersoon Regel dat de vertrouwenspersoon jaarlijks een geanonimiseerd verslag uitbrengt met o.a. een overzicht van de aangekaarte onderwerpen 21 7

8 Wat is ongewenst gedrag? Niet integer handelen, ook wel Zakelijke Integriteit Misstanden Fraude Diefstal Enz. Bij zakelijke integriteit is organisatie of samenleving de benadeelde Bij sociale integriteit is persoon de benadeelde 22 Wat is integriteit? 23 Wet Huis voor Klokkenluiders Alle organisaties met meer dan vijftig werknemers moeten een interne meldprocedure te hebben Meldprocedure behelst onder meer dat meldingen vertrouwelijk behandeld moeten worden Wijst meldpunt aan De melder mag door zijn melding geen benadeling ondervinden Heeft betrekking op misstanden (Potentiële) melder moet in vertrouwen kunnen sparren, dit kan vertrouwenspersoon zijn 24 8

9 Rol OR bij Klokkenluidersregeling. Artikel 27 WOR: De ondernemer behoeft de instemming van de ondernemingsraad voor elk door hem voorgenomen besluit tot vaststelling, wijziging of intrekking van: m. een procedure voor het omgaan met het melden van een vermoeden van een misstand, als bedoeld in artikel 2, eerste lid, van de Wet Huis voor Klokkenluiders. 25 Vragen? In de pauze In de workshop 26 9