Eenvoudig Beter Oog op de Omgevingswet Nieuwsmail nr. 20, februari 2014

Transcriptie

1 Oog op de Omgevingswet Eenvoudig Beter Oog op de Omgevingswet Nieuwsmail nr. 20, februari 2014 Nieuwsmail interdepartementaal Programma Eenvoudig Beter. Voor professionals bij de overheid, maatschappelijke organisaties of in het bedrijfsleven. Over ontwikkeling Omgevingswet, Crisis- en herstelwet en vernieuwing omgevingsrecht. Inhoud Inhoud Raad van State komt met advies over wetsvoorstel Omgevingswet Geef die pen door! Column: De Omgevingswet, een gerecht met meer smaak en variatie Verkenning implementatie Omgevingswet nu al van start Marktpeiling implementatie Omgevingswet Wijziging Activiteitenbesluit leidt tot meer duidelijkheid, minder lasten en betere uitvoering VVM rapporteert over uitkomsten Dag van de Omgevingswet Cultureel Erfgoed en de Omgevingswet Agenda Interessante publicaties Raad van State komt met advies over wetsvoorstel Omgevingswet Het advies van de Raad van State op het wetsvoorstel Omgevingswet zag half januari het licht. Eerste reactie van programma-directeur Edward Stigter: Het is een

2 stevig en omvangrijk advies, dat ook aanbevelingen over inhoud en vervolgproces omvat. We gaan het advies de komende maanden zorgvuldig analyseren en bespreken. De politieke keuzes die daarbij gemaakt moeten worden leiden tot het zogenoemde nader rapport en tot een gewijzigd wetsvoorstel Omgevingswet. We hopen het gewijzigde wetsvoorstel in juni aan de Tweede Kamer te kunnen aanbieden. Maar voor die tijd moet er nog heel wat gebeuren. Hoe gaat dat nu in de praktijk in zijn werk? Eerst zijn de verschillende onderdelen van het advies naar inhoud verdeeld onder de medewerkers van de programma-directie Eenvoudig Beter die zich met het opstellen van het wetsontwerp bezig houden. Vervolgens kregen zij de opdracht om met notities te komen waarin onder meer de hoofdpunten van het advies en de voorgestelde hoofdlijn voor het verwerken daarvan. Een inventarisatie van politieke beslispunten en een opsomming van waar aanvullende acties nodig zijn is gemaakt en geland in een stuk voor de minister met de hoofdlijnen van het advies en de wijze waarop daarmee zou kunnen worden omgegaan. Nu de minister akkoord is volgt het echte werk: herschrijven, schrappen of juist toevoegen, kortom schaven tot er een wetsvoorstel ligt dat aan de Tweede Kamer kan worden aangeboden. Het advies van de Raad van State en de reactie van de regering daarop (het zogenoemde nader rapport), worden tegelijk - met de indiening van het wetsvoorstel Omgevingswet - openbaar.

3 Geef die pen door! In 2014 maken we ruimte in onze nieuwsmail voor lezers om hun mening te geven over de stelselherziening omgevingsrecht. We doen dit onder de noemer Geef die pen door!. Chris Kuijpers, directeur-generaal milieu en internationaal bijt het spits af. In de volgende nieuwsmail reageert Anne-Marie Klijn van advocatenkantoor Boekel de Nerée. Zij nodigt op haar beurt een andere lezer uit. Wilt u ook graag een keer uitgenodigd worden om uw visie te geven op een onderwerp dat met de Omgevingswet te maken heeft? U kunt dat kenbaar maken aan de redactie van de Nieuwsmail, postbus.eenvoudigbeter@minienm.nl. Column: De Omgevingswet, een gerecht met meer smaak en variatie Kookboeken waarin de leefomgeving in kaart is gebracht en waarmee je als burger zelf aan de slag kunt om mee te bepalen hoe die leefomgeving er uit moet komen te zien. Ik zou zelf niet zo snel op het idee zijn gekomen. De gemeente Apeldoorn wel en zij hebben het idee ook uitgevoerd. Daarmee heeft de Veluwse plaats de Nu al Eenvoudig Beter-trofee 2013 gewonnen die eind vorig jaar door minister Schultz is uitgereikt. Wat hebben die kookboeken van Apeldoorn te maken met de stelselherziening van het omgevingsrecht? Een heleboel. De kookboeken beogen hetzelfde als wat we willen bevorderen met de Omgevingswet: meer ruimte maken in de leefomgeving voor initiatieven. Met als uitgangspunt: kijk naar wat kan, en niet naar wat niet

4 kan. Met borging van ruimtelijke kwaliteit door inspiratie in plaats van door regelgeving. Natuurlijk zijn er al heel veel goede ideeën van gemeenten, provincies en waterschappen in deze richting. Daarvan getuigen ook de andere voorbeeldprojecten van Nu al Eenvoudig Beter. Van nieuwe manieren om de omgeving te betrekken bij plannen en stroomlijning tot integratie van procedures en het schrappen van regels. Maar als we op deze manier ook tot een beter en eenvoudiger omgevingsrecht kunnen komen, is er dan nog wel een nieuwe Omgevingswet nodig? Mijn antwoord is: ja, dat is nodig. We kunnen het omgevingsrecht veel overzichtelijker en gebruiksvriendelijker maken dan het nu is. Door een groot aantal bestaande wetten en regels samen te brengen in de Omgevingswet. Door inconsistenties weg te nemen, procedures gelijk te schakelen en nog veel meer. Daardoor wordt het ook gemakkelijk om integraal te werken en sneller tot besluitvorming te komen over vergunningen en projecten. Het gerecht dat dit oplevert biedt meer smaak en variatie. Precies wat we nodig hebben! Vind je ook niet Anne-Marie Klijn? * Chris Kuijpers, directeur-generaal milieu en internationaal I&M *Anne-Marie Klijn is advocate en partner bij Boekel de Nerée en gespecialiseerd in bestuurs- en omgevingsrecht. Zij heeft zitting in de Adviescommissie wonen en cultuur, een van de vijf adviescommissies die de stelselherziening omgevingsrecht begeleiden.

5 Verkenning implementatie Omgevingswet nu al van start Hoe landt de Omgevingswet straks bij gemeenten, provincies, waterschappen en bedrijven? Zo n implementatie is niet niks en veel overheden stellen daar nu al vragen over. Daarom is Rijkswaterstaat van het ministerie van Infrastructuur en Milieu begonnen met de verkenning voor de implementatie. Het maken van de Omgevingswet is een omvangrijke en ingewikkelde klus, maar zorgen voor een goede implementatie is zeker zo n grote uitdaging. Het succes van de Omgevingswet bewijst zich immers pas in de praktijk. Een juridisch goede wet is daarvoor een stevige basis, maar nog geen garantie dat de verbeterdoelen van de wet worden gerealiseerd. Ervaring leert dat een goede implementatie van een nieuwe wet veel voorbereiding vraagt. Daarom heeft het ministerie van Infrastructuur en Milieu aan Rijkswaterstaat gevraagd nu al een verkenning uit te voeren. Binnen de verkenning wordt een eerste inventarisatie gemaakt wat gemeenten, provincies, waterschappen en andere partijen nodig hebben om te kunnen werken met de nieuwe wet. Belangrijk hierin zijn: begeleiding bij de invoering van nieuwe regels en de nieuwe werkwijze die de wet met zich meebrengt, een informatiepunt (helpdesk/website), digitalisering van alle informatie en heldere kaders voor uitvoering van vergunningverlening, toezicht en handhaving (afgekort

6 VTH). Ook wordt onderzocht hoe de implementatie kan plaatsvinden: moet dat helemaal een overheidstaak zijn, wordt het een publiek-private samenwerking of kun je alle of sommige onderdelen ervan helemaal aan de markt overlaten? De projectmedewerkers van de verkenning zijn de afgelopen maanden intensief aan de slag gegaan om in beeld te brengen wat de impact is van de wet op het werk van bijvoorbeeld medewerkers bij gemeenten, provincies en waterschappen. Welke digitale informatiesystemen zijn noodzakelijk om de wet goed te kunnen uitvoeren? Wat zijn de voor- en nadelen van diverse bestaande informatiepunten? Met mensen die straks de wet moeten toepassen, is overlegd hoe zij daarin ondersteund willen worden: via trainingen, regiobijeenkomsten, cursussen, een congres, een helpdesk of bijvoorbeeld een pilot. In april 2014 levert Rijkswaterstaat het eindrapport op, waarin verschillende alternatieven worden beschreven. Op basis daarvan kan de minister van I en M samen met de koepels van gemeenten, provincies en waterschappen besluiten hoe de implementatie het beste kan plaatsvinden. Ook zal dan een besluit worden genomen over het vervolg van de voorbereidingen op de implementatie. Kijk op als u op de hoogte wilt blijven.

7 Marktpeiling implementatie Omgevingswet Rijkswaterstaat zoekt marktpartijen die mee willen denken over de rol van de markt bij de implementatie van de Omgevingswet. Op vrijdag 14 maart organiseert RWS een bijeenkomst voor alle bedrijven en (advies)bureaus die een rol kunnen spelen bij de uitvoering van deze implementatie. Bijvoorbeeld adviesbureaus voor de leefomgeving, communicatiebureaus, trainingsbureaus, scholingsinstituten en bedrijven die de uitvoering van een helpdesk doen. Op basis van inbreng van alle doelgroepen werkt het project verkenning de alternatieven uit voor de deelprojecten invoeringsbegeleiding, informatiepunt, digitale voorzieningen, verantwoordelijkheid, sturing en uitvoering. Voordat de resultaten van deze verkenning worden opgeleverd gaat Rijkswaterstaat graag met marktpartijen in gesprek. Dat gebeurt op basis van concreet uitgewerkte alternatieven. Vragen die aan de orde komen zijn: Wat vindt u? Moet de regie over de implementatie bij de overheid liggen? Wat kan er aan de markt worden overgelaten? Hoe moet een informatiepunt worden ingericht? De bijeenkomst vindt plaats op 14 maart van uur in LEF centrum Rijkswaterstaat, Gebouw Westraven, Griffioenlaan 2 in Utrecht. Bedrijven die graag mee willen denken, kunnen zich tot en met 7 maart a.s. aanmelden bij Stina Larsson, omgevingsmanager van de Verkenning bij Rijkswaterstaat: stina.larsson@rws.nl.

8 Wijziging Activiteitenbesluit leidt tot meer duidelijkheid, minder lasten en betere uitvoering Met het Besluit van 6 januari 2014 tot wijziging van het Activiteitenbesluit milieubeheer, Besluit omgevingsrecht en enkele andere besluiten is een aantal extra activiteiten onder de reikwijdte van het Activiteitenbesluit gebracht. Dat betekent minder vergunningen en meer uniforme regels. Naar verwachting zal de gewijzigde regeling op 1 maart 2014 in werking kunnen treden. Lastenverlichting ontstaat doordat lozingen vanuit rioolwaterzuivingsinstallaties voortaan niet meer vergunningplichtig zijn. Bovendien hoeven bedrijven die afgedankte motoren, brom- en snorfietsen willen recyclen voortaan niet meer de uitgebreide procedure voor de omgevingsvergunning te doorlopen. Dat scheelt tijd en geld. Anders dan bij de demontage van auto s viel de demontage van motoren, brom- en snorfietsen niet onder de algemene regels van het Activiteitenbesluit. Hierdoor waren demontagebedrijven gedwongen een omgevingsvergunning met uitgebreide procedure aan te vragen hetgeen extra administratieve lasten met zich mee bracht. Met de aankomende wijziging van het Activiteitenbesluit gelden voor de demontage van motoren, brom- en snorfietsen zoveel mogelijk dezelfde regels als voor demontage van autowrakken.

9 VVM rapporteert over uitkomsten Dag van de Omgevingswet De Omgevingswet bundelt het milieu- en ruimtebeleid met als rode draad het bieden van ruimte aan ontwikkelingen. Het gaat om een grote wetgevingsoperatie waarvan nog lang niet alles in kannen en kruiken is. Dit stelt de brochure Plussen en minnen van een megawet in wording van de VVM, het netwerk van milieuprofessionals. Het is een verslag van de Dag van de Omgevingswet op 10 oktober Het boekje bevat niet alleen hoofdpunten van de inleidingen en discussies, ook wordt ingegaan op de aandachtspunten voor het verdere traject van het wetsvoorstel. Het eerste exemplaar van de bundel is half januari in ontvangst genomen door voormalig milieuminister Ed Nijpels, nu voorzitter van de Adviescommissie milieu, energie en duurzaamheid. Nijpels noemde bij die gelegenheid het proces naar de Omgevingswet juridisch buitengewoon ingewikkeld, maar een goed initiatief. Het is geen conserverende wet gericht op het behouden van de status quo, maar juist gericht op het mooier en beter maken van ons land. Wel wees hij op het belang van een goede implementatie. Het gaat niet alleen om het opstellen van goede regels, maar ook hoe die worden toegepast. In de praktijk kunnen de doelstellingen van een wet, al is deze nog zo goed, alsnog worden ondergraven. Volgens medeorganisator van de Dag van de Omgevingswet Daniëlla Nijman blijkt uit het boekje dat de doelstelling van de Omgevingswet van harte wordt onderschreven, maar is er bezorgdheid over wat er in de praktijk van terecht komt. Hoe gaan gemeenten er

10 bijvoorbeeld voor zorgen dat een integrale vergunning meer is dan een optelsom van apart voorbereide onderdelen? En hoe wordt de aanvrager weer zodanig in dit proces betrokken dat hij zijn plannen goed kan toelichten? Daarnaast staat de wens van bestuurlijke afwegingsruimte op lokaal niveau op gespannen voet met het bereiken van milieuwinst en een betere leefomgevingskwaliteit. Niet alle milieuprofessionals hebben er vertrouwen in dat het lokaal bestuur deze belangen voldoende gewicht zal geven. De wetstekst is daarom slechts één ingrediënt om de gewenste verbeterslag te maken. Vertrouwen en veranderingen in de bestuurscultuur worden onmisbaar gevonden. De VVM organiseert in 2014, op 2 oktober, opnieuw een editie van de Dag van de Omgevingswet.

11 Cultureel erfgoed en de Omgevingswet Op woensdag 22 januari was er in het gebouw van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed in Amersfoort een druk bezochte (ca. 140 mensen) informatiebijeenkomst over de Omgevingswet, toegespitst op de relatie met cultureel erfgoed. De bijeenkomst was georganiseerd door het ministerie van OCW en Eenvoudig Beter. Tijdens de bijeenkomst zijn video-opnames gemaakt van de presentaties van EBmedewerkers. Als u benieuwd bent hoe het omgevingsplan in de Omgevingswet gaat werken of hoe het Besluit kwaliteit leefomgeving er gaat uitzien, kijk dan naar de filmpjes die beschikbaar zijn via You Tube. Alle presentaties zijn beschikbaar via onze website. Agenda 20 februari 2014: praktijkprogramma Nu al Eenvoudig Beter: Eén ruimtelijk advies De beoordeling van een ruimtelijk plan van een initiatiefnemer is voor een gemeente of provincie vaak een hele klus. Allerlei instanties brengen advies uit. Vaak zijn die adviezen niet tegelijkertijd klaar en niet met elkaar in lijn. Probeer daar als overheid maar eens iets van te maken. Deze bijeenkomst gaat over de mogelijkheid en het belang van integraal ruimtelijk advies. In de Omgevingswet wordt gepraat over de mogelijkheid om een integrale adviescommissie in te stellen voor adviezen over ruimtelijke ingrepen. De Groningse adviesorganisatie Libau werkt al enkele jaren op deze manier, naar ieders volle tevredenheid.

12 Libau adviseert gemeenten en provincie over ruimtelijke vraagstukken, vanuit een integrale benadering van stedenbouw, landschap, welstand, cultuurhistorie en archeologie. Meer informatie en aanmelden bij Landwerk. Interessante publicaties Op onze website zijn alle rapporten en artikelen te vinden onder publicaties. Awb en ruimte De publicatie Awb en ruimte behandelt de belangrijkste leerstukken, begrippen en procedures uit de Algemene wet Bestuursrecht (Awb) waarbij de koppeling gelegd wordt tussen deze wet en de praktijk van diegene die werkzaam is in het ruimtelijk ordeningsrecht. Daarbij wordt steeds verwezen naar de meest actuele jurisprudentie van dit moment. (Berghauser Pont, 17 januari 2014) Zie ook: mr. L.H.J. Baars, Awb en ruimte, Berghauser Pont Publishing, Colofon Uitgave communicatie programmadirectie Eenvoudig Beter. Frequentie varieert. Redactie: Paula de Jonge en Daniella Altman telefoon: Wil je deze nieuwsbrief niet meer ontvangen? Meld je dan hier af.

13 Dit bericht kan informatie bevatten die niet voor jou is bestemd. Indien je niet de geadresseerde bent of dit bericht abusievelijk aan je is toegezonden, word je verzocht dat aan de afzender te melden en het bericht te verwijderen. De Staat aanvaardt geen aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die verband houdt met risico's verbonden aan het elektronisch verzenden van berichten. This message may contain information that is not intended for you. If you are not the addressee or if this message was sent to you by mistake, you are requested to inform the sender and delete the message. The State accepts no liability for damage of any kind resulting from the risks inherent in the electronic transmission of messages.