Een cognitief gedragstherapeutisch behandelprotocol voor jongeren met een selectieve en/of restrictieve voedselinname stoornis (ARFID)

Transcriptie

1 Een cognitief gedragstherapeutisch behandelprotocol voor jongeren met een selectieve en/of restrictieve voedselinname stoornis (ARFID) Eline de Haan & Diana Kroes

2 Wie zijn we en wat willen we het komende uur doen AGENDA Introductie Experiment met vrijwilligers Kennismaking met het behandelprogramma Uitvoeren van enkele technieken Vragen?

3 Eet- en voedingstoornissen Anorexia nervosa Boulimia nervosa Eetbuistoornis Pica Ruminatiestoornis ARFID Andere gespecificeerde voedings- of eetstoornis Ongespecificeerde voedings- of eetstoornis

4 DSM-IV: DSM-IV Voedingsstoornissen op zuigelingenleeftijd of vroege kinderleeftijd Voedingsstoornis waarbij betrokkene er nooit in slaagt voldoende te eten met een in significante mate uitblijven van gewichtstoeneming of een significant gewichtsverlies gedurende ten minste één maand. Het gedrag is niet het gevolg van een bijkomende gastrointestinale ziekte of een somatische aandoening (bijvoorbeeld oesophagusreflux). De stoornis is niet eerder toe te schrijven aan een andere psychische stoornis (bijvoorbeeld ruminatiestoornis) of door een tekort in beschikbaar voedsel. Het begin ligt voor het zesde jaar.

5 DSM V Avoidance Restrictive Food Intake Disorder Vermijdende/restrictieve voedingsinnamestoornis

6 DSM-IV: A) Een eet- of voedingsstoornis (zoals een duidelijk gebrek aan interesse in eten of voedsel, vermijden van voedsel vanwege de sensorische kenmerken ervan, zorgen over de aversieve gevolgen van het eten) die blijkt uit een persisterend niet voorzien in de eigen voedings- en/of energiebehoeften, samenhangend met een (of meer) van de volgende kenmerken: (1) Significant gewichtsverlies (of het niet kunnen bereiken van de te verwachten gewichtstoename, of achterblijvende groei bij kinderen). (2) Significante voedingsdeficiëntie (3) Afhankelijkheid van enterale sondevoeding of orale voedingssupplementen (4) Een duidelijk interfereren met het psychosociale functioneren. B) De stoornis kan niet beter worden verklaard doordat er te weinig voedinsgmiddelen beschikbaar zijn of door een ermee samenhangende cultureel gesanctioneerde gewoonte. C) De eetstoornis treedt niet uitsluitend op in het beloop van anorexia nervosa of boulimia nervosa en er zijn geen aanwijzingen voor een stoornis in de wijze waarop het lichaamsgewicht of de lichaamsvorm wordt ervaren. D) De eetstoornis kan niet worden toegeschreven aan een gelijktijdig optredende somatische aandoening en kan niet beter worden verklaard door een andere psychische stoornis. Wanneer de eetstoornis zich voordoet binnen de context van een andere aandoening of stoornis, is de ernst van de eetstoornis groter dan wat normaal bij deze aandoeningen of stoornissen wordt gezien en is afzonderlijke aandacht gerechtvaardigd.

7 Onze hele behandeling staat in het teken van..verwachtingen

8 Experiment deel 1

9 Onderzoek Case serie N=11 Twee onderzoeksvragen: 1. Is er een afname van de ARFID criteria? 2. Heeft er disconfirmatie plaatsgevonden en is er een correlatie tussen disconfirmatie, voedingsintake en angstafname

10 Conclusies 1. Afname ARFID criteria? 10 deelnemers in remissie 10 deelnemers hadden een gezond gewicht Allen geen medische voeding meer nodig Allen een gevarieerd voedingspatroon Allen een afname van neofobie, sommigen onder de klinische grens

11 Conclusies 2. Correlaties? Positieve correlatie tussen angstreductie en afname geloofwaardigheid van disfunctionele cognities Negatieve correlatie tussen angstreductie en voedingsinname Negatieve correlatie tussen afname geloofwaardigheid en toename voedingsinname

12 Experiment deel 2

13 Behandelprogramma Pre-therapeutische fase (diagnostiek en doelen) Behandelfase (dagbehandeling 4 weken) Individueel Groep Ouder(s) en jongere Ambulant natraject ( 4 weken)

14 Pre-therapeutische fase Voedselselectiviteitstest Weerstandshiërarchie Cognities in kaart brengen Aan de hand van CCM als CS, dan US Geloofwaardigheid van cognities.

15 Voedselselectiviteitstest

16 Individuele sessies Drie maal per dag, vier weken. Centraal staat: Disconfirmatie van disfunctionele cognities en aanleren van nieuwe associaties Veranderen van gedrag

17 Exposure en gedragsexperiment Het toetsen van bepaalde gedachten of overtuigingen over voeding of voedingssituaties. Het onderzoeken van de Als CS, dan US verwachting. Registreren van geloofwaardigheid. Verwachtingsdisconfirmatie in z.v.m. contexten. Eerst samen met de cliënt en daarna als huiswerkopdracht. Maximaal ontkrachten van gevreesde gevolgen.

18 Experiment deel 3

19 Groepssessies Eenmaal per dag Centraal staat: Leren van elkaar Waarnemen van veranderingen

20 Oudersessies Eenmaal per week Centraal staat: Ouders informeren over behandelsessies Generalisatie van geleerde Waarnemen van veranderingen Ouders als hulpbron

21 Ambulant natraject 4 weken,2 maal per week Centraal staat: Bijstellen en leren toepassen van terugvalpreventieplan Begeleiding telefonisch, Quli of poli-klinisch

22 Terugvalpreventieplan De jongere voorbereiden op een mogelijke terugval. Samen in kaart brengen van risicofactoren, uitlokkers en voortekenen van terugval.