Trading our health away Handeltje in gezondheid?

Transcriptie

1 Trading our health away Handeltje in gezondheid?

2 Inhoud I. Is het erg, dokter? 1. Neem de pols : Begrippen definiëren 2. Documentaire : Helse visserij 3. Quiz : De beweegredenen voor vrijhandel 4. Sprekende beelden : Verborgen bedreigingen voor de volksgezondheid 5. Health Cafe : Vrijhandel en de gezondheid 6. Naar de rechtbank: een argumentatie opbouwen II. Uitwegen Brainstorming : Een eerlijkere handel? 2. Theater: Het volksverzet 3. Tijdslijn: En wij?

3 I. IS HET ERG, DOKTER?

4 NEEM DE POLS: Begrippen definiëren

5 DOCUMENTAIRE : Helse visserij

6 Une pêche d'enfer

7 QUIZ : De beweegredenen voor vrijhandel

8 Ons economisch systeem Onderneming = + winst + competitief Mogelijkheden : - productiekosten lonen of ontslag werknemers grondstoffenkosten - onderneming gaat op zoek naar andere marktsegmenten

9 Ons economisch systeem Sommige ondernemingen = economische reuzen monopolie bv : Monsanto (GGO leader : 70% marktaandeel)

10 Vraag 1 : Vergelijk de omzet van Royal Dutch Shell in 2011 met het nominale BBP van Noorwegen? a. 375,6 vs 390 b. 478,5 vs 496 c. 484,5 vs 479 d. 396,7 vs 384

11 Vraag 1 : macht van multinationals Antwoord: 484,49 miljard dollar en 479 miljard dollar respectievelijk Onderneming Omzet in 2011 (in miljard dollar) Nominaal BBP in 2011 (in miljard dollar)landen Land Royal Dutch Shell (1ste) 484, Noorwegen Exxon Mobil (2de) 452, Oostenrijke Wal-Mart Stores (3de) 446, Zuid-Afrika / / 529 België

12 Vraag 1 : macht van multinationals Multinationals : druk op overheden uit het Noorden om vrijhandelsakkoorden af te sluiten groter marktaandeel, lage loonarbeid, beter toegang tot grondstoffen

13 Vraag 2 : Hoe groot was het aandeel van de uitvoer van goederen en diensten in Europa als percentage van het BBP in 2011? a. 13,6% b. 44,4% c. 58,7% d. 79,4%

14 Vraag 2 : Nieuw marktaandeel Antwoord: 44,4% België : 84% wereldwijde export in miljoen dollar

15 Vraag 2 : Nieuw marktaandeel Vrijhandelsakkoord : - Goederen gemakkelijker te verkopen op nieuwe markten - Competitieve prijzen Schaalvoordelen Betere technologieën (bv : mechanisering) Subsidies van overheid Dumpingpraktijken (goederen exporteren aan een prijs die lager ligt dan de prijs in het land waarin ze gemaakt zijn) Vernietiging van lokale productie (die duurzamer is) Onteigening van kleine boeren

16 Vraag 3: Is het aantal delokaliseringen van Amerikaanse bedrijven naar Mexico verminderd of toegenomen na het sluiten van de Noord-Amerikaanse Vrijhandelsovereenkomst (NAFTA)? a. met de helft verminderd b. geen verandering c. verdusseld d. verdrievoudigd

17 Vraag 3 : Delokalisatie Antwoord : ze zijn verdrievoudigd Vrijhandelsakkoord: Vergemakkelijkt delokalisatie van bedrijven Lage lonen in het Zuiden Gebrek aan sociale rechten in het Zuiden

18 Vraag 4 : Mijnbouwbedrijven die investeren in de nationale rijkdom van Mali, verzekeren er zich van dat dit land zelfs geen klein deel van de winst ziet. Hoeveel verdienen multinationals, voor elke dollar die de staat ontvangt? a. 0,5 $ b. 1 $ c. 3,5 $ d. 5,5 $

19 Vraag 4 : Goedkope grondstoffen Antwoord : 3,5 dollar Vrijhandelsakkoord : Delokalisatie Plundering van natuurlijke hulpbronnen Bv : Ghanees goud; Anglo-Persian Oil Company; Philips Petroleum en ExxonMobil in Venezuela

20 Vraag 5 : Hoeveel handelsovereenkomsten en vrijhandelsakkoorden traden er tussen en in werking in Europa? a. 12 vs 8 b. 16 vs 13 c. 8 vs 14 d. 10 vs 18

21 Vraag 5 :Groei van Vrijhandelsakkoorden Antwoord : Tussen 1990 en 1999 : 10 en Tussen 2000 en 2013 :18

22 Vraag 5 :Groei van Vrijhandelsakkoorden Staat ven het FTA Aantal voor 2008 FTA ondertekend en Drie in werking getreden Aantal na 2008 Zes Nul Negen FTA in onderhandeling Twee Negen FTA bijna in onderhandeling Nul Een FTA ondertekend maar nog niet in werking getreden

23 Vraag 6 : Waarom stemmen overheden uit het Zuiden ermee in een vrijhandelsakkoord te ondertekenen? a. welzijn van de bevolking, economische groei, druk b. onwetendheid, corruptie, welzijn van de bevolking c. corruptie, druk, propaganda

24 Vraag 6 : aanvaarding van overheden in het zuiden Corruptie van multinationals en overheden uit het Noorden. Druk van overheden uit het Noorden Valse propaganda van EU : FTA= goed voor groei

25 SPREKENDE BEELDEN: Verborgen bedreigingen voor de volksgezondheid

26 Sociale gezondheidsdeterminanten Economische, sociale of milieufactor die de gezondheid positief of negatief beïnvloed

27 NAFTA VS, Mexico, Canada Ondertekend in 1993 en trad in werking in 1994 Doel : economische groei

28 Het Globaal Samenwerkingsakkoord EU-Mexico EU, Mexico Ondertekend in 1997 en trad in werking in 2000 Politieke dialoog geinstitutionaliseerd en de economische en commerciële relaties versterkt Gebaseerd op het respect voor de rechten van de mens

29 Foto 1

30 Foto 1 : Het ontnemen van een basisvoedingsmiddel Sinds 6000 jaar Goedkopere Noord-amerikaanse maïs Invoer van maïs in Mexico Failliet van Mexicaanse maïsboeren Migratie Afhankelijkheid van internationale prijzen GGO

31 Foto 2

32 Foto 2 : Schending van sociale rechten 3500 maquiladoras Lage loonkosten + lage transportkosten Schending van arbeidsvoorwaarden Werklose maïsboeren Zone van geweld en rechteloosheid Afhankelijkheid van de noord-amerikaanse conjunctuur Impact in VS

33 Foto 3

34 Foto 3 : Buitenlandse deelname in de bankensector Situatie in jaren '90 NAFTA : mogelijkheid om 100% van de aandelen van een mexicaanse bank te bezitten 1999 : opgeheven van alle restricties Kwetsbaar voor externe financiële crises Leningen voor particulieren en KMOs Schending van arbeidsvoorwaarden Financiering staatsbedrijven

35 Foto 4

36 Foto 4 : Privatisering van energie 1992 : Mexicaanse wet NAFTA + Het Globaal Samenwerkingsakkoord EU-Mexico Schending van arbeidsvoorwaarden Productie van elektriciteit = voor grote ondernemingen Hogere elektriciteitsfactuur Hernieuwbare energie : milieuvernietiging + veranderd gebruik van grond

37 HEALTH CAFE : vrijhandel en gezondheid

38 NAAR DE RECHTBANK: een argumentatie opbouwen

39 II. UITWEGEN...

40 BRAINSTORMING : Een eerlijkere handel?

41 Mercosur Ondertekend in 1991 en in werking sinds in 1994 Argentinië, Brazilië, Paraguay, Uruguay (1994), Venezuela en Bolivia (2012) Buitengewone leden Economische integratie van het LatijnsAmerikaans continent Vierde economische plaats van de wereld geen machtsverhouding, afstand van de industrielanden

42 ALBA Ondertekend in 2005 Venezuela en Cuba (2005), Bolivia (2006), Nicaragua (2007), de Dominicaanse Republiek (2008), Ecuador, Sint-Vincent, de Grenadines, Antigua en Barbuda (2009) Waarnemers: Haïti, Suriname en Sint-Lucie Regionaal integratieproject op politiek en economisch vlak: Bank, operatie Milagro, Telesur, Yo si puedo eerlijke handel en samenwerking,huishoudelijk gebruik van producten, deelname van de bevolking bij het nemen van de beslissingen, betrekken van het milieu en culturele dimensies

43 THEATER: het volksverzet

44 TIJDSLIJN: En Wij?