PUBLIC. Brussel, 30 januari 2002 (06.02) (OR. fr) RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. 5733/02 Interinstitutioneel dossier: 2001/0114 (CNS) LIMITE

Transcriptie

1 Conseil UE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 30 januari 2002 (06.02) (OR. fr) 5733/02 Interinstitutioneel dossier: 200/04 (CNS) LIMITE PUBLIC DROIPEN 3 CORDROGUE 6 NOTA van: het voorzitterschap aan: de Groep materieel strafrecht nr. vorig doc.: 0372/0 DROIPEN 60 CORDROGUE 45 COMIX /02 DROIPEN CORDROGUE 9 nr. Comv.: COM(200) 259 def. Betreft: Voorstel voor een kaderbesluit van de Raad betreffende de vaststelling van minimumvoorschriften met betrekking tot de bestanddelen van strafbare feiten en met betrekking tot straffen op het gebied van de illegale handel in drugs en precursoren De Groep materieel strafrecht heeft op 23 januari 2002 de bespreking van bovengenoemd ontwerpkaderbesluit voortgezet op basis van de documenten 0372/0 DROIPEN 60 CORDROGUE 45 COMIX 494 en 5297/02 DROIPEN CORDROGUE 9. De Ierse, de Britse en de Deense delegatie maakten een voorbehoud voor behandeling door het parlement. 5733/02 wat/hs/vj DG H III NL

2 De Nederlandse delegatie maakte een algemeen studievoorbehoud en een taalkundig voorbehoud. De Oostenrijkse delegatie maakte een algemeen studievoorbehoud. De Duitse, de Oostenrijkse en de Nederlandse delegatie herhaalden dat de werkingssfeer van het besluit huns inziens beperkt moet worden tot de grote of internationale handel. De Finse en de Oostenrijkse delegatie wezen op de noodzaak om voor precursoren in andere sancties te voorzien dan voor drugs. Met het oog op de verdere behandeling van dit ontwerp heeft het Voorzitterschap op basis van de besprekingen in de groep de tekst opgesteld die is vervat in bijlage dezes. De standpunten van de delegaties staan in de voetnoten. 5733/02 wat/hs/vj 2 DG H III NL

3 BIJLAGE Artikel Definities Voor de toepassing van dit kaderbesluit wordt verstaan onder:. "drugs": alle stoffen bedoeld in de volgende verdragen van de Verenigde Naties: a) het Enkelvoudig Verdrag inzake verdovende middelen van 96 (zoals gewijzigd bij het protocol van 972); b) het Verdrag van Wenen inzake psychotrope stoffen van 97. Eveneens vallen onder dit begrip de stoffen die onder controle zijn geplaatst in het kader van het Gemeenschappelijk Optreden 97/396/JBZ van 6 juni 997, door de Raad vastgesteld op grond van artikel K.3 van het Verdrag betreffende de Europese Unie, betreffende de uitwisseling van informatie, de risicobeoordeling en de controle inzake nieuwe synthetische drugs; 2. "precursoren": elke stof die geregistreerd is overeenkomstig het Verdrag van de Verenigde Naties tegen de sluikhandel in verdovende middelen en psychotrope stoffen van 20 december 988 [of] bedoeld in Verordening nr. 3677/90 van de Raad van 3 december 990 en in Richtlijn 92/09 van de Raad van 4 december 992, met inbegrip van mengsels welke deze stoffen bevatten; 3. "rechtspersoon": lichaam dat deze hoedanigheid krachtens het toepasselijke nationale recht bezit, met uitzondering van staten en andere overheidslichamen bij de uitoefening van hun openbare macht, alsmede met uitzondering van publiekrechtelijke internationale organisaties. Deze nieuwe formulering is bedoeld om de standpunten van de delegaties, die het niet eens zijn over de verwijzing naar het verdrag van de Verenigde Naties dan wel naar de Europese regelgeving, te verzoenen. 5733/02 wat/hs/vj 3

4 Artikel 2 Strafbare feiten op het gebied van de illegale handel in drugs en precursoren. Iedere lidstaat neemt de nodige maatregelen om ervoor te zorgen dat de volgende opzettelijke gedragingen, voorzover illegaal, worden bestraft 2 : a) het produceren, vervaardigen, extraheren, bereiden, aanbieden, te koop stellen, distribueren, verkopen, afleveren, ongeacht de voorwaarden, makelen, doorvoeren, vervoeren, in- of uitvoeren van drugs; b) het kweken van papavers, van cocaplanten of van cannabisplanten met het oog op de productie van drugs; c) het in bezit hebben of aankopen van drugs met het oog op een van de onder a) genoemde activiteiten; d) het vervaardigen, vervoeren of distribueren van apparatuur, materiaal of precursoren in de wetenschap dat deze zullen worden gebruikt voor het illegaal kweken, produceren of vervaardigen van drugs De Duitse delegatie betreurt dat niet langer wordt bepaald dat deze gedragingen de verstrekking aan derden moeten beogen. De Commissie, gesteund door Italië, stelt voor "illegaal" te vervangen door "ongeoorloofd". Voorbehoud van de Duitse, de Oostenrijkse en de Britse delegatie en van de Commissie en studievoorbehoud van de Nederlandse delegatie bij de opneming van materiaal en apparatuur. De Commissie stelt de volgende formulering voor: "het produceren, vervaardigen, bereiden, aanbieden, te koop stellen, distribueren, verkopen, afleveren, ongeacht de voorwaarden, makelen, doorvoeren, vervoeren, in- of uitvoeren van (...) precursoren in de wetenschap dat deze zullen worden gebruikt voor het illegaal kweken, produceren of vervaardigen van drugs". De Franse delegatie, hierin gesteund door de Zweedse en de Griekse delegatie, stelt voor deze kwesties te behandelen in het kader van artikel 3. Zij geeft te kennen dat zij tegen de opneming van precursoren is gekant. Mochten deze toch worden opgenomen, dan dient de lijst te worden uitgebreid tot iedere legale stof die bij of voor het illegaal kweken, produceren of vervaardigen van drugs wordt gebruikt. 5733/02 wat/hs/vj 4

5 2. Iedere lidstaat kan bestraffing van de in lid onder b) en c), genoemde gedragingen achterwege laten wanneer met die gedragingen werd beoogd te voorzien in het persoonlijk gebruik als omschreven in de nationale wetgeving. Artikel 3 Uitlokking, medeplichtigheid en poging. Iedere lidstaat neemt de nodige maatregelen om het uitlokken van, de medeplichtigheid aan en de poging tot het plegen van een in artikel 2 bedoeld strafbaar feit strafbaar te stellen. 2 [2. Een lidstaat kan strafrechtelijke verantwoordelijkheid uitsluiten voor de poging tot het aanbieden of het bereiden van drugs als bedoeld in artikel 2, onder a), alsmede voor de poging tot het in bezit krijgen van drugs als bedoeld in artikel 2, onder c).] Artikel 4 Sancties 3. Iedere lidstaat neemt de nodige maatregelen om ervoor te zorgen dat de in de artikelen 2 en 3 bedoelde strafbare feiten strafbaar worden gesteld met doeltreffende, evenredige en afschrikkende straffen, die aanleiding kunnen geven tot uitlevering. 2. [Het voorzitterschap zal een herziene tekst indienen op basis van de conclusies van de JBZ-Raad van februari 2002.] 2 3 Door het voorzitterschap voorgestelde tekst naar aanleiding van opmerkingen van diverse delegaties die de laatste formulering van artikel 2 te ruim vonden. De Zweedse, de Deense, de Duitse, de Oostenrijkse en de Finse delegatie wensen dat artikel 2, onder d), wordt uitgesloten van deze verwijzing. Diverse delegaties hebben erop gewezen dat het nodig kan zijn de in artikel 2 bedoelde strafbare feiten nader te diversifiëren om de straffen gemakkelijker op de ernst van de desbetreffende feiten te kunnen afstemmen. 5733/02 wat/hs/vj 5

6 3. De lidstaten voorzien ook in de nodige maatregelen om ervoor te zorgen dat beslag wordt gelegd op stoffen die het voorwerp uitmaken van illegale handel in drugs en precursoren, instrumenten en goederen die voor die handel zijn gebruikt, opbrengsten en voordelen die rechtstreeks of onrechtstreeks uit die handel zijn verkregen of bezittingen waarvan de waarde overeenkomt met die stoffen, instrumenten, goederen, opbrengsten en voordelen. 4. De lidstaten kunnen tevens voorzien in de mogelijkheid om naast [of in de plaats van] vrijheidsstraffen boetes op te leggen. Artikel 5 Verzwarende omstandigheden Onverminderd andere in de nationale wetgevingen van de lidstaten omschreven verzwarende omstandigheden merken de lidstaten voor de in artikelen 2 en 3 bedoelde strafbare feiten de volgende omstandigheden als verzwarend aan: a) het strafbare feit is gepleegd in het kader van een criminele organisatie; b) het strafbare feit is gepleegd met gebruikmaking van geweld of wapens; c) bij het strafbare feit zijn minderjarigen of wilsonbekwamen betrokken; d) het strafbare feit is gepleegd in een onderwijsinrichting, een penitentiaire inrichting, een jeugdvereniging of -sociëteit of een centrum voor de behandeling en resocialisatie van drugsverslaafden; Diverse delegaties zijn tegen het beginsel van verzwarende omstandigheden omdat het volgens hun wetgeving aan de rechter is om deze vast te stellen. Duitsland en Portugal zijn van mening dat verzwarende omstandigheden niet in artikel 5 behandeld moeten worden en ook niet als afzonderlijke categorie. 5733/02 wat/hs/vj 6

7 e) de dader van het strafbare feit is arts, apotheker, ambtenaar in dienst van justitie, de politie, de douane, een penitentiaire inrichting of een dienst voor maatschappelijke herintegratie, onderwijzer, leraar of medewerker van een opvoedingsinstituut, en heeft bij het plegen van het feit misbruik gemaakt van zijn functie; f) in een lidstaat van de Unie is tegen de dader van het strafbare feit een definitieve veroordeling uitgesproken voor een of meer vergelijkbare strafbare feiten. Artikel 6 Verzachtende omstandigheden Onverminderd andere in de nationale wetgeving omschreven verzachtende omstandigheden treffen de lidstaten de nodige maatregelen opdat de in artikel 4 bedoelde sancties kunnen worden afgezwakt indien de dader van het strafbare feit de bevoegde autoriteiten ten behoeve van het onderzoek of het verzamelen van bewijsmateriaal nuttige inlichtingen heeft verstrekt over de identiteit van andere daders, of heeft bijgedragen tot het in kaart brengen van drugslijnen. Artikel 7 Aansprakelijkheid van rechtspersonen. Elke lidstaat neemt de nodige maatregelen om ervoor te zorgen dat een rechtspersoon aansprakelijk kan worden gesteld voor een in de artikelen 2 en 3 bedoeld strafbaar feit dat te zijnen voordele is gepleegd door elke persoon die individueel of als deel van een orgaan van de rechtspersoon optreedt en bij de rechtspersoon een leidende positie heeft, die gebaseerd is op: a) de bevoegdheid om de rechtspersoon te vertegenwoordigen, of b) de bevoegdheid om namens de rechtspersoon beslissingen te nemen, of c) de bevoegdheid tot controle bij de rechtspersoon. 5733/02 wat/hs/cz 7

8 2. Naast de in lid bedoelde gevallen neemt elke lidstaat de nodige maatregelen om ervoor te zorgen dat een rechtspersoon aansprakelijk kan worden gesteld wanneer als gevolg van gebrekkig toezicht of gebrekkige controle van de kant van een in lid bedoelde persoon een in de artikelen 2 en 3 bedoeld strafbaar feit kon worden gepleegd ten voordele van die rechtspersoon door een persoon die onder diens gezag staat. 3. De aansprakelijkheid van de rechtspersoon krachtens de leden en 2 sluit strafvervolging tegen natuurlijke personen die daders of uitlokkers van, dan wel medeplichtigen aan een in de artikelen 2 en 3 bedoeld strafbaar feit zijn, niet uit. Artikel 8 2 Sancties tegen rechtspersonen De lidstaten nemen de nodige maatregelen om ervoor te zorgen dat doeltreffende, evenredige en afschrikkende sancties worden getroffen tegen elke volgens artikel 7, leden en 2, aansprakelijk gestelde rechtspersoon; deze sancties omvatten al dan niet strafrechtelijke geldboetes en kunnen andere maatregelen omvatten, zoals: a) uitsluiting van fiscale of andere voordelen of overheidssteun; b) tijdelijk of permanent verbod op het uitoefenen van commerciële activiteiten; c) onderbewindstelling; d) rechterlijk bevel tot ontbinding; e) tijdelijke of permanente sluiting van vestigingen die zijn gebruikt voor het plegen van het strafbare feit; f) confiscatie van de goederen die het voorwerp van het strafbare feit hebben uitgemaakt en van de opbrengsten en voordelen die rechtstreeks of onrechtstreeks uit het strafbare feit zijn verkregen. 2 Voorbehoud van het Verenigd Koninkrijk. Voorbehoud van het Verenigd Koninkrijk omdat in artikel 8 geen onderscheid wordt gemaakt tussen de leden en 2 van artikel /02 wat/hs/cz 8

9 Artikel 9 Rechtsmacht en vervolging. Iedere lidstaat neemt de nodige maatregelen om zijn rechtsmacht te vestigen ten aanzien van de in de artikelen 2 en 3 bedoelde strafbare feiten, en wel in de onderstaande gevallen: a) het strafbare feit is geheel of gedeeltelijk op zijn grondgebied gepleegd; b) het strafbare feit is gepleegd aan boord van een schip dat onder zijn vlag vaart van of een luchtvaartuig dat geregistreerd staat in die lidstaat; c) de pleger van het strafbare feit is een van zijn onderdanen [of ingezetenen]; d) het strafbare feit is gepleegd ten voordele van een op zijn grondgebied gevestigde rechtspersoon. 2. Wanneer meer dan één lidstaat rechtsmacht heeft met betrekking tot een strafbaar feit en elk van hen op grond van dezelfde feiten een vervolging kan instellen, bepalen de betrokken lidstaten in onderling overleg wie van hen de daders zal vervolgen, met het doel de vervolging zo mogelijk in één lidstaat te centraliseren. Daartoe kunnen de lidstaten een beroep doen op elk orgaan of mechanisme dat binnen de Europese Unie is ingesteld om de samenwerking tussen hun justitiële instanties en de coördinatie van hun optreden te vergemakkelijken. Achtereenvolgens wordt rekening gehouden met de volgende betrokkenheidscriteria: - de strafbare feiten zijn gepleegd op het grondgebied van de lidstaat; - de dader is een onderdaan of ingezetene van de lidstaat; - de dader is gevonden in de lidstaat. In het voorstel van het voorzitterschap is rekening gehouden met de door de meeste delegaties gestelde vraag naar de mogelijkheid de tekst af te stemmen op die van het kaderbesluit inzake terrorismebestrijding (doc. 4845//0 REV DROIPEN 03 CATS 49). 5733/02 wat/hs/cz 9

10 3. Iedere lidstaat neemt de maatregelen die noodzakelijk zijn om zijn rechtsmacht tevens te vestigen met betrekking tot de strafbare feiten als bedoeld in de artikelen 2 en 3 in de gevallen waarin hij weigert een persoon die van een dergelijk strafbaar feit wordt verdacht of ervoor is veroordeeld, over te dragen of uit te leveren aan een andere lidstaat of een derde staat. Artikel 0 Samenwerking tussen de lidstaten [Wanneer verscheidene lidstaten bevoegd zijn van een in de artikelen 2 en 3 bedoeld strafbaar feit kennis te nemen, raadplegen deze lidstaten elkaar onderling om hun optreden te coördineren en eventueel vervolging in te stellen. Zij maken zoveel mogelijk gebruik van de justitiële en andere samenwerkingsinstrumenten.] Artikel Tenuitvoerlegging en verslagen. De lidstaten nemen de nodige maatregelen om uiterlijk op 30 juni 2003 aan dit kaderbesluit te voldoen. Zij doen de Commissie en het Secretariaat-generaal van de Raad onverwijld de tekst toekomen van de bepalingen waarbij de krachtens dit kaderbesluit op hen rustende verplichtingen in nationaal recht worden omgezet. 2. De lidstaten leggen de Commissie voor het eerst uiterlijk op 3 december 2006 en vervolgens elke vijf jaar, een beknopt verslag voor over de tenuitvoerlegging van dit kaderbesluit. 3. Op de grondslag van de in de leden en 2 bedoelde gegevens stelt de Commissie voor het eerst uiterlijk op 30 juni 2007 en vervolgens elke vijf jaar een evaluatieverslag op over de toepassing van dit kaderbesluit door de lidstaten. Dit verslag wordt de Raad en het Europees Parlement toegezonden en gaat eventueel vergezeld van voorstellen voor wijzigingen van dit kaderbesluit. 5733/02 wat/hs/cz 0

11 Artikel 2 Inwerkingtreding Dit kaderbesluit treedt in werking op de twintigste dag volgende op die van zijn bekendmaking in het Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen. Gedaan te Brussel, voor de Raad de Voorzitter 5733/02 wat/hs/cz