GELUIDBELEID GEMEENTE HENGELO VOOR OMGEVINGSVERGUNNINGEN, VERGUNNINGEN/ONTHEFFINGEN APV, HOGERE GRENSWAARDEN WET GELUIDHINDER HERZIENING 2015

Transcriptie

1 GELUIDBELEID GEMEENTE HENGELO VOOR OMGEVINGSVERGUNNINGEN, VERGUNNINGEN/ONTHEFFINGEN APV, HOGERE GRENSWAARDEN WET GELUIDHINDER HERZIENING 2015 GEMEENTE HENGELO

2 Inhoud Leeswijzer 4 1 Inleiding Aanleiding Doel geluidbeleid Ervaren geluidhinder in Hengelo Opbouw van het rapport 9 2 Algemene beleidsuitgangspunten Te beschermen objecten en leefruimten Bronmaatregelen Gebiedsgerichte aanpak nieuwe situaties Interimwet stad- en milieubenadering Wet- en regelgeving Relatie geluidbeleid met andere (wettelijke) regelingen Gebiedsgerichte aanpak nieuwe situaties Systematiek gebiedsgerichte aanpak Geluidambities gemeente Hengelo Nachthoreca-straten 17 4 Bedrijven; maatwerk Activiteitenbesluit en omgevingsvergunningen Algemeen Ligging woning is bepalend Eerstelijnsbebouwing langs hoofdwegen (Verkeerszone) Eerstelijnsbebouwing langs emplacement Buitengebied (agrarische bedrijven) Indirecte hinder Cumulatie Maximale geluidniveaus Bestaande bedrijven Incidentele activiteiten die met enige regelmaat plaatsvinden Uitzonderlijke bedrijfssituaties Horecabedrijven Woningen en bedrijfswoningen in het centrum Horecabedrijven aan nachthoreca-straten Horecabedrijven in het centrum buiten het nachthoreca-gebied Festiviteiten 27 5 Hogere grenswaarden en noodzakelijke maatregelen Inleiding Hogere waarden Procedurele aspecten Criteria hogere grenswaarde en noodzakelijke maatregelen Geluidwering / (wettelijk) binnenniveau voor nieuwe en bestaande gebouwen Dove gevels 34 2

3 km/uur-wegen Functieverandering / rechtens verkregen niveau Renovatie van bestaande woningen Cumulatie van geluid 36 6 Sanering weg- en railverkeerslawaai bestaande situaties 37 7 Ontheffingen APV Vaste installaties bij burgerwoningen Bedrijfsmatige activiteiten buiten inrichtingen Evenementen/festiviteiten Incidentele festiviteiten Collectieve festiviteiten en evenementen 42 1 Gebiedstypenkaart gemeente Hengelo 50 3

4 Leeswijzer Om de lezer op een snelle wijze door het geluidbeleid van de gemeente Hengelo te leiden, is hieronder een beknopte leeswijzer opgenomen. Op deze manier hoeft de gebruiker niet het gehele rapport te lezen om duidelijk te krijgen wat de uitgangspunten en beleidsregels zijn die betrekking hebben op de gewenste toepassing. 4

5 1 Inleiding 1.1 Aanleiding In deze nota is het geluidbeleid van de gemeente Hengelo verwoord. Op 10 februari 2009 is de eerste versie van het geluidbeleid door het college vastgesteld. In de voorbereiding van deze eerste versie is overleg gevoerd met de 14 Regiogemeenten om de onderlinge afstemming te bevorderen. Intern binnen de gemeente hebben verschillende betrokken afdelingen inbreng geleverd. Het gebiedsgericht geluidbeleid is op 8 april 2008 in een zogenoemd Trefpunt gepresenteerd aan raadsleden en belangstellende burgers en bedrijven en zijn de uitgangspunten bediscussieerd. Sinds de vaststelling is ervaring opgedaan met de praktische toepassing van het beleid. De algemene beleidsuitgangspunten van het gebiedsgerichte beleid voldoen nog steeds. Op onderdelen is geconstateerd dat aanpassingen wenselijk zijn. Ook is de wetgeving op onderdelen gewijzigd waardoor aanpassingen, wijzigingen en toevoegingen nodig waren. In de voorbereiding op deze herziene versie hebben opnieuw betrokken afdelingen inbreng geleverd. De veranderingen die betrekking hebben op de horeca en geluid bij evenementen zijn voorgelegd aan vertegenwoordigers van de horeca en evenementen organisatoren. De belangrijkste wijzigingen en aanpassingen in deze herziene versie ten opzichte van de nota van 2009 zijn de volgende. In paragraaf 1.3 is toegevoegd een samenvatting van de resultaten van een peiling in juni 2012 onder de leden van het HengeloPanel (een internet panel van Hengelose inwoners) over de ervaren geluidhinder. De resultaten geven een indicatie van de belangrijkste geluidhinderbronnen. Een toekomstige herhaling van de peiling zal een indicatie geven van het effect van het geluidbeleid. In nota van 2009 was vastgelegd in welke situaties geluidreducerend asfalt wordt toegepast. Dit onderdeel is achterhaald door de vaststelling van het Actieplan Omgevingslawaai 2013, waarin de raad heeft vastgelegd in welke situaties nog nieuw geluidreducerend asfalt wordt toegepast. In deze nota wordt verwezen naar het Actieplan. In de geluidsambities van de gemeente Hengelo (paragraaf 3.2) zijn de ambitiewaarden voor de binnenstad aangepast: er is een onderscheid gemaakt tussen nachthoreca-straten en andere straten in het centrum. Dit sluit aan op de horecavisie die in ontwikkeling is. De horeca draagt bij aan een levendige binnenstad en moet daarom enige (geluid)ruimte krijgen, zonder dat dat ten koste gaat van het woon- en leefklimaat dat bij de binnenstad past. Aan hoofdstuk 4 is een paragraaf (4.2) toegevoegd waarin wordt beschreven hoe hier in de praktijk mee wordt omgegaan. Hoofdstuk 4 (Bedrijven, maatwerk Activiteitenbesluit en omgevingsvergunningen) is aangepast aan de inwerkingtreding van de Wabo en wijzigingen in de Wet milieubeheer. 5

6 Hoofdstuk 5 (Hogere waarden en noodzakelijke maatregelen) is aangepast aan veranderingen van de Wet geluidhinder en de inwerkingtreding van het Bouwbesluit Specifiek wordt aandacht besteed aan functieveranderingen en de wijze waarop Hengelo wil omgaan met het begrip rechtens verkregen niveau dat in het nieuwe Bouwbesluit is geïntroduceerd. Hoofdstuk 6 (Sanering weg- en railverkeerslawaai bestaande situaties) is grotendeels vervallen. De saneringen van de hoogst belaste woningen zijn afgerond. De prioritering van de overige woningen op de saneringslijsten is vastgelegd in Actieplan Omgevingslawaai Doel geluidbeleid Doel van het geluidbeleid van de gemeente Hengelo DOEL GELUIDBELEID 1. Bijdragen aan het realiseren van een goed woon- en leefklimaat in Hengelo. 2. Handvat voor omgevingsvergunningen, maatwerkvoorschriften, evenementen en APV-ontheffingen/vergunningen. 3. Handvat voor geluidambities bij ruimtelijke planvorming en het zonodig vaststellen van hogere geluidgrenswaarden. 4. Verantwoording van de inzet van middelen om de geluidsituatie positief te beïnvloeden. Ad 1. Geluid is een belangrijk onderdeel van de woon- en leefkwaliteit. Ons leven speelt zich af in een wereld vol geluid. Er zijn echter grenzen aan wat we met ons allen nog aanvaardbaar vinden. Door wetenschappelijk onderzoek is vast komen te staan dat (overmatig) geluid gevolgen kan hebben voor de gezondheid. Geluidoverlast kan slaapverstoring, stress en ergernis veroorzaken, kan het vegetatieve zenuwstelsel aantasten en het gehoororgaan beschadigen. De geluidnormen uit de Wet geluidhinder zijn gebaseerd op de gezondheidseffecten van geluid. Uitgangspunt van het beleid is het waarborgen van een goed woon- en leefklimaat. Dat is niet voor alle delen van Hengelo hetzelfde. Bewoners van de binnenstad zullen andere verwachtingen hebben dan bewoners van specifieke woongebieden. Om die reden verschillen de geluidambities per gebied en moet per gebied een passende bescherming tegen overmatige geluidbelasting worden geboden. Bij grotere nieuwe ontwikkelingen waarin de gemeente of ontwikkelaars bouwen voor grotere groepen Hengeloërs is het uitgangspunt dat aan de ambitiewaarde wordt voldaan. Voor individuele gevallen wordt geprobeerd om wat meer keuzevrijheid te bieden. In alle gevallen geldt als doel het zo veel mogelijk bewerkstelligen van een goed woon- en leefklimaat. Ad 2. Het geluidbeleid biedt de onderbouwing van de geluidgrenswaarden bij de vergunningverlening en bij het opstellen van maatwerkvoorschriften. Het maakt tevens expliciet wat de toetsingswaarden zijn bij voorschriften van hinder uit de Algemene plaatselijke verordening op het gebied van geluid, zoals bij evenementen en bouwactiviteiten. 6

7 Ad 3. De Wet geluidhinder biedt een afwegingskader dat nader ingevuld kan worden. Het geluidbeleid stelt de geluidambities in gebieden en is de onderbouwing voor de vast te stellen geluidbelasting in de ruimtelijke ordening. Daarbij worden de belangen afgewogen van enerzijds het realiseren van nieuwe geluidbronnen (wegen en industrie) of nieuwe ruimtelijke plannen en anderzijds de bescherming van de burgers van de gemeente Hengelo tegen geluidhinder. Ad 4. Voor de sanering van bestaande knelpuntsituaties wordt door het Rijk geld beschikbaar gesteld. Het geluidbeleid is de verantwoording van de inzet van geld en middelen. KERNBOODSCHAP In de gemeente wordt op een aantal plekken veel geluidhinder ondervonden (weg- en railverkeer, burenlawaai en in mindere mate industrielawaai). Als er geen maatregelen worden genomen zal dit door het steeds toenemende verkeer de komende jaren verergeren. Deze nota geeft aan hoe de gemeente dit gestructureerd, volgens een vaste systematiek, wil aanpakken: Een zo integraal mogelijke gebiedsgerichte benadering Ambities per gebiedstype Geluidaspecten worden zoveel mogelijk in de initiatieffase van de ruimtelijke planontwikkeling betrokken Systematisch aanhouden volgorde bron-overdracht-ontvanger De nadelige effecten van hoge geluidniveaus worden beperkt door het toepassen van akoestische compensatie Bij verkeersplannen wordt uitdrukkelijk rekening gehouden met de effecten van geluid Waar nodig en mogelijk worden stillere wegdektypen toegepast Een eenduidige normstelling voor bedrijven 1.3 Ervaren geluidhinder in Hengelo In juni 2012 zijn aan de 2696 leden van het HengeloPanel 1 vragen voorgelegd onder meer over geluidhinder ten gevolge van wegverkeer, spoorverkeer, horeca en evenementen. 73% van de panelleden heeft de vragen beantwoord. Aan de panelleden is gevraagd in welke mate men in de afgelopen 12 maanden (op een schaal van 0 tot en met 10): is gehinderd, gestoord, of geërgerd door geluid als men thuis is ( geluidhinder ); de slaap s nachts is verstoord door geluid ( slaapverstoring ); Grofweg is sprake van ernstige geluidhinder of slaapverstoring als iemand op de schaal van 0 tot en met 10, een 8 of hoger heeft ingevuld. Deze peiling is ook gebruikt bij de totstandkoming van het Actieplan omgevingslawaai (zie paragraaf 2.2). 1 Het HengeloPanel is een groep van inwoners die enkele keren per jaar via internet vragen van de gemeente voorgelegd krijgt over gemeentelijk beleid en andere ontwikkelingen in Hengelo. 7

8 In onderstaande tabellen zijn de belangrijkste resultaten samengevat. De volgorde van geluidbronnen is bepaald door het percentage respondenten, gemiddeld over heel Hengelo, dat zegt ernstige geluidhinder resp. ernstige slaapverstoring te ondervinden. In de kolommen wijk 1, wijk 2 en wijk 3 zijn de wijken vermeld met de hoogste percentages respondenten die zeggen ernstige geluidhinder resp. slaapverstoring te ondervinden van de betreffende geluidbron. Tabel Percentage 1.1 Geluidhinder ernstig geluidgehinderde panelleden naar bron. Hengelo totaal en de 3 Hengelose wijken met het hoogste aandeel ernstig geluidgehinderden per bron. Percentage ernstig gehinderden. gemiddeld over Hengelo en in de drie wijken met het hoogste aandeel gehinderden. Geluidbron Hngl Wijk 1 Wijk 2 Wijk 3 Wegverkeer 12 Hengelose Es (17) Berflo Es (16) Hasseler Es (14) Bromfietsen 12 Binnenstad (23) Hengelose Es (21) Groot Driene (14) Buren (geen bedrijven) 10 Hengelose Es (12) Wilderinkshoek (11) Berflo Es (11) Treinen 8 Binnenstad (22) Noord (17) Woolde (11) Evenementen 7 Buitengebied (18) Binnenstad (17) Woolde (13) Bouw- en slopen 7 Berflo Es (15) Binnenstad (10) Hengelose Es (9) Bedrijven / industrie 5 Buitengebied (14) Berflo Es (13) Wilderinkshoek (6) Vliegtuigen 5 Buitengebied (7) Hengelose Es (7) Hasseler Es (7) Horeca 3 Binnenstad (14) Woolde (6) Buitengebied (5) Tabel 1.2 Slaapverstoring Percentage ernstig slaapgestoorde panelleden naar bron. Hengelo totaal en de 3 Hengelose wijken met het hoogste aandeel ernstig slaapgestoorden per bron. Percentage slaapgestoorden gemiddeld over Hengelo en in de drie wijken met het hoogste aandeel slaapgestoorden Geluidbron Hngl Wijk 1 Wijk 2 Wijk 3 Wegverkeer 9 Hengelose Es (15) Buitengebied (11) Berflo Es (9) Bromfietsen 7 Binnenstad (24) Hengelose Es (17) Buitengebied (9) Buren (geen bedrijven) 7 Binnenstad (18) Noord (17) Groot Driene (6) Treinen 6 Hengelose Es (11) Groot Driene (7) Binnenstad (87 Evenementen 6 Binnenstad(17) Woolde (9) Hengelose Es (8) Bouw- en slopen 3 Woolde (9) Binnenstad (8) Hengelose Es (6) Bedrijven / industrie 3 Buitengebied (9) Hengelose Es (6) Slangenbeek (4) Vliegtuigen 3 Hengelose Es (6) Berflo Es (5) Groot Driene (4) Horeca 2 Buitengebied (7) Hengelose Es (5) Berflo Es (4) Het gemeentelijk geluidbeleid richt zich vooral op geluid afkomstig van weg- en railverkeer, bedrijven en evenementen. Wegverkeer blijkt de geluidbron die gemiddeld genomen door de meeste respondenten als hinderlijk wordt genoemd. Railverkeer en evenementen scoren gemiddeld wat lager, maar vooral de respondenten in de binnenstad hebben relatief veel hinder van deze bronnen. Een herhaling van de peiling zal een indicatie geven van het effect van het geluidbeleid. Het percentage respondenten dat ernstige hinder zegt te ondervinden, zou moeten afnemen. Een belangrijke bron van ernstige hinder en slaapverstoring blijken de bromfietsen/bromscooters, vooral in de Binnenstad en de Hengelose Es. Meer respondenten hebben (ernstige) hinder van bromfietsen dan van evenementen. Het geluidbeleid besteedt geen specifieke aandacht aan deze problematiek. Het zullen vooral de piekgeluiden van deze geluidbronnen zijn, die de hinder veroorzaken. 8

9 Ook aan de hinder van buren onderling besteedt het beleid relatief weinig aandacht. De gemeente is niet de aangewezen instantie om onderlinge hinder op te lossen. Het is vooral aan bewoners/buren zelf om in onderling overleg hinderproblemen op te lossen. Wel acht de gemeente het van belang dat bij nieuwbouw en verbouw van woningen, ook als het Bouwbesluit daar geen duidelijke eisen aan stelt, dat gevels en scheidingswanden tussen woningen aan minimale geluidwerende eisen voldoen om onderlinge hinder te voorkomen (zie verder paragraaf ) Daarnaast wordt een richtlijn gegeven voor geluid afkomstig van vast opgestelde installaties, zoals airco s. Ook wordt aandacht besteed aan de minimale geluidwering van scheidingswanden tussen woningen en appartementen. 1.4 Opbouw van het rapport De algemene beleidsuitgangspunten van het geluidbeleid van Hengelo zijn beschreven in hoofdstuk 2. De gebiedsgerichte geluidambities die gelden voor nieuwe situaties zijn opgenomen in hoofdstuk 3. In hoofdstuk 4 is beschreven hoe de geluidambities doorwerken in maatwerkvoorschriften op grond van het Activiteitenbesluit en in omgevingsvergunningen. Voor de realisatie van nieuwbouw met een hogere geluidbelasting dan de ambitiewaarde is in hoofdstuk 5 de hogere waarde procedure beschreven en worden de criteria genoemd waaraan moet worden getoetst. De beleidsuitgangspunten met betrekking tot sanering van bestaande situaties is weergegeven in hoofdstuk 6. Hoe om te gaan met evenementen en andere ontheffingen op grond van de APV staat beschreven in hoofdstuk 7. 9

10 2 Algemene beleidsuitgangspunten 2.1 Te beschermen objecten en leefruimten Algemeen In het kader van de Wet geluidhinder wordt de geluidbelasting bepaald ter plaatse van de gevels van woningen, andere geluidgevoelige gebouwen en geluidgevoelige terreinen. Aanvulling in de gemeente Hengelo Daarnaast wenst de gemeente Hengelo ook het leefklimaat in de gemeente te verbeteren door niet alleen ter plaatse van gevels van woningen, andere geluidgevoelige gebouwen en geluidgevoelige terreinen geluidnormen te stellen maar deze ambitie, als dat in redelijkheid mogelijk is, ook te hanteren voor het openbare gebied in natuurgebieden, woonwijken en stadsparken. 2.2 Bronmaatregelen Afbeelding 1 Voorkeursvolgorde voor het terugdringen van de geluidbelasting De voorkeursvolgorde voor het terugdringen van de geluidbelasting is als volgt: BRON OVERDRACHT ONTVANGER zoals zoals: zoals: stil materieel/ geluidscherm/ gevelisolatie/ stil wegdek geluidwal geluidluwe zijde Allereerst wordt onderzocht of bronmaatregelen mogelijk zijn. Als dit niet of slechts gedeeltelijk kan, komen overdrachtsmaatregelen in aanmerking. Door bron- of overdrachtsmaatregelen wordt een zo klein mogelijk gebied aan een hoog geluidniveau blootgesteld. Als bron of overdrachtsmaatregelen niet mogelijk zijn of onvoldoende resultaat hebben, komen maatregelen bij de ontvanger in beeld. VOLDOEN AAN WETTELIJK BINNENNIVEAU Voor alle duidelijkheid wordt er op gewezen dat in alle gevallen moet worden voldaan aan het binnenniveau zoals dat in de Wet geluidhinder en het Bouwbesluit is vastgelegd. De isolatiewaarde van een gevel moet zodanig worden uitgevoerd dat aan dit binnenniveau kan worden voldaan. 10

11 TOEPASSEN VAN STIL WEGDEK Prioriteiten bij toepassen van nieuw stil wegdek is vastgelegd in het Actieplan Omgevingslawaai. Vervangen van bestaand stil asfalt door gewoon wegdek kan niet zonder akoestisch onderzoek en onderzoek naar mogelijke geluidwerende maatregelen. Voor wat betreft het wegverkeer is het toepassen van geluidreducerend wegdek een belangrijke bronmaatregel waar de gemeente rechtstreeks invloed op heeft. De afgelopen jaren is bij reguliere vervanging van het wegdek van 50 km-wegen binnen de bebouwde kom en bij saneringen van bestaande overbelaste situaties al vaak geluidreducerend wegdek toegepast. Daarnaast is ook bij veel nieuwbouwplannen de laatste jaren rekening gehouden met geluidreducerend wegdek en zijn de vastgestelde hogere grenswaarden hier op gebaseerd. Daar waar al geluidreducerend wegdek is toegepast, is het op grond van de Wet geluidhinder niet mogelijk om zonder akoestisch onderzoek (en mogelijk daaruit voortvloeiende saneringsmaatregelen) alsnog gewoon wegdek toe te passen. In het Actieplan Omgevingslawaai 2013 zijn zogenoemde hotspots gedefinieerd. Hotspots zijn clusters van woningen waarbij de geluidbelasting hoger is dan de plandrempel. De plandrempel in het Actieplan 2013 is gelegd op 63 db. Het voornemen is bij groot onderhoud van wegvakken binnen deze hotspots zo mogelijk van geluidreducerend asfalt te voorzien. In het Actieplan is vastgelegd met welke prioriteit de hotspots worden aangepakt. 2.3 Gebiedsgerichte aanpak nieuwe situaties De geluidambities voor de verschillende gebieden in Hengelo lopen uiteen omdat verschillende gebieden anders gekarakteriseerd zijn en bewoners verschillende verwachtingen zullen hebben. In werkgroepverband is een gebiedstypenkaart voor de gemeente Hengelo ontwikkeld. De gebiedsgerichte benadering is verder uitgewerkt in hoofdstuk 3. Een hogere geluidwaarde dan de ambitiewaarde bij nieuwe ontwikkelingen is niet zondermeer mogelijk. Slechts onder bepaalde voorwaarden kan een hogere geluidwaarde worden toegestaan. Op hoog geluidbelaste locaties kan het bijvoorbeeld wenselijk zijn om dicht op de weg te bouwen om daarmee het geluidluwe gebied te vergroten. Hierbij kan gedacht worden aan het toepassen van zogenoemde dove gevels. Eén en ander mag niet ten koste gaan van het goede woon- en leefmilieu voor de betreffende bewoners. In sommige gevallen zullen compenserende maatregelen nodig zijn om het goede woon- en leefklimaat te kunnen waarborgen. In hoofdstuk 5 wordt verder ingegaan op de voorwaarden waaronder een hogere geluidsbelasting dan de ambitiewaarde kan worden toegestaan. GELUIDBELEID GELDT NIET VOOR BESTAANDE SITUATIES. De geluidambities zijn niet van toepassing op bestaande situaties; dit is praktisch en financieel onmogelijk. Als op 50 km-wegen geluidreducerend wegdek wordt toegepast, heeft dat uiteraard een gunstig effect op bestaande woningen. Het zal echter niet altijd voldoende zijn om aan de ambitiewaarde voor het betreffende gebied te kunnen voldoen. Voor overbelaste situaties ten gevolge van weg- en railverkeerslawaai ten tijde van de inwerkingtreding van de Wet geluidhinder is een wettelijke saneringsregeling van kracht. In de zogenoemd SWUNG 1-wetgeving rond de geluidproductieplafonds langs rijksinfrastructuur is opgenomen dat de infrastructuurbeheerders uiterlijk 31 december 2020 een saneringsplan moeten indien voor alle (oude en nieuwe) saneringssituaties. 11

12 2.4 Interimwet stad- en milieubenadering De Interimwet stad- en milieubenadering staat voor het streven naar een zuiniger ruimtegebruik enerzijds en naar een goede leefkwaliteit in het stedelijke gebied anderzijds. Soms zitten milieunormen een gewenste ruimtelijke ontwikkeling in de weg. De stad en milieu-systematiek is er op gericht om deze ontwikkelingen toch te onderzoeken en mogelijk te maken en werkt met een 3 stappenbenadering: 1) Een zo vroeg mogelijke inbreng van milieuaspecten in het ruimtelijke ontwerp van een gebied en het zoveel mogelijk nemen van bronmaatregelen om de negatieve milieueffecten te beperken; 2) De regelgeving optimaal benutten; 3) Indien noodzakelijk, overschrijden van een milieukwaliteitseis waarbij extra compenserende maatregelen worden toegepast; hiervoor is een besluit van Gedeputeerde Staten noodzakelijk. 2.5 Wet- en regelgeving Voor het geluidbeleid zijn vooral de Wabo, de Wet milieubeheer (omgevingsvergunningen en algemene regels) en de Wet geluidhinder (wegverkeerslawaai, railverkeerslawaai en industrielawaai) met onderliggende besluiten, ministeriële regelingen, richtlijnen en circulaires van belang. Vliegtuiglawaai wordt gereguleerd op grond van de Luchtvaartwet, maar speelt gelet op de ontwikkelingen op de vliegbasis Twente geen rol. In het kader van geluid zijn ook van belang de Wet ruimtelijke ordening (structuurvisies en bestemmingsplannen), de Woningwet, ontheffing bouw- en slooplawaai o.g.v. hoofdstuk 8 van het Bouwbesluit 2012), de Wegenverkeerswet (verkeersbesluiten) en de Algemene plaatselijke verordening (APV-2014: evenementenvergunningen en geluidontheffingen). Het gemeentelijk geluidbeleid staat dus niet op zichzelf, maar heeft relaties met andere aspecten. Daar waar mogelijk worden integrale oplossingen bedacht. De relaties met de belangrijkste overige disciplines komen hierna kort aan de orde. 2.6 Relatie geluidbeleid met andere (wettelijke) regelingen. RELATIE MET (GOEDE) RUIMTELIJKE ORDENING Het geluidbeleid legt vast wat Hengelo voor wat betreft geluid verstaat onder een goede ruimtelijke ordening. Een belangrijk uitgangspunt van de Wet ruimtelijke ordening is een goede ruimtelijke ordening. Een belangrijk onderdeel hiervan is het waarborgen van een goed woon- en leefklimaat. Bescherming tegen geluidoverlast maakt hier onderdeel van uit. In deze zin is het geluidbeleid uit deze nota een onderbouwing van dat wat de gemeente Hengelo voor wat betreft het aspect geluid verstaat onder een goede ruimtelijke ordening. In de praktijk worden ruimtelijke ontwikkelingen en bouwplannen in het kader van de ruimtelijke ordening getoetst op het aspect geluid. De (geluid)randvoorwaarden worden, zo mogelijk, in de ontwerp- en conceptfase ingebracht en meegewogen in de verdere keuzes en uitwerking. Definitieve beleidskeuzes en onderbouwingen daarvan worden vastgelegd in een milieuaspectenstudie en vormen daarmee onderdeel van de motivering van het betreffende ruimtelijk besluit. 12

13 Vooral in het stadscentrum heeft de openbare ruimte ook een functie als ruimte voor het houden van evenementen. Daarom is in het bestemmingsplan Centrum vastgelegd dat binnen de bestemmingen Verkeer - Verblijfsgebied en Groen ook evenementen zijn toegestaan.. Wel zijn grenzen gesteld aan het aantal evenementen en de geluidbelasting die door deze evenementen mag worden veroorzaakt. In paragraaf 7.3.2van deze nota wordt uitgewerkt hoe hier in de praktijk mee wordt omgegaan. De Wet geluidhinder en het Bouwbesluit 2012 stellen wettelijke eisen aan het maximaal toegestane binnenniveau in woningen en andere geluidgevoelige bestemmingen. Als wordt voldaan aan de wettelijke voorkeursgrenswaarde op de gevel mag worden verondersteld dat de isolatiewaarde van de gevel voldoende is om aan het wettelijke binnenniveau te kunnen voldoen. Als een hogere geluidgrenswaarde is vastgesteld moet bij de beoordeling van de omgevingsvergunningaanvraag worden getoetst of de isolatiewaarde voldoende is om aan het binnenniveau te kunnen voldoen. Hiertoe moet in de meeste gevallen een akoestisch onderzoek worden overgelegd. VERGUNNINGVRIJ BOUWEN Bij vergunningvrij bouwen gelden ook de geluidweringseisen uit het Bouwbesluit FUNCTIEVERANDERING Bij functieverandering geldt als geluidweringseis het rechtens verkregen niveau. Dit is geen waarborg voor een goed woon- en leefklimaat AANPANDIGE WONINGEN RELATIE LUCHT RELATIE VERKEER Een punt van aandacht vormen de vergunningvrije verbouwingen. Hierbij kan geen akoestisch onderzoek worden gevraagd. De eisen uit het Bouwbesluit ten aanzien van de geluidwering gelden wel. Het is aan de initiatiefnemer en de bouwer/aannemer om hiermee rekening te houden. Een ander punt van aandacht is functieverandering, vaak een kantoorgebouw dat een woonfunctie krijgt. Voor een dergelijke verandering geldt op grond van het Bouwbesluit 2012 als geluidweringeis het rechtens verkregen niveau. In de praktijk komt dat neer op de geluidsweringseisen die golden ten tijde van de bouwvergunning voor dat kantoorgebouw. Het rechtens verkregen niveau is daarom zeker geen waarborg dat voor wat betreft de bescherming tegen geluidhinder een, naar maatstaven van dit geluidbeleid, acceptabel woon- en leefklimaat wordt verkregen. In paragraaf wordt vermeld hoe Hengelo hier in de praktijk mee omgaat. Het geluidbeleid ziet in beginsel niet op geluidhinder door burgers onderling in de woonomgeving. Burgers zijn zelf verantwoordelijk om dat, zo mogelijk in goed overleg, onderling te regelen. Een belangrijk punt van aandacht bij het voorkomen van hinder van buren is voldoende geluidwering tussen aanpandige woningen en appartementen. Het Bouwbesluit 2012 stelt eisen aan de geluidwering tussen aanpandige woningen of appartementen. Hengelo ziet, in beginsel, deze eisen in het Bouwbesluit als minimumeis voor een acceptabel woon- en leefklimaat in nieuwe situaties, ook als het Bouwbesluit voor deze nieuwe situaties geen eisen stelt (bijvoorbeeld bij functieverandering; zie verder paragraaf 5.3.3). De luchtkwaliteit en geluid worden in grote mate bepaald door wegverkeer. Het bundelen van verkeer kan nadelig werken op de luchtkwaliteit. Beslissingen moeten dan ook in samenhang worden genomen. Verkeersbesluiten kunnen gevolgen hebben voor de milieukwaliteit. Verkeersplannen en beleidskeuzes dienen getoetst te worden aan het geluidbeleid. 13

14 RELATIE RIOLERING EN WEGONDERHOUD De wet staat niet toe dat stil asfalt zonder meer wordt vervangen door regulier asfalt Onderhoud van wegen, al dan niet gecombineerd met rioleringswerkzaamheden, biedt kansen om stille wegdekken aan te brengen. In het Actieplan omgevingslawaai is vastgesteld wanneer dat gebeurt (zie paragraaf 2.2). De Wet geluidhinder staat niet toe dat wegen die in het verleden zijn voorzien van geluidreducerend wegdek zonder akoestisch onderzoek alsnog worden voorzien van regulier, niet geluidreducerend wegdek. RELATIE VERGUNNINGEN/ HANDHAVING Bedrijven dienen te beschikken over een omgevingsvergunning of te voldoen aan de voorschriften in het Activiteitenbesluit milieubeheer. Aan een vergunning worden veelal geluidvoorschriften verbonden; voor bedrijven die vallen onder het Activiteitenbesluit worden zo nodig maatwerkvoorschriften vastgesteld. In dit kader kunnen ook voorschriften worden gesteld die betrekking hebben op het beheer van de wettelijke geluidzones rondom de industrieterreinen Twentekanaal, Westermaat en Wilderinkshoek (zie hoofdstuk 4). 14

15 3 Gebiedsgerichte aanpak nieuwe situaties 3.1 Systematiek gebiedsgerichte aanpak Het geluidbeleid van Hengelo werkt gebiedsgericht. Dat wil zeggen dat per gebied ambitiewaarden en plafondwaarden gelden voor de verschillende geluidtypen (wegverkeers-, railverkeers- en industrielawaai). De ambitiewaarde is het geluidniveau dat wordt nagestreefd. De plafondwaarde is het maximale niveau dat onder voorwaarden kan worden toegestaan. In projectgroepverband is vastgesteld welke gebiedstypen in Hengelo onderscheiden kunnen worden. De gebieden zijn in beginsel onderscheiden op basis van de beleving (omvang rumoer en geluid) van de openbare ruimte. De gebiedstypen zijn: Wonen. Binnenstad en winkelgebieden. Industrie en bedrijven. Buitengebied en stadsparken. Verkeerszones. In bijlage 1 is een overzichtskaart met daarin de gebiedstypen opgenomen. 3.2 Geluidambities gemeente Hengelo Tabel 2 Geluidklassen Geluidniveaus worden vaak in getallen (decibels) weergegeven. Om ook voor niet-geluiddeskundigen aan te geven wat een bepaald geluidniveau in de praktijk betekent, zijn de geluidniveaus ondergebracht in geluidklassen. De geluidklassen zien er als volgt uit: Geluidklasse VL (Lden) RL (Lden) IL (Letm) Zeer rustig <38 <45 <40 Rustig Redelijk rustig Onrustig Zeer onrustig Lawaaiig Zeer lawaaiig >63 >68 >65 De voorkeursgrenswaarde en de grenswaarde volgens de Wet geluidhinder zijn vet respectievelijk vet-onderstreept weergegeven In Tabel 3 is de gebiedstype-indeling van de gemeente Hengelo weergeven en de bij de gebiedstypen behorende geluidambities en plafondwaarden voor nieuwbouwwoningen. De ambities gelden ook voor de andere geluidgevoelige gebouwen met een woonfunctie (zoals verpleeghuizen en verzorgingshuizen). De ambitiewaarde wordt afgelezen in het gebiedstype waarin de woning of het geluidgevoelige gebouw is gelegen; het beoordelingspunt is dus niet bronafhankelijk. In hoofdstuk 4 wordt verder uitgewerkt hoe de ambitie - en plafondwaarden doorwerken in de geluidnormstelling voor bedrijven (d.w.z. inrichtingen in de zin van de Wet milieubeheer) in omgevingsvergunning-en, algemene regels en maatwerkvoorschriften. 15

16 Tabel 3 Ambitie- en plafondwaarde gemeente Hengelo In hoofdstuk 5 wordt ingegaan op de voorwaarden waaronder bij de ruimtelijke ordening kan worden afgeweken van de ambitiewaarden. GEBIEDSTYPE Ambitiewaarde Plafondwaarde WONEN Ambitie (redelijk rustig) Plafond (onrustig) Omschrijving Geluidbelasting ambitiewaarde Geluidbelasting plafondwaarde Het gebiedstype wonen is een rustig gebied met overwegend een woonfunctie en voorzieningen op wijk- en buurtniveau. Kleinschalige bedrijvigheid is onder bepaalde voorwaarden mogelijk. De bebouwingsdichtheid varieert van laag tot vrij hoog. De verkeersfunctie in de wijk is ondergeschikt aan de verblijfsfunctie VL: 48 db RL: 55 db IL: 45 db(a) (dag) 40 db(a) (avond) en 35 db(a) (nacht) VL: 58 db (53 db voor Rijkswegen) RL: 63 db IL: 50 db(a) (dag) 45 db(a) (avond) en 40 db(a) (nacht). IL: In de zone van een gezoneerd industrieterrein: 55 db(a) etmaalwaarde BINNENSTAD EN WINKELGEBIEDEN Ambitie (onrustig) Plafond ( zeer onrustig) INDUSTRIE EN BEDRIJVEN Ambitie (onrustig) Plafond (zeer onrustig) BUITENGEBIED EN STADSPARKEN Ambitie (redelijk rustig) Plafond (onrustig) Het gebiedstype binnenstad en winkelgebieden heeft een hoge mate van functiemenging. Functies zijn winkels, kantoren, wonen, horeca. De bebouwingsdichtheid is hoog. Verkeer en voorzieningen zijn een belangrijk onderdeel van het gebied. Er zijn echter ook gebieden uitgesloten van verkeer. VL: 53 db RL: 58 db IL: 50 db(a) (dag) 45 db(a) (avond) en 40 db(a) (nacht) VL: 63 db (53 db voor Rijkswegen) RL: 63 db IL: 55 db(a) (dag) 50 db(a) (avond) en 45 db(a) (nacht)* * voor woningen rond het nachthoreca-gebied gelden afwijkende plafondwaarden (zie paragraaf3.3) Het gebiedstype industrie en bedrijven bestaat uit de drie geluidgezoneerde industrieterreinen en de overige bedrijventerreinen. Op geluidgezoneerde industrieterreinen is wonen ondergeschikt aan de bedrijvigheid. Op de overige bedrijfsterreinen maken bedrijfswoningen onderdeel uit van het bedrijfsterrein, maar krijgen, gelet op het karakter van het gebied, minder bescherming tegen geluid dan burgerwoningen. VL 53 db RL: 58 db IL: 50 db(a) (dag) 45 db(a) (avond) en 40 db(a) (nacht) VL: 63 db (53 db voor Rijkswegen) RL: 63 db IL: 55 db(a) (dag) 50 db(a) (avond) en 45 db(a) (nacht) Het gebiedstype buitengebied en stadsparken is een gebied met een lage dynamiek dat wordt gekenmerkt door rust. In het gebied komen extensieve vormen van recreatie voor en agrarische bedrijvigheid. VL: 43 db RL: 55 db IL: 45 db(a) (dag) 40 db(a) (avond) en 35 db(a) (nacht); IL: voor agrarische bedrijven gelden afwijkende begin- en eindtijden van de etmaalperioden (zie hoofdstuk 4) VL: 53 db RL: 60 db IL: 50 db(a) (dag) 45 db(a) (avond) en 40 db(a) (nacht) IL: In de zone van een gezoneerd industrieterrein 55 db(a) etmaalwaarde. 16

17 GEBIEDSTYPE Ambitiewaarde Plafondwaarde VERKEERSZONE Ambitie (onrustig) Plafond (zeer onrustig) Omschrijving Geluidbelasting ambitiewaarde Geluidbelasting plafondwaarde Het gebiedstype verkeerszone is een gebied waarin de functie van het verkeer centraal staat; het betreft de zones tot voorbij de gevel van de eerste-lijnsbebouwing binnen de bebouwde kom langs de 50-km-wegen en langs de spoorwegen. VL: 58 db (53 db voor Rijkswegen) RL: 63 db IL: 50 db(a) (dag) 45 db(a) (avond) en 40 db(a) (nacht) VL: 63 db (53 db voor Rijkswegen) RL: 68 db IL: 50 db(a) (dag) 45 db(a) (avond) en 40 db(a) (nacht) IL: In de zone van een gezoneerd industrieterrein 55 db(a) etmaalwaarde. 3.3 Nachthoreca-straten Vooral aan de Pastoriestraat, de Langestraat, het gedeelte van de Willemstraat tussen de Pastoriestraat en de Langestraat en gedeelten van het Burgemeester Jansenplein (zie plaatje hieronder) zijn zogenoemde horeca 2 activiteiten toegestaan: bars, cafés, dancings, discotheken. Op grond van het bestemmingsplan Lange Wemen zijn in de nog niet gerealiseerde horeca-2 bestemmingen van dat plan dancings, discotheken en nachtcafés niet toegestaan. Met uitzondering van Lange Wemen is boven de horeca 2-bestemmingen gewoon, te beschermen wonen niet toegestaan. Boven de horeca-2- activiteiten in de nieuwbouw van Lange Wemen is wonen wel toegestaan. Omdat hier nieuw wordt gebouwd, kunnen namelijk maatregelen worden getroffen om ook bij horeca-2-activiteiten aan het binnenniveau te kunnen voldoen. Rood gemarkeerd: de nachthoreca-straten. Langs het gemarkeerde deel in het gebied Lange Wemen zijn momenteel geen horecabedrijven aanwezig. In het bestemmingsplan Lange Wemen zijn echter wel horeca-2-bestemmingen geprojecteerd. Omdat aan de nachthoreca-straten een groot aantal horecabedrijven aanwezig is, zal horecageluid (waaronder muziekrestanten ) onderdeel uitmaken van het 17

18 omgevingsgeluid. Bij een woning zal (muziek)geluid in veel gevallen niet duidelijk herkenbaar zijn toe te wijzen aan een afzonderlijk horecabedrijf. Om die reden wordt in en rond de nachthoreca-straten geen straffactor voor muziek toegepast. Een ander kenmerk van het nachthoreca-gebied is het tijdstip waarop zich de activiteiten afspelen, zeker op de vrijdag- en zaterdagavond. Gelet hierop is de reguliere start van de nachtperiode, uur, voor deze avonden wel erg vroeg. Daarom wordt voor de nachthoreca-straten voor de vrijdag en de zaterdag een afwijkende tijdstip voor de nachtperiode aangehouden: uur. Voor de andere avonden van de week, waarop een werkdag volgt, wordt de reguliere tijd (23.00 uur) aangehouden. Bij indicatieve metingen in het nacht-horecagebied in een nacht van zaterdag op zondag zijn achtergrondniveaus gemeten rond tussen de 60 en 70 db(a). Het is dan ook niet heel reëel om horecabedrijven normen op te leggen die ruim liggen onder deze niveaus. Om die reden geldt voor woningen die liggen aan de nachthoreca-straten een 5 db-hogere grenswaarde dan voor woningen in de overige binnenstad. In paragraaf wordt verder uitgewerkt hoe dit in de praktijk vorm wordt gegeven. 18

19 4 Bedrijven; maatwerk Activiteitenbesluit en omgevingsvergunningen 4.1 Algemeen Voor de bedrijven (d.w.z. inrichtingen in de zin van de Wet milieubeheer) in Hengelo gelden verschillende regimes. A. Bedrijven die zijn gelegen binnen de wettelijke zones rond de drie gezoneerde industrieterreinen in Hengelo, Twentekanaal, Westermaat en Wilderinkshoek. Op de gebiedstypenkaart (bijlage 1) zijn de zones weergegeven. Dit hoofdstuk is niet van toepassing op deze bedrijven, met uitzondering van paragraaf , uitzonderlijke bedrijfssituaties. Het zonemodel is (voor niet uitzonderlijke bedrijfssituaties) het toetsingskader voor vergunningvoorschriften en de maatwerkvoorschriften voor de betreffende bedrijven. B. Voor de overige bedrijven (de bedrijven buiten de drie genoemde gezoneerde industrieterreinen) gelden de volgende regimes: Niet- vergunningplichtig en vallend onder de werking van het Activiteitenbesluit. Dit is circa 95% van de Hengelose bedrijven. Vergunningplichtig (en gelegen buiten de gezoneerde industrieterreinen) Dit betreft enkele bedrijven. Voor deze bedrijven moet de geluidnormstelling worden vastgelegd in de omgevingsvergunning. NIET-VERGUNNING- PLICHTIGE BEDRIJVEN Voor de niet- vergunningplichtige bedrijven gelden in beginsel de algemene geluidvoorschriften van Afdeling 2.8 van het Activiteitenbesluit milieubeheer. Daarbij bestaat in een aantal gevallen de mogelijkheid om zogenoemde maatwerkvoorschriften te stellen die afwijken van reguliere normen. De ambitie- en/of plafondwaarden geldend voor de 5 gebiedstypen bedoeld in hoofdstuk 3 van deze nota of andere geluidwaarden die volgen uit dit geluidbeleid, worden alleen in maatwerkvoorschriften vastgelegd als daar goede redenen voor zijn, zoals bijzondere omstandigheden of bij klachten. Vanwege de bijzondere problematiek wordt in paragraaf 4.2 specifiek ingegaan op geluid en geluidhinder bij horecabedrijven. VERGUNNINGPLICHTIGE BEDRIJVEN BESTE BESCHIKBARE TECHNIEKEN = BBT In omgevingsvergunningen worden voorschriften gesteld die mede worden gebaseerd op de gebiedsgerichte geluidambities uit deze nota. De geluidambities zijn echter niet het eerste en enige toetsingscriterium. Op grond van de systematiek van de Wabo moet eerst worden getoetst of het principe van de Beste Beschikbare Technieken (BBT) wordt toegepast. Als uit het akoestisch onderzoek blijkt dat met toepassing van BBT het geluidniveau van een bedrijf lager is dan de ambitie- of plafondwaarde, dan moet deze gemeten of berekende waarde worden vastgelegd in de vergunning. Als na toepassing van BBT een geluidbelasting resteert boven de ambitiewaarde, maar onder de plafondwaarde dan dient een bestuurlijke afweging gemaakt te worden. Bij de afweging kan worden betrokken: De activiteiten en bijbehorende maximale geluidbelasting volgens de vigerende vergunning. 19

20 Technische haalbaarheid. Financiële haalbaarheid. Stedenbouwkundige inpassing. Verkeerskundige inpassing. Een omgevingsvergunning voor een milieuactiviteit met een geluidbelasting boven de plafondwaarde wordt in beginsel niet verleend. Voor bestaande bedrijven geldt in sommige gevallen een uitzondering; op de volgende pagina s wordt hier op ingegaan Ligging woning is bepalend GEEN WONINGEN, DAN GELDT DE NORM OP 50 METER VAN DE ERFGRENS Het gebiedstype waarin woningen of andere geluidgevoelige gebouwen liggen bepaalt de ambitie- en plafondwaarden voor omgevingsvergunningen en maatwerkvoorschriften, niet het gebiedstype waarin het bedrijf ligt. De normstelling wordt zo mogelijk gelegd op de gevel van het geluidgevoelige object. In geval van stoorlawaai of moeilijke bereikbaarheid van een gevel kan het kiezen van een ander referentiepunt gewenst zijn. De normstelling op dit referentiepunt wordt herleid uit de waarde die geldt op de gevel van de woning of geluidgevoelige bestemming. Als binnen 50 meter geen woningen of andere geluidgevoelige objecten aanwezig zijn, geldt op 50 meter de ambitie en plafondwaarde van het gebiedstype waar het 50 meterpunt in is gelegen. De afstand wordt gemeten vanaf de grens van de inrichting. Het is in de meeste gevallen voldoende om aan 4 zijden van de inrichting een waarneempunt te kiezen. Het waarneempunt dient vrij toegankelijk te zijn voor controlemetingen en mag niet onevenredig worden afgeschermd Eerstelijnsbebouwing langs hoofdwegen (Verkeerszone) In de zones langs hoofdwegen (gebiedstype Verkeerzone) geldt geen vaste ambitiewaarde, maar is de waarde afhankelijk van de geluidbelasting door het verkeer op het moment van beoordeling. De ambitiewaarde kan met maximaal 5 db worden verhoogd als de geluidbelasting door het verkeer meer dan 10 db hoger is dan de reguliere ambitiewaarde voor industrielawaai. Deze afweging moet per gevel en per beoordelingspunt worden gemaakt. De reden om een dergelijke verhoging toe te staan, is dat het geluid van industrielawaai zal worden gemaskeerd door het wegverkeerslawaai. De verhoging geldt niet voor railverkeerslawaai, omdat railverkeerslawaai een afwisseling kent tussen stille perioden en treinpassages. In een stille periode zal een verhoogde grenswaarde niet worden gemaskeerd door het railverkeerslawaai en kan het tot ongewenste hinder leiden Eerstelijnsbebouwing langs emplacement Voor de eerstelijnsbebouwing langs het emplacement geldt een bijzondere situatie. Het emplacement is vergunningplichtig voor zover het de rangeeractiviteiten betreft. De omgevingsvergunning ziet echter niet op de doorgaande treinen die ook over de emplacementssporen rijden. De geluidvoorschriften in de omgevingsvergunning hebben daarom alleen betrekking op het rangeren en niet op de doorgaande treinen. Het equivalente geluidniveau als gevolg van doorgaande treinen is over het algemeen hoger dan het geluidniveau van rangerende treinen. Voor een waarnemer echter zal het geluid van een rangerende trein voor een belangrijk deel hetzelfde zijn als het geluid van een passerende doorgaande trein. Vanwege de geluidbelasting van het doorgaande 20

21 spoor zijn saneringsmaatregelen getroffen om te bewerkstelligen dat kan worden voldaan aan de wettelijke norm voor het binnenniveau. Dit betreft in sommige gevallen ook maatregelen aan de gevel. Deze maatregelen bieden uiteraard ook bescherming tegen de geluidbelasting als gevolg van rangeerbewegingen. Om deze redenen kan de plafondwaarde met maximaal 5 db worden verhoogd zonder dat er sprake is van een equivalente geluidbelasting die uitgaat boven de geluidbelasting als gevolg van het doorgaande spoor. Wel moet worden onderzocht wat het effect is van de cumulatie van beide geluidaspecten Buitengebied (agrarische bedrijven) In het Activiteitenbesluit milieubeheer gelden voor de geluidvoorschriften voor bedrijven (inrichtingen) bestemd voor agrarische activiteiten (niet zijnde glastuinbouw) afwijkende (etmaal)periodetijden. Om zo weinig mogelijk (rechts) ongelijkheid te veroorzaken tussen bedrijven die vallen onder de werking van het Activiteitenbesluit en vergunningplichtige bedrijven gelden voor de vergunningverlening aan agrarische bedrijven en aan bedrijven met een agrarisch karakter dezelfde periodetijden als in het Activiteitenbesluit, nl.: dag: van 6.00 uur tot uur. avond: van uur tot uur. nacht: van uur tot 6.00 uur Indirecte hinder SCHRIKKELCIRCULAIRE Geluidhinder door vervoersbewegingen van en naar een inrichting (= bedrijf) die plaatsvinden buiten het terrein van de inrichting moeten worden beoordeeld aan de hand van de circulaire Geluidhinder veroorzaakt door het wegverkeer van en naar de inrichting van 29 februari Uitgangspunt bij deze beoordeling is dat indirecte hinder niet wezenlijk bijdraagt aan de geluidbelasting en niet in de beoordeling zal worden betrokken als: de aan- en afvoerroute in een verkeerszone ligt en; de geluidbelasting van het wegverkeer meer dan 10 db(a) hoger is dan de geluidbelasting van de aan- en afvoerbewegingen. De Circulaire laat piekgeluiden buiten beschouwing. Als er aanleiding is om te verwachten dat piekgeluiden als gevolg van vervoersbewegingen een relevante factor zijn, moet - mede vanwege jurisprudentie - in het kader van een goede ruimtelijke ordening de beoordeling van de piekgeluiden wel worden betrokken. Bij inrichtingen die vallen onder de werking van het Activiteitenbesluit worden naar aanleiding van deze beoordeling zo nodig maatwerkvoorschriften vastgesteld op grond van artikel 2.1 lid 4 (zorgplicht) van het Activiteitenbesluit. De geluidparagraaf 2.8 van het Activiteitenbesluit kent geen normen voor indirecte hinder. Het zorgplichtartikel (art. 2.1) stelt echter dat als het besluit geen regels stelt, de nadelige milieugevolgen voor zover dat redelijkerwijs gevraagd kan worden, moeten worden voorkomen of zoveel mogelijk beperkt. Deze zorgplicht heeft onder meer betrekking op geluidhinder en op het verkeer van personen en goederen van- en naar de inrichting. Voor zover dit niet uitputtend is geregeld kan het bevoegd gezag hiertoe maatwerkvoorschriften stellen. Deze maatwerkvoorschriften kunnen ook inhouden dat te verrichten activiteiten worden beschreven of dat metingen, berekeningen of tellingen 21

22 moeten worden verricht om de nadelige gevolgen voor het milieu te bepalen Cumulatie VOOR HET NIET- GEZONEERDE DEEL VAN WESTERMAAT WORDT WEL ZONERINGS- SYSTEMATIEK TOEGEPAST. In incidentele gevallen zal een woning of geluidgevoelige bestemming door meerdere bedrijven belast worden met geluid; dit doet zich vooral voor aan de rand van bedrijventerreinen. Voor het bedrijventerrein Westermaat (het deel dat ligt buiten de wettelijke zone) is er voor gekozen om een zone-bewakingssystematiek te hanteren. Dat betekent dat alle bedrijven zijn opgenomen in een geluidmodel waarmee de gecumuleerde geluidbelasting van de bedrijven wordt berekend. Uitgangspunt is dat de gecumuleerde geluidbelasting op de aanwezige en geprojecteerde woningen en andere geluidgevoelige bestemmingen (vooral gelegen in de gemeente Borne) niet groter is dan 50 db(a). Vergunningvoorschriften en maatwerkvoorschriften worden gebaseerd op dit model. Voor andere bedrijfsterreinen is geen model opgesteld. In beginsel wordt op deze terreinen getoetst per bedrijf. Als er echter aanleiding is te veronderstellen dat vanwege cumulatie de ambitiewaarde bij geluidgevoelige bestemmingen substantieel wordt overschreden, dan zal de cumulatie bij de beoordeling worden betrokken Maximale geluidniveaus De norm voor het maximale geluidniveau (piekniveaus) geldt ter plaatse van woningen en geluidgevoelige bestemmingen. In het algemeen dient gestreefd te worden naar maximale geluidniveaus L Amax die niet meer dan 10 db boven het aanwezige equivalente geluidniveau komen. Op basis van het BBT-beginsel dient een afweging gemaakt te worden. In die gevallen waarin in redelijkheid niet aan de streefwaarden kan worden voldaan, worden de volgende hogere maximale geluidniveaus L Amax vergund: 70 db(a) voor de dagperiode (7.00 uur uur). 65 db(a) voor de avondperiode (19.00 uur uur). 60 db(a) voor de nachtperiode (23.00 uur uur). Een verhoging met 5 db van deze maximale geluidwaarde in de dagperiode wordt toegestaan als sprake is van een voor de bedrijfsvoering onvermijdbare situatie waarin technische noch organisatorische maatregelen soelaas bieden om het geluidniveau te beperken. Een dergelijke verhoging dient te worden gemotiveerd. In bijzondere gevallen van algemeen belang worden aan activiteiten geen voorschriften voor maximale geluidniveaus (L Amax ) voorschriften gebonden, zoals bij vliegbewegingen traumahelikopter, uitrukken brandweer, politie, ziekenwagens en strooiwagens. Activiteiten in de dagperiode die niet worden veroorzaakt door de hoofdactiviteit kunnen na een bestuurlijke afweging worden uitgezonderd van de geluidnormering. Dit betreft activiteiten zoals: laden- en lossen op het terrein van de inrichting. het legen van een vuilcontainer. het rijden met landbouwtractoren of motorrijtuigen met beperkte snelheid over het terrein van de inrichting. 22

23 4.1.8 Bestaande bedrijven Het is mogelijk dat bij bestaande bedrijven knelpunten ontstaan als de plafondwaarde behorende bij de gebiedstypen uit deze nota wordt verbonden aan de omgevingsvergunning of als maatwerkvoorschrift wordt opgelegd. Als het toepassen van BBT onvoldoende resultaten geeft en de geluidnorm door het toepassen van de plafondwaarde naar beneden zou worden bijgesteld, zou dit kunnen betekenen dat voor deze bedrijven onevenredige zware geluideisen gaan gelden. Voor deze bedrijven en deze situaties geldt dat de nu geldende geluidvoor-schriften van kracht blijven maar dat geen verhoging van de geluidbelasting in de toekomst wordt toegestaan Incidentele activiteiten die met enige regelmaat plaatsvinden Er zijn inrichtingen waarbij met enige regelmaat duidelijk meer geluidemissie optreedt dan in de overige tijd. Voorbeelden zijn: Een oven of cycloon die korte tijd per week wordt gebruikt; Overwerk in de avondperiode. Gevolg van deze activiteiten kan zijn dat met een beperkte frequentie (maar vaker dan 12 maal per jaar) een hogere geluidemissie plaatsvindt dan onder de representatieve omstandigheden. Daarbij wordt in principe uitgegaan van een frequentie van maximaal circa één dag-, avond- of nachtperiode per week. Voor deze situaties kan, na bestuurlijke afweging, vergunning worden verleend voor een geluidniveau dat maximaal 5 db(a) hoger ligt dan de plafondwaarde voor het betreffende gebiedstype. Bij de bestuurlijke belangenafweging moet worden betrokken: de noodzaak dan wel onvermijdelijkheid van de betreffende activiteit (de mogelijkheden om incidentele bedrijfssituaties te voorkómen), de redelijkerwijs te treffen maatregelen, de vraag of er sprake is van hinder en zo ja, in welke mate en met welke frequentie, op welk tijdstip en met welke duur ene hoogte van het geluidniveau. Verder is het gewenst dat de betreffende activiteiten zo nauwkeurig mogelijk in de aanvraag worden vermeld en in de vergunningvoorschriften worden vastgelegd. Daarnaast is het redelijk dat van de vergunninghouder wordt verlangd dat deze een registratie bijhoudt van deze activiteiten dan wel deze, afhankelijk van de aard van de betreffende activiteit, in sommige gevallen tevoren meldt. Dit is zeker van belang als ten tijde van de aanvraag niet exact vaststaat wanneer deze activiteiten zullen plaatsvinden Uitzonderlijke bedrijfssituaties Voor uitzonderlijke bedrijfssituaties wordt niet het volledige zonemodel gehanteerd, maar wordt de uitzonderlijke bedrijfssituatie rechtstreeks getoetst aan de zone en aan de maximaal toegestane gevelbelasting op woningen met een vastgestelde hogere grenswaarde, zonder daarbij rekening te houden met alle overige bedrijven op het gezoneerde industrieterrein. Daarbij moet wel worden uitgegaan van BBT en van zo min mogelijk hinder voor de omgeving. 23