ACTIVITEITENVERSLAG 2014 VOORWOORD

Transcriptie

1 ACTIVITEITENVERSLAG 2014 VOORWOORD Het jaar 2014 kenmerkte zich voor de OVKK als een jaar van verandering en anticipatie op de komende periode. Om dit behapbaar en concreet te maken is energie gestoken in een beleidsdag, waar de basis is gelegd voor de jaren Een paar wijzigingen hebben zich direct daarna al voorgedaan. In verband met zijn benoeming als wethouder van de Gemeente Olst-Wijhe heeft de voorzitter zijn functie neergelegd. Meteen is er gezocht naar versterking van het bestuur, wat heeft geleid tot twee nieuwe bestuurleden. Hiermee is het bestuur op volle sterkte met zeven personen, waaronder twee dames. Met instemming van alle leden is er daarna een nieuwe voorzitter benoemd. Tevens is gestart met het verstevigen en het aangaan van nieuwe relaties met andere maatschappelijke organisaties. Dit heeft geleid tot nadere kennismaking en verkenning van de samenwerkingsmogelijkheden, hetgeen voor alle betrokkenen als positief is ervaren. Tevens is met diverse gemeenten overlegd hoe de komende jaren de kleine kernen ondersteund kunnen worden in hun ontwikkeling. Met de inzet van de Coördinator gemeenschapsaccommodaties is in 2014 een stap voorwaarts gezet in de service aan en aandacht voor de dorpshuizen, multifunctionele accommodaties en Kulturhusen in Overijssel. De rapportage hiervan is apart gedaan, maar laat al zien dat er grote behoefte is aan ondersteuning met maatwerk. Ruud de Jong, voorzitter.

2 In 2014 heeft de OVKK activiteiten ontplooid op het vlak van: 1. Informeren 2. Signaleren en agenderen 3. Delen van kennis en ervaringen 4. Participeren 1. Informeren Het 4 keer per jaar aanbieden van de nieuwsbrief In december 2014 verscheen Kernpunt voor het eerst in de vorm van een elektronische nieuwsbrief. Met deze editie is tevens gestart om de onderwerpen meer af te stemmen op de behoefte aan praktische informatie over het oppakken en uitvoeren van leefbaarheidsplannen. Een overzicht van de onderwerpen in deze editie: Burgerinitiatieven: ervaringen met financiering Coöperaties in opmars. Tips voor het opzetten van een coöperatie Participatiewet: nieuwe mogelijkheden voor activiteiten in het dorp Maximum uurtarief vrijwilligerswerk op de schop Dorpsboekenkast wint terrein Noaberschapsfonds Nieuws van kennisportal Netwerk Duurzame Dorpen Onderzoek Overheid en burgerparticipatie; inspiratie voor gemeenten en bewoners Uw mening over de dorpsschool Veel animo voor cursus Burgerkracht in Overijssel Nieuw bestuurslid Tineke ter Horst Nieuw bestuurslid Gerard Derkman In oktober verscheen Kernpunt in pdf. Deze nieuwsbrief bevatte een special waarmee werd teruggeblikt op de bestuursperiode van scheidend voorzitter Anton Bosch. De laatste papieren editie dateert van mei In totaal zijn er dus drie nieuwsbrieven verschenen, waarvan de laatste twee wel veel extra informatie bevatten. Het inrichten van een kennisportal De OVKK is provinciaal steunpunt geworden van de landelijke kennisportal Netwerk Duurzame Dorpen. De functie van het steunpunt is om de Overijsselse portal met goede voorbeelden (zoals Hoonhorst) verder in te vullen en via online-communicatie de uitwisseling van kennis en ervaringen te stimuleren. De kennisportal is bereikbaar via 2. Signaleren en agenderen Deelnemen aan expertmeetings en bijdragen aan visievorming DE OVKK heeft in 2014 ongeveer 30 bijeenkomsten en expertmeetings bijgewoond. De OVKK neemt zitting in het ROCOV en heeft zich het afgelopen jaar actief ingezet ten aanzien van de provinciale bezuinigingen op het openbaar vervoer:

3 In de nieuwsbrief Kernpunt is een artikel opgenomen met een overzicht van de bezuinigingsvoorstellen en informatie over de inspraakmogelijkheden. De OVKK heeft onder haar achterban een enquête verspreid met vragen over hun gebruik van de Regiotaxi, hun ervaringen en de behoefte. Ook is gevraagd om tips voor een betere inzet van de Regiotaxi. De OVKK heeft op 14 januari deelgenomen aan het Rondetafeloverleg met Provinciale Staten over de voorgenomen bezuinigingen. Voorts denkt de OVKK mee over de herinrichting van de ROCOV-organisatie. Het doel daarvan is om door middel van het herverdelen van verantwoordelijkheden en meer werken vanuit een werkplan de effectiviteit de effectiviteit van het ROCOV te vergroten. De OVKK levert inbreng tijdens de bijeenkomsten die de Landelijke Vereniging van Kleine Kernen (LVKK) organiseert voor de coördinatoren van de provinciale organisaties. Daarnaast heeft de OVKK zitting in het algemeen bestuur van de LVKK. De LVKK wordt gesubsidieerd door het Ministerie van Binnenlandse Zaken. Actuele projectactiviteiten van de LVKK: Burgerschap in krimpregio s opstellen van toekomstbestendige dorpsvisies via regionale samenwerking. In de Kern onderzoek naar de effectiviteit van kennisnetwerken rond de thema s zorg & welzijn en duurzaamheid. Meer dan stenen landelijk programma voor de ondersteuning van dorpshuizen, in samenwerking met het Oranje Fonds. PlattelandsParlement - tweejaarlijks symposium waarbij actieve burgers en ondernemers op het platteland hun stem laten horen aan landelijke beleidsmakers en politici. De OVKK neemt deel aan de bijeenkomsten voor dorpscontactambtenaren. Uitgenodigd zijn gemeentelijke ambtenaren die zich bezig houden met de kleine kernen, vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties en de provincie. Een terugkerend thema is de Burgerparticipatie en de daaruit voortvloeiende cultuuromslag bij de gemeenten. In dit verband is gesproken over het symposium Lokale initiatieven dat de provincie Overijssel in januari 2015 organiseert voor ambtenaren en professionals. In 2014 hebben bijeenkomsten plaatsgevonden op 7 april (Wijhe) en 27 oktober (Nijverdal). De bijeenkomsten voor dorpscontactambtenaren worden georganiseerd door Stimuland. De OVKK is vertegenwoordigd in het platform Kerkdorp-Dorpskerk. Het platform houdt zich bezig met de toekomst van de kerken in dorpen en wijken. Door de terugloop van kerkelijk bezoek ontstaat leegstand en bezien wordt hoe kerkgebouwen op een andere manier weer functioneel gemaakt kunnen worden. De OVKK werkt mee aan de voorbereiding van een symposium in maart De OVKK neemt deel aan het directeurenoverleg van Dorpsplanplus. Leefbaarheidsschouw Op 27 juni bezocht de OVKK Markelo en omgeving. In Sport- en gemeenschapscentrum De Pol werd kennis genomen van het gemeentelijk beleid ten aanzien van de WMO. Voorts werden bezoeken afgelegd bij lokale ondernemers, waaronder Wijngaardhof Hof van Twente. Op 30 september werd Scheerwolde bezocht, met onder andere een bezoek aan het vernieuwde Streekcentrum De Wielewaal. Ook werd in het dorp een rondgang gemaakt met vertegenwoordigers van het plaatselijk belang en het bestuur van de Wielewaal. Tijdens de wandeling werd kennis

4 genomen van de problematiek rond de huisvesting en gaf de OVKK adviezen over de exploitatie van het streekcentrum. Van de leefbaarheidsschouw is verslag gedaan in onze nieuwsbrief Kernpunt. Enquête Geldautomaten in kleine kernen De OVKK heeft haar leden een inventariserende enquête afgenomen inzake de aanwezigheid van pinautomaten in de kleine kernen. De gegevens zijn doorgegeven aan de Landelijke Vereniging van Kleine Kernen. De LVKK is in gesprek met De Nederlandsche Bank en de landelijke politiek om de pinautomaat voor de kleine kernen te behouden. Regiotaxi In verband met de bezuinigingen op het openbaar vervoer heeft de OVKK haar leden geënquêteerd over het gebruik van de Regiotaxi. Ook konden deelnemers aangeven wat de knelpunten zijn en welke oplossingen daarvoor mogelijk zijn. De resultaten zijn doorgegeven aan het ROCOV. Duurzame energie Eind 2013 is begonnen met het opstellen van een enquête over lokale initiatieven ter zake van duurzame energie. In hoeverre lukt het lokale groepen duurzame energie van de grond te krijgen en krijgen ze hierbij ondersteuning? Het initiatief van deze enquête is afkomstig van Mark Wüst, stagiair bij de Provincie Overijssel. De enquête is verspreid onder alle plaatselijk belangenorganisaties van Overijssel. De resultaten zijn door Mark Wüst verwerkt in het rapport Evaluatie Duurzaam Dorp Overijssel Delen van kennis en ervaringen Themabijeenkomst Op 15 en 16 april organiseerde de OVKK de themabijeenkomst Spookdorpen of vitaal platteland? De bijeenkomst werd door drie inleiders verzorgd: Hans Peter Benschop van het Trendbureau Overijssel gaf een schets van toekomstige ontwikkelingen op het platteland en gaf handvatten mee om daarop in te spelen. Aansluitend deelde Cees Timmer van de Provincie Overijssel de huidige stand van zaken mee ten aanzien van de uitrol van het Breedband glasvezelnet in het buitengebied. Tenslotte gaf de Provincie Overijssel bij monde van Walther de Haas en Joyce Honigh informatie over de manier, waarop dorpen in 2014 naar verwachting ondersteuning kunnen krijgen voor het realiseren van hun leefbaarheidsplannen. De themabijeenkomst vonden plaats in Marienheem en Borne en werden elk door 40 tot 50 personen bezocht. De PowerPointpresentaties van de inleiders zijn per naar de achterban van de OVKK verzonden. Op 8 mei werd de jaarlijkse ledenvergadering van de OVKK gehouden. In het programma na de pauze kwamen de volgende onderwerpen aan bod: Provinciale subsidieregeling maatschappelijke initiatieven. In aansluiting op de eerder gehouden themabijeenkomst werd door Anton Bosch nadere uitleg gegeven over de bedoeling van deze regeling, de precieze voorwaarden en wat je moet doen om in aanmerking te komen.

5 Kennisportal voor burgerinitiatieven Oons biedt ideebedenkers een podium en verbindt hen met andere individuen, bedrijven, instellingen en overheid die willen samenwerken om de ideeën te realiseren. Ommetjes in Overijssel. Ommetjes zorgen ervoor dat bewoners en recreanten vanuit een dorp weer door het boerenland kunnen wandelen en kunnen genieten van verdwenen paden. Krista Esselink van Landschap Overijssel gaf een presentatie van de activiteiten rond de ommetjes; met bijzondere aandacht voor de app die speciaal voor de ommetjes in Overijssel is gelanceerd. Overige kennisdeling Winkels in de kleine kernen. In Twente hebben de afgelopen jaren diverse supermarkten in kleine kernen hun deuren moeten sluiten (RTV Oost, 2012)(NOS, 2014). Vanuit de OVKK rijst daarom de vraag wat er nodig is voor buurtsupermarkten om te kunnen blijven voortbestaan. Wat zijn de exploitatiekansen voor een ondernemer van een buurtsupermarkt in een kleine kern? Brigit Pegge en Dénick Scholten, studenten aan de Saxion Hogeschool, onderzoeken wat de succesfactoren zijn van drie supermarkten in de Twentse kleine kernen. Het ondezoeksrapport wordt in januari 2015 opgeleverd en is te raadplegen via onze website. Verkeersveiligheid Om behulpzaam te kunnen zijn met het zoeken naar oplossingen voor verkeersonveilige situaties werkt de OVKK samen met Veilig Verkeer Nederland (VVN). VVN bestaat uit meerdere afdelingen waar vrijwilligers actief zijn die bijvoorbeeld ook plaatselijke belangenorganisaties kunnen adviseren. Op basis van signalen uit de dorpen informeren de OVKK en VVN elkaar regelmatig over de verkeersveiligheid in de kleine kernen en de mogelijkheden om die te verbeteren. Workshops Naar aanleiding van vragen uit de achterban heeft de OVKK inleidingen verzorgd ter ondersteuning van de burgerparticipatie. - Op 6 maart gaf de OVKK in Oldemarkt een presentatie met succesvolle voorbeelden van burgerparticipatie, met als doel enthousiasme los te maken bij de bevolking over de kansen die er zijn, mits men bereid is zich in te zetten voor het dorp. - Op heeft de OVKK in Glane een workshop geleid naar aanleiding van plannen uit Dorpsplanplus, met de vraag hoe die gerealiseerd kunnen worden. Aan de workshop deden meerdere instanties en bruggenbouwers mee. 4. Participeren Cursus Burgerkracht De OVKK heeft haar medewerking verleend met de organisatie en uitvoering van de Cursus Burgerkracht, bestemd voor lokale initiatiefnemers, provinciale en gemeentelijke ambtenaren, bestuurders en overige belangstellenden. De cursus werd gegeven op 30 oktober in Lierderholthuis, 11 november in Bornerbroek en 18 november in Nieuw Heeten. De Cursus Burgerkracht was een initiatief van Stimuland.

6 Breedband internet De OVKK ondersteunt SallandGlas, een bewonersinitiatief binnen de gemeenten Raalte, Olst-Wijhe en Deventer dat zich als doel heeft gesteld het buitengebied van Salland te voorzien van glasvezel. Afdelingen van plaatselijk belang binnen de drie gemeenten participeren binnen het project. Hun inzet en expertise wordt aangevuld met inwoners die op persoonlijke titel zich voor het gemeenschappelijke doel inzetten. Voorts werkt OVKK werkt aan een projectvoorstel voor de bewustwording van de noodzaak van glasvezel in de buitengebieden. Met het project wordt voorzien in een goede communicatie, in afstemming met de verschillende initiatieven. Tenslotte heeft de OVKK bij brief van 24 april de provincie voorgesteld om een Shared Service Center te gaan faciliteren. Voorafgaand aan deze brief heeft de OVKK oriënterende gesprekken gevoerd met de heer C. Timmer, projectleider Breedband, over de rol welke de OVKK mogelijkerwijs zou kunnen gaan vervullen bij de uitrol van breedband in de witte gebieden van Overijssel. Het Shared Service Center ondersteunt de te vormen netwerkcoöperaties met het verzorgen van diensten op financieel, technisch en juridisch gebied. Lokale Kansen De OVKK heeft medewerking verleend aan een projectvoorstel voor effectieve ondersteuning van lokale groepen op het vlak van: - het organiseren van leren (kennis vergroten, ervaringen delen, verbinden van leefwerelden en mensen met goede ideeën, kansen vertalen naar projecten) - het ontwikkelen van een verdienmodel dat op de middellange termijn moet zorgen voor de continuïteit van ondersteuning, zonder structurele overheidssubsidies. Het projectvoorstel is voor subsidiëring bij de provincie ingediend door Stimuland. Sociale innovatie en kulturhusen De OVKK neemt deel aan Interreg en werkt hierin samen met Stimuland aan een projectvoorstel ter versterking van de sociale infrastructuur. Dit in het licht van vergrijzing, ontgroening, minder werkgelegenheid en krimp. De specifieke aandacht gaat daarbij uit naar de functie en de verduurzaming van de kulturhusen en multifunctionele accommodaties. Het project wordt opgepakt in de gemeenten Wierden, Hellendoorn en Hof van Twente. Burgerparticipatie Om de betrokkenheid van burgers bij activiteiten door maatschappelijke organisaties te vergroten heeft de OVKK haar medewerking verleend aan de verspreiding van informatie. Dit gebeurde in de vorm van het opnieuw redigeren en doorsturen van publicaties en uitnodigingen richting onze achterban. In het bijzonder noemen we: Natuur en Milieu Overijssel informatie over inspraakmogelijkheid nieuwe locaties drinkwaterwinning (juni juli). Natuur en Milieu Overijssel informatie en uitnodiging tot deelname aan de Leefbaarheidsscan (augustus). Het Oversticht informatie en uitnodiging tot deelname aan het project Kerk als baken (september). Stimuland Energy pitch (januari, oktober).

7 Lopende projecten Tenslotte volgt hieronder een opsomming van de projecten die momenteel in uitvoering zijn en waarin de OVKK participeert. De projecten worden via aparte projectsubsidies gefinancierd en hebben dus geen betrekking op de provinciale activiteitensubsidie voor de OVKK. To be continued project dat gericht is op meer zelfredzaamheid, ondernemerschap en duurzaamheid van de maatschappelijke accommodaties in Overijssel. Penvoerder: Stimuland. Dorpsplanplus programma voor het ontwikkelen en realiseren van dorpsplannen in Overijssel. Penvoerder: Consortium Dorpsplanplus. Coördinator Gemeenschapsaccommodaties positionering van een coördinator bij de OVKK, opdat via bovenlokale afstemming en kennisdeling de functie van de Overijsselse gemeenschapsaccommodaties wordt versterkt. Penvoerder: OVKK. Meer dan stenen project ter ondersteuning van de landelijke kennisdeling tussen dorpshuizen en multifunctionele accommodaties. Penvoerder: Landelijke Vereniging van Kleine Kernen.