Erectiestoornissen: een frequent voorkomende en behandelbare aandoening.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Erectiestoornissen: een frequent voorkomende en behandelbare aandoening."

Transcriptie

1 Erectiestoornissen: een frequent voorkomende en behandelbare aandoening.

2

3 Erectiestoornissen: een frequent voorkomende en behandelbare aandoening. Inleiding Deze brochure wil mannen informatie verschaffen over erectiestoornissen en - minstens even belangrijk - ze aanmoedigen hun arts te raadplegen. Hoewel erectiestoornissen min of meer bespreekbaar zijn geworden, zit het onderwerp toch nog een beetje in de taboesfeer. Veel mannen wachten nog steeds gemiddeld twee jaar vooraleer ze een arts raadplegen. Bent u één van hen? Dan moet u weten dat erectiestoornissen frequent voorkomen. U bent zeker niet de enige. Er is ook goed nieuws: erectiestoornissen kunnen goed behandeld worden. Tegenwoordig heeft u de keuze tussen een aantal verschillende behandelingsmethodes. Aarzel niet om naar een oplossing te zoeken en kies de meest geschikte behandeling. Op die manier kan u met uw partner opnieuw tot een meer bevredigende seksuele relatie komen en genieten van uw intieme momenten op een meer serene manier. Erectiestoornissen vormen ook een probleem voor het koppel. Wellicht lijdt zowel u als uw partner onder deze aandoening. Laat niet toe dat erectiestoornissen de kwaliteit van uw relatie aantasten. Het probleem openlijk bespreken met uw partner en raad vragen aan uw arts zijn de belangrijkste stappen bij het vinden van de aangewezen behandeling en de beste oplossing voor uw probleem.

4 Hoe werkt de penis? Dwarsdoorsnede van de penis Z w e llic h a a m Z w e llic h a a m U rin e b u is B la a s P ro s ta a t S la p p e p e n is A rte rie U rin e b u is Te s tike ls P e n is in e re c tie De penis bestaat uit 3 cilinders: 2 caverneuze zwellichamen en 1 spongieus zwellichaam. De caverneuze zwellichamen controleren de erectie van de penis en het spongieus zwellichaam omgeeft de urinebuis. Een erectie vindt plaats wanneer de cilinders zich vullen met bloed, onder invloed van bepaalde stoffen, die neurotransmitters worden genoemd. Door de verhoogde bloedtoevoer gaan de cilinders opzwellen en richt de penis zich geleidelijk op. Na het seksueel contact gebeurt het omgekeerde: de arteries worden smaller en het bloed verlaat via de venen de penis, die opnieuw slap wordt. Goed om weten Voldoende bloedtoevoer naar de penis, een goede opname van het bloed door de zwellichamen en een goede werking van de zenuwen zijn noodzakelijk voor het tot stand komen en aanhouden van een erectie.

5 Wat zijn erectiestoornissen? Sommige mannen worden af en toe geconfronteerd met het feit dat tijdens het vrijen hun penis niet tot een volledige erectie kan komen, of dat hun erectie volledig verdwijnt tijdens seksuele betrekkingen. Verschillende factoren kunnen hiervoor verantwoordelijk zijn, zoals vermoeidheid, stress of overmatig alcoholverbruik en dan spreekt men van een toevallig en onschuldig falen van een erectie, zeg maar een seksuele panne. Wanneer een man echter aanhoudend problemen ondervindt om een erectie te krijgen die tot een bevredigende geslachtsgemeenschap kan leiden, spreekt men van erectiestoornissen. Het onvermogen om een erectie te krijgen of te behouden is echter een frequent voorkomend probleem, dat kan behandeld worden. Goed om weten Ongeveer één man op drie, tussen 40 en 70 jaar, kan te kampen krijgen met erectiestoornissen. U bent dus niet de enige met dit probleem. Erectiestoornissen kunnen doeltreffend worden behandeld. Tegenwoordig bestaan er verschillende behandelingsmethodes. Praat erover met uw arts. Waardoor worden erectiestoornissen veroorzaakt? Zijn erectiestoornissen een lichamelijk of psychologisch probleem? Een hele reeks factoren kunnen het onvermogen om een erectie te krijgen of te behouden in de hand werken. We gaan hier even dieper op in. Lichamelijke oorzaken Lichamelijke oorzaken zijn een frequente reden van erectiestoornissen bij mannen ouder dan 50 jaar. Tot de lichamelijke oorzaken behoren onder meer bepaalde vaatziekten, suikerziekte, sommige zenuwaandoeningen, hormonale problemen, sommige heelkundige ingrepen, chronische medische aandoeningen en nevenwerkingen van bepaalde geneesmiddelen.

6 Vaatziekten Het is belangrijk om te weten dat vaatziekten de meest voorkomende lichamelijke oorzaak van erectiestoornissen zijn. Hiertoe behoren atherosclerose (slagaderverkalking), hypertensie (hoge bloeddruk), te veel cholesterol en sommige hartaandoeningen die de bloedstroom naar de penis beïnvloeden. Ongezonde leefgewoonten (roken, overmatig alcoholverbruik, te weinig lichaamsbeweging) kunnen vaatziekten in de hand werken en dus leiden tot erectiestoornissen. Suikerziekte (diabetes) Deze chronische aandoening kan de zenuwen en bloedvaten die de penis bevoorraden beschadigen. Hoge suikerspiegels beschadigen ook rechtstreeks de zwellichamen zelf. Twee op drie diabetespatiënten kunnen op termijn erectiestoornissen ontwikkelen. Zenuwaandoeningen Multiple sclerose en beschadiging van het ruggenmerg kunnen leiden tot seksuele problemen. Hormonale problemen Een zeer laag testosterongehalte kan seksuele problemen veroorzaken, hoewel dit op zich zelden de hoofdoorzaak is. Psychosociale oorzaken Erectieproblemen hebben in de meeste gevallen, dus ook als de oorzaak zuiver lichamelijk is, een belangrijke weerslag op het psychologisch welbevinden van de man, de vrouw en dus ook het koppel. Afhankelijk van je eigen psychologische ingesteldheid en die van je partner, zal iedereen er dus op een verschillende manier op reageren. Psychologische en sociale problemen kunnen al dan niet samen voorkomen met één of meer lichamelijke oorzaken. Enkele voorbeelden: Wanneer een man bezorgd is over zijn seksuele prestatie en faalangst krijgt, kan de mogelijkheid om een erectie te krijgen of te behouden verstoord zijn. Stress en vermoeidheid, alsook spanningen binnen de relatie, kunnen leiden tot seksuele problemen. Een depressie kan gepaard gaan met erectiestoornissen en erectiestoornissen kunnen leiden tot depressieve gevoelens.

7 Goed om weten Vaatziekten zijn de meest voorkomende lichamelijke oorzaak van erectiestoornissen bij mannen ouder dan 50 jaar. Erectiestoornissen kunnen soms wijzen op een andere onderliggende aandoening, doorgaans bij mannen ouder dan 50 jaar. Daarom is het belangrijk dat u het probleem bespreekt met uw arts, niet alleen om een oplossing te vinden voor het erectieprobleem op zich, maar ook om tijdig een mogelijke aandoening op het spoor te komen alvorens er verwikkelingen ontstaan. Hoe worden erectiestoornissen gediagnosticeerd? Een open gesprek met uw huisarts is de beste manier om erectiestoornissen te diagnosticeren. Uw arts is er immers om u te helpen en is vertrouwd met de problematiek van erectiestoornissen. Om een correcte diagnose te stellen, zal uw arts uw medische voorgeschiedenis doorlopen, een klinisch onderzoek verrichten en enkele labotests uitvoeren. Op basis van de resultaten kan uw arts dan de aangewezen behandeling voorstellen. Het kan ook gebeuren dat hij of zij u doorverwijst naar een specialist voor bijkomende onderzoeken. Doorgaans zijn niet meer dan twee doktersbezoeken nodig om een oplossing te vinden. Erectiestoornissen behandelen. Erectiestoornissen zijn goed te behandelen en tegenwoordig kunt u kiezen uit heel wat behandelingsmethodes. U kunt (samen met uw partner) overleggen met uw arts om te bepalen welke behandeling voor u het meest geschikt is. Orale behandeling (tabletten). Sekstherapie: een gespecialiseerd hulpverlener, zoals een seksuoloog of psycholoog, raadplegen. Injectietherapie. Andere beschikbare behandelingen: Vacuümtherapie Chirurgische implantatie van een penisprothese.

8 Goed om weten Er bestaan heel wat verschillende behandelingsmethodes voor erectiestoornissen. Zoek een oplossing en kies de meest geschikte behandeling voor u en uw partner, zodat u opnieuw een spontane en natuurlijke seksuele relatie kunt hebben. Wees realistisch. Wanneer u beiden beslist om een behandeling te starten, moet u er rekening mee houden dat de eerste pil, of de eerste consultatie misschien niet onmiddellijk het gewenste effect heeft. Gun de behandeling voldoende tijd. De neerwaartse spiraal Erectiestoornissen kunnen uw levenskwaliteit en uw zelfbeeld negatief beïnvloeden. Mannen met erectiestoornissen kunnen te kampen hebben met schuldgevoelens en gevoelens van vernedering, communiceren niet meer met hun partner, presteren minder goed op het werk, sluiten zich op in zichzelf, Deze neerwaartse spiraal van negatieve gevoelens en gedrag kan uiteindelijk uitmonden in depressieve gevoelens. Welke gevolgen kunnen erectiestoornissen hebben voor uw partner en uw relatie? Erectiestoornissen zijn niet het probleem van de man alleen. Het is een aandoening van het koppel. Erectiestoornissen geven inderdaad vaak aanleiding tot negatieve gevoelens en een verandering van gedrag binnen de relatie. Als er geen seks meer is, leidt dit jammer genoeg ook vaak tot het verdwijnen van de intimiteit en soms zelfs de genegenheid binnen het koppel, wat tot een vergroten van de afstand tussen beide partners kan leiden. Men vermijdt intimiteit omdat men vreest dat er dan seks moet volgen en dat dit weer zal mislukken.

9 Het gebeurt dat mannen met erectiestoornissen plots later moeten blijven werken, dat ze niet meer naar bed gaan op hetzelfde tijdstip als hun partner, dat ze minder en minder gezamenlijke tijd doorbrengen met hun partner, enz. Dergelijk gedrag kan ertoe leiden dat uw partner verkeerde conclusies gaat trekken, die niet overeenstemmen met de realiteit: Mijn partner houdt niet meer van me Hij heeft iemand anders Hij vindt me seksueel onaantrekkelijk Ik kan hem niet meer bevredigen De gevolgen die erectiestoornissen kunnen hebben voor u en uw partner goed begrijpen, is een eerste, maar essentiële stap in de richting van een oplossing. Goed om weten Erectiestoornissen kunnen de mentale gezondheid van de man ondermijnen. Een neerwaartse spiraal van negatieve gevoelens en gedrag kan uitmonden in depressie en isolement. Praat hierover met uw partner en uw arts, die vertrouwd is met deze problematiek en hulp kan bieden. Erectiestoornissen zijn niet enkel het probleem van de man. Zij kunnen ook ernstige gevolgen hebben voor de partner. Het is mogelijk dat partners van mannen met erectiestoornissen verkeerde opvattingen krijgen over hun relatie en, als gevolg hiervan, in stilte lijden en zich alleen voelen. Blijven communiceren met uw partner is een belangrijke eerste stap in de richting van een oplossing.

10 Erectiestoornissen en het belang van een zo natuurlijk mogelijke seksuele relatie. Recente gegevens tonen aan dat koppels die te kampen krijgen met erectiestoornissen, zo natuurlijk en spontaan mogelijk seks willen hebben. Doorgaans zijn mannen met erectiestoornissen ervan overtuigd dat ze geen spontane seksuele contacten meer kunnen hebben met hun partner. Nochtans bestaan er nu goede behandelingsmethodes. Vraag uw arts om u te begeleiden bij het zoeken naar de behandeling die voor u beiden het meest geschikt is en die optimale kansen biedt om opnieuw een bevredigende seksuele relatie te vinden. Volgende raadgevingen kunnen eveneens helpen om uw seksuele relatie opnieuw te beleven zoals vroeger: Praat met uw partner en sta open voor haar gevoelens. Bespreek samen uw seksuele behoeften. Veel koppels praten niet of onvoldoende over hun seksleven en hierdoor kan hun seksleven saai worden. Richt uw aandacht op wat wel mogelijk is in uw relatie. Affectie tonen voor elkaar is zeer belangrijk en kan helpen de spanning te doen verminderen en de intimiteit binnen de relatie te verbeteren. Bedenk dat bevredigend seksueel contact voor uw partner niet enkel te maken heeft met een geslaagde vaginale penetratie of een goede erectie, maar ook met het genot van de seksuele opwinding. Deze brochure is geschreven en herzien met de hulp van een panel van experts samengesteld uit Belgische artsen gespecialiseerd in erectiele disfunctie. Document gepubliceerd met de steun van Eli Lilly Benelux N.V.

11

12 CI/ELB/05/2005/118

Erectiestoornissen: wat vrouwen moeten weten.

Erectiestoornissen: wat vrouwen moeten weten. Erectiestoornissen: wat vrouwen moeten weten. Erectiestoornissen: wat vrouwen moeten weten. Inleiding Erectiestoornissen zijn min of meer bespreekbaar geworden, hoewel het onderwerp toch nog een beetje

Nadere informatie

Wat zijn erectiestoornissen Hoe komt een erectie tot stand Oorzaken erectiestoornissen

Wat zijn erectiestoornissen Hoe komt een erectie tot stand Oorzaken erectiestoornissen Erectiestoornissen Wat zijn erectiestoornissen Een erectiestoornis of erectiele dysfunctie is een voortdurend of terugkerend onvermogen een erectie te krijgen of vol te houden tot de voltooiing van de

Nadere informatie

Informatie voor patiënten. Diabetes en seksualiteit

Informatie voor patiënten. Diabetes en seksualiteit Informatie voor patiënten Diabetes en seksualiteit z Seksualiteit en diabetes mellitus 1 Over problemen met seksualiteit wordt niet zo gemakkelijk gesproken. Doordat het een beladen onderwerp is, kunnen

Nadere informatie

Erectiestoornis. Albert Schweitzer ziekenhuis november 2014 pavo 0858

Erectiestoornis. Albert Schweitzer ziekenhuis november 2014 pavo 0858 Erectiestoornis Albert Schweitzer ziekenhuis november 2014 pavo 0858 Inleiding Uw arts heeft met u gesproken over de problemen die u heeft bij een erectie. In deze folder informeren wij u over wat een

Nadere informatie

Seksualiteit en diabetes mellitus. Polikliniek diabeteszorg

Seksualiteit en diabetes mellitus. Polikliniek diabeteszorg Seksualiteit en diabetes mellitus Polikliniek diabeteszorg mca.nl seksualiteit en diabetes mellitus Problemen met de seksualiteit is een onderwerp waar niet zo gemakkelijk over wordt gesproken. De beladenheid

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Erectiestoornissen na de behandeling bij prostaatkanker m.b.v. de da Vinci robot Erectiele disfunctie

PATIËNTEN INFORMATIE. Erectiestoornissen na de behandeling bij prostaatkanker m.b.v. de da Vinci robot Erectiele disfunctie PATIËNTEN INFORMATIE Erectiestoornissen na de behandeling bij prostaatkanker m.b.v. de da Vinci robot Erectiele disfunctie Door middel van deze folder wil het Maasstad Ziekenhuis u informeren over (de

Nadere informatie

Erectiestoornissen. Urologie

Erectiestoornissen. Urologie Erectiestoornissen Urologie Inhoudsopgave Erectiele disfunctie...4 Oorzaak erectiestoornissen...5 Medische factoren...6 Psychologische factoren...7 Levensstijl factoren...8 Psychologische behandeling...9

Nadere informatie

Nierfalen en Seksualiteit

Nierfalen en Seksualiteit Nierfalen en Seksualiteit 1 Inhoudsopgave Inleiding Seksuele problemen bij nierfalen Bij mannen en vrouwen Factoren die het seksueel functioneren kunnen beïnvloe- den Bespreekbaar maken Maatschappelijk

Nadere informatie

Inleiding. Wat is een erectiestoornis?

Inleiding. Wat is een erectiestoornis? Erectiestoornis Inleiding Uw arts heeft met u gesproken over de problemen die u heeft bij een erectie. In deze folder informeren wij u over wat een erectiestoornis is en wat eventuele behandelingen kunnen

Nadere informatie

Urologie. Impotentie. www.catharinaziekenhuis.nl

Urologie. Impotentie. www.catharinaziekenhuis.nl Urologie Impotentie www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Wat is impotentie?... 3 Hoe komt een erectie tot stand?... 3 Wat zijn de mogelijke oorzaken van potentiestoornissen?... 4 Hoe wordt een lichamelijke

Nadere informatie

Wat is een erectiestoornis? Hoe ontstaat een erectie?

Wat is een erectiestoornis? Hoe ontstaat een erectie? Erectiestoornissen Deze folder is voor mannen die problemen hebben met het krijgen van een erectie. Hierin vindt u alle informatie over erecties, erectiestoornissen, mogelijke oorzaken, onderzoeken en

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Erectiestoornissen na de behandeling bij prostaatkanker m.b.v. de da Vinci robot Erectiele disfunctie

PATIËNTEN INFORMATIE. Erectiestoornissen na de behandeling bij prostaatkanker m.b.v. de da Vinci robot Erectiele disfunctie PATIËNTEN INFORMATIE Erectiestoornissen na de behandeling bij prostaatkanker m.b.v. de da Vinci robot Erectiele disfunctie Door middel van deze folder wil het Maasstad Ziekenhuis u informeren over (de

Nadere informatie

Erectiestoornis. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Erectiestoornis. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op Erectiestoornis Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Uw arts heeft met u gesproken over de problemen die u heeft bij een erectie. In deze folder informeren wij u

Nadere informatie

3000 Leuven Dr. Winnepenninckx. tel. : 016-209.810 afspraken : 016-209.209 spoed : 016-209.280. Erectiestoornissen.

3000 Leuven Dr. Winnepenninckx. tel. : 016-209.810 afspraken : 016-209.209 spoed : 016-209.280. Erectiestoornissen. Regionaal ziekenhuis Heilig HART Urologisch Centrum Naamsestraat 105 Dr. Breugelmans 3000 Leuven Dr. Winnepenninckx tel. : 016-209.810 afspraken : 016-209.209 spoed : 016-209.280 Erectiestoornissen. Een

Nadere informatie

e-book SEKSHULP Te snel klaarkomen Dr. Debby de Haas arts-seksuoloog

e-book SEKSHULP Te snel klaarkomen Dr. Debby de Haas arts-seksuoloog e-book SEKSHULP Te snel klaarkomen Dr. Debby de Haas arts-seksuoloog Dit e-book is onderdeel van de serie Sekshulp geschreven door dr. Debby de Haas, arts-seksuoloog NVVS. In haar ervaring zijn er vele

Nadere informatie

FAQ Ouderen en seksualiteit. Hoeveel ouderen hebben een partner? Worden ouderen nog wel eens verliefd? Vinden ouderen seks belangrijk?

FAQ Ouderen en seksualiteit. Hoeveel ouderen hebben een partner? Worden ouderen nog wel eens verliefd? Vinden ouderen seks belangrijk? FAQ Ouderen en seksualiteit Ouderen zijn in Nederland doorgaans redelijk gezond en maatschappelijk actief. De meeste ouderen wonen samen met een partner. In 2011 is de levensverwachting voor mannen 79

Nadere informatie

Intimiteit en seksualiteit

Intimiteit en seksualiteit UMCG Centrum voor Revalidatie Intimiteit en seksualiteit bij chronische ziekte of lichamelijke beperking Tekst met dank aan Egbert Kruijver, revalidatieseksuoloog voor Sophia Revalidatie in Den Haag en

Nadere informatie

Zelf-injectie therapie bij erectiestoornissen

Zelf-injectie therapie bij erectiestoornissen Zelf-injectie therapie bij erectiestoornissen Afdeling urologie Vooraf Erectiestoornissen vormen een veel voorkomend probleem. We spreken van een erectiestoornis wanneer het voor een man niet mogelijk

Nadere informatie

Hart- en vaatziekten: risicoprofiel en leefstijladviezen. Cardiologie Centrum Waterland

Hart- en vaatziekten: risicoprofiel en leefstijladviezen. Cardiologie Centrum Waterland Hart- en vaatziekten: risicoprofiel en leefstijladviezen Cardiologie Centrum Waterland Hart- en vaatziekten: risicoprofiel en leefstijladviezen Hart- en vaatziekten zijn de belangrijkste doodsoorzaak in

Nadere informatie

Kent u de cijfers van uw hart?

Kent u de cijfers van uw hart? Kent u de cijfers van uw hart? CHOLESTEROL? GEWICHT/ BUIKOMTREK? UW? BLOEDDRUK? SUIKERGEHALTE? V.U.: Dr Freddy Van de Casseye - Elyzeese-Veldenstraat 63-1050 Brussel Belgische Cardiologische Liga www.cardiologischeliga.be

Nadere informatie

Zelfinjectie bij erectiestoornissen. Poli Urologie

Zelfinjectie bij erectiestoornissen. Poli Urologie 00 Zelfinjectie bij erectiestoornissen Poli Urologie 1 In overleg met uw uroloog heeft u gekozen om zelf medicijnen te injecteren in het zwellichaam van de penis (auto-injectie therapie). Uw behandelend

Nadere informatie

Chronisch nierlijden en seksualiteit. informatie voor patiënten

Chronisch nierlijden en seksualiteit. informatie voor patiënten Chronisch nierlijden en seksualiteit informatie voor patiënten CHRONISCH NIERLIJDEN EN SEKSUALITEIT 3 WAT IS SEKSUALITEIT? 4 SEKSUELE PROBLEMEN EN HUN OORZAKEN 4 PROFESSIONELE HULP? 6 CONTACTGEGEVENS 7

Nadere informatie

e-book SEKSHULP Erectieproblemen Dr. Debby de Haas arts-seksuoloog

e-book SEKSHULP Erectieproblemen Dr. Debby de Haas arts-seksuoloog e-book SEKSHULP Erectieproblemen Dr. Debby de Haas arts-seksuoloog Dit e-book is onderdeel van de serie Sekshulp geschreven door dr. Debby de Haas, arts-seksuoloog NVVS. In haar ervaring zijn er vele mensen

Nadere informatie

Communicatie, intimiteit en seksualiteit bij mensen met een nieraandoening. Niervereniging zaterdag 16 januari 2016

Communicatie, intimiteit en seksualiteit bij mensen met een nieraandoening. Niervereniging zaterdag 16 januari 2016 Communicatie, intimiteit en seksualiteit bij mensen met een nieraandoening Niervereniging zaterdag 16 januari 2016 Even voorstellen Claudia van der Wel Consulent seksuele gezondheid in Deventer Inhoud

Nadere informatie

Harteraad zorgt voor info over intimiteit & seksualiteit na hartaandoening of beroerte

Harteraad zorgt voor info over intimiteit & seksualiteit na hartaandoening of beroerte Harteraad zorgt voor info over intimiteit & seksualiteit na hartaandoening of beroerte INTIMITEIT & SEKSUALITEIT NA HARTAANDOENING OF BEROERTE Inleiding Een hartaandoening of een beroerte is een ingrijpende

Nadere informatie

GEÏNFORMEERDE TOESTEMMING ziekte van Peyronie

GEÏNFORMEERDE TOESTEMMING ziekte van Peyronie 1/4 GEÏNFORMEERDE TOESTEMMING ziekte van Peyronie Geachte patiënt, Deze informatiebrochure werd geschreven door de Belgische Associatie van Urologie (BAU) en dankzij het Verbond der Belgische Beroepsvereniging

Nadere informatie

met liefde, geduld en begrip kan ook iemand met een longprobleem een prettige seksuele relatie hebben

met liefde, geduld en begrip kan ook iemand met een longprobleem een prettige seksuele relatie hebben Intimiteit en seksualiteit bij longziekten Inleiding Intimiteit en/of seksualiteit horen bij het leven. De een is hierin wat actiever dan de ander en in de ene periode loopt het beter dan in de andere.

Nadere informatie

Harteraad zorgt voor informatie over intimiteit en seksualiteit na een hartaandoening

Harteraad zorgt voor informatie over intimiteit en seksualiteit na een hartaandoening Harteraad zorgt voor informatie over intimiteit en seksualiteit na een hartaandoening Een hartaandoening is een ingrijpende gebeurtenis. Veel zaken die vanzelfsprekend waren, staan nu op zijn kop. Naast

Nadere informatie

Seksualiteit bij jongeren met een (chronische) aandoening

Seksualiteit bij jongeren met een (chronische) aandoening Seksualiteit bij jongeren met een (chronische) aandoening Op de polikliniek van het Universitair Kinderziekenhuis St Radboud ziekenhuis willen wij je met deze folder informatie geven over seksualiteit

Nadere informatie

Consultatie en begeleiding bij seksuele problematiek. Centrumlocatie

Consultatie en begeleiding bij seksuele problematiek. Centrumlocatie Centrumlocatie In deze tijd van openheid in de media over seksualiteit lijkt het alsof seks iets vanzelfsprekends is en er geen problemen op dit gebied bestaan. De indruk wordt gewekt dat seks alleen voorkomt

Nadere informatie

PDS B e l a n g e n v e r e n

PDS B e l a n g e n v e r e n r a b l D e PDS B e l a n g e n v e r e n r m S y n d r o a o m i g e i n g k k i r P PDS in relatie tot anderen 2 PDS in relatie tot anderen Bij het Prikkelbare Darm Syndroom (PDS) is één van de symptomen

Nadere informatie

Voorwoord 11 1 Wat is een seksueel probleem en welke verschillende seksuele problemen zijn er? 13

Voorwoord 11 1 Wat is een seksueel probleem en welke verschillende seksuele problemen zijn er? 13 Omgaan met een sexprobleem.qxd 20-03-07 11:54 Pagina 5 Inhoud Voorwoord 11 1 Wat is een seksueel probleem en welke verschillende seksuele problemen zijn er? 13 Waar hebben seksuele problemen mee te maken?

Nadere informatie

Multiple sclerose (MS) Poli Neurologie

Multiple sclerose (MS) Poli Neurologie 00 Multiple sclerose (MS) Poli Neurologie 1 Inleiding U heeft MS. Deze woorden veranderen in één keer je leven. Gevoelens van ongeloof, verdriet en angst. Maar misschien ook opluchting, omdat de vage klachten

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Seksualiteit en gynaecologische kanker

Patiënteninformatie. Seksualiteit en gynaecologische kanker Patiënteninformatie Seksualiteit en gynaecologische kanker Inleiding Deze brochure gaat over intimiteit en seksualiteit en is bedoeld voor vrouwen met kanker en hun partners. Kanker en seksualiteit is

Nadere informatie

Urologie. Patiënteninformatie. Zelfinjectie bij erectiestoornissen. Slingeland Ziekenhuis

Urologie. Patiënteninformatie. Zelfinjectie bij erectiestoornissen. Slingeland Ziekenhuis Urologie Zelfinjectie bij erectiestoornissen i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen In overleg met uw uroloog hebt u gekozen voor zelfinjectie om een erectiestoornis te behandelen. In deze

Nadere informatie

man, vrouw en kind info voor patiënten Erectiele dysfunctie

man, vrouw en kind info voor patiënten Erectiele dysfunctie man, vrouw en kind info voor patiënten Erectiele dysfunctie Inhoud 01 Inleiding... 04 02 Erectie... 04 03 Seksualiteit... 04 04 Libido... 05 05 Orgasme... 05 06 Ejaculatie... 05 07 Erectiestoornissen...

Nadere informatie

Kanker en Seksualiteit?

Kanker en Seksualiteit? Birgit Van hoorde Centrum voor Seksuologie en Gender UZ Gent Kanker en Seksualiteit? Intimiteit en seksualiteit bij kanker: wat is normaal? INHOUD Seksualiteit Kanker: gevolgen voor seksualiteit Taak seksuoloog

Nadere informatie

Beleef de mooiste momenten van uw leven nog langer en intensiever met de gepatenteerde natuurlijke formule van Prelox

Beleef de mooiste momenten van uw leven nog langer en intensiever met de gepatenteerde natuurlijke formule van Prelox TO MAKE LOVE LONGER B ETTE R Beleef de mooiste momenten van uw leven nog langer en intensiever met de gepatenteerde natuurlijke formule van Prelox TM Prelox helpt u langer en intensiever van uw intieme

Nadere informatie

Wat is een erectiestoornis?

Wat is een erectiestoornis? Erectiestoornis 1 Wat is een erectiestoornis? Er is sprake van een erectiestoornis als een man moeite heeft met het krijgen of houden van een erectie die voldoende is voor een bevredigende seksuele activiteit.

Nadere informatie

Diabetes of suikerziekte

Diabetes of suikerziekte Diabetes of suikerziekte (bron: Weet je voldoende over diabetes - Vlaamse Diabetes Vereniging) SUIKER EN HET MENSELIJK LICHAAM In onze dagelijke voeding zijn tal van koolhydraten (=suikers) aanwezig. Deze

Nadere informatie

Astma of COPD en seksualiteit

Astma of COPD en seksualiteit Astma of COPD en seksualiteit Astma of COPD en seksualiteit Astma of COPD kan invloed hebben op uw seksleven. Dat kan door de ziekte zelf komen, maar ook door medicijnen of door de manier waarop u ermee

Nadere informatie

Zelfinjectie-therapie bij impotentie

Zelfinjectie-therapie bij impotentie Zelfinjectie-therapie bij impotentie 1 Inleiding Erectiestoornissen vormen een veel voorkomend probleem. We spreken van een erectiestoornis indien het voor een man niet mogelijk is een erectie te krijgen

Nadere informatie

Erectiestoornis: zelfinjectietherapie

Erectiestoornis: zelfinjectietherapie Erectiestoornis: zelfinjectietherapie Erectiestoornissen vormen een veel voorkomend probleem. We spreken van een erectiestoornis als het voor een man niet mogelijk is een erectie te krijgen of er te snel

Nadere informatie

I Autonome verzorgingsinstelling. Informatiebrochure. Kanker en seksualiteit

I Autonome verzorgingsinstelling. Informatiebrochure. Kanker en seksualiteit I Autonome verzorgingsinstelling Informatiebrochure Kanker en seksualiteit IIInhoudsopgave Inleiding 4 Mogelijke veranderingen op seksueel gebied door kanker 6 Invloed van chemotherapie op seksualiteit

Nadere informatie

Zelfinjectietherapie bij een erectiestoornis

Zelfinjectietherapie bij een erectiestoornis Zelfinjectietherapie bij een erectiestoornis Erectiestoornissen vormen een veel voorkomend probleem. We spreken van een erectiestoornis als het voor een man niet mogelijk is een erectie te krijgen of er

Nadere informatie

Seksualiteit, seksuologie en hiv. Tom Platteau Seksuoloog ITG/Helpcenter

Seksualiteit, seksuologie en hiv. Tom Platteau Seksuoloog ITG/Helpcenter Seksualiteit, seksuologie en hiv Tom Platteau Seksuoloog ITG/Helpcenter tplatteau@itg.be Overzicht van de presentatie Wat is seksualiteit? Hoe verloopt seksualiteit en waar kan het misgaan? Seksualiteit

Nadere informatie

Zelfinjectie bij impotentie

Zelfinjectie bij impotentie Zelfinjectie bij impotentie Tijdens uw bezoek aan de polikliniek urologie heeft uw uroloog met u gesproken over de wenselijkheid van zelfinjectie therapie bij impotentie. In deze informatiefolder kunt

Nadere informatie

Zelfinjectie bij impotentie

Zelfinjectie bij impotentie Zelfinjectie bij impotentie 2 Tijdens uw bezoek aan de polikliniek urologie heeft uw uroloog met u gesproken over de wenselijkheid van zelfinjectie therapie bij impotentie. In deze informatiefolder kunt

Nadere informatie

Leven met Multipele Sclerose uitgave 18. MS en seksualiteit EEN UITGAVE VAN HET NATIONAAL MS FONDS

Leven met Multipele Sclerose uitgave 18. MS en seksualiteit EEN UITGAVE VAN HET NATIONAAL MS FONDS Leven met Multipele Sclerose uitgave 18 MS en seksualiteit EEN UITGAVE VAN HET NATIONAAL MS FONDS Inleiding Seksualiteit betekent voor iedereen iets anders, maar voor de meeste mensen is het een belangrijk

Nadere informatie

HEB IK EEN ERECTIEPROBLEEM? alles over erectieproblemen.

HEB IK EEN ERECTIEPROBLEEM? alles over erectieproblemen. HEB IK EEN ERECTIEPROBLEEM? alles over erectieproblemen www.erectieplein.nl Inleiding 1 op de 7 Nederlandse mannen heeft erectieproblemen. In deze brochure vind je informatie over de mogelijke oorzaken,

Nadere informatie

Hart- en vaatziekten: risicoprofiel en leefstijladviezen

Hart- en vaatziekten: risicoprofiel en leefstijladviezen Hart- en vaatziekten: risicoprofiel en leefstijladviezen Hart- en vaatziekten: risicoprofiel en leefstijladviezen Hart- en vaatziekten zijn de belangrijkste doodsoorzaak in de westerse wereld. Het onderliggende

Nadere informatie

Wat is seksualiteit?

Wat is seksualiteit? Seksuele problemen bespreken 09-11-2010 Ilse Penne Psychologe,seksuologe, systeemtherapeute Wat is seksualiteit? Psychologie Gedrag Biologie Cultuur 1 1980 Biologisch Psychologisch Seksueel Relationeel

Nadere informatie

Injectie bij erectiestoornissen

Injectie bij erectiestoornissen Injectie bij erectiestoornissen Patiënteninformatie 1212264PR/1-2013 Injectie bij erectiestoornissen Inleiding Erectiestoornissen vormen een veel voorkomend probleem. We spreken van een erectiestoornis,

Nadere informatie

Hart- en vaataandoeningen zijn de belangrijkste doodsoorzaak bij vrouwen in de Westerse wereld. Daarom moeten we werk maken van:

Hart- en vaataandoeningen zijn de belangrijkste doodsoorzaak bij vrouwen in de Westerse wereld. Daarom moeten we werk maken van: Hart- en vaataandoeningen zijn de belangrijkste doodsoorzaak bij vrouwen in de Westerse wereld. Daarom moeten we werk maken van: 1 CARDIOVASCULAIRE PREVENTIE BIJ VROUWEN. 2 SENSIBILISATIE van de vrouw

Nadere informatie

Nesbitt operatie Opheffen kromstand van de penis

Nesbitt operatie Opheffen kromstand van de penis Nesbitt operatie Opheffen kromstand van de penis Afdeling urologie Inleiding Tijdens uw bezoek aan de polikliniek heeft uw behandelend uroloog met u gesproken over de mogelijkheid om door middel van een

Nadere informatie

Wat is diabetes? Type 2 diabetes : gevolgen

Wat is diabetes? Type 2 diabetes : gevolgen 1 Wat is diabetes? Type 2 diabetes : gevolgen Nu u weet dat u aan diabetes lijdt, moet u zich plots geen grote zorgen maken. Waarschijnlijk lijdt u al gedurende lange tijd aan diabetes, mogelijks gedurende

Nadere informatie

Oncologie. Patiënteninformatie. Omgaan met kanker. Bij wie kunt u terecht? Slingeland Ziekenhuis

Oncologie. Patiënteninformatie. Omgaan met kanker. Bij wie kunt u terecht? Slingeland Ziekenhuis Oncologie Omgaan met kanker i Patiënteninformatie Bij wie kunt u terecht? Slingeland Ziekenhuis Algemeen Het hebben van kanker kan grote gevolgen hebben voor uw leven en dat van uw naasten. Lichamelijk

Nadere informatie

Seksualiteit en stoma ONDERZOEK IN SAMENWERKING MET DE NFK

Seksualiteit en stoma ONDERZOEK IN SAMENWERKING MET DE NFK Seksualiteit en stoma ONDERZOEK IN SAMENWERKING MET DE NFK Toen ik in het ziekenhuis de vraag stelde of seks tijdens chemotherapie mocht, kreeg ik als antwoord dat ik dat waarschijnlijk toch niet zou willen.

Nadere informatie

Informatie voor patiënten

Informatie voor patiënten De prostaatkliniek Informatie voor patiënten Prostaatkanker en seksualiteit UROLOGIE Prostaatkanker en seksualiteit Voor wie is deze brochure? Deze brochure is in de eerste plaats bedoeld voor kankerpatiënten

Nadere informatie

De Hormonale anticonceptiepil

De Hormonale anticonceptiepil 1 De Hormonale anticonceptiepil Hoe werkt de pil? De pil bevat de vrouwelijke hormonen oestrogeen en progesteron. Deze voorkomen op 3 manieren zwangerschap. Wanneer je stopt met de pil zorgen je eigen

Nadere informatie

Atherotrombose. Fig. 1: Vorming van de trombus op de plaque. Fig. 2: Dilatatie. Fig. 3: Stenting. Fig.

Atherotrombose.  Fig. 1: Vorming van de trombus op de plaque. Fig. 2: Dilatatie. Fig. 3: Stenting. Fig. Atherotrombose Fig. 1: Vorming van de trombus op de plaque Fig. 2: Dilatatie Fig. 3: Stenting Fig. 4: Endoprothese SABE.ENO.17.06.0273 Fig. 5: Bypass Atherotrombose Hebt u een hartaanval gehad? Heeft uw

Nadere informatie

Erectiestoornissen Radboud universitair medisch centrum

Erectiestoornissen Radboud universitair medisch centrum Erectiestoornissen Deze brochure is voor mannen met een erectiestoornis. Hierin vindt u informatie over erecties en erectiestoornissen, mogelijke oorzaken, onderzoeken en behandelingsmogelijkheden. Wat

Nadere informatie

over? referatenagz @referatenagz

over? referatenagz @referatenagz Durf jij de drempel over? referatenagz @referatenagz referatenagz @referatenagz Agenda Referaten AGZ referatenagz @referatenagz WIFI WIFI 1. Inlognaam: g110621 Wachtwoord: XPZ3VKO 2. Inlognaam: g110641

Nadere informatie

Zelfinjectie bij erectiestoornissen

Zelfinjectie bij erectiestoornissen UROLOGIE Zelfinjectie bij erectiestoornissen ADVIES Zelfinjectie bij erectiestoornissen Erectiestoornissen vormen een veelvoorkomend probleem waar meer dan 10 procent van de Nederlandse mannen tussen de

Nadere informatie

Project. Projectgroep. Intimiteit en seksuele gezondheid,een zorgprogramma voor kankerpatiënten

Project. Projectgroep. Intimiteit en seksuele gezondheid,een zorgprogramma voor kankerpatiënten Ongekende noden Intimiteit en seksuele gezondheid,een zorgprogramma voor kankerpatiënten Tiny Van Keymeulen - Klinisch Psycholoog Oncologisch Psychosociaal Support Team 25 november 2011 Dixit Woet Gianotten

Nadere informatie

Psychologische begeleiding van koppels met kinderwens

Psychologische begeleiding van koppels met kinderwens Psychologische begeleiding van koppels met kinderwens 1 Inleiding Succescijfers van fertiliteitscentra worden bijna altijd uitgedrukt in termen van het aantal ivf/icsi-cycli die uitmonden in een zwangerschap.

Nadere informatie

zelfinjectie bij erectiestoornissen

zelfinjectie bij erectiestoornissen patiënteninformatie zelfinjectie bij erectiestoornissen U heeft met uw uroloog afgesproken dat u zelf een medicijn gaat spuiten in het zwellichaam van de penis. Dit heet ook wel een auto-injectie-therapie.

Nadere informatie

Zelf-injectie bij impotentie

Zelf-injectie bij impotentie Zelf-injectie bij impotentie Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding De uroloog heeft met u besproken welke mogelijkheden er zijn om een erectiestoornis te behandelen.

Nadere informatie

Diabetes en seksualiteit

Diabetes en seksualiteit Diabetes en seksualiteit Diabetes en seksualiteit Diabetes kan invloed hebben op uw seksleven. Dat kan door de ziekte zelf komen, maar ook door de medicijnen of de manier waarop u ermee om gaat. In deze

Nadere informatie

Zelf injecteren bij een erectiestoornis (impotentie)

Zelf injecteren bij een erectiestoornis (impotentie) Urologie Zelf injecteren bij een erectiestoornis (impotentie) www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Erectiestoornissen... 3 Voorbereiding... 4 Techniek van het zelf injecteren... 4 Klaarmaken van de injectiespuit...

Nadere informatie

Hoe blijf ik (psychisch) gezond?! Simone Traa Klinisch psycholoog psychotherapeut Medische Psychologie, Máxima Medisch Centrum

Hoe blijf ik (psychisch) gezond?! Simone Traa Klinisch psycholoog psychotherapeut Medische Psychologie, Máxima Medisch Centrum Hoe blijf ik (psychisch) gezond?! Simone Traa Klinisch psycholoog psychotherapeut Medische Psychologie, Máxima Medisch Centrum Inhoud Definitie gezond Biopsychosociaal model Psychische gezondheid Stress

Nadere informatie

Overloopincontinentie Overloopincontinentie. Ongewild druppelsgewijs urineverlies dat veroorzaakt wordt door een overvolle blaas.

Overloopincontinentie Overloopincontinentie. Ongewild druppelsgewijs urineverlies dat veroorzaakt wordt door een overvolle blaas. Urologie Algemeen: In grote lijnen onderscheiden we drie soorten incontinentie: Stressincontinentie Bij stressincontinentie of inspanningsincontinentie treedt er ongewenst urineverlies op bij bepaalde

Nadere informatie

SPECIAL seksualiteit en intimiteit 1_5

SPECIAL seksualiteit en intimiteit 1_5 hersenz special Seksualiteit en intimiteit na hersenletsel > oorzaken van problemen met seksualiteit > gevolgen van seksuele problemen > aandacht voor de partner > het verhaal van rob > iris versteijnen,

Nadere informatie

Relatie en Intimiteit. Ivonne van Deursen-Oomen AnneMarie Kuijs

Relatie en Intimiteit. Ivonne van Deursen-Oomen AnneMarie Kuijs Relatie en Intimiteit Ivonne van Deursen-Oomen AnneMarie Kuijs Wat hoop je vandaag mee te nemen, te horen en/of te leren? Wat is communicatie Communicatie is een proces tussen zender en ontvanger De boodschap

Nadere informatie

KANKER EN SEKS: Onderzoek NFK, maart 2017

KANKER EN SEKS: Onderzoek NFK, maart 2017 KANKER EN SEKS: Onderzoek NFK, maart 2017 Toen ik in het ziekenhuis de vraag stelde of seks tijdens chemotherapie mocht, kreeg ik als antwoord dat ik dat waarschijnlijk toch niet zou willen. Meer konden

Nadere informatie

ZELFINJECTIETHERAPIE BIJ ERECTIESTOORNISSEN

ZELFINJECTIETHERAPIE BIJ ERECTIESTOORNISSEN ZELFINJECTIETHERAPIE BIJ ERECTIESTOORNISSEN 839 Inleiding Tijdens uw bezoek aan de polikliniek Urologie heeft uw uroloog met u gesproken over de wenselijkheid van zelfinjectietherapie bij erectiestoornissen.

Nadere informatie

BELGISCHE CARDIOLOGISCHE LIGA HOGE BLOEDDRUK. psamtik@fotolia DUIDELIJKE ANTWOORDEN

BELGISCHE CARDIOLOGISCHE LIGA HOGE BLOEDDRUK. psamtik@fotolia DUIDELIJKE ANTWOORDEN BELGISCHE CARDIOLOGISCHE LIGA HOGE BLOEDDRUK psamtik@fotolia DUIDELIJKE ANTWOORDEN Globaal Cardiovasculair Risico Sommige gedragingen in ons dagelijks leven vergroten de kans dat we vroeg of laat problemen

Nadere informatie

e-book SEKSHULP Geen of minder zin Dr. Debby de Haas arts-seksuoloog

e-book SEKSHULP Geen of minder zin Dr. Debby de Haas arts-seksuoloog e-book SEKSHULP Geen of minder zin Dr. Debby de Haas arts-seksuoloog Dit e-book is onderdeel van de serie Sekshulp geschreven door dr. Debby de Haas, arts-seksuoloog NVVS. In haar ervaring zijn er vele

Nadere informatie

Astma of COPD en seksualiteit

Astma of COPD en seksualiteit Astma of COPD en seksualiteit Astma of COPD kan invloed hebben op uw seksleven. Dat kan door de ziekte zelf komen, maar ook door medicijnen of de manier waarop u met uw ziekte omgaat. Deze folder gaat

Nadere informatie

Samenvatting voor niet-ingewijden

Samenvatting voor niet-ingewijden voor niet-ingewijden Type 2 diabetes Diabetes is een ernstige chronische ziekte, die wordt gekenmerkt door te hoge glucosespiegels (de suikers ) in het bloed. Er zijn verschillende typen diabetes, waarvan

Nadere informatie

SUIKERZIEKTE EN HET OOG (DIABETISCHE RETINOPATHIE)

SUIKERZIEKTE EN HET OOG (DIABETISCHE RETINOPATHIE) SUIKERZIEKTE EN HET OOG (DIABETISCHE RETINOPATHIE) 1096 Wat is diabetische retinopathie? Diabetische retinopathie is een complicatie van suikerziekte (diabetes), waarbij veranderingen optreden in de bloedvaten

Nadere informatie

Zelf-injectie bij impotentie

Zelf-injectie bij impotentie Zelf-injectie bij impotentie Albert Schweitzer ziekenhuis december 2014 pavo 0424 Inleiding De uroloog heeft met u besproken welke mogelijkheden er zijn om een erectiestoornis te behandelen. Samen met

Nadere informatie

Meer weten over RADIOTHERAPIE

Meer weten over RADIOTHERAPIE Meer weten over RADIOTHERAPIE Deze brochure probeert u een beter inzicht te geven in de verschillende stappen van uw bestralingsbehandeling. Als u hier geen antwoord vindt op een vraag, aarzel dan niet

Nadere informatie

Verschil in verlangen

Verschil in verlangen Verschil in verlangen 1 Wat is normaal? Hoe vaak denk je dat mensen samen vrijen in een goede relatie? Twee keer per week, eens in de maand of alleen in de vakantie? Het antwoord op deze vraag zegt iets

Nadere informatie

MuCeS: voor al uw vragen en problemen op het gebied van seksualiteit Met welke vragen en problemen kan ik bij MuCeS terecht?

MuCeS: voor al uw vragen en problemen op het gebied van seksualiteit Met welke vragen en problemen kan ik bij MuCeS terecht? MuCeS: voor al uw vragen en problemen op het gebied van seksualiteit Seksualiteit is een onderdeel van het leven. Voor de een is het een zeer belangrijk onderdeel, voor de ander is het veel minder belangrijk.

Nadere informatie

Zelf-injectie therapie

Zelf-injectie therapie Zelf-injectie therapie Urologie Beter voor elkaar 2 Zelf-injectie therapie bij erectiele disfunctie Inleiding Erectie stoornissen vormen een veel voorkomend probleem. We spreken van een erectie stoornis

Nadere informatie

Omgaan met kanker. Moeheid

Omgaan met kanker. Moeheid Omgaan met kanker Moeheid Vermoeidheid is een veelvoorkomende bijwerking van kanker of de behandeling ervan. Ruim 60% van alle mensen zegt last van vermoeidheid te hebben, zelfs dagelijks. De vermoeidheid

Nadere informatie

Seksualiteit, en in het bijzonder mannelijke seksualiteit, is vrij uitgebreid aan bod gekomen in

Seksualiteit, en in het bijzonder mannelijke seksualiteit, is vrij uitgebreid aan bod gekomen in Bijlage 5. Mannen en seksualiteit Seksualiteit, en in het bijzonder mannelijke seksualiteit, is vrij uitgebreid aan bod gekomen in dit boek. Zoals ik heb uitgelegd is seksualiteit van fundamenteel belang

Nadere informatie

Intimiteit en seksuele gezondheid, een zorgprogramma voor kankerpatiënten

Intimiteit en seksuele gezondheid, een zorgprogramma voor kankerpatiënten Intimiteit en seksuele gezondheid, een zorgprogramma voor kankerpatiënten Tiny Van Keymeulen - Klinisch Psycholoog Oncologisch Psychosociaal Support Team 26 november 2012 Ongekende noden Reactie van de

Nadere informatie

ALGEMENE LEEFREGELS NA EEN BEROERTE

ALGEMENE LEEFREGELS NA EEN BEROERTE ALGEMENE LEEFREGELS NA EEN BEROERTE In deze folder geeft het Ruwaard van Putten ziekenhuis u enkele algemene leefregels na de beroerte (= CVA (Cerebro Vasculair Accident) die u heeft gehad. Dit kan zijn

Nadere informatie

ISOCURAL zachte capsules, oraal (isotretinoïne)

ISOCURAL zachte capsules, oraal (isotretinoïne) De Belgische gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel ISOCURAL. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waarvan deze informatie

Nadere informatie

LEEFREGELS NA EEN BEROERTE FRANCISCUS VLIETLAND

LEEFREGELS NA EEN BEROERTE FRANCISCUS VLIETLAND LEEFREGELS NA EEN BEROERTE FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding U bent onlangs opgenomen geweest na een beroerte (een herseninfarct, een hersenbloeding). Via deze folder willen wij u informatie geven over de

Nadere informatie

Depressie tijdens de zwangerschap uit de taboesfeer

Depressie tijdens de zwangerschap uit de taboesfeer Depressie tijdens de zwangerschap uit de taboesfeer Depressie en angstklachten tijdens de zwangerschap komen regelmatig voor. Toch wordt dit onderwerp nog vaak als taboe ervaren en is niet duidelijk welke

Nadere informatie

urologie Zelfinjectietherapie bij erectiestoornissen

urologie Zelfinjectietherapie bij erectiestoornissen urologie Zelfinjectietherapie bij erectiestoornissen BEHANDELING Zelfinjectietherapie bij erectiestoornissen Erectiestoornissen komen veel voor. Een erectiestoornis houdt in dat een man geen erectie (stijve

Nadere informatie

INSTELLEN VAN EEN BEHANDELING MET BETABLOKKERS 5

INSTELLEN VAN EEN BEHANDELING MET BETABLOKKERS 5 WAT IS HARTFALEN? 3 WAT VOELT U ALS U AAN HARTFALEN LIJDT? 3 WAT DOET UW ARTS OM UW ZIEKTE TE BEHANDELEN? 4 Controle van de symptomen4 De verdere evolutie van de ziekte voorkomen 4 INSTELLEN VAN EEN BEHANDELING

Nadere informatie

Hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3 Hoofdstuk 4. Hoofdstuk 3 Hoofdstuk 4

Hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3 Hoofdstuk 4. Hoofdstuk 3 Hoofdstuk 4 Samenvatting SAMENVATTING 189 Depressie is een veelvoorkomende psychische stoornis die een hoge ziektelast veroorzaakt voor zowel de samenleving als het individu. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO)

Nadere informatie

Domino-effect. Gevolgen van diabetes

Domino-effect. Gevolgen van diabetes Domino-effect Het gevaar van complicaties is dat ze pas na jaren optreden. Bovendien heeft diabetes een domino-effect. Vanaf dat je één aandoening hebt, zijn deze een trigger voor meerdere aandoeningen.

Nadere informatie

Je moet er realistisch mee omgaan

Je moet er realistisch mee omgaan Seksualiteit Je moet er realistisch mee omgaan Mensen met diabetes hebben meer kans op seksuele problemen als erectiestoornissen, een droge vagina of weinig zin in seks dan mensen zonder deze chronische

Nadere informatie