Bevolkingsprognoses vergeleken
|
|
- Elisabeth Aerts
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Bevolkingsprognoses vergeleken Auke Vlonk en Paul Reijn, AimTrack, 19 mei 2015 Voor organisaties in en rondom wonen, welzijn en zorg is het van groot belang om een goed inzicht te hebben in de toekomstige bevolkingsontwikkeling en de daarmee verbonden zorg- en welzijnsvraag. Toekomstige investeringsbeslissingen hangen hier sterk van af. Voor de zorg staat daarbij inzicht in de leeftijdsopbouw van de bevolking centraal. Deze informatie zou beschikbaar moeten zijn op wijkniveau en aan moeten sluiten op de op dit niveau reeds beschikbare cijfers over de huidige situatie en het verleden. In deze notitie wordt vanuit de literatuur nagegaan wat onderzoekers hierbij tegen kunnen komen. Prognoses zijn per definitie onzeker In Nederland zijn er twee vooraanstaande bevolkingsprognosemodellen: PEARL (PBL/CBS) en PRIMOS (ABF Research). Het feit dat er op landelijk niveau en binnen gemeenten bevolkingsprognoses worden gemaakt, betekent dat deze bevolkingsprognoses van elkaar verschillen en tot verschillende uitkomsten leiden (Koens, 2014). De toekomst is per definitie onzeker en dus is het ook bij vooraanstaande prognoses als PEARL en PRIMOS niet zeker of ze uit gaan komen (Smeulders et al., 2012). Het is daarom zaak om een zo goed mogelijk inzicht te verkrijgen in de veronderstelde (en daarmee verwachte) ontwikkelingen en trends op het gebied van geboorte, sterfte en binnenlandse en buitenlandse migratie, die kunnen fluctueren door moeilijk te voorspellen sociaal-culturele en economische ontwikkelingen (De Groen et al., 2009). Bij het maken en interpreteren van bevolkingsprognoses is het immers noodzakelijk om te gaan met de onzekerheden rondom de genoemde aspecten, waarvoor aannames door prognosemakers worden gedaan (Smeulders et al., 2012). Onzekerheden die groter worden naarmate verder in de toekomst gekeken wordt, het schaalniveau lager wordt (bijvoorbeeld van landelijk naar wijk en buurt) en er ingezoomd worden op specifieke doelgroepen (bijv. ouderen of kinderen) (Provincie Friesland, 2013; De Groen et al., 2009). PEARL rondt daarom af op honderdtallen hetgeen met name effect heeft op kleinere gemeenten. PEARL had tot 2014 de gemeente als laagste schaalniveau; sindsdien zijn dat regionale COROP gebieden met daarbinnen onderscheid tussen steden en randgebieden. PEARL vervaardigt geen prognoses op lagere schaalniveaus zoals gemeenten, postcodegebieden, wijken en buurten. PRIMOS maakt wel prognoses op deze gebiedsniveaus (Koning et al., 2014). Uitgangspunt: bevolking of huishouden Zowel PEARL als PRIMOS gebruiken de nationale bevolkings- en huishoudensprognose van het CBS als uitgangspunt voor hun prognoses, maar de prognoses verschillen wel op lagere schaalniveaus zoals de COROP regio s. (Koning et al., 2014; De Groen et al., 2009). Qua methodiek is er een belangrijk verschil tussen PEARL en PRIMOS: PRIMOS maakt de bevolkingsprognose voor een groot deel vanuit de overgangen van huishoudens: de huishoudensposities zijn de basis van het model, terwijl bij PEARL de huishoudensprognose wordt samengesteld aan de hand van de bevolkingsprognose (Elshof & Van Wissen, 2010): de bevolkingsprognose is de basis van het model. PEARL maakt dan ook minder onderscheid naar verschillende huishoudentypes (Elshof & Van Wissen, 2010). 1
2 In de PRIMOS- en PEARL-prognoses is het modelleren van huishoudensveranderingen en de implicaties voor verhuizingen een belangrijk aandachtspunt. Omdat de woningvoorraad een belangrijke plaats inneemt in de methodes van PEARL en PRIMOS zijn de aannames hierover essentieel. Bij PEARL bepaalt men de toename van de woningvoorraad door allereerst te kijken naar de convenanten die gesloten zijn met 20 stedelijke regio s. Deze worden uitgelijnd met de provinciale ramingen. Vervolgens wordt de getallen die hieruit voortkomen toegewezen aan de gemeentes aan de hand van waarnemingen in de woningbouwproductie en de afgegeven woningbouwvergunningen. Ook wordt er rekening gehouden met hoeveel woningen er gebouwd moeten worden als in alle gemeentes het totale migratiesaldo nul zou zijn. Bij PRIMOS wordt er in de eerste jaren gebruikt gemaakt van het provinciaal aangeleverde nieuwbouwprogramma, dat wordt verdeeld over de gemeentes (Elshof & Van Wissen, 2010). In de door Elshof & Van Wissen (2010) geëvalueerde versie van PRIMOS is dat tot Daarna wordt een deel van het nieuwbouwprogramma vastgezet en het overige deel bepaald door huishoudens- en bevolkingsontwikkelingen. Na 10 jaar worden de natuurlijke componenten van de demografische groei als leidend gezien. Helaas zijn dus de essentiële aannames ten aanzien van woningbouw niet transparant (Elshof & Van Wissen, 2010) en leiden deze tot belangrijke verschillen. Variant is dat in de prognoses van de gemeente Den Haag de relatie tussen de bevolkingsomvang en de woningvoorraad wordt gelegd via de gemiddelde woningbezetting. Aangezien de veronderstelling over de gemiddelde woningbezetting cruciaal is voor de prognoses van de toekomstige bevolkingsomvang, is het van groot belang dat die veronderstelling goed wordt onderbouwd (De Beer, 2008, uit Koens, 2014). De aannamen binnen complexe modellen als PEARL en PRIMOS zijn dus vaak maar ten dele bekend (Smeulders et al., 2012) of moeilijk te achterhalen (Elshof & Van Wissen, 2010), terwijl het voor het interpreteren van de uitkomsten van bevolkingsprognoses van belang is om kritisch te kijken naar de aannames die zijn gedaan (Koens, 2014). En als veronderstellingen wel bekend worden gemaakt, hebben ze vaak een hoge onzekerheidsfactor (Elshof & Van Wissen, 2010). Binnen PRIMOS is het probleem bijvoorbeeld dat de gegevens maar voor enkele jaren gepubliceerd zijn en het niet mogelijk is om inzicht te krijgen in demografische componenten, waardoor de cijfers niet verklaard kunnen worden (Elshof & Van Wissen, 2010). PEARL en PRIMOS hebben zelf gepubliceerd over hun uitgangspunten, maar helaas betreffen dit publicaties uit 2005 en 2007 (De Jong et al., 2005; Heida & Van der Meer, 2007). De verschillen: Geboorte en sterfte, migraties en woningbouwprogramma Het is bekend dat PRIMOS grotendeels dezelfde werkwijze als PEARL heeft op het gebied van geboorte, sterfte en buitenlandse migratie. De binnenlandse migratie wijkt daar echter vanaf (De Groen et al., 2009). Geboortecijfers hangen bijvoorbeeld af van emancipatie van vrouwen en individualisering. Sterftecijfers zijn onder meer afhankelijk van de ontwikkeling van welvaartsziekten (De Groen et al., 2009). De manier waarop omgegaan wordt met cijfers rondom geboorte en sterfte is in grote lijnen hetzelfde voor beide modellen: men gaat uit van de toekomstige landelijke ontwikkeling van de CBS-prognose en houdt vervolgens rekening met regionale verschillen (Venhorst & Van Wissen, 2007; Elshof & Van Wissen, 2010). 2
3 Toch vertonen de methodes van PEARL en PRIMOS enkele verschillen. PEARL splitst uit naar autochtonen en verschillende groepen allochtonen, terwijl in PRIMOS de huishoudenspositie een belangrijke positie inneemt. Dit kan in de berekening van de geboortecijfers uiteindelijk leiden tot wezenlijke verschillen (Elshof & Van Wissen, 2010). Op gemeentelijk (en lagere) niveau(s) zijn bijvoorbeeld verschillen in de verwachte ontwikkeling van het vruchtbaarheidscijfer van autochtonen en niet-westerse allochtonen van belang (Gemeente Amsterdam, 2014), met name in gebieden waar het percentage niet-westerse allochtonen relatief hoog is. Tot en met 2008 werd er in Amsterdam vanuit gegaan dat het vruchtbaarheidscijfer van autochtonen gelijk zou blijven en dat van niet-westerse allochtonen zou dalen richting het cijfer van autochtonen. Echter blijkt dat tussen 1996 en 2010 het vruchtbaarheidscijfer onafgebroken is gestegen, met name in gebieden waar veel jonge gezinnen zijn komen wonen, zoals IJburg in Amsterdam (Gemeente Amsterdam, 2014). Kortom, op lagere schaalniveaus spelen herkomst en migratie een zeer belangrijke rol, ook op het gebied van geboorte en sterfte. Op het gebied van sterfte speelt de aanname op het gebied van de levensverwachting een grote rol: binnen PRIMOS wordt uitgegaan van een lagere levensverwachting dan in PEARL, waardoor er verschillen ontstaan in de te verwachten sterftecijfers. Met name in de gemeenten met een sterk afwijkende huishoudensstructuur (Elshof & Van Wissen, 2010). Veronderstellingen op het gebied van buitenlandse migratie zijn conjunctuurgevoelig en hangen vooral af van politieke ontwikkelingen en het nationale immigratiebeleid (De Groen et al., 2009). De onzekerheid is hoog: buitenlandse migratiecijfers kunnen bijvoorbeeld beïnvloed worden door de komst van asielzoekerscentra, een numerus fixus op een bepaalde studie in het buitenland, of een beleidsverandering van een nieuwe regering. Vooral PRIMOS wordt her en der verrast door asielzoekerscentra die komen en gaan, wat voor sommige gemeenten tot aparte resultaten kan leiden (Elshof & Van Wissen, 2010). De buitenlandse migratie wordt bepaald door middel van een verdeelmodel op basis van verdeelsleutels die gebaseerd zijn op het verleden, waarbij binnen PEARL onderscheid wordt gemaakt tussen eerste en tweede generatie allochtonen (Elshof & Van Wissen, 2010). De onzekerheden op het gebied van geboorte, sterfte en buitenlandse migratie zijn echter kleiner dan op het gebied van binnenlandse migratie. De verschillen tussen PRIMOS en PEARL zitten met name in de aannames op het gebied van binnenlandse migratie (Koens, 2014). De onzekerheden rondom binnenlandse migratie komen vooral doordat intergemeentelijke en interregionale verhuisstromen lastig te voorspellen zijn (De Groen et al., 2009). Eén van de redenen hiervoor is de onzekerheid rondom de woningbouwprogrammering, aangezien deze niet vastligt (Elshof & Van Wissen, 2010). Hoe om wordt gegaan met de onzekerheid rondom aantallen geplande en gerealiseerde woningen en de exacte locatie ervan heeft effect op de bevolkingsgroei en huishoudenssamenstelling (Elshof & Van Wissen, 2010). Inzicht in de vertrekkende en vestigende leeftijdsgroepen is daarbij ook van groot belang, zie bijvoorbeeld IJburg: een positief migratiesaldo onder jonge huishoudens leidt tot een andere leeftijdsopbouw van de bevolking in de toekomst (Smeulders et al., 2012). De samenstelling van de woningvoorraad wordt de belangrijkste component genoemd bij het voorspellen van de binnenlandse migratie (Elshof & Van Wissen, 2010), waarbij migratieveronderstellingen (groten)deels af worden gestemd op een verwacht 3
4 woningbouwprogramma (Provincie Friesland, 2013). Daarbij is ook het totale aantal huishoudens en de opbouw van de huishoudens van belang. Verschillende huishoudenstypes hebben namelijk verschillende voorkeuren van woningtypen. Als deze niet op elkaar aansluiten heeft dit uiteindelijk ook invloed op de bevolkingsomvang en bevolkingssamenstelling (Elshof & Van Wissen, 2010). Elshof & Van Wissen (2010) stellen dat het ontbreken van ruimte op de woningmarkt betekent dat nieuwkomers zich alleen kunnen vestigen op plekken die door de vertrekkers zijn opengelaten. Een toekomstige groei van de bevolking is in het geval van een gelijkblijvende woningvoorraad daarom ook niet aan de orde. In veel gebieden zal dit zo zijn, echter bijvoorbeeld in Amsterdam groeit het aantal huishoudens sneller dan de woningvoorraad, waarbij ook de gemiddelde huishoudengrootte stijgt. Het overschot aan nieuwe huishoudens vindt toch nog een plek in de stad, bijvoorbeeld door in te schikken en het opvullen van leegstand van bijvoorbeeld kantoren: het zogenaamde sponseffect (Gemeente Amsterdam, 2014). Aan de andere kant betekent nieuwbouw in een bepaalde gemeente niet per definitie meer migratie, als in omliggende interessantere gebieden ook veel nieuwbouw plaats vindt. En als er niet of weinig gebouwd gaat worden, beperkt dat de verwachte migratie. In Friesland wordt een andere benadering gehanteerd: deze baseert de binnenlandse migratie vooral door middel van trendextrapolatie van migratiecijfers uit het verleden, die overigens ook deels afhankelijk zijn geweest van woningbouwprogramma s (Provincie Friesland, 2013). Bij de prognoses van CBS/PBL en ABF is het de vraag of de verwachte woningbouwprogramma s actueel zijn en ook in hoeverre ze gerealiseerd gaan worden. Zo is bijvoorbeeld de vraag of de plannen kwalitatief wel aan sluiten bij de vraag van doorstromers en dus of de prognoses realistisch zijn, met name ook in krimpgebieden. Bij de aanpak via trendmatige extrapolatie is het de vraag of de trend voortgezet zal worden of dat juist een trendbreuk op zal gaan treden. Gezien dergelijke onzekerheden is het voor de gebruiker zeker zinvol om de uitkomsten van de verschillende prognoses te vergelijken en daarbij ook naar de onderliggende migratie- en woningbouwveronderstellingen te kijken (Provincie Friesland, 2013). Venhorst & Van Wissen (2007) stellen dat hoe lokaler de prognose-makende instelling, hoe hoger de prognose. Het is met name de component migratie die voor deze verschillen verantwoordelijk is. De reden daarvoor is naar alle waarschijnlijkheid dat naarmate men dichter bij het beleid komt, de gevolgen van dat beleid gunstiger worden ingeschat. Prognoses die verder van het beleid afzitten zijn wat voorzichtiger in hun veronderstellingen. De gemeente Amsterdam (2014) toont anderzijds aan dat de PRIMOS prognose hogere aantallen verwacht, gebaseerd op verwachtingen voor meer woningbouw. De gemeente Amsterdam stelt hierbij dat gemeenten over het algemeen nauwkeuriger (kunnen zijn), aangezien ze meer en beter kunnen controleren op de voortgang en verwachte oplevering van de woningbouw. De PEARL prognose zat tussen de PRIMOS prognose en de gemeentelijke prognose in, ondermeer doordat PEARL andere veronderstellingen heeft over de leegstand en inwoning (Gemeente Amsterdam, 2014). 4
5 Onzekerheden rondom en tussen geboorte, sterfte en migratie hebben effect op de verdeling van de bevolking en andersom: de vestiging van bijvoorbeeld studenten in Amsterdam die na hun studie in dezelfde stad een gezin stichten (waar ze voorheen relatief meer de stad zouden verlaten), betekent dat het geboortecijfer in Amsterdam stijgt, de migratie (in die leeftijdsgroep) afneemt en het sterftecijfer in de gebieden (bijv. wijken) zal afnemen. De mate van verstedelijking en het wel of niet definitief vestigen van starters in de stad, heeft derhalve effect op de bevolkingssamenstelling. Uit de studie van Elshof & Van Wissen (2010) blijkt dat de aannames rondom verstedelijking tot verschillende uitkomsten kunnen leiden: zo rekende PEARL op meer inwoners in 2040 in de gemeente Groningen dan PRIMOS. In PRIMOS groeit de bevolking door een hogere toename in omliggende gemeenten in het gebied Groningen-Assen en Hoogezand-Sappemeer. Dit betreft ook de toekomstige ouderen. Elshof & Van Wissen (2010) vonden dat in PEARL deze groep meer geconcentreerd was in de gemeente Groningen, terwijl bij PRIMOS de vergrijzing gelijkmatiger wordt opgevangen door de omliggende gemeenten. Koens (2014) kwam tot de conclusie dat ook in de leeftijdscategorie de uitkomsten van PRIMOS substantieel kunnen afwijken van die van PEARL. Bovenstaande impliceert dat een bevolkingsprognose per definitie naast de toekomstige werkelijkheid zit. Vanwege verschillende aannames op de demografische componenten zoals geboorte, sterfte en migratie zullen er verschillen ontstaan tussen prognoses. Zo zijn de uitkomsten binnen PEARL zo dat deze extremere groei in de grootste steden (G4) verwacht, en minder sterke groei of juist krimp in kleinere gemeenten (G28) dan dat PRIMOS verwacht (Koens, 2014). Meer of minder verstedelijking zal effect hebben op het aantal geboorten, sterfgevallen en migraties in zowel steden als omliggende gemeenten. Het is als met een waterbed, waar het ene model grotere bevolkingsaantallen in de grotere gemeente verwacht dan het andere, verwacht het kleinere bevolkingsaantallen in de perifere gemeenten (Koens, 2014). De verschillen in aantallen kunnen effect hebben op het beleid: moeten er nog woningen worden gebouwd, en zo ja, voor wie? En is er bijvoorbeeld een overschot of tekort aan voorzieningen? Op welke gebieden? En het (nieuwe) beleid kan vervolgens weer leiden tot meer of minder verstedelijking Conclusies Er is geen 100% waarheid, simpelweg omdat er teveel onzekerheden zijn. Echter is ondanks deze onzekerheden toch wel een zekere mate van waarheid over de toekomstige ontwikkeling: we weten hoeveel mensen er nu wonen, we weten dat deze mensen over 5 jaar ook 5 jaar ouder zijn, dat er mensen geboren zullen worden, zullen sterven en een aantal zullen migreren. Bevolkingsprognoses bieden daarom een prima basis, waarbij het zaak is om flexibel om te springen met het gebruik ervan door bijvoorbeeld gebruik te maken van verschillende scenario s (Elshof, 2010). Door gebruik te maken van verschillende bestaande prognoses, deze met elkaar te vergelijken, en zoveel mogelijk inzicht te verzamelen over de achtergronden van de prognoses, kan een zo n goed mogelijk beeld worden verkregen. Een vergelijking tussen PEARL en PRIMOS (Koens, 2014) levert daarbij volgens PEARL en PRIMOS betrokkenen zelf het volgende beeld: 5
6 Tabel 1 Kwalitatieve inventarisatie van kenmerken van de regionale bevolkingsprognoses in PEARL en PRIMOS (Koens, 2014) Voor toepassing in wonen, zorg en welzijn kan hierop worden aangevuld: Beide modellen bieden een goede basis. Voor de zorg is in beide modellen voldoende inzicht in de leeftijdsopbouw van de bevolking, essentieel voor de zorgvraag. Verschillen zijn terug te voeren op weinig transparante uitgangspunten over woningbouwprogramma en migraties. PEARL is openbaar beschikbaar en daarmee voor eenieder toegankelijk. Hiermee zijn uitgangspunten minimaal deels te analyseren. 6
7 PEARL kent als laagste schaalniveau COROP, PRIMOS 4 positie postcode en/of CBS Wijk Buurt. Dit detailniveau is essentieel voor wonen, welzijn en zorg. Via een verdeelmodel is ook PEARL op dit schaalniveau toegankelijk te maken. Aansluiting op de realiteit is tenslotte essentieel, voor PEARL zowel op COROP-niveau als na eventuele toepassing van een verdeelmodel op lagere schaalniveaus als 4 positie postcode en/of CBS Wijk Buurt. Voor PRIMOS is de mate van aansluiting in deze onbekend. LITERATUUR Beer, J. de (2008) Second opinion Bevolkingsprognose Den Haag, Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut, Den Haag. Beets, G., de Graaf, A. & van Duin, C. (2013) Bevolkingsprognose : veronderstellingen over de geboorte. In: Bevolkingstrends, CBS: Den Haag. Elshof, H. & L.J.G. van Wissen (2010) Evaluatie bevolkingsprognoses Regio Groningen-Assen, Rijksuniversiteit Groningen Faculteit der Ruimtelijke Wetenschappen, Basiseenheid Demografie, Groningen. Groen, M. de, J.F.I. Klaver & P.H. Renooy (2009) Verkenning Rijksagenda Krimp en Ruimte, Regioplan Beleidsonderzoek, Den Haag. Heida, H. & A. van der Meer (2007) PRIMOS 2007: prognosemodel voor bevolking, huishoudens en woningbehoefte, ABF Research, Delft. Jong, A. de, et al. (2005) Achtergronden en veronderstellingen bij het model PEARL: naar een nieuwe regionale bevolkings- en allochtonenprognose, NAi uitgevers, Den Haag. Koens, B. (2014) Regionale bevolkingsprognoses van PEARL en PRIMOS en de implicaties van verschillen voor de leerlingenprognoses voor instellingen in het voortgezet onderwijs, Dienst Uitvoering Onderwijs, Zoetermeer. Koning, M., E. Schep & R. Semenow (2014) Scenariostudie Overijssel Bevolking, werkgelegenheid en woningvraag tot 2040 in drie scenario s, Economisch Instituut voor de Bouw, Amsterdam. Smeulders, E., P. Burger & J. van Iersel (2012) Demografische ontwikkelingen op kernniveau In de gemeenten Ommen, Dalfsen en Terschelling, RIGO, Amsterdam. Smits, A. (2014) Factsheet Bevolkingsprognoses, Gemeente Amsterdam Bureau Onderzoek en Statistiek, Amsterdam. Venhorst, V. & L.J.G. van Wissen (2007) Demografische trends en de ontwikkeling van kwantitatieve en kwalitatieve woningbehoefte een verkenning voor de noordelijke provincies, Rijksuniversiteit Groningen Faculteit der Ruimtelijke Wetenschappen, Groningen. 7
Evaluatie bevolkingsprognoses Regio Groningen-Assen
Evaluatie bevolkingsprognoses Regio Groningen-Assen H. Elshof L.J.G. van Wissen November 21 Basiseenheid Demografie Faculteit der Ruimtelijke Wetenschappen Rijksuniversiteit Groningen Nr. 332 Evaluatie
Nadere informatieFact sheet. Bevolkingsprognose. Jaarlijks Amsterdammers erbij. Amsterdam blijft groeien. nummer 4 mei 2014
Fact sheet nummer 4 mei 214 Bevolkingsprognose Figuur 1 Bevolking in Amsterdam, 1985-24 x 1. 15 1 95 9 85 8 75 7 5 Jaarlijks 1. Amsterdammers erbij Het inwonertal van Amsterdam is in 21 met 11.74 personen
Nadere informatieDe bevolkings- en woningbehoefteprognoses Noord-Brabant actualisering 2011: een samenvatting
De bevolkings- en woningbehoefteprognoses Noord-Brabant actualisering 211: een samenvatting Onderzoek en Statistiek Gooitske Marsman Februari 212 In deze notitie staat een samenvatting van De bevolkingsprognose-
Nadere informatieBevolkingsprognoses Deventer 2013
Bevolkingsprognoses Deventer 2013 december 2013 Uitgave : team Kennis en Verkenning Naam : John Stam Telefoonnummer : 3298 Mail : gj.stam@deventer.nl 1 1 Samenvatting en conclusies... 3 2 Inleiding...
Nadere informatieCentraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. In 2025 fors meer huishoudens in de Randstad
Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB08-049 8 juli 2008 9.30 uur In 2025 fors meer huishoudens in de Randstad Sterkste groei aan noordoostzijde Randstad Ook meer huishoudens in Noord-Brabant
Nadere informatieBevolkingsprognose Arnhem
Bevolkingsprognose Arnhem 2016-2030 Gemeente Arnhem Afdeling Informatievoorziening Onderzoek & Statistiek Juli 2016 Inhoud Arnhem groeit door... 3 Natuurlijke aanwas nader bekeken... 5 Migratie nader bekeken...
Nadere informatieToekomstige demografische veranderingen gemeente Groningen in een notendop
VLUGSCHRIFT Bevolkingsprognose gemeente Groningen - Toekomstige demografische veranderingen gemeente Groningen in een notendop Inleiding De omvang en samenstelling van de bevolking van de gemeente Groningen
Nadere informatiePrimos-model. Basisuitkomsten Primos 2013 Kleidum
Primos-model Basisuitkomsten Primos 2013 Kleidum 2 Het Primos-model Werking Primos-model Het Primos-model voorspelt de bevolkingsontwikkeling als gevolg van geboorte, sterfte, buitenlandse en binnenlandse
Nadere informatieDemografische ontwikkeling Gemeente Hoorn 2011-2025
Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn 211-225 Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners 1 1.2 Componenten van de groei 3 2. Jong en oud 6 3. Huishoudens 8 Uitgave I&O Research
Nadere informatieBevolkingsprognose Nieuwegein 2011
Postbus 1 3430 AA Bezoekadres Martinbaan 2 3439 NN www.nieuwegein.nl Communicatie, Juridische & Personeelszaken Bevolkingsprognose Nieuwegein 2011 Raadsnummer Datum 7 mei 2012 Auteur Tineke Brouwers Versie
Nadere informatieDemografische ontwikkeling Gemeente Drechterland
Demografische ontwikkeling Gemeente Drechterland 211-225 Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners 1 1.2 Componenten van de groei 3 2. Jong en oud 6 3. Huishoudens 8 Uitgave I&O
Nadere informatieWijkprognoses gemeente Oosterhout
Wijkprognoses gemeente Oosterhout 2013 februari 2013 Een uitgave van de gemeente Oosterhout rapporteur: afdeling Service en Ondersteuning (SO), vakgroep Onderzoek & Statistiek (O&S) conceptversie: november
Nadere informatieSecond opinion Bevolkingsprognose Den Haag
Second opinion Bevolkingsprognose 2008-2025 Den Haag Joop de Beer Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut Postbus 11650 2502 AR Den Haag beer@nidi.nl 070-3565234 In opdracht van de afdeling
Nadere informatieFiguur 1: Veronderstellingen per onderdeel uit de Nationale CBS-Prognoses 2008 en 2012
Bevolkings Prognose 2013 De Bevolkings Prognose 2013 (BP2013) is bedoeld als provinciale sectorprognose, een prognose die zo goed mogelijk de toekomstige bevolkingsontwikkeling voorspelt en daarmee door
Nadere informatieDe grijze golf. Demografische ontwikkeling Drechtsteden tot Figuur 1 Bevolking Drechtsteden , totaal
De grijze golf Demografische ontwikkeling Drechtsteden tot 23 In deze factsheet rapporteren we over de uitkomsten van de bevolkings- en huishoudensprognose en de gevolgen ervan voor de Drechtsteden. De
Nadere informatieBevolkingsprognose 2010 2025 gemeente Groningen
Deze publicatie is uitgegeven door Onderzoek en Statistiek Groningen September Bevolkingsprognose gemeente Groningen Inleiding Dit vlugschrift behandelt de bevolkingsprognose van de gemeente Groningen.
Nadere informatieDemografische ontwikkeling Gemeente Hoorn
Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn Andijk Opmeer Medemblik Wervershoof Enkhuizen Stede Broec Koggenland Hoorn Drechterland Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners 1 1.2
Nadere informatieBrabant in demografisch perspectief
Brabant in demografisch perspectief Actuele bevolkingsontwikkelingen, prognoses en provinciaal (ruimtelijk) beleid Provinciale Raad voor de Leefomgeving 4 november 2016 Niek Bargeman Senior adviseur bevolking
Nadere informatieDemografische ontwikkeling Gemeente Medemblik
Demografische ontwikkeling Gemeente Medemblik Andijk Opmeer Medemblik Wervershoof Enkhuizen Stede Broec Koggenland Hoorn Drechterland Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners
Nadere informatieDemografische ontwikkeling Gemeente Opmeer
Demografische ontwikkeling Gemeente Opmeer 211-225 Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners 1 1.2 Componenten van de groei 3 2. Jong en oud 6 3. Huishoudens 8 Uitgave I&O Research
Nadere informatieBevolkingsprognose Purmerend 2011-2026
Bevolkingsprognose Purmerend 2011-2026 Uitgevoerd door: Jan van Poorten Team Beleidsonderzoek & Informatiemanagement Gemeente Purmerend mei 2011 Informatie: Gemeente Purmerend Team Beleidsonderzoek & Informatiemanagement
Nadere informatieKrimp én groei PRIMOS BEVOLKINGSPROGNOSE Op basis van deze factsheet trekken we de volgende conclusies: 2 Bevolkingsomvang
Krimp én groei PRIMOS BEVOLKINGSPROGNOSE 216-24 Inhoud 1. Conclusies 2. Bevolkingsomvang 3. Leeftijd 4. Verloop 5. Huishoudens De bevolkings- en huishoudenprognose voor de Drechtstedengemeenten is in het
Nadere informatieDemografische ontwikkelingen gemeente Utrechtse Heuvelrug Uitwerking onderzoeksvraag door Radha Parahoe (april 2010)
Demografische ontwikkelingen gemeente Utrechtse Heuvelrug Uitwerking onderzoeksvraag door Radha Parahoe (april 2010) Vanuit de VNG komen diverse krimp en vergrijzingcijfers. In de woonvisie Wonen in een
Nadere informatieBevolkingsprognose
Onderzoek, Informatie & Statistiek Bevolkingsprognose 218-24 Bevolkingsprognose 218-24 OIS publiceert elk jaar in februari de nieuwe bevolkingsprognose van Amsterdam. In de prognose wordt de meest waarschijnlijke
Nadere informatieDemografische ontwikkeling Gemeente Koggenland
Demografische ontwikkeling Gemeente Koggenland 211-225 Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners 1 1.2 Componenten van de groei 3 2. Jong en oud 6 3. Huishoudens 8 Uitgave I&O
Nadere informatieDemografische ontwikkeling Gemeente Stede Broec
Demografische ontwikkeling Gemeente Stede Broec Andijk Opmeer Medemblik Wervershoof Enkhuizen Stede Broec Koggenland Hoorn Drechterland Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners
Nadere informatieDemografische ontwikkeling Gemeente Andijk
Demografische ontwikkeling Gemeente Andijk Andijk Opm eer Medem blik Wervershoof Enkhuizen Stede Broec Koggenland Hoorn Drechterland Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners
Nadere informatieDEMOGRAFISCHE ONTWIKKELING
Rapport DEMOGRAFISCHE ONTWIKKELING 2014-2040 Gemeente Bergen 2014 www.ioresearch.nl COLOFON Uitgave I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn 0229-282555 Rapportnummer 2015/concept Datum Januari 2015
Nadere informatieBevolkings- en woningbehoefteprognose Noord-Brabant. actualisering Brabantse Agenda Wonen
Bevolkings- en woningbehoefteprognose Noord-Brabant Hart van Brabant 28 augustus 2017 Niek Bargeman Senior adviseur bevolking en wonen Provincie Noord-Brabant actualisering 2017 ----- Brabantse Agenda
Nadere informatieDemografische ontwikkeling Gemeente Medemblik Augustus 2014
Demografische ontwikkeling Gemeente Medemblik Augustus 214 Colofon Uitgave I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel.nr. 229-282555 Rapportnummer 214-247 Datum Augustus 214 Opdrachtgever De Westfriese
Nadere informatieBevolkingsprognose Den Haag 2016
juni 2016 PSO is het strategisch advies- en onderzoeksbureau van DSO; PSO onderzoekt, verzamelt en ontsluit informatie en adviseert over strategie, innovatie en de programmering van DSO-projecten. Bevolkingsprognose
Nadere informatieBevolkingsprognoses Deventer oktober 2012
Bevolkingsprognoses Deventer 2012 oktober 2012 Uitgave : team Kennis en Verkenning Naam : John Stam Telefoonnummer : 3298 Mail : gj.stam@deventer.nl 1 1 Samenvatting en conclusies... 3 2 Inleiding... 6
Nadere informatieDemografische ontwikkeling Gemeente Opmeer Augustus 2014
Demografische ontwikkeling Gemeente Opmeer Augustus 214 Colofon Uitgave I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel.nr. 229-282555 Rapportnummer 214-248 Datum Augustus 214 Opdrachtgever De Westfriese
Nadere informatieDemografische ontwikkeling Gemeente Enkhuizen
Demografische ontwikkeling Gemeente Enkhuizen Andijk Opmeer Medemblik Wervershoof Enkhuizen Stede Broec Koggenland Hoorn Drechterland Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners
Nadere informatieDe Nederlandse woningmarkt Léon Groenemeijer, Kenneth Gopal (ABF Research)
De Nederlandse woningmarkt 2019-2030 Léon Groenemeijer, Kenneth Gopal (ABF Research) Opgave: Woningtekort anno 2018: 279.000 3,6% Verder opgelopen, raming 2019: 294.000 3,8% Grote regionale verschillen:
Nadere informatieDemografische ontwikkeling Gemeente Opmeer
Demografische ontwikkeling Gemeente Opmeer Andijk Opmeer Medemblik Wervershoof Enkhuizen Stede Broec Koggenland Hoorn Drechterland Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners 1
Nadere informatieDemografische ontwikkelingen gemeente Groningen tot Narly Rambharos September
Demografische ontwikkelingen gemeente Groningen 2006 tot 2036 Narly Rambharos September 2016 www.os-groningen.nl Inhoud 1. Inleiding 3 2. Demografische ontwikkelingen 2006 tot 2016 4 Geboorte en sterfte
Nadere informatieDemografische ontwikkeling Gemeente Enkhuizen
Demografische ontwikkeling Gemeente Enkhuizen 211-225 Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners 1 1.2 Componenten van de groei 3 2. Jong en oud 6 3. Huishoudens 8 Uitgave I&O
Nadere informatieGemeente Valkenswaard
Gemeente Valkenswaard Bevolkings- en huishoudensprognose 2014 Second opinion 12 maart DATUM 12 maart TITEL Bevolkings- en huishoudensprognose 2014 ONDERTITEL Second opinion OPDRACHTGEVER Gemeente Valkenswaard
Nadere informatierapport Datum maart 2014 Auteur Bjorn Koens
rapport Regionale bevolkingsprognoses van PEARL en PRIMOS en de implicaties van verschillen voor de leerlingenprognoses voor instellingen in het voortgezet onderwijs Datum maart 2014 Auteur Bjorn Koens
Nadere informatieOnzekerheidsmarges rond regionale bevolkings- en huishoudensprognose
Statistische Trends Onzekerheidsmarges rond regionale bevolkings- en huishoudensprognose In samenwerking met Coen van Duin (CBS) Andries de Jong (PBL) December 2017 CBS Statistische Trends, 1 Inhoud 1.
Nadere informatieNIDI, juni Joop de Beer Peter Ekamper Nicole van der Gaag. Vergelijking van de gemeentelijke prognoses van Pearl en Primos
NIDI, juni 2015 Joop de Beer Peter Ekamper Nicole van der Gaag Vergelijking van de gemeentelijke prognoses van Pearl en Primos Vergelijking van de gemeentelijke prognoses van Pearl en Primos Joop de Beer,
Nadere informatieDemografische ontwikkeling Gemeente Wervershoof
Demografische ontwikkeling Gemeente Wervershoof Andijk Opmeer Medemblik Wervershoof Enkhuizen Stede Broec Koggenland Hoorn Drechterland Inhoud blz. Colofon 1. Bevolkingsontwikkeling 1 1.1 Aantal inwoners
Nadere informatieDemografische ontwikkeling Gemeente Koggenland Augustus 2014
Demografische ontwikkeling Gemeente Koggenland Augustus 214 Colofon Uitgave I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel.nr. 229-282555 Rapportnummer 214-246 Datum Augustus 214 Opdrachtgever De Westfriese
Nadere informatieGrote gemeenten goed voor driekwart van bevolkingsgroei tot 2025
Persbericht PB13 062 1 oktober 2013 9:30 uur Grote gemeenten goed voor driekwart van bevolkingsgroei tot 2025 Tussen 2012 en 2025 groeit de bevolking van Nederland met rond 650 duizend tot 17,4 miljoen
Nadere informatieDemografische ontwikkeling Gemeente Hoorn Augustus 2014
Demografische ontwikkeling Gemeente Hoorn Augustus 214 Colofon Uitgave I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel.nr. 229-282555 Rapportnummer 214-245 Datum Augustus 214 Opdrachtgever De Westfriese
Nadere informatieBeschrijving bevolkingsprognose 2015 OIS
Beschrijving bevolkingsprognose 2015 OIS In deze rapportage wordt beschreven hoe de bevolkingsprognose van OIS tot stand komt. De achterliggende veronderstellingen voor de prognose worden toegelicht, en
Nadere informatieBevolkingsprognose Noordoostpolder
Bevolkingsprognose Noordoostpolder - 241 Gemeente Noordoostpolder 25-4- 25-4- Inhoudsopgave Inhoud Blz. 1 Inleiding... 3 2 Prognose inwoners... 4 2.1 Emigratie en natuurlijke groei... 5 2.2 Beroepsbevolking
Nadere informatieArtikelen. Huishoudensprognose : belangrijkste uitkomsten. Maarten Alders en Han Nicolaas
Artikelen Huishoudensprognose 2 25: belangrijkste uitkomsten Maarten Alders en Han Nicolaas Het aantal huishoudens neemt de komende jaren toe, van 7,1 miljoen in 25 tot 8,1 miljoen in 25. Dit blijkt uit
Nadere informatieDEMOGRAFIE DEMOGRAFISCHE TRENDBREUK DOOR VERMINDERDE WONINGBOUW
HOOFDSTUK 2 DEMOGRAFIE DEMOGRAFISCHE TRENDBREUK DOOR VERMINDERDE WONINGBOUW Van sterke bevolkingsgroei door migratie naar matige groei door geboorteoverschot De drooglegging van de Haarlemmermeerpolder
Nadere informatieBevolkingsprognose Gemeente Houten 2011 t/m 2031
Bevolkingsprognose Gemeente Houten 2011 t/m 2031 In opdracht van de gemeente Houten, april 2011 2011 Pronexus - Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen, verveelvoudigd,
Nadere informatierapport Datum maart 2014 Auteur Bjorn Koens
rapport Regionale bevolkingsprognoses van PEARL en PRIMOS en de implicaties van verschillen voor de leerlingenprognoses voor instellingen in het voortgezet onderwijs Datum maart 2014 Auteur Bjorn Koens
Nadere informatiePrognoase Fryslân 2013. Trendprognoase Befolking en Húshâldens
Prognoase Fryslân 2013 Trendprognoase Befolking en Húshâldens Prognose Fryslân 2013 Trendprognose Bevolking en Huishoudens Colofon Besluit: Gedeputeerde Staten van Fryslân, vastgesteld in GS-vergadering
Nadere informatieNoord-Brabant in demografisch perspectief
Noord-Brabant in demografisch perspectief over prognoses, trends en ontwikkelingen en de opgaven op het vlak van wonen met zorg en welzijn --- Inspiratiebijeenkomst Wonen met zorg en welzijn Futura / Provincie
Nadere informatieKernprognose : tijdelijk minder geboorten
Bevolkingstrends 214 Kernprognose 213 : tijdelijk minder geboorten Dit artikel verscheen eerder, op 16-12-213, als thema-artikel en webartikel op de website. Coen van Duin Lenny Stoeldraijer januari 214
Nadere informatieCentraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Tempo vergrijzing loopt op
Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB10-083 17 december 2010 9.30 uur Tempo vergrijzing loopt op Komende 5 jaar half miljoen 65-plussers erbij Babyboomers leven jaren langer dan vooroorlogse
Nadere informatiePEARL: uitkomsten van de regionale bevolkings- en allochtonenprognose 2005 2025 voor provincies
PEARL: uitkomsten van de regionale bevolkings- en allochtonenprognose 225 voor provincies Andries de Jong 1) In 26 hebben het Ruimtelijk Planbureau en het Centraal Bureau voor de Statistiek voor het eerst
Nadere informatieDemografische ontwikkeling Gemeente Drechterland Augustus 2014
Demografische ontwikkeling Gemeente Drechterland Augustus 214 Colofon Uitgave I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel.nr. 229-282555 Rapportnummer 214-243 Datum Juli 214 Opdrachtgever De Westfriese
Nadere informatieWoningmarktanalyse Gooise Meren
Woningmarktanalyse Gooise Meren Op basis van WOZ en BAG gegevens Versie Kerngegevens Woningmarktanalyse Gooise Meren De in dit rapport gepresenteerde analyses zijn gemaakt met behulp van gemeentelijke
Nadere informatieVerkenning Rijksagenda Krimp en Ruimte
Verkenning Rijksagenda Krimp en Ruimte Verkenning Rijksagenda Krimp en Ruimte Deze studie is uitgevoerd door Regioplan Beleidsonderzoek in opdracht van het Ministerie van VROM, directie Nationale Ruimtelijke
Nadere informatieBevolkingsprognose Rotterdam Onderzoek en Business Intelligence
Bevolkingsprognose Rotterdam 2018-2035 Onderzoek en Business Intelligence 1 Colofon Gemeente Rotterdam, afdeling Onderzoek en Business Intelligence (OBI) Datum: 30 oktober 2018 Auteurs: Wim van der Zanden
Nadere informatieLEEFTIJD 1.1.2016 Bevolking Bevolking 0-19 jaar 63.028 Bevolking 20-64 jaar 155.898 Bevolking 65 jaar 51.002 In de Drechtsteden wonen momenteel bijna 270.000 mensen. In 2015 nam het aantal personen toe
Nadere informatieBevolkingsprognose 2017
Bevolkingsprognose 2017 een notitie van IB Onderzoek november 2017 Utrecht.nl/onderzoek Colofon uitgave Afdeling Onderzoek Gemeente Utrecht 030 286 1350 onderzoek@utrecht.nl internet www.utrecht.nl/onderzoek
Nadere informatieDemografische ontwikkeling Gemeente Enkhuizen Augustus 2014
Demografische ontwikkeling Gemeente Enkhuizen Augustus 214 Colofon Uitgave I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel.nr. 229-282555 Rapportnummer 214-244 Datum Augustus 214 Opdrachtgever De Westfriese
Nadere informatieBevolkingsprognose s-hertogenbosch 2013-2030
Bevolkingsprognose s-hertogenbosch 2013-2030 O&S s-hertogenbosch Februari 2014 2 Samenvatting Eens in de vier jaar maakt de gemeente s-hertogenbosch een bevolkingsprognose. De resultaten van de meest recente
Nadere informatieINVESTEREN IN WONEN, WELZIJN EN ZORG. www.aimtrack.nl PAUL REIJN & AUKE VLONK
BEVOLKINGSPROGNOSES ESSENTIEEL VOOR INVESTEREN IN WONEN, WELZIJN EN ZORG www.aimtrack.nl PAUL REIJN & AUKE VLONK SEMINAR BEVOLKINGSPROGNOSES IN THEORIE, BELEID EN PRAKTIJK 6 OKTOBER 2015, CBS, DEN HAAG
Nadere informatieDe huishoudens in Groningen worden steeds kleiner
De huishoudens in Groningen worden steeds kleiner In Nederland is een trend zichtbaar naar steeds kleinere families, ook wel de verdunning van huishoudens genoemd. Niet het aantal huishoudens neemt af,
Nadere informatieBevolkingsprognose van Amersfoort 2013-2030 Gemeente Amersfoort Marc van Acht en Ben van de Burgwal maart 2013
Bevolkingsprognose van Amersfoort 213-23 Gemeente Amersfoort Marc van Acht en Ben van de Burgwal maart 213 In april verwacht Amersfoort haar 15.ste inwoner te mogen begroeten. Ondanks de recessie in de
Nadere informatieOnderwerp Bevolkings- en woningbehoefteprognose Noord-Brabant, actualisering 2011
Onderwerp Bevolkings- en woningbehoefteprognose Noord-Brabant, actualisering 2011 Status Informerend Voorstel Kennis te nemen van de bevolkings- en woningbehoefteprognose Noord-Brabant, actualisering 2011
Nadere informatieuw brief van uw kenmerk ons kenmerk datum 19 november 2014
Aan de raad van de gemeente Lelystad uw brief van uw kenmerk ons kenmerk datum 19 november 2014 behandeld door algemeen nummer U13-74923 bijlagen FAB-SEC dossiernummer AC Dombroek-van Vliet 14 0320 1 onderwerp
Nadere informatieBevolkingsprognose Gemeente Tiel
Bevolkingsprognose Gemeente Tiel 2015 t/m 2035 In opdracht van de gemeente Tiel, september 2015 2015 Pronexus - Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen, verveelvoudigd,
Nadere informatieBevolkingsprognose 2016
Bevolkingsprognose 2016 In deze rapportage worden de resultaten van de nieuwste bevolkingsprognose voor Amsterdam gepresenteerd. Deze prognose wordt jaarlijks door Onderzoek, Informatie en Statistiek (OIS)
Nadere informatieWONINGMARKTAFSPRAKEN ZEEUWS-VLAANDEREN DEEL 2: DE BALANS. [jaarlijkse rapportage over het jaar20xx]
WONINGMARKTAFSPRAKEN ZEEUWS-VLAANDEREN 216-225 DEEL 2: DE BALANS [jaarlijkse rapportage over het jaar2xx] Vastgesteld bij collegebesluit van d.d. Vastgesteld bij collegebesluit van d.d. Vastgesteld bij
Nadere informatieBevolkingsprognose 2016
Bevolkingsprognose 2016 een notitie van IB Onderzoek november 2016 Utrecht.nl/onderzoek Colofon uitgave Afdeling Onderzoek Gemeente Utrecht 030 286 1350 onderzoek@utrecht.nl internet www.utrecht.nl/onderzoek
Nadere informatieJNGFK^W^J 1 7 JUU Paraaf Provinciesecretaris lljukj
pi HOLLAND ZUID JNGFK^W^J 1 7 JUU 20f@ 5 -minuten versie voor Provinciale Staten Directie DRM Afdeling Ruimte en Wonen Registratienummer PZH-2010-182427162 (DOS-2009-0024764) Datum vergadering Gedeputeerde
Nadere informatieFricties tussen vraag en aanbod op de Nederlandse woningmarkt
Fricties tussen vraag en aanbod op de Nederlandse woningmarkt Peter Boelhouwer 14-11-2018 Delft University of Technology Challenge the future Inhoud Demografische ontwikkelingen Waar en wat gaan we bouwen?
Nadere informatieBevolkings- en huishoudensprognose Leiden
September 21 ugu Bevolkings- en huishoudensprognose Leiden 21 24 Samenvatting 1. De totale bevolkingsomvang Leiden verandert tot 24 nauwelijks: schommelt tussen 116,7 en 118,4 duizend inwoners (117,5 duizend
Nadere informatiePlanbureau voor de Leefomgeving PERSBERICHT. Bevolking daalt in kwart Nederlandse gemeenten. Nieuwe regionale bevolkingsprognoses tot 2040:
Planbureau voor de Leefomgeving PERSBERICHT Nieuwe regionale bevolkingsprognoses tot 2040: Bevolking daalt in kwart Nederlandse gemeenten De komende dertig jaar treedt in delen van Nederland, vooral in
Nadere informatieDemografische (wijk-) analyse van de woningbouwplannen Deventer 2015
Demografische (wijk-) analyse van de woningbouwplannen Deventer 2015 Uitgave : team Kennis en Verkenning Naam : John Stam Telefoonnummer : 3298 Mail : gj.stam@deventer.nl 1 Inhoudsopgave pagina 1 Inleiding:
Nadere informatieLeerlingenprognoses in vogelvlucht. Analist Planning & Prognose
Leerlingenprognoses in vogelvlucht Herman Rake Jelmer Dekker Adviseur Planning & Prognose Analist Planning & Prognose Inhoudsopgave De bevolkingsprognose Theorie Het wat, waar en waarom van een prognose
Nadere informatieBevolkingsprognose Gemeente Beuningen
Bevolkingsprognose Gemeente Beuningen 2015 t/m 2035 In opdracht van de gemeente Beuningen, april 2015 2015 Pronexus - Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen, verveelvoudigd,
Nadere informatieprognoses in tijden van crisis
prognoses in tijden van crisis over demografische veranderingen, flinke bouwopgaven en stagnerende woningbouw --- Bouwberaad West-Brabant 1 maart 2012 --- Niek Bargeman senior adviseur bevolking en wonen
Nadere informatieKernenfoto s West Betuwe. West Betuwe beraad Janneke Rutgers & Sjors de Vries 24 september 2018
Kernenfoto s West Betuwe West Betuwe beraad Janneke Rutgers & Sjors de Vries 4 september 018 Kernenfoto Een foto van de kern: stand van zaken huidige woningvoorraad, toekomstige (fysieke) ontwikkelingen
Nadere informatieLeerlingaantal VO Amsterdam
BEA economische argumentatie Leerlingaantal VO Amsterdam 2012-2026 Verschillen verklaard & prognoses getoetst De ramingen van de ontwikkeling van de leerlingaantallen in het voortgezet onderwijs in Amsterdam
Nadere informatieInformatiebijeenkomst gemeenteraden. 25 januari 2011, Twello Gerard Sizoo
Informatiebijeenkomst gemeenteraden 25 januari 2011, Twello Gerard Sizoo Waarom aandacht voor demografie? Demografische prognoses naar beneden bijgesteld Actualisering regionaal woningbouwprogramma Vergrijzing
Nadere informatieBevolkingsprognose 2015
Bevolkingsprognose 2015 a Bevolkingsprognose 2015 April 2015 Colofon Dit is een uitgave van de provincie Drenthe RO15042801-Bevolkingsprognose 2015 Inhoud Samenvatting 4 1 Inleiding 6 2 De gebruikte veronderstellingen
Nadere informatieDemografische ontwikkelingen gemeente Groningen tot Narly Rambharos November
Demografische ontwikkelingen gemeente Groningen 2007 tot 2037 Narly Rambharos November 2017 www.os-groningen.nl Inhoud 1. Inleiding 3 2. Demografische ontwikkelingen 2007 tot 2017 4 Geboorte en sterfte
Nadere informatieBEVOLKING EN MIGRATIE
BEVOLKING EN MIGRATIE BIJLAGE Onderzoeksbureau CMO Sociaal Rapport provincie 00 . Bevolkingsontwikkeling Groninger gemeenten periode 0000 % verschil 0000 HoogezandSappemeer,,,,,0,,,, 0, 0, 0, 0, 0, 0,
Nadere informatieOnderzoeksflits. Planbureau voor de Leefomgeving De stad: magneet, roltrap en spons. IB Onderzoek, 22 mei Utrecht.
Onderzoeksflits Planbureau voor de Leefomgeving De stad: magneet, roltrap en spons IB Onderzoek, 22 mei 2015 Utrecht.nl/onderzoek Colofon uitgave Afdeling Onderzoek Gemeente Utrecht 030 286 1350 onderzoek@utrecht.nl
Nadere informatieDemografische ontwikkelingen gemeente Groningen tot Narly Rambharos Juli
Demografische ontwikkelingen gemeente Groningen 28 tot 238 Narly Rambharos Juli 218 www.os-groningen.nl Inhoud 1. Inleiding 3 2. Demografische ontwikkelingen 28 tot 218 4 Geboorte en sterfte 4 Bevolking
Nadere informatieBevolkingsprognose Deventer 2015
Bevolkingsprognose Deventer 2015 Aantallen en samenstelling van bevolking en huishoudens Augustus 2015 augustus 2015 Uitgave : team Kennis en Verkenning Naam : John Stam Telefoonnummer : 0570 693298 Mail
Nadere informatieBevolkings- en woningbehoefteprognose Noord-Brabant actualisering 2011
Bevolkings- en woningbehoefteprognose Noord-Brabant actualisering 2011 ontwikkelingen van de (West-)Brabantse bevolking trends - prognoses - beleidseffecten --- Congres Regio West-Brabant 23 maart 2012
Nadere informatieBevolkingsprognose Gemeente Houten
Bevolkingsprognose Gemeente Houten 2018 t/m 2038 In opdracht van de gemeente Houten, mei 2018 2018 Pronexus - Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen, verveelvoudigd, opgeslagen
Nadere informatieQ&A over woningbehoefte en woningbouwprogrammering
Q&A over woningbehoefte en woningbouwprogrammering Kent de provincie Zuid-Holland een systeem van woningbouwprogrammering om tekorten en overschotten aan woningen te voorkomen? Ja. De provincie Zuid-Holland
Nadere informatiebevolkingsprognose
bevolkingsprognose -2032 Onderzoek en Statistiek Gemeente Lelystad Telefoon: 0320-278574 E-mail: lelystadspanel@lelystad.nl www.lelystadspanel.nl Augustus 2016 Colofon Dit is een prognose gemaakt door:
Nadere informatieMasterclass Krimp. Presentatie Angelique vanwingerden. 16 september 2011 Kennisnetwerk Krimp Noord-Nederland (KKNN)
Masterclass Krimp Presentatie Angelique vanwingerden 16 september 2011 Kennisnetwerk Krimp Noord-Nederland (KKNN) Bevolkingsontwikkeling Bevolkingsontwikkeling in Noord-Drenthe 2000-2010 Bevolkingsontwikkeling
Nadere informatieArtikelen. Huishoudensprognose : uitkomsten. Coen van Duin en Suzanne Loozen
Artikelen Huishoudensprognose 28 2: uitkomsten Coen van Duin en Suzanne Loozen Het aantal huishoudens blijft de komende decennia toenemen, van 7,2 miljoen in 28 tot 8,3 miljoen in 239. Daarna zal het aantal
Nadere informatieBevolkingsprognose 2015
Bevolkingsprognose 2015 een notitie van Onderzoek augustus 2015 Utrecht.nl/onderzoek Colofon uitgave Afdeling Onderzoek Gemeente Utrecht 0302861350 onderzoek@utrecht.nl internet www.utrecht.nl/onderzoek
Nadere informatieBRABANT IN DEMOGRAFISCH PERSPECTIEF ontwikkelingen van de (West-)Brabantse bevolking trends prognoses beleidseffecten - opgaven
BRABANT IN DEMOGRAFISCH PERSPECTIEF ontwikkelingen van de (West-)Brabantse bevolking trends prognoses beleidseffecten - opgaven Regionale Collegebijeenkomst Regio West-Brabant 19 september 2012 Niek Bargeman
Nadere informatieBevolkingsprognose XVIII
Bevolkingsprognose XVIII a Bevolkingsprognose XVIII Provinciale staten van Drenthe Maart 2012 Colofon Dit is een uitgave van de provincie Drenthe ROM&N12032201 Inhoud Samenvatting 4 1 Inleiding 6 2 De
Nadere informatie