INTENTIEVERKLARING INZAKE SAMENWERKING IN DE UITVOERING VAN HET PROJECT SPITSMIJDEN OV IN DE TREIN

Transcriptie

1 DE ONDERGETEKENDEN: INTENTIEVERKLARING INZAKE SAMENWERKING IN DE UITVOERING VAN HET PROJECT SPITSMIJDEN OV IN DE TREIN 1. de Minister van Infrastructuur en Milieu, handelend als bestuurorgaan, in deze vertegenwoordigd door de Directeur-generaal Mobiliteit, mevrouw drs. L.M.C. Ongering; Hierna te noemen: de Minister 2. de Provincie Overijssel, te dezen vertegenwoordigd door de commissaris van de Koningin in Overijssel, mevrouw drs. A. Th. B. Bijleveld-Schouten, hierna te noemen: de Provincie Overijssel; 3. De Provincie Gelderland, te dezen krachtens volmacht van de commissaris van de Koningin in de provincie Gelderland vertegenwoordigd door de afdelingsmanager Uitvoeren Werken, mevrouw drs. M.M. Rajkowski-Vijfschagt, hierna te noemen: de Provincie Gelderland; 4. De Provincie Limburg, dan wel voor zover het hun publiekrechtelijke bevoegdheden betreft, het college van Gedeputeerde Staten van Limburg, ten dezen vertegenwoordigd door de heer F.W.M. Span, hoofd afdeling Mobiliteit, hierna te noemen: de Provincie Limburg; 5. Stadsregio Arnhem-Nijmegen, te dezen rechtsgeldig vertegenwoordigd door haar voorzitter, de heer J.J. Modder, hierna te noemen: de Stadsregio Arnhem-Nijmegen; Hierna tezamen te noemen: regionale overheden 6. NS Reizigers BV, statutair gevestigd te Utrecht, in deze vertegenwoordigd door de commercieel directeur mevrouw ir. B. Bügel-Gabreëls, hierna te noemen: NS; 7. NV Veolia, statutair gevestigd te Maastricht, in deze rechtsgeldig vertegenwoordigd door haar managing director Veolia Transport Limburg, de heer R. de Beer, hierna te noemen: Veolia; 8. Syntus B.V., statutair gevestigd te Doetinchem, in deze rechtsgeldig vertegenwoordigd door haar Algemeen Directeur, de heer F.H. de Leeuw, hierna te noemen: Syntus; Hierna tezamen te noemen: vervoerders. Allen hierna gezamenlijk te noemen: Partijen. OVERWEGENDE: 1. dat de Minister in 2007 het Actieplan Groei op het Spoor heeft gepresenteerd aan de Tweede Kamer waarmee met circa 29 maatregelen wordt bijgedragen aan het aantrekkelijker maken van het gebruik van de trein voor steeds meer mensen. Doel van het Actieplan is de groei op het spoor in de periode ieder jaar met 5% toe te laten nemen; 2. dat er in het voorjaar van 2009 op het traject Utrecht richting Den Haag een kleinschalige proef Spitsmijden OV is uitgevoerd, ook wel bekend onder de naam Transumo, die heeft aangetoond dat deelnemers onder invloed van een prijsprikkel bereid zijn een deel van hun treinreizen tijdens de spits te verplaatsen naar buiten de spits; 3. dat er met de Midterm Review van het Actieplan Groei op het Spoor, van februari 2010, de maatregel is opgenomen waarmee wordt ingezet op het grootschaliger uitrollen van de hiervoor genoemde kleinschalige proef Spitsmijden OV. Op basis van de uitkomsten van de grootschalige uitrol van de proef kan bekeken worden of het belonen van reizigers voor het reizen buiten de spits een kansrijke manier is om de gewenste spreiding te bereiken en of/hoe partijen hier invulling aan kunnen geven bij toekomstige dalproposities. Oogmerk is om zo de beschikbare capaciteit van het spoor beter te benutten en daardoor meer mensen van de trein gebruik te kunnen laten maken. Voor de uitvoering van deze maatregel zijn door de Minister middelen gereserveerd; 4. dat de Minister in juni 2011 per brief aan de Tweede Kamer het Programma Beter Benutten heeft aangekondigd. Met dit programma zet de Minister in op een betere benutting van de

2 beschikbaar zijnde en komende infrastructuur voor het personen- en vrachtvervoer over weg, water en spoor; 5. dat zowel op de weg als in het openbaar vervoer tijdens spitsperioden een grote vraag aanwezig is van treinreizigers en automobilisten, waarbij de vraag regelmatig het aanbod overtreft, terwijl tijdens de dalperiode tussen de spitsen veelal veel capaciteit van de treinen en het wegennet onbenut blijft; 6. dat in het kader van het Programma Beter Benutten in het najaar van 2011, in de MIRTgesprekken per regio, afspraken worden gemaakt over de regionale maatregelenpakketten die tot uitvoering komen in de periode Het project Spitsmijden in het OV kan worden opgenomen als onderdeel van deze maatregelenpakketten; 7. dat op dit moment circa werknemers in staat zijn om flexibel te werken en dat het Platform Slim Werken Slim Reizen zich ten doel heeft gesteld om ervoor te zorgen dat eind 2012 één miljoen en eind 2015 twee miljoen werknemers in staat zijn om slim te werken en slim te reizen. Wanneer meer werknemers in de gelegenheid worden gesteld om flexibel te werken en flexibel te reizen, zal dit de spitsproblematiek in de regio doen afnemen en de bereikbaarheid ten goede komen. Om in te kunnen spelen op deze flexibiliteit in de maatschappij zijn afspraken tussen werkgevers en werknemers essentieel; 8. dat de doelgroep van het project Spitsmijden in het OV bestaande bedrijfsklanten, en hun medewerkers, van de vervoerders zijn. Het gaat hier om frequent in de spits reizende treinreizigers, die over een jaartrajectkaart beschikken voor een bepaald traject voor vervoer per trein; 9. dat er in het kader van de uitvoering van de maatregel Spitsmijden in het OV in 2010 een haalbaarheidsverkenning heeft plaatsgevonden. Ten behoeve van deze haalbaarheidsverkenning is de belangstelling gepeild van alle regio s waar uitvoeringsconvenanten zijn gesloten tussen de Taskforce Mobiliteitsmanagement en publieke en private samenwerkingsverbanden om het autogebruik terug te dringen. Dit heeft geleid tot vijf regio s die willen meewerken aan de uitvoering van de maatregel Spitsmijden in het OV en dat dat heeft geleid tot het document Spitsmijden op het spoor, Plan van aanpak regionale pilotprojecten ; 10. dat partijen kennis hebben genomen van het document Spitsmijden op het spoor, Plan van aanpak regionale pilotprojecten ; 11. dat voor de uitvoering van het project door de vervoerders samen wordt gewerkt met een landelijke, generieke aanpak met betrekking tot de gemeenschappelijke zaken en, indien nodig, aangevuld met regionaal maatwerk, bijvoorbeeld ten aanzien van de communicatie richting de deelnemers. Met een landelijke aanpak wordt uniformiteit in de uitvoering van het project voor de verschillende trajecten geborgd met als doel uniforme data, op basis waarvan wetenschappelijk onderzoek kan plaatsvinden en worden zoveel mogelijke de administratieve lasten tot een minimum gereduceerd; 12. dat het project Spitsmijden in het OV zijn beslag heeft in 2012 en de resultaten ten aanzien van de kansen van structurele dalproposities voor genoemde doelgroep bij de treinvervoerders door degelijk wetenschappelijk onderzoek eind eerste kwartaal 2013 worden gepresenteerd; 13. dat op 17 augustus 2011 een startbijeenkomst heeft plaatsgevonden waarvoor alle geïnteresseerde partijen uit de onder punt 9 genoemde haalbaarheidsverkenning zijn uitgenodigd. Tijdens dit overleg is de interesse voor deelname aan het project Spitsmijden in het OV herbevestigd en is gesproken over de projectinrichting en de mogelijke financieringsstromen; 14. dat Partijen als basis voor het project Spitsmijden in het OV een intentieverklaring wensen af te sluiten die het gezamenlijke voornemen en uitgangspunten waaronder Spitsmijden in het OV uit te voeren, vastlegt; 15. dat de Metropoolregio Amsterdam een van de regio s is waarbinnen het Project Spitsmijden OV plaatsvindt. Dat Metropoolregio Amsterdam zelf geen concessieverlener is van de spoortrajecten in het Project maar desondanks participeert in het Project om Spitsmijden in het OV in te bedden in een breder pakket aan ov-maatregelen en acties binnen de Metropoolregio Amsterdam. 2

3 SPREKEN DE INTENTIE UIT: Artikel 1 Definities 1. Project: project Spitsmijden in het OV met betrekking tot het treingedeelte. 2. Plan van aanpak: Spitsmijden op het spoor, Plan van aanpak regionale pilotprojecten d.d. 23 december 2010 uitgevoerd voor en in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Milieu. 3. Deelprojecten: uitvoering van het Project op de verschillende trajecten zoals genoemd in artikel 3 lid 1, waarbinnen door middel van een prijsprikkel de deelnemers worden gestimuleerd tot het reizen per trein buiten de spits. 4. Prijsprikkel: de financiële tegemoetkoming die deelnemers ontvangen ter stimulering tot het reizen per trein buiten de spits binnen het Project. Artikel 2 Doel Intentieverklaring Het doel van deze intentieverklaring is het vastleggen van de samenwerking tussen en de intenties van Partijen, gericht op de uitvoering van het Project zoals op hoofdlijnen omschreven in het in Bijlage 1 opgenomen Plan van Aanpak d.d. 23 december 2010 en de beschrijving van de financiering. Artikel 3 Intenties van Partijen 1. Partijen spannen zich in om samen uitvoering te geven aan het Project op de volgende spoortrajecten in de verschillende regio s: a. Stedendriehoek, op de trajecten: Zutphen-Deventer-Apeldoorn (hoofdrailnet) Oldenzaal-Zutphen (regionaal spoor) b. Arnhem-Nijmegen, op de trajecten: Venraij-Nijmegen (regionaal spoor) Doetinchem-Arnhem (regionaal spoor) Arnhem-Nijmegen (hoofdrailnet) c. Maastricht A2, op de trajecten: Roermond-Sittard-Maastricht (hoofdrailnet) Heerlen-Maastricht (regionaal spoor) d. Metropoolregio Amsterdam, op de trajecten: Hoorn-Amsterdam (hoofdrailnet) Lelystad-Amsterdam (hoofdrailnet) Alkmaar-Amsterdam (hoofdrailnet) Utrecht-Amsterdam (hoofdrailnet) Leiden-Schiphol-Amsterdam (hoofdrailnet) Haarlem-Amsterdam (hoofdrailnet) e. Overijssel, op de trajecten: Deventer-Zwolle (hoofdrailnet) Kampen-Zwolle (regionaal spoor) Meppel-Zwolle (hoofdrailnet) Nijverdal-Zwolle (hoofdrailnet) Hengelo-Deventer (hoofdrailnet) Harderwijk-Zwolle (hoofdrailnet) Emmen-Zwolle (regionaal spoor) 2. Partijen spannen zich in om gezamenlijk het Project ten uitvoer te doen brengen waarbij de operationele uitvoering bij de vervoerders ligt. 3. Partijen spannen zich daarbij in al het nodige te doen om het Project uit te voeren conform de opzet zoals beschreven in het Plan van aanpak. Waarbij de volgende uitgangspunten van belang zijn: a. Deelnemers zijn bestaande bedrijfsklanten, inclusief hun medewerkers, van de vervoerders. Het gaat hier om frequent in de spits reizende reizigers, die over een jaartrajectkaart beschikken voor een bepaald traject voor vervoer per trein. b. Binnen de bestaande bedrijfsklanten van de vervoerders worden door vervoerders deelnemers voor het Project geworven in de onder lid 1 genoemde vijf verschillende regio s in Nederland. Dit in afstemming met de regionale mobiliteitsmakelaar. c. Voor het slagen van het Project geldt een streefwaarde van aantal deelnemers, namelijk voor het Project als geheel circa en gemiddeld per regio circa 600 reizigers. 4. Partijen onderschrijven het belang dat het Project een gemeenschappelijke aansturing en centrale projectgroep kent, onder regie van een stuurgroep met daarin een vertegenwoordiging van de betrokken partijen. Vanuit deze centrale regie worden ook de deelprojecten georganiseerd. De beoogde wijze van aansturing is verwoord in het Plan van 3

4 aanpak in bijlage 1. De deelnemers van de stuurgroep en de daarin te bespreken onderwerpen staan beschreven in bijlage De deelprojecten kunnen binnen de landelijke aanpak van het Project een eigen kleuring krijgen, bijvoorbeeld ten aanzien van de communicatie richting de doelgroep, aansluitend bij regionaal beleid en activiteiten (bijlage 2, stuurgroepoverleg). 6. Wetenschappelijk onderzoek vormt een belangrijke drijfveer voor het Project en de vereisten vanuit die hoedanigheid spelen een grote rol bij de inrichting van het Project zoals verwoord in het Plan van aanpak. a. De opzet van het project wordt dusdanig ingericht dat deze leidt tot wetenschappelijk houdbare onderzoeksuitkomsten, waarbij Partijen meewerken en de voor het onderzoek benodigde data aanleveren. b. Een onderdeel van dit onderzoek betreft de analyse van de prijselasticiteit, namelijk de relatie tussen de prijsprikkel en het mobiliteitsgedrag. In het OV maakt de reiziger gedragskeuzes op twee verschillende momenten, namelijk: bij de aankoop van een trajectabonnement (of sterabonnement) voor een spits- of dalvariant; bij het reizen om op een bepaald tijdstip te vertrekken/aankomen. Beide gedragskeuzes zijn onderwerp van de studie. c. In aanvulling op het onderzoek naar de prijselasticiteit onder de reizigers is het wenselijk na te gaan of werkgevers bereid zijn hun gedrag aan te passen, bijvoorbeeld beantwoording van de vraag in welke mate hun eventuele bereidheid tot het stimuleren of faciliteren van reizen buiten de spits afhangt van het financiële voordeel dat zij als werkgever hebben van aantrekkelijke kaartproposities. Hier zal de relatie met Het Nieuwe Werken worden gelegd. 7. Partijen spannen zich in om niet later dan 31 december 2011, maar in principe zoveel eerder als mogelijk, overeenstemming te hebben bereikt over een definitief projectplan, de organisatie inclusief wijze van besluitvorming, planning en taakverdeling. 8. De deelprojecten zullen in 2012 worden uitgevoerd. Partijen streven er naar om uiterlijk binnen zes maanden na afronding van de deelprojecten, maar in principe zoveel eerder als mogelijk, een eindrapport (inclusief de onderzoeksresultaten) bij de Minister aan te bieden. Artikel 4 Bekostiging 1. Partijen spannen zich in om de uitvoering van het Project financieel mogelijk te maken. 2. Partijen spreken de intentie uit dat gemaakte uren van regionale overheden en vervoerders in het kader van het Project voor eigen rekening komen, tenzij dit projectkosten zijn. 3. De Minister reserveert middelen ten behoeve van de uitvoering van het Project, inclusief prijsprikkel, niet zijnde de kosten genoemd onder artikel 4 lid 2, tot een maximum van 2 miljoen (inclusief BTW). Artikel 5 Financiering 1. De bijdrage van de Minister aan de regionale overheden en aan de NS inzake de prijsprikkel aan deelnemers wordt berekend als een gemiddelde van een berekening naar rato van het aantal bedrijfsklanten op de in artikel 3, eerste lid, genoemde spoortrajecten die vallen in het concessiegebied van de betreffende Partijen en een berekening conform een gelijke verdeling over de regionale overheden. De bijdrage ten behoeve van de prijsprikkel binnen de regionale overheden wordt verdeeld naar rato van het aantal spoortrajecten. De bijdrage van de Minister inzake de kosten voor de projectorganisatie wordt berekend naar rato van de prijsprikkel aan de deelnemers per spoortraject, rekening houdend met schaalvoordelen. 2. De Minister reserveert op basis van de Wet BDU Verkeer en Vervoer voor het jaar 2012 de volgende bedragen, inclusief prijsprikkel, voor de regionale overheden voor de uitvoering van de deelprojecten op het regionale spoor binnen het Project: a. Provincie Gelderland ,-; b. Provincie Overijssel ,-; c. Provincie Limburg ,-; d. Stadsregio Arnhem-Nijmegen ,-. Omdat de regionale overheden een beroep kunnen doen op het BTW Compensatiefonds, geldt de regel exclusief BTW=inclusief BTW. 3. De regionale overheden stellen de vervoerders in de gelegenheid om het Project uit te voeren door de hiervoor genoemde bedragen ter beschikking te stellen aan de vervoerders. 4. De regionale overheden leggen verantwoording af aan de Minister inzake de inzet van de BDU bedragen, conform hetgeen geregeld is in de Wet BDU Verkeer en Vervoer. 5. De Minister verleent door middel van een subsidie een bijdrage van maximaal ,- (inclusief BTW) aan NS voor de uitvoering van het deel van het Project dat valt onder de vervoerconcessie van de Minister aan NS. 4

5 6. Bij de samenwerking van de vervoerders in het project wordt gestreefd naar de onderstaande verdeling van de prijsprikkel aan de deelnemers over de verschillende spoortrajecten, ongeacht van welke Partij de bijdrage afkomstig is: Regio NS (Hoofdrailnet) Regionaal spoor Stedendriehoek Arnhem-Nijmegen Limburg Amsterdam Overijssel Totaal Door omstandigheden of onderbouwde overwegingen kan van deze verdeling worden afgeweken (zie bijlage 2). 7. De verdeling van de beschikbare middelen over de prijsprikkel en de kosten voor de projectorganisatie is indicatief (zie bijlage 2). 8. Vervoerders handelen bij de uitvoering van het Project in overeenstemming met de geldende Europese aanbestedingsrichtlijnen en nationale wet- en regelgeving met betrekking tot het plaatsen van opdrachten. Artikel 6 Openbaarheid De opgedane kennis, verzamelde gegevens en de onderzoeksresultaten bij het Project, worden voor een ieder toegankelijk en beschikbaar gemaakt tenzij sprake is van een wettelijke beperking inzake de openbaarmaking van gegevens/informatie. Artikel 7 Wijzigingen en onvoorziene omstandigheden 1. Indien wijziging in de uitvoering van het Project volgens één van de partijen noodzakelijk is en/of optreedt, bijvoorbeeld in het geval dat te weinig deelnemers worden geworven zoals vermeld onder artikel 3 lid 3 sub c, zullen Partijen in overleg treden en bezien of de intentieverklaring aanpassing behoeft. De wijziging behoeft de schriftelijke instemming van alle Partijen. 2. Partijen treden in overleg binnen 1 maand nadat een Partij de wens daartoe aan de andere Partij(en) schriftelijk heeft medegedeeld. 3. Aan de intentieverklaring wordt in afschrift als bijlage de overeengekomen wijziging en de eventuele verklaring (verklaringen) tot instemming gehecht. Indien als gevolg van onvoorziene omstandigheden van dien aard dat één der Partijen in redelijkheid zijn verplichtingen voortvloeiende uit deze intentieverklaring niet kan nakomen, dan treden partijen daarover zo spoedig mogelijk in overleg. 4. Indien partijen niet tot overeenstemming kunnen komen is er sprake van een geschil als bedoeld in artikel Indien er zich omstandigheden voordoen die van dien aard zijn dat een partij zijn deelname aan de intentieverklaring wil opzeggen, treden Partijen hierover in overleg (bijlage 2, stuurgroepoverleg). 6. Indien na het in het vijfde lid bedoelde overleg de betreffende Partij nog steeds zijn deelname aan de intentieverklaring wil opzeggen, dan zal de betreffende partij de intentieverklaring schriftelijk opzeggen bij de andere Partijen. 7. Indien één of meer Partijen de intentieverklaring opzeggen overleggen de overige Partijen hoe verder te gaan met de intentieverklaring. Artikel 8 Geschillenregeling 1. Partijen kunnen op tekortkomingen in de nakoming van deze intentieverklaring of van afspraken die daarmee samenhangen, bij de burgerlijke rechter geen beroep doen. 2. Geschillen worden op bestuurlijk niveau in onderling overleg opgelost. Artikel 9 Inwerkingtreding en looptijd Intentieverklaring 1. Deze intentieverklaring treedt in werking met ingang van de dag na (de laatste) ondertekening en loopt totdat het in artikel 3, achtste lid, genoemde eindrapport (inclusief onderzoeksresultaten) door de Minister is ontvangen, of zoveel eerder als door Partijen tussentijds wordt overeengekomen. 2. Deze intentieverklaring kan worden aangehaald als Intentieverklaring inzake samenwerking in de uitvoering van het project Spitsmijden OV in de trein. 3. Na inwerkingtreding wordt een mededeling van deze intentieverklaring in de Staatscourant gedaan. 5

6 Artikel 10 Bijlagen 1. De volgende bijlagen maken integraal onderdeel uit van deze intentieverklaring: Bijlage 1: Plan van Aanpak; Bijlage 2: Overlegvormen en deelnemers. 2. In geval van inhoudelijke strijdigheid tussen de bijlagen enerzijds en de bepalingen van deze intentieverklaring anderzijds, prevaleren de bepalingen van deze intentieverklaring. Aldus overeengekomen en in achtvoud ondertekend, Den Haag, de Minister van Infrastructuur en Milieu, de directeur-generaal Mobiliteit, Maastricht, Provincie Limburg, het hoofd van de afdeling Mobiliteit, Drs. L.M.C. Ongering F.W.M. Span Zwolle, Provincie Overijssel, de commissaris van de Koningin in Overijssel, Nijmegen, Stadsregio Arnhem-Nijmegen, de voorzitter van het dagelijks bestuur, Drs. A. Th. B. Bijleveld-Schouten J.J. Modder Arnhem, Provincie Gelderland de afdelingsmanager Uitvoeren Werken, Utrecht, NS Reizigers BV, de commercieel directeur, Drs. M.M. Rajkowski-Vijfschagt Ir. B. Bügel-Gabreëls 6

7 Bijlage 1. Spitsmijden op het spoor, Plan van aanpak regionale pilotprojecten d.d. 23 december

8 Bijlage 2. Overlegvormen en deelnemers Het Project kent drie soorten van overleg: 1. Stuurgroepoverleg 2. Technisch overleg 3. Regionale overheden overleg Stuurgroepoverleg Het stuurgroepoverleg vindt 1x per maand plaats (en meer of minder frequent naar behoefte). Centraal in dit overleg staat de regie van het Project. In dit overleg komen in ieder geval de volgende onderwerpen met eventuele besluitvorming aan bod: - Reglement stuurgroep (besluitvormingsproces inclusief stemverhoudingen) - Voortgang activiteiten/planning - Go of no-go besluit op basis van aantallen geworven deelnemers - Financiën ((verdeling) prijsprikkel en kosten projectorganisatie) - Samenhang en afwijkingen landelijke aanpak ten aanzien van regionaal maatwerk - Onderzoeksvraag onderzoekinstelling - Onderzoeksresultaten - Risico-overzicht realisatie doelstelling project - Communicatie-uitingen project - Geschillen tussen partijen met betrekking tot de uitvoering van het project en de intentieverklaring Vertegenwoordiging: - Voorzitter - Projectmanager - Vervoerders - Regionale overheden - IenM Technisch overleg Het technisch overleg vindt 2x per maand plaats (en meer of minder frequent naar behoefte). Centraal in dit overleg staat de projectopzet en de praktische uitvoering van het project waarin de doelstelling, het concept en het onderzoek centraal staan Vertegenwoordiging: - Projectmanager - Projectleiders onderzoeken - Projectleider back- en frontoffice - Vervoerders - Overige vervoerders naar behoefte (ten behoeve van kennisdeling: toehoorder) Regionale overheden overleg Het regionale overheden overleg vindt 1x per maand plaats (en meer of minder frequent naar behoefte). Het overleg beoogt vooral de inbedding van het Project in de bredere context en om van elkaar te leren met betrekking tot strategie en ervaringen. Dit overleg is ook de plaats waar nagedacht zal worden over hoe in de toekomst met dalproposities om te gaan. Vertegenwoordiging: - Projectmanager - Provincie Limburg - Provincie Overijssel - Provincie Gelderland (waaronder de Stedendriehoek valt) - Stadsregio Arnhem-Nijmegen - Metropoolregio Amsterdam - Overige regionale overheden naar behoefte (ten behoeve van kennisdeling: toehoorder) 8