Benjamin Naert 1BaTP

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Benjamin Naert 1BaTP"

Transcriptie

1 Benjamin Naert 1BaTP

2 1 Onderwerpsverkenning 1.1 Refereren artikel 1.2 Context 1.3 Auteurs van het artikel 1.4 Structuur 1.5 Lijsten 2 WikiWelkom 3 Inhoud in lijsten en syntheses 3.1 Trefwoordenlijst Specialisten organisaties / voorzieningen Definities 4 Beschikking krijgen en meer zoeken 4.1 Andere werken van auteurs uit mijn artikel 4.2 Publicaties van in bronnenlijst opzoeken in bib 4.3 Internet algemeen 4.4 Kranten / weekbladen / magazines (commercieel) 4.5 Vak-tijdschriften (wetenschappelijk) 4.6 Bijdrage uit een verzamelwerk 4.7 Eindwerken / bachelorproeven 4.8 Handboeken, verzamelwerken, monografieën 4.9 Opdracht Excel 5 Contextualiseren 5.1 Organisaties 5.2 Statistieken 5.3 Juridische context 5.4 Politieke context 6 Afwerking 6.1 Besluit 7 Bronnenlijst

3 1 Onderwerpsverkenning 1.1 Refereren artikel Huskens, B., Sjoerdstra, D. (2008). Begeleiding van kinderen en jongeren met autisme. Zindelijkheidstraining bij kinderen en jeugdigen met autismespectrumstoornissen, Doi / _8 1.2 Context Het artikel is een hoofdstuk uit het boek begeleiding van kinderen en jongeren met autisme. Zindelijkheid is een belangrijke mijlpaal in de ontwikkeling van elk kind. Het geeft een kind een gevoel van persoonlijke verantwoordelijkheid en zelfvertrouwen en toegang tot deelname aan activiteiten in de samenleving (Cicero & Pfadt, 2002). Natte en bevuilde kleding of slechte hygie ne met betrekking tot de toiletgang kan ertoe leiden dat het kind niet wordt geaccepteerd door anderen. Zindelijkheidsproblemen komen veel voor bij kinderen en jeugdigen met autismespectrumstoornissen (ASS). Deze doelgroep staat in de wetenschap bekend als een van de moeilijkste groepen voor zindelijkheidstraining. Veel technieken die bij anderen kinderen worden toegepast om zindelijk te worden, zijn voor kinderen en jeugdigen met ASS niet toereikend. files/powerpoints/1batp_naert_benjamin.pptx 1.3 Auteurs van het artikel Huskens, B.en joerdstra, D. zijn de auteurs van dit artikel. Meer uitleg wordt er niet gegeven over de auteurs. We weten wel dat beiden specialisten zijn in het begeleiden van kinderen met ASS. 1.4 Structuur 1. Inleiding 2. Zindelijkheid en ASS 3. Zindelijkheidstraining 4. Zindelijkheidstraining van Cicero en Pfadt 5. Zindelijkheidstraining van Averink, Melein en Duker a) procedure 6. Een aangepaste zindelijkheidstraining a) knelpunten 7. Tips voor ouders 8. Slotbeschouwing 9. Literatuur 1.5 Lijsten Zie wiki: Lijsten. 2 WikiWelkom Zie wiki.

4 3 Inhoud in lijsten en syntheses 3.1 Trefwoordenlijst Specialisten - Bibi Huskens - Dagmar Sjoerdstra - Christien Lafeber organisaties / voorzieningen - Persoonsgebonden Budget PGB Definities - PDD-NOS - Encopresis - Enuresis - Prompt - Responsrestrictie Uitleg vind je op de Wiki.

5 4 Beschikking krijgen en meer zoeken 4.1 Andere werken van auteurs uit mijn artikel Bibi Huskens: Te vinden in de bibliotheek KATHO campus Roeselare Huskens, B., Didden, R. (red) (2008). Van kinderen en jongeren met autisme : van onderzoek naar praktijk. Houten : Bohn Stafleu van Loghum. 4.2 Publicaties van in bronnenlijst opzoeken in bib Beschikbaar bib KATHO campus Roeselare Wheeler, M. (2004). Toilet training for Individuals with Autism & Related Disorders. A comprehensive guide for parents & teachers. Arlington, Texas: Future Horizons. 4.3 Internet algemeen Didden, D., Huskens, B. (2002). Begeleiding van kinderen en jongeren met autisme: van onderzoek naar praktijk, Houten: Bohn Stafleu van Loghum. 4.4 Kranten / weekbladen / magazines (commercieel) - Babytijd krijgt schuld voor autisme - Cheque van euro voor Stichting Autisme - leerlingen met autisme krijgen nieuwe school - Nieuw type onderwijs voor kinderen met autisme - Iedereen autist? 4.5 Vak-tijdschriften (wetenschappelijk) - Wetenschappelijk tijdschrift Autisme, theorie en praktijk. - Autisme centraal. - Tijdschrift voor zwakzinnigheid, autisme en andere ontwikkelingsstoornissen. - Kind & Adolescent Praktijk Kinderen met autisme Uit de serie: Autisme, een leven lang Eenhoorn, A. (2011). Kinderen met autisme Uit de serie: Autisme, een leven lang. Kind & Adolescent Praktijk, 6 (3), 132. DOI: /BF Bijdrage uit een verzamelwerk Metz, R. (2006). Autisme. Huisarts en Wetenschap (p p ). Leuven: Acco 4.7 Eindwerken / bachelorproeven - De kracht van autisme. : De gevolgen van een autismespectrumstoornis op de werkvloer in het normaal economisch circuit - We zijn allemaal anders : leren leven met autisme. - Buitengewone kinderen, buitengewone diagnostiek : Intelligentieonderzoek bij kinderen met een matig of ernstig verstandelijke beperking en autismespectrumstoornissen in Dienstencentrum Ter Dreve vzw. Dienstencentrum Ter Dreve vzw. - Emotietrainingsprogramma voor kinderen van 6 tot 8 jaar met een autismespectrumstoornis: toepassing voor revalidatiecentra - Zicht op ASS binnen de schoolcontext. : Een zelfevaluatie van de autismewerking binnen Het Noordveld aan de hand van de Autisme-Kijk-Wijzer.

6 4.8 Handboeken, verzamelwerken, monografieën - Het grote sociale verhalen boek : Voor alledaagse sociale vaardigheden - Autisme en spel : Creatieve en praktische ideeën voor spelactiviteiten. - Spelenderwijs leren communiceren : 300 activiteiten en spellen voor kinderen met autisme. - Gewoon een huis in autismeland. - Autisme voor dummies. 4.9 Opdracht Excel Zie Wiki

7 5 Contextualiseren 5.1 Organisaties Persoonsgebonden Budget PJG 5.2 Statistieken Er zijn geen statistieken te vinden op de Vlaamse overheid via en de lokale overheid via Hierdoor kan ik de opdracht van excel dus niet maken. 5.3 Juridische context Wet van 29 januari 2010 tot besluit van de Regering van de Franse Gemeenschap betreffende de bijlage bij het toelatingsattest in het gespecialiseerd onderwijs voor de leerlingen in het onderwijs dat aangepast is aan de autistische, polygehandicapte, afatische of dysfatische leerlingen (12 maart 2010). Belgisch Staatsblad, Wet van 25 april 2002 tot besluit van de Regering tot oprichting van een pedagogische werkgroep «autisme» (24 oktober 2002). Belgisch Staatsblad, Politieke context Zie Wiki: Lijsten -> Context

8 6 Afwerking 6.1 Besluit 1. Hoe is deze Sadan-opdracht in zijn geheel voor jou verlopen? Deze hoofdopdracht liep vrij vlot voor mij. Je kon er thuis aan werken, het was dus makkelijke om deze opdracht gespreid te doen. 2. Heb je voldoende info gevonden? Waar heb je niet gezocht en waar kan je nog zoeken? Via Springerlink vond ik veel artikels, info over auteurs en andere handige informatie. 3. Wat moet je nog verder trainen? Bronnen zoeken blijft een werkpunt. Hier zal ik zeker nog op oefenen op voorbereiding voor het examen. 4. Waar ben je sterk in? Het totale Office-packet is een sterk punt van mij. 5. Wat heb je geleerd en wat zal je bijblijven? De online bibliotheek van de Katho is erg gebruiksvriendelijk en zal ik dus vaker en gemakkelijker kunnen gebruiken. 6. Heb je eventueel tips om bepaalde (deel)opdrachten anders te formuleren? Of zijn er nieuwe (deel-)opdrachten nodig voor belangrijke of interessante informatievaardigheden die niet of te weinig worden ingeoefend? De aparte stappen hebben vaak toch met elkaar te maken. Het is soms moeilijk om te weten wat al afgewerkt is en wat nog moet afgewerkt worden.

9 7 Bronnenlijst Averink, M., Melein, L. & Duker, P. (2000). Het gebruik van response restriction voor zindelijkheidstraining. In: P. Duker (red.), Behandelingsstrategiee n bij enuresis en encopresis. Toilettraining bij kinderen, jongeren en volwassenen met een verstandelijke handicap (p ). Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Azrin, N. & Foxx, R. (1971). A rapid method of toilet training the institutionalized retarded. Journal of Applied Behavior Analysis, 4, Cicero, F. & Pfadt, A. (2002). Investigation of a reinforcement-based toilet training procedure for children with autism. Research in Developmental Disabilities, 23, Duker, P. (2000). Toilettraining bij onzindelijkheid voor urineren overdag. In: P. Duker (red.), Behandelingsstrategiee n bij enuresis en encopresis. Toilettraining bij kinderen, jongeren en volwassenen met een verstandelijke handicap (p. 1-40). Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Duker, P., Averink, M. & Melein, L. (2001). Response restriction as a method to establish diurnal bladder control. American Journal on Mental Retardation, 106, Radford, J. & Anderson, M. (2003). Encopresis in children on the Autistic Spectrum. Early Child Development and Care, 173, Van Wagenen, R., Meyerson, L., Kerr, N. & Mahoney, K. (1969). Field trials of a new procedure for toilet training. Journal of Experimental Child Psychology, 8, Wheeler, M. (2004). Toilet training for Individuals with Autism & Related Disorders. A comprehensive guide for parents & teachers. Arlington, Texas: Future Horizons.

komen veel voor bij kinderen en jeugdigen met autismespectrumstoornissen

komen veel voor bij kinderen en jeugdigen met autismespectrumstoornissen 8 Zindelijkheidstraining bij kinderen en jeugdigen met autismespectrumstoornissen Bibi Huskens en Dagmar Sjoerdstra* Inleiding Zindelijkheid is een belangrijke mijlpaal in de ontwikkeling van elk kind.

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 1 0

Inhoud. Voorwoord 1 0 Inhoud Voorwoord 1 0 1 Autisme in de dagelijkse praktijk 1 3 Inleiding 1 3 Op weg naar een diagnose 1 4 Vroegtijdige onderkenning 1 6 Hulpverlenende instanties 1 8 Na de diagnose 1 9 Behandeling 2 0 Samenvatting

Nadere informatie

Inhoudstafel. 1. Over het artikel... 2

Inhoudstafel. 1. Over het artikel... 2 2011-2012 Intensieve gedragstherapie aan jonge kinderen met een autismespectrumstoornis in kindercentra. Nienke Peters-Scheffer, Monique Mulders & Robert Didden Project ASS Sarah Dewitte 1BaTPa 2011-2012

Nadere informatie

Informatievaardigheden Oefenboek Bronnen en Refereren Caroline Neckebroeck i.s.m. Luk Gheysen Benedict Wydooghe

Informatievaardigheden Oefenboek Bronnen en Refereren Caroline Neckebroeck i.s.m. Luk Gheysen Benedict Wydooghe Informatievaardigheden Oefenboek Bronnen en Refereren Caroline Neckebroeck i.s.m. Luk Gheysen Benedict Wydooghe Academiejaar 2013-2014 Vooraf : Na deze opdracht dien je onderstaande doelstellingen te bereiken.

Nadere informatie

Werkdocument wikidot. Fetije Shala 1BaTPB. Mevr. Neckebroek

Werkdocument wikidot. Fetije Shala 1BaTPB. Mevr. Neckebroek Werkdocument wikidot Fetije Shala 1BaTPB Mevr. Neckebroek 2012-2013 Inhoudsopgave 1.Informatie over artikel... 2 1.2 Vindplaats:... 2 1.3 Referentie:... 2 1.4 Vak tijdschrift:... 2 1.5 Samenvatting Artikel:...

Nadere informatie

KATHO IPSCOC 1BaTPa. Werkdocument. Van diagnose naar Behandeling. Vanity Jacobs

KATHO IPSCOC 1BaTPa. Werkdocument. Van diagnose naar Behandeling. Vanity Jacobs KATHO IPSCOC 1BaTPa Werkdocument Van diagnose naar Behandeling Vanity Jacobs 2011-2012 Inhoudsopgave 1. Algemene informatie... 2 1.1 Wie ben ik?... 2 1.2 Het artikel... 2 1.2.1 Referentie... 2 1.2.2 Link

Nadere informatie

Respons restrictie bij non-retentieve encopresis

Respons restrictie bij non-retentieve encopresis Respons restrictie bij non-retentieve encopresis Een exploratieve studie PRAKTIJKONDERZOEK N. van Duin en M. van Boxtel 1 Inleiding Onzindelijkheid voor ontlasting, non-retentieve encopresis (NRE), bij

Nadere informatie

Begeleiding van kinderen en jongeren met autisme

Begeleiding van kinderen en jongeren met autisme Begeleiding van kinderen en jongeren met autisme Begeleiding van kinderen en jongeren met autisme Van onderzoek naar praktijk Robert Didden (red.) Bibi Huskens Bohn Stafleu van Loghum Houten 2008 Ó Bohn

Nadere informatie

artikel Voorspellers van lange termijn effectbehoud van toilettraining met de procedure van respons restrictie NTZ

artikel Voorspellers van lange termijn effectbehoud van toilettraining met de procedure van respons restrictie NTZ Voorspellers van lange termijn effectbehoud van toilettraining met de procedure van respons restrictie P.C. Duker, A. van Geffen en D.M. Seys 1 Inleiding Wanneer zindelijkheid voor urine en/of ontlasting

Nadere informatie

Baseler, M. (2005). Let's talk about boys and girls. Vianen: House of Books.

Baseler, M. (2005). Let's talk about boys and girls. Vianen: House of Books. Zoek uit of er van de auteur(s) van je artikel andere werken aanwezig zijn in minstens twee voor jou bereikbare bibliotheken. Noteer titels verwant met het thema. Jan Klaas Terpstra Docent van nu Mentor

Nadere informatie

INFORMATIEVAARDIGHEDEN. Sociale economie. Sarah Demeyere 1BaSWc

INFORMATIEVAARDIGHEDEN. Sociale economie. Sarah Demeyere 1BaSWc INFORMATIEVAARDIGHEDEN Sociale economie Sociale economie in Vlaanderen: een proeve van conceptualisering en afbakening Sarah Demeyere 1BaSWc Het artikel probeert het begrip sociale economie te bevatten.

Nadere informatie

Tot slot. 72 tot slot. M. Zeevalking, Autisme: hoe te verstaan, hoe te begeleiden?, DOI / , 2000 M.A. Zeevalking, Schiedam

Tot slot. 72 tot slot. M. Zeevalking, Autisme: hoe te verstaan, hoe te begeleiden?, DOI / , 2000 M.A. Zeevalking, Schiedam Tot slot Terwijl ik dit boekje over autisme en hulpverlening bij autisme schrijf, wordt me opnieuw duidelijk hoeveel er over dit onderwerp valt te vertellen en hoeveel er in dit bestek niet werd verteld.

Nadere informatie

De ervaringen met doen alsof van volwassenen met ASS en NT-partners

De ervaringen met doen alsof van volwassenen met ASS en NT-partners De ervaringen met doen alsof van volwassenen met ASS en NT-partners Een kwalitatief onderzoek naar Dramatherapie Rik Koot rik.koot@zuyd.nl Presentatie Introductie Methode Resultaten Discussie Introductie

Nadere informatie

Publications. Publications

Publications. Publications Publications Publications Publications De Bildt, A., Mulder, E.J., Scheers, T., Minderaa, R.B., Tobi, H. (2006) PDD, behavior problems and psychotropic drug use in children and adolescents with MR, Pediatrics

Nadere informatie

Deel VI Verstandelijke beperking en autisme

Deel VI Verstandelijke beperking en autisme Deel VI Inleiding Wat zijn de mogelijkheden van EMDR voor cliënten met een verstandelijke beperking en voor cliënten met een autismespectrumstoornis (ASS)? De combinatie van deze twee in een en hetzelfde

Nadere informatie

Ines Volders 3 de licentie orthopedagogiek 1

Ines Volders 3 de licentie orthopedagogiek 1 AUTISME Autisme is een ontwikkelingsstoornis die gekenmerkt wordt door problemen op het gebied van communicatie, sociale omgang, verbeelding en repetitief gedrag. Ongeveer 70% van de mensen met autisme

Nadere informatie

AUTISME CENTRAAL AUTISME CENTRAAL. Auti goed gevoel vragenlijst

AUTISME CENTRAAL AUTISME CENTRAAL. Auti goed gevoel vragenlijst Auti goed gevoel vragenlijst Achtergrond: De Auti goed gevoel vragenlijst is ontwikkeld naar aanleiding van een artikelenreeks in het tijdschrift Autisme Centraal over het in kaart brengen en het nastreven

Nadere informatie

Verstandelijke beperkingen

Verstandelijke beperkingen 11 2 Verstandelijke beperkingen 2.1 Definitie 12 2.1.1 Denken 12 2.1.2 Vaardigheden 12 2.1.3 Vroegtijdig en levenslang aanwezig 13 2.2 Enkele belangrijke overwegingen 13 2.3 Ernst van verstandelijke beperking

Nadere informatie

Opvoeding & Ontwikkeling

Opvoeding & Ontwikkeling MEE Utrecht, Gooi & Vecht Ondersteuning bij leven met een beperking Opvoeding & Ontwikkeling Opvoeding & Ontwikkeling MEE is een organisatie voor iedereen met een beperking of chronische ziekte. MEE biedt

Nadere informatie

Goed voorbeeld doet volgen. Martine Noordegraaf 6-3-2015

Goed voorbeeld doet volgen. Martine Noordegraaf 6-3-2015 Goed voorbeeld doet volgen Martine Noordegraaf 6-3-2015 Welk type ouderschap ziet u het meest in de gehandicaptensector? Adequaat ouderschap Verstoord ouderschap Problematisch ouderschap Overvraagd ouderschap

Nadere informatie

Logopedie in het cluster 2 onderwijs

Logopedie in het cluster 2 onderwijs Logopedie in het cluster 2 onderwijs mw. E. Cox MA (NVLF) mw. E. Kunst-Verberne (NVLF) mw. M. Schulte (NVLF) dhr. R. Nannes (NVLF) 2 Aanleiding position statement Dit position statement gaat over de logopedische

Nadere informatie

Scriptie over Personal Branding en Netwerking

Scriptie over Personal Branding en Netwerking Scriptie over Personal Branding en Netwerking 1e versie - 16 november 2012 Jana Vandromme Promotor: Hannelore Van Den Abeele 1. Inhoudstafel 1. Inhoudstafel 2. Onderzoeksvragen 2.1 Onderzoeksvraag 1 2.2

Nadere informatie

Regelgeving & Geldzaken

Regelgeving & Geldzaken MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Regelgeving & Geldzaken Regelgeving & Geldzaken Hoe regel ik mijn geldzaken? Ik vind het moeilijk om overzicht te houden en wil geen schulden maken. Wie zorgt

Nadere informatie

SPECIAAL ONDERWIJS TALENTEN CAMPUS VENLO GELUKT! ELK TALENT TELT! EEN INKIJK BIJ

SPECIAAL ONDERWIJS TALENTEN CAMPUS VENLO GELUKT! ELK TALENT TELT! EEN INKIJK BIJ SPECIAAL ONDERWIJS TALENTEN CAMPUS VENLO GELUKT! ELK TALENT TELT! EEN INKIJK BIJ GELUKT! Ik zit aan mijn ontbijt. Een beetje nerveus neem ik nog snel de krant door. Gek eigenlijk. Ik sta al jaren voor

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Jeugd & Gezin

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Jeugd & Gezin MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Jeugd & Gezin We redden het niet met de opvoeding van ons kind. Is er iemand bij wie we terecht kunnen? Iemand die ons begrijpt? Ons kind heeft een beperking,

Nadere informatie

De (re-)integratie van mensen met een handicap in Vlaanderen

De (re-)integratie van mensen met een handicap in Vlaanderen KATHO- IPSOC KORTRIJK De (re-)integratie van mensen met een handicap in Vlaanderen Sadan-opdracht Marlies Descan 1BaSWc 2012-2013 Referentie: Samoy, E. (2005). De (re-)integratie van mensen met een handicap

Nadere informatie

Broekplassen van een 12-jarige jongen met een lichamelijke en verstandelijke beperking

Broekplassen van een 12-jarige jongen met een lichamelijke en verstandelijke beperking Broekplassen van een 12-jarige jongen met een lichamelijke en verstandelijke beperking Het effect van gedragstherapeutische training N. Frielink en J.H.M. de Moor 1 Inleiding Bij personen met een verstandelijke

Nadere informatie

Regelgeving & Geldzaken

Regelgeving & Geldzaken MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Regelgeving & Geldzaken Regelgeving & Geldzaken Hoe regel ik mijn geldzaken? Ik vind het moeilijk om overzicht te houden en wil geen schulden maken. Wie zorgt

Nadere informatie

Autisme in je vrije tijd

Autisme in je vrije tijd Autisme in je vrije tijd KINDEREN MET AUTISME IN EEN GEWONE JEUGDVERENIGING? HET KAN! Een informatieve brochure door Elise Burny - orthopedagoog Jannicke Hurtekant - orthopedagoog Petra Warreyn - klinisch

Nadere informatie

Regelgeving & Geldzaken

Regelgeving & Geldzaken MEE Gelderse Poort MEE maakt meedoen mogelijk Regelgeving & Geldzaken Regelgeving & Geldzaken Hoe regel ik mijn geldzaken? Ik vind het moeilijk om overzicht te houden en wil geen schulden maken. Wie zorgt

Nadere informatie

EFFICIËNT bouwen 59,- BSL. met BSL Psychologie Totaal PSYCHOLOGIE 12,50 TOTAAL. WebTV

EFFICIËNT bouwen 59,- BSL. met BSL Psychologie Totaal PSYCHOLOGIE 12,50 TOTAAL. WebTV EFFICIËNT bouwen E-learning aan UW VAKkennis met BSL Psychologie Totaal tijdschriften online + archief Abonnement 3.000,- 59,- aan waarde voor maar: Slechts 12,50 BSL PSYCHOLOGIE TOTAAL Meer informatie

Nadere informatie

Evaluatie netwerkbijeenkomst Autisme bij meisjes en vrouwen

Evaluatie netwerkbijeenkomst Autisme bij meisjes en vrouwen Evaluatie netwerkbijeenkomst Autisme bij meisjes en vrouwen D a t u m 4 s e p t e m b e r 2 0 1 4 V o o r b e r e i d i n g S a r r o n d e r d e e l v a n d e P a r n a s s i a G r o e p ( F e r r y v

Nadere informatie

Zoeken naar goede bronnen. Nathalie van den Eerenbeemt informatiespecialist Fontys OSO

Zoeken naar goede bronnen. Nathalie van den Eerenbeemt informatiespecialist Fontys OSO Zoeken naar goede bronnen Nathalie van den Eerenbeemt informatiespecialist Fontys OSO Kennismaken Dienstverlening docenten en studenten Test informatievaardigheden Korte rondgang digitale mediatheek Fontys

Nadere informatie

Cursusgids 2016 Den Helder & Schagen

Cursusgids 2016 Den Helder & Schagen MEE & de Wering Cursusgids 2016 Den Helder & Schagen 1 Weerbaarheid & sociale vaardigheden Voor kinderen van 9 12 jaar (basisschool) Het hoofddoel van de cursus Ho, tot hier en niet verder! is het bevorderen

Nadere informatie

Zindelijkheidstraining

Zindelijkheidstraining Zindelijkheidstraining Wanneer starten met het zindelijkheidsproces? Nore Kaerts Wanneer is het het juiste moment om te starten met het zindelijkheidsproces bij jonge, gezonde kinderen? Wanneer is het

Nadere informatie

Pesten (op school) bij kinderen met een autismespectrum stoornis 6/12/2017

Pesten (op school) bij kinderen met een autismespectrum stoornis 6/12/2017 Pesten (op school) bij kinderen met een autismespectrum stoornis KATRIEN HERMANS 6/12/2017 Overzicht Wie ben ik? Voorstelling artikel Autismespectrumstoornis en pesten Methode Resultaten Aanbevelingen

Nadere informatie

Als zindelijk worden niet lukt. Training voor kinderen en jongeren met een verstandelijke beperking of ontwikkelingsstoornis

Als zindelijk worden niet lukt. Training voor kinderen en jongeren met een verstandelijke beperking of ontwikkelingsstoornis Als zindelijk worden niet lukt Training voor kinderen en jongeren met een verstandelijke beperking of ontwikkelingsstoornis Passende behandeling zindelijkheid voor uw kind Zindelijkheidstraining is voor

Nadere informatie

CO-TEACHING, WHAT S IN IT FOR US? Yves Larock www.schoolmakers.be

CO-TEACHING, WHAT S IN IT FOR US? Yves Larock www.schoolmakers.be CO-TEACHING, WHAT S IN IT FOR US? Yves Larock www.schoolmakers.be 1 WORKSHOP CO-TEACHING - JULLIE VRAGEN Co- teaching welke vragen hebben jullie daarbij? 2 WORKSHOP CO-TEACHING - KORTE OPSTAP opdracht:

Nadere informatie

Puberteit en Autismespectrumstoornissen

Puberteit en Autismespectrumstoornissen Uitnodiging Puberteit en Autismespectrumstoornissen Het Centrum voor Jeugd en Gezin Midden-Limburg organiseert op woensdag 2 maart 2016 een thema-avond met als onderwerp puberteit en autismespectrumstoornissen.

Nadere informatie

Jantine Spilt, Conferentie SBOwerkverband 2012

Jantine Spilt, Conferentie SBOwerkverband 2012 Jantine Spilt, Conferentie SBOwerkverband 2012 Gedragsproblemen in context Gedragsproblemen in context Gedragsproblemen in context Gedragsproblemen in context PROBLEEM Probleemgedrag 5 Faculteit der Psychologie

Nadere informatie

Een triagetool: het Kompas Kinder- en Jeugdpsychiatrie. Frits Boer & Frank Verhulst 8 oktober 2015 Ede

Een triagetool: het Kompas Kinder- en Jeugdpsychiatrie. Frits Boer & Frank Verhulst 8 oktober 2015 Ede Een triagetool: het Kompas Kinder- en Jeugdpsychiatrie Frits Boer & Frank Verhulst 8 oktober 2015 Ede Bij vermoeden psychische stoornis is de vraag: Is het nodig Jeugd-GGz/KJP te betrekken? Is het nodig

Nadere informatie

Van Google tot paper!

Van Google tot paper! Van Google tot paper! Een zoektocht naar informatie Dirk Smits Diensthoofd PRAGODI K.A. Leuven, 01/02/2008 Onderzoekscompetentie Oriënteren op een onderzoeksprobleem: gericht informatie verzamelen, ordenen

Nadere informatie

Maakt leren schrijven. leuker. www.jufinabox.com

Maakt leren schrijven. leuker. www.jufinabox.com Maakt leren schrijven leuker www.jufinabox.com 1 op de 4 leerlingen heeft moeite met schrijven Motorische schrijfproblemen komen veel voor in het basisonderwijs. Cijfers in de literatuur variëren van 5

Nadere informatie

Klinische- en Gezondheidspsychologie: Kinderen en adolescenten. iets ver maar was bij familie

Klinische- en Gezondheidspsychologie: Kinderen en adolescenten. iets ver maar was bij familie id 3 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Master eerste studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Psychologie optie: Klinische- en Gezondheidspsychologie: Kinderen en adolescenten Land (bestemming)

Nadere informatie

Samenvatting. Autismespectrumstoornissen

Samenvatting. Autismespectrumstoornissen Samenvatting Autismespectrumstoornissen Autismespectrumstoornissen zijn ontwikkelingsstoornissen die gekenmerkt worden door beperkingen in sociale omgang, de communicatie en de verbeelding. Ze gaan vaak

Nadere informatie

Begeleidings- en behandelvisie. Humanitas DMH

Begeleidings- en behandelvisie. Humanitas DMH Begeleidings- en behandelvisie Humanitas DMH Colofon Titel Auteurs Jos Rijfers & Willemijn Leliveld Uitgave September 2017 Dienstverlening aan mensen met een hulpvraag Inhoudsopgave 1. Missie en visie

Nadere informatie

Zorgen voor getraumatiseerde kinderen: een training voor opvoeders

Zorgen voor getraumatiseerde kinderen: een training voor opvoeders Zorgen voor getraumatiseerde kinderen: een training voor opvoeders Handboek voor trainers Redactie: Leony Coppens Carina van Kregten Houten 2012 2012 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media

Nadere informatie

Met een GOB naar werk

Met een GOB naar werk Met een GOB naar werk Katherine Smith Universitair Centrum voor Begeleiding en Opleiding (UCBO) 2009 www.ucbo.be GOB Dienst voor Gespecialiseerde Opleiding, Begeleiding en Bemiddeling doelgroep: personen

Nadere informatie

Het financiële struisvogelgedrag van vrouwen. Financiële educatie aan vrouwen: hoe doe je dat?

Het financiële struisvogelgedrag van vrouwen. Financiële educatie aan vrouwen: hoe doe je dat? Het financiële struisvogelgedrag van vrouwen. Financiële educatie aan vrouwen: hoe doe je dat? Even voorstellen Lianne Bertling Onderzoeker Maatschappij en Recht Annemarie Reintjes Financieel gedragstrainer

Nadere informatie

Persoonlijk besluit wiki Op de Vlucht Annelies Portier1BaOC

Persoonlijk besluit wiki Op de Vlucht Annelies Portier1BaOC Persoonlijk besluit wiki Op de Vlucht 2009-2010 Annelies Portier1BaOC Inhoud a) Wat moet ik nog trainen?... 3 b) Wat ik heb geleerd en wat mij zal bijblijven?... 3 c) Wat heb ik te kort in mijn wiki?...

Nadere informatie

Jan Dirk van der Ploeg publicaties (4)

Jan Dirk van der Ploeg publicaties (4) Jan Dirk van der Ploeg publicaties (4) Artikelen in tijdschriften 2015 Effectieve interventies voor agressie bij kinderen. PsychoPraktijk, 6, 14-17. 2014 Scheiding en stress. PsychoPraktijk, 6, 22-26.

Nadere informatie

Visualisatie Talenten

Visualisatie Talenten Mijn Koning of Koningin: Hoe ziet de Koning(in) eruit Hoe voelt de Koning(in) zich Wat heeft de Koning(in) nodig 1 Talent 1: Hoe ziet dit talent eruit Hoe voelt dit talent zich Wat heeft dit talent nodig

Nadere informatie

Sportweetje. Het Katwijkse. sportieve toekomst! naar een. Nieuws, trends en tips voor een gezond en sportief verenigingsleven

Sportweetje. Het Katwijkse. sportieve toekomst! naar een. Nieuws, trends en tips voor een gezond en sportief verenigingsleven Het Katwijkse Sportweetje Nieuws, trends en tips voor een gezond en sportief verenigingsleven digitale nieuwsbrief voor het verenigingsleven editie 2015.2 klik en lees het artikel van uw interesse volg

Nadere informatie

Theoretische verantwoording

Theoretische verantwoording Goed gedaan Theoretische verantwoording Malmberg Goed gedaan! Theoretische verantwoording Een preventief programma Goed gedaan! is een praktisch sociaal-emotioneel programma voor de basisschool. Het geeft

Nadere informatie

Klas:!ca 1CE C1A C1A C1A C1A C1a C1A C1A C1A c1a C1A C1A C1A C1A C1A C1A C1A C1B c1b C1B C1B c1b c1b C1E C1E

Klas:!ca 1CE C1A C1A C1A C1A C1a C1A C1A C1A c1a C1A C1A C1A C1A C1A C1A C1A C1B c1b C1B C1B c1b c1b C1E C1E 56 responses Summary See complete responses Klas:!ca 1CE C1A C1A C1A C1A C1a C1A C1A C1A c1a C1A C1A C1A C1A C1A C1A C1A C1B c1b C1B C1B c1b c1b C1E C1E Groep Groep 1: Pro vs. Am 19 34% Groep 2: Politiek

Nadere informatie

Het komt vanzelf. Onderzoeksproject De Respons Restrictie Training

Het komt vanzelf. Onderzoeksproject De Respons Restrictie Training Het komt vanzelf Onderzoeksproject De Respons Restrictie Training Respons Restrictie Training als de mogelijkheid van zindelijkheidstraining voor het kinderdagcentrum de Toermalijn Studenten: J.J. Rada

Nadere informatie

Hoe Yulius jongeren met autisme kan helpen

Hoe Yulius jongeren met autisme kan helpen Jongeren Hoe Yulius jongeren met autisme kan helpen Vragen? Voor wie is deze brochure? Je hebt deze brochure gekregen omdat je autisme hebt of nog niet zeker weet of je autisme hebt. Je bent dan bij Yulius

Nadere informatie

EFFICIËNT bouwen 59,- 33,- HUISARTS TOTAAL BSL. E-learning. Meer informatie of abonneren? Ga naar www.bsl.nl/huisartstotaal. Mednet Congres 3.

EFFICIËNT bouwen 59,- 33,- HUISARTS TOTAAL BSL. E-learning. Meer informatie of abonneren? Ga naar www.bsl.nl/huisartstotaal. Mednet Congres 3. Mednet Congres tijdschriften online + archief E-learning Abonnement BSL 3.000,- 59,- aan waarde voor maar: Slechts 33,- HUISARTS TOTAAL EFFICIËNT bouwen aan UW VAKkennis met BSL Huisarts totaal Meer informatie

Nadere informatie

Blik op de Toekomst Marjolein Herps (M.Herps@vilans.nl) Wil Buntinx (Wil@buntinx.org) 10 april 2014

Blik op de Toekomst Marjolein Herps (M.Herps@vilans.nl) Wil Buntinx (Wil@buntinx.org) 10 april 2014 Blik op de Toekomst Marjolein Herps Wil Buntinx (M.Herps@vilans.nl) (Wil@buntinx.org) 10 april 2014 Ondersteuningsplannen Verleden Heden Toekomst Ondersteuningsplannen Verleden Education for All Handicapped

Nadere informatie

Autisme, wat weten we?

Autisme, wat weten we? Autisme, wat weten we? Matt van der Reijden, kinder- en jeugdpsychiater & geneesheer directeur Dr Leo Kannerhuis, Oosterbeek 1 autisme agenda autisme autisme en het brein: wat weten we? een beeld van autisme:

Nadere informatie

Autisten uit de kast. Binnen het bedrijf gebruik ik vaak een neutralere term, maar u begrijpt waar het over gaat: schaamte en angst.

Autisten uit de kast. Binnen het bedrijf gebruik ik vaak een neutralere term, maar u begrijpt waar het over gaat: schaamte en angst. Tekst, uitgesproken op het Jaarlijkse Congres van de Nederlandse Vereniging voor Autisme, 7 & 8 oktober 2011 (respectievelijk 1300 & 1200 bezoekers). www.autisme.nl -------------------------------------------------------

Nadere informatie

Wij hebben autisme. De impact van ASS op de gezinsleden en enkele overlevingstips. Anneke E. Eenhoorn

Wij hebben autisme. De impact van ASS op de gezinsleden en enkele overlevingstips. Anneke E. Eenhoorn Wij hebben autisme De impact van ASS op de gezinsleden en enkele overlevingstips. Anneke E. Eenhoorn Wat betekent een kind dat anders is voor het gezin Verstoring van het gewone gezinsleven Ouders moeten

Nadere informatie

Bibliotheek Sociale Wetenschappen Introductie tot het zoeken

Bibliotheek Sociale Wetenschappen Introductie tot het zoeken Bibliotheek Sociale Wetenschappen Introductie tot het zoeken Website faculteitsbibliotheek Zoekmachine LIMO: boeken, artikels, eindwerken, tijdschrifttitels, kranten 2 bib.kuleuven.be/sbib Zoeken: de start

Nadere informatie

9 Zelfredzaamheid bij kinderen en jeugdigen met autisme en een ernstige verstandelijke beperking

9 Zelfredzaamheid bij kinderen en jeugdigen met autisme en een ernstige verstandelijke beperking 9 Zelfredzaamheid bij kinderen en jeugdigen met autisme en een ernstige verstandelijke beperking Robert Didden en Joki Didden-Alburg Inleiding Autismespectrumstoornissen (ASS) komen vaak voor bij kinderen

Nadere informatie

Waar jongeren met NF1 tegenaan lopen Voorlopige bevindingen SPOT-NF1: een impressie

Waar jongeren met NF1 tegenaan lopen Voorlopige bevindingen SPOT-NF1: een impressie Waar jongeren met NF1 tegenaan lopen Voorlopige bevindingen SPOT-NF1: een impressie De collegezaal zat 31 januari vol met zo n 55 geïnteresseerden die benieuwd zijn naar de voorlopige resultaten van SPOT-NF1.

Nadere informatie

Master in de meertalige communicatie

Master in de meertalige communicatie BRUSSEL t Master in de meertalige communicatie Faculteit Letteren Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook als

Nadere informatie

1 Aanbevolen artikel

1 Aanbevolen artikel Aanbevolen artikel: 25 november 2013 1 Aanbevolen artikel Ik kan het, ik kan het zélf, ik hoor erbij Over de basisingrediënten voor het (psychologisch) welzijn Een klassieke motivatietheorie toegelicht

Nadere informatie

Een spreekbeurt houden

Een spreekbeurt houden Een spreekbeurt houden Groep 4 gaat voor het eerst een spreekbeurt voorbereiden en houden. Moeilijk? Eng?We hebben nu al een beetje geoefend met een boekbespreking, maar voor veel kinderen is praten met

Nadere informatie

Logopedie in het cluster 3 onderwijs

Logopedie in het cluster 3 onderwijs Logopedie in het cluster 3 onderwijs mw. M. Boersma (NVLF) mw. E. Cox MA (NVLF) mw. E. Kunst-Verberne (NVLF) dhr. R. Nannes (NVLF) mw. M. Schulte (NVLF) 2 Aanleiding position statement Dit position statement

Nadere informatie

Kennis over Kinderarbeid

Kennis over Kinderarbeid Kennis over Kinderarbeid Context onderzoek Naam: Daniël Seton Klas: G&I 1D Datum: 13 Maart 2016 Docent: Harald Warmelink Module: Pr.Context: Research Opdracht: Context Onderzoek Inleiding Uit vooronderzoek

Nadere informatie

De Driestroom Ambulante dienstverlening

De Driestroom Ambulante dienstverlening voor mensen met een beperking De Driestroom Ambulante dienstverlening voor De Driestroom kinderen met een ontwikkelingsachterstand Inhoudsopgave Inleiding Inleiding Ambulante Dienstverlening - Pedagogische

Nadere informatie

Zindelijk worden. De hele dag droog blijven. Positief opvoeden Drenthe

Zindelijk worden. De hele dag droog blijven. Positief opvoeden Drenthe Zindelijk worden De hele dag droog blijven Positief opvoeden Drenthe Zindelijk worden De hele dag droog blijven Elke ouder is blij als er geen luiers meer op het boodschappenlijstje staan. Het betekent

Nadere informatie

EFFICIËNT. VakkENNIs 59,- BSL PSYCHOLOGIE. Inhoudsoverzicht bsl Psychologie Totaal abonnement. alle bouwstenen voor u op een rij.

EFFICIËNT. VakkENNIs 59,- BSL PSYCHOLOGIE. Inhoudsoverzicht bsl Psychologie Totaal abonnement. alle bouwstenen voor u op een rij. 2 E-learning online + archief 2 WebTV Abonnement > 60 3.000,- 59,- aan waarde voor maar: 18 tijdschriften Slechts 12,50 EFFICIËNT bouwen aan uw VakkENNIs Inhoudsoverzicht bsl Psychologie Totaal abonnement.

Nadere informatie

Bachelorproef. 1 http://www.studielicht.be

Bachelorproef. 1 http://www.studielicht.be Bachelorproef Inhoud Hoe start ik met de voorbereiding van de bachelorproef?... 1 Hoe kies ik een onderwerp voor mijn bachelorproef?... 2 Hoe verzamel ik betrouwbare informatie?... 2 Hoe verhoog ik de

Nadere informatie

Reactieve hechtingsstoornis; een diagnose in beweging. Band Gedrag Interactie Relatie Stoornis Mentale representatie

Reactieve hechtingsstoornis; een diagnose in beweging. Band Gedrag Interactie Relatie Stoornis Mentale representatie Carlo Schuengel, Orthopedagogiek VU Reactieve hechtingsstoornis; een diagnose in beweging Signaleren verstoord gehechtheidsgedrag Verschillende betekenissen van gehechtheid Band Gedrag Interactie Relatie

Nadere informatie

Post-hbo opleiding autismespecialist

Post-hbo opleiding autismespecialist Post-hbo opleiding autismespecialist mensenkennis De docente is duidelijk, enthousiast en motiverend. Ik heb inzicht gekregen in wat ik in mijn rol als hulpverlener kan doen en waar ik rekening mee moet

Nadere informatie

Bijlagen J. Wiersma et al., Neem de regie over je depressie, DOI / , 2015 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media

Bijlagen J. Wiersma et al., Neem de regie over je depressie, DOI / , 2015 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media Bijlagen J. Wiersma et al., Neem de regie over je depressie, DOI 10.1007/978-90-368-1003-6, 2015 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media 50 neem de regie over je depressie Bijlage 1 Beloopstabel

Nadere informatie

Herkennen van en omgaan met mensen met een lichte verstandelijke beperking

Herkennen van en omgaan met mensen met een lichte verstandelijke beperking Herkennen van en omgaan met mensen met een lichte verstandelijke beperking Doelgroep s Heeren Loo, Almere: Alle leeftijden: kinderen, jongeren & volwassenen (0 100 jaar) Alle niveaus van verstandelijke

Nadere informatie

Een patiënt met autisme

Een patiënt met autisme Een patiënt met autisme Een patiënt met autisme in de huisartspraktijk Martine Delfos Houten 2011 2011 Delfos; Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media Alle rechten voorbehouden. Niets uit

Nadere informatie

Research context: van venster naar poort Onderdeel: context

Research context: van venster naar poort Onderdeel: context Research context: van venster naar poort Onderdeel: context Naam: Zoë Tabak Klas: GAR1D Vak: Research Leraar: Harald Warmelink Datum: 15-3-2015 Inleiding Naar aanleiding van de eerste discussies binnen

Nadere informatie

Agenda van vanavond!

Agenda van vanavond! 1 Agenda van vanavond! Welkom + Statusoverzicht! Communicatie: RTL Nieuws Weekblad van Dongen Persoonlijke ervaringen: John de Jager Uitkomsten enquête + uitwerken thema s (werkgroepen) Dialoog + terugkoppeling

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/23005 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Stoutjesdijk, Regina Title: Children with emotional and behavioral disorders in

Nadere informatie

KATHO Departement Ipsoc 2007-2008. SADAN OPDRACHT B. Wydooghe 2007-08

KATHO Departement Ipsoc 2007-2008. SADAN OPDRACHT B. Wydooghe 2007-08 SADAN-INTEGRATIE-OEFENING KATHO Departement Ipsoc 2007-2008 INLEIDING Deze Sadan-oefening (Sociaal Agogische Digitale en Analoge Naslag) integreert vrijwel alle vaardigheden die je betreffende het bronnen-

Nadere informatie

&Ons Tweede Thuis VOLWASSENEN

&Ons Tweede Thuis VOLWASSENEN &Ons Tweede Thuis VOLWASSENEN & & VOLWASSENEN Ondersteuning voor mensen met een beperking Heb je een beperking of heeft je zoon of dochter een beperking? Dan is wat ondersteuning soms erg welkom. Ons Tweede

Nadere informatie

Werkgeversvereniging Oost - Regio IJssel/Vecht

Werkgeversvereniging Oost - Regio IJssel/Vecht Werkgeversvereniging Oost - Regio IJssel/Vecht 1. Welke associaties heeft u bij het begrip Autisme? Contactgestoord, nemen geen initiatief. Beperkt in het sociaal wenselijk gedrag, grotere behoefte aan

Nadere informatie

Over de auteurs. Anne-Mei The. Cilia Linssen ICISZ

Over de auteurs. Anne-Mei The. Cilia Linssen ICISZ 72 h.22 Over de auteurs Anne-Mei The Mr. dr. Anne-Mei The is jurist en cultureel antropoloog. Zij doet onderzoek naar beslissingen en communicatie rond het levenseinde door jarenlang mee te lopen in ziekenhuizen

Nadere informatie

Voorstelling Onafhankelijk Leven vzw

Voorstelling Onafhankelijk Leven vzw Voorstelling Onafhankelijk Leven vzw Waarvoor staat Onafhankelijk Leven vzw? 1. Visie Onafhankelijk Leven vzw gaat met volle kracht voor een samenleving waar alle personen met beperking controle hebben

Nadere informatie

20/11/2015 HOE EN WAAR EFFICIËNT ZOEKEN? INHOUD SESSIE

20/11/2015 HOE EN WAAR EFFICIËNT ZOEKEN? INHOUD SESSIE HOE EN WAAR EFFICIËNT ZOEKEN? Stieve Van der Bruggen 1 INHOUD SESSIE 1) Google 2) Wikipedia 3) Waarom de bibliotheek? 4) Efficiënt opzoeken via LIMO 5) Enkele nuttige databanken 6) Enkele oefeningen +

Nadere informatie

De meeste kinderen worden vanzelf droog zonder dat je er als ouder een inspanning voor moet leveren. Plots komen ze zeggen ik moet pipi.

De meeste kinderen worden vanzelf droog zonder dat je er als ouder een inspanning voor moet leveren. Plots komen ze zeggen ik moet pipi. 1 De meeste kinderen worden vanzelf droog zonder dat je er als ouder een inspanning voor moet leveren. Plots komen ze zeggen ik moet pipi. Je zet ze op het potje en daarna heb je nooit meer een natte broek.

Nadere informatie

Handleiding Lesmethode Groep 7 &8 Huiswerk Bikkels. Inkijkexemplaar

Handleiding Lesmethode Groep 7 &8 Huiswerk Bikkels. Inkijkexemplaar Handleiding Lesmethode Groep 7 &8 Huiswerk Bikkels versie 2016 Inhoudsopgave Introductie 5 Verantwoording methodiek 6 Doorgaande lijn Po en Vo 7 Preventief en curatief 8 Organiseer je les 9 Praktische

Nadere informatie

Onderzoekers: diverse onderzoekers, in binnen- en buitenland onder leiding van Prof. Dr. C. Vlaskamp, Dr. A. van der Putten & Drs. P.

Onderzoekers: diverse onderzoekers, in binnen- en buitenland onder leiding van Prof. Dr. C. Vlaskamp, Dr. A. van der Putten & Drs. P. Alle projecten richten zich op personen met (zeer) ernstige verstandelijke en meervoudige beperkingen en staan onder leiding van Prof. Dr. C. Vlaskamp en/of Dr. A. van der Putten. Lopende projecten 1.

Nadere informatie

Zorg. Omdat een andere blik je leven verrijkt

Zorg. Omdat een andere blik je leven verrijkt Zorg vanuit bekeken Omdat een andere blik je leven verrijkt Je kind heeft autisme Je kind blijkt autisme te hebben. Waarschijnlijk had je al langere tijd een vermoeden. Ouders weten vaak al vroeg dat hun

Nadere informatie

DE VOLLEDIGE SYNTHESE

DE VOLLEDIGE SYNTHESE Denys Lisa DE VOLLEDIGE SYNTHESE 1BaTpB KATHO IPSOC December 2011 Omgaan met grensoverschrijdend pubergedrag in het onderwijs Inhoudstabel Inhoud Inhoudstabel... 1 Mijn artikel... 2 Structuur van het artikel...

Nadere informatie

Voorbereiding assessment

Voorbereiding assessment Voorbereiding assessment 1. Zelfportret gemaakt door malou... 1 2. Samenvatting... 3 3. Zelfportret door een docent... 5 4. Zelfportret door Slc er... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 5. Aanvullende

Nadere informatie

2. Klaar of niet klaar: de timing is alles

2. Klaar of niet klaar: de timing is alles 2. Klaar of niet klaar: de timing is alles Op welke leeftijd kan een kind starten met zindelijkheidstraining? Wanneer is de beste leeftijd om te starten met zindelijkheidstraining: 18 maanden, 24 maanden

Nadere informatie

EMOTIEREGULATIE & AUTISME SPECTRUM STOORNISSEN

EMOTIEREGULATIE & AUTISME SPECTRUM STOORNISSEN EMOTIEREGULATIE & AUTISME SPECTRUM STOORNISSEN W E T E N S C H A P P E L I J K O N D E R Z O E K B I J H O O G F U N C T I O N E R E N D E K I N D E R E N E N J O N G E R E N Janneke de Ruiter, MSc FOCUS

Nadere informatie

Omgaan met kinderen met autismespectrumstoornissen. Rob Neyens 22.10.2009

Omgaan met kinderen met autismespectrumstoornissen. Rob Neyens 22.10.2009 Omgaan met kinderen met autismespectrumstoornissen Rob Neyens 22.10.2009 Programma 1. Theorie: wat is autisme? 1.1 Buitenkant 1.2 Binnenkant 2. Praktijk: hoe omgaan met autisme? 2.1 Remediëren 2.2 Compenseren

Nadere informatie

Laag intensieve gedragstherapie voor kinderen met ASS en VB

Laag intensieve gedragstherapie voor kinderen met ASS en VB Promotieonderzoek (2007-2012) voor kinderen met ASS en VB Drs. Behavioural Science Institute, Radboud Universiteit Nijmegen Fostering development in young children with autism spectrum disorders and intellectual

Nadere informatie