Het grootste Stadspark van Europa
|
|
- Pepijn Kuiper
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 2004 Routeboekje
2 Het grootste Stadspark van Europa Jullie staan aan het begin van een korte wandeling door drie Haagse groengebieden. In totaal zijn er twaalf van die gebieden in dit deel van de stad. Als je die met elkaar zou verbinden, ontstaat het grootste stadspark van Europa. Dit noemen we het Cityduinpark. In de CityduinKrant kun je alles over dit park lezen. Je kunt natuurlijk nog veel meer korte of langere wandelingen door het Cityduinpark maken en daarover lezen in de krant. Gebruik daarvoor de kaart op de middenpagina s. Op de middenpagina s van dit wandelboekje vind je een routekaart. Let goed op bij het oversteken van wegen! Soms is het leuk en handig om een kompas te gebruiken. Reiger De werking van het kompas De naald wijst altijd naar het noorden. Je kunt het glaasje van het kompas draaien. Draai dit zo dat de N onder de naald terechtkomt. Dan kan je op het kompas aflezen waar de andere windstreken liggen (het westen, zuiden en oosten).
3 Je start bij De Bataaf, een theehuis met een speeltuin. Die typische naam is afkomstig van een man die meer dan 200 jaar geleden de Scheveningse bosjes aanplantte. Deze rijke Rotterdammer stond bekend als de Bataafsche Boer. Rijke mensen kwamen naar de kust om te genieten van de duinen en het strand. Vanaf de ingang van de Bataaf ga je twee keer linksaf, langs het parkeerterrein. Onder het viaduct door ga je vóór Madurodam linksaf. De miniatuurstad Madurodam is iets heel bijzonders binnen het Cityduinpark. De uit Curaçao afkomstige meneer en mevrouw Maduro lieten haar aanleggen ter nagedachtenis aan hun zoon George. Tijdens de Tweede Wereldoorlog diende die in het Nederlandse leger. Hij heeft heel hard gevochten en kwam daarbij om het leven. Als eerbetoon hebben zijn ouders de mooiste gebouwen van Nederland in het klein laten nabouwen. Zowel bij de bouw als bij de uitbreiding hebben veel mensen geprotesteerd tegen de aantasting van de natuur. Rechts zie je een veldje met bosjes en bomen. Hier komt een veelheid aan vogels voor zoals de Tuinfluiter, de Groene Specht, de Boomkruiper en de Zwartkop. Let op het bloeiende Fluitenkruid. Deze plant komt veel voor op vochtige plaatsen en langs wegen. Fluitenkruid Bonte Specht Steek eerst de VerHuelweg over, daarna zie je rechts een bord dat aangeeft dat padden hier veilig kunnen oversteken. Voor hun bescherming wordt de rijweg een deel van de dag afgesloten. Steek hier over en daal dan af naar de Waterpartij.
4 In het water komen allerlei watervogels voor, zoals Waterhoentjes, Futen, Meerkoeten, Nijlganzen, min of meer wilde eenden en zelfs Aalscholvers. Zie je ook Zilvermeeuwen en Kapmeeuwen? Weet je hoe deze vijver, de Waterpartij, ontstaan is? Het duinzand op deze plek was in 1868 nodig voor de bouw van huizen, want er kwamen steeds meer mensen in Den Haag wonen. Door de zandafgravingen is deze vijver ontstaan. Vervolg langs de rand van het water. Links zie je het Indisch Monument. Hier worden elk jaar de slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog in wat nu Indonesië heet herdacht. Er liggen bijna altijd bloemstukken omdat begrafenisondernemingen hier vaak de bloemstukken neerleggen die overblijven. De eerste bomen die je hier ziet zijn Groene Elzen, met goed zichtbare Elzenproppen. Sijzen zijn dol op de zaadjes uit deze proppen. De bult die je op een van de bomen ziet is een woekering veroorzaakt door een virus. Links zie je een Grove Den. Een den heeft twee lange naalden aan elkaar vast. Een spar telkens één korte losse naald. Grove Den (Vrucht) Aalscholver Grove Den (Bloei) Spar Vraag: Is de boom die wij als kerstboom gebruiken een Den of een Spar? Waaraan zie je dat? flierefluiter Links zie je ook een Vlier. Kinderen maakten daar vroeger fluitjes van omdat je het zachte merg in de takken er makkelijk uit kan halen. Vlierbessen worden gebruikt om heerlijke jam van te maken. Ook wordt er jenever van gestookt. Vlier
5 In het water, vlak langs de kant, staan twee Wilgenbosjes van twee verschillende Wilgensoorten: de Boswilg en de Schietwilg. Kijk eens goed naar de verschillen. Hier zie je al grote hoogteverschillen. Je bent hier dus eigenlijk in de duinen. Stadsduinen, zullen we maar zeggen, vandaar de naam van de wandeling en het park: CityDuinPark. Zie je het eilandje? En het Meerkoetennest? Wist je dat Meerkoeten hun nesten vaak stelen van Futen en het dan ophogen? De bestolen Fuut maakt daarna vaak een nest vlak in de buurt, want beide vogels houden van de schaduw van overhangende takken. Ook gebruiken ze de takken als fundament voor hun nesten. Fuut Meerkoet Vraag: Op het eilandje staat een boompje met een witte bast. Wat voor boom is dat? Gebruik nu je kompas. In het Zuidwesten zie je boven opnieuw een monument, met de tekst Zij sprongen in de dood voor onze vrijheid. Hiermee worden geheim agenten herdacht die tijdens de Tweede Wereldoorlog voor Nederland spioneerden. Meidoorn (Bloei) Waar zie je een bloeiende Meidoorn, typisch voor deze duingrond? Meidoorn (Vrucht)
6
7
8 Hier zou je een Bonte Specht kunnen zien. Je ziet ook bomen die met klimop zijn begroeid. De bomen hebben geen last van die klimop en vogels zoals Vinken zijn er blij mee. Want in die klimop broeden ze en ook vinden ze er veel lekker sappige insecten. Vinken zijn eigenlijk zaadeters maar hun jongen voeren ze met insecten. Loop door naar boven. Op het CityDuin aangekomen zie je een consulaat met een vlag. Vraag: Van welke land is deze vlag? Is dit land lid van de Europese Unie? Je ziet een roodwitte slagboom. Die sluit de weg af tijdens de paddentrek. Bijzonder nietwaar? Hier steek je over en ga je door de ijzeren hekjes weer een hoog duin op. Hier zie je overal naaldbomen en dennenappels. Een lekker sappige rups Je ziet hier vast wat afgekloven dennenappels. Welk beest denk je dat dit gedaan heeft? Ja, een Eekhoorn. Wist je dat Eekhoorns vaak wel vier of vijf nesten hebben? Eén om in te overwinteren, één om in te slapen, één voor de jongen om in te spelen Dit hoge duin heet de Belvédère. Dat is Frans voor een koepeltje of een toren waarvan je een mooi uitzicht hebt. De uitzichttoren van dennenstammetjes is er niet meer. De naam is in het Frans omdat dat de taal is die deftige mensen in Nederland vroeger vaak gebruikten. Vervolg je weg naar beneden. Als je beneden komt is Links een helling met veel planten die eerder in bloei staan dan andere. Dat komt omdat er meer zon op valt. Kijk nu op je kompas om de volgende vraag te beantwoorden. Vraag: Deze helling ligt op het Let op: de naald van je kompas wijst in precies de andere richting.
9 E s (Blad) Steek vervolgens de Haringkade over, kijk daarbij goed uit. Je staat op de brug. Zie je de grote overhangende boom Links aan de overkant van het water? Dat is een Kastanje. Zijn er toevallig nesten van Meerkoet en Fuut. Of zie je een Nijlgans, met zo n mooie roestbruine vlek om de ogen? E s (Vrucht) Aan de overkant zie je een heel hoog monument: het Troelstra-monument. Hier is het begin van het Westbroekpark. Daar ga je in. Esdoorn (Bloei) Vraag: Hoe oud is Pieter Jelles Troelstra geworden? Esdoorn (Vrucht) In het water bij de brug staat een grote Es. Zie je de rode takken van de giftige Kornoelje? Erachter staan Noorse Esdoorns. Er zijn heel veel verschillende soorten Esdoorns. De bladeren zijn heel karakteristiek. Vogelkers Vervolg de weg door het Westbroekpark. Rechts zie je in het water de Gele Lis en Links de wereldberoemde Rozentuin. Vogelkers (Bloei) Vogelkers (Vrucht)
10 Volg het smalle paadje, haaks op het hoofdpad, vlak voor de speeltuin over het bruggetje. Steek hier de Nieuwe Parklaan over. Zie je links boven in een paal dat zonnepaneeltje? De zonnecellen daarop zetten zonne-energie om in elektriciteit die hier gebruikt wordt om het verkeer te tellen. Volg de pijlen naar Rechts. Links spechtenboom met gat en klimop. Kun je hier ook een Vogelkers vinden? Je komt aan bij koffietent De Boshut. Hier oversteken. Hierlangs betreden we de Nieuwe Scheveningse Bosjes en weer zie je direct dat we in een gebied met duinen zijn. Rechts liggen grote holle boomstammen. Kijk daar maar in. Je kunt misschien aan de uitwerpselen zien dat er vleermuizen in de boom woonden toen die nog overeind stond. Overal zul je bomen met klimop zien. Die worden wel Vinkenbomen genoemd, omdat de Vink er nestelt en op insecten jaagt. Links zie je op een gegeven moment een dalletje. Dit is dus een duindel. Denk maar aan namen als Meijendel. Volg de pijlen goed naar Rechts. We volgen hier een stukje van een rood-witte route, een zogeheten langeafstandswandelroute. Deze lange wandelingen zijn door heel Nederland en Europa uitgezet. Vink Hier zie je een nestkastje. De Haagse Vogelbescherming heeft in Den Haag wel duizend van die nestkastjes geplaatst om het allerlei vogels gemakkelijker te maken. Ga nu Links steil naar beneden over een holle weg. Hier kun je een grote verscheidenheid aan planten en struiken zien, zoals Linden, Iepen, Meidoorns, Dennen, Haagbeuken en Esdoorns. Herken je nu een Esdoorn of een Meidoorn? Pimpelmees
11 Opeens sta je in een Beukenbos. Beuken herken je niet alleen aan de gladde stammen, maar ook valt op dat eronder geen begroeiing is. Dat komt doordat de afgevallen bladeren moeilijk verteren en het bladerdek van een Beuk weinig zonlicht toelaat op de grond zodat de bladeren op de grond lang blijven liggen en alles eronder verstikken. Je verlaat hierna de Nieuwe Scheveningse Bosjes weer langs het koffiehuis. Hier oversteken en goed uitkijken! Volg daarna de Cremerweg aan de Rechterkant. De grasveld-taluds langs de Cremerweg zijn de laatste goedbeheerde duingraslanden in Den Haag. Robinia In het water Rechts zie je misschien nog grote dikke pluimen. Dit zijn Lisdodden. Links zie je weer een groot hoogteverschil. Dus weer een duin midden in de stad. Rechts zie je een overhangende grote Robinia. Kan je hem vinden? Dit soort bomen is vanaf de 17 e eeuw aangeplant in Europa, waaronder Nederland. Ze komen oorspronkelijk uit Noord- Amerika. Robinia (Vrucht) Nu komen we weer terug op de brug over het Schevenings Kanaal, de weg erlangs is de Haringkade. Het Schevenings Kanaal is lang geleden gegraven voor de afvoer van haring vanuit Scheveningen, maar toen het klaar was had inmiddels het vervoer per trein, vanaf het station aan de Harstenhoekweg, het kanaal al overbodig gemaakt: het is alleen gebruikt om het zand van de afzanderijen (Waterpartij, Westbroekpark en Klein Zwitserland) af te voeren. We volgen de Haringkade langs het water en steken over naar het plein voor Madurodam en zo onder het viaduct weer terug naar De Bataaf. We hopen dat jullie een fijne, boeiende en leerzame wandeling hebben gehad.
12 Aangesloten Organisaties De Stichting Het Haags Milieucentrum streeft naar een zo duurzaam mogelijk Den Haag en omgeving. Ze doet dit op twee manieren: door zelf activiteiten te ontplooien en door plaatselijke en regionale natuur- en milieuorganisaties te onder-steunen. Iedereen kan met vragen over natuur en milieu bij het Milieucentrum terecht. Haags Milieucentrum Groot Hertoginnelaan ES Den Haag tel fax nl tekst: Frans vd Steen met dank aan de gidsen tekeningen: Frederick Hoogerhoud en anderen foto: Peter Blair en Sandra Kamphuis layout: Peter Blair en Peter Lammertzen Aarde-Werk Biesieklette Egelopvang Fietsersbond Den Haag IVN Stichting Kerk en milieu Den Haag KMTP KNNV Den Haag Milieudefensie Den Haag NIVON Den Haag ROVER Stedenband Den Haag- Warschau Haagse Vogelbesherming Wereld Natuurfonds Den Haag De Windvogel Deze uitgave werd mede mogelijk gemaakt door bijdragen van Fonds 1818 en de Nationale Postcodeloterij Zie voor wandelexcursies ook: IVN: KNNV: Haagse Vogelbescherming: Haagse Natuurverkenners:
Bron: www.pilionwalks.com Caroline Pluvier & Ruud Schreuder 1
2. Lefokastro Argalasti Kalamos Lefokastro Een prachtige en afwisselende wandeling vanaf de Pagasitische kust bij Lefokastro omhoog, gedeeltelijk langs een door steeneiken omzoomde kalderimi (stenen pad),
Nadere informatieRivierenhof. Handleiding. Opgesteld door de domeinwachters. >> Ontdekkingstocht voor het 4, 5 en 6 leerjaar. Tjakkie de specht Ontdekt de Herfst
Rivierenhof Handleiding Opgesteld door de domeinwachters >> Ontdekkingstocht voor het 4, 5 en 6 leerjaar Tjakkie de specht Ontdekt de Herfst INLEIDING Het zelf -doe pakket bestaat uit een bewegwijzerde
Nadere informatieWandelroute Zwarte Berg, vlak bij Drunen
Wandelroute Zwarte Berg, vlak bij Drunen 4.3 km wandelen Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen is een uniek stuifzandgebied in West-Europa. Op deze route zie je niet alleen zandheuvels, maar ook
Nadere informatieTuinvogels. Een interactieve lezing door Vogelwerkgroep Vught
Tuinvogels Een interactieve lezing door Vogelwerkgroep Vught Gildes: indeling naar omgeving Stadsvogels worden ingedeeld naar gildes: Huizenbroeders (Half)holenbroeders Struikvogels Boomvogels Park- &
Nadere informatieBron: Caroline Pluvier & Ruud Schreuder 1
2. Lefokastro Argalasti Kalamos Lefokastro Een prachtige en afwisselende wandeling vanaf de Pagasitische kust bij Lefokastro omhoog, gedeeltelijk langs een door steeneiken omzoomde kalderimi (stenen pad),
Nadere informatieBOMEN VOOR KOEIEN VERSLAG
BOMEN VOOR KOEIEN VERSLAG 2018 Ik weet: t gebeurt, maar ik vind het niet kunnen, Dat wij dieren het licht in hun ogen misgunnen. Plant duizenden bomen, liefst brede en hoge En gun een koe de schaduw in
Nadere informatieKINDERKERSTWANDELING
KINDERKERSTWANDELING DOOR HET ZEISTERBOSCH Door deze wandeling te lopen zal je het een en ander te weten komen over de planten en dieren in het bos. Maar dat niet alleen, je zult ook iets te weten komen
Nadere informatieKinderwandeling. door het Zeisterbos
Kinderwandeling door het Zeisterbos Een Kinderwandeling door het Zeisterbos Als je in het Zeisterbos gaat wandelen kom je het een en ander te weten over de planten en dieren die in het bos leven. Maar
Nadere informatie1. Wandeling Kala Nera Milies Kala Nera
1. Wandeling Kala Nera Milies Kala Nera Een prachtige afwisselende wandeling vanuit Kala Nera, een toeristisch kustplaatsje, naar Milies dat 400 meter hoger tegen de helling ligt, en vervolgens via een
Nadere informatieColofon. Gemeente Vught. Alle rechten voorbehouden
RONDJE Een wandeling langs de oever van een Colofon Uitgave Gemeente Vught: 0 Tekst Wandelplatform Vught Fotografie Cily van den Wildenberg Peter van de Wiel Vormgeving Waldo van Bokhoven BOWfor, Vught
Nadere informatieNatuurbelevingstocht in park Bloeyendael
BelevingsTocht_Def_NatuurBelevingsTocht 25-11-14 10:46 Pagina 1 Natuurbelevingstocht in park Bloeyendael Wandelgids voor kinderen BelevingsTocht_Def_NatuurBelevingsTocht 25-11-14 10:47 Pagina 2 De route
Nadere informatieLeerpad Holle Wegen Halen. Opdrachten. Holle_Wegen_OPDRACHT.indd 1 20/04/10 14:04
Leerpad Holle Wegen Halen Opdrachten 1 Holle_Wegen_OPDRACHT.indd 1 20/04/10 14:04 OPDRACHT 1 Temperatuur in de holle weg Bovenaan de Kluis ligt het driesterrenplekje. Neem hier de thermometer uit het koffertje.
Nadere informatieHet is winter. op Landgoed Schothorst
Het is winter op Landgoed Schothorst In de winter is er genoeg te zien en te beleven in de natuur. Tijdens deze wandeling kun je dat ervaren. 6 Enkeerdpad 1 Winterbloeiers Zelfs in de winter kun je soms
Nadere informatieMateriaal Groen. Deel 3: Groen groeit
Materiaal Groen Deel 3: Groen groeit Colofon Deel 3: Groen groeit Onderdeel van het materiaal Groen, met de thema s: Seizoenen (dl. 1), Groen in de stad (dl. 2), Groen groeit (dl. 3), Thuis tuinieren (dl.
Nadere informatieOp het einde van de fotozoektocht moet je een klein stukje langs een vrij drukke straat stappen. Wees dus voorzichtig en hou uiterst links!
Startplaats We starten de fotozoektocht op de parking van de Hospicebossen te Nazareth. Deze parking bevindt zich aan de ingang vlakbij de brug over de autosnelweg. Wegbeschrijving: Vanaf de startplaats
Nadere informatieOntdekkingstocht voor gezinnen
Rivierenhof Ontdekkingstocht voor gezinnen Tjakkie de specht ontdekt de herfst INLEIDING TJAKKIE HERFST Tjakkie de specht voor gezinnen is een ontdekkingstocht met een bewegwijzerde route doorheen het
Nadere informatieSTRUIN BULLETIN Ommetje B
STRUIN BULLETIN Ommetje B Versie: maart 2018 Gofferts Groen Door Frans Sijben Nijmegen Dit struinommetje brengt u in een dik uur naar een van de vele parken in Nijmegen. Temidden van straten en woningen
Nadere informatieWandelroute Kolkven in de Oisterwijkse bossen
Wandelroute Kolkven in de Oisterwijkse bossen 3.5 km wandelen Maak een leuke korte wandeling door het Oisterwijkse bos langs enkele vennen, waaronder het Kolkven. Luister naar het geroffel van de spechten
Nadere informatieDASSENWERK. werkbladen opdrachten Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen. Locatie De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen
DASSENWERK werkbladen opdrachten Locatie De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen 2012 Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen 1. Waar ben je? Je onderzoekt vandaag een klein gebied van Nationaal Park De
Nadere informatieVoorbereiding post 5. Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 4-5-6-7-8
Voorbereiding post 5 Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 4-5-6-7-8 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 5: Iedere vogel zijn eigen plekje, voor groep 4 t/m 8. Inhoud:
Nadere informatieGemeente Den Haag Dienst Stadsbeheer. De Scheveningse zone ECOLOGISCHE VERBINDINGEN
Gemeente Den Haag Dienst Stadsbeheer De Scheveningse zone ECOLOGISCHE VERBINDINGEN Stedelijke ecologische hoofdstructuur belangrijkste verbindingszones en stapstenen wenselijke verbindingszone belangrijkste
Nadere informatieBosspeurtocht Klein Zwitserland (Amersfoort)
Bosspeurtocht Klein Zwitserland (Amersfoort) OV: Vanaf Station Amersfoort CS met buslijn 1 richting De Eemgaarde (ongeveer 5 minuten) uitstappen bij de halte Hugo de Grootlaan. Daar is het beginpunt van
Nadere informatie(Invasieve*) exoten wandeling Schothorst
(Invasieve*) exoten wandeling Schothorst Een exoot is een plant, dier of ander organisme dat van nature niet in Nederland voorkomt. Als een soort schadelijk is voor de natuur noemen we ze invasieve exoten.
Nadere informatieEen moeilijk woord voor Natuurbrug is Ecoduct. Wat dat nu precies is, legt de schrijver Frank van Pamelen hieronder nog eens uit.
Ecoduct Een moeilijk woord voor Natuurbrug is Ecoduct. Wat dat nu precies is, legt de schrijver Frank van Pamelen hieronder nog eens uit. Ecoduct Wat is dat dan precies, een ecoduct? Zo vroeg een jonge
Nadere informatieGemeente Veghel. De Bunders. Water- wandelroute
Gemeente Veghel De Bunders Water- wandelroute Water- wandelroute De Bunders 2 In de wijk De Bunders ligt een gescheiden rioolstelsel Dat wil zeggen dat het regenwater van de straat niet via het riool wordt
Nadere informatieDaslookpad mei De bloeiende eiken in de berm. Start de wandeling bij het hek van bezoekerscentrum aan het Polderpad.
Daslookpad mei 2012 Half april is de bloei van het daslook begonnen. We kunnen er een hele tijd van genieten. Als het erg warm wordt, zijn de bloemen sneller uitgebloeid en zijn het alleen nog de vruchten
Nadere informatie: Bieskemaar 1 : 9735 AE Groningen. : 70% verhard. -- Een verrassende route, vertrekt vanaf het recreatiepark
Afstand Provincie Plaats Vertrekpunt : 15 KM : Groningen : Groningen : P Kardinge bij : Bieskemaar 1 : 9735 AE Groningen Bijzonderheden : Park, bos, hoge land : 70% verhard RA = Rechtsaf LA = Linksaf RD
Nadere informatieWERKBLAD OPDRACHTEN. Locatie: De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen. 2008 Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen
Dassenwerk WERKBLAD OPDRACHTEN Locatie: De Drie Linden Giersbergen 8 Drunen 2008 Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen 1. Waar ben je? Je gaat een onderzoek doen in een klein gebied van Nationaal
Nadere informatieWandelroute Heerenduinen Nationaal Park Zuid-Kennemerland
Wandelroute Heerenduinen Nationaal Park Zuid-Kennemerland 4.5 km wandelen Hoge duintoppen met fantastisch uitzicht, bossen met eeuwenoude eiken en zingende nachtegalen in het voorjaar. Dat is landgoed
Nadere informatieWORD EEN ECHTE bomenkenner!
WORD EEN ECHTE bomenkenner! In dit boek kun je bladeren van loofbomen plakken die je vindt tijdens je wandelingen in het bos of het park. Maar voor je een echte bomenkenner kunt worden, moet je nog een
Nadere informatie: Beetsterzwaag. : Hoofdstraat 34 : 9244 CN Beetsterzwaag. : Bos, weiland, heide, meer
Afstand Provincie Plaats Vertrekpunt : 13 KM : Friesland : Beetsterzwaag : Bakkerij Verloop : Hoofdstraat 34 : 9244 CN Beetsterzwaag Bijzonderheden : 90% onverhard : Bos, weiland, heide, meer RA = Rechtsaf
Nadere informatieRivierenhof. Ontdekkingstocht voor gezinnen
Rivierenhof Ontdekkingstocht voor gezinnen t pech s e d e i k k a j T e lente ontdekt d INLEIDING TJAKKIE LENTE Tjakkie de specht voor gezinnen is een ontdekkingstocht met een bewegwijzerde route doorheen
Nadere informatieWandeling 1 Afstand : 15 km Percentage verhard-onverhard 15% - 85%
Trage Tocht Voorstonden Wandeling 1 Afstand : 15 km Percentage verhard-onverhard 15% - 85% Duur : 4 uur Toegankelijkheid : Graspad langs de Oekense beek kan op sommige stukken begroeidzijn of flink nat
Nadere informatieLUZENKAMPROUTE. Beschrijving van deze wandeling.
LUZENKAMPROUTE Deze route voert door het Bremmersbos, de Luzenkamp en een gedeelte van de Melickerheide. Houdt u bij het volgen van de route ook het bijgevoegde kaartje bij de hand. Beschrijving van deze
Nadere informatieSTABBELWANDELING HULSHOUT 24 augustus 2014. WANDELTOCHT 5km
STABBELWANDELING HULSHOUT 24 augustus 2014 WANDELTOCHT 5km Ahoy Stabbelaar, In Hulshout zijn we te gast bij B&B Speypdonckhoeve, vlakbij de oevers van de Nete. Na de fun van het stabbelen, wacht er hier
Nadere informatiePlanten en dieren in de duinen. Interactief verhaal
Interactief verhaal Doel: Leerlingen kennen na de les een aantal belangrijke eigenschappen van planten en dieren. Konijnen leven, hazen niet. Konijnen zijn sprinters, hazen zijn lange afstand renners.
Nadere informatieNatuurpad. Haarlemmermeerse bos
Haarlemmermeerse bos Het natuurpad in het Haarlemmermeerse bos is een speel, beleef en doe pad waarbij je op zoek gaat naar twaalf genummerde borden met QR codes. Er zijn twee startpunten, de eerste is
Nadere informatieNatuurpad. Haarlemmermeerse bos
Haarlemmermeerse bos Het natuurpad in het Haarlemmermeerse bos is een speel, beleef en doe pad waarbij je op zoek gaat naar twaalf genummerde borden met QR codes. Het pad begint en eindigt bij het informatiebord
Nadere informatie(Voorjaars)wandeling door De Voordes
(Voorjaars)wandeling door De Voordes Aan het einde van de Van Vredenburchweg, tussen de Prinses Beatrixlaan en de Schaapweg, ligt het gebied van De Voordes. Omgeven door een nog deels authentieke parkaanleg
Nadere informatie: Beetsterzwaag. : Hoofdstraat 34 : 9244 CN Beetsterzwaag. : Bos, weiland, heide, meer
Afstand Provincie Plaats Vertrekpunt : 10,5 KM : Friesland : Beetsterzwaag : Bakkerij Verloop : Hoofdstraat 34 : 9244 CN Beetsterzwaag Bijzonderheden : 90% onverhard : Bos, weiland, heide, meer RA = Rechtsaf
Nadere informatieALLES WAT JE WILT WETEN OVER BOMEN
3 8 6 10 ALLES WAT JE WILT WETEN OVER BOMEN Een boom is...... een vaste plant met een houten stam en een kruin, alleen noemen de onderdelen anders dan bij een plant. Delen van de boom Laat de kinderen
Nadere informatieBeheerplan Bloemendaalsebos
Bosbeheerplan Bloemendaalsebos Februari 2011 Inleiding Bestaande kwaliteit Uitgangspunten bosbeheer Het beheer Beheermethodiek Noten Bijlagen Inleiding Dit bosbeheerplan is gemaakt door Dik Vonk in samenwerking
Nadere informatie2012 Rebo International b.v. deze uitgave 2012 Rebo Productions b.v., Lisse www.rebo-publishers.com info@rebo-publishers.com
Colofon Inhoud 2012 Rebo International b.v. deze uitgave 2012 Rebo Productions b.v., Lisse www.rebo-publishers.com info@rebo-publishers.com coverfoto s (Roodborst) Michel Geven (voorzijde) Nico van Kappel
Nadere informatieOntdekkingstocht duin, bos en strand
Ontdekkingstocht duin, bos en strand Opdracht 1 Het noorden van de kaart Start deze ontdekkingstocht op de parkeerplaats van Ecomare. Om te weten of je goed loopt, is het belangrijk dat je de kaart goed
Nadere informatieALLES WAT JE WILT WETEN OVER BOMEN
ALLES WAT JE WILT WETEN OVER BOMEN Een boom is... Een boom is een plant, alleen noemen de onderdelen anders. Een boom is namelijk een vaste plant met een houten stam en een kruin. Delen van de boom Laat
Nadere informatie: Zuiderhoofdstraat 1 : 7875 BW Exloo Of: : Hotel Eeserhof : Dorpsstraat 2 : 9536 PD Ees. : 70% onverhard
Afstand Provincie Plaats Vertrekpunt : 18 KM : Drenthe : Exloo - Ees : Bussemaker Diner Cafe : Zuiderhoofdstraat 1 : 7875 BW Exloo Of: : Hotel Eeserhof : Dorpsstraat 2 : 9536 PD Ees RA = Rechtsaf LA =
Nadere informatieSporen opsnorren docentenhandleiding
Sporen opsnorren docentenhandleiding Doelgroep: VMBO onderbouw Doelen: leerlingen: - Leren diersporen herkennen - Ontdekken dat diersporen overal om ons heen te vinden zijn - Leren voedingssporen te onderscheiden
Nadere informatieWolvenberg. Poel. Deze poel werd door de Stad Antwerpen gegraven in 1995 ter gelegenheid van het Europese Jaar van het Natuurbehoud.
Heuvel Onder deze heuvel bevinden zich nog enkele overblijfselen van de oude fortengordel rond Antwerpen. Bij de aanleg van de kleine ring van Antwerpen is de aarden wal en het brugeinde langs de hoofdgracht
Nadere informatieWandelrondje Someren-Heide, ca 15 km
Wandelrondje Het wandelrondje gaat door de natuurgebieden Boksenberg en De Pan. In de Boksenberg groeien vooral dennen op droge zandgronden. De bomen werden vroeger voor de mijnbouw gebruikt. In De Pan
Nadere informatieSTRUIN BULLETIN. Korte Struin 2. Uitgave: december De grens over: Een boswandeling tussen Eperheide en Teuven
STRUIN BULLETIN Korte Struin 2 Uitgave: december 2009 De grens over: Een boswandeling tussen Eperheide en Teuven De grens over: Een boswandeling tussen Eperheide en Teuven Door: Frans Sijben - Nijmegen
Nadere informatieWandeling n 13 Hé des pourceaux : Durbuy Bewegwijzering :
Wandeling n 13 Hé des pourceaux : Durbuy Bewegwijzering : Deze wandeling laat je de omgeving van het dorpje Heyd ontdekken, doorheen beuken- en dennenbossen en door open landschappen met zicht op de Condroz.
Nadere informatieVoorbereiding post 2. Met de mens mee Groep 1-2-3
Voorbereiding post 2 Met de mens mee Groep 1-2-3 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 2: Met de mens mee, voor groep 1, 2 en 3. Inhoud: Algemeen Verhaal Spel Werkvel
Nadere informatieEen wild west verhaal tussen sparren. Met de taxus valt niet te spotten. Een moeder omringd door haar Kinderen
1 Een wild west verhaal tussen sparren Met de taxus valt niet te spotten Een moeder omringd door haar Kinderen Gezinsactiviteit in Een gezinswandeling voor nieuwsgierige kinderen(en hun ouders) Illustraties
Nadere informatieExtra Nieuwsbrief W.H. Vliegenbos
Extra Nieuwsbrief W.H. Vliegenbos 25 juni 2013 Avondwandelingen met deskundige begeleiding in het W.H. Vliegenbos In het W.H. Vliegenbos worden op vrijdagavonden avondwandelingen georganiseerd van 21.30
Nadere informatieNME-leerroute Vogels in het Wandelbos
NME-leerroute Vogels in het Wandelbos 7 Groep 1 Tilburg, BS Jeanne d Arc Verhaal voor de kinderen Rinze de Wereldreiziger Rinze weet onwaarschijnlijk veel over vogels. Rinze is ook dol op het Wandelbos
Nadere informatieThemawandeling Herfst
Themawandeling Herfst Leerdoelen: De leerlingen tonen respect voor de natuur De leerlingen kunnen enkele typische herfstverschijnselen uit het bos verklaren De leerlingen kunnen op een aangepaste manier
Nadere informatieJe school vogelvriendelijk! Voor vogel én mens
VOOR DE LEERKRACHT Je school vogelvriendelijk! Voor vogel én mens Spreeuw Vogelbescherming Nederland organiseert de Tuinvogeltelling voor Scholen. Leer de vogels rondom je school kennen, tel hoeveel er
Nadere informatieWat hebben bijen nodig?
[Naam docent] Wat hebben bijen nodig? Een zoemende tuin biedt: Nestelgelegenheid Variatie in soorten (en dus in bloeitijden) Variatie in structuur (hoog, laag) Variatie in onderhoud (in ruimte en in tijd)
Nadere informatie** De Vilterhof is een monumentale karakteristieke carré boerderij
WANDELRONDJE - KASTEELDOMEIN Afstand 8,8 km (ca 2 uur) Deze wandeling vereist stevige wandelschoenen en gaat deels over onverharde paden. 1 Tijdens deze wandeling is er geen horeca langs de wandelroute.
Nadere informatieHuisje, boompje, zwaluwtje
Huisje, boompje, zwaluwtje Help 1 / 3e graad 2 Opdrachten Je kreeg van je juf of meester een grote tekening. Je ziet een landschap waar huiszwaluwen zich niet welkom voelen. Waarom niet? Maak een lijstje
Nadere informatieNieuwsbrief Maart 2014
Nieuwsbrief Maart 2014 Waarneming! In hun tuin in het centrum van Assen kregen Kathelijn de Maeijer en Erik de Vries bij hun aangelegde verblijf voor amfibiën een watersnip op bezoek in januari j.l. Foto
Nadere informatieWandelen Wandelroute Leuvenumse Bos, bij Ermelo
Wandelen Wandelroute Leuvenumse Bos, bij Ermelo 5 km Waar Leuvenumse bossen Vertrekpunt Parkeerplaats Poolseweg [https://maps.google.com/? q=52.3032,5.71531] Gevarieerde wandelroute langs de Leuvenumse
Nadere informatieDeze fietsroute laat u het zuidelijke deel van de steilrand van de Brabantse Wal zien. U komt tijdens de fietstocht door Putte.
4. Fietsroute langs de steilrand Zuid (16 km) Inleiding Deze fietsroute laat u het zuidelijke deel van de steilrand van de Brabantse Wal zien. U komt tijdens de fietstocht door Putte. Start- en eindpunt
Nadere informatieLandschapselementen; hoe zien ze eruit? 2017
Landschapselementen; hoe zien ze eruit? 2017 Landschapselementen die in aanmerking komen voor de regeling Vouchers voor Landschapselementen bestaan uit inheemse bomen en struiken. Rondom het erf gaat het
Nadere informatieWat hebben bijen nodig?
Wat hebben bijen nodig? Plek om te nestelen en te schuilen Genoeg voedsel Bijen zijn volledig afhankelijk van bloemen: stuifmeel (bouwstof) en nectar (brandstof). Hoe meer floristische diversiteit, hoe
Nadere informatieDe bomen op golfclub Grevelingenhout, overzicht per hole. Geïnventariseerd door Nienke Mulders in 2016, in opdracht van de golfclub.
De bomen op golfclub Grevelingenhout, overzicht per hole. Geïnventariseerd door Nienke Mulders in 2016, in opdracht van de golfclub. Dit document bevat tabellen met soorten bomen en aantallen. Hole 1 Totaal
Nadere informatieLANDGOED VILSTEREN - WATER
LANDGOED VILSTEREN - WATER ROUTE 4,5 km Welkom op het ca. 1.051 hectare grote particuliere landgoed Vilsteren, eigendom van de familie Cremers, waar naast bos, heide en cultuurland ook veel water te vinden
Nadere informatiePlanten voor de Prins Werkmap Tweede graad Basisonderwijs
Planten voor de Prins Werkmap Tweede graad Basisonderwijs Tekeningen: Jowan De Saedeleer Inleiding Wil jij Prins Baldewijn helpen om terug in zijn kasteel te gaan wonen? Dan moet je op zoek gaan naar nuttige
Nadere informatieMet Pim en Pientje op stap... PWN. Puur water en natuur.
Met Pim en Pientje op stap... PWN. Puur water en natuur. Met Pim en Pientje op stap... Naar het beginpunt van de route Vanuit de hoofdingang van de Hoep gaat u meteen linksaf langs de drie vlaggen. U volgt
Nadere informatie6+ 10 WAT MAAKT EEN BOS TOT EEN BOS? 3+ 8 + Opdracht EDUKIT 3
WAT MAAKT EEN BOS TOT EEN BOS? 6+ 10 + Wanneer is een bos een bos? Een paar bomen samen vormen pas een bos als ze een oppervlakte van 1/2 hectare beslaan. Je zou dit kunnen vergelijken met een voetbalvel
Nadere informatiePelle de Koperwiek. Maak kennis. met Pelle de Koperwiek.
Pelle de Koperwiek Maak kennis met Pelle de Koperwiek. Deze herkenbare lijster heeft roestrode oksels en flanken en broedt in de naaldbossen en berkenbossen van Scandinavië. Hij eet graag regenwormen en
Nadere informatieNiet in slaap vallen hoor!
Niet in slaap vallen hoor! Marcus 13: 33-37: Dierenversie Geïllustreerd door: 30 november 2014 Maria Koninginkerk Baarn 2 De oude leeuw heeft vakantieplannen. Dat vertelde hij vanmorgen aan alle dieren:
Nadere informatieRaadsel 1: Wat is het verschil tussen de westkant en de oostkant van de Grote Vlasroot?
Raadsel 1: Wat is het verschil tussen de westkant en de oostkant van de Grote Vlasroot? Loop een rondje om het ven; ga over het dammetje. Let ook op hoogteverschillen. Materialen: Neem het kompas. Raadsel
Nadere informatieBehaag...Natuurlijkactie 2013.
Behaag...Natuurlijkactie 2013. Een actie van Natuurpunt, de Milieuraad en het Gemeentebestuur. Gemengde hagen en houtkanten in landelijke gebieden en privétuinen kunnen samen groene linten vormen, vaak
Nadere informatieHerfstwerkboekje van
Herfstwerkboekje van Herfst werkboekje groep 5 1 De bladeren aan de bomen worden bruin en rood en vallen naar beneden, het is weer herfst! September wordt herfstmaand genoemd, dit omdat op 22 september
Nadere informatieWerkblad Vogels in de Gement
Werkblad Vogels in de Gement Rinze de Wereldreiziger Rinze de Werelreiziger weet onwaarschijnlijk veel van vogels. Rinze is ook dol op de Gement, want daar zijn veel bijzondere vogelsoorten te zien. Bij
Nadere informatieAlgemeen. Voorwoord
Voorwoord Het voorjaar is het begin van al het nieuwe leven: De bomen lopen weer uit, de vogels beginnen met het maken van hun nesten, de egels ontwaken uit hun winterslaap en de eerste bolgewassen staan
Nadere informatied. (insnijdingen) Hoef je niet te kennen.
Soortenkennis O41 In deze presentatie krijg je meestal een foto te zien. Raad wat het is. Op de volgende pagina zie je de naam van de plant, met eventueel nog wat bijzondere kenmerken. Daarnaast start
Nadere informatieOpdrachten thema. Veluwe
en thema Schema groepjes en opdrachten bij vorm 2: elke opdracht vaste begeleider Groepje 1: spechten Groepje 2: muizen Groepje 3: vossen Groepje 4: eekhoorns Groepje 5: egels Kleine beestjes + voedselketens
Nadere informatieOVER KLIM- KUNT BOMEN BOOM IN!
GE KUNT DE BOOM IN! OVER KLIM- BOMEN Steunpunt Jeugd Met bomen kun je heel veel doen: ze leveren veel materiaal om mee te spelen, om er iets moois van te maken waarmee je dan weer een rollenspel kunt spelen,
Nadere informatieWandelroute over landgoed Huis te Eerbeek. Lengte: 5 km
Welkom op Huis te Eerbeek Wandelroute over landgoed Huis te Eerbeek. Lengte: 5 km Landgoed Huis te Eerbeek ligt aan de rand van het Veluwse dorp Eerbeek. Centraal op het landgoed ligt het Huis te Eerbeek.
Nadere informatie2. Maak met de 4 buizen een vierkant op de grond. Dit is het zoekraam.
Opdracht 1. Gebruik je ogen goed. In het bos kun je van alles ontdekken! Komen er onder de bomen verschillende soorten insecten en of bodemdiertjes voor? Het beste bos 1. Materiaal tas 1: zoekraam, 1 schepje,
Nadere informatieRivierenhof. Handleiding. Opgesteld door de domeinwachters. >> Ontdekkingstocht voor het 1, 2 en 3 leerjaar. Tjakkie de specht Ontdekt de lente
Rivierenhof Handleiding Opgesteld door de domeinwachters >> Ontdekkingstocht voor het 1, 2 en 3 leerjaar Tjakkie de specht Ontdekt de lente INLEIDING Het zelf -doe pakket bestaat uit een bewegwijzerde
Nadere informatieBomenpad Park Vredeoord. Antwoordenblad. Vul hier eerst jullie namen in:
Antwoordenblad Vul hier eerst jullie namen in: 1......................................................................................... 3.........................................................................................
Nadere informatieSpreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info
Suriname Voorwoord Ik houd mijn werkstuk over het land Suriname. Ik heb het onderwerp gekozen omdat mijn oom uit Suriname komt en ik het daarom ook een heel interessant land vind waar ik graag meer over
Nadere informatie73/1/ c MUo KIJKSDIENST VOOR DE IJSSELMEERPOLDERS SMEDINGHUIS LELYSTAD Abw oktober WERKDOCUMENT AANLEG VOGELPARK(EN) IN FLEVOLAND
WERKDOCUMENT AANLEG VOGELPARK(EN) IN FLEVOLAND door H. van Elburg R 13121 1979-279 Abw oktober 71 73/1/ c MUo 6440 KIJKSDIENST VOOR DE IJSSELMEERPOLDERS SMEDINGHUIS LELYSTAD AANLEG VOGELPARK(EN) IN FLEVOLAND
Nadere informatie01 De hut vol info. POSTENTOCHTantwoordblad. biotoopstudie. 4. ja/neen. 5. ja/neen GROEP
01 De hut vol info 1........ 2....... ha Het natuurreservaat is zo groot als.... voetbalvelden. 3......... 4. ja/neen 1...... 2...... 5. ja/neen een schildpad..... 6. 5 km 2 km 02 Vier landschappen op
Nadere informatieLimburgs Landschap. natuurboekje van
Limburgs Landschap natuurboekje van lente 2011 Hoi! De winter is nog maar net voorbij. Maar vogels vliegen al met takjes. Ze popelen om hun nest te bouwen. Wat hebben ze het druk-druk-druk! Een eend maakt
Nadere informatieBijlagen cursus vogels in de tuin
Bijlagen cursus vogels in de tuin Opmaak Koen Leysen koen.leysen@natuurpunt.be Vogelvriendelijke bomen voor de tuin (met de maximale hoogten) Grote bosbomen (plant deze niet tenzij u een enorme tuin hebt)
Nadere informatieVoorbereiding post 5. Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 1-2-3
Voorbereiding post 5 Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 1-2-3 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 5: Iedere vogel zijn eigen plekje, voor groep 1, 2 en 3. Inhoud:
Nadere informatieGemeente Den Haag Dienst Stadsbeheer. Het Wateringse Veld ECOLOGISCHE VERBINDINGEN
Gemeente Den Haag Dienst Stadsbeheer Het Wateringse Veld ECOLOGISCHE VERBINDINGEN Stedelijke ecologische hoofdstructuur ERASMUSVELD TOMATENLAAN RIJNERWATERING/NATUURTHEATER belangrijkste verbindingszones
Nadere informatieSTRUINBULLETIN. Mei 2005. Uitgave 1. Aangepaste versie: 19 juni 2011. Struinen van Eperheide naar Sippenaeken via Hombourg
STRUINBULLETIN Mei 2005 Uitgave 1 Aangepaste versie: 19 juni 2011 Struinen van Eperheide naar Sippenaeken via Hombourg Een typisch grensgeval: Een grensoverschrijdend avontuur van Eperheide naar Hombourg
Nadere informatieVervolgens reden we via de Torenvalkweg naar de Oostvaardersplassen. We besloten van start te gaan met een wandeling over het Oostvaardersveld.
Avondexcursie Oostvaardersplassen Datum: 19 mei 2018 Gids: Pim Rond half zes haalde ik Hans en drie, naar later bleek, enthousiaste dames op van het station van Lelystad. Ik kon het niet laten even een
Nadere informatieAMSTERDAM OPEN AIR FESTIVAL GAASPERPLAS
NATUURBELEVEN AMSTERDAM OPEN AIR FESTIVAL GAASPERPLAS QUICKSCAN FLORA- EN FAUNAWET NatuurBeleven b.v. dr. M. Kuiper Oostermeerkade 6 1184 TV Amstelveen 020/4720777 mark@natuurbeleven.nl Opdrachtgever:
Nadere informatieTobi en. de wilde bijen
Tobi en de wilde bijen Het is eindelijk paasvakantie en Tobi komt aan op de boerderij van zijn oom. Zijn nichtje Hanna wacht al op hem. Ze knuffelt Tobi en lacht: Kom, we gaan spelen! Lachend en pratend
Nadere informatieBOSSEN. Dwaal door onze groene wereld. Christiane Dorion
DE BOSSEN IN Dwaal door onze groene wereld Christiane Dorion LEMNISCAAT ROTTERDAM Inhoud Wereldbossen 4 Groene reuzen 34 Van zaadje tot boom 6 Herken naaldbomen 36 Bladeren, stammen en wortels 8 Tropische
Nadere informatie: Zuidwolderweg 38 : 7932 PR Echten. Bijzonderheden : onverhard 80% : heide, bos en ven : Versie februari Restaurant Boszicht
Afstand Provincie Plaats Vertrekpunt : 17 KM : Drenthe : Echten : P van Restaurant Boszicht : Zuidwolderweg 38 : 7932 PR Echten RA = Rechtsaf LA = Linksaf RD = Rechtdoor ri. = Richting Bijzonderheden :
Nadere informatieHet onderzoek van de burgemeester 5/6
Het onderzoek van de burgemeester De burgemeester hoorde dat kinderen ongerust zijn. Nee, ze zijn niet bang voor onweer of harde geluiden. Ze maken zich zorgen over de natuur. Dieren krijgen steeds minder
Nadere informatie1. Start route Wijlre:
Afstand Provincie Plaats Vertrekpunt Bijzonderheden : 12 KM : Limburg : Wijlre-Gulpen : Wijlre of Gulpen : Wijlre P Marchierstraat : Gulpen P Zwembad : Heuvels met enkele klimmetjes, en mooi vergezichten
Nadere informatie