Samenvatting Maatschappijleer Werk

Transcriptie

1 Samenvatting Maatschappijleer Werk Samenvatting door een scholier 1226 woorden 20 juni ,7 15 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer WERK Arbeid = activiteiten die nut opleveren voor diegene die haar verricht, voor diens naaste omgeving en/of voor de samenleving als geheel. Met bepaalde inspanning Gebruik van iemands capaciteiten Eventueel met behulp van gereedschappen Binnen een maatschappelijke behoefte Doel van leveren product of dienst 5 Basisbehoeften oftewel behoeften theorie van Maslow 1. Lichamelijke behoeften; eten, drinken onderdak 2. Behoefte aan veiligheid en zekerheid 3. Sociale behoeften; zoals de behoeften ergens bij te horen 4. De behoeften aan erkenning en waardering 5. Behoefte aan zelfrealisatie Materiële functies -Het verdienen van een inkomen -Voorzien in levensonderhoud Immateriële functies - Maatschappelijk status - Levensduur - Zelf ontplooiing en creativiteit - Sociale contacten Arbeidsverdeling = de verdeling v/d in de maatschappij te verrichten arbeidstaken over individuen en groeperingen. Maatschappelijke arbeidsverdeling = het gehele productie proces in een samenleving is verdeeld over een verfijnd netwerk van beroepen, functies, bedrijven en arbeidssectoren. Pagina 1 van 7

2 Technische arbeidsverdeling = het productieproces wordt opgedeeld in deelhandelingen die door afzonderlijke werknemers worden verricht. Soorten werk: - hoofd- en handwerk - geschoold en ongeschoold werk - vrouwen- en mannen beroepen - betaald en onbetaald werk Maatschappelijke positie = de plaats die iemand heeft op de maatschappelijke ladder. Sociale Stratificatie = de verdeling v/d samenleving in groepen en lagen waartussen een verhouding van sociale ongelijkheid bestaat. Maatschappelijke ongelijkheid = ongelijkheid op de maatschappelijke ladder. Maatschappelijke klasse = omvat een groep mensen die een gelijke maatschappelijke positie inneemt binnen een samenleving. Sociale mobiliteit = de mogelijkheid om te stijgen en/of te dalen op de maatschappelijke ladder. Functies van het werk - Arbeidsinhoud - Arbeidsomstandigheden werkplek aangenaam, veilig en gezond - Arbeidsvoorwaarden wat zijn de werktijden, welk salaris - Arbeidsverhoudingen werkgevers en werknemers met elkaar omgaan Arbeidsinhoud = de werkzaamheden die iemand verricht. Leuk, uitdagend, afwisselend. Arbo-wet = arbeidsomstandighedenwerk veiligheid gezondheid welzijn Arbeidsinspectie = controleert of bedrijven zich aan de Arbo-wet houden. Primaire arbeidsvoorwaarden = alles wat met je loon en je werktijden te maken heeft. Secundaire arbeidsvoorwaarden = extra arbeidsvoorwaarden zoals bijv: auto van de zaak, extra pensioenvoorzieningen, eigen crèches voor werknemers etc. Arbeidsverhoudingen = verhoudingen tussen werkgevers en werknemers, zowel op bedrijfsniveau als op nationaal niveau Pagina 2 van 7

3 Mobbing = het stelselmatig treiteren van een collega. Informele verhoudingen = gaat het om persoonlijke verhoudingen op de werkplek Formele verhoudingen = taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden binnen een bedrijf. werkoverleg personeelsvergadering ondernemingsraad (OR) FNV = Federatie Nederlandse Vakvereniging CNV = Christelijk Nationaal Vakverbond UMHP = Unie voor Middengroep en Hoger Personeel Vakcentrale = een overkoepelde organisatie van een groot aantal vakbonden Vakbonden houden zich bezig met: - arbeidsvoorwaarden - arbeidsinhoud - arbeidsomstandigheden - arbeidsverhoudingen - rechtpositie - sociale zekerheid - werkgelegenheid Middelen om in te handelen Prik acties en stiptheid acties - het werk wordt even onderbroken of stipt volgens de voorschriften zodat er vertragingen ontstaan. Stakingen - werk wordt hierbij voor een lange/korte tijd neergelegd Gerechtelijke procedure - vragen de rechter ergens uitspraak over te doen Werkgevers organisatie VNO-NCW = Verbond van Nederlandse Ondernemingen van het Nederlandse Christelijke Werkgevers verbond. Harmonie model = gezamenlijk zoeken naar oplossingen. Conflict model = gaat eerder over tot acties en stakingen. Arbeidsmarkt = alle situaties waarin sprake is van een ontmoeting tussen de vraag naar arbeidskrachten en het aanbod van arbeidskrachten. Pagina 3 van 7

4 Beroepsbevolking = alle personen tussen 15 en 65 jaar die beschikbaar zijn voor werk. Werkgelegenheid = de behoefte aan arbeidskrachten Werkloosheid = het verschil tussen de vraag naar het aanbod van arbeidskrachten Een geregistreerde werkloze moet voldoen aan vier voorwaarden Hij moet: - tussen de 15 en 65 jaar oud zijn - minder dan 12 uur in de week werken - actief op zoek zijn naar een baan van meer dan twintig uur in de week - ingeschreven staan als werkzoekende bij het Centrum van Werk en Inkomen Soorten werkloosheid Frictie werkloosheid - wrijving in de arbeidsmark, dat iemand tijdelijk zonder werk is Seizoenwerkloosheid - bepaalde beroepen zijn seizoensgebonden en zitten dus bijv een ander seizoen zonder werk. Bijv: ijsverkopers terrasobers, ski leraren. Conjuncturele werkloosheid - ontstaat als de economie slechter gaat. De vraag naar goederen en diensten zakt in - Conjunctuur = de golfbeweging in de economie, waarbij de economie het ene moment groeit en het andere moment krimpt. Structurele werkloosheid - de banen gaan voorgoed verloren CWI = Centrum voor Werk en Inkomen sollicitatie training, om- en bijscholing bemiddeling tussen werkgevers en werkzoekenden Ontwikkeling in Nederland op de arbeidsmarkt: - de groeiende vraag naar geschoold personeel - de toetreding van nieuwe groepen op de arbeidsmarkt - de flexibilisering van de arbeid Primaire sector = landbouw, veeteelt en visserij Secundaire sector = industrie Tertiaire sector = commerciële sector, zoals banken, horeca, transport en reisbureaus Quartaire sector = (semi-)overheidsinstanties en andere niet-commerciële dienstverlening zoals ziekenhuizen, onderwijs en bibliotheken. Werkgevers willen graag flexibele arbeidskrachten, dit heeft 3 voordelen: Pagina 4 van 7

5 1. Langere proeftijd; werkgevers willen eerst een tijdje zien hoe de werknemer functioneert. 2. Ontslag; door tijdelijk contract kan de werkgever makkelijk van iemand af komen. 3. Onzekere financiën; soms is het niet zeker of er voldoende geld is om iemand in vaste dienst te namen. Met een tijdelijk contract is zijn de financiële risico s minder groot. Momenteel zijn de zwakke posities op de arbeidsmarkt: laag- en ongeschoolden vrouwen allochtonen flexibele arbeidskrachten Doelgroepenbeleid = de overheid wil gelijke kansen op de arbeidsmarkt voor deze groepen. WIW = Wet Inschakeling Werkzoekenden ; hierin zijn alle werkgelegenheidsprojecten in verzameld waarbij voor de werknemers weinig uitzicht meer bestaat op een reguliere baan. Doel is om werklozen uit hun isolement te halen. Positieve discriminatie = zwakkeren op de arbeidsmarkt voortrekken in bepaalde beroepsadvertenties. Hoe komt het dat over het algemeen relatief groot gedeelte van de allochtonen erg slecht is op de arbeidsmarkt? - Allochtonen hebben een lager opleidingsniveau, mede veroorzaakt door taal achterstand. - Sprake van discriminatie, veel allochtonen worden over 1 kam gescheerd. - Allochtonen maken gebruik van andere zoekkanalen dan werkgevers. Meer via hun allochtone kenniskring i.p.v. gebruik te maken van advertenties. Marginale arbeidsplaatsen = werk aan de rand of marge van de arbeidsmarkt. Liberale visie blz. 147 Sociaal Democratische visie blz. 148 Christen Democratische visie blz.148 Ecologische visie blz. 148/149 Sociale wetten vanaf 1854 konden mensen onder bepaalde voorwaarden zeer beperkte steun krijgen (armenwet) in 1874 werd de kinderarbeid verboden ( het Kinderwetje van Van Houten) er kwamen wetten om de arbeidsomstandigheden te verbeteren en de duur van de arbeidsdag werd wettelijk beperkt. Loonpolitiek = de regering besliste hoe hoog de lonen mochten zijn. Nieuwe rol van overheid 1. De overheid produceert zelf collectieve goederen en voorzieningen, zoals politie, wegen, rechtspraak, Pagina 5 van 7

6 onderwijs, gezondheidszorg en sociale uitkeringen. De overheid is de grootste werkgever. 2. De overheid voert een sociaal economisch beleid = zij stuurt de economie via allerlei wetten en regelingen en voert onderhandelingen met de sociale partners Verzorgingstaat = een staat waarin de overheid zich verantwoordelijk stelt voor het welzijn van de burgers. de overheid streeft naar volledige werkgelegenheid en aanvaardbare inkomstenverdeling de overheid garandeert bestaanszekerheid door een stelsel van sociale zekerheid de overheid is verantwoordelijk voor collectieve welzijnsvoorzieningen. Universele Verklaring van Rechten van de Mens = staat in dat ieder recht heeft op arbeid, op vrije keuze van beroep, op rechtvaardige arbeidsvoorwaarden en op bescherming tegen werkloosheid. Welzijnsvoorzieningen = welzijn van een mens vergroten - kinderbijslag werd ingevoerd als tegemoetkoming in de kosten voor kinderen - het ziekenfonds werd een collectieve verzekering tegen ziektekosten - het maatschappelijk werk hielp mensen bij het oplossen van hun problemen - studiebeurzen moesten kinderen van arme ouders in de gelegenheid stellen van een studie te volgen - huursubsidie zorgde ervoor dat mensen met een klein inkomen toch een goed huis konden bewonen De sociale zekerheid bestaat uit - Sociale verzekering - Sociale voorzieningen En de sociale verzekering kan ook weer onderverdeeld worden in twee soorten verzekeringen: - werknemers verzekering - volksverzekeringen Werknemersverzekeringen - WW = de Werkloosheidwet - WULBZ = de Wet Uitbreiding Loondoorbetalingsplicht bij ziekte - ZW = de Ziektewet - ZFW = de Ziektefondswet - WAO = Wet op de Arbeidsongeschiktheid Volksverzekeringen - AOW = de Algemene Ouderdomswet - ANW = de Algemene Nabestaandswet - AKW = de Algemene Kinderbijslagwet Sociale voorzieningen - ABW = de Algemene Bijstandswet Pagina 6 van 7

7 Algemene bijstand bestemd voor bestaanskosten zoals eten, drinken, huisvestiging, gas, licht, water, meubilair en ontspanning Bijzondere bijstand tegemoetkoming voor kosten vanwege bijzondere omstandigheden. Bedoeld voor mensen met een heel laag inkomen Verzorgingsstaat in de problemen 1. Financiële probleem 2. Sociale probleem 3. Fraude Maatregelen 1. Bezuiniging en strengere controle 2. Versterken van de eigen verantwoordelijkheid 3. Stimuleren van het bedrijfsleven zie blz. 158 voor bredere uitleg. Pagina 7 van 7