Inhoud. inleiding musculoskeletale fysiotherapie 25. Redactie 1 3. Auteurs 1 4. Voorwoord 2 2

Transcriptie

1 Inhoud Redactie 1 3 Auteurs 1 4 Voorwoord 2 2 inleiding musculoskeletale fysiotherapie 25 1 Klachten in het hoofd-halsgebied: hoe kies ik het optimale meetinstrument? 2 9 Raymond Swinkels Inleiding 2 9 Stappenplan voor het kiezen van het juiste meetinstrument 2 9 Aspecifieke nekklachten 3 2 Hoofdpijnklachten 3 4 Craniomandibulaire klachten 3 5 Whiplash associated disorders (WAD) 3 7 Conclusie 3 9 Literatuur Fysiotherapie voor patiënten met hoofdpijnklachten 4 2 Willem De Hertogh, René Castien, Jan Versijpt Inleiding 4 2 Patroonherkenning en diagnostiek 4 3 Indicaties voor fysiotherapie 4 4 Fysiotherapeutisch onderzoek 4 6 Fysiotherapeutische behandeling 4 9 Conclusie 5 2 Literatuur 5 2

2 6 Jaarboek Fysiotherapie Kinesitherapie Bewegingsstoornissen in het kaakgewricht 5 5 Stanimira Kalaykova Inleiding 5 5 Het temporomandibulaire gewricht 5 6 Wat is symptomatische hypermobiliteit? 5 6 Wat is een anterieure discusverplaatsing? 5 8 Klinische diagnostiek 5 9 Aanvullende beeldvormende diagnostiek 6 2 Epidemiologie 6 2 Etiologie 6 3 Prognose 6 4 Behandeling 6 5 Conclusie 6 8 Literatuur Pijn in de kaken tijdens kauwen 7 0 Corine Visscher, Frank Lobbezoo, Machiel Naeije Inleiding 7 1 Het klinisch TMD-onderzoek 7 2 De TMD-diagnose 7 7 Classificatie van TMD 8 2 Behandeling van veelvoorkomende vormen van TMD 8 2 Beschouwing 8 5 Literatuur Trismus en fysiotherapie 8 8 Pieter Dijkstra, Lambert de Bont, Jan Roodenburg Inleiding 8 8 Oorzaken van trismus 8 9 Consequenties van trismus 9 1 Diagnostiek 9 1 Fysiotherapeutische behandeling van trismus 9 3 Oncologiegerelateerde trismus 9 4 Beschouwing 9 5 Fysiotherapie na chirurgische behandeling van het kaakgewricht 9 5 Conclusie 9 6 Literatuur 9 6 Bijlage: Beknopte inleiding in het kauwstelsel 9 8

3 Inhoud 7 6 Aspecifieke nekpijnen: diagnose en behandeling in het kader van evidence-based medicine 103 Giannoula Tsakitzidis, Wim Dankaerts, Roy Remmen, Paul Van Royen Inleiding 103 Resultaten 105 Prognose 107 Behandeling 107 Conclusie 110 Literatuur Gedragsgeoriënteerde therapie bij patiënten met nekklachten: een optie? 115 Jan Pool Inleiding 115 Algemene kenmerken van patiënten met nekklachten 116 De inhoud van een CBGA-programma 117 De effectiviteit van een CBGA-programma 120 Discussie 121 Literatuur Trapeziusmyalgie bij beeldschermwerkers: pathofysiologie en implicaties voor preventie en behandeling 126 Barbara Cagnie, Kristof De Corte, Filip Descheemaeker, Lieven Danneels Inleiding 126 Klinische bevindingen 127 Morfologische en biochemische bevindingen 128 Pathofysiologische mechanismen 128 Implicaties voor preventie en behandeling 131 Conclusie 137 Literatuur Posttraumatische nekpijn: whiplash, imago en verwachtingen 140 Jan Buitenhuis Inleiding 140 Incidentie 142 Diagnose 143 Het nocebo-effect en imago 146 Conclusie 149 Literatuur 149

4 8 Jaarboek Fysiotherapie Kinesitherapie Evaluatie en behandeling van patiënten met chronische whiplashgeassocieerde aandoeningen 151 Liesbeth Daenen, Jessica van Oosterwijck, Mira Meeus, Nathalie Roussel, Patrick Cras, Jo Nijs Inleiding 151 Het neurofysiologische verklaringsmodel 153 Centrale sensitisatie: richtlijnen voor therapie 156 Conclusie 159 Literatuur Patiëntkarakteristieken, het gezondheidsprobleem en het fysiotherapeutische behandelproces bij patiënten met hoofd-, hals- en nekklachten 162 Di-Janne Barten, Ilse Swinkels, Cindy Veenhof Inleiding 162 HHN-klachten: wat verstaan we eronder? 163 Welke patiënten met HHN-klachten komen bij de fysiotherapeut? 164 Het gezondheidsprobleem van patiënten met HHNklachten 166 Het fysiotherapeutische behandelproces 167 Beschouwing 170 Conclusie 172 Literatuur 173 inleiding kinderen State of the art. Zuigelingenasymmetrie: voorkeurshouding en schedeldeformatie 179 Leo van Vlimmeren Inleiding 179 Epidemiologie 180 Diagnostiek 183 Preventie 188 Interventie 188 Conclusie 189 Literatuur Kinderfysiotherapie bij obstetrisch plexusbrachialisletsel 192 Veronique Schaaf, Petra van Schie Inleiding 192 Beschrijving OPBL 193

5 Inhoud 9 Kinderfysiotherapeutisch onderzoek en behandeling 195 Meetinstrumenten 196 Herstel 200 Primaire chirurgie 200 Secundaire chirurgie 201 Andere aandachtspunten 202 Conclusie 203 Literatuur Meetinstrumenten in de kinderfysiotherapie voor hulpvraagverheldering en participatie 205 Anita Stevens, Sandra Beurskens Inleiding 205 Ontwikkelingsdomeinen 206 Inventarisatie van de hulpvraag 207 Meetinstrumenten ter verheldering van de hulpvraag 208 Meetinstrumenten om participatie te meten 211 Discussie 212 Conclusie 212 Literatuur Het testen van het duuruithoudingsvermogen bij kinderen; nieuwe normwaarden voor het Bruce-protocol 216 Monique van der Cammen-van Zijp, Rita van den Berg- Emons, Tim Takken, Dick Tibboel, Hanneke Meijers-IJsselstijn Inleiding 217 Het Bruce-protocol 219 Opzet onderzoek 219 Data-analyse 221 Resultaten 221 Discussie 224 Conclusie en aanbevelingen 226 Literatuur ChecKid: een monitoringinstrument voor overgewicht en eet- en beweeggedrag bij 4- tot 13-jarigen in Zwolle 228 Elske de Jong, Maaike Koning, Carry Renders Inleiding 228 Aanpak overgewicht bij kinderen in Zwolle 229

6 10 Jaarboek Fysiotherapie Kinesitherapie 2012 Resultaten 233 Discussie 236 Literatuur Verstandelijke beperkingen, gezondheid, bewegen en cognitie 241 Ruud van Wijck Inleiding 241 Wanneer en hoe vaak is er sprake van een verstandelijke beperking? 242 Verstandelijke beperkingen en comorbiditeit 244 Bewegen en overgewicht 246 Bewegen en cognitie 247 Conclusie 249 Literatuur De invloed van combinatietraining op fysieke en metabole fitheid bij adolescenten met overgewicht of obesitas met een mentale retardatie 252 Sami Elmaghoub, Dirk Cambier, Patrick Calders Inleiding 252 Materialen en methoden 253 Resultaten 257 Discussie 259 Praktische commentaren 261 Conclusie 262 Literatuur Neuromusculaire aandoeningen bij kinderen: veranderende perspectieven 264 Anton Comuth, Merel Jansen, Imelda de Groot Inleiding 264 Symptomatische behandeling 265 Curatieve behandeling 265 Fysiotherapeutische evaluatie en behandeling 266 Meetinstrumenten 266 Contracturen 267 Scoliosen 268 Ademhaling 268 Training 269 Conclusie 271

7 Inhoud 11 Literatuur 272 Bijlage: NMA-specifieke meetinstrumenten Actuele ontwikkelingen rondom de GMFM, GMFCS en motorische ontwikkelingscurven voor kinderen en jongeren met cerebrale parese 279 Anne Kruijsen, Petra van Schie, Olaf Verschuren, Eveline Kolk, Marjolijn Ketelaar Inleiding 279 GMFCS 280 GMFM GMFM Motorische ontwikkelingscurven 285 GMFM-66-IS 287 GMFM-itembetrouwbaarheid 288 Ontwikkelingen in Nederland rondom de GMFM en GMFCS 289 Conclusie 289 Literatuur Leerstijlen: een nieuw concept voor revalidatie 294 Dirk-Wouter Smits, Olaf Verschuren, Marjolijn Ketelaar Inleiding 294 Leren en onderwijzen van vaardigheden in de revalidatie 295 Het leerstijlenconcept 296 Gebruikmaken van leerstijlen in de revalidatie 298 Klinische meerwaarde volgens behandelaars 299 Conclusie 301 Literatuur Het meten van pijn bij kinderen en adolescenten 303 Marielle Goossens, Jeanine Verbunt Inleiding 303 Meten van pijnintensiteit 304 Domein emotioneel functioneren 305 Domein fysiek functioneren 308 Multidimensionaal 309 Conclusie 310 Literatuur 310

8 12 Jaarboek Fysiotherapie Kinesitherapie Fysiotherapeutische diagnostiek en behandeling van juveniele idiopathische artritis 313 Otto Lelieveld, Wineke Armbrust Inleiding 314 Classificatie van JIA 314 Medicamenteuze behandeling 315 Pathogenese en klinische verschijnselen 316 Prognose en outcome 316 JIA en chronisch ziek zijn 317 Fysiotherapeutische diagnostiek 318 Fysiotherapeutische behandeling 318 Conclusie 322 Literatuur Urotherapie als behandeling voor plasproblemen bij kinderen 324 Mieke De Schryver, Catherine Renson, Christine Van den Broeck Inleiding 324 Anatomie 325 D e fi nities 325 Pathofysiologie 325 Klinische diagnostiek 326 Therapie: urotherapie 327 Conclusie 333 Literatuur 333 Begrippenlijst Conservatieve therapie bij Osgood-Schlatter: To treat or not to treat? 337 Youri Thijs Inleiding 337 Wie loopt risico? 338 Diagnostiek 339 Differentiaaldiagnose 341 Behandeling 342 Preventie 345 Conclusie 345 Literatuur 346 Register 348