Een rondje in een vierkantje passen Eindrapportage Programmagestuurde Proeftuin decentralisatie jeugdhulp NWN

Transcriptie

1 Een rondje in een vierkantje passen Eindrapportage Programmagestuurde Proeftuin decentralisatie jeugdhulp NWN Joost Kadijk, projectleider Eindrapportage proeftuin NWN, maart 2015

2 Colofon tekst: Joost Kadijk vormgeving: de Beeldsmederij maart

3 Voorwoord In deze rapportage staat de weerslag van ruim een jaar experimenteren. De gemeenten Maassluis, Schiedam en Vlaardingen hebben het nieuwe jeugdstelsel in de praktijk mogen testen in opdracht van de samenwerkende gemeenten in de regio Rijnmond. De transitie en transformatie is in 3 wijken van de gemeenten getest. Daarmee hebben deze gemeenten veel kennis en vooral veel praktische ervaring opgedaan met het werken in de nieuwe praktijk. Deze praktijkervaringen die hebben we opgedaan zijn waardevol voor de andere gemeenten en aanbieders in de regio Rijnmond en daarbuiten. In deze rapportage beschrijven we de resultaten van een jaar experimenteren en geven we aan wat er bereikt is en wat er nog ontwikkeld moet worden. Met deze rapportage ronden we de proeftuin af en dragen we de kennis en ervaringen over. Daarmee is de ontwikkeling natuurlijk nog lang niet klaar. We bouwen in de regio Rijnmond voort op de ervaringen uit de proeftuin. We versnellen de implementatie en de transformatie van de jeugdhulp hiermee. Ik heb met genoegen als voorzitter van de stuurgroep deze proeftuin mogen begeleiden, vanaf mei De interactie tussen gemeenten en aanbieders was constructief en heeft zonder twijfel bijgedragen aan een soepel verlopen proces en een goed resultaat. Nathalie Gouweleeuw, voorzitter stuurgroep proeftuin decentralisatie jeugdhulp NWN 3

4 Inhoudsopgave Voorwoord 3 Samenvatting 5 1 Inleiding 7 2 Aanleiding en bestuurlijke opdracht 8 3 Structuur en communicatie 9 4 Ambities en deelprojecten 10 5 Resultaten 12 6 Kwantitatieve resultaten 25 7 Ontwikkelagenda 28 Bijlage 1: rapportage van cliënten 30 Bijlage 2: stroomschema primair proces 37 4

5 Samenvatting De programmagestuurde proeftuin decentralisatie jeugdhulp Nieuwe Waterweg Noord had als doel om het nieuwe jeugdstelsel, dat op papier was vastgesteld door de 16 samenwerkende gemeenten, in de praktijk te testen. De gehele zorginfrastructuur is in de 3 gemeenten ingericht. Kern ervan was de opstart/doorontwikkeling van een wijkteam in één wijk per gemeente. De wijkteams waren divers in structuur, aansturing en samenstelling. Uit de proeftuin is geen voorkeursmodel naar boven gekomen. De wijkteams zijn in staat gebleken om snel en goede hulp en zorg te bieden aan de complexe multiproblemgezinnen die bij de wijkteams binnenkwamen. De geïnterviewde cliënten zijn over het algemeen tevreden. De diverse samenstelling en handelingsvrijheid van het wijkteam verhogen de kwaliteit en de effectiviteit. De multiproblem cliënten hebben bijna ook altijd problemen op het gebied van werk/ inkomen/huisvesting/schulden. Dit pleit voor een wijkteam dat ook deze zaken snel en direct kan oppakken. Anders hebben de interventies op zorg/opvoeden/opgroeien beperkt rendement. De complexiteit van de casuïstiek brengt het risico met zich mee dat de wijkteams vol lopen met deze tijdrovende casuïstiek. De opdracht aan de wijkteams moet afgebakend zijn. Samenstelling, omvang, mandaat en handelingsvrijheid van de teams moeten daarmee in overeenstemming zijn. Voor de wijkteams in de proeftuin zijn deze zaken vastgelegd tussen gemeenten, aanbieders en professionals. De ondersteuning van de wijkteams als onderdeel van de zorgstructuur heeft schaal nodig om efficiënt te kunnen functioneren. NWN is als regio aan de kleine kant om een consultatie en diagnoseteam(cdt) en jeugdbeschermingsplein(jb-plein) kwalitatief goed en efficiënt te kunnen laten bestaan. Het is mogelijk gebleken om de werkprocessen te vereenvoudigen en daarmee sneller hulp en ondersteuning in te zetten. Door wijkteams hierin eigenaarschap te geven wordt de kwaliteit en de acceptatie verhoogd. Het delen van informatie tussen professionals en cliënten is in de proeftuin verbeterd en de richtlijnen getoetst door een privacy jurist. Het is nauwelijks mogelijk gebleken om in de proeftuin kwantitatieve resultaten op te leveren. De registratie van de wijkteams was daarvoor te divers, of te laat ingericht. De data van BJZ leveren wel beperkte informatie op over geleverde productie in de wijken van de wijkteams. Harde conclusies kunnen niet getrokken worden, wel aanwijzingen dat in de wijken met wijkteams de resultaten beter zijn dan in de rest van de gemeente. De sturing op resultaat van de wijkteams is beperkt gebleven. De overeenstemming over het gebruik van de ZelfRedzaamheidsMatrix is een belangrijke stap in het uniformeren van de resultaatsmetingen. 5

6 6 Onderdeel van de proeftuin was het ontwikkelen van een integraal sturingsmodel dat gemeenten in staat stelt om op de transformatie te sturen. De monitor Maatschappelijk Resultaat is een operationeel model dat ontwikkeld is met aanbieders en getest is op het verdelingsvraagstuk van gezinsspecialisten op scholen. Het laat de samenhang tussen de verschillende interventies zien en geeft op wijk/gemeenteniveau inzicht in de kwaliteit van leven in relatie tot andere wijken/de gemeente. Hiermee is het een instrument om schaarse middelen beter te verdelen.

7 1 Inleiding In deze rapportage vindt u een samenvatting van de programmagestuurde proeftuin: pilot decentralisatie jeugdhulp Nieuwe Waterweg Noord. Dit verslag geeft een overzicht van de ambities, de deelprojecten en de resultaten. Tijdens de looptijd van de proeftuin zijn veel documenten verschenen, in deze samenvatting wordt er naar de stukken verwezen. Alle openbare stukken zijn terug te vinden op de website van de proeftuin: De externe evaluatie is uitgevoerd door het Nederlands Jeugdinstituut, het NJi. Deze evaluatie richt zich met name op de ontwikkeling van de wijkteams. De bevindingen van het NJi zijn verkort in deze rapportage opgenomen. De NJi rapportage is apart beschikbaar en als PDF te vinden op de website van de proeftuin. Daarnaast is een aantal cliënten van de wijkteams geïnterviewd om het perspectief van de cliënt beter in beeld te brengen. Ook deze bevindingen zijn als onderdeel van deze eindrapportage opgenomen. Een uitgebreid verslag hiervan is in bijlage 2 opgenomen. Leeswijzer De rapportage is als volgt opgebouwd: In hoofdstuk 2 wordt de aanleiding en de bestuurlijke opdracht beschreven die is meegegeven aan de proeftuin. In hoofdstuk 3 wordt de projectstructuur beschreven. In hoofdstuk 4 worden de deelprojecten en de doelstellingen op de deelprojecten beschreven. In hoofdstuk 5 wordt per deelproject beschreven welke resultaten wel en niet behaald zijn, welke conclusies we kunnen trekken en welke aanbevelingen we kunnen doen. In hoofdstuk 6 wordt een kwantitatieve analyse beschreven van de effecten van de wijkteams op basis van de productiecijfers van (voormalig) bureau Jeugdzorg. De productiedata van 2014 zijn uitgesplitst naar de wijken waar de wijkteams actief zijn. We zijn op zoek gegaan naar verschillen en mogelijke verklaringen. In hoofdstuk 7 zijn de ontwikkelpunten opgenomen die opgepakt moeten worden door de verschillende partijen. 7

8 2 Aanleiding en bestuurlijke opdracht De samenwerkende gemeenten in de regio Rijnmond zijn sinds 2011 bezig met de voorbereidingen op de decentralisatie jeugdzorg. Ze hebben in het programmaplan Decentralisatie Jeugdzorg hun ambities verwoord. Op 12 december 2012 hebben de portefeuillehouders van de samenwerkende gemeenten besloten om een programmagestuurde proeftuin op te starten in de drie gemeenten van de regio Nieuwe Waterweg Noord. De programmagestuurde proeftuin heeft de opdracht om delen van het nieuwe jeugdzorgstelsel, zoals dat eind 2012 door de portefeuillehouders is vastgesteld, te testen in de drie gemeenten. Belangrijk aandachtspunt hierbij was om de elementen die op papier staan in de praktijk te testen op haalbaarheid en schaalbaarheid. Op 18 april 2013 hebben de portefeuillehouders van de samenwerkende gemeenten Regio Rijnmond het projectplan van de programmagestuurde proeftuin vastgesteld en is de proeftuin van start gegaan. De proeftuin is geëindigd op 31 december

9 3 Structuur en communicatie De structuur van de proeftuin bestaat uit de volgende onderdelen: Opdrachtgever: de samenwerkende gemeenten Regio Rijnmond. Opdrachtnemer: stuurgroep proeftuin NWN. Projectleider: Joost Kadijk, JB Lorenz Ambtelijke ondersteuning: Werner van Dorst (Vlaardingen), Frans De Clercq (Schiedam), Jonathan Houtman/Corin Potters (Maassluis). De stuurgroep is een in keer in de 6 weken bijeen gekomen en werd voorgezeten door de verantwoordelijk wethouder van de gemeente Schiedam. De ambtelijke ondersteuning is tweewekelijks bijeen gekomen om de voortgang van de proeftuin te bespreken en de lopende zaken op te pakken. Van deze overleggen is verslag gemaakt. In de proeftuinperiode is regelmatig terugkoppeling gegeven aan ambtelijke en bestuurlijk geïnteresseerden, binnen en buiten de regio. Daarnaast is een nieuwsbrief opgesteld met updates van de proeftuin en landelijk nieuws. Er zijn in 13 nieuwsbrieven uitgegeven en er zijn ruim 220 lezers aangesloten op de nieuwsbrief van binnen en buiten de regio. 9

10 4 Ambities en deelprojecten De ambitie van de proeftuin is om het nieuwe jeugdstelsel te testen in de praktijk. De resultaten daarvan worden overgedragen naar de gemeenten in het werkgebied, zodat zij kunnen leren van de ervaringen die in deze proeftuin zijn opgedaan. In het projectplan van de proeftuin zijn 4 deelprojecten opgenomen die met elkaar een samenhangend geheel vormen en de overall ambitie dekken. Onderstaand staat een samenvatting van de deelprojecten en de beoogde resultaten zoals ze zijn omschreven in het projectplan. Het projectplan is op de website van de proeftuin te vinden en terug te lezen. Bijstelling ambities Bij de start van de proeftuin en in het oorspronkelijke projectplan is een aantal kwantitatieve doelen gesteld, op klanttevredenheid, afname van residentiele zorg en toename van ambulante zorg en afname van ondertoezichtstellingen. De stuurgroep heeft in de acceptatie van de verantwoordelijkheid voor de proeftuin aangegeven dat zij niet de verantwoordelijkheid voor de kwantitatieve resultaten kan nemen omdat de looptijd van de proeftuin te kort is om deze kwantitatieve doelstellingen te realiseren. De stuurgroep heeft aangegeven dat er na een jaar voldoende aanwijzingen verzameld moeten zijn die onderbouwen dat de kwantitatieve doelstellingen op termijn wel gehaald kunnen worden. Deelproject 1: inhoud: gezinsregie op eigen kracht, geborgd in gezinsplan Hierin staat het stimuleren en verhogen van de eigen kracht centraal met erkende methoden als signs of safety, wraparound-care, en eigen kracht conferentie. De professionals zijn getraind in de methodiek en bekwaam in de uitvoering. De gezinnen hebben baat bij de ondersteuning en waarderen die hoog. Beoogd Resultaat: keuze in methodiek voor eigen kracht regie en controle bij gezin de professional is goed opgeleid, dienend, generalistisch en heeft mandaat en positie. een begrijpelijk gezinsplan. Het gezinsplan is virtueel toegankelijk voor de juiste betrokkenen en de plek waar updates in staan. Iedereen kent zijn verantwoordelijkheid en komt die na. aantal hulpverleners in gezin is beperkt gezin boekt vooruitgang en is tevreden goed gebruik van bestaande ketenzorg systemen Deelproject 2: structuur: wijkteam, diagnostisch team Door alle betrokkenen is aangegeven dat een integraal en samenwerkend wijkteam de oplossing zou bieden voor veel vragen die buiten het gezin in de leefomgeving afspelen. Er wordt nog teveel langs elkaar heen gewerkt en de verschillende professionals hebben nog te weinig overzicht en mandaat om adequaat te kunnen handelen. We stellen op minimaal 1 plek in elke gemeente een wijkteam in en richten de ondersteunende structuur in. 10

11 Beoogd resultaat: laagdrempelig wijkteam dat kwetsbare gezinnen direct kan ondersteunen en hulp kan inzetten. gezinsgeneralist is getraind en heeft de juiste tools om te werken diagnostisch team is ingericht en ondersteunt wijkteam snelle schakeling met dwang en drang (JB plein) overeenstemming in de samenwerking met aanpalende domeinen (onderwijs, gemeente) vernieuwing van het hulpaanbod, ontwikkeld samen met de gebruikers deelproject 3: procedures en processen Een van de problemen waar professionals nu tegen aan lopen is de bureaucratie die de samenwerking tussen de verschillende soorten professionals belemmert. Een ander probleem is het aantal verwijzingen dat nodig is om de juiste zorg bij de cliënt te krijgen. We geven de generalist en het wijkteam de opdracht om de toegang tot de diverse voorzieningen te vereenvoudigen. De toegang tot verschillende soorten voorzieningen is afgestemd met alle aanbieders. Het indicatieproces is versimpeld. Wij hanteren hierbij de uitgangspunten van LEAN en we maken gebruik van de ervaringen uit andere regio s met betrekking tot de vereenvoudiging van de indicatiestelling. Beoogd resultaat: de werkprocessen zijn in kaart gebracht, vereenvoudigd en vastgelegd de toegang is vereenvoudigd of afgeschaft voor inclusieve voorzieningen. de toegang is vereenvoudigd voor de exclusieve voorzieningen de wachttijd is teruggebracht tot 48 uur. Er zijn maximaal twee verwijzingen (overdrachten) nodig om de juiste bij het gezin te krijgen. Deelproject 4: informatiemanagement Een belangrijk resultaat van de proeftuin is het inzicht in kosten en baten van de jeugdhulp. Gemeenten moeten in hun nieuwe rol als opdrachtgever in staat worden gesteld om goed te kunnen sturen. Daarom ontwikkelen we in de proeftuin een digitaal dashboard dat gemeenten en aanbieders in staat stelt om met elkaar goed in te kunnen kopen en te kunnen sturen op de jeugdzorg. We brengen de informatiebehoefte in kaart en verbeteren die zodra dat mogelijk is. We maken onderscheid in informatie tussen professionals en voor bestuurders. Beoogd resultaat: snellere en betere informatie voor alle betrokkenen. digitaal dashboard beschikbaar voor professionals en bestuurders. prestatie-indicatoren benoemd en geoperationaliseerd. 11

12 5 Resultaten Hieronder zijn beschreven welke resultaten wel en niet gehaald zijn op de verschillende deelprojecten. Hierbij zijn de resultaten van het NJi verkort opgenomen in deze rapportage. Deelproject 1: Gezinsregie Er is in elke gemeente een wijkteam gestart dat aan de slag is gegaan met een nieuwe manier van werken. In de gemeente Schiedam bestond al een wijkteam in de wijk Nieuwland. In Maassluis is in februari 2014 gestart met een jeugd en gezinsteam in Maassluis Oost. In Vlaardingen is in april 2014 gestart met het jeugd en gezinsteam (JGT) in Vlaardingen West. Voordat de wijkteams in de gemeenten Vlaardingen en Maassluis konden starten hebben de gemeenten intern hun eigen proces doorlopen voor de start. Na de besluitvorming binnen de gemeenten zijn de kwartiermakers aangesteld en zijn de teams geformeerd. Uit een tussenevaluatie van het JGT West blijkt dat de cliënten tevreden zijn met het nieuwe team en hun werkwijze. De verschillende teams hebben een opleidingsbudget gekregen en zijn getraind in de volgende methodieken: Samen veilig/signs of safety Gebruik ZRM Voeren van een keukentafelgesprek Integraal werken teamontwikkeling De wijkteams konden vanaf de start integraal werken en hulp en ondersteuning inzetten zonder daarvoor langs de moederorganisatie te gaan. Dat leverde snelheid in handelen op voor het wijkteam en tevredenheid bij de gezinnen. De gemeente Maassluis heeft besloten op basis van de ervaringen van hun wijkteam om versneld de werkwijze over de hele gemeente uit te rollen. Perspectief van de cliënten Aan de cliënten is middels interviews gevraagd hoe zij de hulp en ondersteuning van de wijkteams ervaren hebben. De cliënten hebben vaak meerdere problemen die langdurig zijn. Het wijkteam is dan ook vaak een langere periode bij deze cliënten betrokken. Uit de interviews is het volgende gekomen: Iedere cliënt geeft aan dat het wijkteam duidelijk stuurt op het inzetten van de eigen kracht. Tegelijkertijd geven de cliënten aan dat ze het fijn vinden dat het wijkteam samen met hen zaken oppakt en regelt. Zoals het aanvragen van bijstand of het invullen van formulieren. Door zaken samen aan te pakken ervaren cliënten meer grip op hun leven. Een cliënt geeft aan dat hij een schop onder zijn kont van het wijkteam nodig had en die ook waardeerde. 12

13 Het is ook duidelijk dat de cliënten een (kwalitatief) beperkt sociaal netwerk hebben dat niet altijd in staat is om hen te helpen. Denk hierbij aan een gewelddadige ex partner, of mensen die de taal slecht spreken. De cliënten zijn over het algemeen tevreden over het aanbod en de werkwijze van de wijkteams. De snelle respons, een aanspreekpunt, het kijken naar alle leefgebieden en het luisterend oor en meedenken en meewerken worden hierin met name genoemd. De cliënten geven ook aan dat het beter met hen gaat. De redenen daarvoor zijn divers: het vinden van goede huisvesting, ordenen van de administratie en tips om beter met de kinderen om te gaan. Het verslag van de interviews met cliënten is opgenomen in bijlage 2 van dit verslag. Niet gelukt Het is nog niet gelukt om goed gebruik te maken van de ketenzorgsystemen. Elk wijkteam heeft zijn eigen registratiesysteem voor het registreren van cases en voortgang. Het is niet gelukt om daar een goede analyse op te maken en goed kwantitatief inzicht te krijgen in de resultaten. Er is via een eerste analyse van de BJZ cijfers wel iets over te zeggen. Dat komt terug in hoofdstuk 6 van deze rapportage. Conclusies De wijkteams zijn in staat om eigen kracht te stimuleren bij hun cliënten. Het integraal werken en over de domeinen heen kijken wordt met name gewaardeerd. Het stimuleren van eigen kracht betekent niet dat cliënten ook alles zelf moeten doen. Het samen optrekken wordt hierin gewaardeerd door de cliënten. De problematieken zijn altijd domeinoverstijgend: werk, inkomen, huisvesting, verslaving, opvoeding. Door integraal te werken kan een gezin ook beter geholpen worden. Een aanspreekpunt voor de cliënten vanuit het wijkteam werkt en wordt gewaardeerd. De eigen registraties van de wijkteams hebben voor de pilot weinig kwantitatieve inzichten opgeleverd, mede vanwege de problemen met dubbele registraties en beperkte werking van de systemen. Aanbevelingen Gemeenten (en wijkteams) moeten zich realiseren dat een flink deel van de cliënten die zich bij de wijkteams meldt een beperkte zelfregie en zelfredzaamheid hebben. De geïnterviewde cliënten hebben serieuze en langdurige problemen op meerdere leefgebieden. Deze zijn niet met korte trajecten op te lossen. De professionals van de wijkteams moeten de ruimte krijgen om ondersteuning op maat te kunnen verlenen. De inkoop van de hulp zal hierbij op moeten aansluiten. Langdurige samenwerking tussen wijkteam en cliënten helpt in het duurzaam oplossen van problemen. Een brede samenstelling van het wijkteam helpt om een integrale diagnose te kunnen stellen bij de multiproblemhuishoudens. 13

14 Het snel beschikbaar hebben van diverse soorten ambulante en specialistische ondersteuning (ook buiten de jeugd en opvoedhulp) is een belangrijke succesfactor voor het oplossen van problemen in de multiproblem huishoudens. De leefwereld van de cliënt sluit niet aan op de professionele systeemwereld. Daar moet een cliënt geen last van hebben. De integrale werkwijze van het wijkteam en het aansluiten bij de leefwereld van de cliënt is bevorderlijk voor de stimulering van de eigen kracht en zelfregie van de cliënt. Het inzichtelijk maken van de resultaten middels de eigen registratiesystemen moet verbeterd worden. De gemeenten en de wijkteams kunnen dan sturen op het type vragen dat bij de wijkteams voorkomt en zo beter sturen op de inzet van hulp op wijkniveau. 14

15 Deelproject 2: structuur: wijkteam, Diagnostisch team, JB plein Het is gelukt om in elke wijk een wijkteam te starten. Daarnaast is in april het Consultatie en Diagnoseteam (CDT) en het Jeugdbeschermingsplein (JBplein) NWN gestart. Daarmee is de hele infrastructuur zoals die in het programmaplan Decentralisatie Jeugdzorg is beschreven ook geïmplementeerd. Onderstaande figuur geeft de zorg infrastructuur weer. CDT en JB Plein pedagogische civil society collectieve voorzieningen gezinsgeneralist inclusieve individuele voorzieningen 80 % exclusieve individuele voorzieningen jeugdbescherming jeugdreclassering 15 % opschalen afschalen figuur 1: zorginfrastructuur (bron: 8 is meer dan duizend) 5 % 15

16 De wijkteams Elk wijkteam heeft een eigen samenstelling en aansturing. Daar is in de proeftuin ook voor gekozen. Er is veel tijd geïnvesteerd in de opbouw en opstart van de wijkteams en de ondersteuningsstructuur. De resultaten daarvan zijn terug te vinden in de evaluatie van het NJi. Op deze plek wordt volstaan met de conclusies van het NJi over de wijkteams. Over de werking van de wijkteams heeft het NJi het volgende gevonden. Het is gelukt om in elke wijk een laagdrempelig wijkteam te installeren dat herkenbaar en benaderbaar is voor cliënten. Het wijkteam kan snel schakelen en na een huisbezoek een integraal gezinsplan opstellen. De teams zijn goed op weg in het generalistisch en integraal werken. Dat komt mede door de trainingen en de samenstelling van de teams. De teams hebben nog niet de juiste tools die passen bij de vragen. Er is een beperkt arsenaal aan interventies beschikbaar die niet altijd passen op de vragen van de cliënten. De teams hebben hun handen vol aan de meervoudig complexe vragen. Hierdoor komt de wijkontwikkeling en preventief werken in het gedrang. De aansturing van de wijkteams is vastgelegd in afspraken met de werkgevers. Dit voorkomt vragen over beschikbaarheid en andere organisatorische vragen. De registratie ten behoeve van de sturing is met de huidige systemen beperkt mogelijk. Er moest veel aangepast worden. De gemeenten hebben gedurende de looptijd van het project besloten om over te stappen op een nieuw systeem waardoor de registratie niet bruikbaar en vergelijkbaar was voor de evaluatie Het CDT ondersteunt de wijkteams. Nadere afstemming is nodig en de werkprocessen moeten nader vormgegeven worden. Het CDT wordt soms als formeel ervaren vanwege de aanmeldprocedure. De toevoeging van de J-GGZ in de wijkteams lijkt te helpen in het vergroten van het zelfoplossend vermogen van de wijkteams en relatief weinig gebruik maken van het CDT Er is een goede verbinding met het JB plein. De werkafspraken moeten nog nader ingevuld worden. Het hulpaanbod is (beperkt) vernieuwd. Dat zit vooral in de manier van samenwerken in het team en met andere professionals en niet in het aanbod zelf. Verbinding onderwijs en inzet gezinsspecialist De aansluiting op -en samenwerking met het onderwijs is van cruciaal belang voor de uitvoering van de gemeentelijke taken in het kader van de nieuwe Jeugdwet. Daarom zijn de gemeenten Maassluis, Vlaardingen, Schiedam en de samenwerkingsverbanden primair en voortgezet (speciaal) onderwijs tijdens de proeftuin gestart met de pilot Voorlopersaanpak. De kern van deze werkwijze vormen ondersteuningsteams op de scholen. Naast de interne betrokkenen (leerkracht, intern begeleider en directie) nemen een onderwijsspecialist én een gezinsspecialist hier aan deel. De gezinsspecialist is biedt zelf jeugdhulp én vormt de verbindende schakel met de wijkteams. In Vlaardingen zijn de gezinsspecialisten zelfs onderdeel van de sociale wijkteams. 16 Onderwijs en gemeente stemmen de ondersteuning vanuit school enerzijds én de gemeentelijke jeugdhulp anderzijds op elkaar af. Het streven hierbij is om 80% van de hulpvragen ook op dit niveau af te handelen en de tot nu toe aparte indicatietrajecten te vervangen door multidisciplinaire arrangementen. Aan de pilot hebben in het schooljaar po en 5 v(s)o scholen deelgenomen. De proefperiode was te kort om

17 aantoonbaar vast te stellen, of de doelstelling van de voorlopersaanpak (beweging naar voren, waarbij 80% van de vragen op het niveau van de schoolgebonden ondersteuningsteams wordt opgelost) gerealiseerd is. Desondanks zijn de ervaring op de werkvloer zo positief dat alle betrokkenen op elk niveau ervan overtuigd zijn dat de beoogde werkwijze succesvol kan zijn én dat de geformuleerde ambitie haalbaar is. Daarom is besloten op per 1 januari 2015 in de drie gemeenten te met de verdere introductie van de gezinsspecialist op álle scholen voor primair onderwijs en voorgezet (speciaal) onderwijs. Het takenpakket van het schoolmaatschappelijk werk is volledig geïntegreerd in dat van de gezinsspecialist. Omdat zij echter meer taken en bevoegdheden hebben, krijgen de gezinsspecialisten ten opzichte van de huidige inzet van de schoolmaatschappelijk werkers meer uren om hun werk op de scholen te doen. In het primair onderwijs hebben ze gemiddeld 10 uur en in het voortgezet (speciaal) onderwijs gemiddeld 16 uur per week. De verdeling van de uren gezinsspecialist over de scholen is gebeurd op basis van zorgzwaarte per school. Aan iedere school is een gewicht toegekend gebaseerd op het historisch zorggebruik. Deze wegingsfactor bepaalde de extra inzet van uren per school. Deze verdeling doet recht aan de zorgbehoefte per school. Deze methodiek is door het NJi als best practice op hun website opgenomen. Het CDT Het consultatie en diagnoseteam (CDT) is gestart in februari 2014 en heeft als doel om de wijkteams te ondersteunen bij de meervoudig complexe casuïstiek in het vrijwillig kader waar de expertise en ervaring van het wijkteam niet meer toereikend is. De voorzitter van het CDT heeft een eigen evaluatie geschreven. Daarin is het volgende over het CDT gezegd: Doel CDT Het CDT bestaat uit specialisten vanuit verschillende vakgebieden (psychiatrische problematiek, complexe opvoed- en opgroeiproblematiek, LVG problematiek, orthodidactische problematiek en lichamelijke problematiek). Het CDT werkt altijd samen met een jeugd- en gezinscoach van het wijkteam en biedt integrale diagnostiek. Er wordt samen met de ouders en jeugdige gekeken wat de best passende hulp is. Het handelingsgerichte advies legt het CDT schriftelijk vast en wordt verstuurd naar jeugd- en gezinscoach en cliënt. De jeugd- en gezinscoach zal het advies omzetten naar concreet praktisch handelen. Resultaten CDT Het CDT heeft in de periode van de proeftuin 15 aanmeldingen gekregen. Op basis van de aanmeldingen zijn vier diagnostische trajecten opgestart, onder andere om IQ te bepalen. Daarnaast heeft het CDT aan deskundigheidsbevordering van de wijkteams gedaan door aan te schuiven bij de wijkteam overleggen. Het CDT heeft met de adviezen bijgedragen aan het sneller inzetten van hulpverlening, het opstarten van diagnostiek of het geven van praktische handvatten aan de wijkteam medewerkers. 17

18 Het JB Plein Boer & Croon management heeft het JB plein NWN beschreven en geëvalueerd als onderdeel van hun opdracht op de werking van de JB pleinen te evalueren. Daar zijn voor het JB Plein NWN de volgende zaken uit naar voren gekomen. Over de periode van april 2014 tot en met juni 2014 zijn er 21 casussen gemeld door 9 verschillende instellingen. De tijd tussen de melding en het bespreken van de melding aan de JB-tafel duurt gemiddeld 3,1 dagen. Melders zijn goed bekend met de inhoud van het JB-plein. De wijkteammedewerkers (potentiële) melders zijn minder bekend met de inhoud van het JB-plein. Het is niet voor iedereen duidelijk wat drang en dwang inhoudt en ook is het niet altijd duidelijk welke casussen voor het JB-plein bestemd zijn. JB-tafelleden geven ook aan dat melders soms het JB-plein gebruiken om mee te denken over de casus (consultatief) terwijl dat niet de bedoeling is. JB-tafeloverleg De melders waren positief over het JB-tafeloverleg. De JB-tafelleden waren volgens hen goed voorbereid, de onderbouwing van besluiten was meer dan voldoende en waar mogelijk wordt er gestuurd op een drangtraject. Ook het gezin staat volgens hen centraal in de besluitvorming en de balans tussen snelheid en inhoud was goed tot uitstekend. JB-tafelleden geven aan dat er over het algemeen genoeg expertise aanwezig is aan de JBtafel, wel mist voor sommige casussen de expertise van GGZ instellingen. De creativiteit van besluiten is voldoende maar is volgens de betrokkenen nog wel voor verbetering vatbaar. De samenwerking tussen de JB- tafelleden is goed. Voor 79% van de casussen is gekozen voor een dwangtraject, volgens JB-tafelleden kan er waarschijnlijk iets meer drang ingezet worden. Volgens de JB-tafelleden is de besluitvorming aan de JB-tafel goed en iedereen ervaart ook dat alle betrokkenen genoeg mandaat hebben. Ook staat het gezin centraal in de besluitvorming De onderbouwing van de besluiten is volgens 80% van de casusregisseurs voldoende. De informatie die de casusregisseurs aangeleverd krijgen wordt ook als voldoende tot goed beoordeeld. Er zijn 21 verschillende organisaties geadviseerd door het JB-team. De meest genoemde organisaties zijn de RvdK (15 keer), CJG (8 keer), Triviumlindenhof (5 keer) en MEE (4 keer). Het advies van de JB-tafel wordt vaak tot altijd door de casusregisseur overgenomen. Schrijven en uitvoeren plan van aanpak Het JB-teamoverleg wordt niet altijd binnen 10 dagen georganiseerd. Een reden hiervoor is dat hulpverleners en raadsonderzoekers niet altijd direct beschikbaar zijn. Helaas is het gezin ook niet altijd aanwezig geweest bij het JB-teamoverleg waardoor hun rol minder centraal is dan beoogd. Het lukt casusregisseurs wel altijd om de partijen die zij in het JB-team willen in het JB-team te krijgen. De aangeboden hulp is volgens de casusregisseurs altijd goed afgestemd op het gezin. Daarbij wordt de aangeboden hulp echter nog niet als integraal gezien. De samenwerking tussen de hulpverleners en de onderlinge afstemming wordt als goed beoordeeld. Ook hebben de JB-teamleden voldoende mandaat om de juiste zorg te leveren. 18

19 Volgens de wijkteammedewerkers moet de samenwerking tussen de wijkteams en de hulpverleners van een drang- en dwangtraject beter worden. Alle drie de wijkteammedewerkers geven aan dat de samenwerking die zij ervaren hebben niet goed was. Ook de casusregisseurs geven aan dat de samenwerking met de wijkteams nog niet goed loopt. Het is voor hen nog onduidelijk wie er benaderd moet worden en wie in een wijkteam zit. Conclusies Het is gelukt om de hele zorginfrastructuur neer te zetten in de 3 gemeenten. Het CDT en JB plein hebben waarde in de ondersteuning van de wijkteams en zorgen voor een goede doorstroming van complexe casuïstiek. Het kost tijd om een wijkteam te ontwikkelen en er een team van te maken. De aanwezigheid van GGZ helpt de wijkteams om dit soort problematiek te herkennen en er mee om te gaan. De wijkteams hebben een verschillende samenstelling en aansturing. We kunnen geen voorkeur uitspreken voor een model. Door de aard van de problematiek in combinatie met de beschikbare capaciteit komen de wijkteams nauwelijks toe aan preventief werken of wijkontwikkeling. Werkgevers stellen hun professionals beschikbaar aan de wijkteams. Het vastleggen van afspraken op papier met de werkgevers over de inzet van professionals in de wijkteams is een belangrijke randvoorwaarde voor de wijkteams om goed te kunnen functioneren en voorkomt onduidelijkheid. Hiermee worden de wijkteam coördinatoren in staat gesteld om beter te sturen op hun team. Aanbevelingen De aard van de problematiek van de meeste multiproblemhuishoudens zit op zowel zorg als sociaal vlak. Een veel voorkomende combinatie is schulden, werk/inkomen en opvoedvragen/zorgvragen. Als de basis niet op orde komt bij deze gezinnen heeft de rest van de hulpverlening minder effect. Dat pleit ervoor om deze zaken ook integraal op te pakken en de teams daarvoor de middelen te geven. Schuldhulpverlening, Sociale Zaken en huisvesting moeten in of zeer dichtbij de wijkteams zijn om het kastje naar de muur effect te voorkomen. Het WOT in Schiedam heeft daarvoor de consulenten van Sociale Zaken aan hun team toegevoegd. Door de aard van de vragen stromen de wijkteams snel vol met complexe casuïstiek. De gemeente moet een keuze maken of het wijkteam ook preventief moet werken of dat het alleen de multiproblem cases doet. In dat laatste geval zal het wijkteam een goed netwerk moeten hebben om de lichte vragen af te vangen. Het frontoffice in Maassluis bijvoorbeeld heeft een dergelijke functie en zorgt voor een eerste filter. De gemeente moet de aansturing in de wijkteams goed vastleggen met de werkgevers. Het gaat dan bijvoorbeeld over opleidingen, vervanging bij ziekte, beschikbaarheid, maar ook kwaliteit, en gebruik van registratiesystemen. De registratie ten behoeve van de sturing op de wijkteams is niet goed geregeld. De gemeente moet eisen stellen aan de sturingsinformatie en de wijkteam coördinatoren moeten bedenken waarop ze willen sturen. Dit is noodzakelijk om in tijden van schaarste 19

20 (als de wijkteams vollopen met werk) goede keuzes te kunnen maken over de inzet van professionals en de inzet van zorg. Het CDT en het JB plein zijn voor de schaal van de regio aan de kleine kant om efficiënt te kunnen werken. Het aantal en de frequentie van de meldingen bij het JB plein waren te laag om de schaal vast te houden. Door de meldingen mee te laten draaien in de routering van andere JB pleinen is de snelheid van de afhandelingen van de meldingen verbeterd. Het aantal casussen bij het CDT was beperkt. Door de functie in stand te houden en de schaal te vergroten wordt er beter gebruik gemaakt van de expertise van het CDT. We hebben de bevindingen over het CDT en het JB plein overgedragen aan de samenwerkende gemeenten en hiermee input geleverd voor de aard, omvang en werkwijze van de ondersteuningsstructuur. Verder lezen: Op de website van de proeftuin is tussenevaluatie CDT (rapportage CDT) te vinden. 20

21 Deelproject 3: procedures en processen De werkprocessen van de nieuwe wijkteams van Maassluis en Vlaardingen zijn uitgeschreven. Het indicatieproces van de jeugdhulp die normaal door Bureau Jeugdzorg wordt geïndiceerd, kon middels een vereenvoudigde procedure ingezet worden. Vereenvoudigde indicatiestelling Deze vereenvoudigde procedure is een rechtstreeks uitvloeisel van de afspraken van die jeugdhulpaanbieders en BJZ met elkaar in 2013 hebben gemaakt. Hierbij geeft BJZ een indicatiebesluit af op verzoek van de jeugdzorgaanbieder zonder inhoudelijke toetsing. Zorginstellingen bereiden het plan van aanpak voor en leggen voor aan BJZ dat dit dan accordeert. Dit plan vervangt het indicatiebesluit en dient als algemene richtlijn, onderliggend aan de daarop volgende verzoeken. BJZ stelde de volgende voorwaarden aan de vereenvoudigde indicatiestelling: 1. Risicotaxatie: zorgaanbieders verrichten een risico taxatie om de veiligheid van kinderen, jongeren en gezinnen in kaart te brengen. Veiligheidstaxatie wordt uitgevoerd middels de vragenlijst Veilig Thuis, de methodiek Signs of Safety of met de LIRIK. Resultaten van de veiligheidstaxatie worden in het dossier van de cliënt vastgelegd. 2. Indicatie grondslag: de zorgaanbieder verwoordt in zijn projectplan welke indicatie grondslag noodzakelijk is en licht dit toe (het plan moet jeugdzorgwaardig zijn en betreft geen AWBZ grondslag). 3. Interventiebeschrijving 4. Het projectplan is op product niveau, niet op cliëntniveau. De wijkteams hebben deze nieuwe praktijk kunnen testen en hebben daarmee de inzet van geïndiceerde jeugdhulp aanzienlijk kunnen versnellen. Primair proces wijkteam Het was voor de startende wijkteams noodzakelijk om naast de teamontwikkeling ook hun werkproces opnieuw in te richten. Met name het proces rondom de multiproblem cliënten moest daarbij ontwikkeld worden om de principes van één gezin, één plan, één regisseur en het integrale werken in een gestroomlijnd proces te vervatten. Door het wijkteam hun eigen werkproces te laten ontwikkelen kon het op maat worden gemaakt en waren zij van meet af aan eigenaar van hun eigen werkproces. In het werkproces is het CDT en het JB plein opgenomen en is aandacht voor monitoring en registratie. Daarnaast is de ZRM als instrument opgenomen om de voortgang van de cliënten te meten. De ontwikkeling van de ondersteunende ICT is tijdens de proeftuin achtergebleven. De stuurgroep heeft besloten om tijdens de proeftuinperiode niet te investeren in ICT, vanwege de onzekerheid die er was over de keuze van de ICT systemen. In bijlage 2 is het werkproces van het wijkteam Maassluis als voorbeeld opgenomen. 21

22 Privacy Verder is ingezet op het vraagstuk privacy met twee workshops van Mr van Boven,. Daarin zijn de professionals, ambtenaren en managers voorgelicht over privacy in het nieuwe stelsel. We hebben de opgestelde protocollen en convenanten door Mr. van Boven laten toetsen. Uit die toetsing bleek dat de wijkteams en organisaties vaak strenger in de leer zijn dan volgens de wet noodzakelijk is. Dat zit met name in de toestemmingsvereisten die zijn opgenomen in de protocollen. Het vooraf toestemming vragen aan de cliënt om gegevens uit te wisselen is niet altijd nodig. De professional moet zelf een afweging maken of de cliënt vooraf geïnformeerd wordt. Belangrijke spelregel is dat de afweging goed gedocumenteerd en gemotiveerd moet worden. Niet gelukt: Het is beperkt gelukt om de bestaande bureaucratie en regels verder te vereenvoudigen. De belangrijkste reden was dat het heersende regime en de daarbij behorende regels de belangrijkste belemmering hebben gevormd. Zo is tot 2015 voor een deel van de hulp nog een CIZ indicatie nodig. Deze procedure kon niet versneld of omzeild worden in In de stuurgroep zijn enkele casussen besproken waar de professionals vastliepen. Deze zijn door de verantwoordelijke instellingen opgepakt. Er is geen inzicht in de vereenvoudiging van de doorverwijzing naar residentiele voorzieningen. Conclusies Het beschrijven van de werkprocessen helpt in de structurering van het werk van het wijkteam. Het is mogelijk om versneld hulp in te zetten met vereenvoudigde procedures. Dit scheelt papierwerk en dit komt mede ten goede aan de tevredenheid van de cliënten. Het is nodig om goede afspraken te maken over privacy en de uitwisseling van gegevens. De wet biedt meer ruimte dan de huidige protocollen soms doen vermoeden. De gemeenten en wijkteams hebben nog werk te doen in het inregelen van de administratieve processen, aansluitend op de werkprocessen. Verder lezen Op de website staat de evaluatie van het JGT west, met in de bijlage hun werkproces. Het werkproces van het jeugd en gezinsteam Maassluis is ook op de website te vinden. De informatie rondom privacy is op de website te vinden. Aanbevelingen De indicatiestelling voor zover de gemeenten dat nog in stand willen houden, en de toegang naar voorzieningen die buiten de wijk zijn, op elkaar afstemmen. Immers de toegang is een belangrijke factor in de beheersing van de cliëntenstroom. De gemeenten hebben vanaf 2015 daarin meer ruimte. Het administratief proces moet verder ingeregeld worden. De systemen voor inzetten van hulp, indicatiestelling en facturatie zijn niet op elkaar afgestemd. De aansluiting met de specialistische voorzieningen en de wijkteams kan verbeterd worden, door hier het wijkteam (en de gezinsgeneralist) een grotere rol in te geven. 22

23 Deelproject 4: informatiemanagement In dit deelproject hebben is vooral gefocust op het inrichten van een model waarmee inzicht in outcome gekregen kan worden. In samenwerking met de instellingen is een model ontwikkeld waarin inzicht wordt gegeven in zorgkosten en zorggebruik per wijk. Daarnaast hebben is het model gevuld met parameters die volgens de gemeenten en de instellingen relevant zijn om op te sturen. Dit model is in onderstaand figuur weergegeven. Deze parameters zijn deels ontleend aan de landelijke dataset die door VWS/VNG is vastgesteld, het nieuwe landelijke verdeelmodel en deels op de zelfredzaamheidsmatrix. Er is zo een koppeling gemaakt tussen uitkomsten van hulp en maatschappelijke resultaten, en voldoet daarmee aan de behoefte om integraal te sturen. Niet eerder is er naast kindfactoren gekeken naar de gezinsfactoren die van invloed zijn op het welbevinden en de veiligheid van kinderen. Monitor Maatschappelijk Resultaat voor de Jeugd N kinderen % bevolking Fysieke gezondheid (incl LB) Psychische gezondheid Ontwikkelcapaciteit (VB) Gedragsproblemen Middelenmisbruik KIND THUISSITUATIE KANSEN & MOGELIJKHEDEN Gezinssamenstelling Etniciteit van de ouders Scheidingen Aandeel kinderen dat opgroeit in armoede Fysieke en psychische kenmerken & opvoedingscapaciteit van ouders Strafrechtelijk verleden Aanwezige stressfactoren binnen gezin (schulden, ziekte, verslaving, criminaliteit) Opleidingsniveau ouders Toegang tot voorzieningen Toegang tot kennis Netwerk Participatiegraad ouders & kinderen aan maatschappelijk leven Financiële mogelijkheden Woonomstandigheden Jeugdhulp Naar duur, vorm en (per kind in zorg en totaal aantal kinderen) Uitkomsten van hulp Zorgtoewijzing en verwijzingen INTERVENTIE zorg, welzijn, werk, onderwijs, wonen Interventies jongeren Passend onderwijs N uitkering en overige N schuldhulpverlening (> 25) Huursubsidie (> 25) Interventies ouders N uitkering en overige N schuldhulpverlening (<25) Huursubsidie (< 25) MAATSCHAPPELIJK RESULTAAT Groeit op in een veilige gezinssituatie Gaat naar school en maakt zijn/haar school af Krijgt of heeft (vrijwilligers) werk Is psychisch en fysiek gezond Is in staat om problemen binnen eigen netwerk op te lossen figuur 2: model sturen op maatschappelijke resultaten (JB Lorenz) Bovenstaand outcome model is gebruikt om de verdeling van de inzet gezinsspecialist (zie deelproject 2) per school te maken. De resultaten bleken voldoende onderscheidend om preventieve, niet op individuen terug te leiden inzet te kunnen verdelen over de verschillende wijken/scholen. 23

24 Een eerste versie van een dashboard is opgeleverd waarin de bovengenoemde parameters verwerkt zijn. Een belangrijke afspraak die is gemaakt is het gebruik van de Zelfredzaamheidsmatrix. Dit instrument bestaat al langere tijd is een relatief makkelijk instrument om in beeld te brengen op welk domein een gezin/huishouden zorg nodig heeft en waar ze wel zelfredzaam zijn. Het sturingsmodel is overgedragen aan de regio Rijnmond in het eerste kwartaal van Beperkt gelukt: Het is beperkt gelukt om het model te vullen met data van de wijkteams om zo verschillen te zien in het effect van de inzet van hulp bij gezinnen. We hebben de data van BJZ kunnen gebruiken en zo hebben we een eerste kwantitatief inzicht in de werking van de wijkteams. Deze worden in het volgende hoofdstuk gepresenteerd. Verder lezen: Op de website staat een presentatie met daarin het outcomemodel uitgelegd. Conclusies Het ontwikkelde en geoperationaliseerde model vormt een goede basis voor gemeenten en aanbieders om op een innovatieve manier te sturen op het resultaat in een wijk/regio en om goed gemotiveerde keuzes te maken om middelen te verdelen. Aanbevelingen: De gemeenten moeten een keuze maken in het gebruik van het model. Nu worden er nog op teveel plekken binnen gemeenten en in de regio monitors en modellen ontwikkeld. Deze monitor biedt een uitstekende basis voor een compleet en integraal sturingsmodel. Door het model met productiedata van de aanbieders te vullen zal het zijn waarde gaan bewijzen en kan het als sturingsinstrument gebruikt kunnen worden. Het model kan als richtlijn dienen voor de inkoop en sturing van de jeugdhulp in Daarvoor zal het onderdeel van de inkoopafspraken 2016 moeten zijn op regionaal en lokaal niveau. 24

25 6 Kwantitatieve resultaten In dit hoofdstuk geven we een kort overzicht van de beschikbare kwantitatieve resultaten binnen de proeftuin. We hebben al eerder aangegeven dat de registratiesystemen van de wijkteams tijdens de proeftuin slechts beperkt eenduidige informatie konden opleveren. Voor deze analyse zijn de productiedata van Bureau Jeugdzorg op de postcodes van de wijkteams geanalyseerd. Deze analyse geeft een eerste inzicht in de verandering van output/ productie in de wijken waar de wijkteams actief zijn. De conclusies zijn voorzichtig, en gebaseerd op kleine aantallen, maar geven een eerste richting aan van het effect van de wijkteams gedurende de periode van de proeftuin. We kunnen voor de wijken Schiedam Nieuwland en Vlaardingen Westwijk een kwantitatieve analyse doen op het postcode gebied van beide wijken. Voor Maassluis was het niet mogelijk om op de postcode van de wijk een analyse te maken. De redenen zijn tweeledig: De aantallen zijn te klein om een analyse te kunnen maken en het wijkteam Maassluis is snel na de start over de gehele gemeente gaan werken waardoor we geen analyse op het werkgebied van de wijk kunnen maken. Schiedam Nieuwland Op basis van de beschikbare data van BJZ hebben we gekeken naar een toe,- of afname van verschillende BJZ interventies in de wijk in We hebben de gegevens van 2014 vergeleken met de gegevens van 2012 en Om een goede vergelijking te kunnen maken tussen de wijk, de stad en de regio, hebben we alle productie verrekend per 100 kinderen. Op deze manier krijgen we een relatieve vergelijking waarmee de grootte van de wijk geen belemmerende factor meer is en we makkelijker de uitkomsten in de wijk kunnen vergelijken met stad en regio. De aantallen zijn klein en daarmee zijn de schommelingen groot. Schiedam Albrandswaard Nieuwland Organisatie DB+OD Pleegzorg 2014 Crisis-opvang FlexusJeugdplein aantallen aantallen aantallen per 1000 kind per 1000 kind per 1000 kind wijk verschil Horizon aantal unieke Jeugdzorg kinderen en Onderwijs CRISISINTERVENTIES Stek BB+ Trivium Lindenhof CASEMANAGEMENT INTENSIEF Totaal wordt: drang met VTO en drang zonder VTO volgt op BB ,02 0,00 9, ,02 0,00 8, ,77 3,63 5, ,75 3,63-2,72 JB maatregelen ,03 17,24 15,73-1,51 OTS KORT ,93 5,14 4,84-0,30 OTS LANG ,59 9,68 7,56-2,12 VOOGDIJ ,51 2,42 3,33 0,91 Tabel 1: productie BJZ in Schiedam Nieuwland 25

26 In bovenstaande tabel is de productie van BJZ in de wijk Nieuwland opgenomen. In deze wijk is sinds 2013 een wijkteam actief. In 2014 zijn de jeugd professionals toegevoegd aan het wijkteam. In de laatste kolom, is de toe,- of afname te zien op de verschillende interventies. Het aantal crisisinterventies is met 5,75 per 1000 kinderen toegenomen. BB+ met 3,63 per 1000 kinderen. Er is een afname van het intensief casemanagement met 2,72 per 1000 kinderen. Het aantal JB maatregelen is afgenomen met 1,51 per 1000 kinderen, waarbij er met name een afname in de lange OTS maatregelen te zien zijn. Om te kunnen beoordelen of de wijk Nieuwland afwijkt van het gemiddelde in Schiedam, is ook naar de gemeente Schiedam als geheel gekeken. In tabel 2 staan de gegevens. Voor Schiedam zien is ook een toename van de crisisinterventies en BB+ en een afname van de crisisinterventies te zien. Ook bij de JB maatregelen is er een afname. Albrandswaard Schiedam totaal Organisatie DB+OD Pleegzorg 2014 Crisis-opvang FlexusJeugdplein aantallen aantallen aantallen per 1000 kind per 1000 kind per 1000 kind verschil Horizon aantal unieke Jeugdzorg kinderen en Onderwijs CRISISINTERVENTIES Stek BB+ Trivium Lindenhof CASEMANAGEMENT INTENSIEF Totaal wordt: drang met VTO en drang zonder VTO volgt op BB ,52 0,00 8, ,12 0,00 8, ,67 3,76 6, ,56 3,76-2,48 JB maatregelen ,79 15,82 15,27-0,56 OTS KORT ,60 4,32 4,88 0,56 OTS LANG ,63 7,91 7,27-0,64 VOOGDIJ ,56 3,60 3,12-0,48 Tabel 2: productie BJZ gemeente Schiedam 26 In gesprek met BJZ hebben we gezocht naar de verklaring van de verschillen. BB+ is een interventie die vanaf 2014 is ingezet. Dus een stijging is logisch. BB+ wordt ingezet tegelijkertijd met een onderzoek van de Raad voor de Kinderbescherming en moet dwang voorkomen. Er is zowel in Schiedam Nieuwland als in de gemeente Schiedam een afname van de maatregelen. In de wijk Nieuwland is er echter een grotere afname van de JB maatregelen dan in de gemeente. Dat verschil is groot: 1,51 per 1000 kinderen in Nieuwland, versus 0,56 per 1000 kinderen in Schiedam. Dat verschil is met name terug te zien in de OTS lang. Conclusie Schiedam Nieuwland Ondanks de kleine aantallen, is in de wijk Nieuwland de afname van de zware JB maatregelen sterker afgenomen dan in de rest van de gemeente. Een mogelijke verklaring kan liggen in de aanwezigheid van het wijkteam in Schiedam Nieuwland.

27 Vlaardingen Westwijk Vlaardingen Albrandswaard Westwijk Organisatie DB+OD Pleegzorg wijk verschil Crisis-opvang Vlaardingen verschil FlexusJeugdplein aantallen aantallen aantallen per 1000 kind per 1000 kind Horizon aantal unieke Jeugdzorg kinderen en Onderwijs CRISISINTERVENTIES Stek BB+ Trivium Lindenhof CASEMANAGEMENT INTENSIEF Totaal wordt: drang met VTO en drang zonder VTO volgt op BB ,03 0,00 7, ,69 0,00 8, ,04 1,35-1, ,26 1,19-0,99 JB maatregelen ,53 15,20-4,73-0,46 OTS KORT ,36 5,07-2,70-0,59 OTS LANG ,45 6,42 0,00 0,20 VOOGDIJ ,72 3,72-2,03-0,07 Tabel 3: productie BJZ Vlaardingen Westwijk en Vlaardingen In bovenstaande tabel staat een samenvatting van de BJZ productie. In de laatste twee kolommen staat het verschil in productie in de Westwijk en in de hele gemeente Vlaardingen. Er is vooral een groot verschil in de crisisinterventies en de JB maatregelen. Het aantal crisisinterventies is flink gestegen in de wijk, meer dan in de gemeente Vlaardingen. In de Westwijk is het aantal maatregelen afgenomen met 4,73 per 1000 kinderen, een daling met 30%, terwijl in de hele gemeente er een daling is van 0,46 per 1000 kinderen te zien is. Conclusie Vlaardingen Westwijk Er is in de Westwijk een relatief grotere afname van het aantal JB maatregelen en een stijging van het aantal crisisinterventies. De verschillen kunnen mogelijk verklaard worden door de opstart van het JB plein en de samenwerking met het wijkteam. Het wijkteam heeft vanaf de start een focus gehad op jeugd en gezin en heeft BJZ medewerkers in het team gehad. 27