Dr. C.H.Emmelot, revalidatiearts en N. Bransz, handtherapeut, Isala Klinieken, Zwolle
|
|
- Thomas Hendriks
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 OEDEMATEUZE EN STIJVE HAND Dr. C.H.Emmelot, revalidatiearts en N. Bransz, handtherapeut, Isala Klinieken, Zwolle Take home message Wees niet (te) afwachtend bij een dikke hand; wees proactief m.b.t. diagnostiek en behandeling 1. Inleiding Het overwinnen van stijve gewrichten van de hand en/of vingers is een van de grootste uitdagingen van de arts en (hand)therapeut. Soepele gewrichten zijn namelijk essentieel voor een geschikte handfunctie. Er zijn verschillende oorzaken voor een stijve hand en/of vingers. Direct en indirect trauma, een operatie, infecties,artrose, obstructie van lymfevaten, immobilisatie, al deze voorbeelden kunnen gepaard gaan met meer of minder oedeem. Dit meestal met groot functieverlies en invaliditeit als gevolg. Tijdens de workshop Oedemateuze en stijve hand zal nader ingegaan worden op het klinisch onderzoek en het behandelen van het oedeem en littekenweefsel dat ontstaat na een trauma (een operatie wordt ook als trauma beschouwd) aan de hand. 2. Exsudaat (traumatisch oedeem). 2.1 algemeen Het eerste klinische verschijnsel na een trauma van de hand is oedeem. Uit de beschadigde celmembranen komen weefselmediatoren vrij, zoals prostaglandines, leukines, cytokines en histamine, met vasodilatatie als gevolg. Door deze vasodilatatie en toegenomen permeabiliteit van de vaatwand passeert eiwitrijke vloeistof van de capillairen naar het interstitium. De toename van de hoeveelheid eiwitten in het interstitium zorgt ervoor dat de osmotische werking die normaal voor terugresorptie van vloeistof naar de vaten zorgt, daalt. Er bevindt zich nu extra volume vloeistof in het interstitium. Dit vocht hecht zich aan matrixmoleculen, als deze echter verzadigd zijn, zal het overgebleven vocht naar de meest laag gelegen gebieden migreren. Iemand met een trauma aan de pols kan dikke vingers krijgen als hij/zij zijn hand laag houdt. Bij de meeste patiënten neemt dit exsudaat binnen 2 dagen tot 2 weken spontaan af. Het kan echter ook zijn, dat het exsudaat niet afgevoerd kan worden. Dit kan komen door een traumatische blokkade van lymfevaten en venen, een verminderde werking van de spierpomp (afname van de spieractiviteit) of te strak gips. Exsudaat dat meer dan 2 maanden aanwezig blijft, zorgt voor een chronische ontstekingsreactie, hetgeen kan leiden tot secundaire organisatie met fibrose en contracturen als gevolg. Het exsudaat zorgt bovendien voor een vertraging van de uitwisseling van voeding- en afvalstoffen, waardoor herstelreacties trager verlopen.
2 2.2 Exsudaat in de hand In de hand manifesteert het exsudaat zich vooral op het dorsum van de hand en in de vingers (figuur 1). Dit hangt samen met het relatief losmazig subcutaan weefsel aan de rugzijde van de hand en de aanwezigheid van compartimenten die met elkaar communiceren. Fig.1. Oedeem op het dorsum van de Hand, Uit: Lister, The Hand, Diagnosis and Indications, 2004 Ophoping van vocht aan de rugzijde van de hand resulteert in druktoename waardoor de MCP gewrichten in een (hyper)extensiestand gebracht worden en compensatoir de PIP gewrichten in flexie, doordat de intrinsieke spieren in deze stand geen effect hebben. Onbehandeld leidt dit tot een intrinsic min contractuur, ofwel een flat hand. Secundair kunnen de collaterale ligamenten van de MCP gewrichten fibroseren, waardoor de contractuur irreversibel wordt. De behandeling is vervolgens tijdrovend, langdurig en vaak invasief, met een minder goed voorspelbaar resultaat. Preventie is dan ook de beste behandeling. Iedere hand, die enige tijd dient te worden geïmmobiliseerd en zeker na een ongeval en/of operatie, dient in de zgn. intrinsic plus positie te worden gepositioneerd: flexie van MCP gewrichten in minimaal en de vingers gestrekt in het PIP gewricht. 3. De lokalisatie van contracturen Abnormale mobiliteit en contracturen kunnen vele oorzaken hebben (figuur 2). Meestal is dit een uiting van fibrosering en vorming van littekenweefsel in en rond afwijkende weefsels, zowel van de huid als onder de huid. Fysisch diagnostisch is in belangrijke mate te achterhalen waar de lokalisatie van adhesies zich bevindt. Dit kan uiteindelijk bepalen wat voor type behandeling nodig is voor het opheffen van de stoornis. Systematisch onderzoek hierbij is de sleutel tot de correcte diagnose. Allereerst dient men zich af te vragen of de beperking is gelegen in het gewricht, dus artrogeen is, dan wel is gelegen in de huid. In alle andere gevallen ligt de oorzaak in de subcutane weke delen. 3.1 Artrogene contractuur Een mobiliteitsbeperking van artrogene origine kenmerkt zicht bij onderzoek door een zgn. hard eindgevoel aan het einde van het bewegingstraject. Aanvullend beeldvormend onderzoek is noodzakelijk om de aard ervan te achterhalen (röntgenfoto, CT scan). Oorzaken voor bewegingsbeperkingen zijn corpora libera, een (oude)
3 osteochondraalfractuur, subluxatie, een osteofyt, enz. De behandeling is bijna altijd chirurgisch; conservatief zijn artrogene contracturen doorgaans niet te verhelpen. 3.2 Huidcontractuur Wanneer een litteken in de huid de oorzaak is van een bewegingsbeperking, zal daar ter plaatse de huid niet meer gerekt kunnen worden, aangezien littekenhuid niet rekbaar is. Met andere woorden, het maximaal passief op rek brengen van een huidlitteken veroorzaakt verbleken van de huid ter plaatse (door rek worden haarvaten leeggedrukt). Ook al zouden er subcutaan verklevingen aanwezig zijn, het verbleken van de huid wijst erop dat dit de blokkerende structuur is. Verbetering is alleen haalbaar met een huidtransplantaat of een Z plastiek. Fig.2. Lokalisaties van flexie- en extensiecontracturen, uit: Lister, The Hand, Diagnosis and Indications, Weke delen contractuur De subcutane weke delen contractuur veroorzaakt de meeste problemen bij het vinden van de oorzaak en de lokalisatie. Bij het zoeken naar een oorzaak van een contractuur is het belangrijk systematisch te werk te gaan en de volgende stappen te onderzoeken: - Is de oorzaak gelokaliseerd op dorsum van de hand of aan de palmaire zijde - Differentiëren tussen artrogeen en/of dermatogeen enerzijds en weke delen anderzijds (zie hierboven) - Differentiëren tussen extrinsiek en intrinsiek De flexiecontractuur van vingers/pip gewricht Fig. 3. Onderscheid tussen intrinsieke en extrinsieke flexiecontractuur Uit: Hunter: Rehabilitation of the hand and upper extremity, 2002
4 Uit de functionele anatomie van de intrinsieke spieren volgt dat bij een verkorting hiervan (intrinsic tightness) het PIP niet gebogen kan worden bij (hyper)extensie in het MCP gewricht (test volgens Finochietto-Bunnel, figuur 3). De extensie in MCP brengt de interossei op spanning zodat passieve flexie moeilijker of zelfs onmogelijk wordt. De meest voorkomende oorzaak van een dergelijke verkorting is verlittekening in de interossei door ischemische schade. Kan het PIP gewricht wel worden gebogen, dan is er geen verkorting van de interossei. Wanneer bij extensie van MCP gewricht (hiermee maakt men de weg voor de bewegingsexcursie kunstmatig langer) het distale deel van de vinger niet gestrekt kan worden (en dus gebogen blijft) dan is er sprake van een verkorting van de (extrinsieke) lange buigpezen (ofwel een flexor tightness) of een verkleving tussen buigpees en omringend weefsel. Fig. 4. Het effect van volaire adhesies op mobiliteit van de vinger. Uit: Lister, The Hand, Diagnosis and Indications, Vervolgens kan nog een onderscheid worden gemaakt tussen een adhesie thv. de 1 e falanx of ter hoogte van MCP gewricht. In het eerste geval leidt buigen van het MCP gewricht niet tot strekken van PIP, in het tweede geval wel tot strekken van PIP gewricht (figuur 4) De extensiecontractuur van de vingers Wanneer er sprake is van een extensie contractuur (wanneer dus het extensie effect overheerst) en er derhalve een onvermogen is de vingers passief tot flexie te brengen, spreekt men ook wel van het extensor plus syndroom. Dit wordt veroorzaakt door verkorting van de strekpezen of door adhesies van de strekpezen, doorgaans proximaal van het MCP gewricht. Hierbij past men de zgn. extensor-plus test toe: Het buigen van het PIP gewricht voorkomt dat ook het DIP gewricht buigt. Ontspannen van de strekpees door hyperextensie te geven in MCP staat vervolgens het buigen in DIP toe (figuur 5). Fig. 5. De extensor plus test. Uit: Tubiana, Thomine and Mackin, Examination of the hand, 1998.
5 3.3.3 De extensiecontractuur in het MCP gewricht Een gefixeerde strekstand van het MCP gewricht komt hoofdzakelijk voor als gevolg van verkorting c.q. fibrosering van de collaterale ligamenten. Dit is meestal secundair aan een insufficiënte immobilisatie, waarbij geen intrinsic pluspositieis toegepast. In extensiestand zijn deze collaterale ligamenten verkort/ontspannen, zodat bij een fibrosering en/of verkleving de buigstand niet meer in te nemen is (figuur 6). De oorzaak waarom in buigstand de collaterale ligamenten zijn aangespannen, hangt samen met de configuratie van het gewricht (m.n. de condylen) in het transversale vlak; deze is nl. driehoekig (figuur 6) Fig. 6. In gestrekte positie zijn de collaterale ligamenten verkort, in gebogen positie maximaal op spanning Uit: Tubiana, Thomine and Mackin Examination of the hand, Behandeling Er moet zo snel mogelijk gestart worden met de behandeling. Het doel is om de ROM te onderhouden en/of te vergroten door exsudaat te verminderen, weke delen op lengte te houden en het litteken positief te beïnvloeden. Adequate informatie over het letsel is essentieel (welke structuren zijn aangedaan, wat is hun belastbaarheid, in welke fase van het herstel bevindt zich het letsel, enz.). De zwakste schakel(s) bepaalt immers wat wel en niet mag tijdens de behandeling. 4.1 Exsudaat verminderen Er zijn verschillende behandelmethodes en combinaties mogelijk om exsudaat te verminderen. Direct na een trauma en zeker na een operatie is elevatie belangrijk. De hand moet hoger zijn dan de pols, die weer hoger moet zijn dan de elleboog en deze moet weer hoger zijn dan de schouder. In deze positie bevindt de hand zich boven het hart en zorgt de zwaarte kracht voor een drainerende werking van het exsudaat richting het hart in de gehele bovenste extremiteit. Actieve oefentherapie kan goed gecombineerd worden met elevatie. Door deze oefeningen wordt de spierpomp geactiveerd en wordt de veneuze en lymfedrainage ondersteund. Manuele lymfedrainage kan als de patiënt goed geïnstrueerd is thuis uitgevoerd worden en tijdens de therapiesessies door een (lymfe)therapeut. Door milde druk te geven tijdens de massage proximaal van of in het aangedane gebied kan men invloed uitoefenen op de drainage van het exsudaat. Kinesiotape ( figuur 7) is de meest recente methode om exsudaat te verminderen. Via de huid wordt het oppervlakkige lymfesysteem in de subcutane laag van het weefsel beïnvloed.
6 De liftende werking van de tape zorgt ervoor dat de vaten zich beter kunnen openen. Door het vergroten van de vaten ontstaat er een drukverlaging, hierdoor stroomt het vocht naar de regio met lage druk. Deze methode werkt goed in combinatie met manuele lymfedrainage. Fig. 7 Kinesiotape Om het effect van de bovengenoemde behandelmethodes te behouden, zijn er verschillende middelen ontwikkeld. Sommige zullen naast behoud ook het exsudaat verminderen, ze hebben een dubbele werking. Direct na een operatie zal de chirurg een drukverband aanleggen en dit zal er in de meeste gevallen minstens 48 uur om blijven zitten. Na het verwijderen van het drukverband kan men uit verschillende middelen kiezen: Tubigrip,, wrap (Coban, figuur 8), verschillende commerciële compressie handschoenen, custom-made compressie handschoenen (figuur 9), neopreen vingerkokers en handschoenen, siliconen en kinesiotape. De plaats van de aandoening en de expertise van de arts en de therapeut bepalen de keuze van het middel. Fig.8 Coban wrap Fig. 9 Open tip compressie handschoen 4.2 Litteken beïnvloeden Een litteken, dat gevormd is na een trauma of operatie, moet voor een goede treksterkte en volledige lengte in een vroeg stadium door functionele bewegingen worden belast. Voorwaarde is wel dat de belastbaarheid van het herstellende weefsel voldoende is om de krachten, die tijdens de oefentherapie vrijkomen, op te kunnen vangen. Om de goede treksterkte en volledige lengte van het litteken te verkrijgen, is een volledige bewegingsuitslag nodig van één of meerdere gewrichten. Vaak neemt het exsudaat ruimte in dat normaal voor bewegen gebruikt wordt, het bestrijden van het oedeem is dan erg belangrijk. Binnen de handtherapie wordt er vaak gebruik gemaakt van spalktherapie. Een spalk kan toegepast worden om bepaalde structuren te beschermen en als ondersteuning bij het voorkomen of bestrijden van contracturen. Zo zal men een intrinsic
7 plus spalk (figuur 10) aanmeten, als er sprake is van handletsel met fors oedeem in hand en vingers. De stand van de vingers staan dan zoals paragraaf 3.2 beschreven staat. Fig. 10 Intrinsic plus spalk LITERATUUR 1. Morree JJ. de. Dynamiek van het menselijk bindweefsel. Functie beschadiging en herstel. Hoofdstuk 2. 4 e herziene druk Bohn, Stafleu Van Loghum Palmada, M., Shah, S., O Hare, K. Hand oedema: Pathophysiology and treatment.british Journal of Rehabilitation. 1998: Nov. Vol 5, No 11 : Shin, A. Y., Amadio, P. C., Green s Operative Hand Surgery 6de editie. Hoofdstuk Sorensen, M. K. The Edematous Hand, Physical Therapy. 1989: Dec Volume 69, No. 12 :
Afdeling Handchirurgie
Paramedisch Extensorpeesletsel zone 3 & 4 Boutonnière v.1-01/2013 Een boutonnière deformiteit (knoopsgatdeformiteit) beschrijft een 'zigzag'-collaps van een vinger of duim waarbij het PIP gewricht in flexie
Nadere informatieHANDTHERAPEUTISCHE NABEHANDELING R.J.WINS FYSIO/HANDTHERAPEUT
HANDTHERAPEUTISCHE NABEHANDELING R.J.WINS FYSIO/HANDTHERAPEUT MCP PIP (meest voorkomende ligamentaire i handletsel) DIP (zelden) Meest voorkomende ligamentaire letsel van de hand Meestal lluxatie van de
Nadere informatieAfdeling Handchirurgie
Paramedisch Proximale phalanx schacht fracturen v.2-07/2013 Dit protocol betreft de nabehandeling van fracturen van de schacht van de proximale phalanx. Bij fracturen van de schacht in combinatie met een
Nadere informatieAfdeling Handchirurgie
Paramedisch protocol MCP resectie artroplastiek v.2-09/2013 Dit protocol is bedoeld voor de postoperatieve nabehandeling van een MCP resectie artroplastiek met een prothese. In dit protocol wordt als voorbeeld
Nadere informatieAfdeling Handchirurgie
Paramedisch protocol PIP resectie artroplastiek v.2-09/2013 Dit protocol is bedoeld voor de postoperatieve nabehandeling van een PIP resectie-artroplastiek met een prothese. In dit protocol wordt als voorbeeld
Nadere informatieFracturen en luxaties hand
Fracturen en luxaties hand phalanx fracturen hand veel voorkomende fracturen op EHBO indien verkeerde behandeling: aanzienlijk functieverlies kans op arbeidsongeschiktheid goede behandeling: anatomische
Nadere informatieHandtherapeutische behandelrichtlijn na flexorpeesletsel zone 3 UNIVERSITAIR MEDISCH CENTRUM GRONINGEN
Handtherapeutische behandelrichtlijn na flexorpeesletsel zone 3 UNIVERSITAIR MEDISCH CENTRUM GRONINGEN Verwijzers: Preoperatief: gipsspalk Postoperatief: gipsspalk met vingers en pols in flexie handtherapie
Nadere informatieUNIVERSITAIR MEDISCH CENTRUM GRONINGEN
Handtherapeutische behandelrichtlijn extensorpeesletsel zone 3-4 UNIVERSITAIR MEDISCH CENTRUM GRONINGEN Verwijzers: Conservatief: bij gesloten midslipletsel statische nabehandeling voor 5 weken in volledige
Nadere informatieHand en Polscentrum Delft
Hand en Polscentrum Delft Michiel Schuringa, plastisch chirurg Mark de Vries, traumachirurg Gerald Kraan, orthopedisch chirurg Uit de kom, aan het werk? Vingerluxaties IP / DIP PIP MCP CMC Handletsels
Nadere informatieAnatomy MP joint. Anatomie MP. Rotatie van MP. Anatomy PIP joint
Anatomy MP joint Anatomie MP Rotatie van MP Door de vorm van het kopje En door de plaats van aanhechting: MP in extensie: ACL strak MP in flexie: PCL strak A < B A B Anatomy PIP joint 1 Testing for instability
Nadere informatiePlastische Chirurgie. Oefeninstructies na buigpeesletsel. Nabehandeling geschiedt met behulp van een zogenaamde dynamische spalk (Kleinertspalk).
Plastische Chirurgie Oefeninstructies na buigpeesletsel U bent geopereerd aan buigpeesletsel aan uw hand. Deze folder geeft u informatie over het verloop van de revalidatieperiode en de oefeningen. Om
Nadere informatieFracturen van de hand. Mark de Vries Kim Wilhelm
Fracturen van de hand Mark de Vries Kim Wilhelm Epidemiologie: waar hebben we t over? 15-20 % van alle fracturen: Fracturen van carpalia, metacarpalia & phalangen Hand fracturen: 59 % phalanx fracturen
Nadere informatiePlastische Chirurgie Centrum voor Revalidatie Opheffen van de buigstand van de vingers
Plastische Chirurgie Centrum voor Revalidatie Opheffen van de buigstand van de vingers Ziekte van Dupuytren Plastische Chirurgie Centrum voor Revalidatie In overleg met uw arts heeft u besloten om een
Nadere informatieRichtlijnen nabehandeling flexorpeesletsel na chirurgisch herstel met 2-strand hechting Versie 20-12-2011
Richtlijnen nabehandeling flexorpeesletsel na chirurgisch herstel met 2-strand hechting Versie 20-12-2011 Inhoud Beleid behandeling flexorpeesletsel. o Bijzonderheden per zone. o Week 1-3 postoperatief
Nadere informatieOpheffen van de buigstand van de vingers Ziekte van Dupuytren
Plastische Chirurgie Opheffen van de buigstand van de vingers Ziekte van Dupuytren Inleiding In overleg met uw arts heeft u besloten om een ingreep te ondergaan, die als doel heeft de buigstand van uw
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Tenolyse. Expertisecentrum hand- en polschirurgie Maasstad Ziekenhuis
PATIËNTEN INFORMATIE Tenolyse Expertisecentrum hand- en polschirurgie Maasstad Ziekenhuis 2 PATIËNTENINFORMATIE Door middel van deze informatiefolder wil het Expertisecentrum handen polschirurgie van het
Nadere informatieAfdeling Handchirurgie
Paramedisch protocol Flexorpeesherstel zone 1-3 Kleinert v.3-05/2014 Onder flexorpeesletsel wordt in dit protocol een volledig of partiëel letsel van de Flexor Digitorum Superficialis (FDS) en/of Flexor
Nadere informatieNabehandeling van proximale rij carpectomie van de pols Revalidatie
Nabehandeling van proximale rij carpectomie van de pols Revalidatie Locatie Hoorn/Enkhuizen Deze folder geeft informatie over de revalidatie na een proximale rij carpectomie (=verwijderen eerste rij van
Nadere informatieHandtherapie na operatie ivm van CMC I-artrose
Handtherapie na operatie ivm van CMC I-artrose Handtherapie MST Bezoekadres Ziekenhuis Enschede Ziekenhuis Oldenzaal Gebouw Ariënsplein Prins Bernhardstraat 17 Polikliniek 50 Polikliniek 32 Telefoon (053)
Nadere informatieAfdeling Handchirurgie
Paramedisch protocol Flexorpeesherstel z. 1-3 Early passive v.3-05/2015 Onder flexorpeesletsel wordt in dit protocol een volledig of partiëel letsel van de Flexor Digitorum Superficialis (FDS) en/of Flexor
Nadere informatieOnderwerp Behandelmogelijkheden voor lymfoedeem na borstkanker
Onderwerp Behandelmogelijkheden voor lymfoedeem na borstkanker voorstellen Inge Jansen Oedeemfysiotherapeute Opleiding Master oncologiefysiotherapie Praktijk voor Fysiotherapie in Terborg 18-11- 14 Inhoud
Nadere informatieVinger arthrosis. Apeldoorn. Online afspraak? Wat is arthrose? Hoe behandelen we arthrose van het PIP-gewricht? maken / wijzigen.
Orthopedisch Centrum Aandoeningen Patienten Afspraak maken Verwijzers Zoeken Orthopedisch Centrum Apeldoorn Home / Behandelingen / Vinger arthrosis Vinger arthrosis De hand bestaat uit vele verschillende
Nadere informatieHAND EN POLS. CFM Welters Regiomaatschap Plastische Reconstructieve en Handchirugie
HAND EN POLS CFM Welters Regiomaatschap Plastische Reconstructieve en Handchirugie Maatschap plastische chirurgie Hand- en Polsklachten - Voorkomen - 125 per 1000 personen - Huisarts ziet gemiddeld 8 op
Nadere informatieVingerletsel aan de volaire plaat
Vingerletsel aan de volaire plaat U heeft letsel aan een van uw vingers opgelopen bij de volaire plaat (de banden aan de palmzijde van uw hand bij het gewricht tussen het basis- en middenkootje). In deze
Nadere informatieDE INTRINSIEKE MUSCULATUUR VAN DE HAND: ANATOMIE EN FUNCTIE
DE INTRINSIEKE MUSCULATUUR VAN DE HAND: ANATOMIE EN FUNCTIE Prof.dr. P.M.N. Werker, plastisch chirurg, Universitair Medisch Centrum Groningen 1. Inleiding Intrinsieke musculatuur van de hand betreft die
Nadere informatieMCP Arthroplastieken
MCP Arthroplastieken U bent geopereerd aan uw hand en daarbij heeft u één of meerdere nieuwe gewrichten gekregen. Deze folder is geschreven om u te informeren over de nabehandeling: de spalkbehandeling,
Nadere informatieHandtherapeutische behandelrichtlijn bij replantatie hand, vinger(s) en/of duim UNIVERSITAIR MEDISCH CENTRUM GRONINGEN
Handtherapeutische behandelrichtlijn bij replantatie hand, vinger(s) en/of duim UNIVERSITAIR MEDISCH CENTRUM GRONINGEN Verwijzers: Postoperatief: starten handtherapie afhankelijk van doorbloeding binnen
Nadere informatieHand- en pols spreekuur
Hand- en pols spreekuur Chirurgie Beter voor elkaar 2 Hand- en pols spreekuur Op het Hand- en pols spreekuur in het Ikazia Ziekenhuis worden patiënten gezien met klachten aan de handen, vingers en/of pols.
Nadere informatieHand- en pols spreekuur
Afdeling: Onderwerp: Chirurgie Op het in het Ikazia Ziekenhuis worden patiënten gezien met klachten aan de handen, vingers en/of pols. Zij worden verwezen door de huisarts, specialisten, fysiotherapeuten,
Nadere informatieBewegingsleer DeelIDebovensteextremiteit
Bewegingsleer DeelIDebovensteextremiteit Bewegingsleer Deel I De bovenste extremiteit I.A. Kapandji Bohn Stafleu van Loghum Houten 2009 Ó 2009 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Uitgeverij
Nadere informatieZiekte van Dupuytren. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Ziekte van Dupuytren In overleg met uw arts heeft u besloten dat u een behandeling zult ondergaan in verband met de ziekte van Dupuytren. Meestal hoeft u daarvoor slechts één dag te worden opgenomen op
Nadere informatieAfdeling Handchirurgie
Paramedisch protocol Flexorpeesherstel zone 1-3 Early Active v.4-05/2016 Onder flexorpeesletsel wordt in dit protocol een volledig of partiëel letsel van de Flexor Digitorum Superficialis (FDS) en/of Flexor
Nadere informatieRichtlijnen nabehandeling ganglion extirpatie Versie 1.2 juli 2013
Richtlijnen nabehandeling ganglion extirpatie Versie 1.2 juli 2013 1. Beleid behandeling Deze richtlijnen zijn geschreven voor de nabehandeling van patiënten waarbij een dorsaal polsganglion operatief
Nadere informatieAfdeling Handchirurgie
Europees erkend Hand Trauma Centrum Medisch Protocol PIP hyperextensie (volaire plaat) letsel v.2-07/2013 Het hyperextensie letsel van het PIP gewricht is de meest voorkomende luxatie in de hand. - Instabiliteit
Nadere informatieRevalidatie na buigpeesoperatie. Plastische chirurgie
Revalidatie na buigpeesoperatie Plastische chirurgie Inhoudsopgave Wat zijn buigpezen?4 Buigpeesletsel 6 Genezingsproces van de pees 7 Revalidatie 8 Eerste periode... 9 Tweede periode... 9 Derde periode...10
Nadere informatieWat is lymfoedeem? Oedeemtherapie Het lymfestelsel
Oedeemtherapie Oedeemtherapie De therapeuten Ingrid Algera - de Vroom Dagmar Berkelaar Koster Dagmar en Ingrid hebben hun opleiding gevolgd bij het Nederlands Paramedisch Instituut (NPI) en zijn beiden
Nadere informatieHandtherapeutisch behandelrichtlijn na tenolyse van flexor- en/of extensorpees UNIVERSITAIR MEDISCH CENTRUM GRONINGEN
Handtherapeutisch behandelrichtlijn na tenolyse van flexor- en/of extensorpees UNIVERSITAIR MEDISCH CENTRUM GRONINGEN Verwijzers: Preoperatief: optimaliseren range of motion Operatief: starten binnen 24
Nadere informatiebuigpeesletsel inhoudsopgave waarom deze brochure? bouw, functie en mogelijke beperkingen
buigpeesletsel inhoudsopgave Waarom deze brochure? Bouw, functie en mogelijke beperkingen 1 Revalidatie Vijf periodes Eerste periode Tweede periode Derde periode Vierde periode Vijfde periode Vragen Notities
Nadere informatieArtrose in de hand en pols (N)iets aan te doen?
Artrose in de hand en pols (N)iets aan te doen? Johan Vehof Plastisch chirurg / handchirurg FESSH 23 okt 2013 Inhoud Anatomie hand pols skelet Gewrichtsklachten Artrose vs Rheumatoide artritis Welke gewrichten?
Nadere informatieRevalidatie en Therapie. Oefenprogramma Buigpeesletsel
Revalidatie en Therapie Oefenprogramma Buigpeesletsel Inhoudsopgave Oefenprogramma buigpeesletsel...4 Wel of geen spalktherapie....5 De oefeningen...6 Heeft u nog vragen?... 17 3 Oefenprogramma buigpeesletsel
Nadere informatieOedeemtherapie. Manuele lymfedrainage methode Vodder. Afdeling Fysiotherapie
00 Oedeemtherapie Manuele lymfedrainage methode Vodder Afdeling Fysiotherapie 1 Het lymfestelsel Het lymfestelsel bestaat uit lymfevaten, lymfeklieren en lymfeklierweefsel dat zich in verschillende organen
Nadere informatiePosterolaterale hoek letsels
Posterolaterale hoek letsels Dr. Peter Van Eygen 04-11-2014 CAMPUS HENRI SERRUYS Inleiding Vaak niet herkend J. Hughston: You may not have seen posterolateral corner injuries, I can assure you that they
Nadere informatieHandtherapeutische behandelrichtlijn van de reumatische duim UNIVERSITAIR MEDISCH CENTRUM GRONINGEN
Handtherapeutische behandelrichtlijn van de reumatische duim UNIVERSITAIR MEDISCH CENTRUM GRONINGEN Verwijzers: Conservatief: functionele- en spalktherapie Operatief: zie protocol artrodese of UCL-lesie
Nadere informatieDe bedrijfs- verzekerings arts en de HAGA Handen Kliniek
De bedrijfs- verzekerings arts en de HAGA Handen Kliniek A.R.Koch, plastisch en handchirurg Haga Ziekenhuis, Den Haag In samenwerking met Monica Kop, revalidatie arts Berber Weitenberg, hand therapeute
Nadere informatieWaarom deze brochure? Deze brochure geeft informatie over de revalidatie in het Gemini Ziekenhuis na een buigpeesletsel.
Buigpeesletsel Waarom deze brochure? Deze brochure geeft informatie over de revalidatie in het Gemini Ziekenhuis na een buigpeesletsel. U kunt hierin terugvinden: - wat u wel mag doen - wat u niet mag
Nadere informatieHoe krijgt u lymfoedeem? Welke vormen van lymfoedeem zijn er?
Lymfoedeem Wat is lymfoedeem? Lymfoedeem is een ophoping van lymfevocht. Dit kan ontstaan in bijvoorbeeld een arm of been. De arm of het been kan daardoor dik worden. Lymfevocht stroomt door de lymfevaten.
Nadere informatieFysiotherapie. Lymfe- en oedeembehandeling
Fysiotherapie Lymfe- en oedeembehandeling 1 Wat is oedeem? Oedeem is een vochtophoping in een deel van het lichaam. Dit uit zich door toename van de omvang, een vermoeid en zwaar gevoel, tintelingen, pijn,
Nadere informatiePIParthroplastiek. Nabehandeling van een gewrichtsprothese van de vingers. Locatie Hoorn/Enkhuizen
PIParthroplastiek Nabehandeling van een gewrichtsprothese van de vingers Locatie Hoorn/Enkhuizen Revalidatie 2 Deze folder geeft informatie over de revalidatie na een gewrichtsprothese. Na het plaatsen
Nadere informatieRevalidatie na operatie aan de buigpezen van de vinger
FYSIOTHERAPIE Revalidatie na operatie aan de buigpezen van de vinger BEHANDELING Revalidatie na operatie aan de buigpezen van de vinger U hebt een operatie aan de buigpezen van uw vinger ondergaan. Voor
Nadere informatieEnkeltrauma. Onderzoek en behandeling na een inversietrauma. (door de enkel zwikken)
Enkeltrauma Onderzoek en behandeling na een inversietrauma. (door de enkel zwikken) Groningen Sport Revalidatie (sport) fysiotherapie praktijk locatie Alfa - Kardingerweg 48 9735 AH Groningen locatie Hanze
Nadere informatieHandchirurgische technieken
Handchirurgische technieken bij patiënten met spastische CP Johan Vehof Plastisch chirurg, European board certified handchirurg Vrijdag 6 oktober 2017 Inventarisatie Stap 1: Inventarisatie Stap 2: Doel
Nadere informatieNabehandeling strekpeesletsel van de vinger(s) volgens Norwich
Nabehandeling strekpeesletsel van de vinger(s) volgens Norwich Locatie Hoorn/Enkhuizen Revalidatie 2 Deze folder geeft informatie over de revalidatie na een strekpeesletsel van de vinger(s) Na een strekpeesletsel
Nadere informatieVinger arthrosis. Apeldoorn. Online afspraak? Wat is arthrose? Hoe behandelen we arthrose van het PIP-gewricht? maken / wijzigen
Apeldoorn Zutphen Professionals Leren Over Gelre Zoeken Apeldoorn Home / Apeldoorn / Zorgaanbod / Onderzoek & Behandeling / Vinger arthrosis Vinger arthrosis De hand bestaat uit vele verschillende botjes,
Nadere informatieOrthopedie. Polsprothese
Orthopedie Polsprothese Inleiding Binnenkort wordt u geopereerd aan uw pols. Er wordt een polsprothese geplaatst. In deze folder vindt u informatie over de pols, de aanleiding voor de operatie, de operatie,
Nadere informatieRevalidatie na operatie Dupuytren
Revalidatie na operatie Dupuytren Inhoudsopgave Inleiding... 2 1. Wat is Dupuytren?... 3 2. Operatie en prikbehandeling... 4 2.1. Operatie... 4 2.2. Prikbehandeling... 4 3. Revalideren... 5 3.1. Behandelinformatie...
Nadere informatieBehandeling Boutonnièredeformiteit
Behandeling Boutonnièredeformiteit Wat is een Boutonnière deformiteit? Een Boutonnière-deformiteit ontstaat na een letsel van de pees die het middelste vingerkootje strekt. Dit stukje van de pees wordt
Nadere informatieDe polsfractuur. Fysiotherapie. Beter voor elkaar
De polsfractuur Fysiotherapie Beter voor elkaar 2 Wat is een polsfractuur? Bij een polsfractuur, of wel een gebroken pols, is er een breuk van het spaakbeen of de ellepijp. Een spaakbeen breuk wordt ook
Nadere informatieRichtlijnen nabehandeling proximale rij carpectomie
Richtlijnen nabehandeling proximale rij carpectomie Auteur: Evaluatoren: Stefanie Janse H.P. van Not (plastisch chirurg) T. Schreuders (PT, PhD, fysio-/handtherapeut CHT-NL) Geldig verklaard d.d.: 1 februari
Nadere informatieNascholing Traumachirurgie 2015 Workshop Onderzoek van de pols en hand. Donderdag 22 januari 2015
Nascholing Traumachirurgie 2015 Workshop Onderzoek van de pols en hand Donderdag 22 januari 2015 Introductie Onderzoek van pols en hand Inspectie Bewegingsonderzoek Palpatie Neurologisch onderzoek Specifieke
Nadere informatieReumatoïde artritis van de hand
Reumatoïde artritis van de hand Reumatoïde artritis van de hand Wat is artritis? Letterlijk betekent artritis 'ontstoken gewricht'. Normaal gesproken bestaat een gewricht uit twee gladde, met kraakbeen
Nadere informatie** Flexie van de pols wordt ook wel palmairflexie genoemd, extensie van de pols wordt ook dorsaal flexie of dorsaal extensie genoemd.
Checklist LO: Onderzoek van de pols en hand Algemene instructies Stelt u zich voor aan patiënt. Vertel welk onderzoek u gaat verrichten en instrueer de proefpersoon in begrijpelijk Nederlands. Zorg ervoor
Nadere informatieAfdeling Handchirurgie
Europees erkend Hand Trauma Centrum Medisch Protocol Proximale phalanx schacht fracturen v.2-07/2013 Fracturen van de proximale phalangen van de hand komen veel voor. Deze fracturen zijn berucht om hun
Nadere informatieRichtlijnen nabehandeling na tenolyse
Auteur: Evaluatoren: T. Schreuders (FT, PhD, fysio-/handtherapeut CHT-NL) H.P. van Not (plastisch chirurg) Stefanie Janse (fysio-/handtherapeut CHT-NL) Geldig verklaard d.d.: 1 mei 2015 Geldig tot d.d.
Nadere informatievolgens reversed Kleinert
Nabehandeling van strekpeesletsel van de duim volgens reversed Kleinert Revalidatie Locatie Hoorn/Enkhuizen Deze folder geeft informatie over de revalidatie na een strekpeesletsel van de duim Na een strekpeesletsel
Nadere informatieRevalidatie MCP en PIP
Revalidatie MCP en PIP De stijve hand Isabel Dooms De stijve hand: Een uitdaging De stijve hand: Een uitdaging 1. Risicofactoren: - Hoe meer getraumatiseerd weefsel, hoe groter de stijfheid - Ernst van
Nadere informatieBLESSURE-ABC EN OEFENVORMEN
BLESSURE-ABC EN OEFENVORMEN TJITTE KAMMINGA fysiotherapeut/manueel therapeut docent fysiotherapie HS-Leiden blessurehersteltrainer Haagatletiek auteur: Hardlopen zonder blessures BLESSURE-ABC EN OEFENVORMEN
Nadere informatieOperatie bij Trigger finger/thumb. Tendovaginitus stenosans
Operatie bij Trigger finger/thumb Tendovaginitus stenosans Inhoud Inleiding 3 Trigger finger / trigger thumb 3 Klachten 3 De operatie 3 Na operatie 4 De wond 4 Fysiotherapie 4 Het ontslag 4 Leefregels
Nadere informatieHaperende vinger (trigger finger) Behandeling door de plastisch chirurg
Haperende vinger (trigger finger) Behandeling door de plastisch chirurg Inleiding De plastisch chirurg heeft met u besproken dat u behandeld wordt aan uw haperende vinger, ook wel trigger finger genoemd.
Nadere informatieNabehandeling buigpeesletsel van de duim
Nabehandeling buigpeesletsel van de duim volgens Kleinert Revalidatie Locatie Hoorn/Enkhuizen Deze folder geeft informatie over de revalidatie na een buigpeesletsel van de duim Na een buigpeesletsel wordt
Nadere informatieContractuur van Dupuytren
Contractuur van Dupuytren gahandenpolscentrum.nl Contractuur van Dupuytren Wat is een contractuur van Dupuytren? De contractuur van Dupuytren is een abnormale verdikking van de fascia palmaris (het bindweefsel
Nadere informatieRKZ Afdeling Handchirurgie. LCTH artrodese. na de operatie.
RKZ Afdeling Handchirurgie LCTH artrodese na de operatie T: 0251-265355 plstsec@rkz.nl www.afdelinghandchirurgie.nl LCTH ('four corner') artrodese U bent geopereerd aan uw pols. Bij de operatie is een
Nadere informatieBehandeling van osteoporotische polsfracturen
Behandeling van osteoporotische polsfracturen Fragility Fracture Care Gerald Kraan Orthopedisch Chirurg Lindenhof 2014 Definitie Osteoporose systemische aandoening skelet lage botmassa toegenomen risico
Nadere informatieZIEKTE VAN DUPUYTREN BEHANDELING DOOR DOKTER LOMMEN FRANCISCUS VLIETLAND
ZIEKTE VAN DUPUYTREN BEHANDELING DOOR DOKTER LOMMEN FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Bij de ziekte van Dupuytren (ook wel Morbus Dupuytren genoemd) is er sprake van een goedaardige woekering van zogenaamde
Nadere informatieDe hand en pols Sport en peesletsels Gertjan Schmitz
De hand en pols Sport en peesletsels 02.06.2018 Gertjan Schmitz Inhoud Voetbal Volleybal/korfbal/basketbal Wielrennen en mountainbiken Tennis en badminton Golf Skiën Boxen 2 Voetbal Letsels ontstaan door
Nadere informatieRKZ Afdeling Handchirurgie. Malletfinger. informatie voor patiënten.
RKZ Afdeling Handchirurgie Malletfinger informatie voor patiënten T: 0251-265355 plstsec@rkz.nl www.afdelinghandchirurgie.nl Informatiefolder De informatie in deze folder is een aanvulling op het consult
Nadere informatieZiekte van Dupuytren 16/02/2013. Wat is de ziekte van Dupuytren. Wat is de ziekte van Dupuytren. Wat is de ziekte van Dupuytren.
16/02/ Geschiedenis Ziekte van Dupuytren De ziekte werd voor de eerste keer beschreven in 1832 door Guillaume Dupuytren Frans chirurg Was de eerste die specifieerde waar de streng, die de ziekte veroorzaakt,
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/42617 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Duijnisveld, B.J. Title: Muscle and joint sequelae in brachial plexus injury Issue
Nadere informatieEen 68-jarige vrouw meldt zich met een recidief van hevige, rechtszijdige kniepijn
15 2 Een 68-jarige vrouw meldt zich met een recidief van hevige, rechtszijdige kniepijn Koos van Nugteren Samenvatting De knie-endoprothese wordt vrijwel altijd geïmplanteerd bij personen met ernstige
Nadere informatieZorgSaam Ziekenhuis ZorgSaam Ziekenhuis ZorgSaam Ziekenhuis frozen shoulder
frozen shoulder 1 Inleiding De term frozen shoulder werd voor het eerst beschreven door de Amerikaanse chirurg Ernest Codman in 1934. De aandoening wordt zeer frequent beschreven in de medische literatuur
Nadere informatieIncidentie en prognostische factoren van postoperatieve frozen shoulder na schouderoperaties. Rinco Koorevaar
Incidentie en prognostische factoren van postoperatieve frozen shoulder na schouderoperaties Rinco Koorevaar Doel van schouderoperaties: afname pijn toename functie goede stabiliteit geen complicaties
Nadere informatieCervicogene hoofdpijn
Cervicogene hoofdpijn Van alle hoofdpijnvormen bestaat 15 tot 20 % uit cervicogene hoofdpijn. Het komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Klachtenbeeld: De Noorse neuroloog Dr. Ottar Sjaastad gebruikte
Nadere informatieUNIVERSITAIR MEDISCH CENTRUM GRONINGEN
Handtherapeutische behandelrichtlijn na flexorpeesletsel zone 5 UNIVERSITAIR MEDISCH CENTRUM GRONINGEN Verwijzers: Preoperatief: gipsspalk Postoperatief: gipsspalk met vingers en pols in flexie handtherapie
Nadere informatieHANDTHERAPIE KUNST EN KUNDE
HANDTHERAPIE KUNST EN KUNDE T.J. Wassink, handtherapeut, Isala Klinieken, Zwolle Take home message Handtherapie daagt de patiënt met een handletsel uit om binnen de kaders van het natuurlijk herstelproces
Nadere informatieMaatschap Orthopedie Zaans Medisch Centrum
mini symposium voor verwijzers Maatschap Orthopedie Zaans Medisch Centrum Miguel Sewnath Even voorstellen Miguel Sewnath 5 jaar orthopedisch chirurg Opleiding OLVG/ UMCU Fellowship Trauma Engeland Vlietland
Nadere informatieNabehandeling buigpeesletsel van de vinger(s)
Nabehandeling buigpeesletsel van de vinger(s) Revalidatie Locatie Hoorn/Enkhuizen Nabehandeling buigpeesletsel van de vinger(s) Deze folder geeft informatie over de revalidatie na een buigpeesletsel van
Nadere informatieLymfoedeem Radboud universitair medisch centrum
Lymfoedeem Uw arts heeft lymfoedeem bij u geconstateerd. In deze folder zal worden uitgelegd wat lymfoedeem is, hoe het kan worden behandeld en wat u zelf kunt doen om er voor te zorgen dat u zo min mogelijk
Nadere informatiePOLS- EN VINGEROEFENINGEN NA VERWIJDERING VAN GIPS
POLS- EN VINGEROEFENINGEN NA VERWIJDERING VAN GIPS Inleiding Nadat uw gips is verwijderd, mag u van uw behandelend arts uw pols en/of vingers weer bewegen. De gewrichten van de pols en vingers kunnen nog
Nadere informatieDe ziekte van Dupuytren
RKZ Afdeling Handchirurgie De ziekte van Dupuytren informatie voor patiënten T: 0251-265355 plstsec@rkz.nl www.afdelinghandchirurgie.nl Informatiefolder De informatie in deze folder is een aanvulling op
Nadere informatierï=ü~åç=çñ=éçäë Úáå=ÜÉí=ÖáéëÛ
rï=ü~åç=çñ=éçäë Úáå=ÜÉí=ÖáéëÛ dáéë=çñ=ëé~äâ Uw hand of pols zit in een gipsverband of in een spalk. In deze folder staat wat u wel en niet mag doen. Het is belangrijk dat u deze adviezen goed opvolgt.
Nadere informatieRekoefeningen voor de Gehandicapte schutter
Rekoefeningen voor de Gehandicapte schutter Rekken is een essentieel onderdeel van een evenwichtig trainingsprogramma. Het dagelijks uitvoeren van rekoefeningen kan de flexibiliteit en gezonde gewrichten
Nadere informatieLuxaties van schouder elleboog en vingers. Compagnonscursus 2012
Luxaties van schouder elleboog en vingers Compagnonscursus 2012 De schouder - Epidemiologie Meest gedisloceerde gewricht: NL 2000/jaar op SEH 45% van alle luxaties betreffen schouder 44% in de leeftijdsgroep
Nadere informatieTrapeziectomie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Trapeziectomie In overleg met uw arts heeft u besloten dat u binnenkort een trapeziectomie ondergaat, een operatie aan het basisgewricht van uw duim. In deze folder leest u meer hierover. Neem altijd uw
Nadere informatieEIP naar EPL transpositie
RKZ Hand en Pols Ziekenhuis EIP naar EPL transpositie informatie voor patiënten T: 0251-265355 plstsec@rkz.nl www.afdelinghandchirurgie.nl Informatiefolder De informatie in deze folder is een aanvulling
Nadere informatieEen 40 jarige man met hevige pijn ter hoogte van het distale deel van de bovenarm bij een worp tijdens honkbal
3 Een 40 jarige man met hevige pijn ter hoogte van het distale deel van de bovenarm bij een worp tijdens honkbal Dos Winkel Introductie Sporten waarbij men met maximale kracht een bal moet werpen of slaan,
Nadere informatieCuff hechten kleine en grote scheur
Cuff hechten kleine en grote scheur Schouder Fysiotherapie Locatie Hoorn/Enkhuizen Inleiding Binnenkort wordt u geopereerd aan de schouder. Hierbij zal een scheur in de rotatoren cuff (= geheel van 4 schouderpezen)
Nadere informatieRevalidatie schema na kraakbeenbehandeling van zowel het femur als het patellofemorale gewricht
Revalidatie schema na kraakbeenbehandeling van zowel het femur als het patellofemorale gewricht Locatie: Grootte: Belaste hoek*: *het traject waarin het geopereerde gebied belast wordt. Let op: dit schema
Nadere informatieTrapeziectomie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Trapeziectomie In overleg met uw arts heeft u besloten dat u binnenkort een trapeziectomie ondergaat, een operatie aan het basisgewricht van uw duim. In deze folder leest u meer hierover. Neem altijd uw
Nadere informatieSport-Fysiotherapie R. de Vries en Medische Trainings Therapie
Sport-Fysiotherapie R. de Vries en Medische Trainings Therapie Kerkweg 45a 4102 KR Zijderveld Telefoon 0345-642618 Fax 0345-641004 E-mail vriesfysio@planet.nl Internet www.fysiodevries.nl/ Frozen shoulder
Nadere informatieOrthopedie. Cuff repair
Orthopedie Cuff repair Inleiding Binnenkort wordt u geopereerd aan uw schouder: de afgescheurde pees in uw schouder wordt hersteld. In deze folder vindt u informatie over het schoudergewricht, de aanleiding
Nadere informatieIntermitterende Pneumatische Compressie
Intermitterende Pneumatische Compressie Intermitterende Pneumatische Compressie De toepassing van Intermitterende Pneumatische Compressie (IPC) is een essentieel onderdeel van de moderne behandeling van
Nadere informatie