Wat draagt bij aan bereiken en effectief helpen van (migranten)jeugd/gezinnen?

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Wat draagt bij aan bereiken en effectief helpen van (migranten)jeugd/gezinnen?"

Stijn van der Ven
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Wat draagt bij aan bereiken en effectief helpen van (migranten)jeugd/gezinnen? Resultaten van onderzoek naar werkzame factoren in de jeugdhulp Huub Pijnenburg(lector Werkzame Factoren in de Zorg voor Jeugd) Van Maria naar het SCP De Bot,S. (2013). Terecht in de jeugdzorg: Voorspellers van kind-en opvoedproblematiek en jeugdzorggebruik. Den Haag: SCP. Bucx, F., en de Roos, S. (red.) (2015). Opvoeden in niet westerse migrantengezinnen. Den Haag: SCP 1

Zorg voor Jeugd) Van Maria naar het SCP De Bot,S. (2013).

2 Migrantengezinnen: kengetallen 1:7 NL ouders niet-westerse achtergrond (zelf of ouder(s) daar geboren) Groepen: Turks->Marokkaans->Surinaams->Antilliaans-Nederlands het migrantengezin bestaat niet; duidelijke verschillen gemengde ouderparen (T-NL<10%; Sur-NL.=40%; Ant.-NL=60%) SES/leefomstandigheden beduidend ongunstiger (toenemend) schoolprestaties/geloof belangrijk geacht; autonomie minder ouders onzeke overr: relig. opvoeding, opl./werk neg. klimaat, radicalisering reacties op problemen: onwetend/afkeurend/berustend/vergoelijkend vooral tieners: relatief veel problemen (< gezondheid, > boos/opstandig, < schoolprestaties, > schooluitval, > crimineel gedrag) migrantengezinnen rapporteren minder kind-/opvoedproblemen relatief meer gedwongen kader (justitiële) jeugdzorg Maar veel minder gebruik van vrijwillige (1 e /2 e lijns) jeugdhulp/-ggz wantrouwen hulpverlening; hulp eigen kring - m.n. (schoon)ouders NB: tekort aan representatief grootschalig onderzoek bron: De Bot (red.), 2013; Bucx& Roos(red.) (2015), Van Rooijen-Mutsaers& Ince(2013). Gebruik beschikbare kennis(bijv. themasite NJi Bron: 2

-NL=60%) SES/leefomstandigheden beduidend ongunstiger (toenemend) schoolprestaties/geloof belangrijk geacht; autonomie minder ouders onzeke overr: relig. opvoeding, opl./werk neg.

3 bron pdf: Terzake Kristel Logghe, landelijk projectleider (Ede-Gouda-Nijmegen-Rotterdam) Erica Faber, initiator Min. SZW/Directie I&S 3

4 Hulpverleners die je bijblijven Zij/hij luistert Oordeelt niet Is duidelijk Kijkt of ik alles begrijp Begrijpt waar ik vandaan kom Praat niet tegen, maar open met mij Is bereikbaar en betrouwbaar Stemt af wat we doen (dramt niet!) Geeft duidelijke grenzen aan Geeft mij (zelf)vertrouwen, en hoop Houdt rekening met mij enpusht me soms Houdt me een spiegel voor (maar niet te veel) Heeft gevoel voor humor (en bakt lekkere omeletten) Bron: voormalige jeugdhulpcliënten (Pijnenburg, pers. comm.) 4

) Geeft duidelijke grenzen aan Geeft mij (zelf)vertrouwen, en hoop Houdt rekening met mij enpusht me soms Houdt me een

5 Effectiviteit: adventkalender van sleutelfactoren: (EIF-project richt zich op meerdere vakjes) Integratief Werkzame Factoren-model voor de Jeugdsector Kennis & Kwaliteit Invloedsfeer jeugdige / opvoeder & professional Praktijk & Beleid MACRONIVEAU MESONIVEAU MICRONIVEAU gezamenlijk doel / plan ALLIANTIE persoonlijk / emotioneel MICRONIVEAU MESONIVEAU MACRONIVEAU Kennisbestand : emp. onderbouwde interventies, generieke componenten, alg. werkzame factoren OPVOEDER / JEUGDIGE persoonlijke kenmerken/kracht soc. positie/ maatsch. relaties hoop / verwachting / motivatie Educatie, gezondheidzorg en andere (in)formele steunbronnen in sociale systeem jeugdige/opvoeder Richtlijnen Databanken Kwaliteitsbeleid Professionalisering Implementatie/benutting Resultaatmeting ROUTINEMATIGE PROCES- EN RESULTAATMONITORING VERANDERINGSTHEORIE JEUGDIGE/OPVOEDER Dienstverlenende organisatie(s) Pedag. Visie / Normen Beleid / Stelsel HULPVERLENER Houding / expertise verwachting / allegiance persoonlijke kenmerken INTERACTIE Sectorimago Feedback / Intervisie Professionele organen Registratie / Toetsing Empiricaly Supported Practice Practice Supported Evidence RESULTAAT Samenwerking organisaties (hulp, onderwijs, welzijn ea) (Post-)initiële Opleidingen Bron: Pijnenburg, 2010, Barnhoorn e.a., 2013, Pijnenburg, 2015 NB volgende 2 dia s toegevoegd aan handout: korte aanduiding van sleutelfactoren EIF-project i.r.t. (roze) velden IWF-model op 3 niveaus 5

onderbouwde interventies, generieke componenten, alg. werkzame factoren OPVOEDER / JEUGDIGE persoonlijke kenmerken/kracht soc. positie/ maatsch.

6 EIF-project en de roze IWF-factoren (1/2) Microniveau - sleutelfactoren: a) Hulpverlener-kenmerken/- houding/-deskundigheid aansluiten bij gezin, niet oordelende, open houding (klinkt simpel, maar ) taalafstemming; helder communiceren (én check op begrijpen) hoop bieden/positieve verwachtingen overbrengen achter gekozen aanpak/werkwijze staan ( allegiance ) voorwaarde voor effectiviteit net als: expertise (methodisch-grondig; cultureel-basaal) en concreet voordoen/-leven b) Interventies/programma s: Veranderaanpak zónder intake/label/oordeel Aanpassen bestaande interventies te overwegen als acceptatie-booster Steun voor focus op eigen kracht, ontwikkelen copingvaardigheden, korte trajecten Naast korte interventie zo nodig warme overdracht en overbruggingszorg Steun voor zin van besef van eigen culturele bril Weinig steun voor notie dat cultuursensitieve elementen effect aanpak versterken Besef: er zijn praktische belemmeringen(bijv. relatief vaker onregelmatige werktijden) PM: achteroverleun-reflex sommige hulpverleners bij inzet deskundige/trainer erken je je eigen handelingsverlegenheid: wil je echt leren? EIF-project en de roze factoren (2/2) Mesoniveau: krijg je contact, dan geen wachttijd korte lijnen tussen partnerinstellingen; zo nodig warme overdracht vooral ook samenwerking jeugdhulp-onderwijs vormgeven uitvoerende organisatie omarmt visie en faciliteert adequaat; en geeft effectief vorm aan professionalisering belang van voortdurende feedback/evaluatie/intervisie voor effectiviteit Macroniveau: gemeente: visie sluit aan bij projectkader/faciliteert effectief biedt mogelijkheid tot experimenteren én evalueren en praktijkonderzoek naar vragen als: Wat zijn psychosociale en maatschappelijke effecten van deze innovatie? Hoe effectief implementeren en borgen (lastiger dan ontwikkelen aanpak)? Hoe effectieve kennistransfer naar sector/beroepsopleidingen realiseren? Wat maakt dat ene migrantengezin/jeugdige in risicovolle omstandigheden wel in de problemen komt, en andere niet (pleidooi SCP) 6

expertise (methodisch-grondig; cultureel-basaal) en concreet voordoen/-leven b) Interventies/programma s: Veranderaanpak zónder intake/label/oordeel Aanpassen bestaande interventies te overwegen als

7 Meer over algemeen werkzame factoren: H. Pijnenburg, (red.), i.s.m. J. Hermanns, T. van Yperen, G. Hutschemaekers, & A Van Montfoort (SWP) zoektermen: pdf barnhoorn 2013 Amsterdam: SWP (2010/2013) EIF-project moet door, maar hoe? (Meike!) 7

8 Food for thought? Samenwerken? Loop bij elkaar stage; beweeg allebei Loopt de zaak vast? Er op af (met een leeg hoofd)! Wat is je alarm-codewoord voor laat alles vallen: actie nu? Doe soms iets waar ander niet op rekent; verras! Dank voor uw aandacht HAN SOCIAAL Huub Pijnenburg Meike Heessels Introductiefilmpje lectoraat 8

Doe soms iets waar ander niet op rekent; verras!

Vergelijkbare documenten

HAN. Alliantie tussen cliënt en hulpverlener : daar moet en kun je iets mee! Rinie van Rijsingen & Jacqueline Theunissen

HAN. Alliantie tussen cliënt en hulpverlener : daar moet en kun je iets mee! Rinie van Rijsingen & Jacqueline Theunissen Introductiefilmpje lectoraat: http://www.youtube.com/watch?v=dq8cjwwgd6q Rinie van Rijsingen & Jacqueline Theunissen CC Wybren Grooteboer & Huub Pijnenburg Kennisdag HAN Sociaal 19 april 2013 HAN R E S