Jongeren en druggebruik Ouderavond JOMA 6 oktober Jan De Smet Team verslavingspreventie VAGGA Verslavingszorg

Transcriptie

1 Jongeren en druggebruik Ouderavond JOMA 6 oktober 2009 Jan De Smet Team verslavingspreventie VAGGA Verslavingszorg

2 INHOUD VAGGA Cijfers & motieven Druggebruik & risico Productinfo Signalen Aanpak Hulpverlening

3 VAGGA Afdeling Volwassenenzorg Afdeling Kinderen- en jeugdzorg Afdeling Categoriale zorg Forensische zorg Verslavingszorg

4 VAGGA verslavingszorg Hulpverleningsteams Volwassenenteam Jongerenteam Individueel Groep Gebruikers Omgeving Preventieteam

5 Waarom gebruiken jongeren? Identiteitsvorming, imago, er bij horen Om te genieten Past bij andere vormen van experimenteergedrag Probleemoplossend Trauma, relationeel, angsten, verveling Onderliggende psychiatrische problematiek

6 Cijfers VAD-leerlingenbevraging

7 Ooit-gebruik secundair onderwijs (schooljaar ) tabak alcohol med cannabis andere illegale drugs nooit ooit

8 Ooit-gebruik per graad (schooljaar ) e graad 2e graad 3e graad cannabis medicatie alcohol tabak andere illegale drugs

9 Waarom gebruiken jongeren illegale drugs? voor de kick uit nieuwsgierigheid onder druk van vrienden om zich goed te voelen om stoer te doen jaar jaar jaar

10 Waarom gebruiken jongeren GEEN illegale drugs? jaar jaar jaar bang verslaafd te worden niet willen meedoen aan die mode illegale drugs zijn gevaarlijk illegale drugs zijn te duur schrik voor ouders te sterke persoonlijkheid geen drugs nodig slecht voor de gezondheid

11 Vertrouwensfiguren 80 72,5 70 beste vriend(in) broer/zus 60 ouders druglijn grootouder/tantes/oooms/,,, 50 medeleerlingen vertrouwensleerkracht 40 38,6 35,9 favoriete leerkracht CLB huisarts 30 28,5 JAC klasleerkracht CGG 20 17,8 17,2 16,9 opvoed(st)er schoolarts 10 14,3 13,3 10,8 9,7 7,2 4,1 directie secretariaat studiemeester(es) 3,1 2,3 2,2 1,5 0,7 0 1

12 Cannabisgebruik secundair onderwijs: 6,5 % van Vlaamse leerlingen (17j tot 18 j) gebruikt regelmatig cannabis (vergelijk: 46,1% drinkt regelmatig alcohol) Dubbel zoveel jongens als meisjes Cannabisgebruik neemt toe met de leeftijd (2% van 12-14j tot 20%van 17-18j gebruikte laatste jaar) Trendsonderzoek VAD Uitgaan (uitgaanders) Cannabis is dé populairste illegale uitgaansdrug (38% waarvan 11% dagelijks)

13 Nieuwe trends Binge-drinken Polydruggebruik Prijzen Chemische drugs Grotere beschikbaarheid Minder taboe Internet-gamen-chatten-gsm-en- facebook

14 Druggebruik & risico

15 Druggebruik & Risico Elk middelengebruik verstoort het natuurlijk bio-chemisch evenwicht in het lichaam. Kwetsbaarheid van mensen is een complex verhaal.

16 Sangria aan de Costa del Sol 6 situaties Ken aan elke situatie een cijfer toe 1 = minst risicovol 6 = meest risicovol

17 Mens Middel - Milieu MILIEU MENS MENS Persoonlijkheid Leeftijd Sekse Waarden en normen Actuele gemoedsgesteldheid MIDDEL MIDDEL Wijze van gebruik Aanbod Hoeveelheid Werking en invloed MILIEU Gezin/vrienden/belangrijke derden Context van het gebruik Media Socio-economische factoren

18 (niet-) problematisch gebruik meerderheid bevolking minderheid bevolking niet-problematisch gebruik sociaal gebruik geïntegreerd gebruik problematisch gebruik situationeel(veiligheid /gezondheid) riskant occasioneel excessief gebruik chronisch gebruik proces naar afhankelijkheid (vooral gezondheid; impact op omgeving)

19 Productinformatie

20 Wat zijn drugs? legale en illegale middelen effect op gevoel gedrag waarneming bewustzijn

21 Soorten drugs Verdovende middelen Stimulerende middelen Psychedelische middelen combinatie

22 Wat u moet weten over drugs Geen expert Tabak Alcohol Cannabis Xtc Cocaïne Vluchtige snuifmiddelen

23 Tabak Stimulerend middel Nicotine als verslavend bestanddeel Hoe jonger hoe ongezonder LT versus KT effecten Verkoop aan -16j verboden

24

25 Alcohol Verdovend middel Zelfvertrouwen en overmoed Geheugen- en concentratieproblemen Bier, wijn va 16j Sterke drank va18j Alcopops

26

27 Cannabis Psychedelisch middel, versterkt aanwezige stemming Bij hogere dosis: stoornissen van het gemoed; asociaal gedrag Vermindering concentratie en geheugen (KT, LT) Reflexen vertragen (verkeer!) Demotivatie en verminderde vitaliteit (LT) Kan schizofrenie- en psychoseontwikkeling versnellen

28

29 XTC Stimulerend / psychedelisch Synthetisch MDMA Pillen of bollen Blijdschap, ontspanning, zorgeloosheid, toegenomen zelfvertrouwen en openheid Groter gevoel van verbondenheid en intimiteit Tolerantie Psychische afhankelijkheid

30

31 Cocaïne Stimulerend middel Sterkste stijger bij illegale drugs Welbevinden en energie Lichamelijk en mentaal belastend Hoog risico op geestelijke afhankelijkheid Duur

32

33 Vluchtige snuifmiddelen Verdovend/psychedelisch Synthetische stoffen, gassen of solventen Lichte roes Psychische en lichte fysieke afhankelijkheid Tolerantie

34

35 Signalen

36 Signalen Signalen zijn niet éénduidig 1 signaal zegt niet veel Het is belangrijk oog te hebben voor veranderingen!!onvolledigheid!

37 gebruik 3% hobby 8% eten/verzorging 11% Slapen 34% vrienden/gezin 11% Werk/school 33%

38 eten/verzorging 10% hobby 5% Slapen 40% gebruik 20% vrienden/gezin 10% werk/school 15%

39 eten/verzorging 9% gebruik6 gebruik5 5% 5% hobby 9% slapen 26% gebruik4 5% vrienden/gezin 9% gebruik3 5% werk/school 9% gebruik2 5% gebruik1 5% werk/school 8%

40 eten/verzorging 5% slapen 20% gebruik 75%

41 Signalen: studie, hobby Spijbelen, verzuim Verschil in geheugencapaciteit Sterk wisselende concentratie Gedaalde motivatie om iets (goed) te doen Sterk wisselende interesses en prestaties Opmerkelijk verschil in handigheid of praktische vaardigheid, ongevalletjes

42 Signalen: sociaal Verandering in het besteden van geld Veranderde activiteit Veranderd slaapgedrag Opvallende verandering in de vriendenkring relationele / seksuele problemen Onverklaarbare stemmingswisselingen of agressie Geheimhouding rond alles veel praten over drugs Vereenzaming en isolement

43 Signalen: uiterlijk Gebruik van parfum/wierook Veranderde kledijkeuze Opvallende bleekheid Vermoeidheid Gewichtsverlies Veranderde hygiëne Ogen Veranderd eetpatroon

44 Signalen: psychiatrisch Acute psychiatrische stoornissen Gedragsontsporing, hallucinaties, Verergering van vooraf bestaande psychiatrische problematiek (comorbiditeit) Depressie, angststoornis, persoonlijkheidsstoornis, gedragsstoornis,

45 Aanpak

46 Voorkomen is beter dan

47 De betekenis van communicatie Rolmodel Goede relatie Grenzen stellen

48 Rolmodel Kinderen observeren het gedrag van de ouders Wat is een goede ouder? (beschermen/loslaten) Ouders zijn altijd betrokken partij Dubbele moraal Druk en schaamtegevoelens: de appel valt niet ver van de boom Peers of leeftijdgenoten Voor jezelf zorgen

49 Een goede relatie Communicatie Luisteren, goed gesprek, ik-boodschappen Respect Aanspreken op gedrag (goed gedrag ook benoemen) Kind leren omgaan met groepsdruk, frustraties Verantwoordelijkheid bij jongere laten Interesse = Toezicht Onderhandelen Niet wachten tot er (grote) problemen zijn Blijf eerlijk Angst is een slechte raadgever

50 Grenzen stellen Noodzakelijk voor ontplooiing Wat niet mag is aantrekkelijk.. Duidelijkheid: wie/wat /wanneer Respect voor de regels van het huis Hoe dicht ligt de grens bij gevaarlijk gedrag? Consequent bij straffen Conflicten zijn normaal Storend gedrag meer controleerbaar dan druggebruik Fouten maken (beiden)

51 Communicatie Omgeving Bezorgdheid Er is een probleem Jongere Geen probleem Bezorgdheid Er is een probleem Inspanningen gericht op verandering Geen probleem Machteloos Verveeld Kwaadheid Kwaadheid

52 Wat doet de deur toe? Je kwaad maken. Bekritiseren van vriendenkring Telkens confronteren Alleen maar over drugs praten Doorvragen over school, vrienden en geld Op zoek gaan naar bewijzen Vragen stellen aan vrienden Derden betrekken Preken / Argumenteren Maatschappelijke waarden verdedigen Vergelijken met anderen Naar de hulpverlening sturen

53 Een goede relatie Omgeving Bezorgdheid Er is een probleem jongere Geen probleem Bezorgdheid Er is een probleem Invloed Inspanningen gericht op contact Geen probleem Openheid Bezorgdheid neemt af Bezorgdheid neemt toe

54 Wat zet de deur op een kier? Luisteren naar je kind, interesse voor leefwereld Oog hebben voor wat wél goed loopt Op het juiste moment waardering uiten Duidelijk aangeven dat je op de hoogte bent van het gebruik Bereidheid tonen om over problemen te praten Niet doorgaan op conflict bij crisis Verantwoordelijkheid laten Je eigen mening, gevoel vertolken / eigen stijl bewaren Helpen bij hun probleem

55 Met je kind praten over drugs Onderschat uw kind niet Niet onder invloed Ook genot van het middel bespreken Leer hen normen voor sociaal gebruik Concrete aanleidingen, functioneren Eigen ervaring Open houding, altijd eerlijk Geen horrorverhalen Timing Inhoud Locatie - Dosering

56 T.I.L.D.-schema Timing Inhoud Locatie Dosering Wanneer? Wat? Waar? Welke manier? Tijdstip Drugs Thuis,school, werk Wijze van aankondigen Week/weekend Drugprobleem Specifieke plaats Wijze van inleiden Dag Ander probleem Buiten/binnen Stijl Naar aanleiding van Ander thema Opstelling Gedoseerd Voorafgaand aan Positief terrein Formeel/ informeel Wie?

57 Besef dat.. Je invloed beperkt is Afstand nemen soms nodig kan zijn Je relatie met je kind beschadigd wordt door druggebruik De beste aanpak bestaat niet maar je kan leren van mekaar (ook praten met andere ouders) Isolement is geen oplossing Je maar steun kan geven als je zelf nog genoeg energie overhoudt

58 Urinetesting Vals positief Vals negatief Ik ken de resultaten, wat nu? Hoeveelheid? Regelmaat? Tijdstip?

59 Hulpverlening

60 Waar kan je terecht? Vagga-Categoriale zorg: Ketsstraat 17, 2018 Antwerpen 03/ vroeginterventie: JAC: Korte Niewstraat 26, 2000 Antwerpen 03/ Dagcentrum De Sleutel: Dambruggestraat 78, 2060 Antwerpen 03/ EPSI: Lange Beeldekensstraat 267, 2060 Antwerpen 03/

61 ? (opvoedingsondersteuning allerhande) (Vlaamse koepel Alcohol & drugs) tel (anonieme infolijn / website verbonden aan VAD) (Vlaamse hulpverleningsorganisatie) (Nederlandse koepel) (Preventiewerking Amsterdam) (VS zeer complete site rond zo goed als alle drugs)