Werken met gevaarlijke stoffen. Handige risicoanalysetool voor de leidinggevende.

Transcriptie

1 Werken met gevaarlijke stoffen. Handige risicoanalysetool voor de leidinggevende. Eindwerk Getuigschrift Preventieadviseur niv. 2 Prevent Academy, Leuven Lieve Monté Preventie en milieu, UZ Leuven

2 Centrale Sterilisatie Afdeling UZ Leuven, CSA 2

3 Centrale Sterilisatie Afdeling UZ Leuven, CSA Centrale transitzone in de vernieuwde Oka. Sortering van instrumenten die uit de Oka s komen. Specifieke reinigingen: videolaryngoscopen met Steranios 2%; saturatiemeters met Aniosyme DD1; flexibele endoscopen met de Wassenburg, Neodisher endo Sept PAC, Neodisher MediClean forte; Sorin Flex Therm met Puristeril

4 Uitgangspunten 1. Geurhinder, is er gezondheidsrisico? 2. Kunnen we aan de leidinggevende, die geen chemische background heeft, een tool voor risicoanalyse aanreiken? 4

5 Plan van aanpak Wetgeving. Literatuurstudie risicoanalysemethodes. Risicoanalyse met RECESS en Stoffenmanager. Onderzoek omgevingsfactoren, metingen, Conclusies. 5

6 Wetgeving KB chemische agentie Codex, Boek VI, title 1. Verplichting leidinggevende: inventaris; risicobeoordeling; preventiemaatregelen; maatregelen bij ongevallen of noodsituaties; informatie en opleiding van de WN. Niet alle leidinggevenden zijn onderlegd in Chemie. REACH 1907/2006. CLP 1272/

7 Literatuurstudie RA Literatuurstudie risocoanalysemethodes COSHH INRS Adhesia INRS Seirich RECESS Stoffenmanager 7

8 Vergelijking RECESS-Stoffenmanager Methode Voordelen Nadelen RECESS Snelle prioritering. Basisrisicobeoordeling. Vraagt geen specialistische basiskennis chemie. MS Excel. Gratis. Literatuurstudie RA Stoffenmanager Goede ondersteuning bij inventarisatie (vb. per afdeling,...). Kwantitatieve blootstellingsinschatting. Specifieke risicoanalyses: ademhaling, huid. MS Word en MS Excel. Gratis (gelimiteerde functionaliteit en gelimiteerd aantal producten). Geen kwantitatieve inschattingen. Geen specifieke risicoanalyses: ademhaling, huid. Complex om aan te leren. chemische ervaring en regelmatig gebruik is nodig om een goede interpretatie mogelijk te maken. 8

9 Inventaris Glutaaraldehyde Aniosyme Puristeril 340 (waterstofperoxide, azijnzuur, perazijnzuur) Waterstofperoxide Nedodisher endo Sept Pac Neodisher Mediclean forte Ethanol Diethylether Isopropanol 9

10 Observaties Lokaal < 100 m 3 ; sterke ventilatie, toegangscontrole. 70 WN, 24/7, variërende taken over de hele CSA. Opleiding: ong. 6 maanden, 1 maand voor deze taken. Initiëel samenwerken met ervaren WN. Werkfiches beschikbaar. 10

11 Observaties Handelingen én aanwezigheid WN computer gemonitord. Discipline en concentratie: handelingen, PBM s, Er zijn steeds leidinggevenden beschikbaar op de werkvloer. Gecontroleerde aankoopprocedure 11

12 RECESS Risicoanalyse E: Ernst van het gevaar Score H- en EUH-zinnen, zoals in het VIB (SDS) weergegeven 1 Geen H- of EUH-zinnen aanwezig zoals hieronder vermeld 3 H302, H312, H315, H319, H332, H335, EUH066 7 H301, H318, H336, H373, EUH H311, H331, EUH H314, H317, H334, H341, H361 (f) (d), H371, H372, EUH208 (deze risicozin krijgt de score 0 indien H317 in de SDS vermeld is) 40 H300, H304, H310, H330, H340, H350, H351, H360 (f) (d), H362, H370 Door optellen van de punten bekomen we een score voor de ernst van het gevaar, E. 12

13 RECESS P: Blootstellingskans Risicoanalyse Score Werkpostcondities Blootstellingskans 0,2 Gesloten installatie, blootstelling niet aantoonbaar (vb. chemische processen in leidingen of gesloten containers of isolator/handschoenkast) bijna onmogelijk 0,5 Aangepaste CBM en PBM denkbaar, maar weinig waarschijnlijk 1 Aangepaste CBM, geen PBM mogelijk 3 Aangepaste PBM, geen CBM mogelijk 6 Ongeschikte CBM en PBM waarschijnlijk, zeker mogelijk 10 Geen enkele CBM en PBM voorspelbaar 13

14 RECESS Risicoanalyse F: Blootstellingsfrequentie Score Blootstellingsfrequentie 0,5 1 x per jaar < 5 min. /week 1 1 x per maand 5-15 min. /week 1,5 1 x per maand 15 min. - 2 u /week 2 1 x per week 2-5 u /week 3 Maximum 2 uren per dag 5-10 u/week 6 Maximum 4 uren per dag u/week 10 Continu 8 uren per dag u/week 14

15 Risicoanalyse RECESS Beoordeling: R=E*P*F 15

16 Stoffenmanager Internet tool: stoffen en gegevens invoeren. Gratis tot 30 stoffen. Onbeperkt in de tijd. Risicobeoordeling inademing. Risicobeoordeling huid. Risicoanalyse Onderliggende db met kwantitatieve blootstellingsmetingen. 16

17 Stoffenmanager Risicoanalyse Online help en toelichting voorhanden. Componenten invoeren: CASnr data uit GESTIS Substance db via link: dampspanning, moleculair gewicht, Data uit SER via link: grenswaarden Definiëren van producten als samensteld uit de componenten. Toevoegen van SDS. Informatie over de handeling, plaats, beheersmaatregelen. 17

18 Stoffenmanager Taakconcentratie mg/m 3. Daggemiddelde concentratie mg/m 3. RCR taak. RCR dag. Risicoanalyse Er kunnen werkinstructiekaarten geproduceerd worden. Er kunnen rapporten geproduceerd worden in Word. 18

19 Risicoanalyse Stoffenmanager Cosanta B.V. 19

20 Stoffenmanager Risicoanalyse 20

21 RA glutaaraldehyde RECESS Instrumenten reinigen, ontsmetten E-Ernst van het gevaar: 28 P-Blootstellingskans: 0.5 (aangepaste CBM en PBM) F-Blootstellingsfrequentie: 3 (max. 2 u per dag) R=E*P*F=28*0.5*3= 42 zeer beperkt risico, aanvaardbaar 21

22 RA glutaaraldehyde RECESS 22

23 Stoffenmanager RA glutaaraldehyde 23

24 Stoffenmanager RA glutaaraldehyde 24

25 RA glutaaraldehyde RECESS: De genomen maatregelen doen het gevaar afdoende dalen. Stoffenmanager Stoffenmanager geeft een conservatiever resultaat en we besluiten metingen te gaan doen. 25

26 Risicoanalyse Vergelijking RECESS, Stoffenmanager VERGELIJKING RECESS Stoffenmanager Versies en kostprijs Gratis (Excel). Gratis Basisversie Betalende Premium versie. Opleiding Kort, kan op minder dan een uur uitgelegd zijn. Minimum 1 dag om te beginnen. Er worden trainingen aangeboden tegen betaling. Vereiste technische kennis chemie Weinig: gevarenzinnen, voorzorgszinnen, gevarenwoorden. Uitgebreidere kennis nodig. Grenswaarde, SER, GESTIS...? Frequentie van gebruik Blijft toegankelijk, men kan het vlug terug gebruiken. Minder toegankelijk: zowel de moeilijkheidsgraad van het gebruik als de beoordeling en interpretaties. Uniformiteit van de beoordelingen, representativiteit Onafhankelijk, rechtlijnig. Afhankelijk van interpretaties. Ervaring en herhaling/gewoonte nodig om die interpretaties representatief te maken. Tijd om het uit te voeren Betrouwbaarheid Kort, 15 minuten. Levert een prioriteitenlijst, kwalitatieve beoordeling. Minder conservatief, nog steeds realistisch. Meer tijd nodig. Benodigde tijd daalt naarmate er meer producten ingevoerd zijn. Levert een kwantitatieve beoordeling op basis van een uitgebreide db van metingen. Conservatief. Omgevingsfactoren Weinig in beschouwing genomen. Worden mee in rekening genomen. 26

27 Metingen Glutaaraldehyde: veilig. De resultaten de liggen onder de meetlimiet. Ook andere stoffen: veilig. 27

28 Conclusies Resultaten: veilig. Voorstellen te nemen maatregelen: Oogdouches; Spilkits; Metingen herhalen. PDCA. Risicoanalysemethode leidinggevende, responsabilisering. 28

29 RA Methode Basis is RECESS E: Ernst van het gevaar P: Blootstellingskans F: Blootstellingsfrequentie Verdunningen 29

30 RA Methode 30

31 RA Methode 31

32 Dank u! 32

33 GEVAARLIJKE STOFFEN SCOREN Vul de licht oranje zones in. Lees daarna de risicobeoordeling R af. Neem de gepaste maatregelen. Indien R>200, contacteer Preventie en Milieu Stof zeer beperkt risico - aanvaardbaar R 20 1 CASnr aandacht vereist 20 < R 70 2 Handeling maatregelen noodzakelijk 70 < R Datum SDS onmiddellijke maatregelen treffen 200 < R R= E Effecten-gevaar van het product H- en EUH-zinnen, zoals in het VIK* (SDS)* weergegeven Score Bij verdunning alleen nog de H-zinnen meenemen als de conc. > dan aangegeven in de tabel met de algemene ondergrenzen (zie sheet 'Verdunning') 1 Geen H- of EUH-zinnen aanwezig zoals hieronder vermeld 3 H302, H312, H315, H319, H332, H335, EUH066 7 H301, H318, H336, H373, EUH H311, H331, EUH071 activiteiten stoppen in de huidige condities R > Geef het aantal H-zinnen. Bij verdunning, zie volgend tabblad H314, H317, H334, H341, H361 (f) (d), H371, H372, EUH208 (deze risicozin krijgt de score 0 indien H317 in de SDS vermeld is) H300, H304, H310, H330, H340, H350, H351, H360 (f) (d), H362, H370 Door optellen van de punten bekomen we een score voor de ernst van het gevaar, E. E= 1 P Score Werkpostcondities Blootstellingskans 0,2 Blootstellingskans Gesloten installatie, blootstelling niet aantoonbaar (vb. chemische processen in leidingen of gesloten containers of isolator/handschoenkast) bijna onmogelijk Zet 'X' bij de juiste blootstellingsscore (*2) 0,5 Aangepaste CBM(*1) en PBM(*1) denkbaar, maar weinig waarschijnlijk 1 Aangepaste CBM, geen PBM mogelijk 3 Aangepaste PBM, geen CBM mogelijk 6 ongeschikte CBM en PBM waarschijnlijk, zeker mogelijk 10 Geen enkele CBM en PBM Voorspelbaar (*1) Voor informatie ivm CBM, PBM, check VIK of SDS rubr.7 en 8 P= F Score Blootstellingsfrequentie Blootstellingsfrequentie 0,5 1 x per jaar < 5 min. /week 1 1 x per maand 5-15 min. /week 1,5 1 x per maand 15 min. - 2 u /week 2 1 x per week 2-5 u /week 3 Maximum 2 uren per dag 5-10 u/week 6 Maximum 4 uren per dag u/week 10 Continu 8 uren per dag u/week F= Zet 'X' bij de juiste blootstellings frequentie (*1) Afkortingen: CBM: Collectieve Beschermingsmiddelen PBM: Persoonlijke Beschermingsmiddelen SDS: Safety Data Sheet VIK: Veiligheids Informatie kaart (*2) Na consultatie van rubrieken 7 en 8 van de SDS Scores 1/1

34 Stof 1 Naam CASnr Concentratie vóór verdunning Concentratie na verdunning H-zinnen SDS H-zinnen na verdunning Stof 2 Stof 3 Gevarenklasse H-zinnen Categorie Ondergrens vermelden product op label/sds Verdunning Ondergrens om de H-zin nog in rekening nemen voor bepaling E-waarde Overzicht Gevarenklassen Bij verdunning 10x: Bepaal voor elke oorspronkelijke H-zin: 1 Acute toxiciteit H300, H310, H330 H301, H311, H331 1, 2 en 3 0,1% H300-->H301, H310-->H311, H330-->H331 H301-->H302, H31-->H312, H331-->H332 H302, H312 en H332 vervallen H302, H312, H % Bij verdunning 10x: H-zin vervalt H % 1% Tussen 1% en 5%: H314-->H315 2 Huidcorrosie/-irritatie Huidcorrosie/-irritatie H % 10% H % 3% Tussen 1% en 3%: H318-->H319 3 Ernstig oogletsel/oogirritatie H % 10% 0,1% 4 Sensibilisatie van luchtwegen of huid H334 H317 Gas inhalatie 0,2% 1% Verdunning 1/3

35 Gevarenklasse H-zinnen Categorie Ondergrens vermelden product op label/sds Verdunning Ondergrens om de H-zin nog in rekening nemen voor bepaling E-waarde Overzicht Gevarenklassen H340 1A, 1B 0,10% 0,1% 5 Mutageniteit in geslachtscellen Mutageniteit in geslachtscellen H % 1% H350 1A, 1B 0,1% 0,1% 6 Kankerverwekkend H ,1% 1% H360 1A, 1B 0,10% 0,3% 7 Voortplantingstoxiciteit Voortplantingstoxiciteit H ,10% 0,3% Voortplantingstoxiciteit: aanvullende categorie voor effecten op of via lactatie H362 0,30% 0,3% Verdunning 2/3

36 Gevarenklasse H-zinnen Categorie Ondergrens vermelden product op label/sds Verdunning Ondergrens om de H-zin nog in rekening nemen voor bepaling E-waarde Overzicht Gevarenklassen H % 10%(wordt cat2 indien 1 10% = H272) 8 Specifieke doelorgaantoxiciteit bij éénmalige blootstelling H % 10% H335, H % 20% H % 10% 9 Specifieke doelorgaantoxiciteit bij herhaalde blootstelling H % 10% 10 Aspiratiegevaar H % 10% Verdunning 3/3