Gemeenteraad Vlieland Dorpsstraat AE VLIELAND. gezamenlijke omgevingsvisie voor de Waddeneilanden

Transcriptie

1 Postbus 10, 8899 ZN Vlieland Dorpsstraat 127, 8899 AE Vlieland telefoon wvvw.vlieland.nl IBAN: NL64 BNGH Bic code BNGHNL 2 G BTW identificatienummer N K.v.K Gemeenteraad Vlieland Dorpsstraat AE VLIELAND uw brief van ons kenmerk uw kenmerk inlichtingen bij Sheila Schreuder-Krook datum f 4 juli 2017 doorkiesnummer bijlage(n) 2 s.schreuder@vlieland.nl Onderwerp gezamenlijke omgevingsvisie voor de Waddeneilanden Aan de leden van de raad van de gemeente Vlieland, Op 30 mei jl. heeft het college van burgemeester en wethouders ingestemd met het opstellen van één gezamenlijke Omgevingsvisie voor de vijf Waddeneilanden. Inleiding Het dagelijks bestuur van GR De Waddeneilanden heeft op 16 maart 2017 besloten om de colleges en raden op de eilanden voor te stellen een gezamenlijke Omgevingsvisie voor de vijf Waddeneilanden op te gaan stellen. Met het voorstel is tevens ingestemd op de directieraadvergadering van 2 februari 2017 en het Portefeuillehoudersoverleg Fysieke leefomgeving van 23 februari Daarnaast zijn de raadsleden tijdens de Raads-tweedaagse op Schiermonnikoog op 9 en 10 maart 2017 geïnformeerd over de Omgevingswet en het instrument Omgevingsvisie. Daarbij is reeds gesproken over de mogelijkheden en wensen voor het opstellen van één gezamenlijke Omgevingsvisie. De reactie daarop was positief. Omgevingswet en trajecten verschillende Omgevingsvisies Naar verwachting zal de Omgevingswet halverwege het jaar 2019 in werking treden. Eén van de nieuwe instrumenten binnen de Omgevingswet is de Omgevingsvisie. De gemeenten worden dan verplicht om een Omgevingsvisie op te stellen. Het rijk, de provincies en diverse gemeenten zijn reeds gestart met het opstellen van een dergelijke visie. Onder andere voor de structuurvisie Waddenzee zijn we met Gebiedsagenda Wadden 2050 aan het voorbereiden op een Waddenparagraaf in de Nationale Omgevingsvisie. Ook nemen de Friese eilanden deel aan het traject De Friese Aanpak Omgevingsvisies. Hierin wordt binnen een aantal bovenregionale thema's/opgaven samen opgetrokken om te komen tot input voor de Omgevingsvisies van de provincie Fryslán, Friese gemeenten en het Wetterskip. De provincie Noord-Holland is tevens samen met de Noord-Hollandse gemeenten bezig met de procedure om te komen tot een provinciale Omgevingsvisie. In de bijlage 'Lopende trajecten Omgevingsvisies' is een overzicht opgenomen hoe deze trajecten zich tot elkaar verhouden. Wat is een Omgevingsvisie? De Omgevingsvisie is een strategische visie en moet in ieder geval bevatten: een beschrijving van de hoofdlijnen van de kwaliteit van de fysieke leefomgeving (wat is er en wat is de kwaliteit daarvan);

2 de hoofdlijnen van de voorgenomen ontwikkeling, het gebruik, het beheer, de bescherming en het behoud van het grondgebied (wat gebeurt er/gaat er gebeuren aan ontwikkelingen op en ter instandhouding van het grondgebied); en de hoofdzaken van het voor de fysieke leefomgeving te voeren integrale lange termijn beleid (wat zijn de na te streven doelen en op welke manier moeten/zullen worden die bereikt). De integrale omgevingsvisie vervangt alle deelvisies, zoals de structuurvisie, het verkeers- en vervoerplan, het waterplan, het milieubeleidsplan en ook beleidsplannen en visies op het gebied van natuur, gebruik van natuurlijke hulpbronnen, landbouw en cultureel erfgoed. Het zorgt voor samenhang en geeft aan wat het verantwoordelijke bestuursorgaan zelf doet en wat de verantwoordelijkheid van anderen is. Het opstellen van een gemeentelijke Omgevingsvisie wordt in de Omgevingswet verplicht gesteld. Een Omgevingsvisie is vormvrij. Een goede omgevingsvisie maakt duidelijk welke ruimtelijke ontwikkelingen gewenst en welke juist minder gewenst zijn in een gemeente, fungeert als afwegingskader tussen verschillende belangen en biedt initiatiefnemers inzicht in de mogelijkheden en onmogelijkheden voor ruimtelijke projecten. In de visie worden beleidsdoelen opgenomen en er kan worden aangegeven met welke instrumenten die beleidsdoelen zullen worden nagestreefd. Het kan daarbij gaan om financiele instrumenten, maar ook om juridische instrumenten zoals het omgevingsplan en het programma. In de visie kan bijvoorbeeld worden aangegeven dat een_programma nodig is om delen van het beleid uit te werken en om maatregelen te kunnen vastleggen waarmee bepaalde beleidsdoelen of omgevingswaarden moeten worden bereikt. Voorbeelden zijn: een programma mobiliteit of een programma recreatie. Afgezien van de vereisten uit de wet, is de visie vormvrij. Zo is niet bepaald hoe globaal of hoe gedetailleerd de visie moet zijn. In een kadernotitie zullen de verschillende opties worden benoemd en een voorstel worden gedaan voor de te maken keuze. Er kan bijvoorbeeld voor gekozen worden om de strategische Omgevingsvisie voor de Waddeneilanden op globaal niveau te maken. En de eigen eilander Omgevingsvisie op meer gedetailleerd niveau. Ook zal in de kadernotitie worden ingegaan op planhorizon, gebiedsbegrenzing, participatieniveau, etc. De gemeenteraad is het bevoegde orgaan om een Omgevingsvisie vast te stellen. De kadernotitie zal aan de raden worden voorgelegd ter behandeling en vaststelling. Gezamenlijke Omgevingsvisie en eigen eilander Omgevingsvisies In bijgevoegd schema "Verbeelding gezamenlijke en gemeentelijke Omgevingsvisies" wordt uitgelegd welke onderwerpen in de gezamenlijke Omgevingsvisie een plek kunnen krijgen, en welke onderwerpen juist specifiek in de eilander Omgevingsvisies thuishoren. De gezamenlijke Omgevingsvisie kan een globaler detailniveau krijgen en de eigen eilander Omgevingsvisies kunnen een kleiner detailniveau krijgen. Hoe dit precies vorm kan krijgen zal worden uitwerkt in een kadernotitie. Waarom een gezamenlijke omgevingsvisie voor de Waddeneilanden? Met een groep beleidsmedewerkers van de vijf Waddeneilanden is gesproken over de meerwaarde van een gezamenlijke Omgevingsvisie voor de vijf Waddeneilanden. Uit dat overleg zijn onderstaande punten benoemd: - Het past in de samenwerkingsgedachte We staan allemaal nog op hetzelfde punt, voor dezelfde opgave. We hoeven niet zelf het wiel uit te vinden. We hebben nog geen ervaring met het opstellen van een Omgevingsvisie, dan is het prettig om samen over zaken te kunnen praten. Kennisdelen, kennis opbouwen, sparren, brainstormen.

3 - Er is nog geen gezamenlijke strategische visie voor de Waddeneilanden We hebben binnen het Samenwerkingsverband nog geen gezamenlijke strategische visie opgesteld, waarin we onze toekomstdoelen en ambities hebben verwoord. Het hebben van een dergelijk document brengt lijn in de inhoudelijke beleidsmatige werkzaamheden waar we ons binnen de Samenwerking mee bezig houden. - Het sluit aan bij de eigen Omgevingsvisie van de gemeente Naast de gezamenlijke Omgevingsvisie kan elk eiland ook haar eigen Omgevingsvisie opstellen. Hierin kan op meer detailniveau worden ingezoomd op zaken die specifiek op een eiland spelen. En kunnen eigen eilander ambities, opgaven en ontwikkelingen worden opgenomen. - Het geeft duidelijkheid De Omgevingsvisie Waddeneilanden zal hèt document worden, waarin onze gezamenlijke integrale strategische visie voor de toekomst beschreven wordt. Dit document zal dé basis zijn voor alle ontwikkelingen in de fysieke leefomgeving. Hierop kunnen besluiten, reacties, zienswijzen worden gebaseerd. - Het is een belangnjk instrument van de Waddeneilanden richting hogere overheden en landelijke organisaties Met een Omgevingsvisie Waddeneilanden kunnen we een vuist maken als eenheid met één gezamenlijke visie naar andere partijen. We kunnen hiermee een krachtig signaal naar andere partijen afgeven, we hebben daarmee meer bestuurskracht. - Efficient, we hebben grotendeels dezelfde onderwerpen en thema's die ons raken. Door die gezamenlijk uit te werken, kunnen we die sterker neerzetten. - Uniformiteit. Door één visie neer te leggen in plaats van vijf verschillende stralen we uniformiteit, gezamenlijkheid uit en is een product van de goede samenwerking van de vijf Waddeneilanden. - Gezamenlijke bedreigingen en opgaven in beeld brengen en een gelijkluidende visie/standpunt over innemen. En daarvoor door een gezamenlijke Omgevingsvisie krachtig beleid neerzetten. - Het sluit aan bij andere processen rond de invoering van de Omgevingswet We kunnen nu meeliften met het proces van de Friese Aanpak Omgevingsvisies en het gezamenlijke proces in Noord-Holland. - De Omgevingsvisie is vormvrij, we kunnen het document zo maken dat er ruimte is voor zowel de gezamenlijke opgaven als eilandspecifieke opgaven. - De eigen identiteit van de eilanden wordt gewaarborgd Behoud identiteit eilanden is en blijft belangrijk. Hiervoor zal specifiek aandacht zijn in de Omgevingsvisie. Daarnaast krijgt dat ook z'n plek in de eigen eilander Omgevingsvisies. De Omgevingswet vraagt naast een verandering in het instrumenteel-juridische en digitaliseringsvraagstuk om een veranderkundige opgave. Die laatste bestaat uit vier elementen: - integraal werken (integrale visievorming vraagt om politiek-bestuurlijke veranderingen); - gebiedsgericht werken; - samenwerking in de regio met (bestuurlijke en maatschappelijke) partners; samenwerking lokaal met inwoners, ondernemers en organisaties. Door de Omgevingsvisie gezamenlijk met de vijf Waddeneilanden op te pakken, willen we vormgeven aan bovenstaande elementen. Aandachtspunten Aandachtspunten bij een gezamenlijke Omgevingsvisie zullen zijn: Behoud van ruimte voor eigen politieke inkleuring en standpunten per eiland; Ruimte voor eilandspecifieke zaken die afwijken van andere eilanden; Een complex proces waarbij iedereen goed betrokken en aangehaakt moet zijn;

4 - Het is een proces dat veel input vraagt van de eilanden, hiervoor moet onder de besturen en de medewerkers draagvlak zijn. Per eiland zal bijvoorbeeld een werkgroep Omgevingsvisie moeten worden ingesteld. Proces Globaal zullen de volgende stappen worden doorlopen: Startnotitie met kaders opstellen en laten vaststellen door gemeenteraden. Plan van aanpak. Hierin wordt uitgewerkt welke onderdelen door wie worden opgepakt, hoe en wanneer. Uitvoering onderdelen Plan van Aanpak: inventarisatie bestaand beleid, analyse, participatie, interactief proces. Opstellen visie. Terinzagelegging. Vaststelling door colleges B&W en gemeenteraden. Planning Globale planning voor het traject van de gezamenlijke Omgevingsvisie: 2017: Kadernotitie en plan van aanpak opstellen 2018: Inventarisatie, analyse, communicatie- en participatieplan, uitvoering participatie, concept Omgevingsvisie opstellen 2019: ontwerp Omgevingsvisie Waddeneilanden ter inzage leggen, vaststellen Omgevingsvisie Waddeneilanden. Namens burgemeester en wethouders, hoogachtengl, Mr. R.A. Lanting secretaris-directeur

5 Lopende trajecten Omgevingsvisies Rijk, provincies, Waddeneilanden Rij k Nationale Omgevingsvisie Opgaven Nationale Omgevingsvisie: merstukken/2017/02/17/lenm-nationaleomgevimagenda Waddenparagraaf in de Gebiedsagenda Wadden 2050 Nationale Omgevingsvisie Rijk en Regio Provincie Provinciale Omgevingsvisies < Aanpak provinciale Omgevingsvisie Noord-Holland Fryslán en Noord-Holland De Friese Aanpak Omgevingsvisies Gezamenlijk bovenregionale thema's oppakken (provincie, Wetterskip, Friese gemeenten) ( Samenwerking Gezamenlijke Omgevingsvisie De Waddeneilanden De Waddeneilanden Basisdeel, hoofdlijnen, globaal strategisch niveau, Waddenzeezaken Eilandoverstijgende zaken: Veiligheid Duurzaamheid Leefbaarheid, etc. v Eilandgemeenten Eigen gemeentelijke Omgevingsvisie Meer detallniveau Eilandspecifieke zaken: Voorzieningen Volkshuisvesting, etc..

6 111 Input Participatie met bevolking Bestuurders en medewerkers gemeenten Ondernemers, verenigingen, organisaties Externe overlegpartners en partijen Recent beleid Trends en ontwikkelingen... 1 Gezamenlijk basisdeel Omgevingsvisie Waddenelande Globale, strategische Omgevingsvisie op de toekomst van de Waddeneilanden gezamenlijk, daarbij gaat het bijvoorbeeld over thema's als: - Waddenzee zaken - klimaatverandering en kustveiligheid - duurzaamheid - leefbaarheid - bereikbaarheid - ecologie versus economie - recreatie en toerisme - (wereld)erfgoed -... etc Tussen de Omgevingsvisies vindt afstemming plaats. De Omgevingsvisies hebben invloed op elkaar. 5 Gemeentelijke Ot Per eiland een eigen meer gedetailleerde Omgevingsvisie met specifieke thema's die op de eilanden spelen, bijvoorbeeld: - eigen eilander ambities - ruimte bieden voor ontwikkelingen - gebiedsgericht beleid - ontwikkelingsplannen, zoals woningbouw, etc. - specifieke ontwikkelingen rond maatschappelijke voorzieningen, recreatiegebieden, etc.