Maatschappelijke meerwaarde jaarverslag 2009

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Maatschappelijke meerwaarde jaarverslag 2009"

Transcriptie

1 Maatschappelijke meerwaarde jaarverslag 2009

2 Inhoudsopgave Voorwoord College van Bestuur 3 Voorwoord Raad van Toezicht 5 Inleiding 1. Stichting Speciaal Onderwijs Noord- en Midden-Limburg 7 2. Organisatie 9 3. Onderwijskundig beleid Samenwerking Kwaliteitsbeleid Personeelsbeleid Huisvestingsbeleid ICT beleid Financieel beleid 27

3 Maatschappelijke meerwaarde jaarverslag 2009

4 Voorwoord College van Bestuur Dit is het jaarverslag van de Stichting Speciaal Onderwijs Noord- en Midden Limburg Een dynamisch, opbouwend, maar ook een oriënterend jaar waarin hard is gewerkt voor en in samenwerking met de klanten van de stichting: onze leerlingen en hun ouders/verzorgers. Dit jaarverslag laat u de resultaten zien. In 2009 startten we met het opstellen van een nieuw meerjaren beleidsplan. Onze missie en onze visie hebben we inmiddels vastgesteld en gedeeld met alle medewerkers. Bij zowel leerlingen, ouders, overheden (zoals het ministerie van Onderwijs), zorgpartners als collega-schoolbesturen is sprake van een veranderende vraag en opdracht. Dat is ons vertrekpunt bij het formuleren van het meerjaren strategisch beleidsdocument, dat in 2010 kan worden vastgesteld. Daarin krijgt een integraal aanbod aan leerlingen een prominente plek. Dat de stichting ook proactief durft te denken en te ontwikkelen blijkt uit onze inbreng in een aantal regionale projecten. De stichting heeft actief deelgenomen aan de verschillende veldinitiatieven voor passend onderwijs in Noord- en Midden- Limburg. Twee andere bijzondere projecten zijn de Talentencampus Venlo en de Droom van Venray, een innovatief onderwijsconcept. Beide zijn sublieme voorbeelden van passend onderwijs voor iedere leerling. Ook hebben we hard gewerkt aan de doorstroom van onze leerlingen richting vervolgopleiding, arbeid of (arbeidsmatige) dagbesteding. Een mooi voorbeeld is het project Sunny-Tom, dat jongeren de kans biedt om zich in een realistische werksituatie te bewijzen als volwaardige werknemers van een bedrijf. En in samenwerking met onder andere de Mutsaersstichting werken we aan een integraal aanbod van onderwijs en gewenste zorg (onder de noemer 1 kind = 1 plan ). In 2010 stellen we het meerjaren strategisch beleidsplan vast met daarin de speerpunten voor de komende jaren. Centraal daarin staat de verbetering van onze dienstverlening door middel van houding, kennis en kunde. Als stichting willen we de beschikbare expertise en menskracht maximaal inzetten voor kinderen en jongeren voor wie leren niet altijd vanzelfsprekend is. Naast de bouw van de Talentencampus Venlo, waarin Het Poortje, de SO-afdeling van de Vijverhofschool en het IDT en de Ambulante Dienst worden gehuisvest, is bij de Maaskei een flinke verbouwing en uitbreiding gepland. Ook wordt in 2010 het (huisvestings-) programma van eisen geformuleerd voor de leerlingen van 12 tot 20 jaar van de Velddijk en de Vijverhofschool, waar mogelijk ook leerlingen van andere scholen van de stichting een goede leerplek vinden. In 2010 hopen we dit af te ronden, waarna het realisatietraject kan worden gestart. Het college van bestuur kijkt met trots terug op de bereikte resultaten in Met nadruk bedanken wij alle medewerkers voor hun bijdrage, want zij zijn het die de resultaten hebben gerealiseerd. 2 SSO NML JAARVERSLAG 2009

5 Voorwoord Raad van Toezicht De raad van toezicht houdt zoals in de statuten bepaald toezicht op het beleid van het college van bestuur, op de gang van zaken binnen de stichting en de tot de stichting behorende scholen. Wij zijn de werkgever van het college van bestuur en kunnen het gevraagd en ongevraagd adviseren. Ons toezicht is met name gericht op de doelstelling en de maatschappelijke legitimatie van de stichting. Daarbij staan de volgende criteria centraal: realiseren van missie, visie en strategisch beleid van de stichting; bewaken van kwaliteit van onderwijsprocessen en -resultaten; bewaken van de continuïteit van de stichting, uitgedrukt in aantallen leerlingen, medewerkers en financiën; uitoefenen van goed werkgeverschap; nemen van maatschappelijke verantwoordelijkheid binnen de lokale en regionale omgeving; afleggen van verantwoording. In het kader van deze criteria hebben we in zes vergaderingen de volgende onderwerpen besproken: Meerjaren strategisch beleidsplan In het jaar 2009 is gestart met een herijking van de missie en visie van de stichting. Het college heeft de medewerkers betrokken bij het herijkingproces via een klankbordgroep en een expertgroep. De herijking komt voort uit de wens om de stichting sterker in de regio te positioneren en uit de nieuwe koers passend onderwijs, die het ministerie van Onderwijs in november 2009 kenbaar maakte. Deze koers benadrukt de noodzaak tot samenwerking en verbindingen tussen het speciaal onderwijs, regulier onderwijs, zorg- en andere ketenpartners, met name gezien de veranderende bekostigingsstructuur. Deze ontwikkelingen dwingen ons tot strategische keuzen. Dit proces wordt in de loop van 2010 afgerond. In het kader van nauwe samenwerking hebben we als raad van toezicht met de Mutsaersstichting gesproken om meningen en mogelijkheden uit te wisselen. Financiën en kwaliteit De managementrapportages zijn in 2009 verder doorontwikkeld, zodat wij viermaal per jaar een duidelijk, actueel en overzichtelijk beeld krijgen van de activiteiten van de stichting. De borging van informeren, controleren en rapporteren is vastgelegd in een planning- en controlecyclus. Als raad van toezicht hebben wij onze goedkeuring gegeven aan de jaarrekening en bestuursverslag 2008, het bestuursformatieplan 2009, de begroting 2010 en de meerjarenbegroting Werkgeverschap Als raad van toezicht zijn wij uitgebreid geïnformeerd over de directiewisselingen in Wij hebben onze waardering uitgesproken voor de zorgvuldige wijze waarop het college van bestuur in het personeelsbeleid de belangen van zowel de werkgever als de werknemer heeft gewogen. Huisvesting In 2009 zijn op verschillende locaties plannen gemaakt voor nieuwbouw en/of verbouw. Het college heeft de raad van toezicht voortdurend geïnformeerd over de huisvestingsplannen van De Velddijk, de Vijverhofschool, de Maaskei, Talentencampus Venlo en de Droom van Venray. Eigen werkzaamheden Als raad van toezicht kijken we ook terug op ons eigen functioneren. Gesterkt door het vertrouwen in het college van bestuur en de correcte en actuele informatievoorziening willen wij komend jaar ons toezichthouderschap verder professionaliseren door minder op detail en meer op afstand te functioneren. 3

6 Sem, 11 jaar Ulingshofschool

7 1 Stichting Speciaal Onderwijs Noord- en Midden-Limburg Geschiedenis De Stichting Speciaal Onderwijs Noord- en Midden-Limburg (SSO NML) ontstond in 2000 uit een fusie van zes scholen in de regio s Noord- en Midden-Limburg. SSO NML biedt speciaal onderwijs (SO), voortgezet speciaal onderwijs (VSO), praktijkonderwijs en ambulante begeleiding aan ongeveer 1584 leerlingen. Sinds 1 augustus 2006 vormen alle expertisemedewerkers van de zes scholen een InterDisciplinairTeam (IDT). Het vormt dé brug tussen regulier onderwijs, speciaal onderwijs en zorg voor leerlingen met specifieke ontwikkelings- en opvoedingsvragen. Kerntaken Het onderwijs biedt kinderen/jeugdigen met een beperking of handicap op een basisschool of een andere school voor voortgezet onderwijs vaak onvoldoende begeleiding. Deze leerlingen hebben juist extra begeleiding en ondersteuning nodig en een aan hun mogelijkheden aangepast programma. Deze steun in de rug kan gevonden worden in het (voortgezet) speciaal onderwijs en praktijkonderwijs van de Stichting Speciaal Onderwijs Noord- en Midden- Limburg in de vorm van passend onderwijs of ambulante begeleiding. 6 SSO NML JAARVERSLAG 2009

8 Als een kind speciale aandacht nodig heeft Onze missie, visie en strategische doelen In 2009 hebben wij onze missie en visie voor de komende jaren opnieuw vastgesteld: Onze missie: Wij zijn dé onderwijsexpert voor kind, jongere en jong volwassene met specifieke ontwikkelings- en opvoedingsvragen die bijdraagt aan het bereiken van hun autonomie en maatschappelijke welbevinden. van onze ervaringen in de praktijk naar nieuwe concepten en onze hoogwaardige expertise stellen ons in staat onze bijdrage continu te verbeteren en maakt ons tot een herkend en erkend professional met meerwaarde voor alle betrokkenen. Onze visie: Door het bieden van maatwerk zijn we in staat een optimale bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van het individu. De basis hiervoor is een goede diagnose vertaald naar een passend, integraal aanbod. Het verbinden van de (ortho-) didactische methoden aan een (ortho-) pedagogische benadering is ons leidend principe. Het vertalen Strategische doelen: Ons strategisch doel is om afstemming te vinden in de maatschappelijke vraag en onze maatschappelijke opdracht. Hierbij is het leidend principe om een toegevoegde waarde te creëren, waarvan de waarde die door de maatschappij wordt herkend en erkend groter is dan de waarde van de middelen die we tot onze beschikking krijgen. 7

9 Robin, 14 jaar t Wildveld

10 2 Organisatie Raad van Toezicht College van Bestuur GMR Bestuursbureau Interdisciplinair team TECA Ambulante Dienst Ulingshof Het Poortje Vijverhofschool De Maaskei De Velddijk t Wildveld 10 SSO NML JAARVERSLAG 2009

11 Organisatie Onze scholen De volgende scholen en diensten behoren tot SSO NML: SCHOLEN/ DIENSTEN SCHOOLSOORT DIRECTEUR ADRES De Maaskei SO en VSO ZMLK Dhr. P. van de Laar Wessemerweg 3, 6097 NA, Heel Ulingshof Mytyl- en tytylschool Dhr. N. Gerards Ulingshofweg 26, 5915 PM, Venlo De Vijverhofschool SO SO voor ZMLK Dhr. T. van Helvoirt Vijverhofstraat 4, 5913 TV, Venlo De Vijverhofschool VSO VSO voor ZMLK Dhr. P. van de Laar De Breuken 7, 5931 PC, Tegelen t Wildveld Praktijkonderwijs Dhr. J. Smulders Roerdompstraat 5, 5912 BR, Venlo De Velddijk VSO ZMOK Dhr. R. Steeghs Bergstraat 58, 5931 CE Tegelen Het Poortje SO ZMOK Dhr. T. van Helvoirt Simon Stevinsstraat 4, 5916 PZ, Venlo IDT InterDisciplinairTeam Mevr. K. Janssen Roerdompstraat 3, 5912 BR, Venlo Ambulante Dienst Ambulante Dienst voor cluster 3/4 Dhr. R. Quicken Roerdompstraat 3, 5912 BR, Venlo 11

12 Organisatie De Maaskei is een onderwijsexpertise school voor zeer moeilijk lerende kinderen (ZMLK) met een SO-afdeling voor kinderen van 4 jaar tot 12 jaar en een VSOafdeling voor jongeren van 13 jaar tot 20 jaar. Ulingshof is een school voor mytyl- en tytylonderwijs (onderwijs aan lichamelijk of meervoudig gehandicapte kinderen, of langdurig zieke kinderen). De Vijverhofschool is een onderwijsexpertise school voor zeer moeilijk lerende kinderen (ZMLK) met een SO-afdeling voor kinderen van 4 jaar tot 12 jaar en een VSO-afdeling voor jongeren van 13 jaar tot 20 jaar. t Wildveld is een school voor praktijkonderwijs (VO) aan leerlingen van 12 tot ongeveer 18 jaar. onderwijs aan leerlingen met een Autisme Spectrum Stoornis (ASS) Het Poortje is een expertiseschool voor cluster-4- leerlingen en biedt onderwijs op maat aan leerlingen in de leeftijd van 6 tot 13 jaar. Er wordt ook onderwijs geboden aan leerlingen met een specifieke vraagstelling, te weten leerlingen met internaliserende problematiek, moeilijk lerende leerlingen en leerlingen met een Autisme Spectrum Stoornis (ASS). Het InterDisciplinairTeam (IDT) fungeert als een loket voor alle vragen rond speciaal en praktijkonderwijs en zorgt voor transparante onderzoekstrajecten, een snelle en efficiënte doorloop van aanmelding tot plaatsing, deskundig advies en zorgvuldige begeleiding. De Velddijk is een school voor voortgezet speciaal onderwijs (ZMOK-school) die onderwijs en begeleiding op maat biedt aan jongeren van 12 tot 20 jaar met een gedragsstoornis en/of psychische problematiek, alsmede De Ambulante Dienst (AD) verzorgt begeleiding en ondersteuning van leerlingen geïndiceerd voor cluster 3 en 4 die onderwijs volgen in het regulier onderwijs. 12 SSO NML JAARVERSLAG 2009

13 Organisatie Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR) Onderwerpen die voor meer dan één school van toepassing zijn worden voorgelegd aan de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad van de stichting. Deze vergadert ongeveer zes keer per jaar. De GMR bestaat uit medewerkers van alle scholen en afdelingen van de stichting en uit ouders. In 2009 kwamen onder andere de volgende onderwerpen aan de orde: TER INSTEMMING TER GOEDKEURING TER INFORMATIE Nieuwe missie en visie stichting Statuten Stichting Dienstverlening Project Passend Onderwijs Taakdifferentiatie en functiedifferentiatie Inventarisatie diensttijdverband FUWA Sociaal statuut GMR/MR reglement MR statuut Jaarrekening/bestuursverslag 2008 Bestuursformatieplan 2009/2010 Begroting 2010 Meerjarenbegroting Risicoanalyse Stand van zaken Talentencampus Stand van zaken Expertisecampus Stand van zaken nieuwbouw de Velddijk Stand van zaken huisvesting Maaskei TECA Studiereis directeuren Leicester Oudertevredenheidsonderzoek 13

14 Anouk, 11 jaar Ulingshofschool

15 3 Onderwijs In 2009 besteedden we op het gebied van onderwijskundig beleid aandacht aan de volgende onderwerpen: Herkenbare en erkende opbrengsten Een belangrijk punt waar in 2009 veel aandacht aan is besteed, is het definiëren van herkenbare en erkende opbrengsten van het onderwijs op de scholen voor (voortgezet) speciaal onderwijs en het inzichtelijk maken van deze opbrengsten. De scholen oriënteren zich op hun opdracht om aan te tonen dat leerlingen zich naar verwachting ontwikkelen. Op dit punt zijn er echter veel onduidelijkheden. Om meer helderheid te krijgen, zocht het bestuur contact met het ministerie van Onderwijs. Het vervolg is dat SSO NML deelneemt in het project Passende Kwalificaties VSO, met als doel bevordering van de kwaliteit en de opbrengstgerichtheid van het hele VSO, in de aanloop naar wettelijke regelingen. Ook brachten de directeur-generaal van het ministerie en de themadirectie Jeugd, Onderwijs en Zorg in 2009 een werkbezoek aan drie scholen van SSO NML. Zij gebruiken deze praktijk -input bij hun beleidsadvisering speciaal onderwijs, praktijk onderwijs en passend onderwijs. Transfer en Expertisecentrum Arbeidsintegratie (TECA) Het uitgangspunt van het TECA is om op het gebied van arbeidstoeleiding stichtingsbreed zowel op beleidsniveau als uitvoeringsniveau samenhang tot stand te brengen. Dit betekent dat we over de grenzen van de scholen heen ontmoetingen organiseren tussen directies, tussen medewerkers en tussen directies en medewerkers. TECA is de plek waar professionals op het gebied van onderwijs, zorg en arbeid samenwerken om jongeren in de leeftijd van 15 tot 27 jaar die moeilijk plaatsbaar zijn op de arbeidsmarkt gericht naar werk te begeleiden. Versterking Ambulante Dienst De Ambulante Dienst bestaat uit een team van specialisten met een brede ervaring in en deskundigheid over leerlingen met een lichamelijke of verstandelijke beperking en langdurig zieken ( cluster 3-leerlingen ) en leerlingen met sociaal-emotionele, gedrags- of psychiatrische problemen ( cluster 4-leerlingen ). De kerntaak is ambulante begeleiding voor deze leerlingen die met een LGF-indicatie ( de rugzak ) reguliere scholen bezoeken in het primair onderwijs, voortgezet onderwijs of middelbaar beroepsonderwijs. De begeleiding varieert van individueel afgestemde begeleiding aan leraren tot allerlei vormen van ondersteuning voor teams en bovenschools. De Ambulante Dienst verzette in 2009 veel werk. De voorgestelde koerswijziging passend onderwijs, verwoord in de brief van staatsecretaris Dijksma van 2 november 2009, riep vragen op. Dat betrof met name het idee om LGF-middelen over te hevelen naar samenwerkingsverbanden Weer Samen Naar School (in augustus 2012) en een mogelijk forse bezuiniging op de LGF-middelen (al per 1 augustus 2010). Tegelijkertijd zorgt de inhoud van de nieuwe koers ook voor een impuls om te kijken naar nieuwe mogelijkheden. Een deel van de nieuwe voorstellen sluit goed aan bij de door de Ambulante Dienst in het voorjaar van 2009 gestarte discussie over flexibele ambulante dienstverlening op maat. 16 SSO NML JAARVERSLAG 2009

16 Onderwijs Versterking InterDisciplinairTeam (IDT) Het InterDisciplinairTeam is de expertisedienst van SSO NML. Het is een netwerkorganisatie die een brug vormt tussen regulier en speciaal onderwijs, binnen het speciaal onderwijs (cluster 2, 3 en 4), tussen onderwijs en zorg en tussen onderwijs en arbeidsmarkt (in samenwerking met TECA). Elke medewerker van het IDT heeft dagelijks contact met medewerkers van scholen, met ouders van leerlingen, met mensen die zich melden bij het loket IDT, met andere medewerkers binnen SSO NML, of met diverse contactpersonen van ketenpartners. In deze contacten gaat het altijd over de goede dingen doen voor leerlingen. Gezien de hoeveelheid ontwikkelingen binnen het IDT zelf, binnen SSO NML, en binnen de regionale en landelijke ontwikkelingen (passend onderwijs) was 2009 voor het IDT een druk jaar. In 2009 was een stijging te zien in het aantal ambulant begeleide leerlingen. Deze stijging is lager dan in 2008: SOORT ONDERWIJS: 1-OKT-07 1-OKT-08 1-OKT-09 PO VO MBO Totaal De verwachting is dat het leerlingenaantal vanaf 2010 zal afnemen. Dat heeft invloed op de bekostiging, het aantal personeelsleden en de huisvesting. Prognose aantal leerlingen: aantal leerlingen Aantallen leerlingen Ons aantal leerlingen nam in 2009 aanzienlijk toe. Het aantal leerlingen bij Ulingshof, de Vijverhofschool, de Velddijk en Het Poortje steeg. Bij de Maaskei en t Wildveld daalde het aantal licht. Prognose aantal ambulant begeleide leerlingen voor de komende jaren: aantal leerlingen SCHOOL: 1-OKT-07 1-OKT-08 1-OKT-09 Maaskei Ulingshof Vijverhofschool t Wildveld Velddijk Het Poortje Totaal In 2009 zijn 238 leerlingen uitgestroomd/doorgestroomd: ARBEIDS- VERVOLG- DAG TOELEIDING OPLEIDING BESTEDING ANDERS Maaskei Ulingshof 6 1 Vijverhofschool SO 17 Vijverhofschool VSO t Wildveld Velddijk Het Poortje 41 Totaal

17 Musa, 15 jaar t Wildveld

18 4 Samenwerking Om invulling te geven aan de nieuwe missie en visie wil SSO NML een servicegerichte organisatie zijn die zich richt op de klant. Deze positionering kent twee pijlers. Aan de ene kant is er de (maatschappelijke) vraag om met onze expertise een regierol te vervullen binnen de regionale samenwerking. Aan de andere kant is er onze inhoudelijke uitvoering en deskundigheid op het gebied van speciaal onderwijs. Om onze maatschappelijke opdracht te vervullen en om de regierol te ontwikkelen werken we samen met tal van partners. Er is zowel wettelijk verplichte samenwerking als samenwerking om onze expertise, kwaliteit en service te ontwikkelen. Wettelijk verplichte samenwerkingsverbanden: ONDERWERP/THEMA SSO NML / SCHOOL PARTICIPERENDE PARTIJEN DOEL Passend onderwijs Passend Onderwijs Passend Onderwijs Regionaal Expertisecentrum cluster 3 Limburg (REC 3-Limburg) Regionaal Expertisecentrum cluster 4 Noord- en Midden- Limburg (RECdiRECt) VO/VSO 51.1 Noord- Limburg SSO NML SSO NML SSO NML De Maaskei Vijverhofschool Ulingshof Het Poortje De Velddijk t Wildveld (praktijkonderwijs) De Velddijk Besturen en Samenwerkingsverbanden in Noord-Limburg Midden-Limburg, regio Roermond Midden-Limburg, regio Weert, Leudal 10 scholen voor ZMLK of mytyl/tytylonderwijs in Limburg 7 scholen voor ZMOK en LZK (= langdurig zieke kinderen) VO en SVO scholen in de regio Noord-Limburg Passend onderwijs binnen elke deelregio voor alle leerlingen, met name voor hen die tot de doelgroepen behoren. idem idem Het REC houdt een commissie voor indicatiestelling in stand. Voor toelating tot deze scholen komen alleen geïndiceerde leerlingen in aanmerking. Daarnaast heeft het REC3 als opdracht om de ambulante begeleiding te coördineren. Zelfde doel als cluster 3. Het organiseren van de bijzondere leerlingenzorg in de regio Noord-Limburg. 20 SSO NML JAARVERSLAG 2009

19 Samenwerking ONDERWERP/THEMA SSO NML / SCHOOL PARTICIPERENDE PARTIJEN DOEL Zorg Ulingshof VieCurie Tijdens schooltijd (en naast het onderwijs) biedt de afdeling kinderrevalidatie van VieCurie Medisch Centrum de nodige behandelingen aan leerlingen. Talentencampus: een krachtige leeromgeving Droom van Venray: een krachtige leeromgeving 1 kind 1 plan Onderwijs-zorgketen Vervolgopleiding / arbeidstoeleiding Het Poortje (cl.3) Vijverhofschool (cl. 4) SSO NML Hertog Reinoudschool (BO) De Opstap (SBO) Stichting Fortior Spring Kinderopvang SPOVenray SSO Eindhoven St.Peuterspeelzalen Venray (SPV) Kinderwereld Venray Spring Kinderopvang Dichterbij Onderwijsstichting De Wijnberg Mutsaersstichting Door samen te werken met één team in één organisatie in één gebouw creëren we een rijkere en krachtige leeromgeving met meer mogelijkheden voor de kinderen. We bieden onderwijs en opvang op maat, passend bij ieders ontwikkelingsperspectief. We kunnen het talent in elk kind optimaal ontwikkelen en nieuwe talenten ontdekken. Zie Talentencampus SSO NML Mutsaersstichting Jeugdigen met (ernstige) problemen weer zo snel en gewoon mogelijk laten deelnemen aan onderwijs. Zo wordt onnodig wachten op een behandeling voorkomen. We onderzoeken de mogelijkheden van meer ondersteuning thuis en in de vrije tijd. De Velddijk t Wildveld ROC Gilde opleidingen) De kans vergroten dat leerlingen een diploma behalen. Vervolgopleiding / arbeidstoeleiding De Maaskei St. Anna Daelzicht Jongeren trainen in primaire arbeidsvaardigheden via een cursusaanbod met certificering. Arbeidstoeleiding Vijverhofschool t Wildveld De Velddijk Martinushof Sunny Tom Vostermans Leerlingen lopen stage bij verschillende bedrijven en instellingen, met kans op een arbeidsovereenkomst. 21

20 Dian, 13 jaar De Maaskei

21 5 Kwaliteit Onder kwaliteitsbeleid verstaan we beleid dat gericht is op verbetering. Dit beleid betreft het formuleren van doelen, het vertalen van doelen in bijpassende methoden en instrumenten, het bepalen van de wijze waarop de kwaliteitszorg ingericht wordt en het organiseren van de besluitvorming hierover. Iedere medewerker van SSO NML levert zijn bijdrage aan kwaliteitzorg en is ervoor verantwoordelijk. Het is noodzakelijk om kwaliteit bespreekbaar te maken, het met elkaar te bespreken en vervolgens zichtbaar te maken dat het plaatsvindt. Kwaliteitszorg Kwaliteitszorg betekent dat wij als stichting kunnen laten zien hoe wij ons onderwijs en onze diensten organiseren, evalueren en waar nodig verbeteren. In 2009 besteedden we aandacht aan de volgende onderwerpen: Benoemen succesfactoren Een belangrijk onderwerp in 2009 was het benoemen van succesfactoren per doelgroep. Op dit punt zijn er echter nog veel onduidelijkheden. De inspectie heeft aangegeven dat op korte termijn een aanpassing van het toezicht valt te verwachten waarbij opbrengsten een belangrijke rol zullen spelen. Wel zijn al vier normindicatoren geformuleerd: 1. Commissie van begeleiding stelt handelingsplannen op; 2. Handelingsplan wordt samen met de ouders vastgesteld en geëvalueerd; 3. Leerlingen worden via een samenhangend systeem gevolgd; 4. Commissie van begeleiding evalueert de handelingsplannen op adequate wijze. Dit vraagt van SSO NML nog verbetering in het gebruik van het handelingsplan, het formuleren van ontwikkelingsperspectief en de integratie met leerlijnen en leerlingvolgsysteem. De inspectie op de locatie Schaapsdijkweg door de onderwijsinspectie bevestigt dit. Op dit moment pakken wij deze verbeteringen planmatig aan, om dit bij de inspectie in het najaar 2010 op orde te hebben. Toezicht op de kwaliteit De inspectie van het onderwijs had in 2009 vertrouwen in het toezicht door het bestuur. Dit betekent dat voor het komend jaar de scholen een basisarrangement hebben. Een uitzondering is de locatie Schaapsdijkweg, die een aangepast arrangement heeft. De Inspectie bezoekt onze scholen in het schooljaar opnieuw. SSO NML gebruikt voor het toezicht deze instrumenten: Bestuursverslag/jaarrekening Kaderplan kwaliteitszorg Jaarplan/jaarverslag MARAP en overlegstructuur Tevredenheidsonderzoeken. 24 SSO NML JAARVERSLAG 2009

22 Oudertevredenheidsonderzoek In 2008 vond een oudertevredenheidsonderzoek plaats. Het ging om thema s als de leeromgeving, leermethoden en het contact tussen leerlingen en leraren. Uit het onderzoek bleek dat ouders over het algemeen tevreden zijn over de scholen en het aangeboden onderwijs. In 2009 gingen de scholen aan de slag met de conclusies en aanbevelingen uit het onderzoek: Aandachtspunten zijn meegenomen in beleidsontwikkeling en in het schooljaarplan. Voor de vervolgonderzoeken is de respons en betrokkenheid als speciaal aandachtspunt benoemd. De aanpak van Praktijkschool t Wildveld kan hierbij als voorbeeld dienen. Aandachtspunten zijn via afdelingsleiders gecommuniceerd en besproken binnen teams. Aan de hand van de resultaten zijn ouderinfoavonden georganiseerd. De opbrengsten van deze avonden zijn vastgelegd en gecommuniceerd aan managementteam, schoolafdelingen en ouders. Vertrouwenscommissie Voor alle scholen/diensten is een vertrouwenscommissie ingesteld, waar ouders, leerlingen en medewerkers met hun probleem of klacht terecht kunnen. In 2009 is geen gebruik gemaakt van de vertrouwenscommissie. Bezwarencommissie FUWA In 2009 dienden twee medewerkers gezamenlijk een bezwaar in met betrekking tot het functiewaarderingssysteem (FUWA). Het is in de bezwarencommissie FUWA behandeld en naar ieders tevredenheid met een compromis opgelost. 25

23 Jedie, 12 jaar De Maaskei

24 6 Personeel SSO NML gaat uit van de gedachte dat door een goed personeelsbeleid medewerkers met meer plezier werken waardoor de kwaliteit van het onderwijs verbetert. Het personeelsbeleid is gericht op de afstemming van de doelen van de school en die van de medewerker. Kortom: zoeken naar balans tussen individuele ontwikkelingen van medewerkers en de organisatiedoelstellingen. Het personeelsbeleid stond in het jaar 2009 in het teken van het sociaal statuut én van enkele andere thema s: Sociaal statuut In 2009 heeft SSO NML het sociaal statuut geïntroduceerd. Het is gebaseerd op het werkgelegenheidsbeleid zoals verwoord in de CAO voor het Primair Onderwijs 2009 en de CAO voor het Voortgezet Onderwijs Het doel van het werkgelegenheidsbeleid is behoud c.q. uitbreiding van werkgelegenheid. De gedachte is dat zowel de werkgever als de werknemer meewerkt aan de inzet van instrumenten van personeelsbeleid om gedwongen ontslag te voorkomen. Het Sociaal Statuut maakt duidelijk wat werkgever en werknemer van elkaar mogen verwachten. Voor de kosten bij ontslag is geen eigen beleid geformuleerd en volgen we de procedures zoals omschreven in de CAO primair onderwijs en voortgezet onderwijs. Functiemix De invoering van de functiemix is verankerd in de CAO Primair Onderwijs en Voortgezet Onderwijs en houdt in dat schoolbesturen een gedeelte van de leerkrachten in een hogere functieschaal benoemen. Het doel is vooral de beroepsgroep leraren meer loopbaanmogelijkheden te bieden en hun positie te versterken. Competentiemanagement schoolleiders Functiebeschrijvingen geven geen antwoord op de vraag welke competenties (kwaliteiten) nodig zijn voor het vervullen van de functie. Wij hebben ervoor gekozen om eerst de competenties van de schoolleiders in beeld te brengen. In 2009 formuleerden we als stichting acht domeinen van bekwaamheid. Dit is de basis voor verdere ontwikkeling van de organisatie en voor het invoeren van competentiemanagement voor de gehele stichting. Harmonisatie gesprekkencyclus SSO NML hecht veel belang aan dialoog tussen werkgever en werknemer. In een eerder stadium hebben we veel aandacht besteed aan de gesprekkencyclus, die een onmisbaar instrument is binnen het personeelsbeleid. Verdere afstemming van de gesprekkencyclus is een middel om aandacht te geven aan de persoonlijke ontwikkeling van onze werknemers én om de visie van de stichting te realiseren. 28 SSO NML JAARVERSLAG 2009

25 Als een kind speciale aandacht nodig heeft Beloningsbeleid Het is niet altijd vanzelfsprekend dat een medewerker extra beloond wordt als hij of zij gedurende een korte periode andere, zwaardere of extra werkzaamheden verricht. Pas als de werkzaamheden substantieel én structureel van aard zijn én op een hoger niveau liggen dan de eigen functie, zoeken we naar een mogelijke financiële tegemoetkoming. Beloningsbeleid neemt echter een aparte rol in binnen het ons personeelsbeleid. We kunnen iemand belonen voor een functie of een prestatie, structureel of incidenteel, individueel of als groep. Beloningsbeleid is een van de aandachtspunten van het personeelsbeleid en wordt op dit moment op stichtingsniveau ontwikkeld. risico wanneer ze gedeeltelijk arbeidsongeschikt worden en daarbij niet of onvoldoende werken. Deze risico s kunnen deels worden afgedekt met een zogenaamde collectieve IPAP-verzekering. SSO NML maakt deel uit van de Samenwerkende Schoolbesturen Limburg. In 2009 hebben wij de onderhandelingen voor een collectieve IPAP-verzekering uitgezet bij Loyalis. Scholingsbeleid SSON NML vindt het belangrijk om te blijven investeren in de kwaliteit van de medewerkers. Afgelopen jaar zijn er dan ook tal van trainingen, opleidingen en studiedagen georganiseerd. Deze werden inhoudelijk verzorgd door externe partijen en interne specialisten. Verzuim, re-integratie en IPAP De inspanningen rondom ziekte en arbeidsongeschiktheid zijn de laatste jaren enorm toegenomen voor zowel werkgevers als werknemers. Denk aan de re-integratie van langdurig zieke werknemers, maar ook het voorkomen van uitval en verzuim. Werknemers lopen een groot financieel 29

26 Personeel Personeelsbezetting DIR OOP OP TOTAAL Totaal Man-vrouwverhouding MAN VROUW TOTAAL Totaal Ziekteverzuim Aantal werknemers Afwezigheidspercentage (Afw1) 10,00% 10,16% Verzuimpercentage (Zv1) 5,86% 6,04% Gemiddelde verzuimduur (Gzd1) 11,26 9,52 Verzuimpercentage (Zv2) 4,83% 4,96% Gemiddelde verzuimduur (Gzd2) 19,15 14,37 De laatste jaren was de nadruk binnen de stichting gericht op een actief ziekteverzuim- en re-integratiebeleid. Met name bewustwording en langdurig en kortdurend ziekteverzuim stonden centraal, maar ook kostenreductie en kostenbeheersing waren aan de orde. De verhouding man-vrouw bedraagt 29%-71%. Deze verhouding is vergelijkbaar met andere onderwijsstichtingen. 30 SSO NML JAARVERSLAG 2009

27 Personeel Leeftijdsopbouw Aantal/ Bruto factor Leeftijd Werkgevers zullen de komende jaren in toenemende mate geconfronteerd worden met een ouder personeelsbestand. Door de uitstroom van oudere werknemers zal kennis en ervaring uit de organisatie verdwijnen. Daarbij is een aandachtspunt of dit voldoende kan worden opgevangen door andere werknemers en in hoeverre het mogelijk is de ontstane vacatures op te vullen. Ook de stichting is aan het vergrijzen; de leeftijdsopbouw wordt schever. Het is van belang in kaart te brengen wat de implicaties van deze ontwikkeling zijn. Bewustwording rondom deze problematiek is noodzakelijk en vraagt meer en meer aandacht. 31

28 Daphne, 7 jaar Ulingshofschool

29 7 Huisvesting Onze visie op huisvestiging De visie van SSO NML op huisvesting is dat scholen vervangen worden door passende onderwijsvoorzieningen die passen bij de fasering van het onderwijsprogramma dat door de leerlingen gevolgd wordt. Ook variatie in schoolsoort is belangrijk. De school is meer dan een onderwijsinstituut; het is een plek waar onze leerlingen zich breed kunnen ontwikkelen. Deze aanpak vindt zijn weerslag in het plannen voor c.q. het ontstaan van bredeschool-voorzieningen en multifunctionele voorzieningen, waarin de onderwijsfunctie gecombineerd is met sport, welzijn, zorg en/of wonen. In de periode tot 2012 werkt SSO NML aan de realisatie van een aantal nieuwbouwprojecten: nieuwbouw de Velddijk, de Talentencampus Venlo, en nieuwbouw de Maaskei. Voor de laatste twee wordt de oplevering verwacht in Talentencampus Talentencampus Venlo wordt een nieuw gebouw waarin de talenten van de kinderen optimaal tot ontwikkeling kunnen komen. In december 2008 is de definitieve ontwerpfase van de Talentencampus beëindigd. Eind 2009 is de projectplanning en -begroting opgesteld. Dit heeft geresulteerd in een aanbesteding in maart De verwachte oplevering is december Expertisecampus De Droom van Venray Het plan voor realisatie van de Droom van Venray is doorgeschoven naar een later tijdstip. Wel wordt er gevraagd om per augustus 2010 met een afdeling van Het Poortje en de Vijverhofschool naar Venray te komen. Inmiddels is besloten om de vestiging in Venray uit te stellen naar Nieuwbouw de Velddijk De gemeente Venlo heeft een bouwbudget voor de nieuwbouw van de Velddijk toegekend. Er wordt nog gezocht naar een locatie waar onderwijs, zorg en de mogelijkheden van arbeidstoeleiding zo nauw mogelijk op elkaar aansluiten. Op dit moment wordt het programma van eisen voor nieuwbouw van de Velddijk herschreven, vanwege het streven naar een samenwerking met de Mutsearsstichting, andere zorginstellingen en mogelijk het ROC. Zo willen we voor de leerlingen en zijn ouders een breed aanbod aanbieden van ondersteuning en diensten. Inmiddels is een deelplan voor een voorziening op het kazerneterrein ingediend. Verbouwing Vijverhofschool De hoofdlocatie van de Vijverhofschool aan de Vijverhofstraat 4 is thans in gebruik voor de SO-leerlingen; zij gaan naar verwachting in 2011 over naar de Talentencampus. De bedoeling is om de hoofdlocatie van de Vijverhofschool te gaan gebruiken voor de VO-leerlingen van de Vijverhofschool, die tijdelijk in een andere locatie les krijgen. 34 SSO NML JAARVERSLAG 2009

30 Huisvesting Verbouwing De Maaskei In 2009 zijn de voorbereidingen gestart voor een aanvraag om de huisvesting van De Maaskei aan te passen aan de behoefte van haar doelgroepen. Concreet betekent dit: een leerwerkomgeving voor de oudste VSO-leerlingen met als perspectief arbeidstoeleiding; een passende sportvoorziening; aanpassing van het huidige gebouw in relatie tot de onderwijskundige opdracht. Eind 2009 is er officieel een budget toegekend voor aanpassing van de locatie. De huidige planning is start bouw in 2010 en oplevering voorjaar Huisvesting 12+ Naar aanleiding van onze vernieuwde missie/visie en de landelijke ontwikkelingen in de structuur en bekostiging van speciaal onderwijs hebben wij ervoor gekozen om de mogelijkheden te onderzoeken voor een huisvesting voor de gehele onderwijskolom VSO 12+. We richten ons dus niet op een voorziening voor een specifieke school (nieuwbouw Velddijk, verbouw Vijverhofschool). Op dit moment onderzoeken we welke voorzieningen in een dergelijke huisvesting gerealiseerd kunnen worden, zodat alle VSO 12+ leerlingen van SSO NML profijt hebben. De uitgangspunten zijn gebaseerd op onze nieuwe missie/visie: de behoefte van het kind staat centraal (één kind = één plan); integraal aanbod; samenwerking met zowel scholen als zorg- en ketenpartners. 35

31 Ronald, 18 jaar De Maaskei

32 8 ICT Dat in 2008 een ICT-reorganisatie plaatsvond, had uiteraard ook gevolgen in Het was een druk jaar waarin de afdeling ICT veel realiseerde. Beleidsplannen In 2009 werd een nieuw meerjaren ICT-beleidsplan uitgewerkt. Het geeft een duidelijk overzicht van waar we met ICT als nutsvoorziening naartoe gaan. Naast een bovenschools beleid gaat elke school een eigen beleids- en jaarplan hanteren. Overleg Binnen de overlegstructuur staat het directeurenoverleg (DO) bovenaan. Hier worden knopen doorgehakt. De ICTstuurgroep stuurt mee op strategie, het ICT-coördinatorenoverleg functioneert als aanjager. Hun takenpakket is herzien en uitgebreid. Daarnaast kennen we de werkgroepen Portal en Website. De werkgroep Website bestaat al wat langer en functioneert prima. De werkgroep Portal heeft een lastig jaar achter de rug, mede door personeelswisselingen. Na het eerste kwartaal werd duidelijk dat er niet voldoende voortgang was geboekt in Vervolgens hebben we een scholingsschema uitgevoerd en vanwege de complexe materie intern en extern backup ingeschakeld. Op dit moment formeren we een projectgroep voor de leerlingvolgsystemen. Nieuwe aanpak Na de reorganisatie in 2008 en de eerste opzet van het meerjaren ICT beleidsplan is er hard gewerkt aan de nieuwe aanpak. Het aantal helpdeskcalls blijft nu laag en de communicatie van en naar de afdeling ICT verloopt soepel. Het back-upsysteem en de netwerkinfrastructuur zijn herzien en een calamiteitenplan is in een vergevorderd stadium. Het resultaat: een enorme stabiliteitsverbetering van het netwerk. Onderwijskundige zaken kwamen relatief minder aan de orde. Wel werd het Digitaal Rijbewijs Onderwijs (DRO) op de meeste plaatsen afgerond. De digiborden zijn inmiddels bij de scholen geïntroduceerd. Personeel Op personeelsgebied is er dit jaar veel gebeurd binnen de ICT-afdeling. Na wat wisselingen is het ICT-team weer compleet. Het bestaat uit een hoofd ICT, een systeembeheerder, een assistent-systeembeheerder en een ICTmedewerker. Materialen Het leveranciersportfolio hebben we in 2008 en 2009 herzien, met als resultaat een betere kwaliteit en levering van de hardware. We hebben een goed inzicht in het huidige computerpark. Er zijn richtlijnen over hoe om te gaan met afschrijvingen. Hierdoor was een betere jaarbegroting mogelijk voor elke school/organisatie. Door deze ontwikkelingen is er meer vertrouwen ontstaan, zijn er veel werkstation-upgrades doorgevoerd, is het computerpark met 10 procent gegroeid en is er geïnvesteerd in digiborden. ICT is nu een betrouwbare en stabiele voorziening. 38 SSO NML JAARVERSLAG 2009

33 Als een kind speciale aandacht nodig heeft Projecten Dit zijn de projecten en werkzaamheden die werden afgerond of flinke voortgang boekten: Het project rondom tokens en de portal is afgerond. Voor de leerlingvolgsystemen hebben we gekozen voor een gecentraliseerde overlegstructuur. Voor ICT op de Talentencampus Venlo hebben Ton Offergelt en Leon van Lare een uitgebreid plan van aanpak ontwikkeld. Outsourcing van managed internet is succesvol ingericht. Samen met de stabilisatie van de interne netwerksystemen zorgde dit voor een betrouwbare infrastructuur. We hebben een flexibelere methode ingevoerd voor het uitbreiden van XP-werkstations en bijbehorende software. Het gezamenlijk inkopen van gsm-abonnementen zorgde voor meer kwaliteit en beheersbaarheid in mobiele spraak/data. We zijn gestart met de gezamenlijke invoering van digiborden. Dit deden de ICT-coördinatoren zelf. 39

34 Lieke, 18 jaar t Wildveld

35 9 Financiën Het uitgangspunt van SSO NML in 2009 was een doelmatiger financieel beleid. Zo n beleid schept ruimte voor versterking van het onderwijs. Een belangrijk uitgangspunt is dat het beleid leidend is voor de financiën. Dit is de financiële positie van SSO NML: 1 Vermogensbeheer KENGETAL BEREKENING ONDERGRENS BOVENGRENS a. Solvabiliteit 1 Eigen vermogen Balanstotaal 20% Geen 55,03 55,53 b. Kapitalisatiefactor (Balanstotaal -/- G&T)/Totale Baten geen 35-60% 44,99 43,56 Signaleringswaarde voor de kapitalisatiefactor, rekening houdend met de grootte van uw instelling: c. Weerstandsvermogen Eigen vermogen x 100% totale baten 24,77 24,21 2 Budgetbeheer a. Liquiditeit Current ratio: vlottende activa/ vlottende passiva 0,5 1,5 1,29 1,79 b. Rentabiliteit Exploitatieresultaat/ Totale baten 0% 5% 3,37 2,00 42 SSO NML JAARVERSLAG 2009

36 Als een kind speciale aandacht nodig heeft Deze cijfers geven per 31 december 2009 een gezond beeld. Alle cijfers waarvoor door het bestuur een streefwaarde is vastgesteld liggen ruimschoots boven de minimum streefwaarde. Rapport commissie-don De commissie-don heeft in opdracht van het ministerie van Onderwijs het rapport Financieel beleid van onderwijsinstellingen opgesteld. De commissie deed een aantal aanbevelingen, waarvan SSO NML de meeste heeft opgevolgd: Alle instellingsbesturen zouden een meerjarige financiële planning moeten opstellen; SSO NML stelt jaarlijks in samenwerking met het administratiekantoor een meerjarige financiële planning op. Alle instellingsbesturen zouden een op de eigen omstandigheden toegesneden risicoanalyse moeten hebben; in 2008 heeft SSO NML een risico-inventarisatie uitgevoerd. Voor de jaarrekening 2009 wordt deze uitgebreid met een risico voor inventaris en apparatuur. Een liquiditeitsplanning zou zeer wenselijk zijn; SSO NML heeft een liquiditeitsplanning gebaseerd op exploitatie- en investeringsbegroting. Er is een aparte liquiditeitsplanning voor de bouwkredieten. De financiële deskundigheid op decentraal niveau dient verstrekt te worden; de financiële deskundigheid op toezichthoudend, bestuurlijk en operationeel niveau is op orde. De kapitalisatiefactor wordt als nieuw kengetal geïntroduceerd; eind 2009 is deze factor 44,3%, waar de signaleringsbovengrens van het ministerie 35% is. Het begrip weerstandsvermogen wordt niet meer gebruikt (ter vergelijking is het nog wel in bovenstaand schema opgenomen). De instellingen in PO en VO moeten beter gebruik maken van de mogelijkheden van vreemd vermogen. Toelichting financieel resultaat 2009 Het nettoresultaat van in 2009 is veel hoger dan begroot en ook hoger dan het resultaat van In 2008 is een risicoanalyse gemaakt en de belangrijkste conclusie daarbij was dat het weerstandsvermogen op het gewenste niveau is. Het bestuur streeft in de toekomst naar een rendement dat past bij de bedrijfsvoering. Om een rendement van ongeveer nihil te bereiken is het monitoren van de tussentijdse resultaten noodzakelijk. Er wordt gewerkt met kwartaalrapportages. Dit systeem is in de loop van de tijd steeds verder verfijnd. Toch blijven er verbeterpunten. Zo komen er na balansdatum nog een aantal aanpassingen, die het tussentijdse resultaat behoorlijk kunnen beïnvloeden. Dit betreft onder andere het boeken van de financiële resultaten en het monitoren van de dotaties aan de personele voorzieningen. Ook het begroten vooraf aan het kalenderjaar blijft lastig. In een dynamische en groeiende organisatie als deze blijft er een gat zitten tussen begroting en werkelijkheid. Vooral lastig te begroten zijn de inkomsten van LGF-gelden. 43

37 Als een kind speciale aandacht nodig heeft Jaarrekening 2009 Staat van baten en lasten BATEN REALISATIE 2009 BEGROTING 2009 REALISATIE 2008 Rijksbijdragen Ministerie van OCW Overige overheidsbijdragen en -subsidies Overige baten Totaal baten LASTEN REALISATIE 2009 BEGROTING 2009 REALISATIE 2008 Personeelslasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige lasten Totaal lasten Saldo baten en lasten REALISATIE 2009 BEGROTING 2009 REALISATIE 2008 Financiële baten en lasten Resultaat Totaal resultaat* * Naar aanleiding van de definitieve accountantscontrole is de jaarrekening 2009 enigszins aangepast. Als gevolg hiervan kunnen enkele in de tekst vermelde bedragen afwijken van dit overzicht. 44 SSO NML JAARVERSLAG 2009

38 Een beknopte selectie van artikelen uit Perspectief, het personeelsblad van Stichting Speciaal Onderwijs Noord- en Midden-Limburg

39 Expositie Atelier Alles Paletti (uit Perspectief november 2009) Als gevolg van het oprichten van enkele mini- ondernemingen aan het begin van het vorige schooljaar, is op De Maaskei een leerlingenatelier opgericht onder de naam Alles Paletti. Na een opstartperiode in het eerste halfjaar van schooljaar , was het tijd om in de tweede helft van dat schooljaar een plan van aanpak te maken over hoe de vervaardigde producten onder de aandacht van potentiële kopers gebracht konden worden. Gekozen werd voor deelname aan de jaarmarkt van Heel, en voor de mogelijkheid tot exposeren. Die mogelijkheid diende zich niet lang daarna aan. De stichting Heel Creatief biedt kunstenaars uit de eigen gemeente de mogelijkheid tot exposeren in het bestuurscentrum van de gemeente Maasgouw, waar de kern Heel onder valt. Onder bezielende begeleiding van Paula Scheffer is er, na toezegging van bovengenoemde stichting voor het houden van een expositie, driftig gewerkt aan een 25- tal schilderwerken. Dit varieerde van vrije werken, tot impressies van bestaande kunstwerken zoals De Schreeuw (Munch),de Mona Lisa (Leonardo da Vinci) en The Son of Man (Magritte). De opening werd verricht door de wethouder van Cultuur en Onderwijs van de gemeente Maasgouw op 27 september jongstleden. Zij roemde de bijzonder kleurrijke manier waarop de Maaskei de publiciteit had gekozen. Nadat ook Peter van de Laar en natuurlijk enkele van de kunstenaars zelf aan het woord waren geweest werd het tijd om de expositie te bewonderen. De kritieken waren bijzonder lovend. Het feit overigens dat er op de openingsdag al tien werken waren verkocht (een record in de historie van de Stichting Heel Creatief!!!) toont aan dat we al met al van een zeer geslaagd evenement mogen spreken! 2

40 Een dagje mee met (uit Perspectief, maart 2009) Wanneer de redactie van Perspectief vergadert binnen je muren.. en je loopt argeloos richting keuken om een kop koffie te halen, dan kun je er gif op innemen dat langslopen betekent: Goh Ellen, zou jij misschien? Natuurlijk wil ik iets schrijven over mijn daginvulling, maar welke dag? Als adjunct directeur van de ambulante dienst zijn geen twee dagen in de week hetzelfde, dus wát ik ook schrijf..het blijft een momentopname! Misschien zou ik één dag van de directeuren2daagse kunnen beschrijven.. aan gespreksstof geen gebrek.. Of misschien een dag bij de Landelijke REC-coördinatoren, het overleg met zorgcoördinatoren voortgezet onderwijs? Maar geeft dat dan wel een zuiver beeld? Ik neem jullie maar mee op een gewoon dagje binnen de Ambulante Dienst dat op donderdagochtend begint bij me thuis rond een uur of 8. Wanneer de kinderen op weg zijn naar school begin ik met de mail.. Ongelooflijk hoeveel mailtjes er vaak nog binnenkomen tussen uur s avonds en uur s morgens! Vanmorgen zijn het er maar 8, waaronder drie interne mededelingen, één vraag om een cursus, één klacht waarmee ik onmiddellijk iets moet doen, zo luidt de waarschuwing onderaan de mail.. Tja onmiddellijk.. Vind ik nog een rekbaar begrip om uur s morgens.. In de auto, op weg naar mijn eerste afspraak, heb ik de tijd om even na te denken over de te kiezen strategie.. Om half 9 arriveer ik op het bestuurskantoor van SSONML waar een onderwijsconsulent een uiteenzetting geeft over ontwikkelingen in den lande omtrent onderwijs aan kinderen binnen het autistisch spectrum. We sluiten om uur waarna ik me terug haast naar de AD voor een personeelsgesprek. Als ik binnenkom zit mijn collega al klaar met..koffie en gebak..heerlijk! We gaan meteen van start en dan valt er altijd zoveel meer te bespreken dan op de twee A4tjes stond! We kijken terug, maar vooral ook vooruit: wat is je passie? Welke expertise wil je graag opbouwen/uitbouwen? Heerlijke gesprekken, ze geven me veel energie! Dat is dan ook wel nodig, want om half 12 staat de werkgroep expertiseontwikkeling aan de deur. We lopen de planning van studiemiddagen voor dit schooljaar na en bespreken hoe we een en ander gaan evalueren. Tussen de middag treffen we elkaar in de gemeenschappelijke AD-ruimte. Tijd voor een kop soep, een tostie en gezelligheid. Rustpunt voor al die jachtige ab-ers! Ik neem me nu voor om aan de klacht van vanmorgen aandacht te besteden, maar dan stappen Karin en Rob, bij me binnen voor het maken van een afspraak, heeft een andere collega een vraag over de lerarenbeurs en wil weer een ander iets meer weten over functiemix en over de aanvraag van een laptop voor een leerling. Om uur zit ik weer in de auto richting MEE om de avond voor te bereiden die MEE samen met de AD organiseert over de overstap van V.O. naar MBO/HBO/WO. Samen evalueren we de vorige avond en lukt het om een goed draaiboek voor de volgende avond in elkaar te zetten..nu alleen nog maar de juiste mensen binnen de AD informeren en bijpraten Om uur ben ik weer op de dienst.. Hoogste tijd voor die klacht die eigenlijk onmiddellijk actie van me vroeg vanmorgen.. Ik klim in de telefoon en bel de collega maar even persoonlijk op.. helaas de voic .. Wanneer ik aan t einde van de dag de mail weer open, staan er welgeteld 17 nieuwe berichten te wachten, waaronder één héél verheugende mededeling: de klacht is inmiddels al opgelost door één van onze ab-ers en naar volle tevredenheid afgehandeld.. Kijk, dat doet goed aan t einde van de dag, dus stuur ik mijn collega maar een ontzettend bedankt mailtje en sluit ik langzaam alles af.. Het is mooi geweest voor vandaag.. Juist wanneer ik wil vertrekken, gaat mijn mobieltje..het is mijn vriendin die zich afvraagt of ik dan vanavond misschien weer eens meega naar de sportschool!!?? Deze klacht besluit ik dan maar meteen op te pakken.. ik kom nu meteen!! ellen van gestel 3

41 Training van Marco Gielen op De Maaskei een succes (uit Perspectief, maart 2009) Marco Gielen, lange afstandloper en meervoudig kampioen, gaf vrijdag 6 maart 2009 een training op De Maaskei. Op De Maaskei, de school voor zeer moeilijk lerende kinderen (t/m 20 jaar), worden trainingen gegeven aan leerlingen die meedoen aan de Venloop op 22 maart a.s. Om de leerlingen extra te stimuleren is Marco Gielen, die 2 maart nog de 3e plaats heeft gehaald met NK veldlopen in Gilze, uitgenodigd voor een ludieke training. Dit jaar doen 6 leerlingen mee, zij lopen de ruim 2,5 km oftewel de scholierenloop. Twee personeelsleden begeleiden de groep en lopen ook mee. Marco werd enthousiast ontvangen in de hal, waar de ruim 127 leerlingen aandachtig luisterden naar de ervaringen van Marco. Na afloop werden er nog vragen gesteld. Na de introductie begon de training. De training bestond uit twee delen. Warming-up en hardlopen. Samen met Marco hebben ze ongeveer 18 minuten aan een stuk gelopen. De leerlingen hebben nu een beter beeld wat een hardloper allemaal moet doen. Het was een leerzame ochtend. 4

SSO NML JAARVERSLAG 2010

SSO NML JAARVERSLAG 2010 Jaarverslag 2010 SSO NML JAARVERSLAG 2010 1 2 Stan, De Maaskei Inhoudsopgave Voorwoord 5 Alle jongeren hebben talenten 6 De toekomst is een uitdaging 10 Actief in samenwerking 13 Kwaliteit zit in ons allemaal

Nadere informatie

BOOR speciaal, speciaal BOOR VERANTWOORDEN

BOOR speciaal, speciaal BOOR VERANTWOORDEN STRATEGISCH BELEIDSPLAN SO /VSO Stichting BOOR BOOR speciaal, speciaal BOOR en VERANTWOORDEN BOOR speciaal,speciaal BOOR Kernopdracht (koers) Kernwaarden Kwaliteit van de koers Onderwijsconcept Ondersteunende

Nadere informatie

Artikel 7 Opdracht Stichting Onderwijs Primair heeft de opdracht uitgewerkt naar vijf kernwaarden:

Artikel 7 Opdracht Stichting Onderwijs Primair heeft de opdracht uitgewerkt naar vijf kernwaarden: Concretisering Code Goed Bestuur voor Onderwijs Primair Inleiding De leden van de PO-Raad hebben in 2010 de Code Goed Bestuur vastgesteld als leidraad voor goed bestuur in het primair onderwijs. Het bestuur

Nadere informatie

Samen werken, samen ontwikkelen

Samen werken, samen ontwikkelen Samen werken, samen ontwikkelen Strategisch beleid ROOBOL 2015-2019 Willem Wouda/ Reiny Kas Siderius SAMENVATTING Het strategisch beleidsplan 2015-2019 bevat de missie en visie van Stichting ROOBOL. De

Nadere informatie

Uitgaan van Mogelijkheden

Uitgaan van Mogelijkheden Jaarverslag 2015 Uitgaan van Mogelijkheden Missie Stichting Speciaal Onderwijs Leiden e.o. stelt haar scholen en medewerkers in staat expertise te ontwikkelen voor en gespecialiseerd onderwijs te verzorgen

Nadere informatie

VERSLAG INZAKE ANBI 2016 STICHTING CHRISTELIJKE SCHOLENGROEP DE WAARD OUD-BEIJERLAND

VERSLAG INZAKE ANBI 2016 STICHTING CHRISTELIJKE SCHOLENGROEP DE WAARD OUD-BEIJERLAND VERSLAG INZAKE ANBI 2016 STICHTING CHRISTELIJKE SCHOLENGROEP DE WAARD OUD-BEIJERLAND Inhoud 1. Contactgegevens... 3 2. Kernactiviteiten... 4 2.1 Visie en Missie... 4 2.2 Doelen... 4 2.3 Werkwijze en strategie

Nadere informatie

Basisschool De Werf: vrije persoonlijkheidsvorming, sterk inhoudelijk onderwijs en een goede zorgstructuur

Basisschool De Werf: vrije persoonlijkheidsvorming, sterk inhoudelijk onderwijs en een goede zorgstructuur Basisschool De Werf: vrije persoonlijkheidsvorming, sterk inhoudelijk onderwijs en een goede zorgstructuur 1. De Werf kijkt vooruit De Werf is een algemeen bijzondere basisschool die onderwijs verzorgt

Nadere informatie

Wat betekent passend onderwijs voor onze school?

Wat betekent passend onderwijs voor onze school? Informatieavond Julianaschool 27 maart Van 19.30-20.30 uur Wat betekent passend onderwijs voor onze school? Passend Onderwijs Voorstellen: MR: Nelly IB: Frederike en Imca SMPO: Wim Boskeljon (Steunpunt

Nadere informatie

TRIPLE T. Rapportage Passend onderwijs (uitwerking onderdeel Triple T)

TRIPLE T. Rapportage Passend onderwijs (uitwerking onderdeel Triple T) TRIPLE T Rapportage Passend onderwijs (uitwerking onderdeel Triple T) Passend onderwijs Een ontwikkeling die parallel loopt aan de transitie Jeugdzorg en die met name vanwege de sterk inhoudelijke samenhang

Nadere informatie

Korte versie beleidsplan

Korte versie beleidsplan Korte versie beleidsplan 2015 2019 Voorwoord In dit strategisch beleidsplan Ieder talent blijft tellen beschrijft de Stichting Archipel Scholen de richting waarin de organisatie zich de komende vier jaar

Nadere informatie

Jaarverslag 2014-2015 DE DELTA

Jaarverslag 2014-2015 DE DELTA Jaarverslag 2014-2015 DE DELTA VOORWOORD In dit verslag van obs de Delta treft u op schoolniveau een verslag aan van de ontwikkelingen in het afgelopen schooljaar in het kader van de onderwijskundige ontwikkelingen,

Nadere informatie

Werken naar vermogen bij Sunny Tom een kwestie van de juiste mix: persoon, situatie en begeleiding

Werken naar vermogen bij Sunny Tom een kwestie van de juiste mix: persoon, situatie en begeleiding Werken naar vermogen bij Sunny Tom een kwestie van de juiste mix: persoon, situatie en begeleiding Persoon Jongeren met een beperking die moeilijk plaatsbaar zijn op de arbeidsmarkt Situatie Tuinbouwbedrijf

Nadere informatie

Jaarverslag publieksversie

Jaarverslag publieksversie Jaarverslag 2016 publieksversie 1 Het samenwerkingsverband Met het jaarverslag legt het samenwerkingsverband verantwoording af over het gevoerde beleid in 2016. Deze publieksversie geeft de belangrijkste

Nadere informatie

Jaarverslag Missie:

Jaarverslag Missie: Jaarverslag 2014 Missie: SSOL verzorgt gespecialiseerd onderwijs, diagnostiek, advies, consultatie, begeleiding en scholing en ontwikkelt expertise voor leerlingen van 3 tot 20 jaar in de doelgroepen zeer

Nadere informatie

COMMUNICATIEPLAN PASSEND ONDERWIJS

COMMUNICATIEPLAN PASSEND ONDERWIJS COMMUNICATIEPLAN PASSEND ONDERWIJS SWV VO/VSO 31.02 'Communicatie is het scheppen van gemeenschappelijke betekenis (Gisela Redeker, hoogleraar communicatie) Conceptversie 2 17-03-2014 Communicatieplan

Nadere informatie

VOORWOORD VAN HET COLLEGE VAN BESTUUR 5 VOORWOORD VAN DE RAAD VAN TOEZICHT 7 INLEIDING 9 1. STG. SPECIAAL ONDERWIJS NOORD EN MIDDEN LIMBURG 10

VOORWOORD VAN HET COLLEGE VAN BESTUUR 5 VOORWOORD VAN DE RAAD VAN TOEZICHT 7 INLEIDING 9 1. STG. SPECIAAL ONDERWIJS NOORD EN MIDDEN LIMBURG 10 Inhoudsopgave VOORWOORD VAN HET COLLEGE VAN BESTUUR 5 VOORWOORD VAN DE RAAD VAN TOEZICHT 7 INLEIDING 9 1. STG. SPECIAAL ONDERWIJS NOORD EN MIDDEN LIMBURG 10 1.1 ALGEMEEN 10 1.1.1 GESCHIEDENIS 10 1.1.2

Nadere informatie

Onderstaand treft u de balans aan per 31 december 2014. Na de balans volgt een korte toelichting op de belangrijkste wijzigingen in de balans.

Onderstaand treft u de balans aan per 31 december 2014. Na de balans volgt een korte toelichting op de belangrijkste wijzigingen in de balans. FINANCIEEL BELEID Financiële positie op balansdatum Onderstaand treft u de balans aan per 31 december 2014. Na de balans volgt een korte toelichting op de belangrijkste wijzigingen in de balans. Activa

Nadere informatie

Aandachtspunten Leraren passend onderwijs

Aandachtspunten Leraren passend onderwijs Aandachtspunten Leraren passend onderwijs Beste leraar, Op 1 augustus 2014 wordt de wet passend onderwijs ingevoerd. Dit betekent dat er een aantal zaken anders geregeld zijn voor leerling, leraar en ouder.

Nadere informatie

Aanvulling op het ondersteuningsplan Samenwerkingsverband PO Optimale Onderwijskans.

Aanvulling op het ondersteuningsplan Samenwerkingsverband PO Optimale Onderwijskans. Samenvatting Aanvulling op het ondersteuningsplan 2014-2018 Samenwerkingsverband PO 30-03 Optimale Onderwijskans. Beschrijving van de beleidsafspraken die zijn gemaakt gedurende het schooljaar 2014-2015.

Nadere informatie

Jaarplan SOPOH 2014-2018. Personeel. Onderwijs. Organisatie. Voor ieder kind het beste bereiken, met passie, plezier en professionaliteit.

Jaarplan SOPOH 2014-2018. Personeel. Onderwijs. Organisatie. Voor ieder kind het beste bereiken, met passie, plezier en professionaliteit. SOPOH Jaarplan 2014-2018 Voor ieder kind het beste bereiken, met passie, plezier en professionaliteit Personeel Onderwijs Organisatie Huisvesting Pr-Marketing Financiën 1 Voorwoord Stichting Openbaar Primair

Nadere informatie

Beleid leerlinggebonden financiering

Beleid leerlinggebonden financiering Beleid leerlinggebonden financiering 1. Schoolvisie De uitgangspunten van onze school staan beschreven in ons Schoolplan en zijn in verkorte vorm opgenomen in onze Schoolgids. De daarin opgenomen punten

Nadere informatie

Inleiding. Begrippenkader

Inleiding. Begrippenkader Beleidsplan opbrengstgericht personeelsmanagement bij De Veenplas Beleid en doelen voor het thema Personeel voor de jaren 2013 2016 Vastgesteld juli 2013 Inleiding Wij beschouwen onze leerkrachten als

Nadere informatie

Het Spectrum Nesselande. MR Jaarplan

Het Spectrum Nesselande. MR Jaarplan Het Spectrum Nesselande MR Jaarplan 2015-2016 N. Lagerwerf 9/14/2015 Contents 1. Algemeen... 2 2. Visie, uitgangspunten en werkwijze... 2 3. Activiteiten ten behoeve regelingen en beleidsplannen... 3 4.

Nadere informatie

Managementstructuur. Stichting Leerzaam. Notitie. Uitwerking van de hoofdlijnen

Managementstructuur. Stichting Leerzaam. Notitie. Uitwerking van de hoofdlijnen Managementstructuur Stichting Leerzaam Notitie Uitwerking van de hoofdlijnen April 2012 Inhoud Schema Managementstructuur en overleg Stichting Leerzaam Toelichting op Managementstructuur en overleg Stichting

Nadere informatie

wat waar Wie bepaalt Basisondersteuning Regulier VO school

wat waar Wie bepaalt Basisondersteuning Regulier VO school Hoofdstuk 5 Wanneer extra ondersteuning nodig is Toewijzen van ondersteuning 5.1. Inleiding In dit hoofdstuk beschrijven wij achtereenvolgens de onderwijsondersteuningsmogelijkheden van het samenwerkingsverband,

Nadere informatie

Dr. Ellen Luteijn GZ psycholoog en werkzaam bij Kentalis. NVA Congres 2013

Dr. Ellen Luteijn GZ psycholoog en werkzaam bij Kentalis. NVA Congres 2013 Dr. Ellen Luteijn GZ psycholoog en werkzaam bij Kentalis NVA Congres 2013 Autisme en onderwijs NVA 4 oktober 2013 Ellen Luteijn Inhoud Hoe kan onderwijs passend zijn voor leerlingen met ASS? Passend Onderwijs

Nadere informatie

JAARVERSLAG 2013 PRESENTATIE GEMEENTEN, RAAD VAN TOEZICHT, GMR EN DIRECTIES

JAARVERSLAG 2013 PRESENTATIE GEMEENTEN, RAAD VAN TOEZICHT, GMR EN DIRECTIES JAARVERSLAG 2013 PRESENTATIE GEMEENTEN, RAAD VAN TOEZICHT, GMR EN DIRECTIES Juni 2014 JAARVERSLAG; PROCES Maart t/m Mei: voorbereiding jaarafsluiting Mei: accountantscontrole Juni: opstellen bestuursverslag

Nadere informatie

Passend onderwijs. Passend onderwijs

Passend onderwijs. Passend onderwijs Opbouw presentatie 1. De Basis basis Waarom passend onderwijs? Alle leerlingen hebben recht op een passend onderwijsprogramma; geen thuiszitters. Scholen, besturen en samenwerkingsverbanden hebben ruimte

Nadere informatie

Functieprofiel voor de functie van Directeur Meester Duisterhoutschool

Functieprofiel voor de functie van Directeur Meester Duisterhoutschool Functieprofiel voor de functie van Directeur Meester Duisterhoutschool Organisatie De Meester Duisterhoutschool is een Openbare school voor speciaal- en voortgezet speciaal onderwijs cluster 3. De school

Nadere informatie

COMMUNICATIEPLAN Communicatieplan 28-1-2015 def A. van den Bosch/P. Dekkers

COMMUNICATIEPLAN Communicatieplan 28-1-2015 def A. van den Bosch/P. Dekkers COMMUNICATIEPLAN INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 2. Uitgangspunten communicatie 3. Doel 4. Doelgroepen en communicatie instrumenten 5. Rolverdeling communicatie 6. Evaluatie 1. Inleiding Bij de opdracht van

Nadere informatie

Voldoende is niet goed genoeg.. Strategisch beleidsplan 2015/2019. Stichting H 3 O

Voldoende is niet goed genoeg.. Strategisch beleidsplan 2015/2019. Stichting H 3 O Voldoende is niet goed genoeg.. Strategisch beleidsplan 2015/2019 Stichting H 3 O 1 Bijzonder Wat is het bijzondere van H 3 O? Waarin onderscheidt H 3 O zich, wat maakt het verschil? En wat wil H 3 O waarmaken?

Nadere informatie

INTEGRALE KWALITEITSZORG PASSEND ONDERWIJS GOEREE-OVERFLAKKEE

INTEGRALE KWALITEITSZORG PASSEND ONDERWIJS GOEREE-OVERFLAKKEE INTEGRALE KWALITEITSZORG PASSEND ONDERWIJS GOEREE-OVERFLAKKEE Inhoud 1. Inleiding 2. Kwaliteit gedefinieerd 3. Parameters en normen 4. Het cyclische systeem van kwaliteitszorg 5. Instrumenten 6. Planning

Nadere informatie

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. De Bodde

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. De Bodde Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen De Bodde Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen De publieke sector is een zeer grote werkgever en heeft dus ook grote invloed op duurzaamheids- en arbeidsmarktvraagstukken.

Nadere informatie

RAPPORT JAARLIJKS ONDERZOEK 'T IEMENSCHOER EN T KORHOEN, SCHOOL VOOR SO/VSO- ZML

RAPPORT JAARLIJKS ONDERZOEK 'T IEMENSCHOER EN T KORHOEN, SCHOOL VOOR SO/VSO- ZML RAPPORT JAARLIJKS ONDERZOEK 'T IEMENSCHOER EN T KORHOEN, SCHOOL VOOR SO/VSO- ZML School : 't Iemenschoer en t Korhoen, school voor so/vsozml Plaats : Hengelo (Ov) BRIN-nummer : 01CN Onderzoeksnummer :

Nadere informatie

SCHOLINGSBELEID PANTA RHEI

SCHOLINGSBELEID PANTA RHEI SCHOLINGSBELEID PANTA RHEI 1 Inleiding De Stichting PANTA RHEI is in april 2006 van start gegaan na een fusie van De Jakobsladder, het Openbaar Onderwijs Leidschendam-Voorburg en de Stichting Katholiek

Nadere informatie

Passend onderwijs. Lid van het dagelijks bestuur, Liesbeth Verheggen

Passend onderwijs. Lid van het dagelijks bestuur, Liesbeth Verheggen Passend onderwijs De AOb heeft zich uitgesproken vóór het behouden van zoveel mogelijk leerlingen binnen het reguliere onderwijs. Maar de AOb voegde daar altijd aan toe dat passend onderwijs dan wel op

Nadere informatie

Ouderavond Ordening en Ontwikkeling

Ouderavond Ordening en Ontwikkeling Ouderavond Ordening en Ontwikkeling dinsdag 1 oktober 2013 Programma 1. Missie & Visie; waar staan we voor 2. Wet kwaliteit VSO 3. Richtinggevend (wettelijk) kader USP 4. Profielen in beeld 5. Verbindingen

Nadere informatie

Passend onderwijs en kwaliteitsbeleid

Passend onderwijs en kwaliteitsbeleid Passend onderwijs en kwaliteitsbeleid Lia van Meegen Kwaliteitsbeleid Wettelijk kader: inspectie Kwaliteitsbeleid op twee niveaus: Niveau van het swv Niveau afzonderlijke besturen en scholen Kwaliteitszorg

Nadere informatie

FINANCIEEL CONTINUITEITSTOEZICHT. bij Stichting Het Zonnewiel te De Bilt

FINANCIEEL CONTINUITEITSTOEZICHT. bij Stichting Het Zonnewiel te De Bilt RAPPORT VAN BEVINDINGEN DEFINITIEF FINANCIEEL CONTINUITEITSTOEZICHT bij Stichting Het Zonnewiel te De Bilt Plaats : Utrecht Bestuursnummer : 79003 Onderzoeksnummer : 285919 edocs nummer : 4719498 Datum

Nadere informatie

STRATEGISCH BELEIDSPLAN

STRATEGISCH BELEIDSPLAN STRATEGISCH BELEIDSPLAN 2016 2020 Strategisch beleidsplan PCO Gelderse Vallei Inleiding Voor u ligt het strategische beleidsplan (SBP) 2016 tot en met 2020. Bij het tot stand komen van dit SBP is als eerste

Nadere informatie

Verslag MBO conferentie Betere zorg, minder uitval

Verslag MBO conferentie Betere zorg, minder uitval Verslag MBO conferentie Betere zorg, minder uitval Lunteren, 22 april 09 Presentatieronde 1: Flex College het Nijmeegse model in de strijd tegen voortijdig schoolverlaten. Presentator Jeroen Rood, directeur

Nadere informatie

jaarverslag 2011 Postadres: T: 0475-322 324 Postbus 975 F: 0475-327 845 6040 AZ E: soml@soml.nl Roermond I: www.soml.nl

jaarverslag 2011 Postadres: T: 0475-322 324 Postbus 975 F: 0475-327 845 6040 AZ E: soml@soml.nl Roermond I: www.soml.nl jaarverslag 2011 Postadres: T: 0475-322 324 Postbus 975 F: 0475-327 845 6040 AZ E: soml@soml.nl Roermond I: www.soml.nl In 2011 is het traject om te komen tot een nieuwe missie afgerond. De missie laat

Nadere informatie

Datum Betreft Bestuursakkoord PO-Raad-OCW 2012-2015. Geacht schoolbestuur,

Datum Betreft Bestuursakkoord PO-Raad-OCW 2012-2015. Geacht schoolbestuur, a 1 > Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag www.rijksoverheid.nl Onze referentie 349195 Datum Betreft Bestuursakkoord PO-Raad-OCW 2012-2015 Geacht

Nadere informatie

leerlingen iedere school die is aangesloten bij het Samenwerkingsverband werkt volgens de kernwaarden (zie verderop).

leerlingen iedere school die is aangesloten bij het Samenwerkingsverband werkt volgens de kernwaarden (zie verderop). Visiedocument 1. Inleiding Het Samenwerkingsverband V(S)O Duin- en Bollenstreek is een stichting waarbij 8 schoolbesturen zijn aangesloten met totaal 19 vestigingen van de scholen voor voortgezet onderwijs

Nadere informatie

De begrotings- en jaarplancyclus

De begrotings- en jaarplancyclus De begrotings- en jaarplancyclus Cyclus planning en control (P&C) In de P&C-cyclus wordt op een systematische manier inhoud gegeven aan het proces van richting geven (het besturen, plannen) en het op koers

Nadere informatie

Passend onderwijs Voorblad 1: Foto Typ hier de titel

Passend onderwijs Voorblad 1: Foto Typ hier de titel Passend onderwijs Voorblad 1: Foto Typ hier de titel Opbouw presentatie Voorblad 2: Watermerk Typ hier de titel Voorblad 2: Watermerk Typ hier de titel Waarom passend onderwijs? Minder thuiszitters. Meer

Nadere informatie

Functieprofiel Raad van Toezicht

Functieprofiel Raad van Toezicht Functieprofiel Raad van Toezicht Opgesteld: november 2014 Vastgesteld: 25 november 2014 Functieprofiel Raad van Toezicht SALTO 1 Functieprofiel Raad van Toezicht SALTO Organisatieschets In 2001 zijn de

Nadere informatie

RAPPORT FINANCIEEL CONTINUÏTEITSTOEZICHT

RAPPORT FINANCIEEL CONTINUÏTEITSTOEZICHT RAPPORT FINANCIEEL CONTINUÏTEITSTOEZICHT bij Stichting Vakinstelling SVO Plaats : Utrecht Bestuursnummer : 68095 Onderzoeksnummer : 289306 Periode onderzoek : Mei 2016-November 2017 Datum vaststelling

Nadere informatie

Bijlage C. Communicatieplan. Passenderwijs

Bijlage C. Communicatieplan. Passenderwijs Bijlage C Communicatieplan Passenderwijs 2017-2021 In het communicatieplan staat beschreven hoe samenwerkingsverband Passenderwijs haar externe communicatie vormgeeft. Op welke wijze, hoe vaak, in welke

Nadere informatie

Definitie: Eigen vermogen gedeeld door het vreemde vermogen.

Definitie: Eigen vermogen gedeeld door het vreemde vermogen. Definitie: Eigen vermogen gedeeld door het vreemde vermogen. Jaar kengetal Gemiddelde sector Indicator risicoanalyse inspectie 2016 73,6% 1 Don: ondergrens 3 2015 75% Don: ondergrens 3

Nadere informatie

Toelichting ontwikkelingsperspectief

Toelichting ontwikkelingsperspectief Toelichting ontwikkelingsperspectief Dit document is bedoeld als achtergrond informatie voor de scholen, maar kan ook (in delen, zo gewenst) gebruikt worden als informatie aan ouders, externe partners

Nadere informatie

Jaarverslag 2010 Bestuursverslag en Jaarrekening 2010

Jaarverslag 2010 Bestuursverslag en Jaarrekening 2010 Jaarverslag 2010 Bestuursverslag en Jaarrekening 2010 Inhoudsopgave VOORWOORD VAN HET COLLEGE VAN BESTUUR 5 VOORWOORD VAN DE RAAD VAN TOEZICHT 7 INLEIDING 9 1. STG. SPECIAAL ONDERWIJS NOORD EN MIDDEN LIMBURG

Nadere informatie

Mariaschool Reutum tevredenheidsmeting medewerkers 2014-2015

Mariaschool Reutum tevredenheidsmeting medewerkers 2014-2015 Mariaschool Reutum tevredenheidsmeting medewerkers 2014-2015 Aantal respondenten: 10/12 Vensters Voor Verantwoording PO Schoolklimaat 3,7 0% 0% 27% 73% 0% B1. In hoeverre gaan leerlingen graag naar school?

Nadere informatie

Toezichtskader SBO De Vlieger

Toezichtskader SBO De Vlieger Toezichtskader SBO De Vlieger 12 april 2017 Op 1 augustus 2015 is stichting De Vlieger opgericht; sindsdien functioneert SBO De Vlieger als een zelfstandige school met een eigen directeur-bestuurder en

Nadere informatie

Jaarverslag De Berkel

Jaarverslag De Berkel Jaarverslag De Berkel 2016-2017 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 2 Voorwoord 3 Inleiding 4 School en positionering 5 Kwaliteit 5 Team en leiderschap 5 Onderwijs 5 Personeel 6 Administratie 6 Beheer 6 2017,

Nadere informatie

Passen en meten: bekostiging en kosten van een VO school. Door Jan Looise jlooise@infinitebv.nl

Passen en meten: bekostiging en kosten van een VO school. Door Jan Looise jlooise@infinitebv.nl Passen en meten: bekostiging en kosten van een VO school Door Jan Looise jlooise@infinitebv.nl programma 1. De vrees van de financial in VO en OCW 2. Bedrijfsvoering meer dan financiën 3. Hoe werkt financieel

Nadere informatie

WMS congres 12 november 2014 OPR zo kan het ook! Piet Vromans i.s.m. Samenwerkingsverband VO - RUW (2604)

WMS congres 12 november 2014 OPR zo kan het ook! Piet Vromans i.s.m. Samenwerkingsverband VO - RUW (2604) WMS congres 12 november 2014 OPR zo kan het ook! Piet Vromans i.s.m. Samenwerkingsverband VO - RUW (2604) Programma Even voorstellen Verloop van het proces Het eerste ondersteuningsplan Praktijkervaringen

Nadere informatie

Adviesnota aan gemeenteraad

Adviesnota aan gemeenteraad Gemeenteblad 2013, nr. Onderwerp Nevenvestiging speciaal onderwijs in Venray Datum 6 mei 2013 Naam steller Ingrid Theeuwen Kenmerk Afdelingsmanager Dorien van der Giessen Afdeling Maatschappelijke Diensten

Nadere informatie

Voor wat betreft de financiën ligt de prioriteit bij de interne begeleiding op de basisscholen.

Voor wat betreft de financiën ligt de prioriteit bij de interne begeleiding op de basisscholen. Zoetermeer, april 2014. NIEUWSBRIEF PASSEND ONDERWIJS NUMMER 10 Met deze nieuwsbrief willen we alle betrokkenen in het kort informeren over actuele ontwikkelingen met betrekking tot Passend Onderwijs.

Nadere informatie

Strategisch beleidsplan Stichting Poolster. Poolster ontwikkelt. Versie:100909 voorlopig besluit BC op 8 september

Strategisch beleidsplan Stichting Poolster. Poolster ontwikkelt. Versie:100909 voorlopig besluit BC op 8 september Strategisch beleidsplan Stichting Poolster 2010 2013 Poolster ontwikkelt Versie:100909 voorlopig besluit BC op 8 september 1 Ambitie 1. We streven naar 12 sterke openbare scholen naar de maatstaven van

Nadere informatie

Bijlage 6. Uitwerking KPI s uit het kwaliteitszorgsysteem

Bijlage 6. Uitwerking KPI s uit het kwaliteitszorgsysteem Bijlage 6. Uitwerking KPI s uit het kwaliteitszorgsysteem Uitwerking KPI's Indicator Hoe doen we dat? Waar ligt dat vast? Hoe brengen we het resultaat in beeld? Wat monitoren we? Kwaliteitsaspect 1 Resultaten

Nadere informatie

VERDER IN LEREN STRATEGISCH BELEIDSPLAN 2011-2015 PUBLIEKSVERSIE

VERDER IN LEREN STRATEGISCH BELEIDSPLAN 2011-2015 PUBLIEKSVERSIE VERDER IN LEREN STRATEGISCH BELEIDSPLAN 2011-2015 PUBLIEKSVERSIE INHOUD Missie & visie 4 Het onderwijs voorbij 5 Kwaliteit vanuit identiteit 7 Werken vanuit passie 8 Elke leerling telt 10 Ondernemend en

Nadere informatie

wat waar Wie bepaalt Basisondersteuning Regulier VO school

wat waar Wie bepaalt Basisondersteuning Regulier VO school Hoofdstuk 5 Wanneer extra ondersteuning nodig is Toewijzen van ondersteuning 5.1. Inleiding In dit hoofdstuk beschrijven wij achtereenvolgens de onderwijsondersteuningsmogelijkheden van het samenwerkingsverband,

Nadere informatie

Programma. Startvraag. Monitor maart 2014 22-5-2014

Programma. Startvraag. Monitor maart 2014 22-5-2014 Inrichting financiële functie Klaar voor de start 19 mei 2014 Els Verschure (Infinite Financieel) Erik de Vries (DUO) Programma Introductie bemensing bedrijfsvoering Financieel management en beheer Wie

Nadere informatie

CHECKLIST VO VOOR OVERGANG VAN PO NAAR VO

CHECKLIST VO VOOR OVERGANG VAN PO NAAR VO AANSLUITING PO-VO AFSLUITING EN START CHECKLIST VO VOOR OVERGANG VAN PO NAAR VO Leerlingen hebben er recht op dat hun schoolloopbaan zo soepel mogelijk verloopt. De overgang van het PO (inclusief het speciaal

Nadere informatie

Resultaten fusieonderzoek. Accretio en De Zevenster

Resultaten fusieonderzoek. Accretio en De Zevenster Resultaten fusieonderzoek Accretio en De Zevenster Januari, februari 2016 Paulien Huizenga 1 De start: beoogde meerwaarde fusie toetsing door fusieonderzoek De Zevenster heeft naar aanleiding van onderzoek

Nadere informatie

RAPPORT JAARLIJKS ONDERZOEK KOETSVELDSCHOOL SO/VSO-ZMLK. : Koetsveldschool SO/VSO-ZMLK : 's-gravenhage BRIN-nummer : 02GA Onderzoeksnummer : 92613

RAPPORT JAARLIJKS ONDERZOEK KOETSVELDSCHOOL SO/VSO-ZMLK. : Koetsveldschool SO/VSO-ZMLK : 's-gravenhage BRIN-nummer : 02GA Onderzoeksnummer : 92613 RAPPORT JAARLIJKS ONDERZOEK KOETSVELDSCHOOL SO/VSO-ZMLK School : Koetsveldschool SO/VSO-ZMLK Plaats : 's-gravenhage BRIN-nummer : 02GA Onderzoeksnummer : 92613 Datum schoolbezoek : 13 maart 2007 Datum

Nadere informatie

Piter Jelles Strategisch Perspectief

Piter Jelles Strategisch Perspectief Piter Jelles Strategisch Perspectief Strategisch Perspectief Inhoudsopgave Vooraf 05 Piter Jelles Onze missie 07 Onze ambities 07 Kernthema s Verbinden 09 Verbeteren 15 Vernieuwen 19 Ten slotte 23 02 03

Nadere informatie

RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK BIJ MET, PRAKTIJKONDERWIJS WAALWIJK

RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK BIJ MET, PRAKTIJKONDERWIJS WAALWIJK RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK BIJ MET, PRAKTIJKONDERWIJS WAALWIJK Plaats: Waalwijk BRIN-nummer: 23DB Onderzoek uitgevoerd op: 29 juni 2009 Conceptrapport verzonden op: 13 juli 2009 Rapport vastgesteld

Nadere informatie

Managementsamenvatting

Managementsamenvatting De titel van het Strategisch Meerjarenbeleidsplan is een citaat afkomstig van een leerling van de stagegroep 1a van het Praktijkcollege Tilburg. Het citaat geeft het droombeeld van de leerling weer op

Nadere informatie

De nieuwe naam voor ZML Noordoost Brabant

De nieuwe naam voor ZML Noordoost Brabant De nieuwe naam voor ZML Noordoost Brabant Beter voor nu, beter voor later Niet alle kinderen in deze wereld vinden even makkelijk hun weg. Deze kinderen hebben extra begeleiding en zorg nodig om hun eigen

Nadere informatie

Adviesraad Wmo Arnhem Jaarplan 2017

Adviesraad Wmo Arnhem Jaarplan 2017 Adviesraad Wmo Arnhem Jaarplan 2017 1 Inhoudsopgave Pagina 1. Voorwoord 3 2. Missie, visie en uitgangspunten van de Adviesraad Wmo 2.1 De Verordening adviesraad Wmo 4 2.2 Missie 4 2.3 Visie 4 2.4 Uitgangspunten

Nadere informatie

JAARVERSLAG GMR. STICHTING AKKOORD! po

JAARVERSLAG GMR. STICHTING AKKOORD! po Beesel Horst a/d Maas Peel en Maas Venlo Secretariaat p/a Omnibus Huissen 4 5991 PX Baarlo T (077) 4778239 E info@omnibus.akkoord-po.nl JAARVERSLAG GMR STICHTING AKKOORD! po Inhoud Inleiding blz. 3 Samenstelling

Nadere informatie

Onderwijskundig Jaarplan SBO It Heechhôf

Onderwijskundig Jaarplan SBO It Heechhôf Onderwijskundig Jaarplan SBO It Heechhôf 2015 2016 Doel: Het plannen van de doelen en activiteiten op het gebied van schoolontwikkeling over het komende schooljaar. Hiermee wordt verantwoording afgelegd

Nadere informatie

Medezeggenschapsstatuut van Stichting "Het Rijnlands Lyceum" te Wassenaar, primair onderwijs

Medezeggenschapsstatuut van Stichting Het Rijnlands Lyceum te Wassenaar, primair onderwijs Medezeggenschapsstatuut van Stichting "Het Rijnlands Lyceum" te Wassenaar, primair onderwijs Het bestuur van Stichting "Het Rijnlands Lyceum" en de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad van de gemeenschappelijke

Nadere informatie

Bovenschools Jaarplan 2018

Bovenschools Jaarplan 2018 Bovenschools Jaarplan 2018 niet apart maar samen Slochteren AD 20170907 v1 INHOUD 1. Inleiding 3 2. Terugblik afgelopen jaar 3 3. Verantwoording beleidsvoornemens 3 4. Beleidsvoornemens 4 4.1 beleid 4

Nadere informatie

FINANCIËLE RAPPORTAGE FUNDEREND ONDERWIJS. Utrecht, november 2014

FINANCIËLE RAPPORTAGE FUNDEREND ONDERWIJS. Utrecht, november 2014 FINANCIËLE RAPPORTAGE FUNDEREND ONDERWIJS 2014 Utrecht, november 2014 INHOUD Inleiding 5 1 Basisonderwijs en speciaal basisonderwijs 7 2 Expertisecentra 10 3 Voortgezet onderwijs 12 4 Samenwerkingsverbanden

Nadere informatie

Situatie- en profielschets adjunct-directeur CSO De Zonnehoek

Situatie- en profielschets adjunct-directeur CSO De Zonnehoek Situatie- en profielschets adjunct-directeur CSO De Zonnehoek April 2017 Profielschets Adjunct-directeur De Zonnehoek SO en VSO Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs in Apeldoorn zoekt voor CSO De Zonnehoek

Nadere informatie

Strategisch beleidsplan Stichting Promes 2015-2018

Strategisch beleidsplan Stichting Promes 2015-2018 Strategisch beleidsplan Stichting Promes 2015-2018 Voorwoord. De planperiode van 2011-2014 ligt bijna achter ons en geeft ons reden tot nadenken over de doelen voor de komende vier jaar. Als we terugdenken

Nadere informatie

1.2 Dynamiek scholengroep

1.2 Dynamiek scholengroep 1.2 Dynamiek scholengroep Schoolbestuur Basisschool St. Anna valt onder het bestuur van de stichting Dynamiek Scholengroep.Dynamiek Scholengroep verzorgt primair onderwijs in de gemeente Horst aan de Maas

Nadere informatie

RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK. Hofstede Praktijkschool te Den Haag

RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK. Hofstede Praktijkschool te Den Haag RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK Hofstede Praktijkschool te Den Haag Plaats : Den Haag BRIN-nummer : 04 NF Arrangementsnummer : 231357 Onderzoek uitgevoerd op : 6 september 2012 en 31 mei 2013

Nadere informatie

Reglement College van Bestuur. Onderwijsstichting Esprit

Reglement College van Bestuur. Onderwijsstichting Esprit Reglement College van Bestuur Onderwijsstichting Esprit Amsterdam, vastgesteld, na goedkeuring door de Raad van Toezicht op 4 december 2015, door het College van Bestuur in haar vergadering van 7 december

Nadere informatie

Vragen gesteld op de ouderavond op 11 februari 2014 gehouden in De Boemerang te Naaldwijk

Vragen gesteld op de ouderavond op 11 februari 2014 gehouden in De Boemerang te Naaldwijk Vragen gesteld op de ouderavond op 11 februari 2014 gehouden in De Boemerang te Naaldwijk 1: En wat kunnen jullie betekenen voor hoogbegaafde kinderen. Het is aan de school om aanbod te hebben voor hoogbegaafde

Nadere informatie

Intern toezichtkader PVO Walcheren

Intern toezichtkader PVO Walcheren Intern toezichtkader PVO Walcheren Februari 2015, intern toezichtkader stichting PVO Walcheren Pagina 1 Voorwoord Dit toezichtkader is tot stand gekomen in het kader van de vorming van het nieuwe samenwerkingsverband

Nadere informatie

NAAR VERNIEUWD TOEZICHT EXCELLENTE SCHOLEN

NAAR VERNIEUWD TOEZICHT EXCELLENTE SCHOLEN NAAR VERNIEUWD TOEZICHT EXCELLENTE SCHOLEN juni 2016 1 Inleiding 1.1 Achtergrond In 2012 heeft de toenmalige minister van Onderwijs het predicaat Excellente School in het leven geroepen om goed presterende

Nadere informatie

Ontdek je wereld. Koersplan THUIS IN DE WERELD. Hoogen Dries 3, 5051 WK Goirle

Ontdek je wereld. Koersplan THUIS IN DE WERELD. Hoogen Dries 3, 5051 WK Goirle Ontdek je wereld Koersplan 2019-2023 THUIS IN DE WERELD Hoogen Dries 3, 5051 WK Goirle 013-530 25 48 info@edu-ley.nl www.edu-ley.nl Betekenis geven aan ambities Missie: Waar staan onze scholen voor? Edu-Ley

Nadere informatie

FINANCIEEL CONTINUITEITSTOEZICHT. bij Stichting voor Speciaal Basisonderwijs te Doetinchem

FINANCIEEL CONTINUITEITSTOEZICHT. bij Stichting voor Speciaal Basisonderwijs te Doetinchem RAPPORT VAN BEVINDINGEN FINANCIEEL CONTINUITEITSTOEZICHT bij Stichting voor Speciaal Basisonderwijs te Doetinchem Plaats : Utrecht Bestuursnummer : 22453 Onderzoeksnummer : 279804 Datum onderzoek : februari

Nadere informatie

Samen leren jezelf te zijn, kansrijk en uniek Wij maken werk van talent!

Samen leren jezelf te zijn, kansrijk en uniek Wij maken werk van talent! De missie van onze school: Samen leren jezelf te zijn, kansrijk en uniek Wij maken werk van talent! De visie van onze school: A: Goed onderwijs, opbrengstgericht Door middel van een gevarieerd lesaanbod

Nadere informatie

Mobiliteit. Antoine De Saint Exupéry

Mobiliteit. Antoine De Saint Exupéry Mobiliteit Wanneer je een schip wilt bouwen, breng dan geen mensen bij elkaar om hout aan te slepen, werktekeningen te maken en taken te verdelen, maar leer ze te verlangen naar de eindeloze zee. Antoine

Nadere informatie

Passend onderwijs Bergen,Gennep en Mook Informatie voor alle ouders

Passend onderwijs Bergen,Gennep en Mook Informatie voor alle ouders Passend onderwijs Bergen,Gennep en Mook Informatie voor alle ouders Inhoudsopgave: Inleiding Hoofdstuk 1 Passend onderwijs in een notendop Hoofdstuk 2 Het ondersteuningsprofiel Hoofdstuk 3 Aanmelden Hoofdstuk

Nadere informatie

Strategisch Beleidsplan 2014-2018

Strategisch Beleidsplan 2014-2018 Strategisch Beleidsplan 2014-2018 Stichting ELAN Stichting ELAN in onderwijs is op 1 augustus 2014 ontstaan door een fusie van de Stichting CSO Gooi e.o. en de Vereniging Annie M.G. Schmidt. ELAN bestaat

Nadere informatie

Jaarverslag : AB-Dienst Parkschool Sittard

Jaarverslag : AB-Dienst Parkschool Sittard Jaarverslag : AB-Dienst Parkschool Sittard Schooljaar 2008-2009 Inhoudsopgave Inleiding Hoofdstuk 1 Ambulante Begeleiding binnen de Parkschool en Visie. Hoofdstuk 2 Deelnemende leerlingen en scholen. 2.1

Nadere informatie

Jaarverslag 2012 Dienst P&O ROC West-Brabant

Jaarverslag 2012 Dienst P&O ROC West-Brabant Dienst Personeel & Organisatie Jaarverslag 2012 Jaarverslag 2012 Dienst P&O ROC West-Brabant Maart 2013 Dienst P&O Jaarverslag Dienst P&O 2012 Pagina 1 Voorwoord Voor de Dienst P&O was 2012 een bewogen

Nadere informatie

Raadsstuk. Onderwerp: Meerjarenbegroting 2014/ /2019 Stichting Dunamare Onderwijsgroep Reg.nummer: 2015/170311

Raadsstuk. Onderwerp: Meerjarenbegroting 2014/ /2019 Stichting Dunamare Onderwijsgroep Reg.nummer: 2015/170311 Raadsstuk Onderwerp: Meerjarenbegroting 2014/2015 2018/2019 Stichting Dunamare Onderwijsgroep Reg.nummer: 2015/170311 1. Inleiding De gemeenteraad is bevoegd om vast te stellen dat Stichting Dunamare Onderwijsgroep

Nadere informatie

Jaarplan Sint Jozefschool Moordrecht 2015-2016

Jaarplan Sint Jozefschool Moordrecht 2015-2016 Jaarplan Sint Jozefschool Moordrecht 2015-2016 1 Voorwoord In dit Jaarplan wordt de concrete uitwerking van beleidsvoornemens beschreven, die weergegeven zijn in het Schoolplan. Gekozen is voor een compacte

Nadere informatie

RAPPORT VAN BEVINDINGEN. Kwaliteitsonderzoek Expertisecentrum Onderwijszorg (EOZ) bij het Expertisecentrum Onderwijs Zorg Bonaire

RAPPORT VAN BEVINDINGEN. Kwaliteitsonderzoek Expertisecentrum Onderwijszorg (EOZ) bij het Expertisecentrum Onderwijs Zorg Bonaire RAPPORT VAN BEVINDINGEN Kwaliteitsonderzoek Expertisecentrum Onderwijszorg (EOZ) bij het Expertisecentrum Onderwijs Zorg Bonaire Plaats : Kralendijk, Bonaire Datum onderbezoek : 11 november 2015 Rapport

Nadere informatie

Verkort jaarverslag 2014

Verkort jaarverslag 2014 Dit jaarverslag is een verkorte versie. Het volledige jaarverslag vindt u op de site van RENN4. Verkort jaarverslag 2014 Het afgelopen schooljaar was het eerste jaar dat we werkten binnen het nieuwe stelsel

Nadere informatie

Toezichtkader SWV Passend Onderwijs Lelystad VO

Toezichtkader SWV Passend Onderwijs Lelystad VO Toezichtkader SWV Passend Onderwijs Lelystad VO Vastgesteld door de Raad van Toezicht op 4 november 2016 Inleiding De statuten bepalen verder dat de Raad van Toezicht (RvT) een toezichtkader vaststelt

Nadere informatie

Schoolondersteuningsprofiel. 00CV00 School Matthijsje

Schoolondersteuningsprofiel. 00CV00 School Matthijsje Schoolondersteuningsprofiel 00CV00 School Matthijsje Inhoudsopgave Toelichting... 3 DEEL I INVENTARISATIE... 6 1 Typering van de school... 7 2 Kwaliteit basisondersteuning... 7 3 Basisondersteuning...

Nadere informatie

Regeling rugzakleerlingen in het Passend Onderwijs

Regeling rugzakleerlingen in het Passend Onderwijs Onderwijsondersteuningsroute: Instroom van leerlingen met rugzak (concept versie 5 september 2013; ontwikkeld door de Werkgroep Passend Onderwijs Toewijzing Onderwijsondersteuning van Koers VO). - De onderwijsondersteuningsroute

Nadere informatie