Basisnet Vervoer Nieuwsbrief 5 Gevaarlijke Stoffen

Transcriptie

1 Basisnet Vervoer Nieuwsbrief 5 Gevaarlijke Stoffen Juli 2007 Leeswijzer Juni stond in het teken van het bijpraten van alle partijen die betrokken zijn bij de uitwerking van het Basisnet vervoer gevaarlijke stoffen. Een prima gelegenheid voor de projectorganisatie om direct van bedrijven, gemeenten, provincies en hulpverleningsdiensten te horen wat zij van de plannen vinden. Ben je benieuwd naar de Bedrijvendag? Lees dan verder op deze pagina. Wil je meer weten over de Informatiebijeenkomst die voor medewerkers van provincies, gemeenten en hulpverleners is gehouden? Lees dan verder op pagina 3. Reageren? Ga dan naar Daar vind je een overzicht van alle contactpersonen van het project Basisnet. Wil je iets kwijt, neem dan contact op met je eigen vertegenwoordiger in het project, zodat hij jouw standpunt kan meenemen. Achtergrond Basisnet Als eerste praat Karen Jakschtow van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat het gezelschap bij over de achtergrond van het Basisnet. Gert-Jan Bots van de VNCI vraagt: Komt er straks een bordje Basisnet langs de weg zodat iedereen weet welke route hij moet volgen? Karen Jakschtow zegt in reactie hierop: Er zal over het Basisnet gecommuniceerd worden zodat iedereen weet hoe het eruit ziet. Of dat met bordjes gebeurt, is afhankelijk van het systeem dat gekozen wordt. Op de vraag van Evert Wijdeveld van Deltalinqs hoe de handhaving van het Basisnet geregeld wordt, antwoordt Karen Jakschtow dat daarvoor een speciale themagroep is opgericht. Die komt binnenkort voor het eerst bij elkaar. Bedrijvendag Op 21 juni 2007 vond in Theater De Flint in Amersfoort de bedrijvendag plaats. Ongeveer 80 vervoerders en verladers namen aan de dag deel die werd voorgezeten door Dirk Doornbos, voorzitter van de commissie externe veiligheid van VNO-NCW. De inzet van het bedrijfsleven Pieter Wildschut, voorzitter van de CTGG, vertelt zijn achterban vervolgens hoe het bedrijfsleven in de discussie zit. Wij staan achter de komst van het Basisnet en werken daar ook constructief aan mee, maar we hebben wel een aantal kritische kanttekeningen en zorgen, aldus Pieter Wildschut. Hoe stuurt Den Haag bijvoorbeeld nog op gemeenten en hoe voorkomen we dat alles wordt volgebouwd. 1

2 Geert-Jan Verbakel van het Ministerie van VROM is in reactie daarop benieuwd wat gemeentes mogen verwachten van het vervoer. Pieter Wildschut is daar duidelijk over: Permanente verbetering van de veiligheid van het vervoer en bronmaatregelen. Stoffen Henk Bril van de themagroep stoffen wijdt de deelnemers vervolgens in in de wonderlijke wereld van de basisnetstoffen. Voor de kenners onder ons: basisnetstoffen zijn de stoffen die in het Basisnet gereguleerd worden. Deze stoffen komen overeen met de internationaal vastgestelde stoffenlijst voor categorie c tunnels. geven aan een extra veiligheidsambitie. De vraag is vervolgens hoe ver je daarmee moet gaan. De werkgroep vond 25 meter voldoende. De kans dat zo n plas doordrijft, is namelijk heel erg klein. Het zou te ver gaan om daar rekening mee te houden. Stand van zaken Basisnet Weg Jorrit Nieuwenhuis van Arcadis vervangt Pieter Dronkert van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat. Hij doet de resultaten uit de doeken van de eerste knelpuntenanalyse van het Basisnet Weg: Er zijn nu 180 wegvakken geteld, daarvan zijn er bijna 170 knelpuntvrij. Daarbij is uitgegaan van 0% groei van het wegvervoer van LPG. Toekomstverkenningen van AVV en het KiM wijzen namelijk uit dat de groei van LPG stabiel blijft. In de gevoeligheidsanalyse is onderzocht wat er gebeurt als het LPG wegvervoer met 50% toeneemt, aldus Jorrit Nieuwenhuis, Dan worden de PR contouren op een paar plaatsen groter, maar het GR verandert niet. Henk Bril van Sabic vraagt zich af hoe het zit met de knelpunten op het onderliggende wegennet. De knelpuntenanalyse heeft namelijk alleen betrekking op de rijkswegen. Jorrit Nieuwenhuis denkt dat het aantal knelpunten daar wel meevalt omdat er een veel lagere transportintensiteit is. Stand van zaken Basisnet Water Wim de Vries van het Ministerie van verkeer en Waterstaat presenteert het eindconcept van het Basisnet Water. Hij legt uit dat het Basisnet Water ruim is opgezet. Het Basisnet is toekomstvast en realiseert een stukje extra veiligheid. Als we uitgaan van de hoogste groeiscenario s, is er alleen bij de Westerschelde in 2033 een knelpunt. Het Rijk heeft goede afspraken met de provincie Zeeland en met Vlaanderen gemaakt hoe hiermee om te gaan, aldus Wim de Vries, In het kader van het Basisnet Water worden daarom geen aanvullende maatregelen getroffen. Evert Wijdeveld van Deltalinqs is benieuwd hoe het met uiterwaarden zit. Moet je daar ook rekening houden met een plasbrand? Die kan daar immers ook in drijven! Wim de Vries legt uit dat de plasbrandaandachtsgebieden invulling Stand van zaken Basisnet Spoor Henk Nagelhout van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat vertelt dat bij Spoor nog moet worden begonnen met de knelpuntenanalyse. Er is veel tijd gestoken in de nieuwe beleidsvrije marktverwachtingen van het vervoer van gevaarlijke stoffen, die ProRail aan het opstellen is. De verwachting is dat het aantal knelpunten bij spoor het grootst is, omdat het vervoer door dichtbevolkte binnensteden gaat. Maarten Dankloff van Arkema vraagt of er ook rekening wordt gehouden met de bereikbaarheid van productielocaties in bijvoorbeeld Frankrijk en Duitsland. Henk Nagelhout geeft hierop aan dat ProRail bij het opstellen van de nieuwe marktverwachtingen ook rekening houdt met internationale vervoersontwikkelingen. 2

3 Informatiebijeenkomst overheid De informatiebijeenkomst voor gemeenten, provincies, milieudiensten en hulpverleners is een week na de bedrijvendag in De Reehorst in Ede. Zo n 240 mensen komen bij elkaar om de laatste stand van zaken over de uitwerking van het Basisnet te horen. Grote opkomst Dagvoorzitter Jan Hein Boone, tevens VNG veiligheidsambassadeur, opent de bijeenkomst. De grote opkomst laat zien dat het onderwerp leeft. Jan Hein Boone benadrukt dat het belangrijk is dat iedereen straks zijn bestuurders bijpraat over wat er gebeurt, zodat het Basisnet niet als een verrassing komt. steentje bij, aldus Arie-Jan Arbouw, Degene die veiligheidswinst boekt, mag die ook benutten. Degene die niet meewerkt, krijgt hier later de rekening voor gepresenteerd. Drie deelsessies Na de pauze wordt in drie parallelle deelsessies verder ingegaan op de basisnetten Weg en Spoor en de Gezamenlijke Uitvoeringsagenda. Net als op de bedrijvendag houdt Karen Jakschtow eerst een algemene presentatie. Zo staan alle klokken gelijk als iedereen straks de deelsessies in gaat. Basisnet Water Wim de Vries presenteert vervolgens het eindvoorstel van het Basisnet Water. De stuurgroep is akkoord gegaan met het conceptueel ontwerp. Nu gaan de themagroepen ermee aan de slag. Yvette Moulijn van de gemeente Amsterdam wil graag weten of gemeenten ook rekening moeten houden met een plasbrand als er geen PR 10-6 contour is en als de oriëntatiewaarde groepsrisico niet overschreden wordt. Wim de Vries: Ja, dat is precies de bedoeling van het plasbrandaandachtsgebied. Dat je ook rekening houdt met een plasbrand als het risicotechnisch goed zit. Van alle mogelijke ongevallen is de kans op een plasbrand het grootst en kun je het makkelijkst iets doen aan de effecten. Zo doen we echt iets aan veiligheid. Gezamenlijke Uitvoeringsagenda Derde spreker is Arie-Jan Arbouw van het Ministerie vanverkeer en Waterstaat. Hij is projectleider van de Gezamenlijke Uitvoeringsagenda waarin acties worden geformuleerd om de veiligheid van het vervoer van gevaarlijke stoffen, de infrastructuur en de bebouwde omgeving te verbeteren. Elke partij draagt vanuit zijn eigen verantwoordelijkheid een Deelsessies Basisnet Spoor In de deelsessies van het Basisnet Spoor licht Henk Nagelhout van het ministerie van Verkeer en Waterstaat de stand van zaken van het Basisnet Spoor toe. Hij vertelt dat ProRail nieuwe marktverwachtingen aan het opstellen is. Die zijn beleidsvrij, dus er is nog geen rekening gehouden met het Basisnet. Zeker is wel dat de cijfers hoger zullen uitvallen dan de marktverwachtingen uit Dit roept veel vragen op uit de zaal. Cees Vissers van de gemeente Etten-Leur vraagt zich af of gemeenten nu al hun bestemmingsplannen opnieuw moeten gaan doorrekenen. Henk Nagelhout benadrukt dat dit de eigen verantwoordelijkheid van de gemeenten is. Totdat het Basisnet er is, is er sprake van onzekerheid. Met het Basisnet ruilen we de prognoses in voor vaste gebruiksruimtes. Sjoerd Le Noble van de gemeente Houten vindt dat ProRail nu wel heel veel ruimte krijgt. Ze kunnen zo een maximale gebruiksruimte claimen. Karen Jakschtow van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat zegt in reactie hierop dat ook alle ruimtelijke plannen en ambities van gemeenten zijn geïnventariseerd: Die bestaan 3

4 soms uit niet meer dan een witte vlek op een kaart waar verder nog niks over bekend is. Ook die nemen we mee in het Basisnet. Deelsessies Basisnet Weg Bij de deelsessie over het Basisnet Weg vertelt Pieter Dronkert dat op basis van de eerste telresultaten 180 wegvakken zijn doorgerekend. Bij 11 wegvakken zijn er knelpunten (PR of GR). Daar gaan we in fase 2 op inzoomen. We gaan nu eerst een nieuwe reeks wegvakken doorrekenen. Op basis van de uitkomsten van de berekeningen gaan we bepalen wat de gevolgen daarvan zijn voor de invulling van het Basisnet: categorieën, zones en systemen. Martijn Kas van de stadsregio Amsterdam meldt dat in de regio ook een analyse naar knelpunten is gedaan. We hebben geconstateerd dat er in de huidige situatie een knelpunt bij de A10 Zuid is, maar dat zie ik niet terug in de presentatie. Hoe komt dat? Hij vraagt zich verder af of er bij het doorrekenen van toekomstige knelpunten rekening is gehouden met de ondergrondse ligging van de weg. Die zorgt voor minder hoge risico s. Pieter Dronkert weet dat bij de A2 Leidschenrijn hetzelfde speelt: Daar hebben we ook geen rekening gehouden met de overkapping. Dat komt vanzelf als we gaan inzoomen op de knelpunten. Dan komen we er wel uit. Hij voegt daaraan toe dat het landelijke beeld op onderdelen kan afwijken van uitkomsten van lokale studies. Bij de A10 Zuid komen wij net onder de OW GR uit en jullie net daarboven. Dus dat scheelt niet zo veel. Dit soort zaken kunnen het lokaal overleg aan de orde komen. Marc van Eijden van de gemeente Weesp vraagt hoe met provinciale wegen moet worden omgegaan, die maken immers geen deel uit van het Basisnet. Pieter Dronkert zegt dat provincies zelf het initiatief kunnen nemen om daar wat mee te doen. Een aantal provincies doen dit ook al. Gemeenten kunnen daarnaast routeren. Deelsessie spoor 2 In de deelsessies van spoor 2 onderstreept Arie- Jan Arbouw hoe belangrijk het is dat de verschillende partijen bereid zijn met elkaar samen te werken. Die samenwerkingsbereidheid is volgens hem essentieel voor het slagen van spoor 2. We hebben met ruim 30 partijen gesproken over hun verwachtingen en behoeften ten aanzien van de permanente veiligheidsverbetering van het vervoer van gevaarlijke stoffen. Deze partijen hebben aangegeven dat zij aan drie onderwerpen meer prioriteit willen geven: Incidentmanagement, Toezichtsarrangementen en Zorgsystemen. Het komt er nu op aan dat partijen die een bijdrage willen leveren aan deze thema s de mogelijkheden krijgen om initiatieven verder uit te werken. Hij roept partijen op om zich met hun ideëen bij hem te melden. VenW zal partijen die zich proactief en constructief opstellen onvoorwaardelijk stimuleren. Vanuit de zaal worden de nodige vragen over spoor 2 gesteld. Bram Gille van Royal Haskoning vraagt zich af wat de rol van bedrijven wordt rond Incidentmanagement. Volgens Arie-Jan Arbouw zijn er verschillende mogelijkheden: "Bij incidenten gaat het vaak om stoffen met zeer specifieke eigenschappen. De brandweer heeft niet altijd de beschikking over kennis van deze 4

5 stoffen, de industrie vaak wel. Ook kunnen bedrijven terreinen en blusmiddelen beschikbaar stellen voor meer en multidisciplinaire incidentoefeningen." Robert Kint van de gemeente Tilburg constateert dat er een spanning bestaat tussen het streven van het vervoer naar vergroting van de gebruiksruimte en de neiging van gemeentebestuurders om dezelfde ruimte op te souperen. Arie-Jan Arbouw benadrukt dat spoor 2 ook is gericht op bewustwording: "Als gemeenten weten hoe de gebruiksruimte eruit ziet, kunnen zij bij stedelijke ontwikkelingsplannen concretere aanwijzingen geven op welke aspecten te letten. Guido van Noppen van de Regionale Brandweer Gooi- en Vechtstreek vraagt: Moet er niet meer aandacht zijn voor bronmaatregelen?" Arie-Jan Arbouw geeft aan dat hierover gesprekken plaatsvinden: VenW streeft ernaar om het invoeren van bepaalde bronmaatregelen op de Europese agenda te krijgen om zo mogelijke bronmaatregelen in verschillende landen op één lijn te krijgen. niet zo veel nieuws te melden was, vindt hij jammer. Hij vermoedt dat er in Roosendaal een knelpunt is. Ik ben benieuwd wanneer VenW langskomt om het daar met ons over te hebben. Enigszins gerustgesteld Hendrik-Jan Steenstra van de Brandweer Haaglanden is door zijn burgemeester op pad gestuurd om ervoor te zorgen dat er geen gevaarlijke stoffen over het spoor tussen Rotterdam en Den Haag worden vervoerd. Ik ben enigszins gerustgesteld door het verhaal van Henk Nagelhout, zegt hij, maar we blijven het in de gaten houden. Leuke bijeenkomst Indra Span van de provincie Gelderland vond het een leuke bijeenkomst: De reacties vielen mee. Ik had meer vragen verwacht. Veel suggesties meegegeven Richard Kleefman van de deelgemeente Hoogvliet heeft veel contacten opgedaan en een aantal nieuwe dingen gehoord: Ik ga met een goed gevoel weg. Hij had wel verwacht dat hij meer concrete informatie zou krijgen waarmee hij direct aan de slag zou kunnen. Daarvoor was het nog te vroeg. Kleefman vertelt dat hij de projectgroep ook een aantal suggesties heeft gedaan: Ik ben benieuwd wat daarmee gebeurt. Nog wat hobbels in communicatie Tussen alle deelnemers waren ook een paar vertegenwoordigers van het bedrijfsleven. Peer van Gemert van Railion is een van hen. Hij constateert dat er in de communicatie tussen de verschillende belangen nog veel hobbels te nemen zijn: Er is veel miscommunicatie en dat is jammer. Terugblik op de informatiebijeenkomst Na de deelsessies borrelt iedereen nog even na. We peilen de reacties. Wanneer komt VenW langs? Maarten Dewachter van de gemeente Roosendaal zegt vooral veel te hebben gehad aan het netwerk: Dat maakt de bijeenkomst zonder meer geslaagd. Dat er over het Basisnet Spoor Ondergrens groepsrisico is opvallend Hans de Harder van de Regionale Brandweer Gelderland Zuid vond het nog behoorlijk abstract. Hij vond het idee van een ondergrens voor de groepsrisicoverantwoordingsplicht verrassend: Ik ben benieuwd hoe dat eruit komt te zien en of dat ook gevolgen heeft voor de rest van het groepsrisicobeleid. Mark Geurts van Milieusamenwerking en Afvalverwerking Regio Nijmegen denkt dat veel gemeentes baat hebben bij zo n ondergrens: Ik 5

6 merk dat vooral kleinere gemeentes daar nu mee worstelen. Hij vertelt dat hij goed voorbereid naar de bijeenkomst is gekomen: Ik krijg veel informatie via het IPO dus ik weet wat er speelt. Goed om te weten waar het over gaat Mirjam Roorda van de provincie Zuid-Holland heeft deelgenomen aan een deelsessie over het Basisnet Weg: Er werden leuke discussies gevoerd. Het is goed dat het aantal knelpunten bekend is, zodat je weet waar je het over hebt. Ik ben benieuwd naar de volgende stap. Het was een goede bijeenkomst Maarten van Leest van het ministerie van VROM geeft de organisatie een 7,5: Het was een goede bijeenkomst! waar welk vervoer kan plaatsvinden en welke consequenties dit heeft voor bijvoorbeeld ruimtelijke ontwikkelingen, hulpverlening en rampenbestrijding. Het Basisnet is daarmee gericht op veilig bouwen en vervoeren. Meer weten over de achtergrond? De komst van het Basisnet is voor het eerst aangekondigd in de Nota Mobiliteit. In de Nota Vervoer Gevaarlijke Stoffen is het idee van het Basisnet verder uitgewerkt. Colofon Dit is een publicatie van het Directoraat Generaal Transport en Luchtvaart van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat. Voor meer informatie kunt u terecht op Heeft u vragen? Neem dan contact op met de projectleiding Basisnet: adres: basisnet@minvenw.nl telefonisch: Wil je reageren? Ga dan naar onze website: Daar vind je een overzicht van alle contactpersonen van het project Basisnet. Als je iets kwijt wil of wil meedenken, neem dan contact op met je eigen vertegenwoordiger in het project, zodat hij jouw standpunt kan meenemen. Achtergrondinformatie Doel Basisnet Met het Basisnet willen we de spanning tussen vervoer van gevaarlijke stoffen, ruimtelijke ontwikkelingen en veiligheid beheersen. Een ander doel van het Basisnet is duidelijkheid bieden over 6