Waarom dit onderwerp? Er is vraag naar bij: huisartsen en assistentes (wijk)verpleegkundigen studenten. Medewerkers vandaag: Ledendag 8 oktober 2011

Transcriptie

1 Open stinkerds Necrotische wonden toegespitst op de huid Ledenbijeenkomst 2011 organisatie LOTUS Waarom dit onderwerp? Er is vraag naar bij: huisartsen en assistentes (wijk)verpleegkundigen studenten Medewerkers vandaag: Ineke Hond Bianca Jasper Ben Paauwe Opbouw presentatie Functies en opbouw huid Oorzaken en plaatsen necrotische wonden Indeling wonden Genezing Demonstraties Functies huid Opbouw en werking huid Necrotische wonden Bedekking en bescherming lichaam Temperatuurregulatie Normale werking: bij temperatuur? bij zintuigen? bij beschadiging? Slechte doorbloeding = weefselversterf Niet alleen huid betrokken, kan ook dieper Zintuigfunctie Vandaag niet: - wonden door tumoren, Opslag reservevoedsel Vorming vitamine D Dus nodig: goede circulatie goed werkende zenuwen na operaties, beten Vandaag wel: - open been of ulcus cruris - diabetesvoet - decubitus hiel Algemene oorzaken huid stuk Open been: oorzaken Open been of ulcus cruris Mogelijk beschadiging van buitenaf Slechte aanvoer voedingsstoffen en O 2 door aantasting bloedvaatjes Daarbij spelen een rol: - Druk - Conditie en voedingstoestand patiënt - Mobiliteit en verzorging patiënt Slechte aanvoer bij open been of ulcus cruris door: - Verslechterde terugstroom bloed - Verhoogde druk in vaten klepafwijkingen - Vochtuittreding oedeem - Verhoogde druk in weefsels Veneus ulcus (slechte afvoer) 80% Arterieel ulcus (slechte aanvoer) % vaak dieper, pijnlijker, mogelijk zwart Mengvormen Voorgeschiedenis patiënt Huidafwijkingen Stoten Slechte genezing 1

2 Diabetesvoet: Waarom gaat de huid stuk? Bij diabetesvoet komt slechte aanvoer door: - Aantasting bloedvaatjes door hoge bloedsuiker - Aantasting zenuwen voelt minder Daarbij komt nog: - Vaak te krappe schoenen verhoogde druk - Stijfheid in gewrichten en mogelijk groeiafwijkingen - Mindere zelfzorg Diabetesvoet Vaatbeschadiging Zenuwbeschadiging Drukverhoging Decubitus: Waarom gaat de huid stuk? Bij decubitus of doorligwonden door: - Langdurig in één houding zitten of liggen - Verhoogde druk bij bot vlak onder huid - Schuifkrachten Decubitus of doorligwonden Drukpunten liggen: vaak stuitje of hiel Verschillende categorieën (decubitus) 1: niet wegdrukbare roodheid bij intacte huid Verschillende categorieën (decubitus) 3: verlies van een volledige huidlaag (vet zichtbaar) Wel: Niet: 2: verlies van deel huidlaag of blaar 4: verlies van een volledige weefsellaag (spier/bot zichtbaar) Voorgeschiedenis Categorieën hoeven niet in elkaar over te gaan Indeling wonden en verzorging Wonden en genezing Ontwerpen, ensceneren, acteren Zwart en geel verwijderen Vochtig milieu creëren, niet nat Granulatieweefsel nodig Nieuwe epitheelvorming Verder: Doorbloeding verbeteren Vaten mogelijk verbeteren Voedingstoestand verbeteren Overleg ruim van te voren o.a. over doel(groep) Vraag naar voorgeschiedenis casus Paar voorbeelden: hoge bloeddruk, medicijngebruik, slecht eten, bedlegerig, vaatproblemen elders, enz. Moet je dat uit je hoofd weten? Wel of niet in bed? Onverzorgd uiterlijk?.. 2

3 Acteren Openbeen: - vaak pijnlijk - mogelijk moe gevoel in benen (spataderen) Diabetes voet: - mogelijk krampen, koudegevoel, pijn(brandend) - mogelijk tintelingen of gevoelloos - foute schoenen (versleten, te krap) - stijfheid, mogelijk onverzorgd Decubitus hiel: - kan pijnlijk zijn - kan gemist worden door medicijngebruik Grimeren: de haalbaarheid Open been (ulcus cruris) Diabetische voet Decubitus Grimeren algemene richtlijnen Overleg over doel van de wond Probeer essentie foto te treffen Keuze materiaal namaakweefsel Voldoende materiaal gebruiken Diepte door eerst hoogte te creëren Maak heuvel en geen berg Open been: Grimeren (welke?) Open been: Grimeren (wat zie ik?) Open been: Grimeren Wel of niet ontstoken, verweekt misschien? Droge huid? Wondbodem wat geler of wat roder? De wondbodem ligt in de diepte (geponst) Bodem is rood en bedekt met meer of minder geel Er zitten geen rode bolletjes in het geel De wond is geen zwelling (vaak is hele been gezwollen) DEMO Breng C d A of brooddeeg aan op onderbeen (midden ± 0,4 cm) Werk de randen goed uit in de huid Maak (grillige) wondrand met vijltje Verwijder (schraap) materiaal uit wond (huid blijft bedekt) Zorg voor opstaande rand = diepte Maak wondrand iets rood (Grimas 504 of verdund bloed evt. iets paarser met verdunde inkt) Bestrijk de wondbodem met rood (wondbodempasta) Vul bodem over rood gedeeltelijk met geel mengsel (uierzalf, mespuntje koenjit en soms wat bloem, indien gewenst lichter met 1521) 3

4 Diabetesvoet: Grimeren (welke?) Schuif met vijltje geel wat op rood wordt zichtbaar Evt. afspuiten met verbandspray en afpoederen Overleg over finishing touch: droge huid, meer of minder geel? Gat onder voetzool? Veel eelt? Gaten in tenen? Diabetesvoet: Grimeren (wat zie ik?) Diabetesvoet: Grimeren Opstaande rand, wondbodem in de diepte Wondrand geel wittig, eeltig (lijkt wit ONDER eelt) Wondbodem glad en rood (bloed) DEMO Breng dun plakje Caran d Ache maatje stuiver aan op drukplek voetzool (basis/wit/geel = 1:1:1) Rol van Derma Wax sliert (rups) van 6 cm lang, 0,5 dik Leg rol als hoefijzer op buitenrand C d A stuiver Werk Derma Wax buitenrand netjes uit in huid Vul bodem met wondbodempasta (kwastje) Druppel iets bloed onder rand en kwast ook op binnenrand Evt. wat lijnen in DW aanbrengen (vingerafdrukken) Overleg over finishing touch 4

5 Decubitushiel: Grimeren (welke?) Decubitus: Grimeren (wat zie ik?) Decubitushiel: Grimeren Opstaande rand, korst ligt iets lager Blaar? Zwarte korst? Drijvend in pus of vastzittend? Korst drijft al dan niet in pus Pus is natter dan débris (weefselresten) Rand om wond is roder Demo Breng rand C d A of brooddeeg op kleur, aan op hiel Werk buitenrand netjes uit in huid Breng wat rood aan op rand (Gr. 504 of verdund bloed), niet fel Spuit langs de rand pus (mengsel witte en gele C d A en vaseline) Vul binnenste op met zwarte plak brooddeeg (Jodium, zo nodig wat norit door deeg) Conclusie Overleg over doel en doelgroep Overleg over voorgeschiedenis slachtoffer Overleg over te maken wond Kijk naar foto s en vraag wat je ziet Kies het beste materiaal dat daarbij past Open stinkerds Open is nu wel duidelijk, maar stinken? Tja, de Caran d Ache wellicht? Veel succes Informatieve sites Algemeen: Open been: toelichtinggeelnat.htm 5