Pompen of verzuipen. De bloedsomloop

Transcriptie

1 Normale hartfunctie 1. Rechter atrium (boezem), 2. Linker atrium 3. Bovenste holle ader 4. Aorta 5. Longslagader 6. Longader 7. Mitralisklep 8. Aortaklep 9. Linker ventrikel (kamer) 10. Rechter ventrikel 11. Onderste holle ader 12. Tricuspidaalklep 13. Pulmonalisklep Pompen of verzuipen. Het hart is opgedeeld in twee helften: een rechterhelft en een linkerhelft. Beide helften zijn weer opgedeeld in twee onderdelen: een boezem en een kamer. De rechterboezem is door middel van een klep verbonden met de rechterkamer. De linkerboezem is op een zelfde wijze verbonden met de linkerkamer. Uit deze beide kamers komen de grote slagaders. Vanuit de rechterkamer loopt die naar de longen en heet dus longslagader. Vanuit de linkerkamer loopt die naar het lichaam en heet lichaamsslagader of aorta. Het bloed, dat vanuit het lichaam terugkeert naar het hart is zuurstofarm en bevat veel koolzuur. Dit bloed verzamelt zich, na via nieren en lever al een deel van zijn afvalstoffen te zijn kwijtgeraakt in de rechterboezem, om dat via een klep in de rechterkamer te komen. Vandaar wordt het via nog een klep naar de longen gestuurd. (kleine bloedsomloop). Deze kleppen voorkomen dat het bloed terugstroomt. In de longen wordt koolzuur afgegeven en zuurstof opgenomen. Hierna keert het bloed terug naar de linkerboezem van het hart. Via een andere klep komt het bloed nu in de linkerkamer, die het vervolgens via een laatste klep het lichaam instuurt (grote bloedsomloop), waar het zowel de wortels van de hoofdharen als de tenen van bloed voorziet en daarmee van zuurstof en brandstof. De bloedsomloop Het systeem, waar binnen het bloed rondgaat of circuleert, heet de bloedsomloop. In feite is de bloedsomloop opgedeeld in twee onderdelen: de kleine bloedsomloop en de grote bloedsomloop. De kleine bloedsomloop gaat van de rechterhelft van het hart naar de longen om zuurstof te halen en afval (bijvoorbeeld koolzuur) te brengen. De grote bloedsomloop gaat van de linkerhelft van het hart naar het lichaam om zuurstof en brandstof te brengen en afvalstoffen op te halen. In feite komt het bloed dus bij elke ronde twee keer door het hart.

2 Waar haalt het hart zelf zijn energie uit? De hartspier onttrekt alles wat hij nodig heeft aan bloed dat speciaal hiervoor door "eigen" slagaders wordt aangevoerd. Hiertoe komen er aan het begin van de grote lichaamsslagader (aorta) twee zijtakken af die buiten om het hart heenlopen min of meer als een krans. Vandaar hun naam: kransslagaders of coronairvaten (corona = krans; men noemt deze vaten dan ook arteriae coronariae). Via vertakkingen tot kleine vaatjes die in de spierwand lopen wordt de hartspier van bloed voorzien. Speciale aders zorgen ervoor dat het zuurstofarme bloed weer wordt afgevoerd naar de grote aders, waar het via hart en longen weer van zuurstof voorzien kan worden. De elektrische besturing Naast bloedvoorziening en hartkleppen, is er ook nog elektriciteit nodig om de pomp te doen werken. In het hart zijn er enkele speciale celletjes die op regelmatige tijdstippen een elektrisch prikkeltje afgeven, dat via speciale geleidingsbanen naar alle hartcellen gaat. Op die manier wordt de hartspier gelijkmatig geprikkeld om zo efficiënt mogelijk samen te trekken. Elk van deze onderdelen (hartspier, hartkleppen, kransslagaders en elektriciteit) kunnen falen en daardoor een hartziekte aan het licht brengen Sino-auriculaire knoop linkertak Bundel van His Vezels van Purkinje Atrioventriculaire knoop Rechtertak

3 Hartaandoeningen Endocardiose (hartklepinsufficiëntie)= lekkende hartklep Dit is de meest voorkomend hartziekte bij honden. Het komt over het algemeen vaker voor bij kleinere hondenrassen. Sommige rassen zijn meer dan gemiddeld onderhevig aan slechte kleppen zoals de Cavalier King Charles, Poedels, Schnauzers, Chihuahuas, Foxterriërs en Boston terriërs. Het is vooral de linkerhartklep(mitralisklep) die het laat afweten. De mitralisklep is de klep tussen de linkerboezem(atrium) en de linkerkamer(ventrikel). Bij endocardiose wordt de klep na verloop van tijd dikker en kan niet naar behoren meer functioneren. Als de klep lekt, loopt er steeds een beetje bloed terug in het ventrikel op het moment dat deze al het bloed moet doorpompen naar de aorta. In het begin wordt dit nog netjes door het hart opgevangen, maar na een tijdje gaat de spierwand van het ventrikel verslappen(oprekken), de zenuwen die in die wand lopen kunnen dan ook minder goed prikkels geleiden en uw hond kan hartritmestoornissen krijgen. Ook de druk in de aorta gaat verhogen als de druk in het ventrikel toeneemt.

4 Normale long oedee m Holle ader verminderde bloedtoevoer Als er erg veel bloed terugvloeit naar de aorta gaat het lichaam om te compenseren de hartslag verhogen. De hartspier is al verslapt dus stroomt er niet meer genoeg bloed door de aders. Cardiomyopathie (hartspierziekte) Dilatorische CardioMyopathie (DCM) DCM is een ziekte van de hartspier. Deze ziekte komt vaker voor bij middelgrote tot grote hondenrassen. Sommige rassen leiden meer aan deze aandoening dan andere zoals Dobermannen, Cocker en Springer spaniels, Boxers, Ierse setters, Duitse herders, Duitse doggen, Sint Bernards en Ierse wolfshonden. Soms ontstaat DCM tengevolge van tekorten in de voeding, voornamelijk bij honden die vegetarisch te eten krijgen of door een erfelijke afwijkingen???. Door de hartspierziekte wordt de hartwand uitgerekt(dilatatie), hierdoor trekt deze niet goed samen. Door de slechte samentrekking daalt de bloedcirculatie. Door de dilatatie van het ventrikel wordt de ophanging van de mitralisklep (en eventueel ook tricuspidalisklep=rechterhartklep) uitgerekt, waardoor deze klep slecht sluit. Hierdoor ontstaat dan een dilatatie van het atrium. Symptomen noemen??? Hypertrofische CardioMyopathie (HCM)

5 HCM is bijna voornamelijk een probleem bij katten. Vooral kortharige katten hebben er last van en bepaalde raskatten zoals Maine Coons, Ragdolls en Britse kortharen. Bij HCM verdikt de hartspierwand van het linkerventrikel en tussen de 2 ventrikels. De linkerharthelft kan niet goed samentrekken en pompt daardoor te weinig bloed uit. Hierdoor komt er meer volume in de linkerboezem met risico op klontervorming. Deze bloedstolsels (thrombi) komen in de bloedbaan terecht en kunnen kleinere bloedvaten doen verstoppen(thrombo-embolie) met infarcten van de hersenen of achterpoten met verlammingen tot gevolg. Hartritmestoornissen Het hartritme wordt bepaald door allerlei sensoren in het lichaam die het debiet en de zuurstof meten in het bloed. In het hart zelf zitten ook kleine pacemakers die het hart prikkelen om samen te trekken. Als deze pacemakers niet samenwerken of de geleiding van de prikkels tussen elkaar verloopt stroef, krijgt uw dier hartkloppingen en in sommige gevallen zelfs een hartstilstand. Hartworm (Dirofilaria immitis) Hartwormen zijn wormen die in het rechterventrikel van het hart en in de longslagaders volwassen worden en hierdoor de aders doen ontsteken. Door de ontsteking worden de bloedvaten nauwer en krijgt het hart het moeilijk om het bloed door deze aders te pompen. De bloeddruk verhoogt en na verloop van tijd kan het hart gaan falen. In het begin moet uw dier hoesten en is het sneller moe. Sommige dieren zijn gewoon een beetje lusteloos of benauwd. Na een tijdje wordt het hoesten chronisch en na een flinke inspanning zou uw dier zomaar kunnen instorten en sterven. Honden en in sommige gevallen ook katten raken besmet als ze gestoken worden door een mug die met larven besmet is. Deze muggen komen voor in Zuid-Europa en andere delen van de wereld. Een goed hartwormpreventie is een must als u uw huisdier grens mee over neemt.

6 Aangeboren hartaandoeningen Pulmonalisstenose Pulmonalisstenose is een aandoening die vaker gezien wordt bij oa. Beagles, Engelse bulldoggen, Chihuahua s, Mastiffs en Amerikaanse cocker spaniëls. Bij pulmonalisstenose treedt er een vernauwing op van de klep die tussen het hart en de Arteria(A.)pulmonalis zit of een vernauwing van de A. pulmonalis zelf. Dit is de slagader die het bloed naar de longen transporteert. Doordat de A. pulmonalis ter hoogte van de klepopening vernauwd is, moet het rechterhart harder pompen. De hartspier van de rechterkamer zal hierdoor meer moeite hebben om het bloed naar de longen te pompen, waardoor de spierwand uiteindelijk verdikt. De graad van verdikking hangt af van de ergheid van de obstructie in de A. pulmonalis. Pulmonaalklepstenose zien we in verschillende gradaties met erg uiteenlopende prognoses. Zo hebben honden met een milde vorm van stenose meestal een normale levensverwachting, waarbij ook de levenskwaliteit niet in het gedrang komt. Bij erg aangetaste dieren kan echter plotse sterfte optreden. Aortastenose Aortastenose is een aandoening die vaak gezien wordt bij oa. Newfoundlanders, Golden retrievers, Boxers, Bull terriërs en Rottweilers. Ook andere rassen kunnen aangetast zijn. Bij een aortastenose treedt een vernauwing op van de klepopening tussen het hart en de grote slagader in het lichaam, de aorta. Doordat de aorta ter hoogte van die klepopening vernauwd is, moet de linker harthelft harder pompen. De hartspier van de linkerkamer zal hierdoor meer moeite hebben om het bloed rond te pompen, waardoor de spierwand uiteindelijk verdikt. De graad van verdikking hangt echter af van de ergheid van de obstructie in de aorta. Aortastenose bestaat immers in verschillende gradaties, die ook elk een zeer verschillende prognose hebben. Zo kunnen honden met een milde vorm van stenose een normale levensduur en kwaliteit kennen, terwijl dieren met een erge stenose al op jonge leeftijd (plots) sterven. Persisterende ductus van Botalli De ductus van Botalli is een bloedvat dat voorkomt bij alle pasgeboren kittens en puppy's. Het zorgt ervoor dat het bloed dat uit het rechter hart naar de longen gepompt wordt, afgeleid wordt naar de grote lichaamsslagader. De longen hebben immers voor de geboorte slechts een kleine hoeveelheid bloed nodig aangezien het embryo dan nog niet ademt. Kort na de geboorte (uren tot dagen) is deze ductus geprogrammeerd om te sluiten. De longen gaan immers volledig openstaan bij de eerste schreeuw en vullen zich met lucht. Ze zijn nu klaar om hun functie op te nemen en het lichaam te voorzien van de nodige zuurstof. Wanneer de ductus sluit loopt het bloed van de rechter kamer naar de longen en niet langer naar de lichaamsslagader of aorta. Indien dit systeem faalt, spreekt men van een 'open ductus van Botalli'. Atrioventriculair septumdefect

7 Soms zit er tussen de rechter en linkerventrikel een gaatje. Het hart moet namelijk voor de geboorte veranderen van 1 buis naar 4 kamers en daar kan vanalles mis mee lopen. Bij sommige rassen is dit erfelijk (Keeshond, Engelse Bulldog) maar het kan bij alle rassen voorkomen. Doordat de druk in de linkerkamer groter is dan in de rechtse, stroomt er bloed van links naar rechts. Hierdoor moet de linkerkant harder pompen en wordt er meer bloed in de longen gepompt. Deze reageren op deze overdruk door het samentrekken van de longbloedvaten. Dit kan op termijn blijvende gevolgen hebben. Hoe groter het defect, hoe groter de problemen. Sommige pups halen de 8 weken niet. Sommige van deze kleine defecten sluiten vanzelf, sommige eisen medicinale hulp terwijl andere geopereerd moeten worden. Tetralogie van Fallot Een tetralogie van Fallot is een combinatie van vier afwijkingen: de longslagader is te klein en de uitstroom van de rechterkamer is vernauwd (pulmonalisstenose) (2); een grote opening in het tussenschot dat de twee hartkamers scheidt (ventrikelseptumdefect) (1); de aorta staat scheef boven het harttussenschot (3); een dikkere spierwand van de rechter hartkamer (rechter ventrikel hypertrofie) (4)