I N T E R N E T P A N E L O V E R

Transcriptie

1 I N T E R N E T P A N E L O V E R ONTMOETING EN WIJKCENTRA

2

3 Het internetpanel over ontmoeting en wijkcentra 2

4 In opdracht van: Afdeling Maatschappelijke Ontwikkeling W. van Wetten S. Langeberg Uitgevoerd door: Team Beleidsonderzoek & Informatiemanagement Gemeente Purmerend B. Mentink juni 2011 Verkrijgbaar bij: Gemeente Purmerend Purmersteenweg 42 kamer A2.14 Telefoon Digitale rapportage is te vinden op: 3

5 4

6 Inhoud Inhoud 5 Samenvatting en conclusies 7 Inleiding 10 1 Plaats waar Purmerenders elkaar ontmoeten 11 2 Behoefte om Purmerenders te ontmoeten 12 3 Bezoek aan wijkcentra 14 4 Ideeën over toekomstige multifunctionele centra 16 5

7 6

8 Samenvatting en conclusies Inleiding In het kader van de advisering over het beleid ten aanzien van wijkcentra heeft de Afdeling MO aan het team B&I gevraagd een enquête te houden onder het internetpanel waarin de volgende vragen worden beantwoord. Samenvatting Waar ontmoeten Purmerenders elkaar? Hoe groot is de behoefte bij Purmerenders om elkaar te ontmoeten? Wat vindt men van het aantal ontmoetingsmogelijkheden in Purmerend? Als men dit onvoldoende vindt, wat ontbreekt er dan? Gaat men nu naar wijkcentra, hoe vaak en voor welke activiteiten? Wat voor ideeën hebben Purmerenders over toekomstige multifunctionele ontmoetingscentra? Wijkcentra spelen zeer bescheiden rol in ontmoeting van Purmerenders Ontmoetingen van Purmerenders vinden voornamelijk plaats tijdens het winkelen en in en om het huis. Wijkcentra spelen daarin een zeer bescheiden rol. 10% noemt ze in de top 5 van ontmoetingsplekken. Kleine groep panelleden wil Purmerenders meer ontmoeten De meeste panelleden zijn tevreden over het aantal contacten dat zij met Purmerenders hebben en over het aantal plekken waar men andere Purmerenders kan ontmoeten. Een kleine groep (10%) vindt het aantal contacten met Purmerenders onvoldoende, 13% zou Purmerenders meer willen ontmoeten dan nu het geval. Kleine groep vindt aantal ontmoetingsplekken onvoldoende. 8% is van mening dat er in Purmerend onvoldoende plekken zijn om elkaar te ontmoeten. Meer jongeren (16%) zijn dit van mening dan ouderen (5%). Speeltuin, discotheek en andere horeca meest genoemd Van de 98 panelleden die vinden dat er in Purmerend onvoldoende ontmoetingsplekken zijn geven er slechts 6 aan dat er iets ontbreekt op het gebied van wijkcentra. Men noemt het meest horecavoorzieningen (discotheek, cafés) en een speeltuin.. 9% is frequente bezoeker van wijkcentra Nu gaat ruim een op de vijf wel eens naar een wijkcentrum. 9% van de panelleden is een frequente bezoeker. Zij gaan minstens een maal per maand. Ouderen, lage inkomens, mensen met een minder goede gezondheid en mensen uit Wheermolen gaan vaker dan gemiddeld. De activiteiten die het meest worden genoemd hebben een incidenteel karakter. Van de terugkerende activiteiten scoort "creativiteit" het hoogst. 't Noot is duidelijk het meest bezochte centrum. 7

9 Multifunctionele centra hebben draagvlak In de enquête werd het volgende aangegeven: "de gemeente en Clup (de organisatie die de wijkcentra beheert) vinden het belangrijk om ontmoeting te stimuleren. Zij denken aan een aantal multifunctionele centra in Purmerend, die in de plaats komen van de huidige wijkcentra of waartoe de huidige wijkcentra worden omgevormd. Een eerste voorbeeld daarvan is het gebouw Triton dat in de plaats komt van wijkcentrum 't Noot. Anders dan in de huidige centra is er geen vaststaand aanbod van activiteiten, waarop mensen inschrijven, maar is er ruimte voor initiatieven van inwoners, die zelf activiteiten organiseren en daarvoor tegen kostprijs ruimte huren." Een niet te verwaarlozen deel van de panelleden (40%) vindt het voor zichzelf belangrijk tot zeer belangrijk dat deze centra er zijn. Er is een redelijke belangstelling (van 8%) van panelleden die zelf iets willen organiseren voor buurtbewoners. Het gaat om zeer uiteenlopende ideeën voor activiteiten. De functies te huren zalen, ontmoeting, eetcafé, tienercentrum en sport hebben alle een groot draagvlak. Zij het dat "tienercentrum" door 65+ers weinig wordt aangekruist. Voor kinderopvang zijn minder belangstellenden. 82 panelleden noemen nog andere functies. Opvallend daarbij is dat activiteiten en cursussen worden genoemd die op het programma van de huidige wijkcentra staan. Centra met uiteenlopend aanbod voor allerlei doelgroepen De panelleden geven aan wat een multifunctioneel centrum voor hen aantrekkelijk maakt. Zeer algemeen samengevat komt het erop neer dat men een centrum wenst waarin een uiteenlopend aanbod van activiteiten is voor allerlei doelgroepen. Als voorbeelden van multifunctionele centra noemen de panelleden in een vrij groot aantal gevallen de huidige wijkcentra in Purmerend. Als zij accommodaties buiten Purmerend noemen komt daar niet een duidelijk beeld uit naar voren. Wel denken enkele panelleden aan multifunctionele centra vanuit andere functies (bijvoorbeeld sport, kerk, bibliotheek, cultureel centrum, school, dienstencentrum).. Conclusies Vooraf zijn de volgende beleidsdoelen voor het onderzoek aangegeven. 1. beschikken over informatie die inzicht geeft in de betekenis van wijkcentra in het geheel van ontmoetingsmogelijkheden. 2. beschikken over informatie die het beleid op het spoor zet van de functies waarover een multifunctioneel centrum zou moeten beschikken. Ad 1 Doel van het gemeentelijk beleid is het bevorderen van ontmoeting van Purmerenders. Uit het onderzoek blijkt dat wijkcentra een geringe betekenis hebben voor het ontmoeten van Purmerenders. Er is een kleine groep die ontmoetingsmogelijkheden in Purmerend mist. Maar wat zij missen zijn voor het grootste deel geen wijkcentra, maar een speeltuin en commerciële voorzieningen. Toch vindt een belangrijk deel van de Purmerenders (40%) multifunctionele centra belangrijk tot zeer belangrijk voor zichzelf Ad 2 Uit het onderzoek komt naar voren dat de Purmerender multifunctionele centra ziet als een centrum waar uiteenlopende activiteiten plaatsvinden voor verschillende doelgroepen. Te verhuren zalen, een ontmoetingsruimte, een eetcafé hebben draagvlak bij alle leeftijdsgroepen. De voorkeur voor sport, tienercentrum en kinderopvang is per leeftijds- 8

10 groep verschillend. Er is belangstelling van panelleden om het aanbod van activiteiten in de multifunctionele centra vorm te geven, maar blijkens de opmerkingen aan het eind van de enquete is een deel van de respondenten kritisch over het laten varen van een vast aanbod. De opmerkingen over voorbeelden van multifunctionele centra geven aanleiding om multifunctionele centra ook eens te bekijken vanuit andere functies. Bijvoorbeeld sport, cultuur, bibliotheek, kerk, dienstencentrum. 9

11 Inleiding Aanleiding De gemeente gaat het aantal wijkcentra verminderen. Aangetoond is dat de huidige wijkcentra onderbenut zijn. De vraag is nu in hoeverre wijkcentra bijdragen aan ontmoeting van Purmerenders en in welke vorm ze dat het meest zouden doen. In de Wmo-visie is het bevorderen van ontmoeting (en daardoor meer zelfoplossend vermogen, zelfredzaamheid en onderlinge hulp) een belangrijk doel. Doel van het onderzoek Beleidsdoel: 1. beschikken over informatie die inzicht geeft in de betekenis van wijkcentra in het geheel van ontmoetingsmogelijkheden. 2. beschikken over informatie die het beleid op het spoor zet van de functies waarover een multifunctioneel centrum zou moeten beschikken. Onderzoeksdoel: In beeld brengen hoe en waar mensen elkaar ontmoeten en zouden willen ontmoeten. De onderzoeksvragen In overleg met de opdrachtgevers is besloten de volgende onderzoeksvragen te beantwoorden: Waar ontmoeten Purmerenders elkaar? Hoe groot is de behoefte bij Purmerenders om elkaar te ontmoeten? Wat vindt men van het aantal ontmoetingsmogelijkheden in Purmerend? Als men dit onvoldoende vindt, wat ontbreekt er dan? Gaat men nu naar wijkcentra, hoe vaak en voor welke activiteiten? Wat voor ideeën hebben Purmerenders over toekomstige multifunctionele ontmoetingscentra? De onderzoeksmethode en respons De onderzoekspopulatie bestaat uit inwoners van Purmerend van 15 jaar en ouder die tot het internetpanel behoren. Deelnemers aan het internetpanel variëren in leeftijd van 15 tot 85 jaar en hebben zich bereid getoond om enkele keren per jaar een enquête op internet in te vullen. De eerste enquêtes werden in 2004 gehouden onder 600 panelleden. Het panel is daarna regelmatig uitgebreid en bestaat nu uit ruim personen. De met de uitnodiging om de enquête in te vullen is op 29 maart 2011 verstuurd. Op 4 april is een herinneringsmail verzonden en op 12 april is de enquête afgesloten. De uitnodiging om aan deze enquête mee te doen bereikte panelleden ofwel 69% vulde de enquête in. De antwoorden van de panelleden zijn gewogen naar leeftijd en wijk. Dit is gedaan om de verdeling over de leeftijden en de spreiding over de wijken zoveel mogelijk in overeenstemming te brengen met de werkelijke verhoudingen in Purmerend. 10

12 Plaats waar Purmerenders elkaar ontmoeten Meeste ontmoetingen tijdens winkelen en in en om het huis De eerste vraag luidde: "Er zijn vele plekken waar u andere Purmerenders kunt ontmoeten. Waar ontmoet u andere Purmerenders voornamelijk? Met ontmoeten bedoelen we dat u minstens een praatje maakt." Tabel 1: Plaatsen waar Purmerenders elkaar ontmoeten (maximaal 5 antwoorden aankruisen) Panelleden Percentage Tijdens winkelen of marktbezoek In/om huis Bij het sporten (inclusief zwembad) Tijdens evenement Café/restaurant School Vereniging Op het werk Theater Bij speelplekken voor mijn(klein)kinderen Wijkcentrum * Park Bibliotheek Kinderboerderij 56 5 Andere plaats 79 6 Ik ontmoet andere Purmerenders nauwelijks 84 7 * 't noot, de Inval, Nieuw Vooruit/de Populier, de Trekschuit, de Zuidpool Duidelijk is dat Purmerenders elkaar het meest ontmoeten tijdens het winkelen en in en om het huis. Een wijkcentrum wordt door 10% in de top 5 van ontmoetingsplekken gezet. Zeven procent ontmoet andere Purmerenders nauwelijks. 11

13 Behoefte om Purmerenders te ontmoeten Klein aantal Purmerenders wil meer contacten Van alle panelleden vindt 90% dat zij voldoende contacten met Purmerenders hebben. Tien procent vindt dit onvoldoende. Naar leeftijd verschilt dit niet. 13% zou Purmerenders meer willen ontmoeten. Dit verschilt naar leeftijd wel jarigen (ongeveer 15%) geven vaker aan dat zij Purmerenders meer willen ontmoeten dan mensen van 45 jaar en ouder (ongeveer 10%). 8% is van mening dat er in Purmerend onvoldoende plekken zijn om elkaar te ontmoeten. Ook dit zijn jongeren vaker van mening dan ouderen. Van de 15 t/m 24 jarigen is 16% van mening dat er te weinig ontmoetingsplekken zijn. Bij de 25 t/m 44 jarigen is dit 9% en bij de 45+ers 5%. Tabel 2: Behoefte aan contacten met Purmerenders Vindt u dat u voldoende contacten met Purmerenders heeft? Ja 90 Nee 10 Totaal 100 Zou u uw medepurmerenders meer, evenveel of minder willen ontmoeten? Meer 13 Evenveel 78 Minder 1 Weet niet 8 Wat vindt u van het aantal plekken in Purmerend waar u andere Purmerenders kunt ontmoeten? Te veel 1 Voldoende 91 Te weinig 8 Totaal 100 Wijkcentra weinig genoemd bij ontbrekende voorzieningen De 8% (98 panelleden) die aangeeft dat zij vinden dat er te weinig ontmoetingsplaatsen zijn, geven heel uiteenlopende dingen aan die zij missen. Het meest worden een speeltuin, discotheek en andere horeca genoemd. Slechts in 6 gevallen geeft men aan een buurthuis/wijkcentrum te missen. 12

14 Tabel 3: Ontmoetingsplekken die men mist Panelleden Grote speeltuin 15 Discotheek/uitgaansplek voor jongeren 14 Grand café/ horeca/leuke cafés 10 Plek voor jongeren 6 Buurthuis (Gors/Weidevenne) 6 Buurtactiviteiten/-feestjes 5 Praatplaatsen met bankjes 4 Voor 30+ers 4 Diverse andere antwoorden 34 Totaal 98 13

15 Bezoek aan wijkcentra Ruim een op de vijf gaat wel eens naar een wijkcentrum 22% gaat wel eens naar een wijkcentrum. Degenen die 1 keer of vaker gaan gaan gemiddeld 21 keer per jaar. Ruim 40% gaat 10 keer of meer of anders gezegd: van de panelleden gaat 13% incidenteel naar een wijkcentrum en 9% vrij frequent. Tabel 4: Gaat u wel eens naar een wijkcentrum? Zo ja, hoe vaak per jaar Panelleden Percentage Ja Nee Totaal Aantal keren niet ingevuld (5)* 1 t/m 9 keer (8) 10 t/m 29 keer (4) 30 keer en meer (5) Totaal (22) * Tussen haakjes het percentage van alle panelleden De vraag is welke groepen er naar de wijkcentra gaan. Ouderen, lage inkomens, mensen met een minder goede gezondheid gaan vaker dan gemiddeld. In de wijken Centrum, Gors, Purmer Noord, Purmer Zuid en Weidevenne is het bezoek 18 tot 20%, in Overwhere (27%) en Wheermolen (45%) is het hoger. 14

16 Tabel 5: Voor welke activiteiten? Panelleden % bezoekers Rommelmarkt, feest, evenement Buurt/wijkbijeenkomst Creativiteit Stemmen Recreatieve activiteiten (kaarten, biljarten, koersbal, bingo) Vrijwilligerswerk Sport, beweging, yoga Koffie/theedrinken Zang Lezing, discussieavond Open inloop/soos Dans 21 7 toneel 14 5 Computer cursus 14 5 Talencursus 12 4 Eetcafé 8 3 Koken 5 2 Anders Geen enkele activiteit 6 2 De activiteiten die het meest worden genoemd hebben een incidenteel karakter. Van de terugkerende activiteiten scoort "creativiteit" het hoogst. Het wijkcentrum dat door de panelleden het meest wordt bezocht is 't Noot. Tabel 6: Naar welk wijkcentrum gaat u het meest? Panelleden Percentage 't Noot De Zuidpool De Trekschuit De Inval Nieuw Vooruit/de Populier 18 7 Ander ontmoetingscentrum Totaal Onder "ander ontmoetingscentrum" wordt 16 keer buurtcentrum Overwhere genoemd, 4x prinses Marijke, 2x het Stamhuis, 2x wijksteunpunt Purmer Noord en nog 9 maal diverse andere lokaties. 15

17 Ideeën over toekomstige multifunctionele centra Gewenste functies verschillen naar leeftijd De vraag is gesteld welke functies men graag in een multifunctioneel centrum zou willen zien. Aan de vraag ging de volgende introductie vooraf: "de gemeente en Clup (de organisatie die de wijkcentra beheert) vinden het belangrijk om ontmoeting te stimuleren. Zij denken aan een aantal multifunctionele centra in Purmerend, die in de plaats komen van de huidige wijkcentra of waartoe de huidige wijkcentra worden omgevormd. Een eerste voorbeeld daarvan is het gebouw Triton dat in de plaats komt van wijkcentrum 't Noot. Anders dan in de huidige centra is er geen vaststaand aanbod van activiteiten, waarop mensen inschrijven, maar is er ruimte voor initiatieven van inwoners, die zelf activiteiten organiseren en daarvoor tegen kostprijs ruimte huren." Er werden zes functies als antwoordmogelijkheid aangegeven. 'Te huren zalen' en 'ontmoetingsruimte' worden het meest aangekruist. Daarnaast ook 'eetcafé', 'tienercentrum' en 'sportvoorziening'. 'Kinderopvang' wordt het minst aangekruist. Tabel 7: Welke functies zou u graag in zo'n multifunctioneel centrum willen zien? Panelleden % % %25-44 %45-64 %65+ Te huren zalen Ontmoetingruimte Eetcafé Tienercentrum Sportvoorziening Kinderopvang Anders Weet niet Per leeftijdsgroep zijn de voorkeuren licht uiteenlopend. ''Ontmoetingsruimte" wordt door degenen beneden de 45 jaar minder aangekruist dan degenen boven de 45. "Te huren zalen" wordt door degenen onder de 65 jaar meer aangekruist dan door de 65+-ers "Eetcafé" is het meest populair onder de 45 tot 65 jarigen. De jongeren hebben minder belangstelling voor "eetcafé", maar ook de 65+ers hebben er iets minder belangstelling voor. Kinderopvang wordt door de jongsten en de oudsten heel weinig aangekruist. "Tienercentrum" wordt door de 65+ers heel weinig aangekruist en voor "sportvoorziening" geldt dat het door jarigen meer wordt aangekruist dan door de 45 plussers. Interessant is om te zien wat de panelleden onder "anders" hebben opgemerkt. Men geeft voornamelijk veel verschillende activiteiten aan die op dit moment het aanbod van de wijkcentra vormen. Enkele panelleden geven expliciet aan dat zij het geen goed idee vinden om dit aanbod los te laten. 16

18 8% wil iets organiseren Van de panelleden heeft 8% belangstelling om activiteiten te organiseren voor mede- Purmerenders. Naar leeftijd verschilt deze belangstelling niet veel. De activiteiten die men noemt zijn zeer uiteenlopend. Tabel 8: Heeft u zelf belangstelling om activiteiten in de te verhuren zalen voor mede-purmerenders te organiseren? Panelleden Percentage Ja 95 8 Nee Totaal Afstand voor 15% een bezwaar Omdat er ideeën zijn om het aantal wijkcentra te verminderen is de vraag gesteld of een afstand van twee kilometer een belemmering zou zijn om aan activiteiten deel te nemen. Voor 15% van de panelleden zou een afstand van twee kilometer een belemmering zijn om deel te nemen aan activiteiten. Naar leeftijd loopt het uiteen van 13% bij de 45 tot 65 jarigen naar 18% van de 65plussers. Tabel 9: Stel dat zo'n centrum op ongeveer twee kilometer van uw woning ligt: weerhoudt die afstand u om deel te nemen aan een door u gewenste activiteit? Panelleden Percentage Ja Nee Totaal Ruim 40% vindt multifunctionele centra voor zichzelf van belang Multifunctionele centra lijken een groot draagvlak te hebben want 43% van de panelleden vindt ze voor zichzelf van belang. Jongeren hechten er iets minder belang aan dan ouderen. Het loopt uiteen van 37% onder de 15 t/m 24 jarigen tot 51% onder de 65+ers. Een grote groep is neutraal (38%) en een kleine groep (16%) vindt het onbelangrijk. Tabel 10: Hoe belangrijk vindt u voor uzelf dat er van dit soort multifunctionele centra in Purmerend zijn? Panel- leden % % % % % 65+ Zeer belangrijk Belangrijk Niet belangrijk, niet onbelangrijk Onbelangrijk Zeer onbelangrijk Weet niet Totaal Bij het bepalen van een plek voor de multifunctionele centra speelt mogelijk het belang dat er in de verschillende wijken aan wordt gehecht een rol. Het loopt uiteen van 37% in de Purmer Zuid naar 52% in Wheermolen. 17

19 Tabel 11: % dat een multifunctioneel centrum voor zichzelf belangrijk tot zeer belangrijk vindt naar wijk? Panelleden Centrum 50 Overwhere 43 Wheermolen 52 Gors 42 Purmer Noord 44 Purmer Zuid 37 Weidevenne 41 Totaal 43 Wat maakt multifunctioneel centrum aantrekkelijk? "Wat zou zo'n multifunctioneel centrum voor u aantrekkelijk maken?" 780 panelleden geven antwoord op deze vraag. Het zijn zeer uiteenlopende antwoorden met meer en minder tekst. Via het programma Wordl is te zien wat de woorden zijn die het meest voorkomen. Het woord "activiteiten" komt verreweg het meest voor. Daarna "mensen", "aanbod", "kinderen", cursussen", "ouderen", "ontmoeten". De boodschap is dat men een centrum wenst waarin een uiteenlopend aanbod van activiteiten is voor allerlei doelgroepen Voorbeelden van multifunctionele centra 120 panelleden geven antwoord op de vraag of zij voorbeelden kennen van multifunctionele centra. Opmerkelijk is dat zij in veel gevallen de huidige Purmerendse wijkcentra (het meest 't Noot) noemen. Verder voorbeelden van centra in andere gemeenten. Geen enkele naam van een centrum in een andere gemeente wordt meer dan twee keer genoemd. Er zijn daarom geen aanwijzingen uit te halen voor een goed lopend centrum. De antwoorden geven wel aanleiding om wat meer buiten de bestaande kaders te denken. Bij een multifunctioneel centrum denken enkele panelleden ook aan een gebouw dat als sporthal, kerk, school, bibliotheek, cultureel centrum of dienstencentrum is opgezet. Mogelijk verandert de functie van deze gebouwen zodat ze multifunctioneler kunnen worden. Andere opmerkingen en suggesties Tot slot kregen de panelleden de kans om nog andere opmerkingen te maken en suggesties te doen. Het gaat om ongeveer 140 opmerkingen, waarin wel wat kritische geluiden doorklinken. De volgende opmerkingen komen meer dan eens voor: Jammer van sluiting 'tnoot/buurtcentrum Overwhere/wijkcentra Wat is er mis met de huidige wijkcentra? Het is een verkapte bezuiniging Zorg dat activiteiten betaalbaar blijven Disco moet eindelijk gebouwd worden Meer activiteiten/accommodaties in de Gors gewenst Meer zaalgelegenheid bieden voor verenigingen/clubs Is er wel behoefte aan? Behoefte is er vooral bij kinderen en ouderen, niet voor werkende mensen 18

20 Jammer dat vast aanbod verdwijnt Aanbod voor kinderen beperkt Denk goed na voordat je er een hoop geld aan uitgeeft Hippere uitstraling gewenst Meer promotie van aanbod via social media en website 19